32002D0185

Απόφαση της Επιτροπής

της 12ης Ιουνίου 2001

σχετικά με κρατική ενίσχυση που χορηγήθηκε από τη Γερμανία υπέρ της Technische Glaswerke Ilmenau GmbH, (Γερμανία)

[κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό Ε(2001) 1549]

(Το κείμενο στη γερμανική γλώσσα είναι το μόνο αυθεντικό)

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

(2002/185/ΕΚ)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 88 παράγραφος 2,

τη συμφωνία για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο, και ιδίως το άρθρο 62 παράγραφος 1 στοιχείο α),

Αφού κάλεσε τους ενδιαφερόμενους να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους(1) σύμφωνα με το άρθρο 88 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ και το άρθρο 6 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 659/1999 του Συμβουλίου, της 22ας Μαρτίου 1999, σχετικά με τις λεπτομέρειες εφαρμογής του άρθρου 93 της συνθήκης ΕΚ(2), και αφού εξέτασε τις παρατηρήσεις που της διαβιβάστηκαν,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

I. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

(1) Με επιστολή την 1η Δεκεμβρίου 1998 που καταχωρήθηκε στις 4 Δεκεμβρίου 1998, η Γερμανία κοινοποίησε στην Επιτροπή, σύμφωνα με το άρθρο 88 παράγραφος 3 τηςσυνθήκης ΕΚ, μέτρα αναδιάρθρωσης υπέρ της εταιρείας Technischen Glaswerke Ilmenau GmbH ("ΤGI"). Δεδομένου ότι οι ενισχύσεις έχουν ήδη καταβληθεί, τα μέτρα καταχωρήθηκαν υπό τον αριθμό ΝΝ 147/98. Με επιστολές στις 23 Δεκεμβρίου 1998 και 29 Μαρτίου 1999, η Επιτροπή κάλεσε τη Γερμανία να της χορηγήσει συμπληρωματικές πληροφορίες, οι οποίες της ανακοινώθηκαν με επιστολή στις 18 Φεβρουαρίου 1999, που παρελήφθη στις 19 Φεβρουαρίου 1999 και με επιστολή στις 31 Μαΐου 1999 που παρελήφθη την 1η Ιουνίου 1999. Στη συνέχεια, η Γερμανία χορήγησε συμπληρωματικές πληροφορίες με επιστολή στις 15 Σεπτεμβρίου 1999, που παρελήφθη στις 20 Σεπτεμβρίου 1999, με επιστολή στις 4 Οκτωβρίου 1999, που παρελήφθη στις 5 Οκτωβρίου 1999 και με επιστολή στις 29 Οκτωβρίου 1999 που παρελήφθη στις 3 Νοεμβρίου 1999.

(2) Με επιστολή της 4ης Απριλίου 2000, η Επιτροπή γνωστοποίησε στη Γερμανία την απόφασή της να κινήσει τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 88 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ, λόγω των ενισχύσεων για την αναδιάρθρωση. Με την ίδια ευκαιρία, η Επιτροπή κάλεσε τη Γερμανία να της χορηγήσει πληροφορίες.

(3) Η απόφαση της Επιτροπής να κινήσει τη διαδικασία δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων(3) και η Επιτροπή κάλεσε όλους τους ενδιαφερόμενους να της υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους.

(4) Με επιστολή στις 3 Ιουλίου 2000, που παρελήφθη στις 7 Ιουλίου 2000, η Γερμανία αντέδρασε στην έναρξη της διαδικασίας και στην αίτηση πληροφοριών. Στις 7 Νοεμβρίου 2000 πραγματοποιήθηκε σύσκεψη με τους αντιπροσώπους της Γερμανίας. Με επιστολή στις 27 Φεβρουαρίου 2001 που παρελήφθη την 1η Μαρτίου 2001, η Γερμανία ανακοίνωσε συμπληρωματικές πληροφορίες.

(5) Η Επιτροπή έλαβε τις παρατηρήσεις των δύο ενδιαφερομένων και τις διαβίβασε στη Γερμανία προκειμένου να υποβάλει τις παρατηρήσεις της. Η Γερμανία υπέβαλε τις παρατηρήσεις της με επιστολή στις 13 Δεκεμβρίου 2000 η οποία καταχωρήθηκε ότι παρελήφθη στις 15 Δεκεμβρίου 2000.

II. ΛΕΠΤΟΜΕΡΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

2.1. Ο δικαιούχος της ενίσχυσης

(6) Η TGI έχει την έδρα της στο Ilmenau στη Θουριγγία, περιοχή επιλέξιμη για ενισχύσεις δυνάμει του άρθρου 87 παράγραφος 3 στοιχείο α), της συνθήκης ΕΚ. Δημιουργήθηκε το 1994 από δύο ιδιώτες, τον κ. και την κα. Geiß, προκειμένου να αναλάβει τέσσερις από τις δώδεκα γραμμές παραγωγής της εταιρείας Ilmenauer Glaswerke GmbH ("IGW") της οποίας η εκκαθάριση είχε αποφασιστεί το 1994 από την Treuhandanstalt ("THA") υπό την ιδιότητά της ως μόνου ιδιοκτήτη. Οι οκτώ γραμμές παραγωγής που απέμεναν σταμάτησαν και αποσυναρμολογήθηκαν.

(7) Η επιχείρηση συνεχίζει τις δραστηριότητές της στον τομέα του τεχνητού γυαλιού, του γυαλιού για εργαστηριακές και οικιακές χρήσεις, του οπτικού γυαλιού, των γυάλινων σωλήνων και ράβδων. Το 1997, η TGI απασχολούσε 226 μισθωτούς και πραγματοποίησε κύκλο εργασιών 28048000 γερμανικών μάρκων.

(8) Ο κύριος μέτοχος (το 99 % των μετοχών) και διαχειριστής της επιχείρησης, ο κ. Geiß, ήταν επίσης μοναδικός μέτοχος και διαχειριστής των δύο άλλων επιχειρήσεων που παρουσιάζονται στην ίδια αγορά με την TGI:

- Laborbedarf Stralsund GmbH ("LS") στο Güstrow, (Mecklenburg-Ανατολική Πομερανία) και

- Paul F. Schröder & Co. Technische Glaswaren GmbH & Co KG ("PFS") στο Ellerau κοντά στο Αμβούργο.

(9) Ενώ η LS είχε μόνο δύο μισθωτούς, η PFS απαριθμούσε 74 και πραγματοποίησε το 1997 κύκλο εργασιών ύψους 9711000 γερμανικά μάρκα. Η LS έπαυσε τις δραστηριότητές της το 1999, ενώ η PFS κατέθεσε τον ισολογισμό της τον Ιανουάριο 2000.

2.2. Προηγούμενα οικονομικά μέτρα

(10) Η πώληση των τεσσάρων γραμμών παραγωγής (Wannen) της IGW στην TGI έλαβε χώρα στο πλαίσιο δύο συμφωνιών συναλλαγής επί στοιχείων του ενεργητικού ("asset-deals").

2.2.1. Συμφωνία asset-deal 1 (σύμβαση της 26ης Σεπτεμβρίου 1994)

(11) Τον Σεπτέμβριο του 1994 μετά το πέρας άκαρπων διαπραγματεύσεων με άλλους ενδεχόμενους επενδυτές, οι τρεις πρώτες γραμμές παραγωγής πωλήθηκαν στην TGI. Αυτή η πώληση εγκρίθηκε οριστικά από την ΤΗΑ, μοναδικό εταίρο της IGW, τον Δεκέμβριο 1994.

(12) Η τιμή αγοράς ανήλθε σε 5800000 γερμανικά μάρκα και έπρεπε να πληρωθεί σε τρεις δόσεις μέχρι τα τέλη του 1999. Η πληρωμή καλύφθηκε με υποθήκη ύψους 4000000 γερμανικών μάρκων και τραπεζική εγγύηση ύψους 1800000 γερμανικών μάρκων. Αυτή η τελευταία καλύφθηκε από αντεγγυήσεις και προθεσμιακές επενδύσεις.

(13) Στο πλαίσιο αυτής της asset-deal, η Γερμανία χορήγησε τις ακόλουθες ενισχύσεις ύψους 58500000 γερμανικών μάρκων:

>ΘΕΣΗ ΠΙΝΑΚΑ>

(14) Ανεξάρτητα από τις επενδυτικές πιστώσεις του Kreditanstalt für Wiederaufbau ("KfW") ύψους 17100000 γερμανικών μάρκων, επενδυτικές επιδοτήσεις και επιχορηγήσεις ύψους 7900000 γερμανικών μάρκων, η TGI έλαβε από το Bundesanstalt für vereinigungsbedingte Sonderaufgaben ("BvS") επιδοτήσεις ύψους 16500000 γερμανικών μάρκων για την αναδιάρθρωση ενός πιλοτικού εργοστασίου και επιδοτήσεις της THA και της BvS ύψους 17000000 γερμανικών μάρκων για την αντιστάθμιση ζημιών των οικονομικών ετών 1994 έως 1997.

2.2.2. Συμφωνία asset-deal 2 (σύμβαση της 11ης Δεκεμβρίου 1995)

(15) Τον Δεκέμβριο του 1995, η τέταρτη γραμμή παραγωγής πωλήθηκε στην TGI, επειδή δεν μπόρεσε να εξευρεθεί άλλος επενδυτής. Η τιμή αγοράς ανήλθε σε 50000 γερμανικά μάρκα.

(16) Στο πλαίσιο της asset-deals 2, η Γερμανία χορήγησε τις ακόλουθες ενισχύσεις συνολικού ύψους 8925000 γερμανικών μάρκων:

>ΘΕΣΗ ΠΙΝΑΚΑ>

(17) Ανεξάρτητα από τις επιχορηγήσεις επενδύσεων ύψους 425000000 γερμανικών μάρκων και ενός δανείου της Thüringer Aufbaubank ("TAB") ύψους 2000000 γερμανικών μάρκων, η TGI έλαβε επιδοτήσεις BvS ύψους 4000000 γερμανικών μάρκων για την αναδιάρθρωση της τέταρτης γραμμής παραγωγής, επενδυτικές επιχορηγήσεις BvS ύψους 1000000 γερμανικών μάρκων και επιχορηγήσεις THA/BvS ύψους 1500000 γερμανικών μάρκων για την αντιστάθμιση ζημιών των οικονομικών ετών 1996 έως 1998.

(18) Για την asset-deal 2, η TGI όφειλε να προσκομίσει τραπεζική εγγύηση, αλλά δεδομένου ότι η εγγύηση αυτή δεν προσκομίστηκε, αυτή η asset-deal παρέμεινε σε εκκρεμότητα και χωρίς αποτέλεσμα μέχρι τον Φεβρουάριο 1998.

2.3. Το σχέδιο αναδιάρθρωσης και τα χρηματοδοτικά μέτρα

(19) Σύμφωνα με τις πληροφορίες της Γερμανίας, η TGI αντιμετώπισε δυσχέρειες διότι η έναρξη του επενδυτικού σχεδίου καθυστέρησε επί ένα εξάμηνο, επειδή η ΤΗΑ ενέκρινε την asset-deal 1 τον Δεκέμβριο 1994.

(20) Οι επενδύσεις μπόρεσαν κατά συνέπεια να αρχίσουν μόνο τον Απρίλιο του 1995, ενώ η επιχείρηση είχε θέσει ως βάση την έναρξη των επενδύσεων το τέταρτο τρίμηνο του 1994. Αυτή η κατάσταση είχε ως συνέπεια την καθυστέρηση μεταγενέστερων επενδύσεων.

(21) Επιπλέον, η TGI δεν μπόρεσε να δικαιολογήσει εγκαίρως την απαιτούμενη εγγύηση για την εκτέλεση της asset-deal 2. Αυτό το γεγονός είχε, από την πλευρά του, ως συνέπεια ότι η BvS δεν χορήγησε επιδοτήσεις ύψους 4000000 γερμανικών μάρκων για την αναδιάρθρωση της τέταρτης γραμμής παραγωγής, με αποτέλεσμα να μην μπορέσουν να πραγματοποιηθούν οι απαραίτητες επενδύσεις. Επιπλέον, το όλο σχέδιο απειλήθηκε με κατάρρευση και το 1997 τα ταμιακά διαθέσιμα της εταιρείας είχαν σχεδόν εξαντληθεί.

(22) Για να αποκατασταθεί η βιωσιμότητά της, η TGI υποχρεώθηκε να επιλύσει τα προβλήματα που αντιμετώπιζε με τα ταμιακά διαθέσιμα και να συστήσει κεφάλαιο και αποθεματικά. Προς τον σκοπό αυτό, η BvS, το Ομοσπονδιακό Κρατίδιο της Θουριγγίας και ο ιδιώτης επενδυτής αποφάσισαν συντονισμένη δράση τον Φεβρουάριο 1998.

(23) Η Γερμανία, ταυτόχρονα με την κοινοποίησή της, ανακοίνωσε το σχέδιο αναδιάρθρωσης που εκτίθεται κάτωθι. Η περίοδος που προβλεπόταν για αυτή την αναδιάρθρωση ήταν από το 1998 έως το 2000:

>ΘΕΣΗ ΠΙΝΑΚΑ>

(24) Η τιμή αγοράς των τριών πρώτων γραμμών παραγωγής συνέχισε να μην έχει καταβληθεί. Επιπλέον, χρειάζονταν 4000000 γερμανικά μάρκα για την αναδιάρθρωση της τέταρτης γραμμής παραγωγής και 6000000 γερμανικά μάρκα για συναφείς επενδύσεις. Για τα σχέδια που απέβλεπαν στην αύξηση της παραγωγικότητας και στη γενική εξυγίανση των γραμμών παραγωγής, προβλεπόταν ποσό 4500000 γερμανικών μάρκων. Τέλος, όσον αφορά τα χρέη έναντι των προμηθευτών από το οικονομικό έτος 1997 και τα ενοίκια του 1997, χρειαζόταν ποσό 1925000 γερμανικών μάρκων.

(25) Τα προαναφερόμενα έξοδα αναδιάρθρωσης έπρεπε να χρηματοδοτηθούν ως εξής:

>ΘΕΣΗ ΠΙΝΑΚΑ>

(26) Η BvS παραιτήθηκε από την πληρωμή 4000000 γερμανικών μάρκων της αρχικής τιμής αγοράς. Επιπλέον, για να βελτιώσει την ταμιακή κατάσταση της επιχείρησης, η τραπεζική εγγύηση ύψους 1800000 γερμανικών μάρκων που προβλεπόταν στην asset-deal 1 μετατράπηκε σε ενυπόθηκο δάνειο.

(27) Η BvS ενέκρινε τελικά την asset-deal 2 χωρίς να αξιώσει την τραπεζική εγγύηση που αποτελούσε προηγούμενη προϋπόθεση και εξαιτίας της οποίας η σύμβαση παρέμεινε σε εκκρεμότητα και χωρίς αποτέλεσμα μέχρι τον Φεβρουάριο του 1998. Χάρη στο γεγονός αυτό, μπόρεσαν τελικά να καταβληθούν οι επιδοτήσεις ύψους 4000000 γερμανικών μάρκων που προορίζονταν για την αναδιάρθρωση της τέταρτης γραμμής παραγωγής. Επιπλέον, η επιχείρηση έλαβε επιδοτήσεις THA/BvS ύψους 1325000 γερμανικών μάρκων για την αντιστάθμιση των ζημιών.

(28) Στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης, χορηγήθηκαν στην επιχείρηση επενδυτικές επιχορηγήσεις ύψους 475000 γερμανικών μάρκων.

(29) Σύμφωνα με τη συμφωνία που συνάφθηκε στο πλαίσιο της asset-deal 2, η επιχείρηση έλαβε από την ΤΑΒ δάνειο 2000000 γερμανικών μάρκων προερχόμενο από το ταμείο εξυγίανσης της Θουριγγίας.

(30) Σύμφωνα με το σχέδιο αναδιάρθρωσης, ένα τμήμα του κόστους αναδιάρθρωσης ύψους 4175000 γερμανικών μάρκων χρηματοδοτείται από ίδιους πόρους της επιχείρησης υπό τη μορφή ακαθάριστου περιθωρίου αυτοχρηματοδότησης. Δεν προσδιορίστηκε αν αυτό το ακαθάριστο περιθώριο αυτοχρηματοδότησης είχε ήδη διατεθεί ή πότε επρόκειτο να διατεθεί. Ένας ιδιώτης επενδυτής, ο οποίος έπρεπε να εξευρεθεί, έπρεπε να συνεισφέρει 3850000 γερμανικά μάρκα για την αναδιοργάνωση.

(31) Επιπλέον, το προσωπικό παραιτήθηκε από το δώρο των Χριστουγέννων ύψους 650000 γερμανικών μάρκων.

(32) Χάρη στην άρση της εγγύησης για την κατοχύρωση της απασχόλησης, μπόρεσε να απελευθερωθεί ποσό 250000 γερμανικών μάρκων για την αναδιάρθρωση. Η Επιτροπή δεν διαθέτει άλλες πληροφορίες για αυτή την εγγύηση.

(33) Σύμφωνα με τον προσωρινό λογαριασμό αποτελεσμάτων, υπήρχε προσδοκία για θετικό αποτέλεσμα εκμετάλλευσης της TGI για το 1999, αλλά αυτές οι προσδοκίες διαψεύστηκαν. Ο πίνακας που ακολουθεί αναφέρει την προβλεπόμενη και την πραγματική εξέλιξη:

>ΘΕΣΗ ΠΙΝΑΚΑ>

(34) Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες των γερμανικών αρχών, δεν στάθηκε δυνατό να εξευρεθεί νέος εξωτερικός επενδυτής που να χορηγήσει 3850000 γερμανικά μάρκα, όπως προβλεπόταν στο σχέδιο αναδιάρθρωσης. Η Επιτροπή δεν διαθέτει προσαρμογή του σχεδίου αναδιάρθρωσης.

2.4. Μελέτη της αγοράς

(35) Όσον αφορά τα προϊόντα που κατασκευάζονται από την TGI, πρόκειται για ειδικό γυαλί. Το ειδικό γυαλί, το οποίο αντιπροσώπευε το 1997 το 6 % περίπου της συνολικής παραγωγής γυαλιού της Κοινότητας, αποτελεί τομέα στον οποίο υπάρχει μεγάλος αριθμός διαφορετικών προϊόντων και περιορισμένος αριθμός παραγωγών. Η TGI είναι μία από τις δέκα επιχειρήσεις της Κοινότητας που κατασκευάζουν τεχνικό γυαλί για φωτισμό.

(36) Σύμφωνα με τις πληροφορίες που διαθέτει η Επιτροπή(4), ο τομέας του ειδικού γυαλιού συγκαταλεγόταν το 1997 στους κλάδους ανάπτυξης με αύξηση της παραγωγής μεγαλύτερη από 5 % σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Το 1997 πάντα, η αγορά τεχνικού γυαλιού για φωτισμό σημείωσε αύξηση περίπου 4 %. Αντίθετα με κάθε προσδοκία, αυτή η θετική εξέλιξη δεν συνεχίστηκε το 1998 λόγω της ασιατικής κρίσης. Από τα τέλη Ιουνίου 1999, η αγορά σημείωσε ανάκαμψη και ο κύκλος εργασιών του ειδικού γυαλιού στη Γερμανία αυξήθηκε κατά 3,4 %. Οι συνολικές προοπτικές είναι ευνοϊκές.

2.5. Έναρξη της τυπικής διαδικασίας εξέτασης

(37) Η Επιτροπή κίνησε την τυπική διαδικασία εξέτασης σχετικά με την παραίτηση από την αξίωση καταβολής 4000000 γερμανικών μάρκων που αντιπροσώπευε την τιμή αγοράς που είχε αρχικά καθοριστεί στην asset-deal 1, επειδή δεν ήταν απόλυτα πεπεισμένη ότι αυτή η παραίτηση αντιστοιχούσε, όπως ισχυρίζονταν οι γερμανικές αρχές, στη συμπεριφορά ιδιώτη πιστωτή. Αυτό το μέτρο θεωρήθηκε κατά συνέπεια κρατική ενίσχυση υπέρ της TGI.

(38) Επιπλέον, η Επιτροπή είχε σοβαρές αμφιβολίες όσον αφορά το συμβιβάσιμο της ενίσχυσης με την κοινή αγορά βάσει των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις για τη διάσωση και την αναδιάρθρωση προβληματικών επιχειρήσεων της 23ης Δεκεμβρίου 1994(5) ("κατευθυντήριες γραμμές"). Η Επιτροπή αμφέβαλε για το κατά πόσον η επιχείρηση ήταν προβληματική κατά τη στιγμή της παραίτησης από την αξίωση. Παρά το γεγονός ότι είναι αληθές ότι η επιχείρηση εμφάνιζε ζημίες, επωφελήθηκε εντούτοις εμφανώς από αντιστάθμιση των ζημιών της. Κατά τα λοιπά, ακόμα και αν η επιχείρηση ήταν προβληματική, η Επιτροπή διατύπωσε αμφιβολίες όσον αφορά την ικανότητα του σχεδίου αναδιάρθρωσης να αποκαταστήσει τη βιωσιμότητά της. Η απαιτούμενη προϋπόθεση της αναλογικότητας της ενίσχυσης δεν εκπληρώθηκε, επειδή δεν υπήρξε η ελάχιστη συνεισφορά ιδιώτη επενδυτή. Δεδομένου ότι ένα μέρος της χρηματοδότησης των μέτρων δεν ήταν εξασφαλισμένο, είναι εύλογο να υπάρχουν αμφιβολίες για το κατά πόσον μπόρεσε να πραγματοποιηθεί το σχέδιο αναδιάρθρωσης.

(39) Κατά τα λοιπά, οι γερμανικές αρχές ισχυρίστηκαν ότι πολλά ενισχυτικά μέτρα είχαν χορηγηθεί βάσει εγκεκριμένων καθεστώτων ενίσχυσης. Σύμφωνα όμως με τις πληροφορίες που έχει στη διάθεσή της, η Επιτροπή δεν μπόρεσε να θεμελιώσει το κατά πόσον τρεις επενδυτικές πιστώσεις της KfW, συνολικού ποσού 17100000 γερμανικών μάρκων, καλύφθηκαν πραγματικά από τα καθεστώτα ενίσχυσης βάσει των οποίων είχαν θεωρητικά χορηγηθεί, επειδή ούτε οι όροι των δανείων ούτε τα αντίστοιχα καθεστώτα ενίσχυσης δεν ήταν σαφή.

(40) Επιπλέον, η Επιτροπή είχε σοβαρές αμφιβολίες όσον αφορά τη συμφωνία του δανείου των 2000000 γερμανικών μάρκων της ΤΑΒ με τις διατάξεις του καθεστώτος ενίσχυσης που εγκρίθηκε από την Επιτροπή, δυνάμει του οποίου υποτίθεται ότι χορηγήθηκε το δάνειο. Όπως είδαμε ανωτέρω, η Επιτροπή δεν ήταν διόλου πεπεισμένη ότι η επιχείρηση ήταν προβληματική κατά την ημερομηνία χορήγησης της ενίσχυσης.

(41) Η Επιτροπή ζήτησε πληροφορίες προκειμένου να μπορέσει να θεμελιώσει το κατά πόσον οι πιστώσεις που χορηγήθηκαν από την KfW και το δάνειο της ΤΑΒ ανταποκρίνονταν πράγματι στις διατάξεις των καθεστώτων ενίσχυσης δυνάμει των οποίων υποτίθεται ότι είχαν εγκριθεί.

(42) Προκειμένου να αποφευχθεί η περαιτέρω καθυστέρηση της απόφασης σχετικά με την παραίτηση από την αξίωση καταβολής της τιμής αγοράς ύψους 4000000 γερμανικών μάρκων, η Επιτροπή θα περατώσει την τυπική διαδικασία εξέτασης με οριστική απόφαση σχετικά με αυτό το μέτρο. Θα κινήσει ενδεχομένως χωριστή διαδικασία για τα μέτρα ενίσχυσης που δεν αποτέλεσαν το αντικείμενο της παρούσας διαδικασίας και τα οποία, ενόψει των πληροφοριών που χορηγήθηκαν εις απάντηση της αίτησης πληροφοριών, πρέπει να θεωρηθούν ως νέες ενισχύσεις.

III. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΛΟΙΠΩΝ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΩΝ

(43) Η Επιτροπή έλαβε τις παρατηρήσεις ενός ανταγωνιστή της επιχείρησης και της ίδιας της TGI. Αυτές οι παρατηρήσεις διαβιβάστηκαν στις γερμανικές αρχές, αντίστοιχα με επιστολές στις 20 Οκτωβρίου 2000 και 6 Νοεμβρίου 2000, προκειμένου να παρουσιάσουν τις δικές τους παρατηρήσεις. Στις 15 Δεκεμβρίου 2000, η Επιτροπή έλαβε απάντηση των γερμανικών αρχών στις παρατηρήσεις του ανταγωνιστή. Αντιθέτως, δεν υπήρξε καμία αντίδραση των γερμανικών αρχών στις παρατηρήσεις της TGI.

(44) Στις παρατηρήσεις του σχετικά με την έναρξη της διαδικασίας, ο ανταγωνιστής εξέθεσε ότι ο δικαιούχος της ενίσχυσης πωλούσε συστηματικά τα προϊόντα του σε τιμές χαμηλότερες από τις τιμές αγοράς, και μάλιστα κατώτερες από την τιμή κόστους, και διαβεβαίωσε ότι αυτό ήταν δυνατό μόνο χάρη στις κρατικές ενισχύσεις που είχαν χορηγηθεί στην TGI. Ο ανταγωνιστής προσέθετε ότι, κατά τη γνώμη του, υπήρχε πλεονάζουσα διαρθρωτική παραγωγική ικανότητα σε ορισμένες αγορές προϊόντων στις οποίες ήταν παρούσα η TGI, και κυρίως στην αγορά γυαλιού οικιακής χρήσης, οπτικού γυαλιού και γυάλινων σωλήνων. Επιπλέον, εξέφρασε αμφιβολίες όσον αφορά την ταυτότητα του δικαιούχου της ενίσχυσης, υπενθυμίζοντας τις στενές σχέσεις που υπάρχουν μεταξύ TGI και των άλλων επιχειρήσεων που ανήκουν στον κύριο μέτοχο και διαχειριστή της TGI.

(45) Στις παρατηρήσεις της σχετικά με την έναρξη της διαδικασίας, η TGI δήλωσε ότι η παραίτηση από την πληρωμή ενός μέρους της τιμής αγοράς, όπως και το δάνειο της ΤΑΒ, δεν αποτελούν κρατικές ενισχύσεις κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ. Η επιχείρηση ισχυρίστηκε ότι, στο πλαίσιο της ιδιωτικοποίησης των τριών πρώτων γραμμών παραγωγής, το Ομόσπονδο Κράτος της Θουριγγίας υποσχέθηκε να καταβάλει επενδυτικές επιχορηγήσεις ύψους 10750000 γερμανικών μάρκων, αλλά ότι τελικά κατέβαλε μόνο 6750000 γερμανικά μάρκα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πρέπει να θεωρηθεί ιδιαίτερα ψηλή η αρχική τιμή των 4800000 γερμανικών μάρκων. Η έκπτωση επί της τιμής αγοράς αντιπροσώπευε συνεπώς διόρθωση της αρχικής σύμβασης ιδιωτικοποίησης στην οποία μπορούσε νομίμως να προβεί η TGI. Όσον αφορά το δάνειο της ΤΑΒ, η TGI εξέθεσε ότι επρόκειτο για αποζημίωση για την κατεδάφιση ορισμένων κτιρίων λόγω του σχεδίου του Ομόσπονδου Κράτους της Θουριγγίας να κατασκευάσει ένα τεχνολογικό πάρκο. Τέλος, η επιχείρηση υποστήριξε ότι αυτά τα δύο μέτρα, εάν η Επιτροπή συνέχιζε να τα θεωρεί ως μέτρα κρατικής ενίσχυσης, μπορούσαν να απαλλαγούν δυνάμει των κατευθυντηρίων γραμμών.

IV. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ

(46) Στην απάντησή τους για την έναρξη της διαδικασίας, οι γερμανικές αρχές επανέλαβαν την άποψή τους σύμφωνα με την οποία η παραίτηση από την αξίωση καταβολής της συνολικής τιμής αγοράς δεν αποτελούσε κρατική ενίσχυση, αλλά μπορούσε να θεωρηθεί ως μέτρο ιδιώτη πιστωτή. Υποστήριξαν επίσης ότι, εάν η Επιτροπή θεωρήσει την έκπτωση επί της τιμής αγοράς ως κρατική ενίσχυση, αυτή θα μπορούσε να εγκριθεί ως ενίσχυση για την αναδιάρθρωση.

(47) Οι γερμανικές αρχές χορήγησαν πληροφορίες για να αποδείξουν ότι οι τρεις πιστώσεις της KfW δεν αποτελούν κρατικές ενισχύσεις ή ότι υπάγονται σε καθεστώς ενίσχυσης εγκεκριμένο από την Επιτροπή.

(48) Οι γερμανικές αρχές χορήγησαν επίσης πληροφορίες για να αποδείξουν ότι ο δικαιούχος της ενίσχυσης είναι μικρομεσαία επιχείρηση (ΜΜΕ). Υποστήριξαν ότι η TGI και οι άλλες επιχειρήσεις που ανήκουν στον ίδιο μέτοχο δεν αποτελούν οικονομικό όμιλο και ότι οι αμοιβαίες πράξεις πραγματοποιούνται υπό τις συνήθεις συνθήκες της αγοράς και δεν αντιπροσωπεύουν παρά μόνο ασήμαντο τμήμα του κύκλου εργασιών των επιχειρήσεων.

(49) Στην απάντησή τους στις παρατηρήσεις ενός ανταγωνιστή της TGI, οι γερμανικές αρχές απέρριψαν τους ισχυρισμούς για πρακτικές ντάμπινγκ. Σύμφωνα με τις γερμανικές αρχές, το γεγονός ότι οι τιμές της TGI είναι, σε ορισμένες περιπτώσεις, μικρότερες εκείνων του ανταγωνιστή δεν αποδεικνύει ότι η TGI κάνει ντάμπινγκ, αλλά είναι δείγμα κανονικού ανταγωνισμού σε μία οικονομία αγοράς. Οι γερμανικές αρχές προσέθεσαν ότι η σύγκριση που έγινε από τον ανταγωνιστή μεταξύ των τιμών της TGI και των δικών του δεν ήταν ορθή. Ο ανταγωνιστής ισχυρίστηκε επίσης ότι η TGI χορηγούσε μεγάλες επιστροφές επί των τιμών χονδρικής. Οι γερμανικές αρχές προσδιόρισαν ότι αυτές οι τιμές απευθύνονταν στον τελικό καταναλωτή, αλλά ότι η TGI δεν πωλούσε σχεδόν ποτέ απευθείας σε αυτόν. Όταν τα προϊόντα πωλούνται σε μεταπωλητή, οι εκπτώσεις που μπορούν να ανέλθουν στο 80 % είναι συνήθεις στην εν λόγω αγορά. Γι' αυτό τον λόγο πρέπει να χρησιμοποιούνται καθαρές τιμές προκειμένου να γίνει σύγκριση τιμών.

(50) Όσον αφορά το ζήτημα της ενδεχόμενης υπερβολικής παραγωγικής ικανότητας η οποία, σύμφωνα με τον ανταγωνιστή, υπήρχε σε ορισμένες αγορές προϊόντων στις οποίες συμμετέχει η TGI, οι γερμανικές αρχές δήλωσαν ότι ο ανταγωνιστής παρείχε πολύ περιορισμένο ορισμό της αγοράς επικεντρώνοντας την ανάλυσή του στην αγορά ορισμένων μεμονωμένων προϊόντων, χωρίς να λαμβάνει υπόψη τη δυνατότητα υποκατάστασης από άποψη προσφοράς. Οι γερμανικές αρχές δήλωσαν ότι δεν υπήρχε υπερβολική παραγωγική ικανότητα στην εν λόγω αγορά.

V. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

(51) Η TGI έλαβε οικονομική στήριξη από δημόσιους πόρους και απέκτησε ως εκ τούτου προνόμια σε σχέση με τους ανταγωνιστές της. Δεδομένου ότι οι ανταγωνιστές που είναι εγκατεστημένοι στην Κοινότητα είναι παρόντες στη σχετική αγορά προϊόντων και ότι οι ανταλλαγές πραγματοποιούνται σε αυτή την αγορά, αυτό ενέχει τον κίνδυνο να νοθεύσει το παιχνίδι του ανταγωνισμού στο εσωτερικό της κοινής αγοράς.

(52) Σε μία πρώτη φάση, η Επιτροπή πρέπει να επαληθεύσει το κατά πόσον αυτά τα μέτρα που προέρχονται από δημόσιους πόρους αποτελούν ή όχι κρατικές ενισχύσεις. Σε περίπτωση καταφατικής απάντησης, πρέπει να εξετάσει τη συμβατότητά τους με την κοινή αγορά.

5.1. Η δικαιούχος επιχείρηση

(53) Για τις γερμανικές αρχές, ο δικαιούχος της ενίσχυσης είναι η TGI και, σύμφωνα με αυτές, πρόκειται για ΜΜΕ κατά την έννοια του κοινοτικού πλαισίου κρατικών ενισχύσεων στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις(6) ("το πλαίσιο ΜΜΕ").

(54) Κατά την έναρξη της τυπικής διαδικασίας εξέτασης, η Επιτροπή έθεσε το ερώτημα του κατά πόσον η ενεχόμενη οντότητα είναι ευρύτερη από την TGI. Πράγματι, ο κύριος μέτοχος και διαχειριστής της TGI είναι επίσης μοναδικός μέτοχος και διαχειριστής των δύο άλλων επιχειρήσεων, PFS και LS. Αυτές οι τρεις, η TGI, η PFS και η LS, απασχολούν πάνω από 250 υπαλλήλους και υπερβαίνουν ως εκ τούτου το κατώφλι που ορίζεται στο κοινοτικό πλαίσιο ΜΜΕ.

(55) Δεδομένου ότι το ζήτημα του κατά πόσον η TGI είναι ή όχι μικρομεσαία επιχείρηση στερείται ενδιαφέροντος για την αξιολόγηση της συμβατότητας της παραίτησης από την αξίωση της τιμής αγοράς, αυτό το πρόβλημα δεν θα εξεταστεί περαιτέρω στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας.

5.2. Ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ και συμφωνία με τα εγκεκριμένα καθεστώτα ενίσχυσης

5.2.1. Συνεισφορές της THA και της BvS στο πλαίσιο της asset-Deal 1

(56) Τα μέτρα που προβλέπονται στο πλαίσιο της asset-deal 1 υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής του καθεστώτος ενίσχυσης ΤΗΑ E 15/92(7). Δεδομένου ότι το κλείσιμο της επιχείρησης ήταν η πιο οικονομική λύση, αλλά ότι το κράτος αποφάσισε παρά ταύτα την ιδιωτικοποίησή της μέσω κρατικών ενισχύσεων, προέκυψε για το κράτος κόστος ανερχόμενο σε 33500000 γερμανικά μάρκα. Κατά συνέπεια, η τιμή των 5800000 γερμανικών μάρκων που πρέπει να καταβληθεί για την επιχείρηση είναι αρνητική τιμή. Επειδή η επιχείρηση είχε λιγότερους από 1000 μισθωτούς, αυτή η συνεισφορά που χορηγήθηκε στην TGI από τη ΤΗΑ και την BvS καλύπτεται από το καθεστώς ενίσχυσης ΤΗΑ Ε 15/92.

5.2.2. Συνεισφορές της THA και της BvS στο πλαίσιο της asset-deal 2

(57) Τα μέτρα που προβλέπονται στο πλαίσιο της asset-deal 2 υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής του καθεστώτος ενίσχυσης ΤΗΑ N 768/94(8). Δεδομένου ότι το κλείσιμο της επιχείρησης ήταν η πιο οικονομική λύση, αλλά παρά ταύτα το κράτος αποφάσισε την ιδιωτικοποίησή της μέσω κρατικών ενισχύσεων, το κόστος που προέκυψε για το κράτος ανήλθε σε 6500000 γερμανικά μάρκα. Κατά συνέπεια, η τιμή των 50000 γερμανικών μάρκων που πρέπει να καταβληθεί για την επιχείρηση είναι αρνητική τιμή. Επειδή η επιχείρηση είχε λιγότερους από 250 μισθωτούς, αυτή η συνεισφορά που χορηγήθηκε στην TGI από την ΤΗΑ και την BvS καλύπτεται από το καθεστώς ενίσχυσης ΤΗΑ Ν 768/94.

5.2.3. Επενδυτικές πιστώσεις της KfW στο πλαίσιο της asset-deal 1

(58) Η KfW χορήγησε τρεις πιστώσεις συνολικού ποσού 17100000 γερμανικών μάρκων δυνάμει καθεστώτων ενίσχυσης που είχαν εγκριθεί από την Επιτροπή σε προηγούμενη ημερομηνία. Η Επιτροπή, μη διαθέτοντας επαρκείς πληροφορίες για να διαπιστώσει το κατά πόσον αυτές οι πιστώσεις υπάγονται πράγματι σε καθεστώς ενίσχυσης αυτού του είδους, έδωσε εντολή να της χορηγηθούν πληροφορίες.

(59) Η πρώτη πίστωση ύψους 10000000 γερμανικών μάρκων χορηγήθηκε στο πλαίσιο ενός προγράμματος της KfW για τις μεσαίες επιχειρήσεις, ενώ η δεύτερη πίστωση ύψους 5100000 γερμανικών μάρκων χορηγήθηκε από την KfW στο πλαίσιο ενός κοινοτικού προγράμματος προώθησης της απασχόλησης για τις μεσαίες επιχειρήσεις. Σύμφωνα με τις πληροφορίες των γερμανικών αρχών, αυτές οι δύο πιστώσεις χορηγήθηκαν σύμφωνα με τους όρους της αγοράς με επιτόκιο ανώτερο από το επιτόκιο αναφοράς. Επειδή η επιχείρηση δεν ήταν προβληματική κατά την ημερομηνία αυτών των μέτρων, η Επιτροπή συμπέρανε ότι δεν επρόκειτο για κρατικές ενισχύσεις.

(60) Η τρίτη πίστωση ύψους 2000000 γερμανικών μάρκων χορηγήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος ανασυγκρότησης με την ονομασία ERP, δηλαδή ενός καθεστώτος ενίσχυσης εγκεκριμένο από την Επιτροπή σε προηγούμενη ημερομηνία(9). Αυτή η πίστωση πληροί τις προϋποθέσεις του καθεστώτος ενίσχυσης δυνάμει του οποίου θεωρείται ότι χορηγήθηκε και κατά συνέπεια καλύπτεται πράγματι από αυτό το καθεστώς. Σύμφωνα με αυτά, πρόκειται για υφιστάμενη ενίσχυση η οποία δεν χρειάζεται να επαναξιολογηθεί στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας.

5.2.4. Επενδυτικές επιχορηγήσεις και επιδοτήσεις

(61) Στο πλαίσιο της asset-deal 1, η TGI έλαβε επενδυτικές επιχορηγήσεις ύψους 9750000 γερμανικών μάρκων στη βάση του 23ου προγράμματος πλαισίου κοινού ενδιαφέροντος "Βελτίωση της περιφερειακής οικονομικής διάρθρωσης", ένα εκ των καθεστώτων περιφερειακού χαρακτήρα που έχει εγκριθεί από την Επιτροπή(10).

(62) Στο πλαίσιο των δύο asset-deals, χορηγήθηκαν επενδυτικές επιδοτήσεις ύψους 1575000 γερμανικών μάρκων. Επιπλέον, η TGI έλαβε, εκτός της asset-deal, επενδυτικές επιδοτήσεις ύψους 876000 γερμανικών μάρκων το 1996 και επιδοτήσεις 748000 γερμανικών μάρκων το 1997. Όλες οι πληρωμές πραγματοποιήθηκαν δυνάμει του νόμου για τις επενδυτικές επιδοτήσεις, δηλαδή δυνάμει καθεστώτος ενίσχυσης περιφερειακού χαρακτήρα εγκεκριμένου από την Επιτροπή(11).

(63) Το ζήτημα της συμβατότητας των επενδυτικών επιχορηγήσεων και επιδοτήσεων με το καθεστώς ενίσχυσης δυνάμει του οποίου υποτίθεται ότι έχουν χορηγηθεί, δεν θα αξιολογηθεί στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας, αλλά σε μεταγενέστερη διαδικασία, εφόσον χρειαστεί.

5.2.5. Μετατροπή των εγγυήσεων για 1800000 γερμανικά μάρκα της τιμής αγοράς και αναβολή της εξόφλησης

(64) Στο πλαίσιο της συντονισμένης δράσης, η BvS συμφώνησε για την μετατροπή της τραπεζικής εγγύησης ύψους 1800000 γερμανικών μάρκων που συστήθηκε στο πλαίσιο της πρώτης σύμβασης σε ενυπόθηκο δάνειο κατώτερης τάξης, το οποίο αποτελεί εγγύηση μικρότερης αξίας από την τραπεζική εγγύηση. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που κοινοποιήθηκαν από τις γερμανικές αρχές, η εξόφληση του υπολοίπου της τιμής αγοράς αναβλήθηκε επίσης και προβλέπεται στο εξής να γίνει από το 2003. Δεδομένου ότι αυτά τα μέτρα προσφέρουν στην επιχείρηση πλεονεκτήματα τα οποία ένας ιδιώτης επενδυτής δεν θα χορηγούσε ενδεχομένως σε προβληματική επιχείρηση, αποτελούν και αυτά εμφανώς κρατικές ενισχύσεις.

(65) Η μετατροπή των εγγυήσεων και η αναβολή της εξόφλησης δεν θα αξιολογηθούν στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας. Εφόσον χρειαστεί, αυτές οι δύο πράξεις θα αποτελέσουν το αντικείμενο χωριστής διαδικασίας.

5.2.6. Έκπτωση ύψους 4000000 γερμανικών μάρκων επί της τιμής αγοράς (Φεβρουάριος 1998)

(66) Η Γερμανία ισχυρίζεται ότι, από οικονομική άποψη, αυτή η έκπτωση ήταν πλέον συμφέρουσα από την BvS από το να επιμείνει στην καταβολή ολόκληρης της τιμής αγοράς. Για το λόγο αυτό αυτή η έκπτωση δεν αποτελεί, κατ' αυτούς, κρατική ενίσχυση.

(67) Σύμφωνα με την πάγια νομολογία του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, προκειμένου να διαπιστωθεί το κατά πόσον ένα μέτρο δημόσιου οργανισμού αποτελεί κρατική ενίσχυση, πρέπει να καθοριστεί αν η δικαιούχος επιχείρηση αποκτά οικονομικό πλεονέκτημα που δεν θα είχε αποκτήσει υπό κανονικές συνθήκες αγοράς(12). Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι γερμανικές αρχές παρουσιάζουν ανάλυση με σκοπό να αποδείξουν ότι η έκπτωση που χορηγήθηκε από την BvS είχε σαν στόχο να μεγιστοποιήσει την πληρωμή της τιμής αγοράς που συμφωνήθηκε στην asset-deal 1 και να μειώσει τα σχετικά έξοδα.

(68) Οι γερμανικές αρχές δήλωσαν ότι το 1997, η TGI βρισκόταν στα όρια της πτώχευσης. Το κεφάλαιό της είχε μειωθεί δραματικά και η επιχείρηση αντιμετώπιζε σοβαρά προβλήματα ρευστότητας. Η συνολική τιμή αγοράς ύψους 5800000 γερμανικά μάρκα συνέχιζε να μην έχει καταβληθεί. Οι γερμανικές αρχές ισχυρίζονται ότι η επιχείρηση θα είχε πιθανόν πτωχεύσει αν η BvS είχε επιμείνει στην πληρωμή ολόκληρης της τιμής αγοράς.

(69) Οι γερμανικές αρχές ισχυρίζονται ότι σε περίπτωση πτώχευσης, η BvS θα μπορούσε πιθανότατα να αποσύρει από την πτωχευτική μάζα μόνο ένα τμήμα της τιμής αγοράς, συγκεκριμένα 1800000 γερμανικά μάρκα για τα οποία είχε συσταθεί τραπεζική εγγύηση. Τα υπόλοιπα 4000000 γερμανικά μάρκα καλύπτονταν από ενυπόθηκο δάνειο κατώτερης εξασφάλισης. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που χορηγήθηκαν από τις γερμανικές αρχές, αυτό το ποσό θα είχε απωλεσθεί, επειδή οι απαιτήσεις των άλλων πιστωτών είχαν προτεραιότητα.

(70) Επιπλέον, οι γερμανικές αρχές διευκρίνισαν ότι η asset-deal 2 δεν θα είχε τεθεί σε ισχύ αν η BvS είχε επιμείνει στην πληρωμή ολόκληρης της τιμής αγοράς. Η υλοποίηση της Asset-deal 2 είχε προσωρινά αναβληθεί για τον Φεβρουάριο του 1998, επειδή η TGI δεν μπορούσε να προσκομίσει την τραπεζική εγγύηση από την οποία εξαρτάτο η έγκριση της σύμβασης από την BvS. Τον Φεβρουάριο του 1998, η TGI αποδεσμεύθηκε από αυτή την υποχρέωση. Αν δεν είχε τεθεί σε ισχύ η asset-deal 2, η BvS θα έπρεπε να επιβαρυνθεί με τα συμπληρωματικά έξοδα για την παύση της τέταρτης γραμμής παραγωγής, την επανακαλλιέργεια του οικοπέδου στο οποίο βρισκόταν η γραμμή παραγωγής και τα έξοδα διαχείρισης μέχρι την πώληση του οικοπέδου, επειδή δεν είχε σταθεί δυνατό να εξευρεθεί άλλος επενδυτής.

(71) Σύμφωνα με τις γερμανικές αρχές, η BvS αντιμετώπισε το δίλημμα να παραιτηθεί από τμήμα της τιμής αγοράς ή να επιμείνει στην πληρωμή ολοκλήρου της τιμής, γνωρίζοντας ότι αυτή η τελευταία λύση θα οδηγούσε την επιχείρηση σε πτώχευση.

(72) Σε μία σύγκριση αυτών των δύο λύσεων, οι γερμανικές αρχές επιχείρησαν να αποδείξουν στην Επιτροπή ότι η έκπτωση επί της τιμής αγοράς αποτελούσε την πιο πλεονεκτική λύση από οικονομική άποψη.

(73) Σύμφωνα με τα στοιχεία των γερμανικών αρχών, η έκπτωση και κατά συνέπεια η εκτέλεση της asset-deal 2 κόστιζε στην BvS 1811000 γερμανικά μάρκα. Αυτό το ποσό αντιπροσωπεύει τη διαφορά μεταξύ εσόδων ύψους 2847000 γερμανικών μάρκων (1800000 γερμανικά μάρκα της τιμής αγοράς στο πλαίσιο της asset-deal 1 και 1047000 γερμανικά μάρκα για την πώληση στην TGI του οικοπέδου στο οποίο βρισκόταν η τέταρτη γραμμή παραγωγής) και εξόδων ύψους 4658000 γερμανικών μάρκων (επιχορηγήσεις αναδιάρθρωσης 4000000 γερμανικών μάρκων και αντιστάθμιση ζημιών ύψους 658000 γερμανικών μάρκων σύμφωνα με την Asset-deal 2).

(74) Σε περίπτωση πτώχευσης και μη εκτέλεσης της Asset-deal 2, η BvS θα έπρεπε να επιβαρυνθεί με έξοδα ύψους 2590000 γερμανικών μάρκων, για έσοδα ύψους 2270000 γερμανικών μάρκων (1800000 γερμανικά μάρκα για την τιμή αγοράς στο πλαίσιο της Asset-deal 1 και ποσό υπολογιζόμενο σε 470000 γερμανικά μάρκα για την πώληση του οικοπέδου στο οποίο βρισκόταν η τέταρτη γραμμή παραγωγής). Τα έξοδα σχετικά με την παύση της τέταρτης γραμμής παραγωγής και η επανακαλλιέργεια του οικοπέδου στο οποίο βρισκόταν αυτή η γραμμή παραγωγής καθώς και τα έξοδα διαχείρισης μέχρι την πώληση του οικοπέδου θα ανέρχονταν σε 4860000 γερμανικά μάρκα για την BvS.

(75) Δεδομένου ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία των γερμανικών αρχών, η BvS έπρεπε να αντιμετωπίσει έξοδα 1811000 γερμανικών μάρκων σε περίπτωση παραίτησης από την απαίτηση έναντι τελικών εξόδων ύψους 2590000 γερμανικών μάρκων σε περίπτωση πτώχευσης, η παραίτηση από την απαίτηση αποδείχθηκε ότι ήταν η πιο ευνοϊκή λύση από οικονομική άποψη.

(76) Η Επιτροπή δεν μπορεί να δεχθεί αυτή την προβληματική για τρεις λόγους. Πρώτον, τίποτα δεν αποδεικνύει ότι η asset-deal 2 δεν θα είχε τεθεί σε ισχύ αν η BvS δεν είχε προβεί σε έκπτωση. Πράγματι, η asset-deal 2 είχε αρχικά συμφωνηθεί τον Δεκέμβριο του 1995. Παρέμενε σε αναστολή και χωρίς αποτέλεσμα μέχρι τον Φεβρουάριο του 1998, επειδή η TGI δεν μπόρεσε να προσκομίσει την τραπεζική εγγύηση η οποία ήταν απαραίτητη για την υλοποίηση της σύμβασης. Ελλείψει αυτής της εγγύησης, τα δύο μέρη, η TGI και η BvS, είχαν το δικαίωμα να αποσυρθούν από τη σύμβαση μέχρι τις 31 Μαρτίου 1996. Κανένα από τα δύο μέρη δεν άσκησε αυτό το δικαίωμα. Δεδομένου ότι η BvS είχε εξαρτήσει την υλοποίηση της asset-deal 2 από την παροχή της απόδειξης τραπεζικής εγγύησης, η αποτελεσματικότητα της σύμβασης εξαρτώταν από την BvS. Αν αυτή είχε παραιτηθεί από την τραπεζική εγγύηση, η BvS θα μπορούσε να θέσει σε ισχύ τη σύμβαση οποτεδήποτε. Κατά συνέπεια, η υλοποίηση της asset-deal 2 εξαρτάται εμφανώς από την έκπτωση επί της τιμής αγοράς. Η asset-deal 2 άρχισε τελικά να ισχύει τον Φεβρουάριο του 1998, όταν η BvS έπαυσε να αξιώνει την τραπεζική εγγύηση.

(77) Δεν υπάρχει κανένα στοιχείο που να αποδεικνύει ότι η TGI είχε το δικαίωμα, κατά την ημερομηνία παραίτησης από την πληρωμή ολόκληρης της τιμής αγοράς (Φεβρουάριος 1998), να αποσυρθεί από τη σύμβαση και ότι αυτό θα ήταν προς το συμφέρον της επιχείρησης. Οι γερμανικές αρχές αναφέρουν ότι η υλοποίηση της asset-deal 2 συνέβαλε μάλιστα στη σταθεροποίηση της δύσκολης οικονομικής κατάστασης της TGI, επειδή μπόρεσαν τελικά να καταβληθούν επιχορηγήσεις ύψους 4000000 γερμανικών μάρκων που προορίζονταν για την αναδιάρθρωση της τέταρτης γραμμής παραγωγής. Δεν υπάρχουν στοιχεία για το κατά πόσον η παραίτηση από την απαίτηση ήταν απαραίτητη ή αποτελούσε προϋπόθεση για την έναρξη ισχύος της asset-deal 2 και σε ποιο βαθμό υπήρχε σχέση μεταξύ αυτών των δύο.

(78) Για τον λόγο αυτό κανένας ιδιώτης επενδυτής δεν θα είχε δεχθεί να εξαρτήσει την υλοποίηση της asset-deal 2 από την παραίτηση της πληρωμής τμήματος της τιμής αγοράς. Το κατά πόσον η asset-deal 2 θα είχε τεθεί σε ισχύ, ακόμα και αν η BvS είχε επιμείνει στην πληρωμή ολόκληρης της τιμής αγοράς, δεν πρέπει να ληφθεί υπόψη για τη σύγκριση των δύο λύσεων, επειδή και στα δύο αυτά σενάρια (έκπτωση επί της τιμής αγοράς και πτώχευση) η BvS θα όφειλε να επιβαρυνθεί με τα ίδια έξοδα όσον αφορά την asset-deal 2. Κατά συνέπεια, μόνο η καταβολή της τιμής αγοράς πρέπει να χρησιμοποιηθεί για τη σύγκριση. Σε περίπτωση παραίτησης από την απαίτηση, η BvS θα είχε εισπράξει 1800000 γερμανικά μάρκα επί της τιμής αγοράς. Σε περίπτωση πτώχευσης, αυτή η πληρωμή του 1800000 γερμανικών μάρκων θα ήταν εξασφαλισμένη, αλλά θα υπήρχε επίσης δυνατότητα για την BvS να εισπράξει ένα τμήμα της οφειλόμενης τιμής αγοράς ύψους 4000000 γερμανικών μάρκων. Κατά συνέπεια, η παραίτηση από την απαίτηση δεν αποδεικνύεται να είναι η πλέον ευνοϊκή λύση και δεν ανταποκρίνεται κατά συνέπεια στη συμπεριφορά ιδιώτη επενδυτή.

(79) Δεύτερον, ακόμα και αν η asset-deal 2 δεν είχε τεθεί σε ισχύ λόγω της επιμονής της BvS να της καταβληθεί ολόκληρη η τιμή αγοράς, ενώ θα είχε τεθεί σε ισχύ σε περίπτωση παραίτησης από αυτή την απαίτηση, τίποτα δεν αποδεικνύει ότι λαμβάνοντας την απόφαση να παραιτηθεί από τμήμα της τιμής αγοράς, η BvS συμπεριφέρθηκε ως ιδιώτης πιστωτής. Οι γερμανικές αρχές αναφέρουν ότι σε περίπτωση πτώχευσης και ακύρωσης της asset-deal 2, η BvS θα όφειλε να αντιμετωπίσει έξοδα ύψους 4860000 γερμανικών μάρκων για την παύση της τέταρτης γραμμής παραγωγής, την επανακαλλιέργεια του οικοπέδου και τα έξοδα διαχείρισης μέχρι την πώληση του οικοπέδου. Η Επιτροπή θεωρεί ότι αυτά τα υψηλά έξοδα δεν μπορεί να συγκριθούν με τις υποχρεώσεις που θα έπρεπε να αναλάβει στην ίδια κατάσταση ιδιώτης πιστωτής. Για την εκ νέου αποκατάσταση του οικοπέδου στο οποίο βρίσκεται η τέταρτη γραμμή παραγωγής, οι γερμανικές αρχές αναφέρουν έξοδα ύψους 2200000 γερμανικών μάρκων. Αυτή η εκ νέου αποκατάσταση είναι απαραίτητη λόγω του σχεδίου του Ομόσπονδου Κράτους της Θουριγγίας να δημιουργήσει ένα τεχνολογικό πάρκο. Η Επιτροπή θεωρεί ότι ένας ιδιώτης πιστωτής δεν θα είχε αυτή την υποχρέωση. Δεν διευκρινίζεται ο λόγος για τον οποίο, σε περίπτωση πτώχευσης, η τέταρτη γραμμή παραγωγής δεν θα είχε καμία αξία. Εξάλλου, για το προϊόν της πώλησης του οικοπέδου της τέταρτης γραμμής παραγωγής, οι γερμανικές αρχές αναφέρουν ένα ποσό 1047000 γερμανικών μάρκων, μειώνοντας αυτό το ποσό σε 470000 γερμανικά μάρκα μόνο σε περίπτωση πτώχευσης. Η διαφορά μεταξύ αυτών των δύο τιμών δεν έχει αποτελέσει το αντικείμενο διευκρινίσεων.

(80) Τρίτον, η BvS δήλωσε ότι είναι διατεθειμένη στο πλαίσιο της asset-deal 2 να χορηγήσει επενδυτική επιχορήγηση ύψους 1000000 γερμανικών μάρκων. Αυτό το ποσό δεν ελήφθη υπόψη κατά τη σύγκριση των δύο λύσεων. Αυτή η υποχρέωση θα αύξανε ακόμα περισσότερο τα συμπληρωματικά έξοδα της BvS κατά την έναρξη ισχύος της asset-deal 2. Κατά συνέπεια, στην περίπτωση παραίτησης από την απαίτηση και έναρξης ισχύος της asset-deal 2, τα οριστικά έξοδα της BvS θα ανέρχονταν όχι σε 1811000 γερμανικά μάρκα, όπως ισχυρίζονται οι γερμανικές αρχές, αλλά σε 2811000 γερμανικά μάρκα και θα ήταν συνεπώς υψηλότερα από τα έξοδα ύψους 2590000 γερμανικών μάρκων στην περίπτωση της πτώχευσης.

(81) Ακόμα και αν η υλοποίηση της asset-deal 2 εξαρτήθηκε από την παραίτηση από την αξίωση της τιμής αγοράς, η Επιτροπή δεν μπορεί να δεχθεί την ανάλυση των γερμανικών αρχών. Πράγματι, όπως είδαμε ανωτέρω, τίποτα δεν αποδεικνύει ότι σε περίπτωση παραίτησης από την αξίωση και υλοποίησης της asset-deal 2, η BvS θα όφειλε να επιβαρυνθεί με μικρότερα έξοδα από αυτά με τα οποία θα επιβαρυνόταν αν επέμενε στην καταβολή ολόκληρης της τιμής αγοράς, γεγονός που θα είχε σαν συνέπεια τη μη εκτέλεση της asset-deal 2.

(82) Η TGI όρισε ότι η παραίτηση από την απαίτηση εκ μέρους της BvS δεν συνιστά κρατική ενίσχυση, αλλά προσαρμογή μιας σύμβασης ιδιωτικοποίησης, επειδή το Ομόσπονδο Κράτος της Θουριγγίας χορήγησε λιγότερες επενδυτικές επιχορηγήσεις από αυτές που είχαν συμφωνηθεί επ' ευκαιρία της ιδιωτικοποίησης των τριών πρώτων γραμμών παραγωγής. Όμως η Επιτροπή δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να δεχθεί αυτό το επιχείρημα, επειδή η BvS και το Ομόσπονδο Κράτος της Θουριγγίας είναι διαφορετικά νομικά πρόσωπα. Τα δικαιώματα που θα μπορούσε ενδεχομένως να διεκδικήσει η TGI έναντι του Ομόσπονδου Κράτους της Θουριγγίας και της BvS πρέπει να εξεταστούν χωριστά μεταξύ τους.

(83) Ο στόχος της παραίτησης εκ μέρους της BvS από την αξίωση των 4000000 γερμανικών μάρκων ήταν κατά συνέπεια η εξασφάλιση της ύπαρξης της επιχείρησης, αλλά όχι η μείωση του οικονομικού βάρους. Για το γεγονός αυτό, η BvS δεν συμπεριφέρθηκε ως ιδιώτης πιστωτής και η παραίτηση από την απαίτηση αποτελεί κρατική ενίσχυση η οποία πρέπει να αξιολογηθεί ως ad hoc ενίσχυση.

5.2.7. Δάνειο της TAB ύψους 2000000 γερμανικών μάρκων προερχόμενο από το ταμείο για την εξυγίανση των προβληματικών επιχειρήσεων της Θουριγγίας (Φεβρουάριος 1998)

(84) Σύμφωνα με τις πληροφορίες των γερμανικών αρχών, αυτό το δάνειο χορηγήθηκε από το ταμείο για την εξυγίανση των προβληματικών επιχειρήσεων της Θουριγγίας, ένα καθεστώς ενίσχυσης εγκεκριμένο από την Επιτροπή(13). Η Επιτροπή είχε σοβαρές αμφιβολίες όσον αφορά τη συμφωνία του δανείου με το καθεστώς και ζήτησε ως εκ τούτου πληροφορίες.

(85) Το δάνειο της ΤΑΒ δεν εξετάστηκε στο πλαίσιο της παρούσας διαδικασίας. Σε περίπτωση ανάγκης, θα αποτελέσει το αντικείμενο χωριστής διαδικασίας.

5.3. Άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συνθήκης ΕΚ

(86) Η παραίτηση από την απαίτηση πρέπει να αξιολογηθεί ως ad hoc ενίσχυση από την Επιτροπή. Το άρθρο 87 παράγραφοι 2 και 3, της συνθήκης ΕΚ προβλέπει παρεκκλίσεις από το καταρχήν ασυμβίβαστο των κρατικών ενισχύσεων δυνάμει του άρθρου 87 παράγραφος 1.

(87) Στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι παρεκκλίσεις του άρθρου 87 παράγραφος 2, της συνθήκης ΕΚ δεν εφαρμόζονται, επειδή οι εν λόγω ενισχύσεις δεν είναι ενισχύσεις κοινωνικού χαρακτήρα προς μεμονωμένους καταναλωτές ούτε ενισχύσεις για την επανόρθωση ζημιών που προκαλούνται από θεομηνίες ή άλλα έκτακτα γεγονότα, ούτε πρόκειται για ενισχύσεις προς την οικονομία ορισμένων περιοχών της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας οι οποίες θίγονται από τη διαίρεση της Γερμανίας.

(88) Το άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχεία α) και γ), της συνθήκης ΕΚ προβλέπει περαιτέρω παρεκκλίσεις. Δεδομένου ότι ο κύριος στόχος των ενισχύσεων δεν είναι η περιφερειακή ανάπτυξη, αλλά η αποκατάσταση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας μιας προβληματικής επιχείρησης, εφαρμόζεται μόνο η παρέκκλιση που εφαρμόζεται στο άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συνθήκης ΕΚ, σύμφωνα με την οποία μπορούν να θεωρηθούν ότι συμβιβάζονται με την κοινή αγορά οι ενισχύσεις για την προώθηση της ανάπτυξης ορισμένων οικονομικών δραστηριοτήτων ή οικονομικών περιοχών, εφόσον δεν αλλοιώνουν τους όρους των συναλλαγών κατά τρόπο που θα αντέκειτο προς το κοινό συμφέρον. Η Επιτροπή αξιολογεί τις κρατικές ενισχύσεις για τη διάσωση και την αναδιάρθρωση στη βάση των αντίστοιχων κατευθυντηρίων γραμμών, όταν αυτές δημοσιεύονται. Μία πρώτη εξέταση απέδειξε ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν μπορεί να εφαρμοστεί κανένα από τα άλλα κοινοτικά πλαίσια, όπως είναι για παράδειγμα οι ενισχύσεις για την έρευνα και την ανάπτυξη, οι ενισχύσεις για την προστασία του περιβάλλοντος, οι ενισχύσεις για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις ή οι ενισχύσεις για την απασχόληση και την κατάρτιση.

(89) Δεδομένου ότι, σύμφωνα με τις πληροφορίες, οι ενισχύσεις χορηγήθηκαν πριν από τις 30 Απριλίου 2000, εφαρμόζονται οι κατευθυντήριες γραμμές του 1994(14).

(90) Σύμφωνα με το σημείο 2.1 των κατευθυντηρίων γραμμών, η οικονομική αδυναμία των επιχειρήσεων που λαμβάνουν ενίσχυση για την αναδιάρθρωσή τους αποδίδεται γενικά σε κακά αποτελέσματα κατά το παρελθόν και σε αρκετά σκοτεινές μελλοντικές προοπτικές. Συνήθως οι δυσχέρειες μιας επιχείρησης εκδηλώνονται με την πτώση της αποδοτικότητας ή την αύξηση των ζημιών, τη μείωση του κύκλου εργασιών, τη διόγκωση των αποθεμάτων, την πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα, τη μείωση του ακαθάριστου περιθωρίου αυτοχρηματοδότησης, την αυξανόμενη δανειοληψία, την αύξηση των οικονομικών επιβαρύνσεων καθώς και την εξασθένιση ή εξαφάνιση της αξίας του καθαρού ενεργητικού.

(91) Κατά την έναρξη της διαδικασίας, η Επιτροπή είχε αμφιβολίες για το κατά πόσον η TGI ήταν προβληματική επιχείρηση κατά την ημερομηνία χορήγησης της ενίσχυσης. Με βάση τις πληροφορίες που χορηγήθηκαν από τις γερμανικές αρχές, καταλήγει τώρα στο συμπέρασμα ότι η επιχείρηση αντιμετώπιζε δυσχέρειες κατά την ημερομηνία χορήγησης της ενίσχυσης. Η επιχείρηση σημείωνε διαρκώς ζημίες και δεν διέθετε επαρκές ακαθάριστο περιθώριο αυτοχρηματοδότησης για να πραγματοποιήσει τις απαραίτητες επενδύσεις. Επιπλέον, το κεφάλαιο της επιχείρησης είχε σημαντικά μειωθεί.

Αποκατάσταση της βιωσιμότητας

(92) Η απαραίτητη προϋπόθεση για τη χορήγηση ενισχύσεων για την αναδιάρθρωση είναι η ύπαρξη ρεαλιστικού, συνεκτικού και μεγάλης εμβέλειας σχεδίου αναδιάρθρωσης που να επιτρέπει να αποκατασταθεί σε εύλογη προθεσμία η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα της επιχείρησης, με βάση ρεαλιστικά δεδομένα.

(93) Οι γερμανικές αρχές ανακοίνωσαν ένα σχέδιο αναδιάρθρωσης της επιχείρησης για την περίοδο 1998 έως 2000, συμπεριλαμβάνοντας προβλέψεις για τον κύκλο εργασιών και για το αποτέλεσμα εκμετάλλευσης για τα οικονομικά έτη 1998 έως 2000. Η βιωσιμότητα της επιχείρησης έπρεπε να αποκατασταθεί το 1999.

(94) Το σχέδιο αναδιάρθρωσης στηρίζεται στην υπόθεση ότι ένας νέος επενδυτής θα συνεισέφερε 3850000 γερμανικά μάρκα, γεγονός που θα επέτρεπε να καλυφθούν σε μεγάλο βαθμό τα επενδυτικά έξοδα που προβλέπονται στο σχέδιο αναδιάρθρωσης.

(95) Εντούτοις, προκύπτει από τις πληροφορίες που χορηγήθηκαν τελευταία από τις γερμανικές αρχές ότι δεν μπόρεσε να εξευρεθεί κανένας νέος ιδιώτης επενδυτής. Κατά συνέπεια, η χρηματοδότηση των μέτρων αναδιάρθρωσης δεν εξασφαλίστηκε. Επιπλέον, η Επιτροπή δεν διαθέτει νέο σχέδιο αναδιάρθρωσης που να λαμβάνει υπόψη αυτές τις συνθήκες.

(96) Επιπλέον, η βιωσιμότητα έπρεπε να αποκατασταθεί το 1999. Όμως, κατά το έτος αυτό, η επιχείρηση συνέχισε να σημειώνει ζημίες.

(97) Η Επιτροπή καταλήγει συνεπώς στο συμπέρασμα ότι το σχέδιο αναδιάρθρωσης δεν επέτρεψε να αποκατασταθεί η βιωσιμότητα της επιχείρησης.

Πρόληψη των αδικαιολόγητων στρεβλώσεων του ανταγωνισμού

(98) Το σχέδιο αναδιάρθρωσης πρέπει να προβλέπει μέτρα για τον περιορισμό, στο μέτρο του δυνατού, των ενδεχόμενων δυσμενών συνεπειών για τους ανταγωνιστές, διαφορετικά η ενίσχυση θα πρέπει να θεωρηθεί ως αντίθετη προς το κοινό συμφέρον και δεν μπορεί να επωφεληθεί παρέκκλισης στη βάση του άρθρου 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συνθήκης ΕΚ.

(99) Εφόσον η αντικειμενική αξιολόγηση της κατάστασης της προσφοράς και της ζήτησης αποδεικνύει ότι υπάρχει διαρθρωτική πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα στην εν λόγω αγορά της Ευρωπαϊκής Κοινότητας στην οποία ασκεί δραστηριότητες ο αποδέκτης της ενίσχυσης, το σχέδιο αναδιάρθρωσης πρέπει να συμβάλει, κατ' αναλογία προς τη λαμβανόμενη ενίσχυση, στην αναδιάρθρωση του συγκεκριμένου οικονομικού κλάδου μέσω μιας μη αναστρέψιμης μείωσης ή παύσης της παραγωγικής ικανότητας.

(100) Οι γερμανικές αρχές δήλωσαν ότι η TGI δεν πρόκειται ούτε να μειώσει ούτε να αυξήσει την παραγωγική της ικανότητα στο μέλλον.

(101) Στις παρατηρήσεις του σχετικά με την έναρξη της διαδικασίας, ένας ανταγωνιστής της TGI ισχυρίστηκε ότι υπήρχε διαρθρωτική πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα σε ορισμένες αγορές προϊόντων, στις οποίες η TGI ασκεί δραστηριότητα. Όμως, όπως είδαμε στις αιτιολογικές σκέψεις 35 και 36, δεν φαίνεται, σύμφωνα με τις πληροφορίες που διαθέτει η Επιτροπή, ότι υπάρχει διαρθρωτική πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα στο σύνολο της αγοράς.

Αναλογία μεταξύ κόστους και οφέλους της αναδιάρθρωσης

(102) Το ύψος και η ένταση της ενίσχυσης πρέπει να περιορίζονται στο ελάχιστο απαραίτητο που θα επιτρέψει την αναδιάρθρωση και να έχουν σχέση με τα αναμενόμενα οφέλη από κοινοτική άποψη. Για τους λόγους αυτούς, ο επενδυτής πρέπει να συμβάλει σημαντικά στο σχέδιο αναδιάρθρωσης με δικούς του πόρους. Πρέπει εξάλλου η μορφή με την οποία χορηγείται η ενίσχυση να είναι τέτοια ώστε να μην προκύψουν για την επιχείρηση πλεονάζοντα ρευστά διαθέσιμα, τα οποία θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει σε επιθετικές δραστηριότητες που ενδέχεται να προξενήσουν στρεβλώσεις στην αγορά και δεν συνδέονται με τη διαδικασία αναδιάρθρωσης.

(103) Στις παρατηρήσεις του σχετικά με την έναρξη της διαδικασίας, ένας ανταγωνιστής της TGI ισχυρίστηκε ότι η ΤGI πωλούσε συστηματικά προϊόντα σε τιμή κατώτερη της τιμής αγοράς, δηλαδή κάτω από την τιμή κόστους, και ότι η TGI είχε συνεχώς επωφεληθεί από αντιστάθμιση των ζημιών της. Δεδομένου ότι δεν υποβλήθηκε ρεαλιστικό σχέδιο αναδιάρθρωσης, η Επιτροπή δεν μπορεί να αποκλείσει ότι η επιχείρηση διέθεσε τους πόρους που έλαβε σε δραστηριότητες που προκάλεσαν στρεβλώσεις στην αγορά και οι οποίες δεν συνδέονταν με τη διαδικασία αναδιάρθρωσης.

(104) Οι γερμανικές αρχές θεωρούν την παραίτηση του προσωπικού από το δώρο Χριστουγέννων το 1997 ως συνεισφορά του επενδυτή. Ακόμη και αν αυτή η παραίτηση μπορεί να θεωρηθεί ως σημαντική συνεισφορά του προσωπικού στην αναδιάρθρωση της επιχείρησης, δεν μπορεί να θεωρηθεί ως συνεισφορά του επενδυτή, επειδή δεν συνεπάγεται κανένα κίνδυνο για αυτόν τον ίδιο.

(105) Εξάλλου, οι γερμανικές αρχές θεωρούν τη μείωση της αμοιβής του διαχειριστή (ο οποίος είναι ο κύριος μέτοχος της επιχείρησης) ως συνεισφορά του επενδυτή. Όμως αυτό το μέτρο δεν ενσωματώθηκε στο σχέδιο αναδιάρθρωσης και δεν μπορεί ως εκ τούτου να θεωρηθεί ως συνεισφορά του επενδυτή με δικούς του πόρους.

(106) Οι γερμανικές αρχές θεωρούν επίσης ένα ακαθάριστο περιθώριο αυτοχρηματοδότησης ύψους 4175000 γερμανικών μάρκων ως συνεισφορά του επενδυτή. Η Επιτροπή δεν μπορεί να δεχθεί ότι αυτή η εσωτερική χρηματοδότηση αποτελεί μέρος της συνεισφοράς του επενδυτή, επειδή κατέστη δυνατή σε μεγάλο βαθμό, άμεσα ή έμμεσα, χάρη στα ενισχυτικά μέτρα. Παρά το γεγονός ότι το ακαθάριστο περιθώριο αυτοχρηματοδότησης μπορεί να μειώσει τις ανάγκες χρηματοδότησης για την αναδιάρθρωση της επιχείρησης, η Επιτροπή δεν μπορεί να θεωρήσει ότι αποτελεί τμήμα της συνεισφοράς του επενδυτή. Εξάλλου, η Γερμανία δεν προσδιόρισε το χρόνο κατά τον οποίο δημιουργήθηκε αυτό το ακαθάριστο περιθώριο αυτοχρηματοδότησης ή το κατά πόσον εναπομένει να δημιουργηθεί.

(107) Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Επιτροπή συμπεραίνει ότι δεν υπάρχει συνεισφορά του ιδιώτη επενδυτή κατά την έννοια των κατευθυντηρίων γραμμών. Κατά συνέπεια, το κριτήριο της αναλογικότητας δεν καλύπτεται.

Πλήρης εφαρμογή του σχεδίου αναδιάρθρωσης

(108) Η επιχείρηση πρέπει να εφαρμόζει εξ ολοκλήρου το σχέδιο αναδιάρθρωσης. Το μόνο σχέδιο αναδιάρθρωσης που βρίσκεται στη διάθεση της Επιτροπής παρουσιάζει ανεπαρκή χρηματοδότηση, επειδή κανένας νέος επενδυτής δεν εμφανίστηκε. Δεδομένου όμως ότι η συνεισφορά αυτού του επενδυτή είναι απαραίτητη για την εκτέλεση του σχεδίου αναδιάρθρωσης, και κυρίως για την υλοποίηση των απολύτως απαραίτητων επενδύσεων, η Επιτροπή εκφράζει αμφιβολίες για το κατά πόσον το σχέδιο τέθηκε σε εφαρμογή.

VI. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

(109) Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι η παραίτηση από την απαίτηση των 4000000 γερμανικών μάρκων υπέρ της επιχείρησης TGI το 1998 αποτελεί κρατική ενίσχυση. Εξάλλου, η Γερμανία χορήγησε την ενίσχυση παράνομα, κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου 88 παράγραφος 3 της συνθήκης ΕΚ. Το μέτρο δεν ανταποκρίνεται στα κριτήρια που ορίζονται στις κατευθυντήριες γραμμές και δεν συμβιβάζεται ως εκ τούτου με την κοινή αγορά σύμφωνα με το άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συνθήκης ΕΚ. Το σχέδιο αναδιάρθρωσης δεν στηρίζεται σε ρεαλιστικά δεδομένα για την αποκατάσταση της βιωσιμότητας της επιχείρησης και το κριτήριο της αναλογικότητας της ενίσχυσης δεν εκπληρώνεται. Για τον λόγο αυτό η Επιτροπή καλεί τη Γερμανία να αξιώσει από το δικαιούχο την επιστροφή της ενίσχυσης.

(110) Επιπλέον, η Επιτροπή διαπιστώνει ότι η μετατροπή των εγγυήσεων και η αναβολή της εξόφλησης για μέρος της τιμής αγοράς ύψους 1800000 γερμανικών μάρκων στο πλαίσιο της asset-deal 1 καθώς και το δάνειο της TAB ύψους 2000000 γερμανικών μάρκων υπέρ της TGI, θα αποτελέσουν το αντικείμενο χωριστής διαδικασίας,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Η κρατική ενίσχυση που χορηγήθηκε από τη Γερμανία υπέρ της εταιρείας Technische Glaswerke Ilmenau GmbH υπό τη μορφή παραίτησης από απαίτηση μέρους της τιμής αγοράς ύψους 4000000 γερμανικών μάρκων στο πλαίσιο της asset-deal 1, η οποία συνήφθη στις 26 Σεπτεμβρίου 1994, είναι ασυμβίβαστη με την κοινή αγορά.

Άρθρο 2

1. Η Γερμανία λαμβάνει όλα τα μέτρα που επιβάλλονται για να ανακτήσει από το δικαιούχο την παράνομη ενίσχυση που αναφέρεται στο άρθρο 1.

2. Η ενίσχυση πρέπει να επιστραφεί ανυπερθέτως σύμφωνα με τις γερμανικές διαδικασίες, στο βαθμό που αυτές επιτρέπουν την άμεση και πραγματική εκτέλεση της παρούσας απόφασης. Το ποσό της ενίσχυσης επιστρέφεται με τόκους που ισχύουν από τη στιγμή διάθεσης της παράνομης ενίσχυσης στον δικαιούχο μέχρι την πραγματική επιστροφή της. Οι τόκοι υπολογίζονται βάσει του επιτοκίου που χρησιμοποιήθηκε για τον υπολογισμό του καθαρού ισοδύναμου επιδότησης των περιφερειακών ενισχύσεων.

Άρθρο 3

Η Γερμανία ανακοινώνει στην Επιτροπή, εντός δύο μηνών από τη δημοσίευση της παρούσας απόφασης, τα μέτρα τα οποία έλαβε προκειμένου να συμμορφωθεί με την απόφαση.

Άρθρο 4

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας.

Βρυξέλλες, 12 Ιουνίου 2001.

Για την Επιτροπή

Mario Monti

Μέλος της Επιτροπής

(1) ΕΕ C 217 της 29.7.2000, σ. 10.

(2) ΕΕ L 83 της 27.3.1999, σ. 1.

(3) Βλέπε υποσημείωση 1.

(4) Βλέπε Πανόραμα της Ευρωπαϊκής Βιομηχανίας 1997, τόμος 1, κεφάλαιο 9 και την έκθεση της μόνιμης επιτροπής της βιομηχανίας γυαλιού στην ΕΟΚ (CIPV) του 1998 καθώς και την ετήσια έκθεση 1999 της Bundesverbands Glasindustrie und Mineralfaserindustrie.

(5) ΕΕ C 368 της 23.12.1994, σ. 12.

(6) ΕΕ C 213 της 23.7.1996, σ. 4.

(7) Καθεστώς της THA E 15/92 SG (92) D/17613 της 8.12.1992.

(8) Καθεστώς της THA N 768/94 SG (95) D/1062 της 1.2.1995.

(9) N 562/c/94, SG (94) D/17293 της 1.12.1994.

(10) 23ο Πρόγραμμα-πλαίσιο κοινού ενδιαφέροντος "Βελτίωση της περιφερειακής οικονομικής διάρθρωσης". Τα μέτρα που λαμβάνονται στο πλαίσιο αυτού του καθεστώτος θεωρούνται ως επενδυτικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα δυνάμει του άρθρου 87 παράγραφος 1, της συνθήκης ΕΚ και εγκρίνονται από την Επιτροπή δυνάμει της παρέκκλισης που αναφέρεται στο άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο α), της συνθήκης ΕΚ [N 157/94, SG (94) D/11038 της 1.8.1994].

(11) Νόμος για τις επενδυτικές επιδοτήσεις [N 494/A/95, SG (95), D/17154 της 27.12.1995]. Τα μέτρα που χορηγούνται δυνάμει αυτού του νόμου θεωρούνται ως επενδυτικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα δυνάμει του άρθρου 87 παράγραφος 1, της συνθήκης ΕΚ και εγκρίνονται από την Επιτροπή δυνάμει της παρέκκλισης που αναφέρεται στο άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο α) της συνθήκης ΕΚ.

(12) Για παράδειγμα, απόφαση της 29ης Απριλίου 1999 στην υπόθεση C-342/96 (Ισπανία/Επιτροπή), Συλλογή 1999, σ. Ι-2459. σημείο 41.

(13) NN 74/95, SG (96) D/1946 της 6.2.1996.

(14) Το σημείο 7.5 των κοινοτικών κατευθυντηρίων γραμμών όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις για τη διάσωση και την αναδιάρθρωση προβληματικών επιχειρήσεων (ανακοίνωση προς τα κράτη μέλη συνοδευόμενη από πρόταση κατάλληλων μέτρων) του 1999, αναφέρει τα εξής: "Η Επιτροπή θα εξετάζει (...) κάθε ενίσχυση διάσωσης και αναδιάρθρωσης, η οποία χορηγείται χωρίς την άδειά της (...) με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές που ισχύουν κατά το χρόνο χορήγησης της ενίσχυσης (...)" (ΕΕ C 288 της 9.10.1999, σ. 2).