31986R3972

*****

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΟΚ) αριθ. 3972/86 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

της 22ας Δεκεμβρίου 1986

σχετικά με την πολιτική και τη διαχείριση της επισιτιστικής βοήθειας

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 235,

την πρόταση της Επιτροπής (1),

τη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (2),

Εκτιμώντας:

ότι η επισιτιστική βοήθεια χορηγείται για ανθρωπιστικούς σκοπούς και αποτελεί μια από τις ουσιώδεις όψεις της κοινοτικής πολιτικής συνεργασίας με τις αναπτυσσόμενες χώρες·

ότι η επισιτιστική βοήθεια πρέπει να εντάσσεται στα πλαίσια της πολιτικής των αναπτυσσόμενων χωρών που αποβλέπει στη βελτίωση της επισιτιστικής τους ασφάλειας, ιδίως με την εφαρμογή επισιτιστικών στρατηγικών·

ότι οι συμφωνίες που συνάφθηκαν μεταξύ της Κοινότητας και των αναπτυσσόμενων χωρών καλύπτουν τη χρήση της βοήθειας που χορηγεί η Κοινότητα σε αυτές τις χώρες·

ότι η επισιτιστική βοήθεια πρέπει να γίνει ένα πραγματικό μέσο της κοινοτικής συνεργασίας με τις εν λόγω χώρες, που να επιτρέπει ιδίως στην Κοινότητα να εξολοκλήρου εξολοκλήρου πολυετή αναπτυξιακά προγράμματα·

ότι, για το σκοπό αυτό, πρέπει η Κοινότητα να μπορεί να εξασφαλίζει τακτική συνολική ροή βοήθειας και να είναι σε θέση, στις κατάλληλες περιπτώσεις, να αναλαμβάνει, απέναντι στις εν λόγω χώρες την υποχρέωση να χορηγεί ελάχιστες ποσότητες προϊόντων στο πλαίσιο των ειδικών πολυετών προγραμμάτων που συνδέονται με τις αναπτυξιακές πολιτικές, καθώς και να αναλαμβάνει υποχρεώσεις έναντι διεθνών οργανισμών·

ότι η Κοινότητα μπορεί ενδεχομένως να αποφασίσει να αντικαταστήσει μια δράση επισιτιστικής βοήθειας με άλλη δράση, σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 1755/84 του Συμβουλίου της 19ης Ιουνίου 1984 για την εφαρμογή προγραμμάτων υποκατάστασης των παραδόσεων επισιτιστικής βοήθειας στον τομέα της διατροφής (3)·

ότι, για να εξασφαλιστεί καλύτερη διαχείριση της επισιτιστικής βοήθειας που να ανταποκρίνεται περισσότερο στα συμφέροντα και στις ανάγκες των δικαιούχων χωρών και για να βελτιωθούν οι διαδικασίες αποφάσεως και εφαρμογής, πρέπει να αντικατασταθεί ο κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 3331/82 του Συμβουλίου της 3ης Δεκεμβρίου 1982 για την πολιτική και τη διαχείριση της επισιτιστικής βοήθειας και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 2750/75 (4)·

ότι, για να διευκολυνθεί η εφαρμογή ορισμένων από τις μελετώμενες διατάξεις, είναι σκόπιμο να προβλεφθεί μια στενή συνεργασία ανάμεσα στα κράτη μέλη και την Επιτροπή στο πλαίσιο μιας επιτροπής επισιτιστικής βοήθειας·

ότι δεν προβλέπονται από τη συνθήκη οι προς το σκοπό αυτό απαιτούμενες εξουσίες, εκτός από εκείνες του άρθρου 235,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

ΤΙΤΛΟΣ Ι

Στόχοι και γενικές κατευθύνσεις της επισιτιστικής βοήθειας

Άρθρο 1

Στα πλαίσια της πολιτικής συνεργασίας με τις αναπτυσσόμενες χώρες η Κοινότητα αναλαμβάνει δράσεις επισιτιστικής βοήθειας.

Άρθρο 2

1. Οι δράσεις επισιτιστικής βοήθειας που αναφέρονται στο άρθρο 1 έχουν ιδίως ως στόχο:

- να προωθήσουν την επισιτιστική ασφάλεια των δικαιούχων χωρών και περιοχών,

- να βελτιώσουν τη διατροφή των δικαιούχων πληθυσμών,

- να παρεμβαίνουν σε καταστάσεις επείγουσας ανάγκης,

- να συμβάλλουν στην ισόρροπη οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη των δικαιούχων χωρών,

- να υποστηρίξουν τις προσπάθειες των δικαιούχων χωρών για βελτίωση της παραγωγής τους σε τρόφιμα.

2. Η κοινοτική επισιτιστική βοήθεια πρέπει να ενσωματώνεται κατά το δυνατό πληρέστερα στις πολιτικές ανάπτυξης, ιδίως στο γεωργικό και γεωργοεπισιτιστικό τομέα, καθώς και στις επισιτιστικές στρατηγικές των ενδιαφερομένων χωρών. Στις περιπτώσεις που η βοήθεια πωλείται, δεν πρέπει να υπάρχει κίνδυνος η τιμή της να προκαλεί διαταραχές στην τοπική αγορά.

3. Τα προϊόντα που χορηγούνται στα πλαίσια της επισιτιστικής βοήθειας πρέπει να αντιστοιχούν όσο το δυνατό περισσότερο στις συνήθειες διατροφής των δικαιούχων πληθυσμών και να μην έχουν αρνητικές επιπτώσεις για τις χώρες που λαμβάνουν τη βοήθεια.

4. Η χορήγηση της επισιτιστικής βοήθειας βασίζεται κυρίως στην αντικειμενική εκτίμηση των πραγματικών αναγκών που δικαιολογούν τη βοήθεια αυτή λαμβάνοντας συγχρόνως υπόψη τα οικονομικά δεδομένα. Για το σκοπό αυτό, και χωρίς να αποκλείονται άλλες σχετικές εκτιμήσεις, λαμβάνονται ιδίως υπόψη τα ακόλουθα κριτήρια:

- οι βασικές επισιτιστικές ανάγκες,

- το κατά κεφαλή εισόδημα και η ύπαρξη στρωμάτων του πληθυσμού που ζουν σε μεγάλη ένδεια,

- η κατάσταση του ισοζυγίου πληρωμών,

- οι οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις και το δημοσιονομικό κόστος της προτεινόμενης δράσης.

5. Η παροχή επισιτιστικής βοήθειας εξαρτάται, αν είναι σκόπιμο, από την εφαρμογή ετήσιων ή πολυετών αναπτυξιακών σχεδίων, τομεακών δράσεων ή αναπτυξιακών προγραμμάτων δίνοντας κυρίως προτεραιότητα σε εκείνα που αποβλέπουν στην προώθηση της παραγωγής τροφίμων στις δικαιούχες χώρες. Ενδεχομένως, η βοήθεια μπορεί να συμβάλλει άμεσα στην πραγματοποίηση αυτών των σχεδίων, δράσεων ή προγραμμάτων. Αυτή η συμπληρωματικότητα πρέπει να εξασφαλίζεται χάρη στη μετά από κοινή συμφωνία χρησιμοποίηση του τιμήματος της βοήθειας, όταν τα προϊόντα που χορηγούνται ως βοήθεια από την Κοινότητα πρόκειται να πωληθούν. Στην περίπτωση που η επισιτιστική βοήθεια χορηγείται προς υποστήριξη πολυετούς προγράμματος ανάπτυξης, λαμβάνει τη μορφή πολυετούς παροχής συνδεόμενης με το πρόγραμμα αυτό.

6. Κατά τη χορήγηση της επισιτιστικής βοήθειας, δίνεται προτεραιότητα στις άμεσες καταναλωτικές ανάγκες. Ωστόσο, για να βελτιωθεί η επισιτιστική ασφάλεια στις αναπτυσσόμενες χώρες και για να εξασφαλιστεί η κάλυψη των αναγκών τους, η επισιτιστική βοήθεια μπορεί να χορηγείται σε δικαιολογημένες περιπτώσεις, με σκοπό τη σύσταση αποθεμάτων από τους δικαιούχους.

Άρθρο 3

Η συγκέντρωση των προϊόντων κανονικά πραγματοποιείται στην κοινοτική αγορά. Ωστόσο, τα προϊόντα που χορηγούνται ως βοήθεια είναι δυνατό να αγοράζονται στη δικαιούχο χώρα ή σε άλλη αναπτυσσόμενη χώρα που ανήκει, ει δυνατόν, στην ίδια γεωγραφική περιοχή με τη δικαιούχο χώρα, όταν:

- είτε δεν υπάρχουν διαθέσιμα προϊόντα στην κοινοτική αγορά,

- είτε υπάρχει επείγουσα ανάγκη κατά την έννοια του άρθρου 6 δεύτερο εδάφιο, εφόσον οι αγορές αυτές επιτρέπουν ταχύτερη διοχέτευση της βοήθειας στον προορισμό της,

- είτε, τέλος, πληρούνται οι ακόλουθοι όροι:

α) υπάρχουν πράγματι διαθέσιμα αποθέματα ή πλεονάσματα απαραίτητων προϊόντων σε μια αναπτυσσόμενη χώρα που συγκαταλέγεται, ει δυνατόν, μεταξύ των χωρών που ορίζονται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 τέταρτη περίπτωση, σε συνολική τιμή, στην οποία περιλαμβάνονται και τα έξοδα μεταφοράς, πιο συμφέρουσα σε σχέση με το κόστος συγκέντρωσης παρόμοιου προϊόντος στην κοινοτική αγορά λαμβάνοντας συγχρόνως υπόψη το όφελος της αναπτυσσόμενης χώρας όπου πραγματοποιούνται οι αγορές αυτές·

β) οι εν λόγω αγορές δεν υπάρχει κίνδυνος να διαταράξουν τη λειτουργία των αγορών των προμηθευτριών χωρών ούτε να έχουν αρνητικά αποτελέσματα για τον εφοδιασμό των πληθυσμών τους σε είδη διατροφής·

γ) οι αγορές παραμένουν συνολικά εντός ορίων που δεν διακυβεύουν την αρχή της συγκέντρωσης στην κοινοτική αγορά·

δ) οι αγορές σε μια αναπτυσσόμενη χώρα εντάσσονται, όσο το δυνατό πληρέστερα στα πλαίσια της εφαρμογής της αναπτυξιακής πολιτικής της Κοινότητας έναντι της χώρας αυτής, κυρίως όσον αφορά την προώθηση της επισιτιστικής ασφάλειας της εν λόγω χώρας.

ΤΙΤΛΟΣ ΙΙ

Διαδικασίες εφαρμογής των δράσεων επισιτιστικής βοήθειας

Άρθρο 4

1. Στον τομέα της επισιτιστικής βοήθειας, το Συμβούλιο:

- κατανέμει ανάμεσα σε κοινοτικές και εθνικές δράσεις τις βοήθειες σε σιτηρά που προβλέπονται βάσει της σύμβασης επισιτιστικής βοήθειας,

- κατανέμει ανάμεσα στα κράτη μέλη τις εθνικές δράσεις σε σιτηρά που προβλέπονται βάσει της σύμβασης επισιτιστικής βοήθειας,

- καθορίζει τις χώρες και τους οργανισμούς που ενδέχεται να αποτελέσουν αντικείμενο ετήσιων και πολυετών δράσεων επισιτιστικής βοήθειας,

- καταρτίζει τα γενικά κριτήρια σχετικά με την ανάληψη των εξόδων μεταφοράς της επισιτιστικής βοήθειας μετά το στάδιο fob.

2. Για το σκοπό αυτό, το Συμβούλιο μετά από πρόταση της Επιτροπής και γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, αποφασίζει με ειδική πλειοψηφία κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων που αναφέρονται στην παράγραφο 1 πρώτη, τέταρτη και πέμπτη περίπτωση και με ομοφωνία κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων που αναφέρονται στην παράγραφο 1 δεύτερη και τρίτη περίπτωση.

Άρθρο 5

Η Επιτροπή, μετά από διαβούλευση της επιτροπής του άρθρου 7 σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 8 και λαμβάνοντας επιπλέον υπόψη τις γενικές κατευθυντήριες γραμμές στον τομέα της επισιτιστικής βοήθειας: - καταρτίζει τον πίνακα των προϊόντων που είναι δυνατό να συγκεντρωθούν για την παροχή βοήθειας,

- καθορίζει τις συνολικές ποσότητες για κάθε προϊόν σε ετήσια ή πολυετή βάση,

- καθορίζει τις λεπτομέρειες συγκέντρωσης των προϊόντων,

- κατανέμει - σε ποσότητα και κόστος - ανάμεσα στους διάφορους δικαιούχους τα προϊόντα που μπορούν να συγκεντρωθούν εντός των ορίων που καθορίζονται στον προϋπολογισμό για κάθε προϊόν,

- τροποποιεί, εφόσον υπάρχει ανάγκη, τους τόπους προορισμού κατά την εκτέλεση των προγραμμάτων.

Άρθρο 6

Τηρουμένων των αποφάσεων του Συμβουλίου που αναφέρονται στο άρθρο 4 και των αποφάσεων που λαμβάνονται δυνάμει του άρθρου 5, η Επιτροπή αποφασίζει:

α) τις δράσεις ανάγκης υπέρ των χωρών, των ομάδων προσφύγων ή άλλων ευάλωτων ομάδων πληθυσμού, που αντιμετωπίζουν μεγάλες και απρόβλεπτες δυσκολίες που προκλήθηκαν από φυσικές καταστροφές· ενημερώνει σχετικά τα κράτη μέλη·

β) τις δράσεις επείγουσας ανάγκης υπέρ των χωρών, των ομάδων προσφύγων ή άλλων ευάλωτων ομάδων πληθυσμών που αντιμετωπίζουν μεγάλες και απρόβλεπτες δυσκολίες που προκλήθηκαν από εξαιρετικές περιστάσεις, ανάλογες με τις φυσικές καταστροφές, αφού ζητήσει με τέλεξ τη γνώμη των κρατών μελών, στα οποία δίνεται προθεσμία 48 ωρών για τη διατύπωση ενδεχομένων αντιρρήσεων·

γ) τους όρους για τη χορήγηση της βοήθειας και ιδίως:

- τις γενικές ρήτρες που ισχύουν για τους δικαιούχους,

- την έναρξη των διαδικασιών συγκέντρωσης και προμήθειας των προϊόντων καθώς και τη σύναψη των σχετικών συμβάσεων.

Για τους σκοπούς των στοιχείων α) και β), με τον όρο « επείγουσα ανάγκη» νοείται μια εξαιρετική και απρόβλεπτη κατάσταση, που χαρακτηρίζεται από λιμό ή επικείμενο κίνδυνο λιμού που θέτει σε σοβαρό κίνδυνο τη ζωή ή την υγεία των πληθυσμών σε μια χώρα, η οποία δεν μπορεί να αντιμετωπίσει την ανεπάρκεια σε τρόφιμα με δικά της μέσα και πόρους.

Η Επιτροπή, αφού ζητήσει τη γνώμη της επιτροπής που αναφέρεται στο άρθρο 7 και σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 8, εξουσιοδοτείται να λάβει κάθε μέτρο που μπορεί να επιταχύνει την παροχή της επείγουσας βοήθειας.

Το ύψος της βοήθειας, που αποφασίζεται να χορηγηθεί σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση, περιορίζεται στις ποσότητες που χρειάζονται οι πληγέντες πληθυσμοί για να αντιμετωπίσουν την κατάσταση κατά τη διάρκεια περιόδου που δεν υπερβαίνει τους τέσσερις μήνες.

Η Επιτροπή μεριμνά ώστε, σε όλα τα στάδια συγκέντρωσης της επισιτιστικής βοήθειας, να δίνεται προτεραιότητα στις επείγουσες περιπτώσεις, όπως ορίζονται στο παρόν άρθρο.

Άρθρο 7

1. Συνιστάται Επιτροπή Επισιτιστικής Βοήθειας, στο εξής καλούμενη «επιτροπή», με πρόεδρο αντιπρόσωπο της Επιτροπής και αποτελούμενη από αντιπροσώπους των κρατών μελών. Οι εργασίες γραμματείας της επιτροπής εξασφαλίζονται από την Επιτροπή.

2. Η επιτροπή θεσπίζει τον εσωτερικό της κανονισμό.

Άρθρο 8

1. Σε περίπτωση αναφοράς στη διαδικασία του παρόντος άρθρου, η επιτροπή συγκαλείται από τον πρόεδρό της είτε με δική του πρωτοβουλία είτε μετά από αίτηση αντιπροσώπων κράτους μέλους.

2. Ο αντιπρόσωπος της Επιτροπής υποβάλλει σχέδια αποφάσεων που πρέπει να ληφθούν. Η επιτροπή διατυπώνει τη γνώμη της για τα σχέδια αυτά εντός προθεσμίας που ορίζει ο πρόεδρος σε συνάρτηση με τον επείγοντα χαρακτήρα των θεμάτων που υποβάλλονται προς εξέταση. Αποφασίζει με πλειοψηφία πενήντα τεσσάρων ψήφων. Οι ψήφοι των κρατών μελών σταθμίζονται σύμφωνα με το άρθρο 148 παράγραφος 2 της συνθήκης. Ο πρόεδρος δεν λαμβάνει μέρος στην ψηφοφορία.

3. Η Επιτροπή λαμβάνει αποφάσεις που εφαρμόζονται αμέσως. Ωστόσο, εάν οι αποφάσεις αυτές δεν είναι σύμφωνες με τη γνώμη της επιτροπής ή εάν η επιτροπή δεν διατυπώσει γνώμη, οι αποφάσεις αυτές γνωστοποιούνται αμέσως από την Επιτροπή στο Συμβούλιο. Στην περίπτωση αυτή, η Επιτροπή αναβάλλει, το πολύ για δύο μήνες από την κοινοποίηση αυτή, την εφαρμογή των αποφάσεών της. Το Συμβούλιο μπορεί με ειδική πλειοψηφία, να λάβει διαφορετική απόφαση εντός προθεσμίας δύο μηνών.

Άρθρο 9

Τα κράτη μέλη αποφασίζουν τα προγράμματα εθνικών δράσεων επισιτιστικής βοήθειας και τα κοινοποιούν στην Επιτροπή. Για το συντονισμό των κοινοτικών και εθνικών δράσεων επισιτιστικής βοήθειας, στο επίπεδο του προγραμματισμού και της εφαρμογής, ανταλλάσσονται τακτικά πληροφορίες στα πλαίσια της επιτροπής. Κατά τη διάρκεια της ανταλλαγής πληροφοριών που πραγματοποιείται μετά από αίτηση του προέδρου της επιτροπής ή αντιπροσώπου κράτους μέλους, λαμβάνονται επίσης υπόψη οι γνωστές δράσεις άλλων δωρητών.

Άρθρο 10

Η επιτροπή μπορεί να εξετάζει κάθε άλλο θέμα, σχετικό με την επισιτιστική βοήθεια, το οποίο θα θέτει ο πρόεδρός της είτε με δική του πρωτοβουλία είτε μετά από αίτηση αντιπροσώπου κράτους μέλους.

Άρθρο 11

Η Επιτροπή αξιολογεί τακτικά τις κυριότερες δράσεις επισιτιστικής βοήθειας για να διαπιστώνει αν επιτεύχθηκαν οι στόχοι που είχαν καθοριστεί κατά την εξέταση των δράσεων αυτών και να δίνει οδηγίες για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των μελλοντικών δράσεων. Οι εκθέσεις αξιολόγησης ανακοινώνονται στην επιτροπή. Άρθρο 12

Ο κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 3331/82 καταργείται.

Ωστόσο:

- το άρθρο 3 του εν λόγω κανονισμού εξακολουθεί να εφαρμόζεται μέχρις ότου καθορισθούν οι λεπτομέρειες συγκέντρωσης των προϊόντων, σύμφωνα με το άρθρο 5 του παρόντος κανονισμού και το αργότερο μέχρι τις 30 Ιουνίου 1987,

- μέχρις ότου θεσπισθεί η απόφαση που προβλέπεται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 τρίτη και τέταρτη παύλα του παρόντος κανονισμού και το αργότερο μέχρι τις 30 Ιουνίου 1987, οι χώρες και οργανισμοί που μπορούν να λάβουν τη βοήθεια καθώς και τα γενικά κριτήρια για την ανάληψη των εξόδων μεταφοράς της επισιτιστικής βοήθειας μετά το στάδιο fob είναι εκείνα που αναφέρονται στον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 232/86 (1).

Άρθρο 13

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την τρίτη ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

Εφαρμόζεται μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 1987.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Βρυξέλλες, 22 Δεκεμβρίου 1986.

Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

G. SHAW

(1) ΕΕ αριθ. C 265 της 21. 10. 1986, σ. 7.

(2) ΕΕ αριθ. C 297 της 24. 11. 1986.

(3) ΕΕ αριθ. L 165 της 23. 6. 1984, σ. 7.

(4) ΕΕ αριθ. L 352 της 14. 12. 1982, σ. 1.

(1) ΕΕ αριθ. L 29 της 4. 2. 1986, σ. 3.