This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 62020CJ0632
Απόφαση του Δικαστηρίου (τμήμα μείζονος συνθέσεως) της 17ης Ιανουαρίου 2023.
Βασίλειο της Ισπανίας κατά Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Αίτηση αναιρέσεως – Εξωτερικές σχέσεις – Συμφωνία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας, αφενός, και του Κοσσυφοπεδίου, αφετέρου – Ηλεκτρονικές επικοινωνίες – Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1971 – Φορέας Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών για τις Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες (BEREC) – Άρθρο 35, παράγραφος 2 – Συμμετοχή της ρυθμιστικής αρχής του Κοσσυφοπεδίου στον εν λόγω φορέα – Έννοιες της “τρίτης χώρας” και του “τρίτου κράτους” – Αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Υπόθεση C-632/20 P.
Απόφαση του Δικαστηρίου (τμήμα μείζονος συνθέσεως) της 17ης Ιανουαρίου 2023.
Βασίλειο της Ισπανίας κατά Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Αίτηση αναιρέσεως – Εξωτερικές σχέσεις – Συμφωνία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας, αφενός, και του Κοσσυφοπεδίου, αφετέρου – Ηλεκτρονικές επικοινωνίες – Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1971 – Φορέας Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών για τις Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες (BEREC) – Άρθρο 35, παράγραφος 2 – Συμμετοχή της ρυθμιστικής αρχής του Κοσσυφοπεδίου στον εν λόγω φορέα – Έννοιες της “τρίτης χώρας” και του “τρίτου κράτους” – Αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Υπόθεση C-632/20 P.
ECLI identifier: ECLI:EU:C:2023:28
Υπόθεση C‑632/20 P
Βασίλειο της Ισπανίας
κατά
Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Απόφαση του Δικαστηρίου (τμήμα μείζονος συνθέσεως) της 17ης Ιανουαρίου 2023
«Αίτηση αναιρέσεως – Εξωτερικές σχέσεις – Συμφωνία Σταθεροποίησης και Σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας, αφενός, και του Κοσσυφοπεδίου, αφετέρου – Ηλεκτρονικές επικοινωνίες – Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1971 – Φορέας Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών για τις Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες (BEREC) – Άρθρο 35, παράγραφος 2 – Συμμετοχή της ρυθμιστικής αρχής του Κοσσυφοπεδίου στον εν λόγω φορέα – Έννοιες της “τρίτης χώρας” και του “τρίτου κράτους” – Αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής»
Αναίρεση – Λόγοι – Πλάνη περί το δίκαιο – Απόφαση της Επιτροπής με την οποία επιτρέπεται η συμμετοχή της εθνικής ρυθμιστικής αρχής του Κοσσυφοπεδίου στον Φορέα Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών για τις Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες (BEREC) – Έννοιες της τρίτης χώρας και του τρίτου κράτους – Ερμηνεία – Αποκλίσεις μεταξύ των διαφόρων γλωσσικών αποδόσεων – Ανεπαρκής αιτιολογία
(Οργανισμός του Δικαστηρίου, άρθρο 36· κανονισμός 2018/1971 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 35 § 2)
(βλ. σκέψεις 37-41, 43-47)
Αναίρεση – Λόγοι – Πλημμελές σκεπτικό αποφάσεως λόγω παραβάσεως του δικαίου της Ένωσης – Διατακτικό το οποίο είναι ορθό για άλλους νομικούς λόγους – Απόρριψη
(Άρθρο 256 § 1, εδ. 2, ΣΛΕΕ· Οργανισμός του Δικαστηρίου, άρθρο 58, εδ. 1)
(βλ. σκέψη 48)
Διεθνείς συμφωνίες – Τεχνική συνεργασία – Ηλεκτρονικές επικοινωνίες – Φορέας Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών για τις Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες (BEREC) – Συμμετοχή των ρυθμιστικών αρχών τρίτων χωρών – Τρίτες χώρες – Έννοια – Εδαφική οντότητα κείμενη εκτός της Ένωσης – Οντότητα μη αναγνωριζόμενη από την Ένωση ως ανεξάρτητο κράτος – Κοσσυφοπέδιο – Εμπίπτει
(Άρθρα 212 και 216 έως 218 ΣΛΕΕ· κανονισμός 2018/1971 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 35 § 2)
(βλ. σκέψεις 50-53, 64)
Διεθνείς συμφωνίες – Τεχνική συνεργασία – Ηλεκτρονικές επικοινωνίες – Φορέας Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών για τις Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες (BEREC) – Συμμετοχή των ρυθμιστικών αρχών τρίτων χωρών στον φορέα αυτόν – Σχετική συμφωνία με την Ένωση – Έννοια – Συμφωνία συναφθείσα μεταξύ της Ένωσης και ενός άλλου υποκειμένου δημοσίου διεθνούς δικαίου – Συμφωνία περιέχουσα διατάξεις οι οποίες χρησιμεύουν ως βάση για τη συνεργασία μεταξύ της Ένωσης και της οικείας τρίτης χώρας στον τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών – Συμφωνία σταθεροποίησης και σύνδεσης μεταξύ της Ένωσης και του Κοσσυφοπεδίου – Εμπίπτει
(Συμφωνία σταθεροποίησης και σύνδεσης μεταξύ της Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας, αφενός, και του Κοσσυφοπεδίου, αφετέρου, άρθρο 111· κανονισμός 2018/1971 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 35 § 2).
(βλ. σκέψεις 54-57, 59-61, 80-85, 87, 93)
Διεθνείς συμφωνίες – Τεχνική συνεργασία – Ηλεκτρονικές επικοινωνίες – Φορέας Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών για τις Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες (BEREC) – Συμμετοχή των ρυθμιστικών αρχών τρίτων χωρών στον φορέα αυτόν – Τρίτες χώρες – Έννοια – Οντότητες υποκείμενες στο διεθνές δίκαιο και δυνάμενες να έχουν δικαιώματα και υποχρεώσεις – Κοσσυφοπέδιο – Εμπίπτει – Σιωπηρή αναγνώριση από την Ένωση του Κοσσυφοπεδίου ως ανεξάρτητου κράτους – Δεν υφίσταται
(Συμφωνία σταθεροποίησης και σύνδεσης μεταξύ της Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας, αφενός, και του Κοσσυφοπεδίου, αφετέρου, άρθρο 111· κανονισμός 2018/1971 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 35 § 2).
(βλ. σκέψεις 69-72, 86)
Διεθνείς συμφωνίες – Τεχνική συνεργασία – Ηλεκτρονικές επικοινωνίες – Φορέας Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών για τις Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες (BEREC) – Συμμετοχή των ρυθμιστικών αρχών τρίτων χωρών – Ρυθμίσεις συνεργασίας που έχουν εφαρμογή στην εν λόγω συμμετοχή – Διαδικασία καθορισμού – Απαίτηση συμμορφώσεώς τους με τις διατάξεις των συμφωνιών που έχουν συναφθεί με την Ένωση με σκοπό τη συμμετοχή αυτή – Αρμοδιότητα της Επιτροπής να θεσπίζει μονομερώς τέτοιες ρυθμίσεις συνεργασίας – Δεν υφίσταται
(Άρθρο 17 ΣΕΕ· κανονισμός 2018/1971 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 35 § 2, εδ. 2)
(βλ. σκέψεις 109-125)
Προσφυγή ακυρώσεως – Ακυρωτική απόφαση – Αποτελέσματα – Περιορισμός από το Δικαστήριο –Απόφαση της Επιτροπής με την οποία επιτρέπεται η συμμετοχή της εθνικής ρυθμιστικής αρχής του Κοσσυφοπεδίου στον Φορέα Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών για τις Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες (BEREC) – Διατήρηση των αποτελεσμάτων της αποφάσεως αυτής μέχρι την αντικατάστασή της εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος – Δικαιολογείται για λόγους οι οποίοι συνδέονται με την επέλευση σοβαρών αρνητικών συνεπειών
(Άρθρο 264, εδ. 2, ΣΛΕΕ· κανονισμός 2018/1971 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 35 § 2)
(βλ. σκέψεις 133-137)
Σύνοψη
Μεταξύ 2001 και 2015, η Ευρωπαϊκή Ένωση υπέγραψε συμφωνίες σταθεροποιήσεως και συνδέσεως (ΣΣΣ) με έξι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, μεταξύ δε αυτών με το Κοσσυφοπέδιο. Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε δράσεις με σκοπό, μεταξύ άλλων, την ευθυγράμμιση της νομοθεσίας των χωρών αυτών με τη νομοθεσία της Ένωσης και την ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων στα υφιστάμενα ρυθμιστικά όργανα, όπως είναι ο Φορέας Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών για τις Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες (BEREC) ο οποίος δημιουργήθηκε με τον κανονισμό 2018/1971 ( 1 ). Για να επιτύχει στενότερη σχέση μεταξύ των εθνικών ρυθμιστικών αρχών (ΕΡΑ) της Ένωσης και των Δυτικών Βαλκανίων, η Επιτροπή εξέδωσε στις 18 Μαρτίου 2019 έξι αποφάσεις σχετικά με τη συμμετοχή των ΕΡΑ των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στον BEREC. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται μία απόφαση με την οποία η Επιτροπή επέτρεψε στην ΕΡΑ του Κοσσυφοπεδίου να μετάσχει στο ρυθμιστικό συμβούλιο και στις ομάδες εργασίας του BEREC, καθώς και στο διοικητικό συμβούλιο της Υπηρεσίας του BEREC (στο εξής: επίδικη απόφαση) ( 2 ).
Το Βασίλειο της Ισπανίας είχε ασκήσει προσφυγή περί ακυρώσεως της επίδικης αποφάσεως λόγω παραβάσεως από την Επιτροπή του άρθρου 35 του κανονισμού 2018/1971 ( 3 ). Προέβαλε, κατ’ ουσίαν, ότι η εν λόγω απόφαση παρερμηνεύει την έννοια της «τρίτης χώρας» η οποία χρησιμοποιείται στην εν λόγω διάταξη, δεδομένου ότι αυτή δεν μπορεί να αφορά το Κοσσυφοπέδιο καθώς αυτό δεν είναι κυρίαρχο κράτος. Η προσφυγή απορρίφθηκε καθ’ ολοκληρίαν από το Γενικό Δικαστήριο με την απόφασή του της 23ης Σεπτεμβρίου 2020, Ισπανία κατά Επιτροπής ( 4 ) (στο εξής: αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση).
Κατόπιν αναιρέσεως που άσκησε το Βασίλειο της Ισπανίας, το τμήμα μείζονος συνθέσεως του Δικαστηρίου αναιρεί την απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου και ακυρώνει την επίδικη απόφαση της Επιτροπής, με το σκεπτικό ότι το Γενικό Δικαστήριο υπέπεσε σε πλάνη περί το δίκαιο κρίνοντας ( 5 ) ότι η αρμοδιότητα θεσπίσεως των ρυθμίσεων συνεργασίας οι οποίες εφαρμόζονται στη συμμετοχή των ΕΡΑ τρίτων χωρών στον BEREC, κατά την έννοια του άρθρου 35, παράγραφος 2, δεύτερο εδάφιο, του κανονισμού 2018/1971, ανήκει μονομερώς στην Επιτροπή, δυνάμει του άρθρου 17 ΣΕΕ.
Εκτίμηση του Δικαστηρίου
Όσον αφορά, κατά πρώτον, την έννοια της «τρίτης χώρας» η οποία χρησιμοποιείται στο άρθρο 35 του κανονισμού 2018/1971, το Δικαστήριο εκτιμά κατ’ αρχάς ότι με γραμματική ερμηνεία των Συνθηκών δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί το νόημα της εννοίας αυτής. Επιπλέον, δεν χρησιμοποιούνται σε όλες τις γλωσσικές αποδόσεις των Συνθηκών ΕΕ και ΛΕΕ αμφότεροι οι όροι «τρίτο κράτος» και «τρίτη χώρα». Ωστόσο, οι διατάξεις του δικαίου της Ένωσης πρέπει να ερμηνεύονται και να εφαρμόζονται κατά τρόπο ομοιόμορφο λαμβανομένων υπόψη των αποδόσεών τους σε όλες τις γλώσσες της Ένωσης και, σε περίπτωση αποκλίσεως μεταξύ των αποδόσεων αυτών, η επίμαχη διάταξη πρέπει να ερμηνεύεται με γνώμονα την όλη οικονομία και τον σκοπό της κανονιστικής ρυθμίσεως της οποίας αποτελεί στοιχείο. Πράγματι, η διατύπωση που χρησιμοποιείται σε μία από τις γλωσσικές αποδόσεις διατάξεως του δικαίου της Ένωσης δεν μπορεί να αποτελεί τη μοναδική βάση για την ερμηνεία της. Εν προκειμένω, το Γενικό Δικαστήριο, στηριζόμενο στην παραδοχή ότι οι διατάξεις της Συνθήκης ΛΕΕ σχετικά με τις «τρίτες χώρες» επιτρέπουν τη σύναψη διεθνών συμφωνιών με οντότητες «άλλες πλην των κρατών», έκρινε ότι το περιεχόμενο της εννοίας της «τρίτης χώρας» κατά το άρθρο 35, παράγραφος 2, έβαινε πέραν των κυρίαρχων και μόνον κρατών. Εντούτοις, το Γενικό Δικαστήριο κατέληξε στην εν λόγω παραδοχή χωρίς να λάβει υπόψη τις διαφορές μεταξύ των γλωσσικών αποδόσεων των Συνθηκών ΕΕ και ΛΕΕ, από το γράμμα των οποίων δεν μπορεί να συναχθεί ότι οι όροι «τρίτη χώρα» και «τρίτο κράτος» έχουν διαφορετικό νόημα. Εξάλλου, δεδομένου ότι ο όρος «τρίτη χώρα» δεν απαντά σε όλες τις γλωσσικές αποδόσεις του κανονισμού 2018/1971, καθόσον σε ορισμένες εξ αυτών χρησιμοποιείται μόνον ο όρος που ισοδυναμεί προς τον όρο «τρίτο κράτος», το Δικαστήριο διαπιστώνει ότι η αιτιολογία του Γενικού Δικαστηρίου ενέχει πλάνη περί το δίκαιο.
Εντούτοις, δεδομένου ότι το διατακτικό της αναιρεσιβαλλομένης αποφάσεως μπορεί να είναι ορθό για άλλους νομικούς λόγους, το Δικαστήριο εξετάζει εν συνεχεία αν το Γενικό Δικαστήριο ορθώς κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η Επιτροπή δεν παρέβη το άρθρο 35 του κανονισμού 2018/1971 εξομοιώνοντας το Κοσσυφοπέδιο με «τρίτη χώρα», κατά την έννοια της διατάξεως αυτής. Συναφώς, προκειμένου να διασφαλισθεί η πρακτική αποτελεσματικότητα του άρθρου 35, παράγραφος 2, του κανονισμού 2018/1971, εδαφική οντότητα κείμενη εκτός της Ένωσης και μη αναγνωριζόμενη από αυτήν ως ανεξάρτητο κράτος πρέπει να μπορεί να εξομοιωθεί προς «τρίτη χώρα» κατά την έννοια της ανωτέρω διατάξεως, χωρίς να παραβιάζεται το διεθνές δίκαιο. Στην περίπτωση του Κοσσυφοπεδίου, το Διεθνές Δικαστήριο διαπίστωσε ότι η διακήρυξη της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου της 17ης Φεβρουαρίου 2008 δεν παραβίασε ούτε το γενικό διεθνές δίκαιο ούτε το ψήφισμα 1244 (1999) του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών ούτε το εφαρμοστέο συνταγματικό πλαίσιο ( 6 ). Περαιτέρω, όπως επισημαίνεται στην πρώτη υποσημείωση της επίδικης αποφάσεως, η προαναφερθείσα εξομοίωση δεν μπορεί να θίξει τις επιμέρους θέσεις των κρατών μελών ως προς το αν το Κοσσυφοπέδιο έχει την ιδιότητα ανεξάρτητου κράτους την οποία διεκδικούν οι αρχές του. Το Δικαστήριο κρίνει, κατά συνέπεια, ότι το Κοσσυφοπέδιο μπορεί να εξομοιωθεί με «τρίτη χώρα», κατά την έννοια του άρθρου 35, παράγραφος 2, του κανονισμού 2018/1971, χωρίς να παραβιάζεται το διεθνές δίκαιο.
Όσον αφορά, εξάλλου, την ένταξη «τρίτων χωρών» στο καθεστώς συμμετοχής που προβλέπει το άρθρο 35, παράγραφος 2, του κανονισμού 2018/1971, το Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι, κατά τη διάταξη αυτή, η συμμετοχή των ΕΡΑ των χωρών αυτών υπόκειται σε δύο σωρευτικές προϋποθέσεις, ήτοι να υπάρχει «συμφωνία» συναφθείσα με την Ένωση, αφενός, και η εν λόγω συναφθείσα συμφωνία να είναι «σχετική», αφετέρου. Η Ένωση έχει συνάψει πλείονες διεθνείς συμφωνίες με το Κοσσυφοπέδιο, αναγνωρίζοντας με τον τρόπο αυτό την ικανότητά του να συνάπτει τέτοιες συμφωνίες. Μεταξύ των συμφωνιών αυτών περιλαμβάνεται η ΣΣΣ με το Κοσσυφοπέδιο ( 7 ) της οποίας το άρθρο 111 προβλέπει ότι η εγκαινιαζόμενη συνεργασία σχετικά με τα δίκτυα και τις υπηρεσίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών εστιάζεται κυρίως σε τομείς προτεραιότητας του κεκτημένου της Ένωσης στον τομέα αυτόν και ότι τα μέρη ενισχύουν τη συνεργασία αυτή. Κατά συνέπεια, πρέπει να γίνει δεκτό ότι και η ΣΣΣ με το Κοσσυφοπέδιο συνήφθη προκειμένου να καταστεί δυνατή η συμμετοχή της ΕΡΑ του Κοσσυφοπεδίου στα όργανα του BEREC, στο μέτρο που το άρθρο 111 της συμφωνίας αυτής αφορά την υιοθέτηση του κεκτημένου της Ένωσης και την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των μερών στον τομέα των δικτύων και των υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών. Τέλος, το Δικαστήριο επισημαίνει ότι, σύμφωνα με τον επιδιωκόμενο σκοπό συνεργασίας, το άρθρο 35, παράγραφος 2, του κανονισμού 2018/1971 καθιστά δυνατό να συμμετάσχουν σε ορισμένα όργανα του BEREC οι ΕΡΑ τρίτων χωρών οι οποίες είναι κατά κύριο λόγο αρμόδιες στον τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών. Λαμβανομένων υπόψη των στοιχείων αυτών, το Γενικό Δικαστήριο δεν υπέπεσε σε πλάνη περί το δίκαιο αποφαινόμενο ότι η Επιτροπή δεν παρέβη, με την επίδικη απόφαση, το άρθρο 35, παράγραφος 2, του κανονισμού 2018/1971, κρίνοντας ότι το Κοσσυφοπέδιο μπορούσε να εξομοιωθεί με «τρίτη χώρα», κατά την έννοια της εν λόγω διατάξεως.
Όσον αφορά, κατά δεύτερον, την εκ μέρους του Γενικού Δικαστηρίου ερμηνεία των συνεπειών που επιφέρει η απουσία θέσεως της Ένωσης ως προς το καθεστώς του Κοσσυφοπεδίου υπό το πρίσμα του διεθνούς δικαίου, η επίδικη απόφαση δεν παραβιάζει τη ΣΣΣ με το Κοσσυφοπέδιο ούτε τον κανονισμό 2018/1971 για τον λόγο και μόνον ότι καθιερώνει συνεργασία με την ΕΡΑ του Κοσσυφοπεδίου διά της υλοποιήσεως των πράξεων αυτών και δεν συνεπάγεται αναγνώριση του Κοσσυφοπεδίου ως τρίτου κράτους. Κατά συνέπεια, η έκδοση της επίδικης αποφάσεως από την Επιτροπή δεν μπορεί να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι συνεπάγεται τη σιωπηρή αναγνώριση από την Ένωση του Κοσσυφοπεδίου ως ανεξάρτητου κράτους.
Όσον αφορά, κατά τρίτον, τον λόγο αναιρέσεως κατά τον οποίον κακώς το Γενικό Δικαστήριο έκρινε ότι η συνεργασία περί της οποίας γίνεται λόγος στο άρθρο 111 της ΣΣΣ με το Κοσσυφοπέδιο αντιστοιχεί στη συμμετοχή που προβλέπεται στο άρθρο 35, παράγραφος 2, του κανονισμού 2018/1971, το Δικαστήριο τον απορρίπτει ως αβάσιμο, κρίνοντας, μεταξύ άλλων, ότι η εν λόγω διάταξη της ΣΣΣ με το Κοσσυφοπέδιο όντως συνιστά «σχετική» συμφωνία, κατά την έννοια του κανονισμού 2018/1971. Συγκεκριμένα, το άρθρο 35, παράγραφος 1, του κανονισμού αυτού αναφέρεται σε διάφορους βαθμούς και μορφές συνεργασίας λιγότερο ή περισσότερο στενές, μέσω, μεταξύ άλλων, των ρυθμίσεων συνεργασίας με τις ΕΡΑ τρίτων χωρών. Αντιθέτως, η συμμετοχή της ΕΡΑ του Κοσσυφοπεδίου στα όργανα του BEREC δεν μπορεί να εξομοιωθεί με ένταξη της συγκεκριμένης ΕΡΑ στο εν λόγω όργανο της Ένωσης. Εξάλλου, η συμμετοχή της ΕΡΑ του Κοσσυφοπεδίου στον BEREC δεν παρέχει στο Κοσσυφοπέδιο τη δυνατότητα να συμβάλει στην κατάρτιση της τομεακής νομοθεσίας της Ένωσης όσον αφορά τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες.
Εντούτοις, το Δικαστήριο δέχεται, κατά τέταρτον, την αίτηση αναιρέσεως του Βασιλείου της Ισπανίας κατά το μέρος που αυτή αφορά, κατ’ ουσίαν, την αναρμοδιότητα της Επιτροπής. Διαπιστώνει, κατ’ αρχάς, ότι η επίδικη απόφαση δεν μπορούσε να ληφθεί βάσει του άρθρου 17 ΣΕΕ στο πλαίσιο των εκτελεστικών καθηκόντων ή της εξωτερικής εκπροσωπήσεως της Επιτροπής, δεδομένου ότι η Επιτροπή καλείται αποκλειστικώς, στο πλαίσιο της θεσπίσεως των επίμαχων ρυθμίσεων συνεργασίας, να ασκήσει εξουσία ελέγχου. Ειδικότερα, από το άρθρο 35, παράγραφος 2, του κανονισμού 2018/1971 προκύπτει ότι οι ρυθμίσεις συνεργασίας δεν έχουν ως αντικείμενο την εξωτερική εκπροσώπηση της Ένωσης καθ’ εαυτήν, αλλά διευκρινίζουν, μεταξύ άλλων, τη φύση, την έκταση και τον τρόπο συμμετοχής στις εργασίες οργανισμών της Ένωσης των ΕΡΑ τρίτων χωρών που έχουν συνάψει σχετικές συμφωνίες με την Ένωση. Εν συνεχεία, το γεγονός ότι το άρθρο 35, παράγραφος 2, του κανονισμού 2018/1971 δεν αναφέρει, όπως συμβαίνει στην παράγραφο 1, ότι ο BEREC και η Υπηρεσία του BEREC θεσπίζουν ρυθμίσεις συνεργασίας «με την επιφύλαξη της προηγούμενης συμφωνίας της Επιτροπής» δεν σημαίνει ότι η αρμοδιότητα θεσπίσεως των ρυθμίσεων συνεργασίας με τις ΕΡΑ τρίτων χωρών ανήκει στην Επιτροπή. Η διαπίστωση αυτή δεν αναιρείται από το γεγονός ότι η συμμετοχή στις εργασίες του BEREC και της Υπηρεσίας του BEREC, την οποία προβλέπει η διάταξη αυτή, συνιστά στενότερη μορφή συνεργασίας με τις ΕΡΑ τρίτων χωρών σε σχέση με την προβλεπόμενη στο άρθρο 35, παράγραφος 1, του ίδιου κανονισμού. Τέλος, το γεγονός ότι η Επιτροπή θα μπορούσε να αποφασίσει μονομερώς ορισμένες ρυθμίσεις συνεργασίας για τη συμμετοχή στις εργασίες του BEREC και της Υπηρεσίας του BEREC, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη τους, δεν συμβιβάζεται με την ανεξαρτησία του BEREC και υπερβαίνει την αποστολή ελέγχου την οποία αναθέτει ο ανωτέρω κανονισμός στην Επιτροπή. Επομένως, το Γενικό Δικαστήριο, κρίνοντας ότι η αρμοδιότητα θεσπίσεως ρυθμίσεων συνεργασίας που εφαρμόζονται στη συμμετοχή των ΕΡΑ των τρίτων χωρών, και συγκεκριμένα της ΕΡΑ του Κοσσυφοπεδίου, ανήκε στην Επιτροπή, δεν σεβάστηκε την κατανομή των αρμοδιοτήτων μεταξύ, αφενός, της Επιτροπής και, αφετέρου, του BEREC και της Υπηρεσίας του BEREC, ούτε τους προβλεπόμενους από τον κανονισμό κανόνες οι οποίοι διασφαλίζουν την ανεξαρτησία του BEREC. Τέτοιες ρυθμίσεις θα πρέπει να συμφωνηθούν μεταξύ του BEREC και της Υπηρεσίας του BEREC, αφενός, και των αρμοδίων αρχών των εν λόγω τρίτων χωρών, αφετέρου, και να εγκριθούν από κοινού, όπως προκύπτει από τον κανονισμό 2018/1971 ( 8 ), από το ρυθμιστικό συμβούλιο και από τον διευθυντή της Υπηρεσίας του BEREC. Αφού διευκρινίζει ότι η αρμοδιότητα αυτή δεν ανήκει στο Συμβούλιο, το Δικαστήριο καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το Γενικό Δικαστήριο υπέπεσε σε πλάνη περί το δίκαιο κρίνοντας ( 9 ) ότι η αρμοδιότητα για τη θέσπιση των εν λόγω ρυθμίσεων ανήκε μονομερώς στην Επιτροπή.
Μολονότι αναιρεί, κατά συνέπεια, την αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση και ακυρώνει την επίδικη απόφαση, το Δικαστήριο διατηρεί εντούτοις, λόγω της αναγκαιότητας των επίμαχων ρυθμίσεων, τα αποτελέσματα της ακυρωθείσας αποφάσεως μέχρις ότου αυτή αντικατασταθεί από νέα πράξη.
( 1 ) Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1971 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2018, για την ίδρυση του Φορέα Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών για τις Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες (BEREC) και του Οργανισμού για την υποστήριξη του BEREC (Υπηρεσία του BEREC), την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2015/2120 και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1211/2009 (ΕΕ 2018, L 321, σ. 1).
( 2 ) Απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της 18ης Μαρτίου 2019, για τη συμμετοχή της Εθνικής Ρυθμιστικής Αρχής του Κοσσυφοπεδίου στον Φορέα Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών για τις Ηλεκτρονικές Επικοινωνίες (ΕΕ 2019, C 115, σ. 26).
( 3 ) Κατά την εν λόγω διάταξη, η οποία επιγράφεται «Συνεργασία με όργανα της Ένωσης, τρίτες χώρες και διεθνείς οργανισμούς»: «1. Στον βαθμό που είναι αναγκαίο για την επίτευξη των στόχων που καθορίζονται στον παρόντα κανονισμό και για την εκτέλεση των καθηκόντων του, και με την επιφύλαξη των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων των κρατών μελών και των θεσμικών οργάνων της Ένωσης, ο BEREC και η Υπηρεσία του BEREC δύνανται να συνεργάζονται με αρμόδιους φορείς, υπηρεσίες, οργανισμούς, και συμβουλευτικές ομάδες της Ένωσης, με τις αρμόδιες αρχές τρίτων χωρών και με διεθνείς οργανισμούς. Για τον εν λόγω σκοπό, ο BEREC και η Υπηρεσία του BEREC δύνανται, κατόπιν προηγούμενης εγκρίσεως της Επιτροπής, να συνάπτουν ρυθμίσεις συνεργασίας. Οι εν λόγω ρυθμίσεις δεν δημιουργούν έννομες υποχρεώσεις. 2. Το ρυθμιστικό συμβούλιο, οι ομάδες εργασίας και το διοικητικό συμβούλιο είναι ανοικτά στη συμμετοχή ρυθμιστικών αρχών των τρίτων χωρών με κύρια αρμοδιότητα στον τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών, αν οι εν λόγω τρίτες χώρες έχουν συνάψει σχετικές συμφωνίες με την Ένωση. Βάσει των σχετικών διατάξεων των εν λόγω συμφωνιών, θεσπίζονται ρυθμίσεις που ορίζουν, ιδίως, τη φύση, την έκταση και τον τρόπο συμμετοχής, χωρίς δικαίωμα ψήφου, των εν λόγω ρυθμιστικών αρχών των οικείων τρίτων χωρών στο έργο του BEREC και της Υπηρεσίας του BEREC, συμπεριλαμβανομένων διατάξεων σχετικά με τη συμμετοχή στις πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει ο BEREC, τις οικονομικές συνεισφορές και τη διάθεση προσωπικού στην Υπηρεσία του BEREC. Ως προς τα ζητήματα προσωπικού, οι εν λόγω ρυθμίσεις τηρούν πάντοτε τον κανονισμό υπηρεσιακής κατάστασης. [...]».
( 4 ) Απόφαση της 23ης Σεπτεμβρίου 2020, Ισπανία κατά Επιτροπής (T‑370/19, EU:T:2020:440).
( 5 ) Βλ. σκέψεις 77 έως 82 της αποφάσεως του Γενικού Δικαστηρίου της 23ης Σεπτεμβρίου 2020, Ισπανία κατά Επιτροπής (T‑370/19, EU:T:2020:440).
( 6 ) Γνώμη του Διεθνούς Δικαστηρίου της 22ας Ιουλίου 2010, Συμβατότητα προς το διεθνές δίκαιο της μονομερούς διακηρύξεως της ανεξαρτησίας του Κοσσυφοπεδίου (CIJ Recueil 2010, σ. 403).
( 7 ) Συμφωνία σταθεροποίησης και σύνδεσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενεργείας, αφενός, και του Κοσσυφοπεδίου, αφετέρου (ΕΕ 2016, L 71, σ. 3, στο εξής: ΣΣΣ με το Κοσσυφοπέδιο).
( 8 ) Άρθρο 9, στοιχείο θʹ, και άρθρο 20, παράγραφος 6, στοιχείο ιγʹ, του κανονισμού 2018/1971.
( 9 ) Απόφαση του Γενικού Δικαστηρίου της 23ης Σεπτεμβρίου 2020, Ισπανία κατά Επιτροπής (Τ-370/19, EU:T:2020:440, σκέψεις 77 και 82).