Υπόθεση C-123/08

Dominic Wolzenburg

(αίτηση του Rechtbank Amsterdam για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

«Αστυνομική και δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις — Απόφαση-πλαίσιο 2002/584/ΔΕΥ — Ευρωπαϊκό ένταλμα συλλήψεως και διαδικασίες παραδόσεως μεταξύ των κρατών μελών — Άρθρο 4, σημείο 6 — Λόγος προαιρετικής μη εκτελέσεως του ευρωπαϊκού εντάλματος συλλήψεως — Εφαρμογή του εθνικού δικαίου — Καταζητούμενος υπήκοος του κράτους μέλους εκδόσεως του εντάλματος — Μη εκτέλεση του ευρωπαϊκού εντάλματος συλλήψεως από το κράτος μέλος εκτελέσεως εξαρτώμενη από διαμονή πέντε ετών επί του εδάφους του — Άρθρο 12 ΕΚ»

Προτάσεις του γενικού εισαγγελέα Y. Bot της 24ης Μαρτίου 2009   I ‐ 9624

Απόφαση του Δικαστηρίου (τμήμα μείζονος συνθέσεως) της 6ης Οκτωβρίου 2009   I ‐ 9660

Περίληψη της αποφάσεως

1. Κοινοτικό δίκαιο – Αρχές – Ίση μεταχείριση – Διάκριση λόγω ιθαγενείας – Απαγορεύεται – Πεδίο εφαρμογής

   (Άρθρο 12, εδ. 1, ΕΚ)

2. Ευρωπαϊκή Ένωση – Αστυνομική και δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις – Απόφαση-πλαίσιο σχετικά με το ευρωπαϊκό ένταλμα συλλήψεως και τις διαδικασίες παραδόσεως μεταξύ των κρατών μελών – Λόγοι προαιρετικής μη εκτελέσεως του ευρωπαϊκού εντάλματος συλλήψεως

   (Οδηγία 2004/38 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρα 16 § 1, και 19· απόφαση-πλαίσιο 2002/584 του Συμβουλίου, άρθρο 4, σημείο 6)

3. Ευρωπαϊκή Ένωση – Αστυνομική και δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις – Απόφαση-πλαίσιο σχετικά με το ευρωπαϊκό ένταλμα συλλήψεως και τις διαδικασίες παραδόσεως μεταξύ των κρατών μελών – Λόγοι προαιρετικής μη εκτελέσεως του ευρωπαϊκού εντάλματος συλλήψεως

   (Άρθρο 12, εδ. 1, ΕΚ· απόφαση-πλαίσιο 2002/584 του Συμβουλίου, άρθρο 4, σημείο 6)

1.  Υπήκοος κράτους μέλους, ο οποίος διαμένει νομίμως σε άλλο κράτος μέλος δικαιούται να επικαλεστεί το άρθρο 12, πρώτο εδάφιο, ΕΚ κατά εθνικής νομοθετικής ρυθμίσεως, η οποία θέτει τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες η αρμόδια δικαστική αρχή δύναται να αρνηθεί να εκτελέσει ευρωπαϊκό ένταλμα συλλήψεως, εκδοθέν για την εκτέλεση στερητικής της ελευθερίας ποινής. Συγκεκριμένα, τα κράτη μέλη δεν μπορούν, στο πλαίσιο της εφαρμογής αποφάσεως-πλαισίου, εκδοθείσας βάσει της Συνθήκης ΕΕ, να παραβιάζουν το κοινοτικό δίκαιο, ειδικότερα τις διατάξεις της Συνθήκης ΕΚ περί του δικαιώματος ελεύθερης κυκλοφορίας και ελεύθερης διαμονής των πολιτών της Ενώσεως εντός των κρατών μελών.

   (βλ. σκέψεις 43, 45, 47, διατακτ. 1)

2.  Το άρθρο 4, σημείο 6, της αποφάσεως-πλαισίου 2002/584, για το ευρωπαϊκό ένταλμα συλλήψεως και τις διαδικασίες παραδόσεως μεταξύ των κρατών μελών, έχει την έννοια ότι, όταν πρόκειται για πολίτη της Ενώσεως, το κράτος μέλος εκτελέσεως δεν δύναται, πέραν της προϋποθέσεως σχετικά με τη διάρκεια διαμονής στο κράτος αυτό, να εξαρτά την προαιρετική μη εκτέλεση του ευρωπαϊκού εντάλματος συλλήψεως της διατάξεως αυτής από πρόσθετες διοικητικές επιταγές, όπως από την κατοχή άδειας παραμονής αορίστου χρόνου. Συγκεκριμένα, τα άρθρα 16, παράγραφος 1, και 19 της οδηγίας 2004/38, σχετικά με το δικαίωμα των πολιτών της Ενώσεως και των μελών των οικογενειών τους να κυκλοφορούν και να διαμένουν ελεύθερα στην επικράτεια των κρατών μελών, προβλέπουν για τους πολίτες της Ενώσεως και τα μέλη των οικογενειών τους, που έχουν διαμείνει νομίμως στο έδαφος άλλου κράτους μέλους κατά τη διάρκεια πέντε συναπτών ετών, μόνον τη χορήγηση, κατόπιν αιτήσεώς τους, εγγράφου πιστοποιούντος τη μόνιμη διαμονή τους, χωρίς να την επιβάλλουν. Η αξία του εγγράφου αυτού είναι μόνον αναγνωριστική και αποδεικτική, αλλά δεν έχει συστατικό χαρακτήρα.

   (βλ. σκέψεις 51, 53, διατακτ. 2)

3.  Το άρθρο 12, πρώτο εδάφιο, ΕΚ έχει την έννοια ότι δεν απαγορεύει τη νομοθετική ρύθμιση του κράτους μέλους εκτελέσεως δυνάμει της οποίας η αρμόδια δικαστική αρχή του κράτους αυτού αρνείται να εκτελέσει ευρωπαϊκό ένταλμα συλλήψεως, εκδοθέν κατά ενός υπηκόου του για εκτέλεση στερητικής της ελευθερίας ποινής, ενώ η άρνηση αυτή, όταν πρόκειται για υπήκοο άλλου κράτους μέλους ο οποίος έχει δικαίωμα διαμονής βάσει του άρθρου 18, παράγραφος 1, ΕΚ, εξαρτάται από την προϋπόθεση ότι ο υπήκοος αυτός έχει διαμείνει νομίμως επί πέντε συναπτά έτη στο έδαφος του εν λόγω κράτους μέλους εκτελέσεως.

   Συναφώς, η αρχή της αμοιβαίας αναγνωρίσεως, που διέπει την οικονομία της αποφάσεως-πλαισίου 2002/584, για το ευρωπαϊκό ένταλμα συλλήψεως και τις διαδικασίες παραδόσεως μεταξύ των κρατών μελών, συνεπάγεται, δυνάμει του άρθρου 1, παράγραφος 2, αυτής, ότι τα κράτη μέλη καταρχήν υποχρεούνται να εκτελούν κάθε ευρωπαϊκό ένταλμα συλλήψεως. Συγκεκριμένα, τα κράτη αυτά δύνανται να αρνούνται την εκτέλεση τέτοιου εντάλματος μόνο στις περιπτώσεις που απαριθμούνται στα άρθρα 3 και 4 της ιδίας αποφάσεως-πλαισίου. Επομένως, ο εθνικός νομοθέτης ο οποίος, βάσει των δυνατοτήτων που του παρέχει το εν λόγω άρθρο 4, επιλέγει να περιορίσει τις περιπτώσεις στις οποίες η εθνική δικαστική αρχή εκτελέσεως μπορεί να αρνηθεί την παράδοση εκζητουμένων, απλώς ενισχύει το σύστημα παραδόσεως που θεσπίζει η εν λόγω απόφαση-πλαίσιο υπέρ ενός χώρου ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης. Στο πλαίσιο αυτό, τα κράτη μέλη διαθέτουν οπωσδήποτε, κατά την εφαρμογή του άρθρου 4και, μεταξύ άλλων, του σημείου 6 του άρθρου αυτού, το οποίο αφορά η απόφαση περί παραπομπής, ορισμένο περιθώριο εκτιμήσεως.

   Ο λόγος προαιρετικής μη εκτελέσεως του ευρωπαϊκού εντάλματος συλλήψεως του άρθρου 4, σημείο 6, της αποφάσεως-πλαισίου 2002/584, αποσκοπεί, μεταξύ άλλων, στο να μπορεί η δικαστική αρχή εκτελέσεως να μεριμνήσει ιδιαίτερα ώστε να αυξηθούν οι πιθανότητες κοινωνικής επανεντάξεως του εκζητουμένου μετά την έκτιση της ποινής στην οποία καταδικάστηκε. Επομένως, το κράτος μέλος εκτελέσεως θεμιτώς επιδιώκει τον σκοπό αυτόν μόνον όσον αφορά τα πρόσωπα που απέδειξαν ορισμένο βαθμό ενσωματώσεως στην κοινωνία του εν λόγω κράτους μέλους. Μόνον η προϋπόθεση ιθαγενείας για τους υπηκόους του κράτους μέλους εκτελέσεως, αφενός, και η προϋπόθεση αδιάλειπτης διαμονής πέντε ετών για τους υπηκόους των λοιπών κρατών μελών, αφετέρου, μπορεί να θεωρηθούν ως δυνάμενες να διασφαλίσουν ότι ο εκζητούμενος είναι αρκούντως ενταγμένος στο κράτος μέλος εκτελέσεως. Η εν λόγω προϋπόθεση αδιάλειπτης διαμονής επί πέντε έτη δεν βαίνει πέραν αυτού που είναι αναγκαίο για την επίτευξη του σκοπού διασφαλίσεως της εντάξεως, σε ορισμένο βαθμό, στο κράτος μέλος εκτελέσεως, των εκζητουμένων που είναι υπήκοοι άλλων κρατών μελών.

   (βλ. σκέψεις 57-58, 61, 67-68, 73-74, διατακτ. 3)