Κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις για ευρυζωνικά δίκτυα

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Ανακοίνωση — Κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις για ευρυζωνικά δίκτυα

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΩΝ ΓΡΑΜΜΩΝ;

Παρέχουν καθοδήγηση όσον αφορά τον τρόπο που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εφαρμόσει τους κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις κατά την αξιολόγηση της ενίσχυσης που παρέχουν τα κράτη μέλη της ΕΕ ώστε να υποστηρίξουν την ανάπτυξη και τη χρήση ευρυζωνικών δικτύων.

Οι κανόνες περιγράφονται στο άρθρο 107 παράγραφος 2 σημείο α και παράγραφος 3 σημείο γ της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Οι κατευθυντήριες γραμμές κάνουν διάκριση μεταξύ, και εφαρμόζουν ειδικές προϋποθέσεις συμβατότητας κατά την αξιολόγηση των ενισχύσεων στα εξής:

• δίκτυα σταθερής πρόσβασης·
• δίκτυα κινητής πρόσβασης· και
• δίκτυα οπισθόζευξης (απαραίτητα τόσο για τα δίκτυα σταθερής πρόσβασης όσο και για τα δίκτυα κινητής πρόσβασης).

Η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη τα παρακάτω κατά την αξιολόγηση της συμβατότητας δυνάμει του άρθρου 107 παράγραφος 3 σημείο γ.

• Τη συμβολή στην οικονομική ανάπτυξη ορισμένων δραστηριοτήτων ή τομέων, ιδίως:
  • την οικονομική δραστηριότητα όπως προσδιορίζεται από το κράτος μέλος·
  • τον χαρακτήρα του κινήτρου — ο δικαιούχος πρέπει να κάνει κάτι το οποίο σε άλλη περίπτωση δεν θα είχε κάνει·
  • τήρηση του δικαίου της ΕΕ — το μέτρο πρέπει να συμμορφώνεται με τη νομοθεσία της ΕΕ.
• Την εξισορρόπηση μεταξύ των θετικών αποτελεσμάτων και των αρνητικών επιπτώσεων της ενίσχυσης στην εσωτερική αγορά, ιδίως αν η ενίσχυση είναι:
  • θετική, δηλαδή συμβάλλει στη μείωση του ψηφιακού χάσματος ή των κοινωνικών ή περιφερειακών ανισοτήτων, ενώ περιορίζει τους κινδύνους που αφορούν τις ιδιωτικές επενδύσεις·
  • αναγκαία, δηλαδή οδηγεί σε σαφή οφέλη ή στην αντιμετώπιση ανεπαρκειών της αγοράς, που προσδιορίζονται από δημόσια διαβούλευση και χαρτογράφηση των περιοχών-στόχος, σε περιοχές όπου οι ιδιωτικές επενδύσεις είναι ανεπαρκείς, όπως στην περίπτωση απομακρυσμένων ή αραιοκατοικημένων περιοχών (το παράρτημα I απαριθμεί βέλτιστες πρακτικές)·
  • κατάλληλη, δηλαδή είναι πιο κατάλληλη από μέτρα διοικητικού ή ρυθμιστικού χαρακτήρα, και διασφαλίζει σημαντική βελτίωση συγκριτικά με την τρέχουσα κατάσταση·
  • αναλογική και περιορίζεται στο ελάχιστο αναγκαίο, δηλαδή η ίδια αλλαγή συμπεριφοράς δεν θα επιτυγχανόταν με λιγότερες ενισχύσεις και λιγότερες στρεβλώσεις, η ενίσχυση χορηγείται μέσω μιας ανταγωνιστικής διαδικασίας επιλογής, διασφαλίζει τεχνολογική ουδετερότητα, κάνει χρήση υπαρχουσών υποδομών, προάγει τον ανταγωνισμό μέσω ανοικτής χονδρικής πρόσβασης, προσφέρει μηχανισμό αυτόματης επιστροφής και διασφαλίζει λογιστικό διαχωρισμό·
  • διαφανής,, δηλαδή τα κράτη μέλη, τα ενδιαφερόμενα μέρη, το ευρύ κοινό και η Επιτροπή μπορούν να έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικά με την ενίσχυση.

Τα κράτη μέλη:

• καλούνται να διασφαλίζουν τη συμμετοχή εθνικών ρυθμιστικών αρχών στον σχεδιασμό, την εφαρμογή και την παρακολούθηση των μέτρων·
• πρέπει να διαβουλεύονται με τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές για τα προϊόντα χονδρικής πρόσβασης, τις προϋποθέσεις και την τιμολόγηση, καθώς και τις υπάρχουσες υποδομές·
• μπορούν να διαβουλεύονται με εθνικές αρχές ανταγωνισμού·
• μπορούν να δημιουργούν κέντρα, όπως αρμόδια γραφεία ευρυζωνικότητας, ώστε να βοηθούν τις δημόσιες αρχές να σχεδιάζουν την κρατική στήριξη για ευρυζωνικά δίκτυα.

Οι διατάξεις περί διαφάνειας απαιτούν από τα κράτη μέλη:

• να δημοσιεύουν στον δικτυακό τόπο transparency award της Επιτροπής ή σε εθνικούς ή περιφερειακούς δικτυακούς τόπους:
  • το πλήρες κείμενο της απόφασης έγκρισης του καθεστώτος ενισχύσεων,
  • πληροφορίες σχετικά με κάθε μεμονωμένη ενίσχυση που υπερβαίνει τα 100 000 ευρώ (Παράρτημα II)·
• να διασφαλίζουν εύκολη πρόσβαση σε πληροφορίες στους εμπεριστατωμένους δικτυακούς τόπους τους για τις κρατικές ενισχύσεις και να τις δημοσιοποιούν για τουλάχιστον 10 έτη·
• να υποβάλλουν ετήσιες εκθέσεις στην Επιτροπή για κάθε μέτρο ενισχύσεων που εγκρίνουν και ανά διετία να υποβάλλουν εκθέσεις που περιέχουν βασικές πληροφορίες σχετικά με τα μέτρα ενίσχυσης (Παράρτημα III).

Οι κανόνες περί διαφάνειας υποχρεώνουν την Επιτροπή να δημοσιεύει στον δικτυακό τόπο της συνδέσμους για τα εθνικά και περιφερειακά μέτρα.

Το παράρτημα IV απαριθμεί τέσσερα τυπικά επενδυτικά μοντέλα: το μοντέλο χρηματοδότησης της διαφοράς, το μοντέλο στήριξης σε είδος, το μοντέλο άμεσων επενδύσεων και το μοντέλο παραχωρησιούχου.

Η Επιτροπή μπορεί να ζητήσει από έναν ανεξάρτητο εμπειρογνώμονα να αξιολογήσει τα καθεστώτα ενίσχυσης μετά την εφαρμογή τους προκειμένου να διασφαλιστεί ότι δεν στρεβλώνουν τον ανταγωνισμό ή το εμπόριο. Οι αξιολογήσεις είναι υποχρεωτικές για καθεστώτα με καινοτόμα χαρακτηριστικά ή τα οποία περιλαμβάνουν ενίσχυση που υπερβαίνει τα 150 εκατομμύρια ευρώ σε 1 έτος ή τα 750 εκατομμύρια ευρώ συνολικά.

Οι κατευθυντήριες γραμμές αντικαθιστούν αυτές που δημοσιεύτηκαν το 2013 (βλ. σύνοψη).

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ;

Εφαρμόζονται από την 1η Φεβρουαρίου 2023.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Η συνδεσιμότητα είναι θεμέλιος λίθος του ψηφιακού μετασχηματισμού. Είναι ζωτικής σημασίας για την οικονομική ανάπτυξη, την καινοτομία και την κοινωνική και εδαφική συνοχή.

Οι νέοι κανόνες συνεισφέρουν στους στρατηγικούς στόχους της ΕΕ για την εξασφάλιση της συνδεσιμότητας gigabit για όλους και κάλυψη 5G σε ολόκληρη την ΕΕ μέχρι τα τέλη της δεκαετίας. Για να επιτευχθεί αυτό, απαιτούνται επενδύσεις, κατά κύριο λόγο από τον ιδιωτικό τομέα. Οι ιδιωτικές επενδύσεις μπορούν να συμπληρώνονται από δημόσια κονδύλια.

Οι κανόνες αντικατοπτρίζουν τις προτεραιότητες που αναφέρονται στην ανακοίνωση για μια κοινωνία των Gigabit, στην ανακοίνωση για τη διαμόρφωση του ψηφιακού μέλλοντος της Ευρώπης, στην ανακοίνωση για την ψηφιακή πυξίδα και στο πρόγραμμα πολιτικής 2030 για την Ψηφιακή Δεκαετία (βλ. σύνοψη).

Για να αποφευχθεί η στρέβλωση του εμπορίου ή της εσωτερικής αγοράς από τις κρατικές ενισχύσεις, απαγορεύονται από το άρθρο 107 παράγραφος 1. Προβλέπονται εξαιρέσεις στο άρθρο 107 παράγραφος 2 και 3, καθώς και στον γενικό κανονισμό απαλλαγής κατά κατηγορία [κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 651/2014 — βλ. σύνοψη].

Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:

• Κρατικές ενισχύσεις: Η Επιτροπή εγκρίνει αναθεωρημένους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις για ευρυζωνικά δίκτυα — δελτίο τύπου (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Ανακοίνωση της Επιτροπής — Κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις για ευρυζωνικά δίκτυα (ΕΕ C 36 της 31.1.2023, σ. 1-42).

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Απόφαση (ΕΕ) 2022/2481 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Δεκεμβρίου 2022, για τη θέσπιση του προγράμματος πολιτικής 2030 Ψηφιακή Δεκαετία (ΕΕ L 323 της 19.12.2022, σ. 4-26).

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Ψηφιακή Πυξίδα 2030: η ευρωπαϊκή οδός για την ψηφιακή δεκαετία [COM(2021) 118 final της 9.3.2021].

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Διαμόρφωση του ψηφιακού μέλλοντος της Ευρώπης [COM(2020) 67 final της 19.2.2020].

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Συνδεσιμότητα για ανταγωνιστική ψηφιακή ενιαία αγορά — Προς μια ευρωπαϊκή κοινωνία των Gigabit [COM(2016) 587 final της 14.9.2016].

Ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Μέρος τρίτο — Οι εσωτερικές πολιτικές και δράσεις της Ένωσης — Τίτλος VII — Κοινοί κανόνες για τον ανταγωνισμό, τη φορολογία και την προσέγγιση των νομοθεσιών — Κεφάλαιο 1 — Κανόνες ανταγωνισμού — Τμήμα 1 — Κανόνες εφαρμοστέοι επί των επιχειρήσεων — Άρθρο 106 (πρώην άρθρο 86 της ΣΕΚ) (ΕΕ C 202 της 7.6.2016, σ. 90-91).

Ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Μέρος τρίτο — Οι εσωτερικές πολιτικές και δράσεις της Ένωσης — Τίτλος VII — Κοινοί κανόνες για τον ανταγωνισμό, τη φορολογία και την προσέγγιση των νομοθεσιών — Κεφάλαιο 1 — Κανόνες ανταγωνισμού — Τμήμα 2 — Κρατικές ενισχύσεις — Άρθρο 107 (πρώην άρθρο 87 της ΣΕΚ) (ΕΕ C 202 της 7.6.2016, σ. 91-92).

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 651/2014 της Επιτροπής, της 17ης Ιουνίου 2014, για την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων ως συμβατών με την εσωτερική αγορά κατ’ εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης (ΕΕ L 187 της 26.6.2014, σ. 1-78).

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 651/2014 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.

τελευταία ενημέρωση 15.03.2023