Κατευθυντήριες γραμμές για τις περιφερειακές κρατικές ενισχύσεις

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Ανακοίνωση της Επιτροπής — Κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΩΝ ΓΡΑΜΜΩΝ;

Επεξηγούν:

• τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεωρεί ότι οι περιφερειακές ενισχύσεις συμβιβάζονται με την εσωτερική αγορά·
• τα κριτήρια για τον προσδιορισμό των περιοχών που είναι επιλέξιμες για ενισχύσεις.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Η Επιτροπή, δυνάμει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχεία α) και γ) της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), μπορεί να επιτρέψει τη χορήγηση κρατικών ενισχύσεων για:

• την προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης περιοχών στις οποίες το βιοτικό επίπεδο είναι ασυνήθως χαμηλό ή στις οποίες επικρατεί σοβαρή υποαπασχόληση, καθώς και για την προώθηση της ανάπτυξης των εξόχως απόκεντρων περιοχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (άρθρο 349 της ΣΛΕΕ)·
• τη διευκόλυνση της ανάπτυξης ορισμένων οικονομικών περιοχών στην ΕΕ.

Τα κράτη μέλη της ΕΕ, σύμφωνα με το άρθρο 108 παράγραφος 3 της ΣΛΕΕ, πρέπει να κοινοποιούν στην Επιτροπή όλες τις περιφερειακές ενισχύσεις, εκτός από τις ενισχύσεις που επιτρέπονται αυτόματα από το άρθρο 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2015/1588 του Συμβουλίου (βλ. σύνοψη).

Πεδίο εφαρμογής

Οι κατευθυντήριες γραμμές ισχύουν για όλους τους οικονομικούς τομείς εκτός από:

• ενισχύσεις που χορηγούνται για χάλυβα, λιγνίτη και άνθρακα
• δραστηριότητες με τους δικούς τους ειδικούς κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις (τομείς αλιείας και υδατοκαλλιέργειας, γεωργίας, μεταφορών, ευρυζωνικών δικτύων και ενέργειας).

Επιλέξιμες δαπάνες

Οι ακόλουθες δαπάνες είναι επιλέξιμες.

• Επενδυτικές ενισχύσεις:
  • δαπάνες σε υλικά και άυλα περιουσιακά στοιχεία·
  • το εκτιμώμενο μισθολογικό κόστος που προκύπτει από τη δημιουργία θέσεων εργασίας ως αποτέλεσμα αρχικής επένδυσης, υπολογιζόμενο σε περίοδο δύο ετών·
  • συνδυασμός των ανωτέρω, εφόσον αυτός είναι μικρότερος από τον υψηλότερο που προκύπτει από τις δύο μεμονωμένες κατηγορίες.
• Ενισχύσεις λειτουργίας:
  • οι δαπάνες πρέπει να είναι προκαθορισμένες και να καταλογίζονται εξ ολοκλήρου στα προβλήματα που αντιμετωπίζονται·
  • αποζημίωση για ποσοτικοποιημένα πρόσθετα λειτουργικά έξοδα στις εξόχως απόκεντρες περιοχές της ΕΕ λόγω παραγόντων όπως η απομόνωση, η μικρή έκταση, η δύσκολη μορφολογία ή το κλίμα.

Στόχοι και κριτήρια

Οι ενισχύσεις πρέπει:

• να συμβάλουν στην περιφερειακή ανάπτυξη και συνοχή με τα ακόλουθα μέσα:
  • προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης περιοχών με ασυνήθως χαµηλό βιοτικό επίπεδο ή σημαντικό ποσοστό υποαπασχόλησης (γνωστές ως «περιοχές») και εξόχως απόκεντρες περιοχές με δομικές, οικονομικές και κοινωνικές προκλήσεις
  • διευκόλυνση της ανάπτυξης ορισμένων οικονομικών δραστηριοτήτων ή περιοχών (γνωστών ως περιοχών «γ»), όπου η ενίσχυση δεν θα στρεβλώσει αδικαιολόγητα τον ανταγωνισμό·
• να πληρούν κάθε ένα από τα ακόλουθα κριτήρια:
  • μεταβολή της συμπεριφοράς του αποδέκτη, η οποία δεν θα συνέβαινε διαφορετικά (χαρακτήρας κινήτρου)
  • ουσιαστική βελτίωση, την οποία η ίδια η αγορά δεν θα μπορούσε να επιτύχει (ανάγκη για κρατική παρέμβαση)
  • καταλληλότητα μέσου πολιτικής για την επίτευξη του στόχου (καταλληλότητα του μέτρου ενίσχυσης)
  • το ποσό της ενίσχυσης πρέπει να περιορίζεται στο ελάχιστο αναγκαίο για την τόνωση των πρόσθετων επενδύσεων ή δραστηριοτήτων (αναλογικότητα της ενίσχυσης)
  • αντιστάθμισμα των αρνητικών επιπτώσεων στον ανταγωνισμό και το εμπόριο μεταξύ κρατών μελών (αποφυγή αδικαιολόγητων αρνητικών επιπτώσεων)
  • εύκολη πρόσβαση των κρατών μελών, της Επιτροπής, των επιχειρήσεων και του κοινού σε όλες τις σχετικές πράξεις και πληροφορίες (διαφάνεια).

Διαφάνεια

Η διαφάνεια διασφαλίζεται με την απαίτηση από τα κράτη μέλη να δημοσιεύουν σε μια Επιτροπή ή σε έναν ολοκληρωμένο εθνικό ιστότοπο:

• το πλήρες κείμενο των μεμονωμένων αποφάσεων ενίσχυσης ή εγκεκριμένου συστήματος·
• τις πληροφορίες για κάθε μεμονωμένο βραβείο άνω των 100.000 €.

Αξιολογήσεις

Οι αξιολογήσεις:

• πραγματοποιούνται για καθεστώτα ενισχύσεων
  • όπου η δυνητική στρέβλωση του ανταγωνισμού και των συναλλαγών είναι ιδιαίτερα υψηλή
  • με προϋπολογισμό κρατικής ενίσχυσης ή λογιστικές δαπάνες άνω των 150 εκατ. ευρώ σε ένα έτος ή συνολικά 750 εκατ. ευρώ·
• ενδέχεται να απαιτούνται για καθεστώτα με μεγάλους προϋπολογισμούς ενίσχυσης ή νέα χαρακτηριστικά, ή όταν προβλέπονται σημαντικές αλλαγές στην αγορά ή τεχνολογικές ή κανονιστικές αλλαγές.

Επιλέξιμες περιοχές

Οι κατευθυντήριες γραμμές καθορίζουν τα κριτήρια που εφαρμόζει η Επιτροπή για τον προσδιορισμό των περιοχών «α» και «γ» (σύμφωνα με το άρθρο 107 παράγραφος 3 στοιχεία α) και γ) της ΣΛΕΕ αντίστοιχα).

Οι εν λόγω περιοχές:

• πρέπει να προσδιορίζονται σε χάρτη περιφερειακών ενισχύσεων και να κοινοποιούνται και να εγκρίνονται από την Επιτροπή, προτού χορηγηθεί περιφερειακή ενίσχυση στους αποδέκτες στις περιοχές αυτές·
• πρέπει να καλύπτουν το 48% του πληθυσμού της ΕΕ-27 — σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές των περιφερειακών κρατικών ενισχύσεων για την περίοδο 2014-2020 για την ΕΕ-28, το ποσοστό ήταν 47%·
• θα επανεξεταστούν από την Επιτροπή το 2023, λαμβάνοντας υπόψη τις τελευταίες διαθέσιμες στατιστικές.

Υποβολή εκθέσεων

Τα κράτη μέλη πρέπει:

• να υποβάλλουν ετήσιες εκθέσεις στην Επιτροπή·
• να τηρούν λεπτομερή αρχεία επί 10 έτη από την ημερομηνία χορήγησης της ενίσχυσης, που περιέχουν όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για να διασφαλιστεί ότι έχουν τηρηθεί οι επιλέξιμες δαπάνες και οι προϋποθέσεις μέγιστης έντασης της ενίσχυσης.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΟΝΤΑΙ ΟΙ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ;

Εφαρμόζονται από τις 1 Ιανουαρίου 2022.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

• Η Επιτροπή ξεκίνησε το 2019 την αξιολόγησή της για το υφιστάμενο πλαίσιο περιφερειακών ενισχύσεων. Αποφάσισε ότι αυτά χρειάζεται ενημέρωση για να αντικατοπτρίζει τις οικονομικές εξελίξεις και τις νέες προτεραιότητες, ιδίως την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, μια νέα βιομηχανική στρατηγική για την Ευρώπη και τη διαμόρφωση του ψηφιακού μέλλοντος της Ευρώπης.
• Οι κατευθυντήριες γραμμές περιέχουν ισχυρές δικλείδες ασφαλείας προκειμένου να αποτρέψουν τα κράτη μέλη να χρησιμοποιήσουν δημόσιο χρήμα με στόχο την πρόκληση μετεγκατάστασης των θέσεων εργασίας από ένα μέρος της ΕΕ σε άλλο - ουσιαστική εγγύηση για ίσους όρους ανταγωνισμού και θεμιτό ανταγωνισμό στην ενιαία αγορά.
• Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:
  • Νομοθεσία για τις κρατικές ενισχύσεις (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Ανακοίνωση της Επιτροπής — Κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα 2021/C 153/01 (ΕΕ C 153 της 29.4/2021, σ. 1-46)

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Μια νέα βιομηχανική στρατηγική για την Ευρώπη [COM(2020) 102 final της 10/3/2020]

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Μια νέα βιομηχανική στρατηγική για την Ευρώπη [COM(2020) 67 final της 19.2.2020]

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία [COM(2019) 640 final της 11.12.2019]

Ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Μέρος τρίτο — Οι εσωτερικές πολιτικές και δράσεις της Ένωσης — Τίτλος VII — Κοινοί κανόνες για τον ανταγωνισμό, τη φορολογία και την προσέγγιση των νομοθεσιών — Κεφάλαιο 1 — Κανόνες ανταγωνισμού — Τμήμα 2 — Κρατικές ενισχύσεις — Άρθρο 107 (πρώην άρθρο 87 ΣΕΚ) (ΕΕ C 202 της 7.6.2016, σ. 91-92)

Ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Μέρος τρίτο — Οι εσωτερικές πολιτικές και δράσεις της Ένωσης — Τίτλος VII — Κοινοί κανόνες για τον ανταγωνισμό, τη φορολογία και την προσέγγιση των νομοθεσιών — Κεφάλαιο 1 — Κανόνες ανταγωνισμού — Τμήμα 2 — Κρατικές ενισχύσεις — Άρθρο 108 (πρώην άρθρο 88 ΣΕΚ) (ΕΕ C 202 της 7.6.2016, σ. 92-93)

Ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης - Μέρος έβδομο - Γενικές και τελικές διατάξεις - Άρθρο 349 (πρώην άρθρο 299, παράγραφος 2, δεύτερο, τρίτο και τέταρτο εδάφιο, της ΣΕΚ) (ΕΕ C 202 της 7.6.2016, σ. 195)

Κανονισμός (EΕ) 2015/1588 του Συμβουλίου, της 13ης Ιουλίου 2015, για την εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ορισμένες κατηγορίες οριζόντιων κρατικών ενισχύσεων (ΕΕ L 248 της 24.9.2015, σ. 1-8)

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 2015/1588 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση έχει μόνο αξία τεκμηρίωσης.

τελευταία ενημέρωση 11.06.2021