This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 02021R0947-20210614
Regulation (EU) 2021/947 of the European Parliament and of the Council of 9 June 2021 establishing the Neighbourhood, Development and International Cooperation Instrument – Global Europe, amending and repealing Decision No 466/2014/EU of the European Parliament and of the Council and repealing Regulation (EU) 2017/1601 of the European Parliament and of the Council and Council Regulation (EC, Euratom) No 480/2009 (Text with EEA relevance)Text with EEA relevance
Consolidated text: Κανονισμός (ΕΕ) 2021/947 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Ιουνίου 2021, για τη θέσπιση Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας — Παγκόσμια Ευρώπη, για την τροποποίηση και κατάργηση της απόφασης αριθ. 466/2014/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1601 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 480/2009 του Συμβουλίου (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ
Κανονισμός (ΕΕ) 2021/947 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Ιουνίου 2021, για τη θέσπιση Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας — Παγκόσμια Ευρώπη, για την τροποποίηση και κατάργηση της απόφασης αριθ. 466/2014/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1601 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 480/2009 του Συμβουλίου (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ
02021R0947 — EL — 14.06.2021 — 000.002
Το κείμενο αυτό αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης και δεν έχει καμία νομική ισχύ. Τα θεσμικά όργανα της Ένωσης δεν φέρουν καμία ευθύνη για το περιεχόμενό του. Τα αυθεντικά κείμενα των σχετικών πράξεων, συμπεριλαμβανομένων των προοιμίων τους, είναι εκείνα που δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και είναι διαθέσιμα στο EUR-Lex. Αυτά τα επίσημα κείμενα είναι άμεσα προσβάσιμα μέσω των συνδέσμων που περιέχονται στο παρόν έγγραφο
|
►C1 ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2021/947 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ, της 9ης Ιουνίου 2021, για τη θέσπιση Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας — Παγκόσμια Ευρώπη, για την τροποποίηση και κατάργηση της απόφασης αριθ. 466/2014/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1601 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 480/2009 του Συμβουλίου ◄ (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ) (ΕΕ L 209 της 14.6.2021, σ. 1) |
Διορθώνεται από:
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ (ΕΕ) 2021/947 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ,
της 9ης Ιουνίου 2021,
για τη θέσπιση Μηχανισμού Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας — Παγκόσμια Ευρώπη, για την τροποποίηση και κατάργηση της απόφασης αριθ. 466/2014/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) 2017/1601 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 480/2009 του Συμβουλίου
(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)
ΤΙΤΛΟΣ Ι
ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 1
Αντικείμενο
Ο παρών κανονισμός θεσπίζει το Μηχανισμό Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας – Παγκόσμια Ευρώπη (ο «Μηχανισμός»), συμπεριλαμβανομένου του Ευρωπαϊκού Ταμείου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη + (το «ETBA+») και της εγγύησης εξωτερικής δράσης, για την περίοδο του ΠΔΠ 2021-2027.
Καθορίζει τους στόχους του Μηχανισμού, τον προϋπολογισμό του για την περίοδο 2021-2027, τις μορφές ενωσιακής χρηματοδότησης και τους κανόνες για την παροχή της εν λόγω χρηματοδότησης.
Άρθρο 2
Ορισμοί
Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:
«ενδεικτικό πρόγραμμα χώρας»: ενδεικτικό πρόγραμμα το οποίο καλύπτει μία χώρα·
«ενδεικτικό πρόγραμμα που αφορά πολλές χώρες»: ενδεικτικό πρόγραμμα το οποίο καλύπτει περισσότερες από μία χώρες·
«ενδεικτικό περιφερειακό πρόγραμμα»: ενδεικτικό πρόγραμμα που αφορά πολλές χώρες το οποίο καλύπτει περισσότερες από μία τρίτες χώρες εντός της ίδιας γεωγραφικής περιοχής, όπως ορίζεται στο άρθρο 4 παράγραφος 2·
«ενδεικτικό διαπεριφερειακό πρόγραμμα»: ενδεικτικό πρόγραμμα που αφορά πολλές χώρες το οποίο καλύπτει περισσότερες από μία τρίτες χώρες από διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές, όπως ορίζεται στο άρθρο 4 παράγραφος 2·
«διασυνοριακή συνεργασία»: η συνεργασία μεταξύ ενός ή περισσότερων κρατών μελών και μίας ή περισσότερων τρίτων χωρών και εδαφών κατά μήκος των εξωτερικών παρακείμενων χερσαίων και θαλάσσιων συνόρων της Ένωσης· καλύπτει επίσης τη διακρατική συνεργασία επί μεγαλυτέρων διεθνικών εδαφών, ή πέριξ θαλάσσιων λεκανών, καθώς και τη διαπεριφερειακή συνεργασία όπως αυτή ορίζεται σε κανονισμό του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τις ειδικές διατάξεις που διέπουν τον στόχο «Ευρωπαϊκή εδαφική συνεργασία» (Interreg) ο οποίος υποστηρίζεται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και τους μηχανισμούς εξωτερικής χρηματοδότησης (κανονισμός Interreg)·
«νομική οντότητα»: φυσικό πρόσωπο, ή νομικό πρόσωπο που έχει συσταθεί και αναγνωρίζεται ως τέτοιο βάσει του ενωσιακού, εθνικού ή του διεθνούς δικαίου και το οποίο διαθέτει νομική προσωπικότητα και τη δυνατότητα, ενεργώντας για δικό του λογαριασμό, να ασκεί δικαιώματα και να υπόκειται σε υποχρεώσεις, ή οντότητα χωρίς νομική προσωπικότητα σύμφωνα με το άρθρο 197 παράγραφος 2 στοιχείο γ) του δημοσιονομικού κανονισμού·
«οργάνωση της κοινωνίας των πολιτών»: αυτές περιλαμβάνουν ευρύ φάσμα φορέων με πολλαπλούς ρόλους και εντολές που μπορεί να ποικίλλουν διαχρονικά και μεταξύ θεσμικών οργάνων και χωρών, και περιλαμβάνουν όλες τις μη κρατικές, μη κερδοσκοπικές, ανεξάρτητες και μη βίαιες δομές, μέσω των οποίων οι άνθρωποι οργανώνονται για την επιδίωξη κοινών στόχων και ιδανικών, μεταξύ άλλων πολιτικών, πολιτιστικών, θρησκευτικών, περιβαλλοντικών, κοινωνικών ή οικονομικών, οι οποίες δραστηριοποιούνται σε τοπικό, εθνικό, περιφερειακό ή διεθνές επίπεδο και περιλαμβάνουν αστικές και αγροτικές, επίσημες και ανεπίσημες οργανώσεις·
«τοπική αρχή»: περιλαμβάνει δημόσιους οργανισμούς με νομική προσωπικότητα, οι οποίοι είναι μέρη της κρατικής δομής, κάτω από το επίπεδο της κεντρικής κυβέρνησης, όπως κοινότητες, δήμοι, επαρχίες ή περιφέρειες, οι οποίοι λογοδοτούν στους πολίτες και αποτελούνται συνήθως από ένα όργανο λήψης αποφάσεων ή χάραξης πολιτικής, όπως συμβούλιο ή συνέλευση, και από ένα εκτελεστικό όργανο, όπως δήμαρχος ή άλλος αξιωματούχος με εκτελεστική εξουσία, και οι οποίοι εκλέγονται ή επιλέγονται άμεσα ή έμμεσα σε τοπικό επίπεδο·
«επενδυτικό σκέλος»: στοχευμένος τομέας για τον οποίο προορίζεται η στήριξη της εγγύησης εξωτερικής δράσης στο πλαίσιο του ΕΤΒΑ+ σε χαρτοφυλάκια επενδύσεων σε συγκεκριμένες περιφέρειες, χώρες ή κλάδους·
«προσθετικότητα»: η αρχή, όπως αναφέρεται στο άρθρο 209 παράγραφος 2 του δημοσιονομικού κανονισμού, βάσει της οποίας, στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού και του κανονισμού ΜΠΒ III, η στήριξη της εγγύησης εξωτερικής δράσης του ΕΤΒΑ+ συμβάλλει στη βιώσιμη ανάπτυξη μέσω πράξεων οι οποίες δεν θα ήταν δυνατό να υλοποιηθούν χωρίς την εν λόγω εγγύηση, ή οι οποίες οδηγούν στην επίτευξη θετικών αποτελεσμάτων πιο φιλόδοξων και ευρύτερων σε σχέση με αυτά που θα μπορούσαν να επιτευχθούν χωρίς την εγγύηση. Η αρχή της προσθετικότητας συνεπάγεται παράλληλα ότι οι πράξεις που υποστηρίζονται από την εγγύηση εξωτερικής δράσης προσελκύουν χρηματοδότηση από τον ιδιωτικό τομέα και αντιμετωπίζουν τις ανεπάρκειες της αγοράς ή μη ικανοποιητικές επενδυτικές συνθήκες, καθώς και ότι βελτιώνουν την ποιότητα, τη βιωσιμότητα, τον αντίκτυπο και την κλίμακα μιας επένδυσης. Η αρχή διασφαλίζει επίσης ότι οι πράξεις που καλύπτονται από εγγύηση εξωτερικής δράσης δεν υποκαθιστούν τη στήριξη εκ μέρους ενός κράτους μέλους, την ιδιωτική χρηματοδότηση ή άλλη ενωσιακή ή διεθνή χρηματοδοτική παρέμβαση, και αποφεύγουν τον παραγκωνισμό άλλων δημόσιων ή ιδιωτικών επενδύσεων, εκτός αν αυτό δικαιολογείται δεόντως βάσει των στόχων και των αρχών του Μηχανισμού. Τα έργα που υποστηρίζονται από την εγγύηση εξωτερικής δράσης έχουν κατά κανόνα υψηλότερο προφίλ κινδύνου σε σχέση με το χαρτοφυλάκιο των επενδύσεων που υποστηρίζονται από τους επιλέξιμους αντισυμβαλλoμένους στο πλαίσιο των κανονικών επενδυτικών πολιτικών τους χωρίς την εγγύηση εξωτερικής δράσης·
«πράξη με κράτη και μη εμπορικές υποκρατικές οντότητες»: κάθε πράξη στην οποία ο αντισυμβαλλόμενος είναι είτε απευθείας το κράτος είτε κάποιος δημόσιος φορέας που καλύπτεται πλήρως από ρητή εγγύηση του κράτους επειδή δεν διαθέτει τη δικαιοπρακτική ικανότητα ή την οικονομική αυτονομία ή ικανότητα να επωφεληθεί από την αναγκαία άμεση χρηματοδότηση·
«πράξη με εμπορικές υποκρατικές οντότητες»: κάθε πράξη στην οποία ο αντισυμβαλλόμενος είναι δημόσια οντότητα η οποία δεν καλύπτεται από ρητή εγγύηση του κράτους και διαθέτει την οικονομική δυνατότητα να δανειστεί με δικό της κίνδυνο καθώς και τη δικαιοπρακτική ικανότητα να το πράξει·
«συνεισφέρων»: κάθε διεθνής χρηματοπιστωτικός οργανισμός, κράτος μέλος ή δημόσιος φορέας κράτους μέλους, δημόσιος οργανισμός ή άλλοι δημόσιοι ή ιδιωτικοί φορείς με συνεισφορά στο κοινό ταμείο προβλέψεων·
«χώρα εταίρος»: η χώρα ή το έδαφος που μπορούν να επωφεληθούν από τη στήριξη της Ένωσης στο πλαίσιο του Μηχανισμού σύμφωνα με το άρθρο 4·
Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, όταν χρησιμοποιείται ο όρος «ανθρώπινα δικαιώματα», εννοείται ότι περιλαμβάνει τις θεμελιώδεις ελευθερίες·
Άρθρο 3
Στόχοι του Μηχανισμού
Οι γενικοί στόχοι του Μηχανισμού είναι:
η προάσπιση και η προώθηση των αξιών, των αρχών και των θεμελιωδών συμφερόντων της Ένωσης παγκοσμίως, προκειμένου να επιδιωχθούν οι στόχοι και οι αρχές της εξωτερικής δράσης της Ένωσης, όπως ορίζονται στο άρθρο 3 παράγραφος 5 και στα άρθρα 8 και 21 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, συμβάλλοντας έτσι στη μείωση και, μακροπρόθεσμα, στην εξάλειψη της φτώχειας, στην εδραίωση, στήριξη και προώθηση της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της βιώσιμης ανάπτυξης και της καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής και της αντιμετώπισης της παράνομης μετανάστευσης και της εκτόπισης πληθυσμών, συμπεριλαμβανομένων των βαθύτερων αιτίων τους.
η προώθηση της πολυμέρειας, της επίτευξη των διεθνών δεσμεύσεων και των στόχων που έχει συμφωνήσει η Ένωση, ιδίως όσον αφορά τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ), την Ατζέντα του 2030 και τη συμφωνία του Παρισιού·
η προώθηση ισχυρότερων εταιρικών σχέσεων με τρίτες χώρες, μεταξύ άλλων με τις χώρες της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας, βάσει αμοιβαίων συμφερόντων και ανάληψης ιδίας ευθύνης, με σκοπό την προώθηση της σταθεροποίησης, της χρηστής διακυβέρνησης και της ανάπτυξης ανθεκτικότητας.
Οι ειδικοί στόχοι του Μηχανισμού είναι οι ακόλουθοι:
η υποστήριξη και ενθάρρυνση του διαλόγου και της συνεργασίας με τρίτες χώρες και περιφέρειες στη γειτονία, στην υποσαχάρια Αφρική, την Ασία και τον Ειρηνικό, την Αμερική και την Καραϊβική•
η ανάπτυξη ειδικών ενισχυμένων εταιρικών σχέσεων και ενισχυμένης πολιτικής συνεργασίας με τις χώρες της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας, με βάση τη συνεργασία, την ειρήνη και τη σταθερότητα και την κοινή προσήλωση στις οικουμενικές αξίες της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, με στόχο τη βαθιά και βιώσιμη δημοκρατία και τη σταδιακή κοινωνικοοικονομική ολοκλήρωση, καθώς και τις επαφές μεταξύ των λαών·
σε παγκόσμιο επίπεδο:
η προστασία, προώθηση και προαγωγή της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου, συμπεριλαμβανομένων των μηχανισμών λογοδοσίας, και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της ισότητας των φύλων και της προστασίας των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ακόμα και στις πλέον δύσκολες συνθήκες και σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης·
η υποστήριξη των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών·
η προώθηση της σταθερότητας και της ειρήνης και η πρόληψη των συγκρούσεων, συμβάλλοντας έτσι στην προστασία των αμάχων· και
η αντιμετώπιση άλλων παγκόσμιων προκλήσεων, όπως η κλιματική αλλαγή, η προστασία της βιοποικιλότητας και του περιβάλλοντος, καθώς και η μετανάστευση και η κινητικότητα.
η ταχεία αντίδραση σε:
καταστάσεις κρίσης, αστάθειας και σύγκρουσης, συμπεριλαμβανομένων καταστάσεων που προκύπτουν από μεταναστευτικές ροές και εκτοπίσεις πληθυσμών καθώς και από υβριδικές απειλές·
προκλήσεις ανθεκτικότητας, συμπεριλαμβανομένων των φυσικών και ανθρωπογενών καταστροφών, και σύνδεση της ανθρωπιστικής βοήθειας με την αναπτυξιακή δράση·
τις ανάγκες και τις προτεραιότητες της εξωτερικής πολιτικής της Ένωσης.
Άρθρο 4
Πεδίο εφαρμογής και δομή
Η χρηματοδότηση της Ένωσης στο πλαίσιο του Μηχανισμού εκτελείται μέσω:
γεωγραφικών προγραμμάτων·
θεματικών προγραμμάτων·
δράσεων ταχείας αντίδρασης.
Τα γεωγραφικά προγράμματα περιλαμβάνουν συνεργασία σε επίπεδο μιας χώρας ή πολλών χωρών στις ακόλουθες γεωγραφικές περιοχές:
Γειτονία·
Υποσαχάρια Αφρική·
Ασία και Ειρηνικός·
Βόρεια και Νότια Αμερική και Καραϊβική.
Τα γεωγραφικά προγράμματα μπορούν να καλύπτουν όλες τις τρίτες χώρες, εκτός από υποψήφιες και δυνάμει υποψήφιες χώρες όπως ορίζονται στον κανονισμό ΜΠΒ III, και τις υπερπόντιες χώρες και εδάφη.
Μπορούν να καταρτιστούν επίσης γεωγραφικά προγράμματα με ηπειρωτικό ή διαπεριφερειακό πεδίο εφαρμογής, και ειδικότερα ένα παναφρικανικό πρόγραμμα το οποίο θα καλύπτει τις χώρες της Αφρικής που υπάγονται στα στοιχεία α) και β) του πρώτου εδαφίου και ένα πρόγραμμα το οποίο θα καλύπτει τις χώρες της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού που υπάγονται στα στοιχεία β), γ) και δ) του πρώτου εδαφίου.
Τα γεωγραφικά προγράμματα στον χώρο γειτονίας μπορεί να καλύπτουν κάθε χώρα ή έδαφος που απαριθμείται στο παράρτημα I.
Για να επιτευχθούν οι στόχοι που ορίζονται στο Μηχανισμό, τα γεωγραφικά προγράμματα βασίζονται στους τομείς συνεργασίας που απαριθμούνται στο παράρτημα II.
Τα θεματικά προγράμματα περιλαμβάνουν δράσεις που συνδέονται με την επιδίωξη των ΣΒΑ σε παγκόσμιο επίπεδο στους ακόλουθους τομείς:
Ανθρώπινα δικαιώματα και δημοκρατία·
Οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών·
Ειρήνη, σταθερότητα και πρόληψη συγκρούσεων·
Παγκόσμιες προκλήσεις.
Τα θεματικά προγράμματα μπορούν να καλύπτουν όλες τις τρίτες χώρες, καθώς και τις υπερπόντιες χώρες και εδάφη.
Για να επιτευχθούν οι στόχοι του Μηχανισμού, τα θεματικά προγράμματα βασίζονται στους τομείς παρέμβασης που απαριθμούνται στο παράρτημα III.
Οι δράσεις ταχείας αντίδρασης επιτρέπουν την έγκαιρη δράση ώστε να:
συμβάλλουν στην ειρήνη, τη σταθερότητα και την πρόληψη των συγκρούσεων σε καταστάσεις επείγουσας ανάγκης, αναδυόμενης κρίσης, κρίσης και μετά την κρίση, συμπεριλαμβανομένων καταστάσεων που ενδέχεται να προκύψουν από μεταναστευτικές ροές και εκτοπίσεις πληθυσμών·
συνεισφέρουν στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας κρατών, κοινωνιών, κοινοτήτων και μεμονωμένων ατόμων και στη σύνδεση της ανθρωπιστικής βοήθειας και της αναπτυξιακής δράσης, και, κατά περίπτωση, της οικοδόμησης της ειρήνης·
καλύπτουν τις ανάγκες και τις προτεραιότητες της εξωτερικής πολιτικής της Ένωσης.
Οι δράσεις ταχείας αντίδρασης μπορούν να καλύπτουν όλες τις τρίτες χώρες, καθώς και τις υπερπόντιες χώρες και εδάφη.
Για να επιτευχθούν οι στόχοι του Μηχανισμού, οι δράσεις ταχείας αντίδρασης βασίζονται στους τομείς παρέμβασης που απαριθμούνται στο παράρτημα IV.
Οι δράσεις στο πλαίσιο του Μηχανισμού υλοποιούνται πρωτίστως μέσω γεωγραφικών προγραμμάτων.
Οι δράσεις που υλοποιούνται μέσω θεματικών προγραμμάτων είναι συμπληρωματικές των δράσεων που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο γεωγραφικών προγραμμάτων και στηρίζουν παγκόσμιες και διαπεριφερειακές πρωτοβουλίες οι οποίες αποσκοπούν στην επίτευξη διεθνώς συμφωνημένων στόχων, ιδίως των ΣΒΑ και της συμφωνίας του Παρισιού, καθώς και στην προστασία των παγκόσμιων δημόσιων αγαθών ή την αντιμετώπιση παγκόσμιων προκλήσεων. Δράσεις που υλοποιούνται μέσω των θεματικών προγραμμάτων μπορούν επίσης να αναληφθούν όταν:
δεν υπάρχει γεωγραφικό πρόγραμμα·
το γεωγραφικό πρόγραμμα έχει ανασταλεί·
δεν υπάρχει συμφωνία όσον αφορά τη δράση με την ενδιαφερόμενη χώρα εταίρο· ή
η δράση δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί επαρκώς με τα γεωγραφικά προγράμματα.
Οι δράσεις ταχείας αντίδρασης είναι συμπληρωματικές των γεωγραφικών και θεματικών προγραμμάτων. Οι δράσεις ταχείας αντίδρασης σχεδιάζονται και υλοποιούνται ώστε να καθίσταται, κατά περίπτωση, δυνατή η συνέχισή τους στο πλαίσιο γεωγραφικών ή θεματικών προγραμμάτων.
Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να εκδώσει κατ’ εξουσιοδότηση πράξη σύμφωνα με το άρθρο 44 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2021, για τη συμπλήρωση του παρόντος κανονισμού με διατάξεις όπου θα ορίζονται:
ειδικοί στόχοι και τομείς προτεραιότητας για συνεργασία που προκύπτουν από τους τομείς συνεργασίας για τα γεωγραφικά προγράμματα του παραρτήματος II, συμπεριλαμβανομένης ιεράρχησης, για τις ακόλουθες υποπεριοχές: Νότια Γειτονία, Ανατολική Γειτονία, Δυτική Αφρική, Ανατολική και Κεντρική Αφρική, Μεσημβρινή Αφρική και Ινδικός Ωκεανός, Μέση Ανατολή, Κεντρική Ασία, Νότια Ασία, Βόρεια και Νοτιοανατολική Ασία, Ειρηνικός, Αμερική και Καραϊβική·
ενδεικτικοί θεματικοί στόχοι για τον γεωγραφικό πυλώνα· και
ενδεικτικά χρηματοδοτικά κονδύλια για τις υποπεριοχές της Δυτικής Αφρικής, της Ανατολικής και Κεντρικής Αφρικής, της Μεσημβρινής Αφρικής και του Ινδικού Ωκεανού.
Η κατ’ εξουσιοδότηση πράξη που αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο της παρούσας παραγράφου επανεξετάζεται κατά την ενδιάμεση αξιολόγηση που αναφέρεται στο άρθρο 42 παράγραφος 2.
Άρθρο 5
Συνέπεια, συνοχή, συνέργειες και συμπληρωματικότητα
Για τον σκοπό αυτό, η Ένωση λαμβάνει υπόψη τον αντίκτυπο όλων των εσωτερικών και εξωτερικών πολιτικών στη βιώσιμη ανάπτυξη και επιδιώκει την προώθηση αυξημένων συνεργειών και συμπληρωματικότητας, ιδίως με την εμπορική πολιτική, την οικονομική συνεργασία και άλλη τομεακή συνεργασία.
Άρθρο 6
Προϋπολογισμός
Το χρηματοδοτικό κονδύλιο που αναφέρεται στην παράγραφο 1 αποτελείται από:
60 388 000 000 EUR για γεωγραφικά προγράμματα:
6 358 000 000 EUR για θεματικά προγράμματα:
3 182 000 000 EUR για δράσεις ταχείας αντίδρασης.
Άρθρο 7
Πλαίσιο πολιτικής
Οι συμφωνίες σύνδεσης, οι συμφωνίες εταιρικής σχέσης και συνεργασίας, οι πολυμερείς συμφωνίες στις οποίες η Ένωση είναι μέρος και άλλες συμφωνίες που καθιερώνουν νομικά δεσμευτική σχέση μεταξύ της Ένωσης και χωρών εταίρων, καθώς και τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, οι διακηρύξεις των συνόδων κορυφής ή τα συμπεράσματα των συνεδριάσεων με τις χώρες εταίρους σε επίπεδο αρχηγών κρατών ή κυβερνήσεων ή σε υπουργικό επίπεδο, τα ψηφίσματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, οι ανακοινώσεις της Επιτροπής και του Ύπατου Εκπροσώπου της Ένωσης για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας («Ύπατος Εκπρόσωπος») αποτελούν το γενικό πλαίσιο πολιτικής για την εφαρμογή του Μηχανισμού.
Άρθρο 8
Γενικές αρχές
Η Ένωση προωθεί την πολυμερή και βασιζόμενη σε κανόνες και αξίες προσέγγιση όσον αφορά τα παγκόσμια αγαθά και τις προκλήσεις και συνεργάζεται με τα κράτη μέλη, τις χώρες εταίρους, τους διεθνείς οργανισμούς και άλλους χορηγούς στον τομέα αυτό.
Η Ένωση προάγει την αποτελεσματική πολυμέρεια στην προώθηση της συνεργασίας με διεθνείς οργανισμούς και άλλους χορηγούς.
Η Ένωση λαμβάνει υπόψη και εγείρει κατά τον τακτικό πολιτικό διάλογο με τις χώρες εταίρους τις επιδόσεις τους στην υλοποίηση υποχρεώσεων και δεσμεύσεων, συμπεριλαμβανομένης της Ατζέντας του 2030, διεθνών συμβάσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα και άλλων συμβάσεων συμπεριλαμβανομένων αυτών για τα πρότυπα πυρηνικής ασφάλειας, διεθνών συμφωνιών, ιδίως της συμφωνίας του Παρισιού, και συμβατικών σχέσεων με την Ένωση, ιδιαίτερα των συμφωνιών σύνδεσης, των συμφωνιών εταιρικής σχέσης και συνεργασίας και των εμπορικών συμφωνιών.
Σύμφωνα με την αρχή της εταιρικής σχέσης χωρίς αποκλεισμούς και της διαφάνειας, κατά περίπτωση, η Επιτροπή μεριμνά ώστε να λαμβάνεται δεόντως υπόψη η γνώμη των ενδιαφερόμενων φορέων των χωρών εταίρων, συμπεριλαμβανομένων των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και των τοπικών αρχών, και να τους παρέχεται έγκαιρη πρόσβαση στις σχετικές πληροφορίες που τους επιτρέπουν να συμμετέχουν επαρκώς και να διαδραματίζουν ουσιαστικό ρόλο στον σχεδιασμό, την υλοποίηση και τις συναφείς διαδικασίες παρακολούθησης των προγραμμάτων. Κατά περίπτωση, η Επιτροπή μεριμνά επίσης για την επιδίωξη ενισχυμένου διαλόγου με τον ιδιωτικό τομέα.
Σύμφωνα με την αρχή της ανάληψης ιδίας ευθύνης, η Επιτροπή ευνοεί, κατά περίπτωση, τη χρήση των συστημάτων και θεσμών των χωρών εταίρων για την υλοποίηση των προγραμμάτων.
Η Ένωση και τα κράτη μέλη συντονίζουν τα αντίστοιχα προγράμματα στήριξης που εφαρμόζουν με στόχο την αύξηση της αποτελεσματικότητας και της αποδοτικότητας.
Η Ένωση καλλιεργεί τη συμμετοχικότητα στην εφαρμογή του Μηχανισμού, καθώς και τη συνεργασία με τα κράτη μέλη, επιδιώκοντας τη μεγιστοποίηση της προστιθέμενης αξίας και λαμβάνοντας υπόψη την πείρα και τις ικανότητες, ενισχύοντας με τον τρόπο αυτό τα κοινά συμφέροντα, τις αξίες και τους κοινούς στόχους. Η Ένωση ενθαρρύνει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και γνώσεων μεταξύ των φορέων και των εμπειρογνωμόνων των κρατών μελών.
Τέτοιες δράσεις βασίζονται σε τακτική και διεξοδική ανάλυση συγκρούσεων προκειμένου να διασφαλίζεται η προσοχή στη διάσταση των συγκρούσεων και να ακολουθείται μια μεταρρυθμιστική προσέγγιση για τον τομέα της ασφάλειας, η οποία συμβάλλει στη δημοκρατική διακυβέρνηση, τη λογοδοσία και την ανθρώπινη ασφάλεια, με οφέλη για τον τοπικό πληθυσμό. Τα μέτρα αυτά ενσωματώνονται, κατά περίπτωση, στο πλαίσιο μακροπρόθεσμης βοήθειας με στόχο τη μεταρρύθμιση του τομέα της ασφάλειας.
Άρθρο 9
Ανάπτυξη ικανοτήτων των στρατιωτικών φορέων προς στήριξη της ανάπτυξης και της ασφάλειας για την ανάπτυξη
Η βοήθεια σύμφωνα με το παρόν άρθρο παρέχεται μόνον:
εφόσον δεν είναι δυνατόν να πληρούνται οι απαιτήσεις για την ικανοποιητική επίτευξη των στόχων της Ένωσης δυνάμει του Μηχανισμού μέσω μη στρατιωτικών φορέων και εφόσον απειλείται η ύπαρξη λειτουργικών κρατικών θεσμών ή η προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών και οι κρατικοί θεσμοί δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν την απειλή αυτή· και
εφόσον υπάρχει συναίνεση μεταξύ της ενδιαφερόμενης χώρας εταίρου και της Ένωσης ότι οι στρατιωτικοί φορείς έχουν καθοριστική σημασία για τη διατήρηση, τη δημιουργία ή την αποκατάσταση των απαραίτητων προϋποθέσεων για τη βιώσιμη ανάπτυξη, μεταξύ άλλων σε περιόδους κρίσης και σε επισφαλείς ή αποσταθεροποιημένες συγκυρίες και καταστάσεις.
Η ενωσιακή βοήθεια δυνάμει του παρόντος άρθρου δεν χρησιμοποιείται για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης ικανοτήτων στρατιωτικών φορέων για σκοπούς πέραν της υλοποίησης δραστηριοτήτων που αφορούν την ανάπτυξη και την ασφάλεια για την ανάπτυξη. Ειδικότερα, δεν χρησιμοποιείται για τη χρηματοδότηση:
των τακτικών στρατιωτικών δαπανών·
της προμήθειας όπλων και πυρομαχικών ή οποιουδήποτε άλλου θανατηφόρου εξοπλισμού·
της εκπαίδευσης που έχει στόχο να συμβάλει ειδικά στο αξιόμαχο των ενόπλων δυνάμεων.
ΤΙΤΛΟΣ II
ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΥ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ I
Προγραμματισμός
Άρθρο 10
Πεδίο εφαρμογής των γεωγραφικών προγραμμάτων
Προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι του Μηχανισμού, τα γεωγραφικά προγράμματα καταρτίζονται με βάση τους ακόλουθους τομείς συνεργασίας:
χρηστή διακυβέρνηση, δημοκρατία, κράτος δικαίου και ανθρώπινα δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένης της ισότητας των φύλων·
εξάλειψη της φτώχειας, καταπολέμηση των ανισοτήτων και των διακρίσεων, και προώθηση της ανθρώπινης ανάπτυξης·
μετανάστευση, εκτόπιση πληθυσμών και κινητικότητα·
περιβάλλον και κλιματική αλλαγή·
βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς οικονομική μεγέθυνση και αξιοπρεπής απασχόληση·
ειρήνη, σταθερότητα και πρόληψη συγκρούσεων·
εταιρική σχέση.
Άρθρο 11
Πεδίο εφαρμογής των θεματικών προγραμμάτων
Για να επιτευχθούν οι στόχοι του Μηχανισμού, τα θεματικά προγράμματα καλύπτουν τους ακόλουθους τομείς παρέμβασης:
Ανθρώπινα δικαιώματα και δημοκρατία: συμβολή στην προώθηση:
των θεμελιωδών αξιών της δημοκρατίας,
του κράτους δικαίου,
του οικουμενικού, αδιαίρετου και αλληλοεξαρτώμενου χαρακτήρα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,
του σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας,
των αρχών της απαγόρευσης των διακρίσεων, της ισότητας και της αλληλεγγύης,
του σεβασμού των αρχών του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και του διεθνούς δικαίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών·
χωρίς αποκλεισμούς, συμμετοχική, ενδυναμωμένη και ανεξάρτητη κοινωνία των πολιτών και δημοκρατικός χώρος στις χώρες εταίρους·
ανοιχτός και χωρίς αποκλεισμούς διάλογος με παράγοντες της κοινωνίας των πολιτών και μεταξύ των ίδιων των εν λόγω παραγόντων·
ευαισθητοποίηση, κατανόηση, γνώση και δραστηριοποίηση των ευρωπαίων πολιτών για ζητήματα ανάπτυξης·
Ειρήνη, σταθερότητα και πρόληψη συγκρούσεων:
βοήθεια για την πρόληψη των συγκρούσεων, την οικοδόμηση της ειρήνης και την ετοιμότητα για την αντιμετώπιση κρίσεων·
βοήθεια για την αντιμετώπιση παγκόσμιων, διαπεριφερειακών και αναδυόμενων απειλών.
Παγκόσμιες προκλήσεις:
υγεία·
παιδεία·
ισότητα των φύλων και ενδυνάμωση γυναικών και κοριτσιών·
παιδιά και νεολαία·
μετανάστευση, εκτόπιση πληθυσμών και κινητικότητα·
αξιοπρεπής εργασία, κοινωνική προστασία, ανισότητα και ένταξη·
πολιτισμός·
εξασφάλιση υγιεινού περιβάλλοντος και αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής·
βιώσιμη ενέργεια·
βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς οικονομική μεγέθυνση, αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας και συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα·
επισιτιστική και διατροφική ασφάλεια·
ενίσχυση του ρόλου των τοπικών αρχών ως παραγόντων ανάπτυξης·
προώθηση κοινωνιών χωρίς αποκλεισμούς και πολυσυμμετοχικών πρωτοβουλιών, της χρηστής οικονομικής διακυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένης της δίκαιης και χωρίς αποκλεισμούς κινητοποίησης εγχώριων εσόδων·
στήριξη της αξιολόγησης και της τεκμηρίωσης της προόδου όσον αφορά την εφαρμογή των αρχών της εταιρικής σχέσης και της αποτελεσματικότητας.
Άρθρο 12
Προσέγγιση γενικού προγραμματισμού
Βάσει του άρθρου 7, ο προγραμματισμός στο πλαίσιο του Μηχανισμού βασίζεται στα ακόλουθα:
τα έγγραφα προγραμματισμού παρέχουν ένα συνεκτικό πλαίσιο για τη συνεργασία μεταξύ της Ένωσης και των χωρών ή περιφερειών εταίρων, το οποίο συνάδει με τον συνολικό σκοπό και το πεδίο εφαρμογής, τις επιδιώξεις και τις αρχές που ορίζονται στον παρόντα κανονισμό·
κατά την κατάρτιση των εγγράφων προγραμματισμού για χώρες εταίρους και περιοχές σε κατάσταση κρίσης, κατάσταση που έπεται της κρίσης ή σε ευάλωτη και επισφαλή κατάσταση, πραγματοποιείται ανάλυση συγκρούσεων προκειμένου να διασφαλίζεται η προσοχή στη διάσταση των συγκρούσεων και να λαμβάνονται δεόντως υπόψη οι ειδικές ανάγκες και περιστάσεις των εν λόγω χωρών εταίρων ή περιφερειών και των πληθυσμών τους· όταν ορισμένες χώρες ή περιφέρειες εταίροι εμπλέκονται άμεσα ή επηρεάζονται από κατάσταση κρίσης, κατάσταση που έπεται της κρίσης ή επισφαλή κατάσταση, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην ενίσχυση του συντονισμού μεταξύ όλων των σχετικών φορέων, ώστε να διευκολυνθεί η μετάβαση από την κατάσταση έκτακτης ανάγκης στη βιώσιμη ανάπτυξη, και την σταθερή ειρήνη, συμπεριλαμβανομένης της πρόληψης βίας•
η Ένωση και τα κράτη μέλη διασφαλίζουν ότι διαβουλεύονται μεταξύ τους χωρίς αποκλεισμούς, σε πρώιμο στάδιο της διαδικασίας προγραμματισμού και καθ’ όλη της τη διάρκεια, για να προαγάγουν τη συνοχή, τη συμπληρωματικότητα και τη συνέπεια των δραστηριοτήτων συνεργασίας τους· ο κοινός προγραμματισμός είναι η προτιμώμενη προσέγγιση για τον προγραμματισμό ανά χώρα και η υλοποίησή του είναι ευέλικτη, χωρίς αποκλεισμούς και προσανατολισμένη σε επίπεδο χώρας. Ο κοινός προγραμματισμός είναι ανοιχτός σε άλλους συναφείς χορηγούς και φορείς εφόσον αυτό κρίνεται σκόπιμο από την Ένωση και τα κράτη μέλη. Επιπλέον, η Ένωση και τα κράτη μέλη επιδιώκουν, όποτε ενδείκνυται, να υποστηρίζουν τις χώρες εταίρους μέσω από κοινού υλοποίησης·
η Ένωση, σε πρώιμο στάδιο και καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας προγραμματισμού, ενθαρρύνει τον τακτικό πολυμερή διάλογο χωρίς αποκλεισμούς με άλλους χορηγούς και φορείς, συμπεριλαμβανομένων των τοπικών αρχών, εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών, ιδρυμάτων και του ιδιωτικού τομέα, κατά περίπτωση, προκειμένου να διευκολύνει τις αντίστοιχες συνεισφορές τους, όπως κρίνεται σκόπιμο, και να διασφαλίζει ότι διαδραματίζουν ουσιαστικό ρόλο στη διαδικασία προγραμματισμού·
τα θεματικά προγράμματα για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που αναφέρονται στο άρθρο 4 παράγραφος 3 στοιχεία α) και β) αντίστοιχα παρέχουν βοήθεια ανεξάρτητα από τη συναίνεση των κυβερνήσεων και άλλων δημόσιων αρχών των οικείων τρίτων χώρων. Τα εν λόγω θεματικά προγράμματα στηρίζουν κυρίως τους φορείς της κοινωνίας των πολιτών σε όλα τα επίπεδα, λαμβάνοντας υπόψη τις μορφές και τις μεθόδους υλοποίησης, όπως αναφέρονται στο άρθρο 27 παράγραφος 3.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ενημερώνονται για τα αποτελέσματα των διαβουλεύσεων που προβλέπονται στα στοιχεία γ) και δ) του πρώτου εδαφίου.
Άρθρο 13
Αρχές προγραμματισμού για γεωγραφικά προγράμματα
Ο προγραμματισμός των γεωγραφικών προγραμμάτων βασίζεται στις ακόλουθες αρχές:
με την επιφύλαξη της παραγράφου 5, οι δράσεις βασίζονται, στο μέτρο του δυνατού, σε έγκαιρο, διαρκή και χωρίς αποκλεισμούς διάλογο μεταξύ της Ένωσης, των κρατών μελών και των ενδιαφερόμενων χωρών εταίρων, συμπεριλαμβανομένων των εθνικών, περιφερειακών και τοπικών αρχών, με τη συμμετοχή οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, των εθνικών, περιφερειακών και τοπικών κοινοβουλίων και άλλων ενδιαφερόμενων μερών, προκειμένου να ενισχυθεί η δημοκρατική ανάληψη ιδίας ευθύνης όσον αφορά τη διαδικασία και να ενθαρρυνθεί η στήριξη εθνικών και περιφερειακών στρατηγικών·
κατά περίπτωση, η περίοδος προγραμματισμού συγχρονίζεται και ευθυγραμμίζεται με τους κύκλους στρατηγικής των χωρών εταίρων·
Ο προγραμματισμός μπορεί να προβλέπει δραστηριότητες συνεργασίας που χρηματοδοτούνται από διαφορετικές πιστώσεις, οι οποίες απαριθμούνται στο άρθρο 6 παράγραφος 2, και από άλλα ενωσιακά προγράμματα σύμφωνα με τις βασικές τους πράξεις.
Ο προγραμματισμός των γεωγραφικών προγραμμάτων παρέχει ειδικό, προσαρμοσμένο πλαίσιο συνεργασίας βάσει:
των αναγκών των εταίρων, οι οποίες καθορίζονται βάσει ειδικών κριτηρίων που λαμβάνουν υπόψη τον πληθυσμό, τη φτώχεια, την ανισότητα, την ανθρώπινη ανάπτυξη, την οικονομική και περιβαλλοντική αστάθεια, την κρατική και κοινωνική ανθεκτικότητα και τον αντίκτυπο παρατεταμένων και επαναλαμβανόμενων κρίσεων·
της ικανότητας και της δέσμευσης των εταίρων να προωθούν κοινές αξίες, αρχές και συμφέροντα, συμπεριλαμβανομένων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των θεμελιωδών ελευθεριών, της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου, της χρηστής διακυβέρνησης, του αγώνα για την καταπολέμηση της διαφθοράς, του ανοικτού χώρου της κοινωνίας των πολιτών και της ισότητας των φύλων, και να στηρίζουν κοινούς στόχους και πολυμερείς συμμαχίες και συνεργασία, ένα βασισμένο σε κανόνες διεθνές σύστημα, καθώς και την προώθηση των προτεραιοτήτων της Ένωσης·
των δεσμεύσεων των εταίρων, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που έχουν συμφωνηθεί από κοινού με την Ένωση, και των επιδόσεών τους, που προσδιορίζονται βάσει κριτηρίων όπως η πολιτική μεταρρύθμιση· και της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης, της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας και της αποτελεσματικής χρήσης των ενισχύσεων, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες και το επίπεδο ανάπτυξης των χωρών εταίρων·
του δυνητικού αντικτύπου της ενωσιακής χρηματοδότησης στις χώρες και περιφέρειες εταίρους·
των ικανοτήτων των εταίρων να κινητοποιούν και να χρησιμοποιούν αποτελεσματικά εγχώριους πόρους, καθώς και να έχουν πρόσβαση σε χρηματοδοτικούς πόρους, να διαχειρίζονται με διαφάνεια τους πόρους για την προαγωγή των εθνικών αναπτυξιακών προτεραιοτήτων και των ικανοτήτων απορρόφησης που διαθέτουν.
Άρθρο 14
Έγγραφα προγραμματισμού για γεωγραφικά προγράμματα
Τα πολυετή ενδεικτικά προγράμματα βασίζονται σε:
εθνική ή περιφερειακή στρατηγική με τη μορφή αναπτυξιακού σχεδίου ή παρόμοιου εγγράφου, το οποίο είναι αποδεκτό από την Επιτροπή ως βάση για το αντίστοιχο πολυετές ενδεικτικό πρόγραμμα, κατά τον χρόνο έγκρισης του τελευταίου·
έγγραφο πλαίσιο που καθορίζει την πολιτική της Ένωσης έναντι του ενδιαφερόμενου εταίρου ή εταίρων, συμπεριλαμβανομένου κοινού εγγράφου μεταξύ της Ένωσης και των κρατών μελών·
κοινό έγγραφο μεταξύ της Ένωσης και του ενδιαφερόμενου εταίρου ή εταίρων το οποίο καθορίζει κοινές προτεραιότητες και αμοιβαίες δεσμεύσεις.
Άρθρο 15
Έγγραφα προγραμματισμού για θεματικά προγράμματα
Κατά περίπτωση, καθορίζονται οι πόροι και οι προτεραιότητες παρέμβασης για συμμετοχή σε παγκόσμιες πρωτοβουλίες.
Άρθρο 16
Έγκριση και τροποποίηση των πολυετών ενδεικτικών προγραμμάτων
Άρθρο 17
Αποθεματικό αναδυόμενων προκλήσεων και προτεραιοτήτων
Το ποσό που αναφέρεται στο άρθρο 6 παράγραφος 3 χρησιμοποιείται όπου είναι περισσότερο αναγκαίο και δεόντως αιτιολογημένο, μεταξύ άλλων:
για να διασφαλίζει τη δέουσα απόκριση της Ένωσης σε περίπτωση απρόβλεπτων περιστάσεων·
για να αντιμετωπίσει νέες ανάγκες ή αναδυόμενες προκλήσεις, όπως αυτές στα σύνορα της Ένωσης ή σε αυτά των γειτονικών της χωρών, που συνδέονται με κρίσεις, φυσικές ή ανθρωπογενείς, βίαιες συγκρούσεις και καταστάσεις μετά την κρίση ή μεταναστευτικές πιέσεις και εκτόπιση πληθυσμών·
για να προωθούνται νέες ενωσιακές ή διεθνείς πρωτοβουλίες ή προτεραιότητες.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ II
Ειδικές διατάξεις για την περιοχή γειτονίας
Άρθρο 18
Ειδικοί στόχοι για την περιοχή γειτονίας
Σύμφωνα με τα άρθρα 3 και 4, οι ειδικοί στόχοι της ενωσιακής στήριξης δυνάμει του Μηχανισμού για την περιοχή γειτονίας είναι:
η προώθηση της ενισχυμένης πολιτικής συνεργασίας και ενίσχυση και εδραίωση της βαθιάς και βιώσιμης δημοκρατίας, της σταθερότητας, της χρηστής διακυβέρνησης, του κράτους δικαίου και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·
η στήριξη της εφαρμογής των συμφωνιών σύνδεσης ή άλλων υφιστάμενων και μελλοντικών συμφωνιών, καθώς και από κοινού συμφωνηθέντων θεματολογίων σύνδεσης και προτεραιοτήτων της εταιρικής σχέσης ή ισοδύναμων εγγράφων, μεταξύ άλλων μέσω θεσμικής συνεργασίας και ανάπτυξης ικανοτήτων·
η προώθηση ενισχυμένης εταιρικής σχέσης με τις κοινωνίες μεταξύ της Ένωσης και των χωρών εταίρων, καθώς και μεταξύ των χωρών εταίρων, μεταξύ άλλων μέσω επαφών μεταξύ των λαών, και ενός ευρέος φάσματος δραστηριοτήτων με ιδιαίτερη έμφαση στη νεολαία·
η ενίσχυση της περιφερειακής και διασυνοριακής συνεργασίας, ιδίως στο πλαίσιο της ανατολικής εταιρικής σχέσης, της Ένωσης για τη Μεσόγειο, της Ευρωπαϊκής Γειτονίας καθώς και της περιφερειακής συνεργασίας στον Εύξεινο Πόντο, της συνεργασίας για την Αρκτική, της Βόρειας Διάστασης, μεταξύ άλλων στους τομείς της ενέργειας και της ασφάλειας·
η επίτευξη σταδιακής ενσωμάτωσης στην εσωτερική αγορά της Ένωσης και ενισχυμένης τομεακής και διατομεακής συνεργασίας, μεταξύ άλλων μέσω νομοθετικής προσέγγισης και κανονιστικής σύγκλισης προς τα πρότυπα της Ένωσης και άλλα σχετικά διεθνή πρότυπα, και βελτιωμένης πρόσβασης στην αγορά, μεταξύ άλλων μέσω σφαιρικών και σε βάθος ζωνών ελευθέρων συναλλαγών, καθώς και συναφή οικοδόμηση θεσμών και πραγματοποίηση επενδύσεων·
η ενίσχυση των εταιρικών σχέσεων για καλά διαχειριζόμενη και ασφαλή μετανάστευση και κινητικότητα και, κατά περίπτωση και υπό τον όρο ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις για καλά διαχειριζόμενη και ασφαλή κινητικότητα, στήριξη της υλοποίησης των υφιστάμενων καθεστώτων απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης, σύμφωνα με τον αναθεωρημένο μηχανισμό αναστολής σχετικά με τις θεωρήσεις, τους διαλόγους για την απελευθέρωση του καθεστώτος θεωρήσεων και τις διμερείς ή περιφερειακές συμφωνίες και ρυθμίσεις με τρίτες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των εταιρικών σχέσεων κινητικότητας·
η στήριξη μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης και άλλων μέτρων που συμβάλλουν στην ασφάλεια, την πρόληψη και την επίλυση συγκρούσεων, συμπεριλαμβανομένης της στήριξης σε πληγέντες πληθυσμούς και της ανασυγκρότησης.
Άρθρο 19
Έγγραφα προγραμματισμού και κριτήρια κατανομής
Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 13 παράγραφοι 2 και 3, η στήριξη της Ένωσης στο πλαίσιο των γεωγραφικών προγραμμάτων στον χώρο γειτονίας διαφοροποιείται όσον αφορά τη μορφή και τα ποσά, λαμβάνοντας υπόψη τα ακόλουθα στοιχεία:
τις ανάγκες της χώρας εταίρου, με τη χρήση δεικτών όπως ο πληθυσμός, οι ανισότητες και το επίπεδο ανάπτυξης·
τη δέσμευση και την πρόοδο της χώρας εταίρου στην υλοποίηση των κοινώς συμφωνημένων πολιτικών, οικονομικών, περιβαλλοντικών και κοινωνικών στόχων μεταρρύθμισης·
την προσήλωση και την πρόοδο της χώρας εταίρου όσον αφορά την οικοδόμηση ισχυρής και βιώσιμης δημοκρατίας, το κράτος δικαίου, τη χρηστή διακυβέρνηση, τα ανθρώπινα δικαιωμάτων και την καταπολέμηση της διαφθοράς·
την εταιρική σχέση με την Ένωση, περιλαμβανομένου του βαθμού φιλοδοξίας της εν λόγω εταιρικής σχέσης·
την ικανότητα απορρόφησης και τον ενδεχόμενο αντίκτυπο της ενωσιακής στήριξης στο πλαίσιο του Μηχανισμού.
Άρθρο 20
Προσέγγιση βάσει κινήτρων
Άρθρο 21
Ενδεικτικά προγράμματα που αφορούν πολλές χώρες
Τα ενδεικτικά προγράμματα που αφορούν πολλές χώρες στην περιοχή γειτονίας αντιμετωπίζουν κοινές προκλήσεις για όλες ή κάποιες από τις χώρες-εταίρους, βάσει των προτεραιοτήτων της ανατολικής εταιρικής σχέσης και της νότιας διάστασης της αναθεωρημένης Ευρωπαϊκής Πολιτικής Γειτονίας και λαμβάνοντας υπόψη το έργο που πραγματοποιείται στο πλαίσιο της Ένωσης για τη Μεσόγειο, καθώς και περιφερειακής, διαπεριφερειακής και υποπεριφερειακής συνεργασίας κυρίως μεταξύ δύο ή περισσότερων χωρών-εταίρων, μεταξύ άλλων και στο πλαίσιο της Βόρειας Διάστασης και της περιφερειακής συνεργασίας «Συνέργεια του Εύξεινου Πόντου».
Άρθρο 22
Διασυνοριακή συνεργασία
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΙΙ
Σχέδια δράσης, μέτρα και μέθοδοι εφαρμογής
Άρθρο 23
Σχέδια δράσης και μέτρα
Τα μέτρα αυτά μπορεί να έχουν διάρκεια έως 18 μήνες, η οποία μπορεί να παραταθεί δύο φορές κατά έξι επιπλέον μήνες το πολύ, έως 30 μήνες συνολικά κατά ανώτατο όριο, σε περίπτωση αντικειμενικών και απρόβλεπτων εμποδίων στην υλοποίησή τους, υπό τον όρο ότι δεν αυξάνεται το ποσό για τη χρηματοδότησή τους.
Σε περιπτώσεις παρατεταμένων κρίσεων και συγκρούσεων, η Επιτροπή μπορεί να εγκρίνει δεύτερο έκτακτο μέτρο βοήθειας, με διάρκεια που δεν υπερβαίνει τους 18 μήνες. Σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις, μπορούν να εγκριθούν περαιτέρω μέτρα όταν είναι ουσιώδους σημασίας να συνεχιστεί η ενωσιακή δράση και αυτό δεν μπορεί να διασφαλιστεί με άλλα μέσα.
Άρθρο 24
Μέτρα στήριξης
Όπου οι δαπάνες στήριξης δεν περιλαμβάνονται στα σχέδια δράσης ή στα μέτρα που αναφέρονται στο άρθρο 23, η Επιτροπή εγκρίνει, κατά περίπτωση, μέτρα στήριξης. Η ενωσιακή χρηματοδότηση στο πλαίσιο μέτρων στήριξης μπορεί να καλύπτει:
μελέτες, συνεδριάσεις, δραστηριότητες πληροφόρησης, ευαισθητοποίησης, κατάρτισης, προετοιμασίας και ανταλλαγής διδαγμάτων και βέλτιστων πρακτικών, δημοσίευσης, καθώς και κάθε άλλη δαπάνη διοικητικής ή τεχνικής βοήθειας που απαιτείται για τον προγραμματισμό και τη διαχείριση δράσεων, συμπεριλαμβανομένων αμειβομένων εξωτερικών εμπειρογνωμόνων·
δραστηριότητες έρευνας και καινοτομίας και μελέτες για σχετικά θέματα και τη διάδοση αυτών·
δαπάνες που σχετίζονται με την παροχή πληροφοριών και δράσεις επικοινωνίας, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης επικοινωνιακών στρατηγικών και οργανωσιακής επικοινωνίας και προβολής των πολιτικών προτεραιοτήτων της Ένωσης.
Άρθρο 25
Θέσπιση σχεδίων δράσης και μέτρων
Η αναφερόμενη στην παράγραφο 1 διαδικασία δεν απαιτείται για:
μεμονωμένα μέτρα για τα οποία η χρηματοδότηση της Ένωσης δεν υπερβαίνει τα 5 000 000 EUR·
ειδικά μέτρα και μέτρα στήριξης καθώς και σχέδια δράσης που θεσπίζονται για την υλοποίηση δράσεων ταχείας αντίδρασης, για τα οποία η χρηματοδότηση της Ένωσης δεν υπερβαίνει τα 10 000 000 EUR·
έκτακτα μέτρα βοήθειας που αναφέρονται στο άρθρο 23 παράγραφος 6 για τα οποία η χρηματοδότηση της Ένωσης δεν υπερβαίνει τα 20 000 000 EUR·
τις τεχνικές τροποποιήσεις των σχεδίων δράσης και των μέτρων, υπό την προϋπόθεση ότι αυτές δεν επηρεάζουν ουσιαστικά τους στόχους του σχετικού σχεδίου δράσης ή του μέτρου, όπως:
αλλαγή του τρόπου υλοποίησης·
παρατάσεις της προθεσμίας υλοποίησης·
ανακατανομές ποσών μεταξύ ενεργειών του ιδίου σχεδίου δράσης·
αυξήσεις ή μειώσεις του προϋπολογισμού των σχεδίων δράσης, και των επιμέρους μέτρων κατά ποσοστό όχι μεγαλύτερο από 20 % του αρχικού προϋπολογισμού και κατά ποσό που δεν υπερβαίνει τα 10 000 000 EUR.
Σε περίπτωση πολυετών σχεδίων δράσης και μέτρων, τα κατώτατα όρια που αναφέρονται στην παράγραφο 2 πρώτο εδάφιο στοιχεία α) και β) και στοιχείο δ) σημείο iv) εφαρμόζονται σε ετήσια βάση.
Τα σχέδια δράσης και τα μέτρα που θεσπίζονται σύμφωνα με την παρούσα παράγραφο, εκτός των έκτακτων μέτρων βοήθειας και των τεχνικών τροποποιήσεων, κοινοποιούνται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στα κράτη μέλη μέσω της αρμόδιας επιτροπής που αναφέρεται στο άρθρο 45 εντός ενός μηνός από τη θέσπισή τους.
Διενεργούνται άλλες κατάλληλες εκ των προτέρων αξιολογήσεις, ανάλογες προς τους στόχους και τα ποσά των σχεδιαζόμενων δράσεων και μέτρων, προκειμένου να προσδιοριστούν οι πιθανές επιπτώσεις και κίνδυνοι των εν λόγω δράσεων και μέτρων όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, την πρόσβαση σε φυσικούς πόρους, όπως η γη, και τα κοινωνικά πρότυπα, μεταξύ άλλων με τη μορφή εκτιμήσεων επιπτώσεων για μείζονες δράσεις και μέτρα που αναμένεται να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στους τομείς αυτούς.
Εφόσον απαιτείται, κατά την υλοποίηση των τομεακών προγραμμάτων χρησιμοποιούνται στρατηγικές περιβαλλοντικές εκτιμήσεις, μεταξύ άλλων για τον αντίκτυπο στην κλιματική αλλαγή. Εξασφαλίζεται δε η συμμετοχή ενδιαφερόμενων φορέων στις περιβαλλοντικές εκτιμήσεις και η πρόσβαση του κοινού στα αποτελέσματα των εν λόγω εκτιμήσεων.
Άρθρο 26
Μέθοδοι συνεργασίας
Η συνεργασία μεταξύ της Ένωσης και των εταίρων της μπορεί να λαμβάνει, παραδείγματος χάριν, τις εξής μορφές:
τριγωνικές διευθετήσεις με τις οποίες η Ένωση συντονίζει μαζί με τρίτες χώρες τη βοήθειά της προς χώρα ή περιφέρεια εταίρο•
μέτρα διοικητικής και τεχνικής συνεργασίας, καθώς επίσης ανάπτυξη ικανοτήτων, μεταξύ άλλων για την ανταλλαγή εμπειριών στους τομείς της μετάβασης ή της υλοποίησης μεταρρυθμίσεων εκ μέρους των κρατών μελών, όπως η αποκεντρωμένη συνεργασία μέσω εταιρικών σχέσεων ή αδελφοποιήσεων, μεταξύ δημόσιων φορέων, συμπεριλαμβανομένων τοπικών αρχών, οργανισμών δημοσίου δικαίου ή οντοτήτων ιδιωτικού δικαίου στις οποίες έχουν ανατεθεί καθήκοντα δημόσιας υπηρεσίας ενός κράτους μέλους, και μίας χώρας ή περιφέρειας εταίρου, καθώς και μέτρα συνεργασίας στα οποία ενέχονται εμπειρογνώμονες του δημόσιου τομέα απεσταλμένοι των κρατών μελών και των περιφερειακών και τοπικών αρχών τους•
συνεισφορές στις αναγκαίες δαπάνες για τη σύσταση και τη διαχείριση σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, συμπεριλαμβανομένων των δαπανών για την ανεξάρτητη αξιολόγηση και παρακολούθησή τους, ει δυνατόν από οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών·
προγράμματα στήριξης τομεακών πολιτικών μέσω των οποίων η Ένωση παρέχει στήριξη στο τομεακό πρόγραμμα χώρας εταίρου·
συνεισφορές στο κόστος συμμετοχής των χωρών στα ενωσιακά προγράμματα, και σε δράσεις που υλοποιούνται από οργανισμούς και όργανα της Ένωσης, καθώς και σε φορείς ή πρόσωπα στα οποία ανατίθεται η υλοποίηση συγκεκριμένων δράσεων κοινής εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας δυνάμει του τίτλου V ΣΕΕ.
Άρθρο 27
Μορφές ενωσιακής χρηματοδότησης
Η ενωσιακή χρηματοδότηση μπορεί να παρέχεται μέσω των τύπων χρηματοδότησης που προβλέπονται στον δημοσιονομικό κανονισμό και ειδικότερα:
επιχορηγήσεις·
συμβάσεις προμήθειας για υπηρεσίες, προμήθειες ή εργασίες
δημοσιονομική στήριξη
συνεισφορές στα καταπιστευματικά ταμεία που συστήνει η Επιτροπή, σύμφωνα με το άρθρο 234 του δημοσιονομικού κανονισμού
χρηματοδοτικά μέσα
δημοσιονομικές εγγυήσεις
συνδυαστικές πράξεις
ελάφρυνση του χρέους, στο πλαίσιο διεθνώς συμφωνημένων προγραμμάτων ελάφρυνσης του χρέους
χρηματοδοτική συνδρομή
αμειβόμενοι εξωτερικοί εμπειρογνώμονες.
Εκτός των περιπτώσεων που αναφέρονται στο άρθρο 195 του δημοσιονομικού κανονισμού, η διαδικασία απευθείας ανάθεσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί για:
επιχορηγήσεις μικρής αξίας σε υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για τη χρηματοδότηση επειγουσών δράσεων και αναγκών προστασίας, μεταξύ άλλων μέσω μηχανισμών για την προστασία των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διατρέχουν κίνδυνο, καθώς και σε διαμεσολαβητές και άλλους παράγοντες της κοινωνίας των πολιτών που συμμετέχουν σε διάλογο σχετικά με κρίσεις και ένοπλες συγκρούσεις, την επίλυση συγκρούσεων, τη συμφιλίωση και την οικοδόμηση της ειρήνης, κατά περίπτωση χωρίς την ανάγκη συγχρηματοδότησης·
επιχορηγήσεις, κατά περίπτωση, χωρίς την ανάγκη συγχρηματοδότησης, για τη χρηματοδότηση δράσεων σε λίαν αντίξοες συνθήκες όπου η δημοσίευση πρόσκλησης υποβολής προτάσεων αντενδείκνυται, συμπεριλαμβανομένων καταστάσεων όπου υπάρχει σοβαρή έλλειψη θεμελιωδών ελευθεριών, συμπεριλαμβανομένων παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων, απειλών κατά δημοκρατικών θεσμών, κλιμάκωσης κρίσεων ή ένοπλων συγκρούσεων, όπου υφίσταται σοβαρότατος κίνδυνος για την ασφάλεια ανθρώπων ή οι οργανώσεις και οι υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι διαμεσολαβητές και άλλοι παράγοντες της κοινωνίας των πολιτών που συμμετέχουν σε διάλογο για κρίσεις και ένοπλες συγκρούσεις, συμφιλίωση και οικοδόμηση της ειρήνης δρουν υπό τις πλέον αντίξοες συνθήκες οι επιχορηγήσεις αυτές δεν υπερβαίνουν τα 1 000 000 EUR και η διάρκειά τους δεν υπερβαίνει τους 18 μήνες, δυνάμενη να παραταθεί κατά 12 μήνες σε περίπτωση αντικειμενικών και απρόβλεπτων εμποδίων κατά την εκτέλεσή τους
επιχορηγήσεις προς το Γραφείο του Ύπατου Αρμοστή των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, καθώς και το Παγκόσμιο Δίκτυο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, το Ευρωπαϊκό Διαπανεπιστημιακό Κέντρο για τα δικαιώματα του ανθρώπου και τον εκδημοκρατισμό, το οποίο χορηγεί ευρωπαϊκό μεταπτυχιακό δίπλωμα στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του εκδημοκρατισμού, και στο συνδεδεμένο με αυτό δίκτυο πανεπιστημίων που χορηγεί μεταπτυχιακά διπλώματα σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και υποτροφίες σε σπουδαστές και υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τρίτες χώρες
επιχορηγήσεις μικρής αξίας σε οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών με τη χρήση, στο μέτρο του δυνατού, απλουστευμένων μορφών χρηματοδότησης σύμφωνα με το άρθρο 125 του δημοσιονομικού κανονισμού.
Η στήριξη από τον προϋπολογισμό, μεταξύ άλλων μέσω συμβάσεων εκτέλεσης τομεακών μεταρρυθμίσεων, βασίζεται στην ανάληψη ιδίας ευθύνης από τη χώρα, στην αμοιβαία λογοδοσία και στην προσήλωση των χωρών εταίρων, λαμβανομένων υπόψη των επιδόσεών τους και της προόδου τους, όσον αφορά τις οικουμενικές αξίες, τη δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και το κράτος δικαίου και αποσκοπεί στην ενίσχυση των εταιρικών σχέσεων μεταξύ της Ένωσης και των χωρών εταίρων. Περιλαμβάνει ενισχυμένο διάλογο περί πολιτικών, ανάπτυξη ικανοτήτων και βελτιωμένη διακυβέρνηση, συμπληρώνοντας τις προσπάθειες των εταίρων να εισπράττουν περισσότερα και να δαπανούν καλύτερα προκειμένου να στηρίξουν τη βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη και τη δημιουργία αξιοπρεπών θέσεων εργασίας, μεταξύ άλλων για τους νέους, την εξάλειψη της φτώχειας, τη μείωση των ανισοτήτων και την οικοδόμηση και εδραίωση δημοκρατιών και ειρηνικών κοινωνιών. Η στήριξη από τον προϋπολογισμό συμβάλλει επίσης στην ισότητα των φύλων.
Κάθε απόφαση για παροχή στήριξης από τον προϋπολογισμό βασίζεται στις πολιτικές δημοσιονομικής στήριξης που έχουν συμφωνηθεί από την Ένωση, ένα συγκεκριμένο σύνολο κριτηρίων επιλεξιμότητας και μια προσεκτική εκτίμηση των κινδύνων και των οφελών.
Κατά την παροχή στήριξης από τον προϋπολογισμό σύμφωνα με το άρθρο 236 του δημοσιονομικού κανονισμού, η Επιτροπή καθορίζει σαφώς και παρακολουθεί τα κριτήρια όσον αφορά τις προϋποθέσεις στήριξης από τον προϋπολογισμό, συμπεριλαμβανομένης της προόδου των μεταρρυθμίσεων και της διαφάνειας, και στηρίζει την ανάπτυξη του κοινοβουλευτικού ελέγχου, των εθνικών ελεγκτικών ικανοτήτων και της αυξημένης διαφάνειας και πρόσβασης του κοινού στις πληροφορίες.
Οι συνεισφορές στα χρηματοδοτικά μέσα της Ένωσης δυνάμει του Μηχανισμού μπορούν να πραγματοποιούνται από τα κράτη μέλη καθώς και από κάθε οντότητα που αναφέρεται στο άρθρο 62 παράγραφος 1 στοιχείο γ) του δημοσιονομικού κανονισμού.
Άρθρο 28
Επιλέξιμα πρόσωπα και οντότητες
Η συμμετοχή σε διαδικασίες προμηθειών, χορήγησης επιχορηγήσεων ή απονομής βραβείων για δράσεις που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο γεωγραφικών προγραμμάτων και στο πλαίσιο του θεματικού προγράμματος για τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και του θεματικού προγράμματος για τις παγκόσμιες προκλήσεις, είναι ανοικτή στους διεθνείς οργανισμούς και σε όλες τις άλλες νομικές οντότητες, συμπεριλαμβανομένων των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, που έχουν την ιθαγένεια των ακόλουθων χωρών και, στην περίπτωση νομικών προσώπων, που είναι επίσης πραγματικά εγκατεστημένα στις ακόλουθες χώρες:
κράτη μέλη, δικαιούχοι που απαριθμούνται στο οικείο παράρτημα του κανονισμού ΜΠΒ ΙΙΙ και συμβαλλόμενα μέρη στη Συμφωνία του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου•
χώρες εταίροι της γειτονίας και Ρωσική Ομοσπονδία, όταν η σχετική διαδικασία πραγματοποιείται στο πλαίσιο των προγραμμάτων που αναφέρονται στο παράρτημα I στα οποία συμμετέχει•
αναπτυσσόμενες χώρες και εδάφη, όπως περιλαμβάνονται στον κατάλογο αποδεκτών ΕΑΒ που δημοσιεύει η Επιτροπή Αναπτυξιακής Βοήθειας του ΟΟΣΑ, που δεν είναι μέλη της ομάδας G-20, και οι υπερπόντιες χώρες και εδάφη·
αναπτυσσόμενες χώρες, όπως περιλαμβάνονται στον κατάλογο αποδεκτών ΕΑΒ, οι οποίες είναι μέλη της ομάδας G-20, καθώς και άλλες χώρες και εδάφη, όταν η σχετική διαδικασία διεξάγεται στο πλαίσιο δράσης στην οποία συμμετέχουν και η οποία χρηματοδοτείται από την Ένωση στο πλαίσιο του Μηχανισμού·
χώρες για τις οποίες καθιερώνεται από την Επιτροπή αμοιβαία πρόσβαση στην εξωτερική χρηματοδότηση· η εν λόγω πρόσβαση μπορεί να χορηγηθεί για περιορισμένη περίοδο τουλάχιστον ενός έτους, όταν μια χώρα παρέχει επιλεξιμότητα με ίσους όρους σε οντότητες από την Ένωση και από χώρες επιλέξιμες σύμφωνα με τον Μηχανισμό· η Επιτροπή αποφασίζει σχετικά με την αμοιβαία πρόσβαση και τη διάρκειά της κατόπιν διαβούλευσης με τη σχετική ή τις σχετικές δικαιούχους χώρες·
κράτη μέλη του ΟΟΣΑ, στην περίπτωση συμβάσεων που εκτελούνται σε λιγότερο ανεπτυγμένη χώρα ή σε υπερχρεωμένη φτωχή χώρα, όπως περιλαμβάνονται στον κατάλογο αποδεκτών ΕΑΒ.
Άρθρο 29
Δραστηριότητες που εξαιρούνται
Η ενωσιακή χρηματοδότηση δυνάμει του Μηχανισμού δεν στηρίζει δράσεις ή μέτρα που:
μπορεί να οδηγήσουν σε παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις χώρες εταίρους·
είναι ασύμβατες με την εθνικά καθορισμένη συνεισφορά (ΕΚΣ) της αποδέκτριας χώρας στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού ή προωθούν επενδύσεις σε ορυκτά καύσιμα, ή που, σύμφωνα με τον περιβαλλοντικό έλεγχο και την εκτίμηση επιπτώσεων, προκαλούν σημαντικές δυσμενείς επιπτώσεις στο περιβάλλον ή το κλίμα, εκτός εάν οι εν λόγω δράσεις ή μέτρα είναι απολύτως απαραίτητα για την επίτευξη των στόχων του Μηχανισμού και συνοδεύονται από κατάλληλα μέτρα για την αποφυγή, την πρόληψη ή τη μείωση και, ει δυνατόν, την αντιστάθμιση αυτών των επιπτώσεων, συμπεριλαμβανομένης της στήριξης για τη σταδιακή κατάργηση των περιβαλλοντικά επιβλαβών επιδοτήσεων ορυκτών καυσίμων.
Άρθρο 30
Μεταφορές ποσών, ετήσιες δόσεις, πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων, επιστροφές και έσοδα που προέρχονται από χρηματοδοτικά μέσα και δημοσιονομικές εγγυήσεις
Η Επιτροπή ενημερώνει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο για τις μεταφερόμενες πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων σύμφωνα με το άρθρο 12 παράγραφος 6 του δημοσιονομικού κανονισμού.
Το τρίτο εδάφιο του άρθρου 114 παράγραφος 2 του δημοσιονομικού κανονισμού δεν εφαρμόζεται στις πολυετείς δράσεις του πρώτου εδαφίου της παρούσας παραγράφου. Η Επιτροπή αποδεσμεύει αυτόματα τυχόν τμήμα δημοσιονομικής δέσμευσης για δράση η οποία, έως την 31η Δεκεμβρίου του πέμπτου έτους μετά το έτος της δημοσιονομικής δέσμευσης, δεν έχει χρησιμοποιηθεί για τον σκοπό της προχρηματοδότησης ή της πραγματοποίησης ενδιάμεσης πληρωμής, ή για την οποία δεν έχει υποβληθεί πιστοποιημένη δήλωση δαπάνης ή οποιοδήποτε αίτημα πληρωμής.
Η παράγραφος 2 του παρόντος άρθρου εφαρμόζεται επίσης στις ετήσιες δόσεις.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ IV
ΕΤΒΑ+, η εγγύηση εξωτερικής δράσης, δημοσιονομικές εγγυήσεις και χρηματοδοτική συνδρομή σε τρίτες χώρες
Άρθρο 31
Πεδίο εφαρμογής και χρηματοδότηση
Το ΕΤΒΑ+ προάγει ειδικότερα τη βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς οικονομική, περιβαλλοντική και κοινωνική ανάπτυξη, τη μετάβαση σε μια βιώσιμη οικονομία προστιθέμενης αξίας και ένα σταθερό επενδυτικό περιβάλλον Προωθεί επίσης την κοινωνικοοικονομική και περιβαλλοντική ανθεκτικότητα στις χώρες εταίρους με ιδιαίτερη έμφαση στην εξάλειψη της φτώχειας. Το ΕΤΒΑ+ συμβάλλει έτσι στη μείωση των κοινωνικοοικονομικών ανισοτήτων, στη βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς οικονομική μεγέθυνση, στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και τον μετριασμό της, στην προστασία και διαχείριση του περιβάλλοντος, στη δημιουργία αξιοπρεπών θέσεων εργασίας σύμφωνα με τα βασικά πρότυπα εργασίας της ΔΟΕ, στις οικονομικές ευκαιρίες, στις δεξιότητες και την επιχειρηματικότητα, σε κοινωνικοοικονομικούς τομείς, μεταξύ άλλων των επιχειρήσεων κοινωνικής οικονομίας και των συνεταιρισμών, των ΜΜΕ, στη βιώσιμη συνδεσιμότητα, στη στήριξη σε ευάλωτες ομάδες, στην προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της ισότητας των φύλων και της ενδυνάμωσης των γυναικών και των νέων, καθώς επίσης αντιμετωπίζει συγκεκριμένα κοινωνικοοικονομικά βαθύτερα αίτια της παράνομης μετανάστευσης και βαθύτερα αίτια των εκτοπίσεων πληθυσμών, σύμφωνα με τους τομείς προτεραιότητας που περιγράφονται στο παράρτημα V και τα σχετικά ενδεικτικά έγγραφα προγραμματισμού.
Ιδιαίτερη προσοχή δίδεται σε χώρες που διαπιστώνεται ότι πλήττονται από αστάθεια ή συγκρούσεις, στις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες και στις υπερχρεωμένες φτωχές χώρες, μεταξύ άλλων με την παροχή στήριξης για τη δημιουργία θεσμικών ικανοτήτων, οικονομική διακυβέρνηση και τεχνική βοήθεια.
Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξη σύμφωνα με το άρθρο 44 για να τροποποιεί το ανώτατο ποσό της εγγύησης εξωτερικής δράσης έως 20 % κατ’ ανώτατο όριο.
Ποσό μέγιστου ύψους 10 000 000 000 EUR από τον προϋπολογισμό της Ένωσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τις προβλέψεις της εγγύησης εξωτερικής δράσης. Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 44 για την τροποποίηση αυτού του μέγιστου ποσού ώστε να διασφαλίζεται ότι το ποσό των προβλέψεων αντικατοπτρίζει το ποσό και τους συντελεστές προβλέψεων της εγγύησης εξωτερικής δράσης, λαμβάνοντας υπόψη το είδος των εγγυημένων πράξεων.
Ο συντελεστής προβλέψεων για την εγγύηση εξωτερικής δράσης είναι 9 % για τη μακροοικονομική συνδρομή της Ένωσης και για τις δημοσιονομικές εγγυήσεις που καλύπτουν τους κινδύνους αθέτησης δημόσιου χρέους που συνδέονται με τις δανειοδοτικές πράξεις.
Οι συντελεστές προβλέψεων επανεξετάζονται τουλάχιστον κάθε τρία έτη από την ημερομηνία έναρξης της εφαρμογής του παρόντος κανονισμού που ορίζεται στο άρθρο 51. Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 44 για να τροποποιεί τους συντελεστές προβλέψεων.
Άρθρο 32
Διάρθρωση του ΕΤΒΑ+
Άρθρο 33
Στρατηγικό συμβούλιο του ΕΤΒΑ+
Το στρατηγικό συμβούλιο του ΕΤΒΑ+ διοργανώνει τακτικά διαβούλευση με τους ενδιαφερόμενους φορείς σχετικά με τον στρατηγικό προσανατολισμό και την υλοποίηση του ΕΤΒΑ+.
Άρθρο 34
Περιφερειακά επιχειρησιακά συμβούλια
Τα επιχειρησιακά συμβούλια των περιφερειακών επενδυτικών πλατφορμών, έχοντας υπόψη τις συμβουλές του οικείου στρατηγικού συμβουλίου και τις σχετικές εκτιμήσεις κινδύνων, στηρίζουν την Επιτροπή στο επίπεδο της υλοποίησης, κατά τον καθορισμό των περιφερειακών και τομεακών επενδυτικών στόχων, και των περιφερειακών, τομεακών και θεματικών επενδυτικών σκελών, και διατυπώνουν απόψεις όσον αφορά τις συνδυαστικές πράξεις και τη χρήση της εγγύησης εξωτερικής δράσης που καλύπτει τα προτεινόμενα επενδυτικά προγράμματα του ΕΤΒΑ+.
Άρθρο 35
Επιλεξιμότητα και επιλογή πράξεων και αντισυμβαλλομένων για την εγγύηση εξωτερικής δράσης στο πλαίσιο του ΕΤΒΑ+
Η εγγύηση εξωτερικής δράσης στηρίζει χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις οι οποίες είναι σύμφωνες με τους όρους του άρθρου 209 παράγραφος 2 στοιχεία α) έως ε) του δημοσιονομικού κανονισμού όσον αφορά, ιδίως, την ανάγκη να επιτυγχάνεται προσθετικότητα, μεταξύ άλλων μέσω της αντιμετώπισης αδυναμιών της αγοράς ή καταστάσεων μη ικανοποιητικής αξιοποίησης επενδύσεων, να ευθυγραμμίζονται τα συμφέροντα των επιλέξιμων αντισυμβαλλoμένων, να αποφεύγεται η στρέβλωση του ανταγωνισμού, και, κατά περίπτωση, να μεγιστοποιούνται οι ιδιωτικές επενδύσεις, και οι οποίες:
υποβάλλονται, σύμφωνα με το άρθρο 34 του δημοσιονομικού κανονισμού, σε εκ των προτέρων αξιολογήσεις, οι οποίες είναι αναλογικές προς τους στόχους και τα ποσά των προβλεπόμενων πράξεων, προκειμένου να προσδιοριστούν οι πιθανές επιπτώσεις και κίνδυνοι των εν λόγω πράξεων όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, τα περιβαλλοντικά, εργασιακά και κοινωνικά πρότυπα, μεταξύ άλλων με τη μορφή εκτιμήσεων επιπτώσεων για μείζονα προγράμματα που αναμένεται να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στους προαναφερόμενους τομείς, σύμφωνα με τον σκοπό του ΕΤΒΑ+ που ορίζεται στο άρθρο 31 παράγραφος 1 του παρόντος κανονισμού και λαμβάνοντας δεόντως υπόψη την αρχή της ελεύθερης και μετά από ενημέρωση συναίνεσης των πληττόμενων κοινοτήτων σε περιπτώσεις έγγειων επενδύσεων·
εξασφαλίζουν συμπληρωματικότητα μεταξύ των διαφόρων πυλώνων του εξωτερικού επενδυτικού σχεδίου καθώς και με άλλες πρωτοβουλίες·
είναι οικονομικώς και δημοσιονομικώς βιώσιμες, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη την πιθανή στήριξη και συγχρηματοδότηση του έργου από δημόσιους και ιδιωτικούς εταίρους, ενώ παράλληλα συνεκτιμούν το συγκεκριμένο επιχειρησιακό περιβάλλον και τις ικανότητες των χωρών οι οποίες διαπιστώνεται ότι πλήττονται από αστάθεια ή συγκρούσεις, των λιγότερο αναπτυγμένων χωρών, των αναπτυσσόμενων μικρών νησιωτικών κρατών, των περίκλειστων αναπτυσσόμενων χωρών και των υπερχρεωμένων φτωχών χωρών όπου μπορούν να προσφερθούν ευνοϊκότεροι όροι·
είναι τεχνικά εφικτές και βιώσιμες από περιβαλλοντική και κοινωνική άποψη, μεγιστοποιούν δε τον αναπτυξιακό αντίκτυπο·
δεν στρεβλώνουν τις αγορές των χωρών και περιφερειών εταίρων και δεν ανταγωνίζονται αθέμιτα τους τοπικούς παράγοντες·
υλοποιούνται σύμφωνα με το πλαίσιο πολιτικής του άρθρου 7, τις εφαρμοστέες υποχρεώσεις και πρότυπα της περιβαλλοντικής, κοινωνικής και εργατικής νομοθεσίας, καθώς και τις διεθνώς συμφωνημένες κατευθυντήριες γραμμές, αρχές και συμβάσεις για τις επενδύσεις, ιδίως όσες έχουν θεσπιστεί από τον ΟΗΕ και τον ΟΟΣΑ, με πλήρη σεβασμό του διεθνούς δικαίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα καθώς και σύμφωνα με τους στόχους και τις γενικές αρχές των άρθρων 3 και 8.
Η εγγύηση εξωτερικής δράσης χρησιμοποιείται με σκοπό την κάλυψη των κινδύνων για τα ακόλουθα μέσα:
δάνεια, συμπεριλαμβανομένων των δανείων σε τοπικό νόμισμα·
εγγυήσεις·
αντεγγυήσεις·
μέσα της κεφαλαιαγοράς·
κάθε άλλη μορφή χρηματοδότησης ή μέσο πιστωτικής ενίσχυσης, ασφάλειες και συμμετοχές μετοχικού ή οιονεί μετοχικού κεφαλαίου.
Η Επιτροπή μεριμνά για την αποτελεσματική, αποδοτική και δίκαιη χρήση των διαθέσιμων πόρων μεταξύ των επιλέξιμων αντισυμβαλλoμένων, συμπεριλαμβανομένων των μικρών και μεσαίων αντισυμβαλλoμένων, προωθώντας παράλληλα τη συνεργασία μεταξύ τους και λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τις ικανότητες, την προστιθέμενη αξία και την πείρα τους.
Η Επιτροπή εξασφαλίζει δίκαιη μεταχείριση για όλους τους επιλέξιμους αντισυμβαλλoμένους, σύμφωνα με το άρθρο 27 παράγραφος 7, και μεριμνά για την πρόληψη των συγκρούσεων συμφερόντων κατά την περίοδο υλοποίησης του ΕΤΒΑ+. Προκειμένου να εξασφαλίζεται η συμπληρωματικότητα, η Επιτροπή μπορεί να ζητεί κάθε σχετική πληροφορία από τους επιλέξιμους αντισυμβαλλoμένους σχετικά με τις δράσεις τους εκτός της σφαίρας του ΕΤΒΑ+.
Η Επιτροπή επιλέγει τους επιλέξιμους αντισυμβαλλoμένους σύμφωνα με το άρθρο 154 του δημοσιονομικού κανονισμού, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη:
τις συμβουλές των στρατηγικών και περιφερειακών επιχειρησιακών συμβουλίων·
τους στόχους του επενδυτικού σκέλους·
την εμπειρία και την ικανότητα διαχείρισης κινδύνων του επιλέξιμου αντισυμβαλλόμενου·
το ποσό των ιδίων και πρόσθετων πόρων, καθώς και της συγχρηματοδότησης από τον ιδιωτικό τομέα, που προτίθεται να κινητοποιήσει ο επιλέξιμος αντισυμβαλλόμενος για το επενδυτικό σκέλος, λαμβανομένου δεόντως υπόψη του μεγέθους της επένδυσης·
την τομεακή ή γεωγραφική εμπειρογνωσία των επιλέξιμων αντισυμβαλλoμένων·
τα οφέλη της προώθησης της συνεργασίας μεταξύ των επιλέξιμων αντισυμβαλλομένων.
Η επιλογή των επενδυτικών σκελών αιτιολογείται δεόντως με ανάλυση των αδυναμιών της αγοράς ή των καταστάσεων μη ικανοποιητικής αξιοποίησης επενδύσεων και με αξιολόγηση της ευθυγράμμισής της με τις προτεραιότητες του παρόντος κανονισμού και, κατά περίπτωση, του κανονισμού ΜΠΒ ΙΙΙ. Η ανάλυση αυτή διενεργείται από την Επιτροπή, σε συνεργασία με δυνητικά επιλέξιμους αντισυμβαλλομένους και ενδιαφερόμενα μέρη.
Οι επιλέξιμοι αντισυμβαλλόμενοι μπορούν να παρέχουν τα μέσα που αναφέρονται στην παράγραφο 3 στο πλαίσιο επενδυτικού σκέλους ή μεμονωμένου έργου το οποίο διαχειρίζεται επιλέξιμος αντισυμβαλλόμενος. Τα εν λόγω μέσα μπορεί να παρέχονται προς όφελος χωρών εταίρων, συμπεριλαμβανομένων χωρών που πλήττονται από αστάθεια ή συγκρούσεις ή χωρών που αντιμετωπίζουν προκλήσεις όσον αφορά την ανοικοδόμηση και την ανασυγκρότηση μετά από συγκρούσεις, προς όφελος των θεσμών αυτών των χωρών εταίρων, συμπεριλαμβανομένων των δημόσιων εθνικών και ιδιωτικών τοπικών τραπεζών και χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων τους, και προς όφελος οντοτήτων του ιδιωτικού τομέα, συμπεριλαμβανομένων των ΜΜΕ. Τα εν λόγω μέσα δεν ωφελούν εταιρείες που ελέγχονται από τον στρατιωτικό τομέα ή τον τομέα της κρατικής ασφάλειας, εκτός από δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις.
Άρθρο 36
Ρόλος της ΕΤΕπ
Η ΕΤΕπ διαθέτει την αποκλειστικότητα για πράξεις με κράτη και μη εμπορικές υποκρατικές οντότητες στο πλαίσιο του αποκλειστικού ειδικού επενδυτικού σκέλους. Στο πλαίσιο του αποκλειστικού ειδικού επενδυτικού σκέλους, η συνεισφορά ιδίων πόρων εκλαμβάνεται ως η ανάληψη υπολειπόμενου κινδύνου και η εγγύηση της ΕΕ καλύπτει το 65 % του συνολικού ποσού που εκταμιεύεται και καλύπτεται από εγγύηση στο πλαίσιο χρηματοδοτικών πράξεων της ΕΤΕπ, μείον τα επιστραφέντα ποσά, συν όλα τα σχετικά ποσά.
Κατά παρέκκλιση από το δεύτερο εδάφιο, εάν η ΕΤΕπ αδυνατεί ή αποφασίσει να μην εκτελέσει πράξεις στο πλαίσιο του αποκλειστικού ειδικού επενδυτικού σκέλους, η εκτέλεση των πράξεων αυτών είναι ανοικτή σε άλλους επιλέξιμους αντισυμβαλλoμένους, σύμφωνα με τους όρους που καθορίζονται στις σχετικές συμβάσεις εγγύησης εξωτερικής δράσης, οι οποίες λαμβάνουν υπόψη τους όρους που παρέχονται στην ΕΤΕπ για τον ίδιο τύπο πράξεων και τις συγκεκριμένες ανάγκες, περιστάσεις και φύση του επιλέξιμου αντισυμβαλλομένου που εκτελεί τις εν λόγω πράξεις.
Η ΕΤΕπ είναι επιλέξιμη για την εκτέλεση πράξεων με υποκρατικούς αντισυμβαλλομένους που δεν καλύπτονται από το αποκλειστικό ειδικό επενδυτικό σκέλος που αναφέρεται στην παράγραφο 1 και πράξεων με τον ιδιωτικό τομέα. Η διαδικασία που αναφέρεται στο άρθρο 35 χρησιμοποιείται για την ανάθεση στην ΕΤΕπ, κατά περίπτωση, δύο πρόσθετων ειδικών επενδυτικών σκελών που καλύπτουν:
μη αποκλειστική συνολική κάλυψη κινδύνων για πράξεις με εμπορικούς υποκρατικούς αντισυμβαλλομένους· και,
μη αποκλειστικές πράξεις για την προώθηση των άμεσων ξένων επενδύσεων, του εμπορίου και της διεθνοποίησης των οικονομιών των χωρών εταίρων, παρέχοντας κάλυψη πολιτικών κινδύνων για πράξεις του ιδιωτικού τομέα.
Κατά την εκτέλεση των ειδικών επενδυτικών σκελών που αναφέρονται στις παραγράφους 1 και 2, η ΕΤΕπ συμμορφώνεται με τον παρόντα κανονισμό, συμπεριλαμβανομένων των γενικών στόχων του και των στόχων του ΕΤΒΑ+ και, κατά περίπτωση, του κανονισμού ΜΠΒ ΙΙΙ, καθώς και με τα σχετικά έγγραφα προγραμματισμού και τις υποχρεώσεις υποβολής εκθέσεων.
Οι πράξεις στο πλαίσιο του αποκλειστικού επενδυτικού σκέλους που αναφέρεται στην παράγραφο 2 στοιχείο β) συνάδουν με τις πράξεις των οργανισμών εξαγωγικών πιστώσεων των κρατών μελών.
Για τις πράξεις της ΕΤΕπ που εμπίπτουν στα επενδυτικά σκέλη που αναφέρονται στο παρόν άρθρο, η αξιολόγηση επιλεξιμότητας που προβλέπεται στο άρθρο 35 παράγραφος 9 πραγματοποιείται στο πλαίσιο της διαδικασίας που προβλέπεται στο άρθρο 19 του πρωτοκόλλου αριθ. 5 για το καταστατικό της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων που προσαρτάται στη ΣΛΕΕ. Η ΕΤΕπ παρέχει εγκαίρως όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται από την Επιτροπή για τον σκοπό αυτό. Οι χρηματοδοτικές πράξεις της ΕΤΕπ που εμπίπτουν στα εν λόγω επενδυτικά σκέλη δεν καλύπτονται από την εγγύηση της ΕΕ στις περιπτώσεις που η Επιτροπή εκδίδει αρνητική γνώμη σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 19 του πρωτοκόλλου αριθ. 5 για το καταστατικό της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων που προσαρτάται στη ΣΛΕΕ. Όλες οι περαιτέρω λεπτομέρειες που ισχύουν για την ΕΤΕπ καθορίζονται στις σχετικές συμβάσεις εγγύησης εξωτερικής δράσης.
Άρθρο 37
Συνεισφορά από άλλους χορηγούς στην εγγύηση εξωτερικής δράσης
Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 218 παράγραφος 2 δεύτερο εδάφιο του δημοσιονομικού κανονισμού, τα συμβαλλόμενα μέρη της συμφωνίας για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο μπορούν να συνεισφέρουν με τη μορφή εγγυήσεων ή μετρητών.
Τρίτες χώρες εκτός από τα συμβαλλόμενα μέρη της συμφωνίας για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο και άλλα τρίτα μέρη παρέχουν συνεισφορές σε μετρητά, οι οποίες υπόκεινται στη γνώμη του στρατηγικού συμβουλίου του ΕΤΒΑ+ και στην έγκριση της Επιτροπής.
Τα κράτη μέλη μπορούν να ζητήσουν να δεσμεύονται οι συνεισφορές τους με ειδικό σκοπό τη δρομολόγηση δράσεων σε συγκεκριμένες περιφέρειες, χώρες, τομείς ή υφιστάμενα επενδυτικά σκέλη. Η Επιτροπή ενημερώνει αμελλητί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με τις συνεισφορές που επιβεβαιώνονται.
Οι συνεισφορές που καταβάλλουν με τη μορφή εγγύησης τα κράτη μέλη και τα συμβαλλόμενα μέρη της συμφωνίας για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο μπορούν να χρησιμοποιηθούν για πληρωμές λόγω κατάπτωσης εγγυήσεων μόνον αφότου έχει χρησιμοποιηθεί για πληρωμές λόγω κατάπτωσης εγγυήσεων η χρηματοδότηση από τον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης, προσαυξημένη κατά οποιαδήποτε άλλη συνεισφορά σε μετρητά.
Κάθε συνεισφορά μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την κάλυψη καταπτώσεων εγγυήσεων ανεξαρτήτως της δέσμευσής της για ειδικό σκοπό.
Μεταξύ της Επιτροπής, εξ ονόματος της Ένωσης, και του συνεισφέροντος συνάπτεται συμφωνία συνεισφοράς, η οποία περιλαμβάνει, ιδίως, διατάξεις που αφορούν τους όρους πληρωμής.
Άρθρο 38
Εφαρμογή των συμφωνιών εγγύησης εξωτερικής δράσης
Όλες οι συμφωνίες εγγύησης εξωτερικής δράσης γνωστοποιούνται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Κατόπιν αιτήματός τους, οι εν λόγω συμφωνίες θα καθίστανται διαθέσιμες στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, λαμβανομένης υπόψη της προστασίας των εμπιστευτικών και εμπορικά ευαίσθητων πληροφοριών.
Οι συμφωνίες εγγύησης εξωτερικής δράσης περιλαμβάνουν, ειδικότερα:
λεπτομερείς κανόνες για την κάλυψη, τις απαιτήσεις, την επιλεξιμότητα, τους επιλέξιμους αντισυμβαλλομένους και τις διαδικασίες·
λεπτομερείς κανόνες σχετικά με την παροχή της εγγύησης εξωτερικής δράσης, όπως, μεταξύ άλλων, τις ρυθμίσεις της για την κάλυψη και την καθορισμένη κάλυψη χαρτοφυλακίων και έργων συγκεκριμένων ειδών μέσων από αυτήν, καθώς και ανάλυση κινδύνων έργων και χαρτοφυλακίων έργων, μεταξύ άλλων σε τομεακό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο·
μνεία των στόχων και του σκοπού του Μηχανισμού, εκτίμηση των αναγκών και αναφορά των αναμενόμενων αποτελεσμάτων, λαμβανομένης υπόψη της προώθησης της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης και της υπεύθυνης επιχειρηματικής συμπεριφοράς, ιδίως, μεταξύ άλλων, με την τήρηση των διεθνώς συμφωνημένων κατευθυντήριων γραμμών, αρχών και συμβάσεων για τις επενδύσεις που αναφέρονται στο άρθρο 35 παράγραφος 2 στοιχείο στ)·
το τίμημα της εγγύησης εξωτερικής δράσης, που πρέπει να αντικατοπτρίζει το επίπεδο κινδύνου, καθώς και τη δυνατότητα μερικής επιδότησης του τιμήματος, προκειμένου να χορηγούνται ευνοϊκότεροι όροι σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις, και ιδίως στις χώρες που πλήττονται από αστάθεια ή συγκρούσεις, τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες και τις υπερχρεωμένες φτωχές χώρες·
απαιτήσεις για τη χρήση της εγγύησης της εξωτερικής δράσης, συμπεριλαμβανομένων των όρων πληρωμής, όπως συγκεκριμένες προθεσμίες, τόκοι επί των οφειλόμενων ποσών, δαπάνες και τα έξοδα ανάκτησης και ενδεχόμενες αναγκαίες ρυθμίσεις ρευστότητας·
διαδικασίες απαίτησης, συμπεριλαμβανομένων, αλλά όχι μόνον, των γεγονότων ενεργοποίησης και των περιόδων αναμονής, και διαδικασίες που συνδέονται με την είσπραξη των απαιτήσεων·
υποχρεώσεις παρακολούθησης, αναφοράς, διαφάνειας και αξιολόγησης·
σαφείς και προσιτές διαδικασίες υποβολής καταγγελιών για τρίτα μέρη που ενδέχεται να επηρεάζονται από την υλοποίηση έργων που καλύπτονται από την εγγύηση της εξωτερικής δράσης.
Η εγγύηση εξωτερικής δράσης μπορεί να καλύπτει:
για τα χρεωστικά μέσα, το αρχικό κεφάλαιο και όλους τους τόκους και τα ποσά που οφείλονται στον επιλέξιμο αντισυμβαλλόμενο αλλά δεν έχουν εισπραχθεί από αυτόν σύμφωνα με τους όρους των πράξεων χρηματοδότησης, μέχρι την επέλευση του γεγονότος που συνιστά αθέτηση υποχρέωσης·
για τις επενδύσεις μετοχικού κεφαλαίου, τα ποσά που επενδύονται και το συνδεόμενο με αυτά κόστος χρηματοδότησης·
για άλλες χρηματοδοτικές και επενδυτικές δραστηριότητες που αναφέρονται στο άρθρο 35 παράγραφος 2, τα ποσά που χρησιμοποιούνται και το συνδεόμενο με αυτά κόστος χρηματοδότησης·
όλες τις σχετικές δαπάνες και τα έξοδα ανάκτησης που σχετίζονται με το γεγονός αθέτησης υποχρέωσης, εκτός αν αυτά αφαιρούνται από τα έσοδα ανάκτησης.
Για τους σκοπούς καταλογισμού και αναφοράς από την Επιτροπή των κινδύνων που καλύπτονται από την εγγύηση εξωτερικής δράσης και σύμφωνα με το άρθρο 209 παράγραφος 4 του δημοσιονομικού κανονισμού, οι επιλέξιμοι αντισυμβαλλόμενοι με τους οποίους έχει συναφθεί συμφωνία εγγύησης εξωτερικής δράσης διαβιβάζουν ετησίως στην Επιτροπή και στο Ελεγκτικό Συνέδριο οικονομικές εκθέσεις, ελεγμένες από ανεξάρτητο εξωτερικό ελεγκτή, οι οποίες αφορούν τις καλυπτόμενες από τον παρόντα κανονισμό χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις και περιέχουν, μεταξύ άλλων, πληροφορίες σχετικά με:
την εκτίμηση κινδύνων των χρηματοδοτικών και επενδυτικών δραστηριοτήτων των επιλέξιμων αντισυμβαλλομένων, συμπεριλαμβανομένων των πληροφοριών για τις ενωσιακές υποχρεώσεις που μετρούνται σύμφωνα με τους λογιστικούς κανόνες που αναφέρονται στο άρθρο 80 του δημοσιονομικού κανονισμού και τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα του Δημόσιου Τομέα·
την εκκρεμή χρηματοοικονομική υποχρέωση για την Ένωση που εγείρεται από τις πράξεις του ΕΤΒΑ+ που παρέχεται για τους επιλέξιμους αντισυμβαλλομένους και τις χρηματοδοτικές και επενδυτικές δραστηριότητές τους, κατανεμημένες ανά επιμέρους δραστηριότητα.
Άρθρο 39
Μηχανισμός υποβολής αναφορών και προσφυγών και προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης
Άρθρο 40
Συμμετοχή κεφαλαίου σε ιδρύματα αναπτυξιακής χρηματοδότησης
Το κονδύλιο για γεωγραφικά προγράμματα, το οποίο αναφέρεται στο άρθρο 6 παράγραφος 2 στοιχείο α), μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να συνεισφέρει στα χρηματοδοτικά κεφάλαια ευρωπαϊκών και άλλων ιδρυμάτων αναπτυξιακής χρηματοδότησης.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ V
Παρακολούθηση, υποβολή στοιχείων και αξιολόγηση
Άρθρο 41
Παρακολούθηση και υποβολή στοιχείων
Η πρόοδος όσον αφορά τα αναμενόμενα αποτελέσματα παρακολουθείται, με διαφανή και έγκαιρο τρόπο, βάσει κατάλληλων, μετρήσιμων, ποιοτικών και ποσοτικών δεδομένων, συμπεριλαμβανομένων ενδεικτικά εκείνων που ορίζονται στο παράρτημα VI. Όπου είναι δυνατόν, οι δείκτες περιέχουν ανάλυση σε επίπεδο φύλου, ηλικίας και άλλων σχετικών παραγόντων.
Το σύστημα αναφοράς επιδόσεων διασφαλίζει ότι τα δεδομένα για την παρακολούθηση της υλοποίησης και των αποτελεσμάτων του Μηχανισμού συλλέγονται αποτελεσματικά, αποδοτικά και έγκαιρα. Για τον σκοπό αυτό, επιβάλλονται στους αποδέκτες των ενωσιακών πόρων αναλογικές απαιτήσεις υποβολής στοιχείων.
Η ετήσια έκθεση περιλαμβάνει:
πληροφορίες σχετικά με το προηγούμενο έτος, οι οποίες αφορούν τα χρηματοδοτηθέντα μέτρα·
τα αποτελέσματα της παρακολούθησης και της αξιολόγησης·
τη συμμετοχή και το επίπεδο συνεργασίας των σχετικών εταίρων, με ανάλυση ανά τύπο οντότητας κατά το άρθρο 62 του δημοσιονομικού κανονισμού και ανά πλαίσιο άμεσης ή έμμεσης διαχείρισης·
τις δημοσιονομικές δεσμεύσεις, συμπεριλαμβανομένων των ποσών των συμβάσεων, και τις πιστώσεις πληρωμών, με ανάλυση ανά χώρα, περιφέρεια και τομέα συνεργασίας·
ποιοτικές και ποσοτικές πληροφορίες μεταξύ άλλων όσον αφορά μέτρα που λαμβάνονται σύμφωνα με το άρθρο 9 καθώς επίσης όσον αφορά τη χρήση του αποθεματικού αναδυόμενων προκλήσεων και προτεραιοτήτων που αναφέρεται στο άρθρο 17 και με τη χρήση των κονδυλίων που διατίθενται για την προσέγγιση βάσει κινήτρων ανάλογα με τις επιδόσεις σε βασικούς τομείς που αναφέρεται στο άρθρο 20.
Στην ετήσια έκθεση αξιολογούνται τα αποτελέσματα της ενωσιακής χρηματοδότησης με τη χρήση, στο μέτρο του δυνατού, ειδικών και μετρήσιμων δεικτών προκειμένου να καταδεικνύεται η πρόοδος προς την επίτευξη των επιδιώξεων και των στόχων του Μηχανισμού, καθώς και η πρόοδος όσον αφορά τη συνεκτίμηση των ζητημάτων που αναφέρονται στο άρθρο 8 παράγραφος 8. Παρουσιάζονται επίσης αναλυτικά στοιχεία όσον αφορά τις μορφές ενωσιακής χρηματοδότησης που καθορίζονται στο άρθρο 27. Σε περίπτωση συνεργασίας για την ανάπτυξη, στην έκθεση αξιολογείται επίσης, εάν είναι εφικτό και σκόπιμο, η τήρηση των αρχών για την αποτελεσματικότητα της ανάπτυξης, μεταξύ άλλων και για καινοτόμα χρηματοδοτικά μέσα.
Η Επιτροπή υποβάλλει, ως μέρος της ετήσιας έκθεσης, λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με τις χρηματοδοτικές και επενδυτικές πράξεις που καλύπτονται από την εγγύηση εξωτερικής δράσης και σχετικά με τη λειτουργία του ΕΤΒΑ+, τη διαχείρισή του και την πραγματική συμβολή του στην επίτευξη των στόχων του. Συμπεριλαμβάνει τα ακόλουθα στοιχεία:
αξιολόγηση των αποτελεσμάτων που συμβάλλουν στην επίτευξη του σκοπού και των στόχων του Μηχανισμού και, κατά περίπτωση, άλλων χρηματοδοτικών μέσων αναφερόμενων στο άρθρο 31 παράγραφος 7·
αξιολόγηση, με βάση δείκτες σύμφωνους με τα άρθρα 31 παράγραφος 2 και 35 παράγραφος 2, της προσθετικότητας και της προστιθέμενης αξίας, της κινητοποίησης πόρων του ιδιωτικού τομέα, μεταξύ άλλων από ΜΜΕ, του τύπου των στηριζόμενων οντοτήτων του ιδιωτικού τομέα, των εκτιμώμενων και πραγματικών εκροών, των συνεπειών και του αντικτύπου των χρηματοδοτικών και επενδυτικών πράξεων που καλύπτονται από την εγγύηση εξωτερικής δράσης στο πλαίσιο του ΕΤΒΑ+ σε συγκεντρωτική βάση, συμπεριλαμβανομένου του αντικτύπου στη δημιουργία αξιοπρεπών θέσεων εργασίας, και στην εξάλειψη της φτώχειας και στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζονται τα συγκεκριμένα κοινωνικοοικονομικά βαθύτερα αίτια της παράνομης μετανάστευσης και τα βαθύτερα αίτια της εκτόπισης πληθυσμών· η αξιολόγηση περιλαμβάνει ανάλυση των μετρήσεων κινδύνων και του αντικτύπου τους στη χρηματοπιστωτική και οικονομική σταθερότητα των εταίρων, καθώς και ανάλυση των καλυπτόμενων πράξεων από τη σκοπιά του φύλου, με βάση στοιχεία και δεδομένα ανά φύλο, χώρα και τομέα, ει δυνατόν·
αξιολόγηση της συμμόρφωσης των πράξεων που υποστηρίζονται από την εγγύηση εξωτερικής δράσης στο πλαίσιο του ΕΤΒΑ+ με τις διεθνώς συμφωνημένες αρχές για την αποτελεσματικότητα της ανάπτυξης·
αξιολόγηση του μοχλευτικού αποτελέσματος που επιτυγχάνουν οι καλυπτόμενες πράξεις·
αξιολόγηση των συνεργειών και της συμπληρωματικότητας ανάμεσα στις πράξεις που καλύπτονται από την εγγύηση εξωτερικής δράσης στο πλαίσιο του ΕΤΒΑ+, συμπεριλαμβανομένων των αναφερόμενων στο άρθρο 36, και άλλους πυλώνες του εξωτερικού επενδυτικού σχεδίου, βάσει σχετικών υφιστάμενων εκθέσεων, με ιδιαίτερη έμφαση στην πρόοδο που σημειώνεται όσον αφορά τη χρηστή διακυβέρνηση, μεταξύ άλλων και στο πλαίσιο της καταπολέμησης της διαφθοράς και των παράνομων χρηματοοικονομικών ροών, τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, το κράτος δικαίου και τη συνεκτίμηση της διάστασης του φύλου στις πολιτικές, καθώς και την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας, του τοπικού επιχειρηματικού περιβάλλοντος και των τοπικών χρηματοπιστωτικών αγορών·
αξιολόγηση του τιμήματος των εγγυήσεων και της εφαρμογής του άρθρου 155 παράγραφοι 2 και 3 του δημοσιονομικού κανονισμού·
H Επιτροπή κοινοποιεί πληροφορίες σχετικά με τη συνεργασία για την ανάπτυξη σύμφωνα με αναγνωρισμένα διεθνή πρότυπα, όπως αυτά της ΔΟΕ και του ΟΟΣΑ και με χρήση του πλαισίου για ένα κοινό πρότυπο που έχει αναπτύξει η Πρωτοβουλία για τη Διαφάνεια της Διεθνούς Βοήθειας.
Άρθρο 42
Αξιολόγηση
Η Επιτροπή κοινοποιεί τα πορίσματα και τα συμπεράσματα των αξιολογήσεων, μαζί με τις παρατηρήσεις και τις επακόλουθες ενέργειές της, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και τα κράτη μέλη. Οι αξιολογήσεις είναι δυνατόν να συζητούνται κατόπιν αιτήματος των κρατών μελών δυνάμει του άρθρου 45 παράγραφος 7. Τα αποτελέσματα αξιοποιούνται για την προετοιμασία προγραμμάτων και δράσεων και την κατανομή πόρων. Οι εν λόγω αξιολογήσεις και οι επακόλουθες ενέργειες δημοσιοποιούνται.
Η Επιτροπή μεριμνά, σε κατάλληλο βαθμό, ώστε να συμμετέχουν όλα τα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των δικαιούχων, των φορέων της κοινωνίας των πολιτών και των τοπικών αρχών, στη διαδικασία αξιολόγησης της ενωσιακής χρηματοδότησης που παρέχεται στο πλαίσιο του Μηχανισμού και μπορεί, όπου ενδείκνυται, να επιδιώκει τη διενέργεια κοινών αξιολογήσεων με κράτη μέλη και άλλους εταίρους, με την εκ του σύνεγγυς συμμετοχή των χωρών εταίρων.
Η ενδιάμεση και η τελική αξιολόγηση περιλαμβάνουν επίσης ενοποιημένες πληροφορίες από τις ετήσιες εκθέσεις για κάθε χρηματοδότηση που διέπεται από τον παρόντα κανονισμό, συμπεριλαμβανομένων των εξωτερικών εσόδων για ειδικό προορισμό και των συνεισφορών σε καταπιστευματικά ταμεία, με ανάλυση των δαπανών σε επίπεδο δικαιούχου χώρας, μορφών ενωσιακής χρηματοδότησης, συμμετοχής κρατών μελών και σχετικών εταίρων, αναλήψεων υποχρεώσεων και πληρωμών, καθώς και με ανάλυση σε επίπεδο γεωγραφικών προγραμμάτων, θεματικών προγραμμάτων και δράσεων ταχείας αντίδρασης, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης των κεφαλαίων που κινητοποιούνται από το αποθεματικό αναδυόμενων προκλήσεων και προτεραιοτήτων, όπως αναφέρεται στο άρθρο 6.
H ενδιάμεση και η τελική αξιολόγηση πραγματοποιούνται με συγκεκριμένο σκοπό να βελτιωθεί η ενωσιακή χρηματοδότηση. Λαμβάνονται δε υπόψη στις αποφάσεις σχετικά με την ανανέωση, την τροποποίηση ή την κατάργηση των ειδών δράσεων που υλοποιούνται στο πλαίσιο του Μηχανισμού.
ΤΙΤΛΟΣ III
ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
Άρθρο 43
Επέκταση γεωγραφικού πεδίου εφαρμογής
Άρθρο 44
Άσκηση της εξουσιοδότησης
Άρθρο 45
Διαδικασία επιτροπής
Άρθρο 46
Πληροφόρηση, επικοινωνία και προβολή
Οι συμφωνίες που συνάπτονται με τους αποδέκτες ενωσιακής χρηματοδότησης περιλαμβάνουν σχετικές υποχρεώσεις.
Άρθρο 47
Παρέκκλιση από τις απαιτήσεις προβολής
Όπου για λόγους ασφαλείας ή πολιτικών ευαισθησιών μπορεί να καταστεί προτιμότερος ή αναγκαίος ο περιορισμός των δραστηριοτήτων επικοινωνίας και προβολής σε ορισμένες χώρες ή περιοχές ή κατά τη διάρκεια ορισμένων περιόδων, το κοινό-στόχος και τα εργαλεία, τα προϊόντα και οι δίαυλοι προβολής που πρέπει να χρησιμοποιηθούν για την προώθηση μιας συγκεκριμένης δράσης καθορίζονται κατά περίπτωση, σε συνεννόηση και σε συμφωνία με την Ένωση. Όταν απαιτείται ταχεία παρέμβαση για την αντιμετώπιση ξαφνικής κρίσης, δεν είναι απαραίτητο να καταρτίζεται αμέσως πλήρες σχέδιο επικοινωνίας και προβολής. Σε τέτοιες περιπτώσεις, ωστόσο, η στήριξη της Ένωσης πρέπει να επισημαίνεται δεόντως από την αρχή.
Άρθρο 48
Ρήτρα Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης
Ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται σύμφωνα με την απόφαση 2010/427/ΕΕ, και ιδίως το άρθρο 9.
Άρθρο 49
Τροποποίηση της απόφασης αριθ. 466/2014/ΕΕ
Η απόφαση αριθ. 466/2014/ΕΕ τροποποιείται ως εξής:
στο άρθρο 1, η παράγραφος 5 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:
στο άρθρο 20, το δεύτερο εδάφιο αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:
«Η Επιτροπή υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022, έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της παρούσας απόφασης.»·
στο παράρτημα Ι, οι τελευταίες τρεις παράγραφοι του σημείου Δ αντικαθίστανται από το ακόλουθο κείμενο:
«Στο πλαίσιο του συνολικού σταθερού ανώτατου ορίου, τα διοικητικά όργανα της ΕΤΕπ μπορούν να αποφασίζουν, κατόπιν διαβούλευσης με την Επιτροπή, να ανακατανείμουν ποσά εντός και μεταξύ των περιοχών.».
Άρθρο 50
Κατάργηση και μεταβατικές διατάξεις
Άρθρο 51
Έναρξη ισχύος και εφαρμογή
Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την ημέρα της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Εφαρμόζεται από την 1η Ιανουαρίου 2021.
Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι
ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΧΩΡΩΝ ΚΑΙ ΕΔΑΦΩΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ
Αλγερία
Αρμενία
Αζερμπαϊτζάν
Λευκορωσία
Αίγυπτος
Γεωργία
Ισραήλ
Ιορδανία
Λίβανος
Λιβύη
Δημοκρατία της Μολδαβίας
Μαρόκο
Κατεχόμενα Παλαιστινιακά Εδάφη
Συρία
Τυνησία
Ουκρανία
Η στήριξη της Ένωσης στο πλαίσιο του παρόντος τομέα μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί με σκοπό να καταστεί εφικτή η συμμετοχή της Ρωσικής Ομοσπονδίας στα προγράμματα διασυνοριακής συνεργασίας και σε άλλα συναφή πολυκρατικά ενδεικτικά προγράμματα, μεταξύ άλλων όπως αναφέρεται στο άρθρο 13 παράγραφος 6 και στο άρθρο 21.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ II
ΤΟΜΕΙΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΓΙΑ ΤΑ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ
Για όλες τις γεωγραφικές περιφέρειες
ΑΝΘΡΩΠΟΙ
1. Χρηστή διακυβέρνηση, δημοκρατία, το κράτος δικαίου και ανθρώπινα δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένης της ισότητας των φύλων
Ενίσχυση και προώθηση της δημοκρατίας και των χωρίς αποκλεισμούς δημοκρατικών διαδικασιών, του κράτους δικαίου, της καταπολέμησης της διαφθοράς, της δημοκρατικής διακυβέρνησης και εποπτείας, συμπεριλαμβανομένων διαφανών, χωρίς αποκλεισμούς και αξιόπιστων εκλογικών διαδικασιών, καθώς και διαφανών, υπόλογων, αποτελεσματικών και χωρίς αποκλεισμούς θεσμών σε όλα τα επίπεδα, συμπεριλαμβανομένων των νομοθετικών οργάνων, και μιας ανεξάρτητης δικαιοσύνης· ενίσχυση της ουσιαστικής πολιτικής συμμετοχής και εκπροσώπησης·
Ενίσχυση της προώθησης, της προστασίας και της πραγμάτωσης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της Οικουμενικής Διακήρυξης των δικαιωμάτων του ανθρώπου· στήριξη και προστασία των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· στήριξη και παρακολούθηση των μηχανισμών υποβολής καταγγελιών και προσφυγών για παραβιάσεις και καταπατήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε εθνικό και τοπικό επίπεδο· συμβολή στην εφαρμογή παγκόσμιων και περιφερειακών πράξεων και πλαισίων, καθώς και ενίσχυση των ικανοτήτων της κοινωνίας των πολιτών για την εφαρμογή και παρακολούθησή τους·
Καταπολέμηση των διακρίσεων σε όλες τους τις μορφές και προώθηση της αρχής της ισότητας και της απαγόρευσης των διακρίσεων, ιδίως της ισότητας των φύλων, των δικαιωμάτων και της ενδυνάμωσης των γυναικών και των κοριτσιών, των δικαιωμάτων του παιδιού, των ατόμων με αναπηρίες, των ατόμων που ανήκουν σε μειονότητες, των λεσβιών, ομοφυλόφιλων, αμφιφυλόφιλων, διεμφυλικών, μη δυαδικών και μεσοφυλικών ΛΟΑΤΙ, καθώς και των αυτοχθόνων λαών, όπως ορίζονται στη Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Αυτοχθόνων Λαών·
Υποστήριξη, ενίσχυση και ενδυνάμωση μιας ακμαίας κοινωνίας των πολιτών και του ανεξάρτητου, ενεργού και πολυσχιδούς ρόλου που διαδραματίζει στις πολιτικές μεταβάσεις, στις μεταρρυθμιστικές διαδικασίες και στους δημοκρατικούς μετασχηματισμούς, και προώθηση ενός ανοικτού και ευνοϊκού χώρου για την κοινωνία των πολιτών και τη συμμετοχή των πολιτών στον πολιτικό βίο και στον έλεγχο της λήψης αποφάσεων, καθώς και αντιμετώπιση της συρρίκνωσης του δημοκρατικού χώρου· στήριξη και προώθηση της συμμετοχής όλων στις πολιτικές διαδικασίες και στον δημόσιο βίο·
Βελτίωση της πολυφωνίας, της ανεξαρτησίας και του επαγγελματισμού ελεύθερων και ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης, καθώς και βελτίωση της παιδείας στα μέσα επικοινωνίας και αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης· ενδυνάμωση των ψηφιακών δικαιωμάτων, περιλαμβανομένων των δικαιωμάτων πρόσβασης στην πληροφόρηση· ενίσχυση του δικαιώματος στην ιδιωτικότητα και την προστασία των δεδομένων·
Ανάπτυξη της ανθεκτικότητας κρατών, κοινωνιών, κοινοτήτων και ατόμων σε πολιτικές, οικονομικές, περιβαλλοντικές, επισιτιστικές, δημογραφικές και κοινωνικές πιέσεις και κλυδωνισμούς, σε φυσικές και ανθρωπογενείς καταστροφές και σε κρίσεις στον τομέα της υγείας συμπεριλαμβανομένων των πανδημιών·
Ενίσχυση της ανάπτυξης δημοκρατικών και χωρίς αποκλεισμούς δημόσιων θεσμών σε διεθνές, εθνικό και υποεθνικό επίπεδο, περιλαμβανομένων των τοπικών αρχών· ενίσχυση της ικανότητας συνεκτίμησης της διάστασης του φύλου στον προϋπολογισμό και τον σχεδιασμό, καθώς και ενός ανεξάρτητου, αποτελεσματικού, αποδοτικού και υπόλογου δικαστικού συστήματος, της προαγωγής του κράτους δικαίου, της διεθνούς δικαιοσύνης, της λογοδοσίας και της οικονομικά προσιτής πρόσβασης όλων στη δικαιοσύνη·
Στήριξη των μεταρρυθμιστικών διαδικασιών της δημόσιας διοίκησης σε εθνικό και υποεθνικό επίπεδο, μεταξύ άλλων μέσω της χρήσης συστημάτων ηλεκτρονικής διακυβέρνησης με άξονα τον πολίτη και άλλων ψηφιακών λύσεων για την οικοδόμηση ισχυρών, υπόλογων και διαφανών συστημάτων δημόσιας διοίκησης και παροχής υπηρεσιών· ενίσχυση των νομικών πλαισίων και της θεσμικής συγκρότησης, των εθνικών στατιστικών συστημάτων και ικανοτήτων, μεταξύ άλλων όσον αφορά τον διαχωρισμό δεδομένων σε επίπεδο εισοδήματος, φύλου, ηλικίας και άλλων παραγόντων, καθώς και ενίσχυση της χρηστής διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών, συμπεριλαμβανομένου του εξωτερικού λογιστικού ελέγχου· συμβολή στην καταπολέμηση της διαφθοράς, της φοροαποφυγής, της φοροδιαφυγής και του επιθετικού φορολογικού σχεδιασμού·
Στήριξη των εθνικών και τοπικών κυβερνήσεων και διοικήσεων με σκοπό τη δημιουργία της υποδομής που απαιτείται για την επακριβή καταχώριση και επίσημη αναγνώριση όλων των ληξιαρχικών πράξεων (από τη γέννηση έως τον θάνατο) καθώς και την έκδοση αντιγράφων όταν απαιτείται, ώστε να εξασφαλίζεται ότι αποδίδεται επίσημη υπόσταση σε όλους τους πολίτες και ότι είναι σε θέση να ασκούν τα θεμελιώδη δικαιώματά τους·
Προώθηση ισορροπημένων, ολοκληρωμένων και χωρίς αποκλεισμούς εδαφικών, αγροτικών και αστικών πολιτικών και ανάπτυξης, με ενίσχυση των δημόσιων θεσμών και οργανισμών σε εθνικό και υποεθνικό επίπεδο, στήριξη της ανάπτυξης ικανοτήτων των τοπικών αρχών και κινητοποίηση της εμπειρογνωμοσύνης τους για την προώθηση μιας εδαφικής προσέγγισης ως προς την τοπική ανάπτυξη, συμπεριλαμβανομένων αποδοτικών διαδικασιών για την αποκέντρωση, τη φορολογική αποκέντρωση και την αναδιάρθρωση του κράτους·
Αύξηση της διαφάνειας και της λογοδοσίας των δημόσιων θεσμών σε εθνικό και υποεθνικό επίπεδο και των δημοσίων επιχειρήσεων και βελτίωση της πρόσβασης όλων σε πληροφορίες που αφορούν δημόσιες υποθέσεις, ενίσχυση της διαχείρισης των δημόσιων συμβάσεων, συμπεριλαμβανομένης της ενθάρρυνσης της ανάπτυξης κριτηρίων και στόχων περιβαλλοντικής, κοινωνικής και οικονομικής βιωσιμότητας, καθώς και της διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών σε περιφερειακό, εθνικό και τοπικό επίπεδο, υποστήριξη της ανάπτυξης και εκδίπλωσης συστημάτων ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και ενίσχυση της παροχής υπηρεσιών·
Στήριξη της βιώσιμης, υπόλογης, ευαίσθητης στο θέμα των συγκρούσεων και διαφανούς διαχείρισης των τομέων των φυσικών πόρων και των σχετικών εσόδων, καθώς και μεταρρυθμίσεων με σκοπό να εξασφαλιστούν θεμιτές, δίκαιες, αποδοτικές και βιώσιμες φορολογικές πολιτικές.
2. Εξάλειψη της φτώχειας, καταπολέμηση των ανισοτήτων και των διακρίσεων, και προώθηση της ανθρώπινης ανάπτυξης
Εξάλειψη της φτώχειας σε όλες τις διαστάσεις της, μεταξύ άλλων μέσω δημόσιων υπηρεσιών στους τομείς της υγείας, της διατροφής, της εκπαίδευσης και της κοινωνικής προστασίας, αντιμετώπιση των διακρίσεων και των ανισοτήτων και μέριμνα για όλους τους ανθρώπους·
Στήριξη της βιώσιμης γεωργίας, δασοκομίας και αλιείας με σκοπό την ενίσχυση της επισιτιστικής ασφάλειας και τη δημιουργία οικονομικών ευκαιριών και θέσεων εργασίας·
Ενίσχυση των προσπαθειών για την έγκριση πολιτικών και κατάλληλων επενδύσεων με σκοπό την προώθηση, την προστασία και την πραγμάτωση των δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών, των νέων και των παιδιών, καθώς και των ατόμων με αναπηρίες, τη διευκόλυνση της δραστηριοποίησης και ουσιαστικής συμμετοχής τους στον κοινωνικό, δημόσιο και οικονομικό βίο, και την εξασφάλιση της πλήρους συμβολής τους στη χωρίς αποκλεισμούς οικονομική μεγέθυνση και βιώσιμη ανάπτυξη·
Προώθηση του σεβασμού, της προστασίας και της πραγμάτωσης των δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών καθώς και της ενδυνάμωσής τους, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών, εργασιακών, κοινωνικών και γαιοκτητικών δικαιωμάτων, καθώς και των δικαιωμάτων που αναφέρονται στο άρθρο 8 παράγραφος 4, εξάλειψη όλων των μορφών σεξουαλικής και έμφυλης βίας, συμπεριλαμβανομένων επιβλαβών πρακτικών όπως ο πρόωρος, καταναγκαστικός και παιδικός γάμος και ο ακρωτηριασμός των γυναικείων γεννητικών οργάνων·
Αντιμετώπιση των διασυνδέσεων της παγκόσμιας δημογραφικής ανάπτυξης και των δημογραφικών μεταβολών με τη βιώσιμη ανάπτυξη σε όλες τις σχετικές διαστάσεις, συμπεριλαμβανομένης της ισότητας των φύλων, της υγείας, της κοινωνικής προστασίας, της κοινωνικής συνοχής, της εκπαίδευσης και της απασχόλησης·
Επίδειξη ιδιαίτερης προσοχής σε όσα άτομα είναι σε μειονεκτική θέση, ευάλωτα και περιθωριοποιημένα, συμπεριλαμβανομένων των παιδιών και των νέων, των ηλικιωμένων, των ατόμων με αναπηρίες, των ΛΟΑΤΙ, των ατόμων που ανήκουν σε μειονότητες και αυτόχθονες λαούς, των προσφύγων, των εσωτερικώς εκτοπισμένων ατόμων, των ατόμων που πλήττονται από ένοπλες συγκρούσεις και των ανιθαγενών·
Προώθηση ολοκληρωμένης προσέγγισης για τη στήριξη των κοινοτήτων, ιδίως των πλέον περιθωριοποιημένων, ευάλωτων, φτωχών και απομονωμένων ατόμων, μεταξύ άλλων με βελτίωση της καθολικής πρόσβασης όσον αφορά τις βασικές ανάγκες και υπηρεσίες σε τομείς όπως η υγεία, η εκπαίδευση, η διατροφή και η κοινωνική προστασία·
Υποστήριξη της παροχής ασφαλούς και γόνιμου περιβάλλοντος για τα παιδιά ως στοιχείου καθοριστικής σημασίας για τη διαμόρφωση μιας υγιούς νεολαίας ικανής να αξιοποιεί όλες τις δυνατότητές της, μεταξύ άλλων με την προώθηση της μετάβασης από την ιδρυματική στην κοινοτική φροντίδα των παιδιών, καθώς και με μέριμνα ώστε να δίνεται στα παιδιά, ιδίως τα πιο περιθωριοποιημένα, το καλύτερο ξεκίνημα στη ζωή μέσω της επένδυσης στην προσχολική ανάπτυξη και με την εξασφάλιση της πρόσβασης των παιδιών που βιώνουν τη φτώχεια ή την ανισότητα σε βασικές υπηρεσίες, όπως η υγεία, η διατροφή, η εκπαίδευση και η κοινωνική προστασία·
Στήριξη της οικουμενικής πρόσβασης σε επαρκή, προσιτά, ασφαλή και θρεπτικά τρόφιμα και σε υγιεινή διατροφή, ιδίως για τα άτομα που βρίσκονται στην πλέον ευάλωτη κατάσταση, όπως τα παιδιά ηλικίας κάτω των πέντε ετών, οι έφηβοι, κορίτσια και αγόρια, και οι γυναίκες, ιδίως κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού, καθώς και ενίσχυση της επισιτιστικής και διατροφικής ανθεκτικότητας και της συνέχειας της φροντίδας, ιδίως σε χώρες με παρατεταμένες ή επαναλαμβανόμενες κρίσεις· πρόληψη της καθυστέρησης της ανάπτυξης, της καχεξίας και άλλων μορφών υποσιτισμού· προώθηση πολυτομεακών προσεγγίσεων για τη γεωργία που λαμβάνουν υπόψη τον παράγοντα της διατροφής·
Στήριξη της οικουμενικής πρόσβασης σε ασφαλές και επαρκές πόσιμο νερό, αποχέτευση και υγιεινή, καθώς και της βιώσιμης και ολοκληρωμένης διαχείρισης των υδάτινων πόρων, ιδίως σε τοπικό επίπεδο·
Επίτευξη καθολικής ιατροφαρμακευτικής κάλυψης, με ισότιμη πρόσβαση όλων των προσώπων και κοινοτήτων σε ποιοτικές και οικονομικά προσιτές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων των υπηρεσιών φροντίδας σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας στο πλαίσιο της εφαρμογής της Πλατφόρμας Δράσης του Πεκίνου και του Προγράμματος Δράσης ICPD καθώς και των αποτελεσμάτων των αναθεωρητικών τους διασκέψεων, με στήριξη της οικοδόμησης ισχυρών, ποιοτικών, ανθεκτικών και χωρίς αποκλεισμούς συστημάτων υγείας προσιτών σε όλους, και ενίσχυση της ικανότητας έγκαιρης προειδοποίησης, μείωσης και διαχείρισης των κινδύνων, καθώς και ανάκαμψης· συμπλήρωση των δράσεων στο πλαίσιο του προγράμματος-πλαισίου της Ένωσης για την έρευνα και την καινοτομία με σκοπό την καταπολέμηση παγκόσμιων απειλών στον τομέα της υγείας, την ανάπτυξη ασφαλών, αποδοτικών και οικονομικά προσιτών εμβολίων, φαρμάκων και θεραπειών κατά των συνδεόμενων με τη φτώχεια και παραμελημένων νόσων, και τη βελτίωση της αντιμετώπισης προκλήσεων στον τομέα της υγείας, συμπεριλαμβανομένων των μεταδοτικών νόσων, της μικροβιακής αντοχής και των αναδυόμενων νόσων και επιδημιών·
Στήριξη της καθολικής και ισότιμης κοινωνικής προστασίας και ενίσχυση των δικτύω κοινωνικής προστασίας και των δικτύων και συστημάτων στήριξης, με σκοπό την εγγύηση του βασικού εισοδήματος, την αποτροπή του κινδύνου περιέλευσης σε ακραία φτώχεια και την οικοδόμηση ανθεκτικότητας·
Προώθηση της βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς αστικής ανάπτυξης, για την αντιμετώπιση της αστικής ανισότητας, με έμφαση στα άτομα που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη·
Στήριξη των τοπικών αρχών, μεταξύ άλλων μέσω της αποκεντρωμένης συνεργασίας, της ανάπτυξης ικανοτήτων και της κινητοποίησης πόρων, με σκοπό να βελτιωθεί σε αστικές και αγροτικές περιοχές η τοπική διάσταση των ΣΒΑ με την παροχή βασικών υπηρεσιών και την ικανότητα ανταπόκρισής τους, την ισότιμη πρόσβαση στην επισιτιστική και διατροφική ασφάλεια και σε προσβάσιμη, αξιοπρεπή και οικονομικά προσιτή στέγαση, καθώς και η ποιότητα ζωής, ιδίως για όσους ζουν σε άτυπους καταυλισμούς και παραγκουπόλεις· ενίσχυση και προώθηση προσβάσιμων μηχανισμών συμμετοχής και υποβολής καταγγελιών, ιδίως για τα άτομα που βρίσκονται σε μειονεκτική θέση και τα αποκλεισμένα άτομα και ομάδες·
Προώθηση της επίτευξης διεθνώς συμφωνημένων στόχων στην εκπαίδευση, με ιδιαίτερη έμφαση στην ενίσχυση των συστημάτων δωρεάν παιδείας, μέσω της χωρίς αποκλεισμούς και ισότιμης ποιοτικής τυπικής, άτυπης και μη τυπικής εκπαίδευσης, και στην προαγωγή των ευκαιριών διά βίου μάθησης για όλους και σε όλα τα επίπεδα, ιδίως κατά την προσχολική και πρωτοβάθμια εκπαίδευση, της τεχνικής και επαγγελματικής κατάρτισης, καθώς και σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και κρίσης, με ιδιαίτερη προσοχή στις γυναίκες και τα κορίτσια, καθώς και μέσω της κατάρτισης και της επαγγελματικής ανάπτυξης του εκπαιδευτικού προσωπικού και της χρήσης ψηφιακών τεχνολογιών για τη βελτίωση της εκπαιδευτικής διδασκαλίας και μάθησης·
Στήριξη δράσεων για την ανάπτυξη ικανοτήτων, τη μαθησιακή κινητικότητα μεταξύ της Ένωσης και των χωρών εταίρων ή μεταξύ των ίδιων των χωρών εταίρων, καθώς και για τη συνεργασία και τον διάλογο πολιτικής με θεσμικά όργανα, οργανισμούς, τοπικούς εκτελεστικούς φορείς και αρχές των εν λόγω χωρών·
Προώθηση της συνεργασίας σε όλους τους τομείς της επιστήμης, της τεχνολογίας και της έρευνας, ιδίως όσον αφορά τις συνδεόμενες με τη φτώχεια και τις κοινωνικές αλλαγές, τα ανοικτά δεδομένα, τα μαζικά δεδομένα, την τεχνητή νοημοσύνη και την καινοτομία, παράλληλα με αποτροπή του φαινομένου της φυγής εγκεφάλων·
Ενίσχυση του συντονισμού μεταξύ όλων των σχετικών φορέων σε όλα τα επίπεδα για την ευκολότερη μετάβαση από φυσικές ή ανθρωπογενείς καταστάσεις έκτακτης ανάγκης στη φάση της ανάπτυξης· εξασφάλιση του συνδυασμένου σχεδιασμού και προγραμματισμού παρεμβάσεων συνεργασίας συνεκτικών με την ανθρωπιστική βοήθεια και, κατά περίπτωση, ειρηνευτικών δράσεων, βάσει κοινής ανάλυσης·
Στήριξη της ελευθερίας της σκέψης, της συνείδησης και της θρησκείας ή των πεποιθήσεων, μεταξύ άλλων με μέτρα για την εξάλειψη κάθε μορφής μίσους, μισαλλοδοξίας και διακρίσεων λόγω θρησκείας ή πεποιθήσεων και με καλλιέργεια της ανεκτικότητας και του σεβασμού όσον αφορά τη θρησκευτική και πολιτισμική ποικιλομορφία εντός και μεταξύ των κοινωνιών·
Προαγωγή του διαπολιτισμικού διαλόγου και της πολιτισμικής πολυμορφίας σε όλες τις μορφές της, διαφύλαξη και προώθηση της πολιτιστικής κληρονομιάς και αξιοποίηση του δυναμικού των κλάδων της δημιουργίας υπέρ της βιώσιμης, κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης·
Υποστήριξη δράσεων και προώθηση της συνεργασίας στον τομέα του αθλητισμού με σκοπό τη συμβολή στην ενδυνάμωση γυναικών, νέων, μεμονωμένων ατόμων και κοινοτήτων, καθώς και στην επίτευξη των στόχων της Ατζέντας του 2030 που αφορούν τους τομείς της υγείας, της εκπαίδευσης και της κοινωνικής ένταξης·
Προώθηση της αξιοπρέπειας και της ανθεκτικότητας των μακροχρόνια εκτοπισμένων ατόμων και ένταξή τους στην οικονομική και κοινωνική ζωή των χωρών υποδοχής και των κοινοτήτων υποδοχής, μεταξύ άλλων σε τοπικό επίπεδο.
3. Μετανάστευση, εκτόπιση πληθυσμών και κινητικότητα
Ενίσχυση των διμερών, περιφερειακών και διεθνών εταιρικών σχέσεων για τη μετανάστευση, την εκτόπιση πληθυσμών και την κινητικότητα με βάση μια ολοκληρωμένη και ισορροπημένη προσέγγιση, η οποία καλύπτει όλες τις πτυχές της μετανάστευσης, συμπεριλαμβανομένης της βοήθειας για την εφαρμογή διμερών ή περιφερειακών συμφωνιών, διαλόγων και διευθετήσεων της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αφορούν την επιστροφή και την επανεισδοχή, τις νόμιμες οδούς και τις εταιρικές σχέσεις κινητικότητας, με πλήρη σεβασμό του διεθνούς δικαίου και των υποχρεώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα·
Στήριξη της βιώσιμης επανένταξης των μεταναστών που επιστρέφουν και των οικογενειών τους, καθώς και ασφαλών και αξιοπρεπών επιστροφών μεταξύ των χωρών εταίρων, με πλήρη σεβασμό των ανθρωπιστικών υποχρεώσεων και των υποχρεώσεων σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα δυνάμει του διεθνούς και του ενωσιακού δικαίου·
Αντιμετώπιση και μετριασμός των βαθύτερων αιτίων της παράνομης μετανάστευσης και της εκτόπισης πληθυσμών·
Αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης και των εκτοπίσεων πληθυσμών· μείωση των τρωτών σημείων στο πλαίσιο της μετανάστευσης συμπεριλαμβανομένων εκείνων που προκαλούνται από την εμπορία και την παράνομη διακίνηση ανθρώπων, καθώς και συμπεριλαμβανομένων μέτρων στήριξης για την προστασία των θυμάτων εκμετάλλευσης και κακοποίησης· και ενίσχυση της συνεργασίας για την ολοκληρωμένη διαχείριση των συνόρων σύμφωνα με το διεθνές και ενωσιακό δίκαιο, το δίκαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, το ανθρωπιστικό δίκαιο και τα πρότυπα προστασίας των δεδομένων·
Ενίσχυση της επιστημονικής, τεχνικής, ανθρώπινης και θεσμικής ικανότητας για τη διαχείριση της μετανάστευσης, μεταξύ άλλων με κατάρτιση στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στήριξη των διαδικασιών υποδοχής, διεκπεραίωσης, ασύλου και επιστροφής των χωρών εταίρων· ενίσχυση της διασυνοριακής συνεργασίας για την ανταλλαγή πληροφοριών σύμφωνα με τα πρότυπα προστασίας των δεδομένων και τις υποχρεώσεις που σχετίζονται με το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή βάσει του διεθνούς δικαίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα· και στήριξη της συλλογής και χρήσης επακριβών και αναλυτικών δεδομένων ως βάσης για τεκμηριωμένες πολιτικές προκειμένου να διευκολυνθεί η εύτακτη, ασφαλής, νόμιμη και υπεύθυνη μετανάστευση και κινητικότητα·
Υποστήριξη αποτελεσματικών πολιτικών για τη μετανάστευση με βάση τα ανθρώπινα δικαιώματα, σε όλα τα επίπεδα, συμπεριλαμβανομένων των προγραμμάτων προστασίας·
Προώθηση των συνθηκών για τη διευκόλυνση, κατά περίπτωση, της νόμιμης μετανάστευσης και της καλά διαχειριζόμενης κινητικότητας, με παράλληλο σεβασμό των αρμοδιοτήτων των κρατών μελών, και των επαφών μεταξύ των λαών, μεταξύ άλλων στους τομείς της εκπαίδευσης, της έρευνας και της καινοτομίας, των πολιτιστικών ανταλλαγών και του διαπολιτισμικού διαλόγου, μεταξύ άλλων με την παροχή ακριβούς και έγκαιρης πληροφόρησης με μεγιστοποίηση του αναπτυξιακού αντικτύπου της νόμιμης μετανάστευσης·
Ενίσχυση μιας κοινής αντίληψης για τη σχέση μετανάστευσης-ανάπτυξης, αναγνωρίζοντας ότι η εύτακτη, ασφαλής, νόμιμη και υπεύθυνη μετανάστευση και κινητικότητα, η ειρήνη, η χρηστή διακυβέρνηση, η σταθερότητα, η χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη και η βιώσιμη ανάπτυξη είναι στενά αλληλένδετες, και η επιδίωξη συνεργειών μεταξύ των διαφόρων αυτών διαστάσεων·
Διασφάλιση της προστασίας, του σεβασμού και της πραγμάτωσης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των μεταναστών, των προσφύγων, των εκτοπισμένων και των εσωτερικά εκτοπισμένων ατόμων, συμπεριλαμβανομένων των εκτοπισμένων λόγω της κλιματικής αλλαγής, με ιδιαίτερη προσοχή στις ευάλωτες ομάδες·
Στήριξη λύσεων προσανατολισμένων στην ανάπτυξη για τα εκτοπισμένα άτομα, τα εσωτερικά εκτοπισμένα άτομα και τις κοινότητες υποδοχής τους, μεταξύ άλλων μέσω της κοινωνικοοικονομικής ένταξης με πρόσβαση στην αγορά εργασίας, αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας, εκπαίδευση και υπηρεσίες, για την προώθηση της αξιοπρέπειας, της ανθεκτικότητας και της αυτάρκειας των εκτοπισμένων ατόμων·
Στήριξη της δραστηριοποίησης μελών της διασποράς στις χώρες προέλευσης ώστε να συμβάλουν στη βιώσιμη ανάπτυξη, μεταξύ άλλων μέσω της συμμετοχής των τοπικών αρχών και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, λαμβανομένου υπόψη του δυναμικού τους για επενδύσεις, στηρίζοντας την επίδειξη αλληλεγγύης εκ μέρους τους και τις επιχειρηματικές πρωτοβουλίες τους·
Προώθηση της ταχύτερης, οικονομικότερης και ασφαλέστερης μεταφοράς εμβασμάτων τόσο στις χώρες προέλευσης όσο και στις χώρες προορισμού, αξιοποιώντας έτσι το δυναμικό τους για ανάπτυξη.
Η διαχείριση της συνεργασίας στον τομέα αυτόν θα είναι σύμφωνη με τους συναφείς με τη μετανάστευση κανονισμούς της Ένωσης, με πλήρη σεβασμό της αρχής της συνοχής των πολιτικών για την ανάπτυξη.
ΠΛΑΝΗΤΗΣ
4. Περιβάλλον και κλιματική αλλαγή
Ενίσχυση της επιστημονικής, τεχνικής, ανθρώπινης και θεσμικής ικανότητας όσον αφορά τη διαχείριση, συνεκτίμηση και παρακολούθηση του κλίματος και του περιβάλλοντος· ενίσχυση της περιφερειακής, εθνικής και τοπικής κλιματικής και περιβαλλοντικής διακυβέρνησης, και διευκόλυνση της πρόσβασης σε δημόσιες και ιδιωτικές πηγές για τη μείωση του κινδύνου καταστροφών, τη διατήρηση των οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας και τη χρηματοδότηση για το κλίμα, συμπεριλαμβανομένης της ασφάλισης σχετικών κινδύνων·
Στήριξη της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή, με ιδιαίτερη έμφαση στα πολύ ευάλωτα κράτη και πληθυσμούς· συμβολή στην προσπάθεια των εταίρων να παραμείνουν προσηλωμένοι στις δεσμεύσεις τους όσον αφορά την κλιματική αλλαγή και τη διατήρηση των οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας, μεταξύ άλλων σε τοπικό επίπεδο, κατά τα προβλεπόμενα στη συμφωνία του Παρισιού και στο Πλαίσιο Σεντάι για τη μείωση του κινδύνου καταστροφών. Στις εν λόγω προσπάθειες περιλαμβάνονται η εφαρμογή των ΕΚΣ και των σχεδίων δράσης μετριασμού και προσαρμογής, συμπεριλαμβανομένων των συνεργειών μεταξύ προσαρμογής και μετριασμού, μέσω παγκόσμιων πρωτοβουλιών όπως η Σύμπραξη για τις ΕΚΣ, καθώς και των δεσμεύσεών τους δυνάμει άλλων πολυμερών περιβαλλοντικών συμφωνιών, όπως η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τη Βιολογική Ποικιλότητα και η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για την Καταπολέμηση της Απερήμωσης·
Ανάπτυξη και/ή ενίσχυση της βιώσιμης πράσινης και γαλάζιας οικονομικής μεγέθυνσης και της κυκλικής οικονομίας σε όλους τους οικονομικούς τομείς·
Προώθηση της πρόσβασης στη βιώσιμη ενέργεια στις αναπτυσσόμενες χώρες· ενίσχυση της συνεργασίας στον τομέα της βιώσιμης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, με πλήρη τήρηση των αυστηρότερων διεθνών προτύπων, μεταξύ άλλων για την αξιολόγηση τόσο της εθνικής όσο και της διασυνοριακής ασφάλειας και του περιβαλλοντικού αντικτύπου. Προώθηση και ενίσχυση της συνεργασίας σχετικά με την ενεργειακή απόδοση και την παραγωγή και χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας· προώθηση της πρόσβασης σε αξιόπιστες, ασφαλείς, οικονομικά προσιτές, καθαρές και βιώσιμες υπηρεσίες ενέργειας· στήριξη, ιδίως, λύσεων μικρής κλίμακας, μικροδικτύων και εκτός δικτύου με υψηλή περιβαλλοντική και αναπτυξιακή αξία, καθώς και τοπικών και αποκεντρωμένων λύσεων που εξασφαλίζουν πρόσβαση στην ενέργεια για τα άτομα που ζουν σε συνθήκες φτώχειας και σε απομακρυσμένες περιοχές·
Ανάπτυξη ικανοτήτων για συνεκτίμηση των στόχων της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας και της κλιματικής αλλαγής, καθώς και επιδίωξη της ενσωμάτωσης της πράσινης οικονομικής μεγέθυνσης σε εθνικές και τοπικές αναπτυξιακές στρατηγικές, συμπεριλαμβανομένης της υποστήριξης κριτηρίων βιωσιμότητας στις δημόσιες συμβάσεις·
Προώθηση της σταδιακής κατάργησης περιβαλλοντικά επιβλαβών επιδοτήσεων ορυκτών καυσίμων και προώθηση σταθερών και διαφανών ενεργειακών αγορών καθώς και της εκδίπλωσης έξυπνων δικτύων και της χρήσης ψηφιακών τεχνολογιών για τη βιώσιμη διαχείριση της ενέργειας.
Προώθηση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, της δέουσας επιμέλειας στις αλυσίδες εφοδιασμού και της συνεπούς εφαρμογής των αρχών «προληπτικής προσέγγισης» και «ο ρυπαίνων πληρώνει»·
Προώθηση περιβαλλοντικά βιώσιμων γεωργικών πρακτικών, συμπεριλαμβανομένης της αγροοικολογίας και της βιοποικιλότητας, ενίσχυση του μετριασμού της κλιματικής αλλαγής και της προσαρμογής σε αυτήν και προαγωγή της περιβαλλοντικής και κοινωνικής ανθεκτικότητας και της υγείας των οικοσυστημάτων·
Βελτίωση των τοπικών, εθνικών, περιφερειακών και ηπειρωτικών δικτύων και υπηρεσιών πολυτροπικών μεταφορών, ώστε να ενισχυθούν περαιτέρω ευκαιρίες βιώσιμης και κλιματικά ανθεκτικής οικονομικής ανάπτυξης και δημιουργίας θέσεων εργασίας, με σκοπό μια κλιματικά ανθεκτική ανάπτυξη με χαμηλές εκπομπές. Ενίσχυση της απλούστευσης και της ελευθέρωσης των μεταφορών, καθώς και βελτίωση της βιωσιμότητας, της οδικής ασφάλειας και της ανθεκτικότητας των μεταφορικών τομέων·
Ενίσχυση της συμμετοχής των τοπικών αρχών και κοινοτήτων καθώς και των αυτοχθόνων λαών σε δράσεις για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, στην καταπολέμηση της απώλειας βιοποικιλότητας και του εγκλήματος κατά των άγριων ειδών, στη διατήρηση των οικοσυστημάτων και στη συνυπολογίζουσα τη διάσταση των συγκρούσεων διακυβέρνηση των φυσικών πόρων, μεταξύ άλλων με τη βελτίωση των γαιοκτητικών συστημάτων και της διαχείρισης των υδάτινων πόρων. Προώθηση της βιώσιμης αστικής ανάπτυξης και της ανθεκτικότητας στις αστικές περιοχές· ενίσχυση και προώθηση της συμμετοχής και της πρόσβασης σε μηχανισμούς υποβολής καταγγελιών και προσφυγών σε εθνικό και τοπικό επίπεδο, ιδίως για τους αυτόχθονες λαούς κατά τα οριζόμενα στη Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Αυτοχθόνων Λαών·
Προώθηση της εκπαίδευσης για τη βιώσιμη ανάπτυξη με σκοπό την ενδυνάμωση των πολιτών προκειμένου να μετασχηματίσουν την κοινωνία και να οικοδομήσουν ένα βιώσιμο μέλλον·
Προώθηση της διατήρησης, της βιώσιμης και συνυπολογίζουσας τη διάσταση των συγκρούσεων διαχείρισης και χρήσης καθώς και της αποκατάστασης των φυσικών πόρων, όπως και των υγιών χερσαίων και μη οικοσυστημάτων· ανάσχεση της απώλειας βιοποικιλότητας και προστασία των άγριων ειδών, συμπεριλαμβανομένης της καταπολέμησης της λαθροθηρίας και της παράνομης εμπορίας άγριων ειδών· ενίσχυση της διαβούλευσης και προώθηση της περιφερειακής διασυνοριακής συνεργασίας, καθώς και εξασφάλιση της ελεύθερης συγκατάθεσης των αυτοχθόνων λαών κατόπιν ενημέρωσης και της ουσιαστικής συμμετοχής τους κατά τα οριζόμενα στη Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Αυτοχθόνων Λαών·
Προώθηση της ολοκληρωμένης, βιώσιμης, συμμετοχικής και συνυπολογίζουσας τη διάσταση των συγκρούσεων διαχείρισης των υδάτινων πόρων και της διασυνοριακής συνεργασίας στον τομέα των υδάτων σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, με τη συμμετοχή κατά περίπτωση των τοπικών αρχών·
Προώθηση της διατήρησης και της ενίσχυσης των αποθεμάτων άνθρακα μέσω της βιώσιμης διαχείρισης της χρήσης γης, της αλλαγής της χρήσης γης και της δασοκομίας· καταπολέμηση της περιβαλλοντικής υποβάθμισης, της απερήμωσης και της υποβάθμισης εδαφών και δασών καθώς και της ξηρασίας, με τη συμμετοχή κατά περίπτωση των τοπικών αρχών·
Προώθηση της δάσωσης και της προστασίας των φυσικών δασών· περιορισμός της αποψίλωσης των δασών και προώθηση της επιβολής της δασικής νομοθεσίας, της διακυβέρνησης και του εμπορίου· καταπολέμηση της παράνομης υλοτομίας και του εμπορίου παράνομης ξυλείας και προϊόντων ξυλείας.
Υποστήριξη της καλύτερης διακυβέρνησης και της ανάπτυξης ικανοτήτων για τη βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων, μεταξύ άλλων μέσω υποεθνικών αρχών· υποστήριξη της διαπραγμάτευσης και της εφαρμογής εθελοντικών συμφωνιών εταιρικής σχέσης·
Υποστήριξη της ωκεάνιας διακυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένων της προστασίας, της αποκατάστασης και της διατήρησης των παράκτιων και θαλάσσιων περιοχών, σε όλες τις μορφές της, συμπεριλαμβανομένων των οικοσυστημάτων, της καταπολέμησης των θαλάσσιων απορριμμάτων, της καταπολέμησης της παράνομης, λαθραίας και άναρχης αλιείας, καθώς και της προστασίας της θαλάσσιας βιοποικιλότητας, σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας·
Ενίσχυση της περιφερειακής μείωσης του κινδύνου καταστροφών, της ετοιμότητας και της ανθεκτικότητας, μεταξύ άλλων μέσω επενδύσεων και μέσω της προώθησης μιας προσέγγισης βασισμένης στην κοινότητα με άξονα τον άνθρωπο, σε συνέργεια με δράσεις και πολιτικές για την κλιματική αλλαγή·
Προώθηση της αποδοτικής χρήσης των πόρων και της βιώσιμης κατανάλωσης και παραγωγής, ιδίως σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού, προς τη μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία, μεταξύ άλλων με μείωση της χρήσης φυσικών πόρων που χρηματοδοτούν συγκρούσεις και με στήριξη της συμμόρφωσης των ενδιαφερόμενων μερών με σχετικές πρωτοβουλίες· αντιμετώπιση της ρύπανσης, μείωση των ρύπων, ιδίως της ατμοσφαιρικής αιθάλης, και προώθηση της ορθής διαχείρισης των χημικών ουσιών και των αποβλήτων·
Στήριξη προσπαθειών για βελτίωση της βιώσιμης οικονομικής διαφοροποίησης, της ανταγωνιστικότητας, της τοπικής προστιθέμενης αξίας στις αλυσίδες εφοδιασμού και του βιώσιμου εμπορίου, της ανάπτυξης του ιδιωτικού τομέα, με ιδιαίτερη έμφαση στην κλιματικά ανθεκτική πράσινη οικονομική μεγέθυνση με χαμηλές εκπομπές, των ΜΜΕ και των συνεταιρισμών, με αξιοποίηση των οφελών των υφιστάμενων εμπορικών συμφωνιών της Ένωσης για τη βιώσιμη ανάπτυξη·
Προώθηση της εκπλήρωσης των δεσμεύσεων όσον αφορά τη διατήρηση της βιοποικιλότητας δυνάμει διεθνών συμφωνιών·
Ενίσχυση της ένταξης και της συνεκτίμησης των στόχων που αφορούν την κλιματική αλλαγή και το περιβάλλον, μέσω της στήριξης μεθοδολογικών και ερευνητικών εργασιών·
Αντιμετώπιση παγκόσμιων και διαπεριφερειακών επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής που έχουν δυνητικώς αποσταθεροποιητικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη, την ειρήνη και την ασφάλεια.
ΕΥΗΜΕΡΙΑ
5. Βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς οικονομική μεγέθυνση και αξιοπρεπής απασχόληση
Στήριξη της επιχειρηματικότητας, μεταξύ άλλων μέσω της μικροχρηματοδότησης, της αξιοπρεπούς απασχόλησης και της απασχολησιμότητας μέσω της ανάπτυξης δεξιοτήτων και ικανοτήτων, της εκπαίδευσης και της επαγγελματικής κατάρτισης, της βελτίωσης της πλήρους εφαρμογής των διεθνών εργασιακών προτύπων και μέσω του κοινωνικού διαλόγου και της καταπολέμησης της παιδικής εργασίας, των συνθηκών εργασίας σε ένα υγιεινό περιβάλλον, της ισότητας των φύλων, των μισθών διαβίωσης και της δημιουργίας ευκαιριών ιδίως για τη νεολαία και τις γυναίκες·
Στήριξη εθνικών και τοπικών αναπτυξιακών διαδρομών που μεγιστοποιούν τις θετικές κοινωνικές προεκτάσεις και τον αντίκτυπο, μειώνουν τον κίνδυνο αποκλεισμού και περιθωριοποίησης ορισμένων ομάδων· προώθηση δίκαιων, αποδοτικών και βιώσιμων φορολογικών και αναδιανεμητικών δημόσιων πολιτικών, καθώς και της συγκρότησης και ενίσχυσης βιώσιμων συστημάτων κοινωνικής προστασίας και κοινωνικών ασφαλίσεων· στήριξη προσπαθειών σε εθνικό και διεθνές επίπεδο για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και των φορολογικών παραδείσων·
Βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και του επενδυτικού κλίματος σε τοπικό και εθνικό επίπεδο, δημιουργία ενός ευνοϊκού κανονιστικού περιβάλλοντος για την οικονομική ανάπτυξη και στήριξη των εταιρειών, ιδίως των ΜΜΕ, συμπεριλαμβανομένων των νεοφυών, καθώς και των συνεταιρισμών, των κοινωνικών επιχειρήσεων και των γυναικών επιχειρηματιών για επέκταση των επιχειρηματικών τους δραστηριοτήτων και δημιουργία θέσεων εργασίας, στήριξη της ανάπτυξης μιας αλληλέγγυας οικονομίας και ενίσχυση της υπεύθυνης επιχειρηματικής συμπεριφοράς και της λογοδοσίας του ιδιωτικού τομέα·
Προώθηση της εταιρικής λογοδοσίας και των μηχανισμών προσφυγής για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων που σχετίζονται με δραστηριότητες του ιδιωτικού τομέα· στήριξη προσπαθειών σε τοπικό, περιφερειακό και διεθνές επίπεδο για την εξασφάλιση της εταιρικής συμμόρφωσης προς τα πρότυπα και τις κανονιστικές εξελίξεις που αφορούν τα ανθρώπινα δικαιώματα, μεταξύ άλλων όσον αφορά την υποχρεωτική δέουσα επιμέλεια, και με διεθνείς δεσμεύσεις σχετικά με το επιχειρείν και τα ανθρώπινα δικαιώματα·
Ενίσχυση της κοινωνικής και περιβαλλοντικής βιωσιμότητας, της άρσης των αποκλεισμών, της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης και της υπεύθυνης επιχειρηματικής συμπεριφοράς· τήρηση και προώθηση των προτύπων και των αρχών που αφορούν τα ανθρώπινα δικαιώματα σε ολόκληρες τις αλυσίδες αξίας· στήριξη της προσθήκης κοινής αξίας και δίκαιων συνθηκών εμπορικών συναλλαγών·
Ενίσχυση της καταλληλότητας, της αποτελεσματικότητας και της βιωσιμότητας των δημόσιων δαπανών, μεταξύ άλλων μέσω της προώθησης βιώσιμων δημόσιων συμβάσεων· και προώθηση πιο στρατηγικής χρήσης των δημόσιων οικονομικών, μεταξύ άλλων με τη χρήση συνδυαστικών μέσων για την προσέλκυση πρόσθετων δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων·
Τόνωση του δυναμικού των πόλεων ως κόμβων βιώσιμης και χωρίς αποκλεισμούς οικονομικής μεγέθυνσης και καινοτομίας·
Προώθηση της εσωτερικής οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής, σφυρηλάτηση ισχυρότερων δεσμών μεταξύ αστικών και αγροτικών περιοχών και διευκόλυνση της ανάπτυξης τόσο των κλάδων της δημιουργίας όσο και ενός βιώσιμου τουριστικού κλάδου ως μοχλών βιώσιμης ανάπτυξης·
Ενίσχυση και διαφοροποίηση βιώσιμων και χωρίς αποκλεισμούς γεωργικών και τροφικών αλυσίδων αξίας, προώθηση της επισιτιστικής ασφάλειας και της οικονομικής διαφοροποίησης, της προσθήκης αξίας, της περιφερειακής ολοκλήρωσης, της ανταγωνιστικότητας και του δίκαιου εμπορίου, και ενίσχυση βιώσιμων και ανθεκτικών στην κλιματική αλλαγή καινοτομιών με χαμηλές εκπομπές·
Επικέντρωση στην οικολογικά αποδοτική γεωργική εντατικοποίηση για τους μικροκαλλιεργητές, ιδίως τις γυναίκες, μέσω της παροχής υποστήριξης για αποτελεσματικές και βιώσιμες εθνικές πολιτικές, στρατηγικές και νομικά πλαίσια, καθώς και για την ισότιμη και βιώσιμη πρόσβαση στους πόρους και τη διαχείρισή τους, συμπεριλαμβανομένων της γης και των γαιοκτητικών δικαιωμάτων, του νερού και άλλων γεωργικών εισροών, καθώς και των (μικρο)πιστώσεων·
Υποστήριξη της μεγαλύτερης συμμετοχής της κοινωνίας των πολιτών, μεταξύ άλλων σε περιφερειακό επίπεδο, ιδίως των γεωργικών οργανώσεων, στις διαδικασίες χάραξης πολιτικών και σε ερευνητικά προγράμματα, και ενίσχυση της συμμετοχής τους στην εφαρμογή και την αξιολόγηση κυβερνητικών προγραμμάτων·
Υποστήριξη και προώθηση της βιώσιμης διαχείρισης της αλιείας και της βιώσιμης υδατοκαλλιέργειας·
Προαγωγή της καθολικής πρόσβασης σε οικονομικά προσιτή, αξιόπιστη και βιώσιμη ενέργεια, προώθηση μιας κλιματικά ανθεκτικής, αποδοτικής ως προς τη χρήση των πόρων και κυκλικής οικονομίας με χαμηλές εκπομπές σύμφωνα με τους στόχους της συμφωνίας του Παρισιού και της Ατζέντας του 2030·
Προώθηση της έξυπνης, βιώσιμης, χωρίς αποκλεισμούς και ασφαλούς κινητικότητας, καθώς και βελτίωση της μεταφορικής συνδεσιμότητας με την Ένωση·
Προώθηση προσβάσιμης, οικονομικά προσιτής, χωρίς αποκλεισμούς, αξιόπιστης και ασφαλούς ψηφιακής συνδεσιμότητας και ενίσχυση της ψηφιακής οικονομίας· προώθηση του ψηφιακού γραμματισμού και των σχετικών δεξιοτήτων· τόνωση της ψηφιακής επιχειρηματικότητας και της δημιουργίας θέσεων εργασίας στον τομέα· προώθηση της χρήσης ψηφιακών τεχνολογιών ως μοχλού βιώσιμης ανάπτυξης· αντιμετώπιση των ζητημάτων της κυβερνοασφάλειας, του ιδιωτικού χαρακτήρα των δεδομένων και άλλων κανονιστικών ζητημάτων που σχετίζονται με την ψηφιοποίηση·
Ανάπτυξη και ενίσχυση αγορών και τομέων κατά τρόπο που ενισχύει τη χωρίς αποκλεισμούς, βιώσιμη και κλιματικά ανθεκτική οικονομική μεγέθυνση και το δίκαιο εμπόριο, και περιορίζει την κοινωνικοοικονομική περιθωριοποίηση των ευάλωτων ομάδων·
Στήριξη της ατζέντας της περιφερειακής ολοκλήρωσης και των βέλτιστων εμπορικών πολιτικών υπέρ της χωρίς αποκλεισμούς και βιώσιμης ανάπτυξης, ενίσχυση των εμπορικών ικανοτήτων των χωρών, και στήριξη της εμπέδωσης και εφαρμογής εμπορικών συμφωνιών μεταξύ της Ένωσης και των εταίρων της, συμπεριλαμβανομένων ολιστικών και ασύμμετρων συμφωνιών με αναπτυσσόμενες χώρες εταίρους, σύμφωνα με τα πρότυπα για τα ανθρώπινα δικαιώματα· προώθηση και ενίσχυση της πολυμέρειας, της βιώσιμης οικονομικής συνεργασίας, καθώς και μέτρων για την προώθηση και ενίσχυση των κανόνων του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου·
Προώθηση της συνεργασίας στους τομείς της επιστήμης, της τεχνολογίας και της έρευνας, της ψηφιοποίησης, των ανοικτών δεδομένων, των μαζικών δεδομένων και της τεχνητής νοημοσύνης καθώς και της καινοτομίας, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης της επιστημονικής διπλωματίας·
Προαγωγή του διαπολιτισμικού διαλόγου και της πολιτισμικής πολυμορφίας σε όλες τις μορφές της, ανάπτυξη της τοπικής χειροτεχνίας καθώς και των σύγχρονων τεχνών και πολιτιστικών εκφράσεων, διαφύλαξη και προώθηση της πολιτιστικής κληρονομιάς, αξιοποίηση του δυναμικού των κλάδων της δημιουργίας για βιώσιμη, κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη, και κατοχύρωση αλλά και ενίσχυση των δικαιωμάτων των αυτοχθόνων λαών κατά τα οριζόμενα στη Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Αυτοχθόνων Λαών, καθώς και των τοπικών κοινοτήτων και της ουσιαστικής συμμετοχής και ενδυνάμωσής τους·
Ενδυνάμωση των γυναικών ώστε να αναλάβουν μεγαλύτερο ρόλο στην οικονομία και τη λήψη αποφάσεων, μεταξύ άλλων σε τοπικό επίπεδο·
Βελτίωση της πρόσβασης όλων σε αξιοπρεπή εργασία σε ένα υγιεινό περιβάλλον, και δημιουργία περισσότερο εύρυθμων αγορών εργασίας με λιγότερους αποκλεισμούς καθώς και πολιτικών απασχόλησης που στοχεύουν στην αξιοπρεπή εργασία, τον σεβασμό των ανθρώπινων και εργασιακών δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των μισθών διαβίωσης για όλους, ιδίως τις γυναίκες και τη νεολαία·
Προώθηση της δίκαιης, βιώσιμης, αστρέβλωτης, συνυπολογίζουσας τη διάσταση των συγκρούσεων και αφιστάμενης από πρακτικές διαφθοράς πρόσβασης στους εξορυκτικούς τομείς, παράλληλα με σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· ενίσχυση της διαφάνειας, της δέουσας επιμέλειας και της ευθύνης των επενδυτών με ταυτόχρονη προώθηση της λογοδοσίας του ιδιωτικού τομέα· εφαρμογή μέτρων συνοδευτικών του κανονισμού (ΕΕ) 2017/821 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου ( 3 ).
ΕΙΡΗΝΗ
6. Ειρήνη, σταθερότητα και πρόληψη συγκρούσεων
Συμβολή στην ειρήνη, στην πρόληψη των συγκρούσεων και, κατά συνέπεια, στη σταθερότητα μέσω της ανάπτυξης της ανθεκτικότητας κρατών, υποεθνικών αρχών, κοινωνιών, κοινοτήτων και ατόμων σε πολιτικές, οικονομικές, περιβαλλοντικές, επισιτιστικές, δημογραφικές, σχετιζόμενες με την ασφάλεια και κοινωνικές πιέσεις και κλυδωνισμούς, μεταξύ άλλων μέσω της αντιμετώπισης υβριδικών απειλών και της υποστήριξης εκτιμήσεων ανθεκτικότητας για τον εντοπισμό των τοπικών ικανοτήτων εντός των κοινωνιών που τους επιτρέπουν να αντέχουν και να προσαρμόζονται στις πιέσεις και τους κλυδωνισμούς αυτούς και να ανακάμπτουν γρήγορα· αντιμετώπιση του πολιτικού και οικονομικού αποκλεισμού και άλλων μακροπρόθεσμων διαρθρωτικών και βαθύτερων αιτιών συγκρούσεων, ανασφάλειας και αστάθειας·
Προώθηση ενός πνεύματος μη βίας, μεταξύ άλλων μέσω της στήριξης της τυπικής, άτυπης και μη τυπικής εκπαίδευσης για την ειρήνη·
Στήριξη της πρόληψης των συγκρούσεων, της έγκαιρης προειδοποίησης και της οικοδόμησης της ειρήνης μέσω της διαμεσολάβησης και του διαλόγου, της διαχείρισης κρίσεων και της σταθεροποίησης και ανασυγκρότησης μετά από συγκρούσεις, συμπεριλαμβανομένου του ενισχυμένου ρόλου των γυναικών σε όλα αυτά τα στάδια· προώθηση, διευκόλυνση και ανάπτυξη ικανοτήτων για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης, τη διαμεσολάβηση, τον διάλογο και τη συμφιλίωση, τις σχέσεις καλής γειτονίας και άλλα μέτρα που συμβάλλουν στην πρόληψη και επίλυση συγκρούσεων, με ιδιαίτερη έμφαση στις αναδυόμενες διακοινοτικές εντάσεις, καθώς και στα μέτρα συμφιλίωσης μεταξύ τμημάτων της κοινωνίας και σε παρατεταμένες συγκρούσεις και κρίσεις·
Στήριξη της αποκατάστασης και της επανένταξης των θυμάτων ένοπλων συγκρούσεων, στήριξη του αφοπλισμού, της αποστράτευσης και της επανένταξης πρώην μαχητών και των οικογενειών τους στην κοινωνία και αντιμετώπιση των κοινωνικών επιπτώσεων της αναδιάρθρωσης των ενόπλων δυνάμεων, συμπεριλαμβανομένων των ειδικών αναγκών των γυναικών·
Ενίσχυση της συστηματικής συμμετοχής των γυναικών και της νεολαίας, μεταξύ άλλων στη λήψη αποφάσεων και την εφαρμογή τους, στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις, στις διαδικασίες συμφιλίωσης, στην πρόληψη συγκρούσεων και στην οικοδόμηση ειρήνης, καθώς και της ένταξής τους, της ουσιαστικής συμμετοχής τους στον δημόσιο και πολιτικό βίο και της κοινωνικής αναγνώρισής τους, σύμφωνα με την απόφαση αριθ. 1325 (2000) του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, ιδίως σε καταστάσεις και χώρες ευάλωτες, με εν εξελίξει συγκρούσεις και μετά από συγκρούσεις, μεταξύ άλλων για να αντιμετωπίζονται οι δυσανάλογες επιπτώσεις των βίαιων συγκρούσεων επ’ αυτών και να λαμβάνονται υπόψη καλύτερα οι ειδικές ανάγκες τους κατά τη διάρκεια των συγκρούσεων·
Πρόληψη όλων των μορφών σεξουαλικής και έμφυλης βίας, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης της σεξουαλικής βίας ως όπλου πολέμου·
Στήριξη της προσεκτικής ως προς τη διάσταση του φύλου και των συγκρούσεων μεταρρύθμισης του τομέα της ασφάλειας που εγγυάται τον σεβασμό, την προώθηση και την πραγμάτωση των θεμελιωδών αξιών της Ένωσης και των αρχών καλής διακυβέρνησης και σταδιακά παρέχει στα άτομα, στην κοινωνία των πολιτών και στην πολιτεία χαρακτηριζόμενες από αυξημένη αποτελεσματικότητα, δημοκρατικότητα και λογοδοσία ικανότητες και μέσα στον τομέα της ασφάλειας για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την ειρήνη·
Στήριξη της ανάπτυξης των ικανοτήτων των στρατιωτικών φορέων προς στήριξη της ανάπτυξης και της ασφάλειας για την ανάπτυξη, σύμφωνα με το άρθρο 9·
Στήριξη περιφερειακών και διεθνών πρωτοβουλιών αφοπλισμού, καθώς και συστημάτων και μηχανισμών ελέγχου των εξαγωγών όπλων·
Στήριξη τοπικών, εθνικών, περιφερειακών και διεθνών πρωτοβουλιών που συμβάλλουν στην ασφάλεια, τη σταθερότητα και την ειρήνη, συμπεριλαμβανομένων των πρωτοβουλιών αφοπλισμού και των συστημάτων και μηχανισμών ελέγχου των εξαγωγών όπλων, της αποναρκοθέτησης και της δράσης κατά των ναρκών, καθώς και διασύνδεση των εν λόγω διαφορετικών πρωτοβουλιών και αντιμετώπιση του κοινωνικοοικονομικού αντικτύπου που έχουν στον άμαχο πληθυσμό, συμπεριλαμβανομένων των αναγκών των γυναικών, οι νάρκες κατά προσωπικού, το μη εκραγέν υλικό ή τα εκρηκτικά κατάλοιπα πολέμου·
Πρόληψη και αντιμετώπιση της ριζοσπαστικοποίησης που οδηγεί στον βίαιο εξτρεμισμό και την τρομοκρατία, καθώς και προστασία των ατόμων από τέτοιου είδους απειλές, μεταξύ άλλων μέσω δράσεων προσαρμοσμένων στις περιστάσεις και προσεκτικών ως προς τη διάσταση των συγκρούσεων και του φύλου·
Στήριξη ειδικών, τοπικών, εθνικών, περιφερειακών και διεθνών δικαστηρίων καθώς και επιτροπών και μηχανισμών εξακρίβωσης της αλήθειας και συμφιλίωσης·
Καταπολέμηση κάθε μορφής βίας, διαφθοράς και οργανωμένου εγκλήματος και νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες·
Προώθηση της διασυνοριακής συνεργασίας όσον αφορά τη βιώσιμη, προσεκτική ως προς τη διάσταση των συγκρούσεων και συμμετοχική διαχείριση των κοινών φυσικών πόρων, σύμφωνα με το διεθνές και το ενωσιακό δίκαιο, καθώς και σεβασμός και προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των ατόμων και των ομάδων που επηρεάζονται, συμπεριλαμβανομένων των αυτοχθόνων λαών κατά τα οριζόμενα στη Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Αυτοχθόνων Λαών, καθώς και των τοπικών κοινοτήτων·
Συνεργασία με τρίτες χώρες για την ειρηνική χρήση της πυρηνικής ενέργειας στους τομείς της υγείας, της γεωργίας και της ασφάλειας των τροφίμων, με εξασφάλιση της πλήρους συμμόρφωσης με τα πλέον υψηλά διεθνή πρότυπα· υποστήριξη κοινωνικών δράσεων που αντιμετωπίζουν τις συνέπειες για τον πληθυσμό χωρών εκτεθειμένων σε ραδιολογικά ατυχήματα και αποσκοπούν στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσής τους· προώθηση της διαχείρισης των γνώσεων, της κατάρτισης και της εκπαίδευσης σε πυρηνικούς τομείς. Όπου αρμόζει, οι δραστηριότητες αυτές είναι συνεπείς με εκείνες του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Διεθνούς Συνεργασίας για την Πυρηνική Ασφάλεια·
Ενίσχυση της θαλάσσιας ασφάλειας και προστασίας για ασφαλείς, προστατευμένους και καθαρούς ωκεανούς υπό βιώσιμη διαχείριση·
Στήριξη της ανάπτυξης ικανοτήτων στον τομέα της κυβερνοασφάλειας, της ανθεκτικότητας των ψηφιακών δικτύων, της προστασίας των δεδομένων και της ιδιωτικότητας, σύμφωνα με τα πρότυπα και τις αρχές για τα ανθρώπινα δικαιώματα.
ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΣΧΕΣΗ
7. Εταιρική σχέση
Ενίσχυση του ενστερνισμού από την ίδια τη χώρα, της εταιρικής σχέσης και του εποικοδομητικού διαλόγου, μεταξύ άλλων με την κοινωνία των πολιτών, ως συμβολή στην ενίσχυση της αποτελεσματικότητας της συνεργασίας για την ανάπτυξη σε όλες τις διαστάσεις της (με ιδιαίτερη προσοχή στις ειδικές προκλήσεις των λιγότερο αναπτυγμένων χωρών και των χωρών που πλήττονται από συγκρούσεις και αστάθεια, καθώς και στις ειδικές προκλήσεις μετάβασης των χωρών μέσου εισοδήματος και των πιο προηγμένων αναπτυσσόμενων χωρών)·εφαρμογή μιας προσέγγισης όσον αφορά τη συνεργασία για την ανάπτυξη που βασίζεται στα δικαιώματα και καλύπτει όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα· μέριμνα για όλους τους ανθρώπους·
Εμβάθυνση του πολιτικού, οικονομικού, κοινωνικού, περιβαλλοντικού και πολιτισμικού διαλόγου μεταξύ της Ένωσης και τρίτων χωρών και περιφερειακών και διεθνών οργανισμών, και υποστήριξη της υλοποίησης διμερών και διεθνών δεσμεύσεων·
Προώθηση της εντατικότερης άρσης των αποκλεισμών και της συνεργασίας όλων των παραγόντων στην εφαρμογή των πολιτικών συνεργασίας για την ανάπτυξη και των πολιτικών εξωτερικής δράσης, με στόχο την ανταλλαγή διδαγμάτων και τη μεγιστοποίηση των ικανοτήτων, της προστιθέμενης αξίας, της αριστείας και της πείρας, καθώς και την ενίσχυση, με τον τρόπο αυτό, των κοινών στόχων, αξιών και συμφερόντων και της φιλοδοξίας για καλύτερη συνεργασία·
Ενθάρρυνση των σχέσεων καλής γειτονίας, της περιφερειακής ολοκλήρωσης, της ενίσχυσης της συνδεσιμότητας, της συνεργασίας και του εποικοδομητικού και χωρίς αποκλεισμούς διαλόγου, περιλαμβανομένης, μεταξύ άλλων, της αυξημένης περιφερειακής συνεργασίας στο πλαίσιο της στρατηγικής της ΕΕ για τη σύνδεση Ευρώπης και Ασίας, της στρατηγικής της ΕΕ για την Κεντρική Ασία, της εταιρικής σχέσης ΕΕ-Αφρικής, της περιφερειακής συνεργασίας στον Εύξεινο Πόντο, της συνεργασίας για την Αρκτική και της Βόρειας Διάστασης·
Στήριξη και ενίσχυση της συνεργασίας των χωρών και περιφερειών εταίρων με γειτονικές άκρως απόκεντρες περιοχές της Ένωσης και με υπερπόντιες χώρες και εδάφη·
Προώθηση ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος για τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και τα ιδρύματα· ενίσχυση της ουσιαστικής, διαρκούς και διαρθρωμένης συμμετοχής τους στις εσωτερικές και διεθνείς πολιτικές και της ικανότητάς τους να επιτελούν τον ρόλο τους ως ανεξάρτητοι φορείς ανάπτυξης και διακυβέρνησης· και ενίσχυση πολυμερών προσεγγίσεων και νέων τρόπων ανάπτυξης εταιρικών σχέσεων με παράγοντες της κοινωνίας των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των οργανώσεων για τα δικαιώματα των γυναικών· στήριξη της δημοκρατίας και επέκταση του χώρου δράσης των πολιτών· προώθηση ουσιαστικού και διαρθρωμένου διαλόγου με την Ένωση και της αποτελεσματικής χρήσης και εφαρμογής των χαρτών πορείας ανά χώρα για τη συνεργασία της Ένωσης με την κοινωνία των πολιτών·
Συνεργασία με τις τοπικές αρχές και υποστήριξη του ρόλου τους ως φορέων υπεύθυνων για τη χάραξη πολιτικών και τη λήψη αποφάσεων με σκοπό την τόνωση της τοπικής ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένου του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, και τη βελτίωση της διακυβέρνησης, καθώς και με φορείς ανάπτυξης και διακυβέρνησης· προώθηση ενός ευνοϊκού ρυθμιστικού και θεσμικού πλαισίου που θα επιτρέπει στις τοπικές αρχές να ασκούν την εντολή τους, ενισχύοντας την ουσιαστική, συνεχή και διαρθρωμένη συμμετοχή τους στις εγχώριες και διεθνείς πολιτικές· και ενίσχυση των προσεγγίσεων διακυβέρνησης πολυσυμμετοχικού και πολυεπίπεδου χαρακτήρα και νέων τρόπων σύμπραξης με τις τοπικές αρχές·
Αποτελεσματικότερη συνεργασία με τον πληθυσμό, συμπεριλαμβανομένων των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, σε τρίτες χώρες, μεταξύ άλλων με την πλήρη αξιοποίηση της οικονομικής, πολιτιστικής και δημόσιας διπλωματίας·
Κινητοποίηση των εκβιομηχανισμένων και πιο προηγμένων αναπτυσσόμενων χωρών όσον αφορά την εφαρμογή της Ατζέντας του 2030, τα παγκόσμια δημόσια αγαθά και τις προκλήσεις, μεταξύ άλλων στον τομέα της συνεργασίας Νότου-Νότου και της τριγωνικής συνεργασίας·
Ενθάρρυνση της περιφερειακής ολοκλήρωσης και συνεργασίας με τρόπο προσανατολισμένο στην παραγωγή αποτελεσμάτων, μέσω της στήριξης της περιφερειακής ολοκλήρωσης και του διαλόγου·
Οικοδόμηση εταιρικών σχέσεων με τον ιδιωτικό τομέα για τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την ενίσχυση των μέσων διαβίωσης στις χώρες εταίρους.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ III
ΤΟΜΕΙΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΓΙΑ ΘΕΜΑΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ
1. ΤΟΜΕΙΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
Η Ένωση συμβάλλει στην προώθηση των θεμελιωδών αξιών της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου, της οικουμενικότητας, του αδιαίρετου χαρακτήρα και της αλληλεξάρτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, του σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, των αρχών της απαγόρευσης των διακρίσεων, της ισότητας και της αλληλεγγύης, καθώς και του σεβασμού των αρχών του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και του διεθνούς δικαίου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, κυρίως στους ακόλουθους τομείς:
Προάσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών για όλους και συμβολή στη διαμόρφωση κοινωνιών στις οποίες επικρατούν η συμμετοχή, η ανεκτικότητα, η απαγόρευση των διακρίσεων, η ανθρώπινη αξιοπρέπεια, η ισότητα, η κοινωνική δικαιοσύνη, η διεθνής δικαιοσύνη και η λογοδοσία. Καλύπτονται δύο μεγάλοι άξονες:
παρακολούθηση, προώθηση και ενίσχυση του σεβασμού και της τήρησης όλων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τόσο των ατομικών όσο και των πολιτικών, καθώς και των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών δικαιωμάτων.
Ο άξονας αυτός περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, δράσεις για τα εξής: κατάργηση της θανατικής ποινής· προώθηση του αγώνα κατά των βίαιων εξαφανίσεων· πρόληψη και εξάλειψη των βασανιστηρίων, της κακομεταχείρισης και άλλης σκληρής, απάνθρωπης και ταπεινωτικής τιμωρίας ή μεταχείρισης· προώθηση της ελευθερίας της έκφρασης, του συνέρχεσθαι και του συνεταιρίζεσθαι καθώς και της ελευθερίας της σκέψης, της συνείδησης, της θρησκείας ή των πεποιθήσεων· προώθηση και προστασία της ισότητας των φύλων και της ενδυνάμωσης των γυναικών και των κοριτσιών σε όλους τους τομείς της ζωής, συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης, της υγείας και των τομέων και δικαιωμάτων που αναφέρονται στο άρθρο 8 παράγραφος 4, της ισορροπίας μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής και της λήψης πολιτικών αποφάσεων· στήριξη μέτρων για την εξάλειψη όλων των μορφών βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών· προώθηση και προστασία των δικαιωμάτων του παιδιού, των γυναικών, της νεολαίας, των ΛΟΑΤΙ, συμπεριλαμβανομένων μέτρων για την αποποινικοποίηση της ομοφυλοφιλίας, των ατόμων που ανήκουν σε εθνικές ή εθνοτικές, θρησκευτικές ή γλωσσικές μειονότητες, των αυτοχθόνων λαών όπως ορίζονται στη Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Αυτοχθόνων Λαών, και των ατόμων με αναπηρίες· και καταπολέμηση του ρατσισμού, της ξενοφοβίας και των διακρίσεων για οποιονδήποτε λόγο. Εντός του καθορισμένου πεδίου εφαρμογής, η ενωσιακή βοήθεια καλύπτει ιδίως τα πλέον ευεπηρέαστα από τις συγκυρίες ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ανταποκρίνεται στη συρρίκνωση του πεδίου δράσης της κοινωνίας των πολιτών που δραστηριοποιείται στην προώθηση και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, και επίσης αντιμετωπίζει άλλες αναδυόμενες και σύνθετες προκλήσεις·
προστασία και ενδυνάμωση των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε ολόκληρο τον κόσμο, ιδίως σε χώρες όπου η έλλειψη σεβασμού για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις θεμελιώδεις ελευθερίες είναι ιδιαίτερα έντονη και συστηματική, μεταξύ άλλων όταν έχουν ληφθεί περιοριστικά μέτρα για τη συρρίκνωση των δράσεών τους και η δράση τους είναι ζωτικής σημασίας για την ενίσχυση του θεσμικού και νομικού πλαισίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Προσφέρεται κατεπείγουσα, μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη βοήθεια καθώς και βιώσιμα μέτρα για τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την κοινωνία των πολιτών, ιδίως τους τοπικούς υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την τοπική κοινωνία των πολιτών, μέσω ειδικού μηχανισμού για την προστασία των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ώστε να εκτελούν ανεμπόδιστα το έργο τους.
Ανάπτυξη, στήριξη, εδραίωση και προστασία της δημοκρατίας· αντιμετώπιση όλων των πτυχών της δημοκρατικής διακυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένης της ενίσχυσης του πολιτικού πλουραλισμού, της αντιπροσώπευσης και της λογοδοσίας, της ενίσχυσης της δημοκρατίας σε όλα τα επίπεδα, της ενίσχυσης της συμμετοχής των πολιτών και της κοινωνίας των πολιτών, της στήριξης αξιόπιστων, χωρίς αποκλεισμούς και διαφανών εκλογικών διαδικασιών, καθώς και της στήριξης των ικανοτήτων των πολιτών για την παρακολούθηση των δημοκρατικών και εκλογικών συστημάτων, μέσω της παροχής στήριξης σε εγχώριες οργανώσεις πολιτών για την εκλογική παρατήρηση και στα περιφερειακά δίκτυά τους. Η δημοκρατία ενισχύεται με την υποστήριξη των βασικών πυλώνων των δημοκρατικών συστημάτων, των δημοκρατικών προτύπων και αξιών, των ελεύθερων, ανεξάρτητων και πλουραλιστικών μέσων ενημέρωσης, τόσο στο διαδίκτυο όσο και εκτός αυτού, της ελευθερίας στο διαδίκτυο, της καταπολέμησης της λογοκρισίας, των υποκείμενων σε λογοδοσία και χωρίς αποκλεισμούς θεσμών, συμπεριλαμβανομένων των κοινοβουλίων και των πολιτικών κομμάτων, και της καταπολέμησης της διαφθοράς. Η ενωσιακή βοήθεια στηρίζει τη δράση της κοινωνίας των πολιτών για την ενίσχυση του κράτους δικαίου, την προαγωγή της ανεξαρτησίας της δικαστικής και νομοθετικής εξουσίας, τη στήριξη και την αξιολόγηση των νομικών και θεσμικών μεταρρυθμίσεων και της εφαρμογής τους, την παρακολούθηση των δημοκρατικών και εκλογικών συστημάτων και την προώθηση της πρόσβασης όλων σε οικονομικά προσιτή δικαιοσύνη, μεταξύ άλλων σε αποτελεσματικούς και προσβάσιμους μηχανισμούς υποβολής καταγγελιών και προσφυγών σε εθνικό και τοπικό επίπεδο.
Η παρατήρηση εκλογών διαδραματίζει καίριο ρόλο στην ευρύτερη υποστήριξη των δημοκρατικών διαδικασιών. Στο πλαίσιο αυτό, η παρατήρηση εκλογών από την Ένωση εξακολουθεί να αποτελεί σημαντική συνιστώσα του προγράμματος, όπως και η συνέχεια που δίνεται στις συστάσεις των ενωσιακών αποστολών παρατήρησης εκλογών.
Οι τομείς παρέμβασης 1 και 2 συμβάλλουν στην ενίσχυση της συνεργασίας και της εταιρικής σχέσης με την κοινωνία των πολιτών που εργάζεται για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία, μεταξύ άλλων σε ευαίσθητες καταστάσεις, και στην καλλιέργεια νέων περιφερειακών και διαπεριφερειακών συνεργειών, μέσω της ανταλλαγής γνώσεων, συμπεριλαμβανομένης της ανταλλαγής βέλτιστων πρακτικών, και της δημιουργίας δικτύων μεταξύ φορέων της τοπικής κοινωνίας των πολιτών και μεταξύ της κοινωνίας των πολιτών και άλλων σχετικών φορέων και μηχανισμών για τα ανθρώπινα δικαιώματα με σκοπό την ενίσχυση των ικανοτήτων τους, συμπεριλαμβανομένης της ανθεκτικότητάς τους, και την ανάπτυξη ενός πειστικού αφηγήματος για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία με πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα.
Προώθηση της αποτελεσματικής πολυμέρειας και στρατηγικής εταιρικής σχέσης και συμβολή στην ενίσχυση των ικανοτήτων διεθνών, περιφερειακών και εθνικών μέσων και μηχανισμών για την προαγωγή και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου. Οι στρατηγικές εταιρικές σχέσεις ενισχύονται, με ιδιαίτερη έμφαση στην Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο και σε άλλους σχετικούς διεθνείς, περιφερειακούς και εθνικούς μηχανισμούς για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Επιπλέον, το πρόγραμμα προωθεί την εκπαίδευση και την έρευνα σχετικά με τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη δημοκρατία, μεταξύ άλλων μέσω του Παγκόσμιου Δικτύου για Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
2. ΤΟΜΕΙΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ
1. Χωρίς αποκλεισμούς, συμμετοχική, ενδυναμωμένη και ανεξάρτητη κοινωνία των πολιτών και δημοκρατικός χώρος στις χώρες εταίρους
Δημιουργία ευνοϊκού και προσβάσιμου περιβάλλοντος για τη συμμετοχή των πολιτών και τη δράση της κοινωνίας των πολιτών, μεταξύ άλλων μέσω ιδρυμάτων, με τη στήριξη της ενεργού συμμετοχής της κοινωνίας των πολιτών σε διαλόγους πολιτικής και της εδραίωσης πλατφορμών διαλόγου για μη κρατικούς φορείς·
Στήριξη και ανάπτυξη της ικανότητας των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και των ιδρυμάτων να ενεργούν αυτά καθαυτά ως φορείς τόσο ανάπτυξης όσο και χρηστής διακυβέρνησης·
Ανάπτυξη της ικανότητας των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών να στηρίζουν ευάλωτες και περιθωριοποιημένες ομάδες μέσω της παροχής βασικών κοινωνικών υπηρεσιών όπως η υγεία - συμπεριλαμβανομένης της διατροφής, της εκπαίδευσης, της κοινωνικής προστασίας και της πρόσβασης σε ασφαλές νερό, αποχέτευση και υγιεινή.
Στήριξη και ενδυνάμωση των γυναικείων οργανώσεων και άλλων συναφών οργανώσεων που δραστηριοποιούνται για την ισότητα των φύλων, καθώς και των υπερασπιστριών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ώστε να έχουν την ευκαιρία να εργάζονται και να προστατεύονται από απειλές και βία·
Αύξηση της ικανότητας των δικτύων, πλατφορμών και συμμαχιών της κοινωνίας των πολιτών στις χώρες εταίρους·
Ενδυνάμωση της κοινωνίας των πολιτών για την επιτέλεση του έργου της, μεταξύ άλλων, μέσω της ανάπτυξης ικανοτήτων, του συντονισμού και της θεσμικής ενίσχυσης των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, λαμβανομένης υπόψη της σημασίας ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος για τις δράσεις τους και της πρόσβασής τους σε χρηματοδότηση, καθώς και για την κινητοποίηση στο επίπεδο των οργανώσεων της και με διαφορετικά είδη ενδιαφερόμενων μερών. Καλλιέργεια του διαλόγου μεταξύ των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και των κυβερνήσεων για θέματα δημόσιας πολιτικής.
2. Ανοιχτός και χωρίς αποκλεισμούς διάλογος με παράγοντες της κοινωνίας των πολιτών και μεταξύ τους
Προώθηση συμμετοχικών πολυμερών φόρουμ διαλόγου, συμπεριλαμβανομένης της αλληλεπίδρασης και του συντονισμού μεταξύ των πολιτών, της κοινωνίας των πολιτών, των τοπικών αρχών, των κρατών μελών, των χωρών εταίρων, του ιδιωτικού τομέα και άλλων βασικών ενδιαφερόμενων μερών σε θέματα ανάπτυξης·
Ενίσχυση της συνεργασίας και της ανταλλαγής γνώσεων και εμπειρίας με παράγοντες της κοινωνίας των πολιτών και μεταξύ αυτών, εγχώρια και διεθνώς·
Ενίσχυση της συνεργασίας και των εταιρικών σχέσεων των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών με διεθνείς διακυβερνητικούς οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης ικανοτήτων με στόχο την προώθηση και την παρακολούθηση της εφαρμογής διεθνών και περιφερειακών πράξεων, μεταξύ άλλων όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα, τη δικαιοσύνη, το κράτος δικαίου και τη δημοκρατία·
Εξασφάλιση ουσιαστικού και συνεχούς διαρθρωμένου διαλόγου και εταιρικών σχέσεων με την Ένωση.
3. Ευαισθητοποίηση, κατανόηση, γνώση και δραστηριοποίηση των ευρωπαίων πολιτών για ζητήματα ανάπτυξης
Ενδυνάμωση των πολιτών ώστε να αυξηθεί η δραστηριοποίησή τους για ζητήματα ανάπτυξης και για τους ΣΒΑ, μεταξύ άλλων με την ευαισθητοποίηση του κοινού, την προώθηση της τυπικής, της άτυπης και της μη τυπικής εκπαίδευσης για την ανάπτυξη, ειδικά στο επίπεδο της νεολαίας, και την προώθηση της ανταλλαγής γνώσεων μεταξύ των σχετικών παραγόντων, με έμφαση στα κράτη μέλη της Ένωσης, στις υποψήφιες χώρες και στους δυνάμει υποψήφιους·
Κινητοποίηση της κοινής γνώμης στην Ένωση, τις υποψήφιες χώρες και τους δυνάμει υποψήφιους υπέρ βιώσιμων και χωρίς αποκλεισμούς αναπτυξιακών στρατηγικών, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης της φτώχειας, στις χώρες εταίρους.
3. ΤΟΜΕΙΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΡΗΝΗ, ΤΗ ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΩΝ ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΩΝ
1. Βοήθεια για την πρόληψη των συγκρούσεων, την οικοδόμηση της ειρήνης και την ετοιμότητα για την αντιμετώπιση κρίσεων
Η Ένωση παρέχει τεχνική βοήθεια και χρηματοδοτική συνδρομή που καλύπτουν τη στήριξη ευαίσθητων στο θέμα των συγκρούσεων μέτρων, τα οποία στοχεύουν στην οικοδόμηση και την ενίσχυση των ικανοτήτων των εταίρων να αναλύουν τους κινδύνους, να προλαμβάνουν τις συγκρούσεις, να οικοδομούν την ειρήνη και να καλύπτουν τις ανάγκες πριν και μετά την εκδήλωση της κρίσης, σε στενό συντονισμό με τα Ηνωμένα Έθνη και άλλους διεθνείς, περιφερειακούς και υποπεριφερειακούς οργανισμούς, καθώς και κρατικούς φορείς και φορείς της κοινωνίας των πολιτών και των τοπικών αρχών, στο πλαίσιο των προσπαθειών τους κυρίως στους ακόλουθους τομείς, με ιδιαίτερη προσοχή, μεταξύ άλλων, στην ισότητα των φύλων, ώστε να εξασφαλίζονται η αποτελεσματική συμμετοχή και η ενδυνάμωση των γυναικών και της νεολαίας:
έγκαιρη προειδοποίηση και ανάλυση λαμβανομένης υπόψη της διάστασης της σύγκρουσης κατά τη χάραξη και την εφαρμογή πολιτικών·
διευκόλυνση και ανάπτυξη ικανοτήτων για μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, διαμεσολάβησης, διαλόγου και συμφιλίωσης, μεταξύ άλλων σε επίπεδο κοινότητας, με ιδιαίτερη έμφαση στις αναδυόμενες διακοινοτικές εντάσεις, ιδίως δε για την πρόληψη των γενοκτονιών και των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας·
πρόληψη συγκρούσεων·
ενίσχυση των ικανοτήτων συμμετοχής και ανάπτυξης δυνάμεων σε μη στρατιωτικές αποστολές σταθεροποίησης, διατήρησης της ειρήνης και οικοδόμησης της ειρήνης·
βελτίωση της ανάκαμψης μετά από συγκρούσεις καθώς και μετά από καταστροφές, οι οποίες επηρεάζουν την πολιτική κατάσταση και την ασφάλεια·
στήριξη μέτρων σταθεροποίησης, προστασίας των ατόμων και αποκατάστασης της ανθρώπινης ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένης της δράσης κατά των ναρκών, της αποναρκοθέτησης και της μεταβατικής δικαιοσύνης σύμφωνα με τις σχετικές πολυμερείς συμφωνίες·
στήριξη δράσεων για την οικοδόμηση της ειρήνης και τη συγκρότηση κράτους, με τη συμμετοχή, κατά περίπτωση, οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, κρατών και διεθνών οργανισμών, καθώς και ενίσχυση των σχέσεων του κράτους με την κοινωνία·
συμβολή στην περαιτέρω ανάπτυξη διαρθρωμένου διαλόγου για θέματα οικοδόμησης της ειρήνης σε διάφορα επίπεδα, μεταξύ της κοινωνίας των πολιτών και των χωρών εταίρων καθώς και με την Ένωση·
αντιμετώπιση κρίσεων και ετοιμότητα·
μετριασμός της χρήσης φυσικών πόρων για τη χρηματοδότηση συγκρούσεων, και στήριξη της συμμόρφωσης των ενδιαφερόμενων μερών με πρωτοβουλίες όπως το σύστημα πιστοποίησης της διαδικασίας Κίμπερλυ, καθώς και νομικές πράξεις όπως ο κανονισμός (ΕΕ) 2017/821, ιδίως όσον αφορά τη διενέργεια αποδοτικών εγχώριων ελέγχων της παραγωγής και της εμπορίας φυσικών πόρων·
ανάπτυξη των ικανοτήτων των στρατιωτικών φορέων προς στήριξη της ανάπτυξης και της ασφάλειας για την ανάπτυξη, σύμφωνα με το άρθρο 9·
στήριξη δράσεων που προωθούν την ισότητα των φύλων και την ενδυνάμωση των γυναικών, ιδίως μέσω της εφαρμογής των αποφάσεων του ΣΑΗΕ 1325 (2000) και 2250 (2015), καθώς και τη συμμετοχή και εκπροσώπηση των γυναικών και της νεολαίας σε επίσημες και ανεπίσημες ειρηνευτικές διαδικασίες·
προώθηση ενός πνεύματος μη βίας, μεταξύ άλλων μέσω της στήριξης της τυπικής, άτυπης και μη τυπικής εκπαίδευσης για την ειρήνη·
στήριξη δράσεων για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας κρατών, κοινωνιών, κοινοτήτων και ατόμων, συμπεριλαμβανομένων εκτιμήσεων της ανθεκτικότητας που είναι σχεδιασμένες για τον εντοπισμό των ενδογενών ικανοτήτων των κοινωνιών που τους επιτρέπουν να αντέχουν και να προσαρμόζονται σε πιέσεις και κλυδωνισμούς και να ανακάμπτουν γρήγορα·
στήριξη των διεθνών ποινικών δικαστηρίων και των ειδικών εθνικών δικαστηρίων, των επιτροπών για την εξακρίβωση της αλήθειας και τη συμφιλίωση, της μεταβατικής δικαιοσύνης και άλλων μηχανισμών για τη νομική διευθέτηση καταγγελιών στον τομέα των ανθρώπινων δικαιωμάτων και για τη διεκδίκηση και την επιδίκαση δικαιωμάτων ιδιοκτησίας·
στήριξη μέτρων καταπολέμησης της παράνομης χρήσης και της πρόσβασης σε πυροβόλα όπλα, φορητά όπλα και ελαφρύ οπλισμό·
στήριξη της μεταφοράς τεχνογνωσίας, της ανταλλαγής πληροφοριών και βέλτιστων πρακτικών, της αξιολόγησης κινδύνων ή απειλών, της έρευνας και της ανάλυσης, των συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης, της κατάρτισης και της παροχής υπηρεσιών.
2. Βοήθεια για την αντιμετώπιση παγκόσμιων, διαπεριφερειακών και αναδυόμενων απειλών
Η Ένωση παρέχει τεχνική βοήθεια και χρηματοδοτική συνδρομή για τη στήριξη των προσπαθειών των εταίρων και των δράσεων της Ένωσης με στόχο την αντιμετώπιση παγκόσμιων, διαπεριφερειακών και αναδυόμενων απειλών κυρίως στους ακόλουθους τομείς:
απειλές κατά του νόμου και της τάξης, καθώς και κατά της ασφάλειας και της προστασίας των πολιτών, περιλαμβανομένης της τρομοκρατίας, της ριζοσπαστικοποίησης που οδηγεί στον βίαιο εξτρεμισμό, του οργανωμένου εγκλήματος, του κυβερνοεγκλήματος, των υβριδικών απειλών και της παράνομης διακίνησης, εμπορίου και διαμετακόμισης, ιδίως με την ενίσχυση της ικανότητας των αρχών επιβολής του νόμου και των δικαστικών και πολιτικών αρχών που συμμετέχουν στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας και του οργανωμένου εγκλήματος, συμπεριλαμβανομένου του κυβερνοεγκλήματος·
απειλές κατά των δημόσιων χώρων, των κρίσιμων υποδομών, συμπεριλαμβανομένων των διεθνών μεταφορών, μεταξύ άλλων της επιβατικής και εμπορευματικής κίνησης, των ενεργειακών εγκαταστάσεων και της διανομής ενέργειας, καθώς και της κυβερνοασφάλειας·
απειλές κατά της δημόσιας υγείας, συμπεριλαμβανομένων των ξαφνικών επιδημιών με δυνητικό διασυνοριακό αντίκτυπο·
απειλές κατά της περιβαλλοντικής σταθερότητας, απειλές κατά της ναυτιλιακής ασφάλειας και απειλές με δυνητικά αποσταθεροποιητικό αντίκτυπο στην ειρήνη και την ασφάλεια απορρέουσες από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής·
μετριασμός των κινδύνων που προκαλούνται εκ προθέσεως, λόγω ατυχήματος ή από φυσικά αίτια και συνδέονται με χημικά, βιολογικά, ραδιολογικά και πυρηνικά υλικά ή παράγοντες, καθώς και των κινδύνων που αφορούν εγκαταστάσεις, χώρους ή εκρηκτικά κατάλοιπα πολέμων και συγκρούσεων, ιδίως στους ακόλουθους τομείς:
υποστήριξη και προώθηση μη στρατιωτικών ερευνητικών δραστηριοτήτων ως εναλλακτικών της έρευνας που συνδέεται με αμυντικούς σκοπούς·
ενίσχυση των πρακτικών ασφάλειας που συνδέονται με μη στρατιωτικές εγκαταστάσεις όπου αποθηκεύονται ή υφίστανται επεξεργασία στο πλαίσιο μη στρατιωτικών ερευνητικών προγραμμάτων ευαίσθητα χημικά, βιολογικά, ραδιολογικά και πυρηνικά υλικά ή παράγοντες·
στήριξη, στο πλαίσιο των ενωσιακών πολιτικών συνεργασίας και των στόχων τους, της δημιουργίας μη στρατιωτικών υποδομών και της εκπόνησης σχετικών μη στρατιωτικών μελετών που απαιτούνται για την αποξήλωση, την εξυγίανση ή τη μετατροπή εγκαταστάσεων και χώρων σχετικών με οπλισμό, εφόσον δηλώνεται ότι οι εγκαταστάσεις και οι χώροι αυτοί δεν αποτελούν πλέον μέρος αμυντικού προγράμματος·
ενίσχυση της ικανότητας των αρμόδιων μη στρατιωτικών αρχών που συμμετέχουν στην ανάπτυξη και την επιβολή αποτελεσματικού ελέγχου της παράνομης διακίνησης χημικών, βιολογικών, ραδιολογικών και πυρηνικών υλικών ή παραγόντων (συμπεριλαμβανομένου του εξοπλισμού για την παραγωγή ή τη χρήση τους)·
ανάπτυξη του νομικού πλαισίου και των θεσμικών ικανοτήτων για την καθιέρωση και την επιβολή αποτελεσματικών ελέγχων των εξαγωγών, ιδίως των αγαθών διπλής χρήσης, περιλαμβανομένων μέτρων περιφερειακής συνεργασίας καθώς και όσον αφορά την υλοποίηση των διατάξεων της Συνθήκης για το Εμπόριο Όπλων και την προώθηση της συμμόρφωσης προς αυτήν·
ανάπτυξη αποτελεσματικής μη στρατιωτικής ετοιμότητας για την αντιμετώπιση καταστροφών, σχεδιασμού και δράσης για την αντιμετώπιση καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, καθώς και δυνατοτήτων για μέτρα καθαρισμού.
Όπου αρμόζει, οι δραστηριότητες αυτές είναι συνεπείς με εκείνες του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Διεθνούς Συνεργασίας για την Πυρηνική Ασφάλεια·
ανάπτυξη των ικανοτήτων των στρατιωτικών φορέων προς στήριξη της ανάπτυξης και της ασφάλειας για την ανάπτυξη, σύμφωνα με το άρθρο 9·
Προτεραιότητα δίνεται σε διαπεριφερειακές συνεργασίες όπου συμμετέχουν δύο ή περισσότερες τρίτες χώρες που έχουν επιδείξει σαφή πολιτική βούληση για την αντιμετώπιση των προαναφερόμενων απειλών.
Τα μέτρα δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στη χρηστή διακυβέρνηση και είναι σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Η συνεργασία για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας μπορεί επίσης να διεξάγεται με μεμονωμένες χώρες, περιφέρειες ή διεθνείς, περιφερειακούς και υποπεριφερειακούς οργανισμούς.
Όσον αφορά την παροχή βοήθειας σε αρχές που συμμετέχουν στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας, προτεραιότητα δίνεται σε υποστηρικτικά μέτρα για την ανάπτυξη και ενίσχυση της αντιτρομοκρατικής νομοθεσίας, την εφαρμογή και την εκτέλεση της δημοσιονομικής, τελωνειακής και μεταναστευτικής νομοθεσίας, την ανάπτυξη διαδικασιών επιβολής του νόμου εναρμονισμένων με τα υψηλότερα διεθνή πρότυπα και σύμφωνων με το διεθνές δίκαιο, την ενίσχυση των μηχανισμών δημοκρατικού ελέγχου και θεσμικής εποπτείας, καθώς και την πρόληψη του βίαιου ριζοσπαστισμού.
Όσον αφορά τη βοήθεια για την αντιμετώπιση του προβλήματος των ναρκωτικών, δίνεται η δέουσα προσοχή στη διεθνή συνεργασία που αποσκοπεί στην προώθηση βέλτιστων πρακτικών σχετικά με τον περιορισμό της ζήτησης, της παραγωγής και των βλαπτικών επιπτώσεων.
4. ΤΟΜΕΙΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ
A. ΑΝΘΡΩΠΟΙ
1. Υγεία
Ανάπτυξη των στοιχείων καίριας σημασίας ενός αποτελεσματικού και ολοκληρωμένου συστήματος υγείας, μεταξύ άλλων για τις μεταδοτικές νόσους, τα οποία αντιμετωπίζονται καλύτερα σε παγκόσμιο επίπεδο για την εξασφάλιση ισότιμης, οικονομικά προσιτής, χωρίς αποκλεισμούς και καθολικής πρόσβασης σε υπηρεσίες υγείας, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αναφέρονται στο άρθρο 8 παράγραφος 4·
Προώθηση, παροχή και επέκταση βασικών υπηρεσιών και υπηρεσιών ψυχολογικής υποστήριξης για θύματα βίας, ιδίως για γυναίκες και παιδιά θύματα βιασμού·
Ενίσχυση παγκόσμιων πρωτοβουλιών που λειτουργούν ως καταλύτες για την καθολική κάλυψη υγείας, μέσω παγκόσμιας ηγετικής δράσης για μια προσέγγιση που ενσωματώνει την υγεία σε όλες τις πολιτικές με εξασφάλιση του συνεχούς της φροντίδας, συμπεριλαμβανομένης της προαγωγής της υγείας, από την πρόληψη έως την υποστήριξη μετά την περίθαλψη·
Αντιμετώπιση της παγκόσμιας υγειονομικής ασφάλειας και της μικροβιακής αντοχής μέσω της έρευνας για τις μεταδοτικές νόσους, μεταξύ άλλων για τις νόσους που συνδέονται με τη φτώχεια, τις παραμελημένες νόσους και τις νόσους που προλαμβάνονται με εμβολιασμό, καθώς και για τον έλεγχό τους· καταπολέμηση των ψευδοφαρμάκων· μετατροπή της γνώσης σε ασφαλή, προσβάσιμα και οικονομικώς προσιτά προϊόντα (συμπεριλαμβανομένων των γενόσημων φαρμάκων), διαγνωστικά μέσα και σχετικές τεχνολογίες υγείας, καθώς και σε πολιτικές που αντιμετωπίζουν τη μεταβαλλόμενη επιβάρυνση από τις νόσους (μη μεταδοτικές νόσοι, όλα τα είδη δυσθρεψίας και περιβαλλοντικοί παράγοντες κινδύνου)· διαμόρφωση των παγκόσμιων αγορών κατά τρόπο ώστε να βελτιωθεί η πρόσβαση σε οικονομικώς προσιτά βασικά αγαθά και υπηρεσίες υγείας, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αναφέρονται στο άρθρο 8 παράγραφος 4.
Στήριξη παγκόσμιων πρωτοβουλιών για την ανάπτυξη ασφαλών, αποτελεσματικών και οικονομικά προσιτών εμβολίων.
2. Παιδεία
Προώθηση της επίτευξης διεθνώς συμφωνημένων στόχων στην εκπαίδευση μέσω κοινών παγκόσμιων προσπαθειών για προσβάσιμη, χωρίς αποκλεισμούς και ισότιμη ποιοτική εκπαίδευση και κατάρτιση, μεταξύ άλλων και του εκπαιδευτικού προσωπικού, σε όλα τα επίπεδα, για όλες τις ηλικίες, καθώς και σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και κρίσης και με ιδιαίτερη προτεραιότητα στην ενίσχυση των συστημάτων δωρεάν εκπαίδευσης·
Ενίσχυση της γνώσης, των δεξιοτήτων και των αξιών μέσω εταιρικών σχέσεων και συμμαχιών, συμπεριλαμβανομένης της στήριξης όσον αφορά τα δεδομένα και την ανάλυση, την έρευνα και καινοτομία, την ανταλλαγή γνώσεων και τα δίκτυα στον τομέα της εκπαίδευσης, με σκοπό την ενεργό συμμετοχή του πολίτη στα κοινά και παραγωγικές, μορφωμένες, δημοκρατικές, χωρίς αποκλεισμούς και ανθεκτικές κοινωνίες·
Στήριξη της παγκόσμιας δράσης για μείωση των διακρίσεων και των ανισοτήτων σε όλες τις διαστάσεις τους, όπως το χάσμα μεταξύ κοριτσιών/γυναικών και αγοριών/ανδρών και μεταξύ διαφορετικών ομάδων της κοινωνίας, ώστε να εξασφαλίζεται ότι όλα τα άτομα έχουν ίσες ευκαιρίες να συμμετέχουν στον οικονομικό πολιτικό, κοινωνικό και πολιτιστικό βίο·
Στήριξη της χωρίς αποκλεισμούς και ποιοτικής εκπαίδευσης σε ευάλωτα περιβάλλοντα·
Στήριξη δράσεων και προώθηση της συνεργασίας στον τομέα του αθλητισμού με σκοπό τη συμβολή στην ενδυνάμωση των γυναικών και της νεολαίας, των ατόμων και των κοινοτήτων·
3. Ισότητα των φύλων και ενδυνάμωση γυναικών και κοριτσιών
Δέσμευση για την προαγωγή της ισότητας των φύλων και της ενδυνάμωσης των κοριτσιών και των γυναικών σε όλους τους τομείς, συμπεριλαμβανομένης της στήριξης για τη δημιουργία ευνοϊκότερου οικονομικού, πολιτικού και κοινωνικού περιβάλλοντος για την πραγμάτωση των δικαιωμάτων των κοριτσιών και των γυναικών, ώστε να μπορούν να συμμετέχουν πλήρως στην κοινωνία, να έχουν ίσες ευκαιρίες για την ανάληψη ηγετικού ρόλου στον κοινωνικό, οικονομικό και δημόσιο βίο και να αποτελούν κινητήρια δύναμη ανάπτυξης·
Καθοδήγηση και στήριξη παγκόσμιων προσπαθειών, εταιρικών σχέσεων και συμμαχιών για τα δικαιώματα των γυναικών και των κοριτσιών, όπως ορίζονται στη Σύμβαση του ΟΗΕ για την Εξάλειψη Όλων των Μορφών Διακρίσεων κατά των Γυναικών και στο Προαιρετικό της Πρωτόκολλο, με σκοπό την εξάλειψη όλων των μορφών διακρίσεων κατά των γυναικών και των κοριτσιών, συμπεριλαμβανομένου του αποκλεισμού που υφίστανται οι γυναίκες στους διάφορους τομείς του ιδιωτικού και δημόσιου βίου τους, όπως η αγορά εργασίας και η πρόσβαση σε κοινωνικές υπηρεσίες και υπηρεσίες υγείας·
Καθοδήγηση και στήριξη παγκόσμιων προσπαθειών, εταιρικών σχέσεων και συμμαχιών για τα δικαιώματα των γυναικών με σκοπό την εξάλειψη όλων των μορφών βίας, των επιβλαβών πρακτικών κατά των γυναικών και των κοριτσιών, συμπεριλαμβανομένης της σωματικής, ψυχολογικής, σεξουαλικής και έμφυλης βίας, του ακρωτηριασμού των γυναικείων γεννητικών οργάνων, καθώς και των πρόωρων και παιδικών γάμων και των οικονομικών, πολιτικών και άλλων ειδών βίας και διακρίσεων, μεταξύ άλλων σε καταστάσεις κρίσης, καθώς και του αποκλεισμού που υφίστανται οι γυναίκες στους διάφορους τομείς του ιδιωτικού και δημόσιου βίου τους·
Αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών των ανισοτήτων μεταξύ των φύλων ως μέσο στήριξης για την πρόληψη των συγκρούσεων και την οικοδόμηση της ειρήνης· προώθηση της ενδυνάμωσης των γυναικών, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο του ρόλου τους ως φορέων ανάπτυξης και οικοδόμησης της ειρήνης·
Προώθηση της προστασίας και της πραγμάτωσης όλων των δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αναφέρονται στο άρθρο 8 παράγραφος 4·
Προώθηση της προστασίας και της πραγμάτωσης των δικαιωμάτων των γυναικών και των κοριτσιών, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών, πολιτικών, εργασιακών και κοινωνικών δικαιωμάτων και εκείνων που αναφέρονται στο άρθρο 8 παράγραφος 4·
4. Παιδιά και νεολαία
Προώθηση της καθολικής πρόσβασης σε όλες τις κοινωνικές και υγειονομικές υπηρεσίες για τα παιδιά, τους νέους και τις νέες, συμπεριλαμβανομένων των πλέον περιθωριοποιημένων εξ αυτών, με έμφαση στην υγεία, τη διατροφή, την εκπαίδευση, την κοινωνική προστασία και την προσχολική ανάπτυξη, μεταξύ άλλων μέσω ειδικών υπηρεσιών φιλικών προς τη νεολαία·
Προώθηση νέων πρωτοβουλιών για την οικοδόμηση ισχυρότερων συστημάτων προστασίας του παιδιού σε τρίτες χώρες, με μέριμνα για να έχουν τα παιδιά το καλύτερο δυνατό ξεκίνημα στη ζωή και για να προστατεύονται σε όλους τους τομείς από τη βία, την κακοποίηση και την παραμέληση, μεταξύ άλλων με την προώθηση της μετάβασης από την ιδρυματική στην κοινοτική φροντίδα των παιδιών·
Προώθηση της ενδυνάμωσης των παιδιών και της νεολαίας με το άνοιγμα χώρων για την ενεργό και ουσιαστική συμμετοχή τους σε θέματα που τους αφορούν, ιδίως στον πολιτικό βίο και σε ειρηνευτικές και διαμεσολαβητικές προσπάθειες, με τη στήριξη πρωτοβουλιών διαπολιτισμικού διαλόγου μεταξύ οργανώσεων νεολαίας και με την πρόληψη της περιθωριοποίησης και του αποκλεισμού·
Αύξηση της βοήθειας προς τη νεολαία για την υποστήριξή της στην απόκτηση σχετικών δεξιοτήτων και την πρόσβαση σε αξιοπρεπείς και ποιοτικές θέσεις εργασίας μέσα από την εκπαίδευση, την επαγγελματική και τεχνική κατάρτιση, καθώς και τις ψηφιακές τεχνολογίες·
Προώθηση της ενδυνάμωσης της νεολαίας και της υπεύθυνης συμμετοχής της στα κοινά με το άνοιγμα χώρων για την ενεργό και ουσιαστική συμμετοχή της στον πολιτικό βίο και σε ειρηνευτικές και διαμεσολαβητικές προσπάθειες, με τη στήριξη πρωτοβουλιών διαπολιτισμικού διαλόγου μεταξύ οργανώσεων νεολαίας και με την πρόληψη της περιθωριοποίησης και του αποκλεισμού·
Δημιουργία ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος το οποίο παρέχει νέες και καινοτόμες ευκαιρίες για τη συμμετοχή της νεολαίας στα κοινά, την επιχειρηματικότητά της και την απασχόλησή της.
5. Μετανάστευση, εκτόπιση πληθυσμών και κινητικότητα
Διασφάλιση του διαρκούς ηγετικού ρόλου της Ένωσης στη διαμόρφωση της παγκόσμιας ατζέντας για τη διακυβέρνηση της μετανάστευσης και της εκτόπισης πληθυσμών σε όλες τις διαστάσεις της, ιδίως για τη διευκόλυνση της εύτακτης, ασφαλούς, νόμιμης και υπεύθυνης μετανάστευσης, σύμφωνα με τα ανθρώπινα δικαιώματα, το διεθνές δίκαιο για τους πρόσφυγες και το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο·
Καθοδήγηση και στήριξη παγκόσμιων και διαπεριφερειακών διαλόγων πολιτικής, μεταξύ άλλων σχετικά με τη μετανάστευση Νότου-Νότου, καθώς και των ανταλλαγών και της συνεργασίας στον τομέα της μετανάστευσης και της εκτόπισης πληθυσμών.
Υποστήριξη της εφαρμογής των διεθνών και ενωσιακών δεσμεύσεων για τη μετανάστευση και την εκτόπιση πληθυσμών, μεταξύ άλλων σε επίπεδο Ηνωμένων Εθνών·
Βελτίωση της παγκόσμιας βάσης τεκμηρίωσης, μεταξύ άλλων και σχετικά με τη μετανάστευση/ανάπτυξη και δρομολόγηση δράσεων πιλοτικού χαρακτήρα με στόχο την ανάπτυξη καινοτόμων επιχειρησιακών προσεγγίσεων στον τομέα της μετανάστευσης και της εκτόπισης πληθυσμών·
Ενίσχυση στρατηγικών εταιρικών σχέσεων με σχετικούς διεθνείς οργανισμούς για τη στήριξη της διεθνούς συνεργασίας και της διακυβέρνησης στον τομέα της μετανάστευσης σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το διεθνές δίκαιο για τους πρόσφυγες.
Η διαχείριση της συνεργασίας στον τομέα αυτόν θα είναι σύμφωνη με τους συναφείς με τη μετανάστευση κανονισμούς της Ένωσης, με πλήρη σεβασμό της αρχής της συνοχής των πολιτικών για την ανάπτυξη.
6. Αξιοπρεπής εργασία, κοινωνική προστασία, ανισότητα και ένταξη
Διαμόρφωση της παγκόσμιας ατζέντας και στήριξη πρωτοβουλιών σχετικά με την ενσωμάτωση ενός ισχυρού πυλώνα για την ισότητα και την κοινωνική δικαιοσύνη, σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές αξίες·
Συμβολή στην παγκόσμια ατζέντα όσον αφορά την αξιοπρεπή εργασία για όλους σε ένα υγιεινό περιβάλλον, με βάση τα θεμελιώδη πρότυπα εργασίας της ΔΟΕ, μεταξύ άλλων και όσον αφορά τον κοινωνικό διάλογο, τις αποδοχές διαβίωσης και την καταπολέμηση της παιδικής εργασίας, καθώς και την εταιρική κοινωνική ευθύνη, ιδίως για τη διαμόρφωση βιώσιμων και υπεύθυνων παγκόσμιων αλυσίδων αξίας· βελτίωση των γνώσεων για αποτελεσματικές πολιτικές απασχόλησης που συνεκτιμούν τη διάσταση του φύλου, ανταποκρίνονται στις ανάγκες της αγοράς εργασίας και προάγουν την κοινωνικοοικονομική ένταξη, συμπεριλαμβανομένης της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και της διά βίου μάθησης·
Στήριξη παγκόσμιων πρωτοβουλιών σχετικά με τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα, μεταξύ άλλων για την εταιρική λογοδοσία όσον αφορά τις παραβιάσεις δικαιωμάτων και την πρόσβαση σε μέτρα επανόρθωσης·
Στήριξη παγκόσμιων πρωτοβουλιών για καθολική κοινωνική προστασία σύμφωνων με τις αρχές της αποδοτικότητας, της βιωσιμότητας και της δικαιοσύνης, περιλαμβανομένης της στήριξης για την αντιμετώπιση της ανισότητας, προκειμένου να ενισχυθεί η ισότητα των φύλων και η κοινωνική συνοχή, ιδίως με τη δημιουργία και την ενίσχυση βιώσιμων συστημάτων κοινωνικής προστασίας και συστημάτων κοινωνικής ασφάλισης·
Συνέχιση της έρευνας και ανάπτυξης παγκοσμίως μέσω της κοινωνικής καινοτομίας που ενισχύει την κοινωνική ένταξη και καλύπτει τα δικαιώματα και τις ειδικές ανάγκες των πιο ευάλωτων τμημάτων της κοινωνίας·
Προώθηση και στήριξη προσπαθειών για έναν κοινωνικό, πολιτικό και οικονομικό βίο με λιγότερους αποκλεισμούς και για την αντιμετώπιση των κοινωνικοοικονομικών παραγόντων που οδηγούν σε συγκρούσεις.
7. Πολιτισμός
Προώθηση πρωτοβουλιών σχετικών με την πολιτισμική πολυμορφία και τον διαπολιτισμικό και διαθρησκευτικό διάλογο για ειρηνικές διακοινοτικές σχέσεις·
Στήριξη του πολιτισμού ως μοχλού βιώσιμης κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης και ενίσχυση της συνεργασίας για την πολιτιστική κληρονομιά και της διατήρησής της.
Ανάπτυξη της τοπικής χειροτεχνίας, ως μέσου για τη διατήρηση της τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς και την προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης·
Ενίσχυση της συνεργασίας για τη διαφύλαξη, διατήρηση και ενίσχυση της πολιτιστικής κληρονομιάς, συμπεριλαμβανομένης της διατήρησης της ιδιαίτερα ευάλωτης πολιτιστικής κληρονομιάς, ιδίως των μειονοτικών και απομονωμένων κοινοτήτων και των αυτοχθόνων λαών κατά τα οριζόμενα στη Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για τα Δικαιώματα των Αυτοχθόνων Λαών·
Στήριξη συμφωνιών για την επιστροφή πολιτιστικών αγαθών στις χώρες προέλευσής τους·
Υποστήριξη της πολιτιστικής συνεργασίας, μεταξύ άλλων μέσω ανταλλαγών, εταιρικών σχέσεων και άλλων πρωτοβουλιών και της αναγνώρισης του επαγγελματισμού των συγγραφέων, των καλλιτεχνών και των φορέων του πολιτιστικού και του δημιουργικού τομέα·
Στήριξη της συνεργασίας και των εταιρικών σχέσεων μεταξύ αθλητικών οργανώσεων.
B. ΠΛΑΝΗΤΗΣ
1. Εξασφάλιση υγιεινού περιβάλλοντος και αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής
Ενίσχυση της παγκόσμιας κλιματικής και περιβαλλοντικής διακυβέρνησης, της εφαρμογής της Συμφωνίας του Παρισιού, της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τη Βιολογική Ποικιλότητα, της Σύμβασης - Πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή και της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για την Καταπολέμηση της Απερήμωσης και άλλων πολυμερών περιβαλλοντικών συμφωνιών·
Συμβολή στην εξωτερική προβολή των πολιτικών της Ένωσης στον τομέα του περιβάλλοντος και της κλιματικής αλλαγής·
Ενσωμάτωση των στόχων για το περιβάλλον, τη διατήρηση των οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας, την κλιματική αλλαγή, τη μείωση του κινδύνου καταστροφών και την ετοιμότητα σε πολιτικές, σχέδια και επενδύσεις, μεταξύ άλλων με την αναβάθμιση των σχετικών γνώσεων και πληροφοριών·
Υλοποίηση διεθνών και ενωσιακών πρωτοβουλιών για την προώθηση της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και του μετριασμού της καθώς και της κλιματικά ανθεκτικής, χαμηλών εκπομπών ανάπτυξης, μεταξύ άλλων μέσω της εφαρμογής των ΕΚΣ και μακροπρόθεσμων κλιματικά ανθεκτικών στρατηγικών χαμηλών εκπομπών· προώθηση της μείωσης του κινδύνου καταστροφών· αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής υποβάθμισης και ανάσχεση της απώλειας βιοποικιλότητας· προώθηση της διατήρησης και βιώσιμης χρήσης και διαχείρισης των χερσαίων και θαλάσσιων οικοσυστημάτων και των ανανεώσιμων φυσικών πόρων, συμπεριλαμβανομένου του εδάφους, του νερού, των ωκεανών, των αλιευτικών πόρων και των δασών, προώθηση της δάσωσης και της προστασίας των φυσικών δασών· αντιμετώπιση της αποψίλωσης, της απερήμωσης, της υποβάθμισης του εδάφους, της παράνομης υλοτομίας και της παράνομης διακίνησης άγριας ζωής· αντιμετώπιση της ρύπανσης, συμπεριλαμβανομένων των θαλάσσιων απορριμμάτων, και εξασφάλιση ενός υγιεινού περιβάλλοντος· αντιμετώπιση των κλιματικών και περιβαλλοντικών ζητημάτων, συμπεριλαμβανομένου του εκτοπισμού λόγω φυσικών καταστροφών· προώθηση της αποδοτικότητας των πόρων, της βιώσιμης παραγωγής και κατανάλωσης, της ολοκληρωμένης διαχείρισης υδάτινων πόρων και της ορθής διαχείρισης χημικών ουσιών και αποβλήτων· στήριξη της μετάβασης σε κλιματικά ανθεκτικές, πράσινες και κυκλικές οικονομίες χαμηλών εκπομπών· και προώθηση της εταιρικής ευθύνης και της υπεύθυνης εταιρικής συμπεριφοράς·
Προώθηση περιβαλλοντικά βιώσιμων γεωργικών πρακτικών, περιλαμβανομένης της αγροοικολογίας, με στόχο την προστασία των οικοσυστημάτων και της βιοποικιλότητας και την ενίσχυση της περιβαλλοντικής και κοινωνικής ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή, με ιδιαίτερη έμφαση στη στήριξη μικροκαλλιεργητών, εργατών και βιοτεχνών·
Εφαρμογή διεθνών και ενωσιακών πρωτοβουλιών για την αντιμετώπιση της απώλειας βιοποικιλότητας και προώθηση της διατήρησης, της βιώσιμης χρήσης και της διαχείρισης των χερσαίων και θαλάσσιων οικοσυστημάτων και της συναφούς βιοποικιλότητας·
Προώθηση της σταδιακής κατάργησης των περιβαλλοντικά επιζήμιων επιδοτήσεων στα ορυκτά καύσιμα, ενθάρρυνση της υιοθέτησης από τις επιχειρήσεις ενέργειας τιμολογίων που αντανακλούν το κόστος, και διερεύνηση εναλλακτικών λύσεων κοινωνικής προστασίας οικονομικά αποδοτικότερων και φιλικότερων για το κλίμα.
2. Βιώσιμη ενέργεια
Στήριξη παγκόσμιων προσπαθειών, δεσμεύσεων, εταιρικών σχέσεων και συμμαχιών, συμπεριλαμβανομένης της βιώσιμης ενεργειακής μετάβασης·
Προώθηση της ενεργειακής ασφάλειας για τις χώρες εταίρους και τις τοπικές κοινότητες, συμπεριλαμβανομένης της διαφοροποίησης των πηγών και των οδών μεταφοράς, της εκτίμησης ζητημάτων αστάθειας των τιμών, των δυνατοτήτων μείωσης εκπομπών, της βελτίωσης των αγορών και της ενίσχυσης των ενεργειακών και ειδικότερα των ηλεκτρικών διασυνδέσεων και του εμπορίου·
Ενθάρρυνση των κυβερνήσεων εταίρων να υιοθετήσουν μεταρρυθμίσεις στην πολιτική και την αγορά του ενεργειακού τομέα με στόχο τη δημιουργία ευνοϊκού περιβάλλοντος για χωρίς αποκλεισμούς οικονομική μεγέθυνση και επενδύσεις που βελτιώνουν την πρόσβαση όλων σε ενεργειακές υπηρεσίες κλιματικά φιλικές, οικονομικά προσιτές, σύγχρονες, αξιόπιστες και βιώσιμες, με προτεραιότητα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και την ενεργειακή απόδοση·
Διερεύνηση, προσδιορισμός, ενσωμάτωση σε παγκόσμιο επίπεδο και υποστήριξη οικονομικά βιώσιμων επιχειρηματικών μοντέλων, με δυνατότητες κλιμάκωσης και αναπαραγωγιμότητας, που παρέχουν καινοτόμες και ψηφιακές τεχνολογίες μέσω καινοτόμων ερευνών που εξασφαλίζουν αυξημένη απόδοση, ιδίως για αποκεντρωμένες προσεγγίσεις που παρέχουν ενεργειακή πρόσβαση μέσω ανανεώσιμων πηγών, μεταξύ άλλων σε περιοχές όπου η ικανότητα της τοπικής αγοράς είναι περιορισμένη.
Γ. ΕΥΗΜΕΡΙΑ
1. Βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς οικονομική μεγέθυνση, αξιοπρεπείς θέσεις εργασίας και συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα
Προώθηση βιώσιμων ιδιωτικών επενδύσεων μέσω καινοτόμων μηχανισμών χρηματοδότησης και επιμερισμού του κινδύνου·
Βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και του επενδυτικού κλίματος, ανάπτυξη ενός κοινωνικά και οικολογικά υπεύθυνου τοπικού ιδιωτικού τομέα, στήριξη ενισχυμένου διαλόγου μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, και ανάπτυξη των ικανοτήτων, της ανταγωνιστικότητας και της ανθεκτικότητας των τοπικών ΜΜΕ και νεοφυών επιχειρήσεων, καθώς και των συνεταιρισμών και των κοινωνικών επιχειρήσεων, συμπεριλαμβανομένης της ενσωμάτωσής τους στην τοπική, περιφερειακή και παγκόσμια οικονομία·
Προώθηση της χρηματοπιστωτικής ένταξης με στήριξη της πρόσβασης σε χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και της αποτελεσματικής χρήσης τους, όπως είναι οι μικροπιστώσεις και αποταμιεύσεις, η μικροασφάλιση και η μεταφορά πληρωμών, από τις ΜΜΕ και τα νοικοκυριά, ιδιαίτερα από μειονεκτούσες και ευάλωτες ομάδες·
Στήριξη της εφαρμογής της εμπορικής πολιτικής και των εμπορικών συμφωνιών της Ένωσης, σύμφωνα με τη βιώσιμη ανάπτυξη· ενίσχυση των ικανοτήτων των χωρών εταίρων όσον αφορά το εμπόριο, βελτίωση της πρόσβασης στις αγορές των χωρών εταίρων και ενίσχυση του δίκαιου εμπορίου και των υπεύθυνων και υποκείμενων σε λογοδοσία επενδυτικών και επιχειρηματικών ευκαιριών για τις ενωσιακές εταιρείες, παράλληλα με εξάλειψη των φραγμών για την πρόσβαση στην αγορά και τις επενδύσεις, καθώς και επιδίωξη της διευκόλυνσης της πρόσβασης σε κλιματικά φιλικές τεχνολογίες, σε συνδυασμό με την εξασφάλιση όσο το δυνατόν περισσότερο του επιμερισμού της προστιθέμενης αξίας και της δέουσας επιμέλειας για τα ανθρώπινα δικαιώματα στις αλυσίδες αξίας, λαμβανομένης υπόψη της συνοχής της πολιτικής για την ανάπτυξη·
Προώθηση αποτελεσματικού συνδυασμού πολιτικών για την υποστήριξη της οικονομικής διαφοροποίησης, της δημιουργίας προστιθέμενης αξίας, της περιφερειακής ολοκλήρωσης καθώς και της βιώσιμης πράσινης και γαλάζιας οικονομίας·
Ενίσχυση της πρόσβασης στις ψηφιακές τεχνολογίες, συμπεριλαμβανομένης της προώθησης της πρόσβασης στη χρηματοδότηση και της χρηματοπιστωτικής ένταξης, καθώς και του ηλεκτρονικού εμπορίου·
Προώθηση της βιώσιμης παραγωγής και κατανάλωσης καθώς και καινοτόμων τεχνολογιών και πρακτικών για ενεργειακά αποδοτική και κυκλική οικονομία χαμηλών εκπομπών·
Ενίσχυση της κοινωνικής και περιβαλλοντικής βιωσιμότητας, της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης και της υπεύθυνης επιχειρηματικής συμπεριφοράς σε ολόκληρες τις αλυσίδες αξίας·
Καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, της διαφθοράς, των παράνομων χρηματοοικονομικών ροών καθώς και της φοροδιαφυγής και της φοροαποφυγής. Προώθηση της προοδευτικής φορολογίας, μέτρων κατά της διαφθοράς και αναδιανεμητικών πολιτικών για τις δημόσιες δαπάνες·
Προώθηση της χωρίς αποκλεισμούς οικονομικής μεγέθυνσης, μεταξύ άλλων με την προώθηση και τη στήριξη της συμμετοχής των γυναικών και της νεολαίας και με τον προορατικό εντοπισμό και αντιμετώπιση της οικονομικής περιθωριοποίησης συγκεκριμένων ομάδων.
2. Επισιτιστική και διατροφική ασφάλεια
Στήριξη και επηρεασμός διεθνών στρατηγικών, οργανισμών, μηχανισμών και παραγόντων που προωθούν μεγάλα και παγκοσμίου βεληνεκούς ζητήματα και πλαίσια πολιτικής σχετικά με τη βιώσιμη επισιτιστική και διατροφική ασφάλεια, μείωση του κατακερματισμού στην παγκόσμια αρχιτεκτονική για τη διατροφή και συμβολή στη λογοδοσία ως προς τις διεθνείς δεσμεύσεις για θέματα επισιτιστικής ασφάλειας, διατροφής και βιώσιμης γεωργίας·
Βελτίωση των παγκόσμιων δημόσιων αγαθών που επιδιώκουν την εξάλειψη της πείνας και της δυσθρεψίας· εξασφάλιση της ισότιμης πρόσβασης στα τρόφιμα, μεταξύ άλλων μέσω της παροχής βοήθειας για την αντιμετώπιση του χρηματοδοτικού κενού για τη διατροφή, μεταξύ άλλων με εργαλεία όπως το παγκόσμιο δίκτυο για τις επισιτιστικές κρίσεις, ώστε να ενισχυθεί η ικανότητα επαρκούς ανταπόκρισης σε επισιτιστικές κρίσεις και στο επίπεδο της διατροφής·
Συντονισμένη και εντατική βελτίωση διατομεακών προσπαθειών με σκοπό να αυξηθεί η ικανότητα διαφοροποιημένης παραγωγής τροφίμων σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, να εξασφαλιστούν η επισιτιστική και διατροφική ασφάλεια και η πρόσβαση σε πόσιμο νερό, καθώς και να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα των πλέον ευάλωτων ατόμων, ιδίως σε χώρες με παρατεταμένες ή επαναλαμβανόμενες κρίσεις·
Επιβεβαίωση σε παγκόσμιο επίπεδο του κεντρικού ρόλου που διαδραματίζουν η βιώσιμη γεωργία, αλιεία και υδατοκαλλιέργεια, συμπεριλαμβανομένων των μικρών γεωργικών εκμεταλλεύσεων, της κτηνοτροφίας και της ποιμενικής κτηνοτροφίας, στην αύξηση της επισιτιστικής ασφάλειας, την εξάλειψη της φτώχειας, τη δημιουργία θέσεων εργασίας, την ισότιμη και βιώσιμη πρόσβαση στους πόρους και τη διαχείρισή τους, συμπεριλαμβανομένης της γης και των γαιοκτητικών δικαιωμάτων, των υδάτων, των σπόρων ανοικτής πηγής και άλλων γεωργικών εισροών καθώς και των (μικρο)πιστώσεων, τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτήν, την ανθεκτικότητα και τα υγιή οικοσυστήματα·
Παροχή καινοτομιών μέσω της διεθνούς έρευνας· ενίσχυση της παγκόσμιας γνώσης και εμπειρογνωσίας· προαγωγή και ενίσχυση των τοπικών και αυτόνομων στρατηγικών προσαρμογής, ιδίως σε σχέση με την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και τον μετριασμό της, την αγροβιοποικιλότητα, τις παγκόσμιες και χωρίς αποκλεισμούς αλυσίδες αξίας, το δίκαιο εμπόριο, την ασφάλεια τροφίμων, τις υπεύθυνες επενδύσεις, τη διαχείριση της γης και το ιδιοκτησιακό καθεστώς των φυσικών πόρων.
Δ. ΕΤΑΙΡΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ
1. Ενίσχυση του ρόλου των τοπικών αρχών ως παραγόντων ανάπτυξης μέσω των εξής:
αύξηση της θεσμικής και επιχειρησιακής ικανότητας των τοπικών αρχών στις ευρωπαϊκές χώρες και στις χώρες εταίρους και των δικτύων και συνασπισμών τους, ως αναπτυξιακών φορέων και εταίρων στη χάραξη πολιτικής, ώστε να συμβάλουν στη διαμόρφωση, την εφαρμογή και την παρακολούθηση πολιτικών και συμφωνιών με έμφαση στα συμφέροντα των τοπικών κοινοτήτων· να ενισχύσουν τον ρόλο τους στην αύξηση της ευαισθητοποίησης σχετικά με τη μεταρρύθμιση της αποκέντρωσης, την τοπική και αστική ανάπτυξη· να διασφαλίσουν ουσιαστικό και διαρκή διαρθρωμένο διάλογο πολιτικής στον τομέα της ανάπτυξης και να προωθήσουν τη δημοκρατική διακυβέρνηση, ιδίως μέσω της εδαφικής προσέγγισης της τοπικής ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένων των διαδικασιών αποκέντρωσης, της συμμετοχής και της λογοδοσίας·
αύξηση της αλληλεπίδρασης με τους ευρωπαίους πολίτες σε θέματα εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης για την ανάπτυξη (συμπεριλαμβανομένης της ανταλλαγής γνώσεων και της συμμετοχής), ιδίως σε σχέση με τους ΣΒΑ, τόσο στην Ένωση και τα συνδεδεμένα εδάφη όσο και στις υποψήφιες χώρες και τους δυνάμει υποψήφιους.
2. Προώθηση κοινωνιών χωρίς αποκλεισμούς και πολυσυμμετοχικών πρωτοβουλιών, της χρηστής οικονομικής διακυβέρνησης, συμπεριλαμβανομένης της δίκαιης και χωρίς αποκλεισμούς κινητοποίησης εγχώριων εσόδων, ειδικά στο πλαίσιο της διεθνούς φορολογικής συνεργασίας με την εφαρμογή μέτρων κατά της φοροαποφυγής και της φοροδιαφυγής, της διαφανούς διαχείρισης των δημόσιων οικονομικών και αποτελεσματικών και χωρίς αποκλεισμούς δημόσιων δαπανών, σύμφωνα με τις υποχρεώσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις αρχές της χρηστής διακυβέρνησης.
3. Στήριξη της αξιολόγησης και της τεκμηρίωσης της προόδου όσον αφορά την εφαρμογή των αρχών της εταιρικής σχέσης και της αποτελεσματικότητας.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ IV
ΤΟΜΕΙΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ ΓΙΑ ΔΡΑΣΕΙΣ ΤΑΧΕΙΑΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗΣ
1. Δράσεις που συμβάλλουν στην ειρήνη, τη σταθερότητα και την πρόληψη των συγκρούσεων σε καταστάσεις επείγουσας ανάγκης, αναδυόμενης κρίσης, κρίσης και μετά την κρίση, συμπεριλαμβανομένων καταστάσεων που μπορεί να προκύψουν από μεταναστευτικές ροές και εκτοπίσεις πληθυσμών.
Οι δράσεις ταχείας αντίδρασης που αναφέρονται στο άρθρο 4 παράγραφος 4 στοιχείο α) σχεδιάζονται για μια αποτελεσματική, αποδοτική, ολοκληρωμένη και ευαίσθητη στο θέμα των συγκρούσεων αντίδραση της Ένωσης στις ακόλουθες εξαιρετικές και απρόβλεπτες καταστάσεις:
κατάσταση επείγουσας ανάγκης, κρίσης, αστάθειας, υβριδικών απειλών, αναδυόμενης κρίσης ή φυσικών καταστροφών, όπου αφορά τη σταθερότητα, την ειρήνη και την ασφάλεια·
κατάσταση που συνιστά απειλή για την ειρήνη, τη δημοκρατία, τον νόμο και την τάξη, την προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών ή την ασφάλεια και την προστασία των ατόμων, ιδίως εκείνων που είναι εκτεθειμένα σε σεξουαλική και έμφυλη βία σε καταστάσεις αστάθειας·
κατάσταση που υπάρχει κίνδυνος να κλιμακωθεί σε ένοπλη σύγκρουση ή να αποσταθεροποιήσει σοβαρά την ή τις εμπλεκόμενες τρίτες χώρες.
Οι εν λόγω δράσεις ταχείας αντίδρασης μπορεί να καλύπτουν τους ακόλουθους τομείς:
στήριξη, μέσω της παροχής τεχνικής και υλικοτεχνικής βοήθειας, των προσπαθειών που αναλαμβάνουν διεθνείς, περιφερειακοί και τοπικοί οργανισμοί, καθώς επίσης και κρατικοί φορείς και παράγοντες της κοινωνίας των πολιτών, για την προώθηση της οικοδόμησης εμπιστοσύνης, της διαμεσολάβησης, του διαλόγου και της συμφιλίωσης, της μεταβατικής δικαιοσύνης, της ενδυνάμωσης των γυναικών και της νεολαίας, ιδίως σε ό,τι αφορά τις εντάσεις σε επίπεδο κοινοτήτων και τις παρατεταμένες συγκρούσεις·
στήριξη της εφαρμογής των αποφάσεων του ΣΑΗΕ σχετικά με τις γυναίκες, τη νεολαία, την ειρήνη και την ασφάλεια·
στήριξη της συγκρότησης και λειτουργίας προσωρινών διοικήσεων οριζόμενων σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο·
στήριξη της ανάπτυξης δημοκρατικών και πλουραλιστικών κρατικών θεσμών, συμπεριλαμβανομένων μέτρων για την ενίσχυση του ρόλου των γυναικών στους εν λόγω θεσμούς, της αποτελεσματικής πολιτικής διοίκησης και της πολιτικής επίβλεψης του συστήματος ασφαλείας, καθώς και μέτρων για την ενίσχυση των ικανοτήτων των αρχών επιβολής του νόμου και των δικαστικών αρχών που συμμετέχουν στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας, του οργανωμένου εγκλήματος και όλων των μορφών παράνομης διακίνησης·
στήριξη των διεθνών ποινικών δικαστηρίων και των ειδικών εθνικών δικαστηρίων, των επιτροπών για την εξακρίβωση της αλήθειας και τη συμφιλίωση, της μεταβατικής δικαιοσύνης και άλλων μηχανισμών για τη νομική διευθέτηση καταγγελιών στον τομέα των ανθρώπινων δικαιωμάτων και για τη διεκδίκηση και την επιδίκαση δικαιωμάτων ιδιοκτησίας·
στήριξη της ενίσχυσης της ικανότητας του κράτους, σε περίπτωση σημαντικών πιέσεων, για ταχεία οικοδόμηση, διατήρηση ή αποκατάσταση των βασικών λειτουργιών του, καθώς και της στοιχειώδους κοινωνικής και πολιτικής συνοχής·
στήριξη μέτρων που απαιτούνται για την εκκίνηση της αποκατάστασης και της ανοικοδόμησης βασικών υποδομών, κατοικιών, δημόσιων κτηρίων και οικονομικών περιουσιακών στοιχείων, και της βασικής παραγωγικής ικανότητας, καθώς και άλλων μέτρων για την επανέναρξη της οικονομικής δραστηριότητας, τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης και τη διαμόρφωση των ελάχιστων προϋποθέσεων που είναι αναγκαίες για βιώσιμη κοινωνική ανάπτυξη·
στήριξη μη στρατιωτικών μέτρων που συνδέονται με την αποστράτευση και την επανένταξη πρώην μαχητών και των οικογενειών τους στην κοινωνία των πολιτών και, κατά περίπτωση, τον επαναπατρισμό τους, καθώς και μέτρων για την αντιμετώπιση της κατάστασης των παιδιών στρατιωτών και των μαχητριών·
στήριξη μέτρων για τον μετριασμό των κοινωνικών επιπτώσεων που έχει η αναδιάρθρωση των ένοπλων δυνάμεων·
στήριξη μέτρων για την αντιμετώπιση, στο πλαίσιο των ενωσιακών πολιτικών συνεργασίας και των στόχων τους, των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων που έχουν στον άμαχο πληθυσμό οι νάρκες ξηράς κατά προσωπικού, το μη εκραγέν υλικό ή τα εκρηκτικά κατάλοιπα πολέμου. Οι δραστηριότητες που χρηματοδοτούνται δυνάμει του Μηχανισμού μπορούν να καλύπτουν, μεταξύ άλλων, την εκπαίδευση όσον αφορά τους κινδύνους, την ανίχνευση ναρκών και την εκκαθάριση ναρκοπεδίων και, σε συνδυασμό με τα προαναφερόμενα, την καταστροφή των αποθεμάτων·
στήριξη μέτρων για την καταπολέμηση, στο πλαίσιο των ενωσιακών πολιτικών συνεργασίας και των στόχων τους, της παράνομης χρήσης και της πρόσβασης σε πυροβόλα όπλα, φορητά όπλα και ελαφρύ οπλισμό·
στήριξη μέτρων για την εξασφάλιση της επαρκούς κάλυψης των ειδικών αναγκών των γυναικών και των παιδιών σε καταστάσεις κρίσης και συγκρούσεων, συμπεριλαμβανομένης της πρόληψης της έκθεσής τους σε έμφυλη βία·
στήριξη της αποκατάστασης και της επανένταξης των θυμάτων ένοπλων συγκρούσεων, συμπεριλαμβανομένων μέτρων για την αντιμετώπιση των ειδικών αναγκών των γυναικών και των παιδιών·
στήριξη μέτρων για την προώθηση και προάσπιση του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου, καθώς και των συναφών διεθνών πράξεων·
στήριξη κοινωνικοοικονομικών μέτρων για την προώθηση της δίκαιης πρόσβασης στους φυσικούς πόρους και της διαφανούς διαχείρισής τους σε καταστάσεις κρίσης ή αναδυόμενης κρίσης, συμπεριλαμβανομένης της οικοδόμησης της ειρήνης·
στήριξη μέτρων για την αντιμετώπιση των δυνητικών επιπτώσεων αιφνίδιων μετακινήσεων πληθυσμών οι οποίες επηρεάζουν την πολιτική κατάσταση και την ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένων μέτρων για την κάλυψη των αναγκών κοινοτήτων υποδοχής·
στήριξη μέτρων για την προώθηση της ανάπτυξης και της οργάνωσης της κοινωνίας των πολιτών και της συμμετοχής της στην πολιτική διαδικασία, συμπεριλαμβανομένων μέτρων για την ενίσχυση του ρόλου των γυναικών σε τέτοιες διαδικασίες και μέτρων για την προαγωγή ανεξάρτητων, πλουραλιστικών και επαγγελματικών μέσων ενημέρωσης·
στήριξη μέτρων για την αντιμετώπιση φυσικών ή ανθρωπογενών καταστροφών που απειλούν τη σταθερότητα, καθώς και απειλών κατά της δημόσιας υγείας σχετιζόμενων με πανδημίες, σε περίπτωση που δεν παρέχεται ενωσιακή ανθρωπιστική βοήθεια και βοήθεια πολιτικής προστασίας ή συμπληρωματικά προς τη βοήθεια αυτή·
ανάπτυξη των ικανοτήτων των στρατιωτικών φορέων προς στήριξη της ανάπτυξης και της ασφάλειας για την ανάπτυξη, σύμφωνα με το άρθρο 9.
2. Δράσεις που συμβάλλουν στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας και στη διασύνδεση της ανθρωπιστικής βοήθειας, των αναπτυξιακών δράσεων και, κατά περίπτωση, της οικοδόμησης της ειρήνης
Οι δράσεις ταχείας αντίδρασης που αναφέρονται στο άρθρο 4 παράγραφος 4 στοιχείο β) σχεδιάζονται με σκοπό την αποτελεσματική ενίσχυση της ανθεκτικότητας και την αύξηση του συντονισμού, της συνοχής και της συμπληρωματικότητας μεταξύ της ανθρωπιστικής βοήθειας, των αναπτυξιακών δράσεων και, κατά περίπτωση, της οικοδόμησης της ειρήνης, που δεν είναι δυνατό να αντιμετωπιστούν άμεσα μέσω γεωγραφικών και θεματικών προγραμμάτων.
Οι εν λόγω δράσεις ταχείας αντίδρασης μπορεί να καλύπτουν τους ακόλουθους τομείς:
ενίσχυση της ανθεκτικότητας και αντιμετώπιση παραγόντων αστάθειας και δυνητικών αιτιών συγκρούσεων με την υποστήριξη ατόμων, κοινοτήτων, θεσμών και χωρών ώστε να προετοιμάζονται καλύτερα, να αντέχουν, να προσαρμόζονται και να ανακάμπτουν γρήγορα από πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές πιέσεις και κλυδωνισμούς, φυσικές ή ανθρωπογενείς καταστροφές, συγκρούσεις, πανδημίες και παγκόσμιες απειλές, μεταξύ άλλων μέσω του προσδιορισμού και της ενίσχυσης των υφιστάμενων ικανοτήτων τους, με την ενίσχυση της ικανότητας του κράτους, σε περίπτωση σημαντικών πιέσεων, για ταχεία οικοδόμηση, διατήρηση ή αποκατάσταση των βασικών λειτουργιών του καθώς και της βασικής κοινωνικής και πολιτικής συνοχής, καθώς και με τη στήριξη κοινωνιών, κοινοτήτων και ατόμων ώστε να διαχειρίζονται τις ευκαιρίες και τους κινδύνους ειρηνικά και με ευαισθησία στο θέμα των συγκρούσεων και να δημιουργούν, να διατηρούν ή να αποκαθιστούν τα μέσα διαβίωσης και τις κοινωνικές υπηρεσίες έναντι σοβαρών πιέσεων, μέσω της στήριξης σχετικών διεθνών και πολυμερών πρωτοβουλιών με τους ίδιους σκοπούς·
μετριασμό των βραχυπρόθεσμων δυσμενών επιπτώσεων που προκύπτουν από εξωγενείς κλυδωνισμούς που δημιουργούν μακροοικονομική αστάθεια και επιδίωξη της προστασίας κοινωνικοοικονομικών μεταρρυθμίσεων και δημόσιων δαπανών προτεραιότητας για την κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη και τη μείωση της φτώχειας·
υλοποίηση βραχυπρόθεσμων δράσεων αποκατάστασης και ανοικοδόμησης, ώστε να μπορούν τα θύματα φυσικών ή ανθρωπογενών καταστροφών, συγκρούσεων και παγκόσμιων απειλών να απολαύουν στοιχειωδών κοινωνικοοικονομικών προτύπων, και δημιουργία, το συντομότερο δυνατόν, των συνθηκών για ανάκαμψη της ανάπτυξης βάσει των μακροπρόθεσμων στόχων που έχουν τεθεί από τις συγκεκριμένες χώρες και περιφέρειες και τους θιγόμενους πληθυσμούς· σε αυτές τις βραχυπρόθεσμες δράσεις περιλαμβάνεται η αντιμετώπιση των επειγουσών και άμεσων αναγκών που προκύπτουν από την εκτόπιση πληθυσμών καθώς και στις κοινότητες που τους φιλοξενούν έπειτα από φυσικές ή ανθρωπογενείς καταστροφές·
υποστήριξη περιφερειών, κρατών, σε εθνικό ή τοπικό επίπεδο, ή σχετικών διεθνών οργανισμών ή οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών στη δημιουργία βραχυπρόθεσμων μηχανισμών πρόληψης καταστροφών και ετοιμότητας, μεταξύ άλλων για την πρόγνωση και έγκαιρη προειδοποίηση, με στόχο τον περιορισμό των συνεπειών από τις καταστροφές·
στήριξη μέτρων που θέτουν σε λειτουργία ολοκληρωμένες προσεγγίσεις, ιδίως μέσω της βελτίωσης του συντονισμού και της εφαρμογής προσεγγίσεων που λαμβάνουν υπόψη τη διάσταση της σύγκρουσης από ανθρωπιστικούς και αναπτυξιακούς φορείς και, κατά περίπτωση, από φορείς οικοδόμησης της ειρήνης.
3. Δράσεις για την αντιμετώπιση των αναγκών και προτεραιοτήτων της εξωτερικής πολιτικής της Ένωσης
Οι δράσεις ταχείας αντίδρασης για τη στήριξη των στόχων που αναφέρονται στο άρθρο 4 παράγραφος 4 στοιχείο γ) στηρίζουν την εξωτερική πολιτική της Ένωσης σε πολιτικά και οικονομικά ζητήματα και σε ζητήματα ασφάλειας. Οι εν λόγω δράσεις δίνουν τη δυνατότητα στην Ένωση να δρα όταν υφίσταται επείγον ή επιτακτικό συμφέρον εξωτερικής πολιτικής ή παράθυρο ευκαιρίας για την επίτευξη των στόχων της, που απαιτούν ταχεία αντίδραση και είναι δύσκολο να αντιμετωπιστούν με άλλα μέσα.
Στις εν λόγω δράσεις ταχείας αντίδρασης μπορεί να περιλαμβάνονται τα εξής:
στήριξη για τις διμερείς, περιφερειακές και διαπεριφερειακές στρατηγικές συνεργασίας της Ένωσης, προώθηση του διαλόγου πολιτικής και ανάπτυξη συλλογικών προσεγγίσεων και απαντήσεων σε προκλήσεις παγκόσμιας κλίμακας, όπως η μετανάστευση και η εκτόπιση πληθυσμών, η κλιματική αλλαγή και θέματα ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένης της διαμεσολάβησης, και η αξιοποίηση σχετικών παράθυρων ευκαιρίας·
στήριξη για την εμπορική πολιτική της Ένωσης και τη διαπραγμάτευση, εφαρμογή και εκτέλεση εμπορικών συμφωνιών, καθώς και για τη βελτίωση της πρόσβασης στις αγορές των χωρών εταίρων και την τόνωση των εμπορικών, επενδυτικών και επιχειρηματικών ευκαιριών για τις ενωσιακές εταιρείες, ιδίως τις ΜΜΕ, με παράλληλη εξάλειψη των φραγμών στην πρόσβαση στην αγορά και στις επενδύσεις και προστασία των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, μέσω της οικονομικής διπλωματίας, των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων και της κανονιστικής συνεργασίας, με τις προσαρμογές που απαιτούνται για την ειδική κατάσταση της εκάστοτε χώρας εταίρου, λαμβανομένης υπόψη της αρχής της συνοχής της πολιτικής για την ανάπτυξη όπως προβλέπεται στα άρθρα 208 και 212 της ΣΛΕΕ, καθώς και των διεθνών δεσμεύσεων που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφος 1 του παρόντος κανονισμού·
συμβολή στην εφαρμογή της διεθνούς διάστασης εσωτερικών πολιτικών της Ένωσης όπως, μεταξύ άλλων, το περιβάλλον, η κλιματική αλλαγή, η ενέργεια, η επιστήμη, η εκπαίδευση και η συνεργασία όσον αφορά τη διαχείριση και τη διακυβέρνηση των ωκεανών, καθώς και στήριξη της κανονιστικής σύγκλισης·
προώθηση της ευρύτερης προβολής και κατανόησης της Ένωσης και του ρόλου της στην παγκόσμια σκηνή, μέσω της στρατηγικής επικοινωνίας, της δημόσιας διπλωματίας, των διαπροσωπικών επαφών, της πολιτιστικής διπλωματίας, της συνεργασίας σε εκπαιδευτικά και ακαδημαϊκά θέματα και δραστηριοτήτων προβολής για την προώθηση των αξιών και των συμφερόντων της Ένωσης.
Οι εν λόγω δράσεις ταχείας αντίδρασης εκτελούν καινοτόμους πολιτικές ή πρωτοβουλίες, που αντιστοιχούν σε τρέχουσες ή εν εξελίξει βραχυπρόθεσμες έως μεσοπρόθεσμες ανάγκες, ευκαιρίες και προτεραιότητες, μεταξύ άλλων με τη δυνατότητα να επηρεάζουν μελλοντικές δράσεις στο πλαίσιο γεωγραφικών ή θεματικών προγραμμάτων. Οι εν λόγω δράσεις επικεντρώνονται στην εμβάθυνση των σχέσεων και των διαλόγων της Ένωσης και στη δημιουργία εταιρικών σχέσεων και συμμαχιών με τις βασικές χώρες στρατηγικού ενδιαφέροντος, ιδίως τις αναδυόμενες οικονομίες και τις χώρες μεσαίου εισοδήματος που διαδραματίζουν ολοένα και πιο σημαντικό ρόλο στο παγκόσμιο γίγνεσθαι, την παγκόσμια διακυβέρνηση, την εξωτερική πολιτική, τη διεθνή οικονομία, και τα πολυμερή φόρουμ.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ V
ΤΟΜΕΙΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΤΟΥ ΕΤΒΑ+ ΠΟΥ ΚΑΛΥΠΤΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΓΓΥΗΣΗ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗΣ ΔΡΑΣΗΣ
Οι δραστηριότητες του ΕΤΒΑ+ που είναι επιλέξιμες για στήριξη μέσω της εγγύησης εξωτερικής δράσης στοχεύουν, ειδικότερα, στους ακόλουθους τομείς προτεραιότητας:
παροχή χρηματοδότησης και στήριξης για την ανάπτυξη του ιδιωτικού και του συνεταιριστικού τομέα σύμφωνα με τους όρους που προβλέπονται στο άρθρο 209 παράγραφος 2 του δημοσιονομικού κανονισμού και σύμφωνα με τον σκοπό του άρθρου 31 παράγραφος 2 του παρόντος κανονισμού, με ιδιαίτερη έμφαση στις τοπικές εταιρείες και τις ΜΜΕ, στην προώθηση της δημιουργίας αξιοπρεπών θέσεων εργασίας σύμφωνα με τα βασικά εργασιακά πρότυπα της ΔΟΕ και στην ενθάρρυνση της συμβολής των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων στους σκοπούς του ΕΤΒΑ+·
αντιμετώπιση των σημείων συμφόρησης για τις ιδιωτικές επενδύσεις με την παροχή χρηματοπιστωτικών μέσων, τα οποία μπορούν να εκφράζονται στο τοπικό νόμισμα της εκάστοτε χώρας εταίρου, συμπεριλαμβανομένων εγγυήσεων πρώτης ζημίας για χαρτοφυλάκια, εγγυήσεων για έργα του ιδιωτικού τομέα, π.χ. εγγυήσεων δανείων για τις ΜΜΕ, και εγγυήσεων που καλύπτουν συγκεκριμένους κινδύνους σε έργα υποδομής και άλλα επισφαλή κεφάλαια·
μόχλευση της ιδιωτικής χρηματοδότησης, με ιδιαίτερη έμφαση στις ΜΜΕ, με την αντιμετώπιση των σημείων συμφόρησης και των εμποδίων για τις επενδύσεις·
ενίσχυση κοινωνικοοικονομικών τομέων και περιοχών, καθώς και των σχετικών δημόσιων και ιδιωτικών υποδομών και της βιώσιμης συνδεσιμότητας, συμπεριλαμβανομένων των ανανεώσιμων και βιώσιμων πηγών ενέργειας, διαχείρισης των υδάτων και των αποβλήτων, των μεταφορών, των τεχνολογιών πληροφοριών και επικοινωνιών, καθώς και του περιβάλλοντος, της βιώσιμης χρήσης των φυσικών πόρων, της βιώσιμης γεωργίας και της γαλάζιας οικονομίας, της βιώσιμης διαχείρισης των δασών και της αποκατάστασης του τοπίου, των κοινωνικών υποδομών, της υγείας και του ανθρώπινου κεφαλαίου, με γνώμονα τη βελτίωση του κοινωνικοοικονομικού περιβάλλοντος·
συμβολή στη δράση για το κλίμα και την προστασία και τη διαχείριση του περιβάλλοντος·
συμβολή, μέσω της προώθησης της βιώσιμης ανάπτυξης, στην αντιμετώπιση των συγκεκριμένων κοινωνικοοικονομικών βαθύτερων αιτίων της παράνομης μετανάστευσης και των βαθύτερων αιτίων της εκτόπισης πληθυσμών, και συμβολή στη βιώσιμη επανένταξη των μεταναστών που επιστρέφουν στις χώρες καταγωγής τους, καθώς και ενίσχυση της ανθεκτικότητας των κοινοτήτων διέλευσης και υποδοχής, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη την ενίσχυση του κράτους δικαίου, της χρηστής διακυβέρνησης και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ VI
ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΒΑΣΙΚΩΝ ΔΕΙΚΤΩΝ ΕΠΙΔΟΣΕΩΝ
Σύμφωνα με τους ΣΒΑ, ο ακόλουθος μη εξαντλητικός κατάλογος βασικών δεικτών επιδόσεων χρησιμοποιείται για να βοηθήσει στη μέτρηση της συνεισφοράς της Ένωσης στην επίτευξη των συγκεκριμένων στόχων του Μηχανισμού:
Βαθμολογία όσον αφορά το κράτος δικαίου στις ωφελούμενες από την ενωσιακή βοήθεια χώρες.
Ποσοστό του πληθυσμού κάτω από το διεθνές όριο της φτώχειας ανά φύλο, ηλικία, καθεστώς απασχόλησης και γεωγραφική θέση (αστική/αγροτική).
Αριθμός γυναικών αναπαραγωγικής ηλικίας, κοριτσιών εφηβικής ηλικίας και παιδιών κάτω των 5 ετών ωφελούμενων από προγράμματα διατροφής με τη στήριξη της Ένωσης.
Αριθμός μικροκαλλιεργητών ωφελούμενων από παρεμβάσεις οι οποίες στηρίζονται από την Ένωση και στοχεύουν στην ενίσχυση της βιώσιμης παραγωγής τους, της πρόσβασής τους στις αγορές και/ή της ασφάλειας των γαιοκτητικών τους δικαιωμάτων.
Αριθμός βρεφών ηλικίας 1 έτους πλήρως εμβολιασμένων με τη στήριξη της Ένωσης.
Αριθμός σπουδαστών και σπουδαστριών εγγεγραμμένων σε προγράμματα εκπαίδευσης: α) πρωτοβάθμια εκπαίδευση β) δευτεροβάθμια εκπαίδευση· και αριθμός ατόμων ωφελούμενων από παρεμβάσεις επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης / ανάπτυξης δεξιοτήτων σε επίπεδο ιδρυμάτων ή εργασιακού χώρου με τη στήριξη της Ένωσης.
Εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου (Ktons ισοδύναμου CO2) που έχουν αποφευχθεί με τη στήριξη της Ένωσης.
Έκταση θαλάσσιων οικοσυστημάτων, χερσαίων οικοσυστημάτων και οικοσυστημάτων γλυκέων υδάτων προστατευόμενων και/ή υπό βιώσιμη διαχείριση με τη στήριξη της Ένωσης.
Επιτευχθείσα μόχλευση επενδύσεων και πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα.
Αριθμός ατόμων άμεσα ωφελούμενων από παρεμβάσεις οι οποίες στηρίζονται από την Ένωση και στοχεύουν ειδικά στη στήριξη μη στρατιωτικών διαδικασιών οικοδόμησης της ειρήνης μετά από συγκρούσεις ή την πρόληψη των συγκρούσεων.
Αριθμός διαδικασιών οι οποίες σχετίζονται με τις πρακτικές της χώρας εταίρου στον τομέα του εμπορίου, των επενδύσεων και των επιχειρήσεων ή προωθούν την εξωτερική διάσταση των εσωτερικών πολιτικών της Ένωσης ή το συμφέρον της Ένωσης και οι οποίες έχουν επηρεαστεί.
Αριθμός ατόμων με πρόσβαση σε βελτιωμένη πηγή πόσιμου νερού και/ή εγκατάσταση αποχέτευσης με τη στήριξη της Ένωσης.
Αριθμός μεταναστών, προσφύγων και εσωτερικώς εκτοπισμένων ατόμων ή ατόμων από κοινότητες υποδοχής που προστατεύονται ή λαμβάνουν στήριξη από την Ένωση.
Αριθμός χωρών και πόλεων που α) έχουν εκπονήσει ή β) εφαρμόζουν στρατηγικές για την κλιματική αλλαγή και/ή για τη μείωση των κινδύνων καταστροφών με τη στήριξη της Ένωσης.
Αριθμός ΜΜΕ που εφαρμόζουν πρακτικές βιώσιμης παραγωγής και κατανάλωσης με τη στήριξη της Ένωσης.
Εγκατεστημένη δυναμικότητα παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές (MW) με τη στήριξη της Ένωσης.
Ποσοστό της χρηματοδοτούμενης από την Ένωση συνεργασίας που προάγει την ισότητα των φύλων και την ενδυνάμωση των γυναικών.
Αριθμός θυμάτων παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων που ωφελούνται άμεσα από βοήθεια χρηματοδοτούμενη από την Ένωση.
Αριθμός πρωτοβουλιών χρηματοδοτούμενων από την Ένωση οι οποίες στηρίζουν την εφαρμογή πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών μεταρρυθμίσεων και κοινών συμφωνιών στις χώρες εταίρους.
Όλοι οι δείκτες που αναφέρονται σε άτομα αναλύονται, όποτε είναι δυνατόν, κατά φύλο, ιδίως προκειμένου να παρακολουθείται η πρόοδος προς την ισότητα των φύλων, και κατά ηλικία.
Όλοι οι δείκτες αναλύονται, όποτε είναι δυνατόν, κατά τις γεωγραφικές περιοχές του Μηχανισμού.
( 1 ) Οδηγία 2011/92/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Δεκεμβρίου 2011, για την εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων δημόσιων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον (κωδικοποίηση) (ΕΕ L 26 της 28.1.2012, σ. 1).
( 2 ) Οδηγία 85/337/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 27ης Ιουνίου 1985, για την εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων δημόσιων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον (ΕΕ L 175 της 5.7.1985. σ. 40).
( 3 ) Κανονισμός (ΕΕ) 2017/821 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 17ης Μαΐου 2017, για τον προσδιορισμό υποχρεώσεων δέουσας επιμέλειας στην αλυσίδα εφοδιασμού των ενωσιακών εισαγωγέων κασσιτέρου, τανταλίου και βολφραμίου, των μεταλλευμάτων τους, καθώς και χρυσού, που προέρχονται από περιοχές συγκρούσεων και υψηλού κινδύνου, (ΕΕ L 130 της 19.5.2017, σ. 1).