ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 8.3.2018

COM(2018) 97 final

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠHΣ

Σχέδιο Δράσης : Χρηματοδότηση της αειφόρου ανάπτυξης

Παρουσίαση του γενικού πλαισίου

Εγκρίνοντας τη Συμφωνία του Παρισιού 1 για την κλιματική αλλαγή και την Ατζέντα του 2030 του ΟΗΕ για τη βιώσιμη ανάπτυξη 2 , το 2015, κυβερνήσεις από όλον τον κόσμο επέλεξαν μια πιο βιώσιμη πορεία για τον πλανήτη και την οικονομία μας. Η Ατζέντα του 2030 του ΟΗΕ επικεντρώνεται σε 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ). Για την επόμενη δεκαπενταετία, οι στόχοι αυτοί θα μας καθοδηγήσουν ώστε να προετοιμαστούμε για ένα μέλλον που θα εξασφαλίζει τη σταθερότητα, την υγεία του πλανήτη, δίκαιες και ανθεκτικές κοινωνίες, χωρίς αποκλεισμούς, και οικονομίες που θα ευημερούν. Η Συμφωνία του Παρισιού, η οποία υπεγράφη τον Δεκέμβριο του 2015 από 195 χώρες, αποτελεί την πρώτη παγκόσμια συμφωνία για το κλίμα ώστε να υπάρξει ενίσχυση της ανθεκτικότητας απέναντι στην κλιματική αλλαγή και προσαρμογή σε αυτή, καθώς και περιορισμός της υπερθέρμανσης του πλανήτη σε επίπεδα σαφώς χαμηλότερα των 2 βαθμών Κελσίου.

Η αειφορία και η μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία με χαμηλά επίπεδα εκπομπών άνθρακα και πιο αποδοτική ως προς τη χρήση των πόρων είναι ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης ανταγωνιστικότητας της οικονομίας της ΕΕ. Η αειφορία ανέκαθεν αποτελούσε κεντρικό στοιχείο του Ευρωπαϊκού οικοδομήματος και οι Συνθήκες της ΕΕ υπογραμμίζουν τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές της διαστάσεις 3 . Η ΕΕ είναι προσηλωμένη σε ανάπτυξη που να καλύπτει τις ανάγκες των σημερινών και των μελλοντικών γενεών και, ταυτόχρονα, να προσφέρει νέες ευκαιρίες απασχόλησης και επενδύσεων, ενώ διασφαλίζει και την οικονομική ανάπτυξη. Πολλές από τις προτεραιότητες της Επιτροπής 4 για την περίοδο 2014-2020 περιλαμβάνονται στους ενεργειακούς και κλιματικούς στόχους της Ένωσης και στοχεύουν στην υλοποίηση της Ατζέντας του 2030 του ΟΗΕ για τη βιώσιμη ανάπτυξη.Η Επιτροπή επεξεργάζεται επίσης ένα έγγραφο προβληματισμού με τίτλο «Προς μια βιώσιμη Ευρώπη έως το 2030», ενώ έχει δημιουργήσει και μια πολυσυλλεκτική πλατφόρμα για την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών για την υλοποίηση των ΣΒΑ.

Δεδομένου ότι βιώνουμε ολοένα και περισσότερο τις καταστροφικές και απρόβλεπτες συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και της εξάντλησης των πόρων, απαιτούνται επειγόντως ενέργειες ώστε οι δημόσιες πολιτικές να προσαρμοστούν στη νέα αυτή πραγματικότητα. Το χρηματοπιστωτικό σύστημα μπορεί να διαδραματίσει βασικό ρόλο εν προκειμένω. Το χρηματοπιστωτικό σύστημα προχωρά σε μεταρρυθμίσεις ώστε να αφομοιώσει τα διδάγματα από τη χρηματοπιστωτική κρίση και, στο πλαίσιο αυτό, μπορεί να αποτελέσει μέρος της λύσης προς μια πιο οικολογική και πιο αειφόρο οικονομία. Ο αναπροσανατολισμός των ιδιωτικών κεφαλαίων προς πιο αειφόρες επενδύσεις απαιτεί συνολική αλλαγή του τρόπου με τον οποίο λειτουργεί το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για να μπορέσει η ΕΕ να ενισχύσει την αειφόρο οικονομική ανάπτυξη, να διασφαλίσει τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος και να ενισχύσει τη διαφάνεια και τον μακρόπνοο χαρακτήρα της οικονομίας. Η Ένωση Κεφαλαιαγορών (CMU) της ΕΕ ακολουθεί αυτήν ακριβώς την προσέγγιση 5 .

Στο τέλος του 2016, η Επιτροπή διόρισε μια ομάδα εμπειρογνωμόνων υψηλού επιπέδου για βιώσιμα χρηματοοικονομικά. Στις 31 Ιανουαρίου του 2018, η ομάδα εμπειρογνωμόνων δημοσίευσε την τελική της έκθεση 6 , που προσφέρει μια ολοκληρωμένη εικόνα για τον τρόπο οργάνωσης μιας στρατηγικής για βιώσιμα χρηματοοικονομικά στην ΕΕ. Στην έκθεση χρησιμοποιείται το επιχείρημα ότι τα βιώσιμα χρηματοοικονομικά έχουν να κάνουν με δύο επιτακτικές ανάγκες: 1) τη βελτίωση της συμβολής του χρηματοοικονομικού συστήματος σε αειφόρο και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη, μέσω της χρηματοδότησης των μακροπρόθεσμων αναγκών της κοινωνίας· 2) την ενίσχυση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας, με την ενσωμάτωση περιβαλλοντικών, κοινωνικών και σχετικών με τη διακυβέρνηση (ΠΚΔ) παραγόντων στις επενδυτικές αποφάσεις. Η έκθεση προχωρά σε οκτώ βασικές συστάσεις, διάφορες οριζόντιες συστάσεις και δράσεις που στοχεύουν σε ειδικούς τομείς του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Το παρόν Σχέδιο Δράσης βασίζεται στις συστάσεις της ομάδας εμπειρογνωμόνων για να χαράξει μια ευρωπαϊκή στρατηγική για βιώσιμα χρηματοοικονομικά.

1.Χρηματοοικονομικά για έναν πιο βιώσιμο κόσμο

Το χρηματοοικονομικό σύστημα στηρίζει την οικονομία, μέσω της χρηματοδότησης οικονομικών δραστηριοτήτων, και σε τελευταία ανάλυση την απασχόληση και την ανάπτυξη. Οι επενδυτικές αποφάσεις βασίζονται κατά κανόνα σε διάφορους παράγοντες, αλλά εκείνοι που έχουν περιβαλλοντικές και κοινωνικές παραμέτρους συχνά δεν λαμβάνονται επαρκώς υπόψη, δεδομένου ότι οι κίνδυνοι αυτοί είναι πολύ πιθανό να προκύψουν σε πιο μακροπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα. Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι είναι λογικό, από οικονομικής απόψεως, να λαμβάνονται υπόψη τα πιο μακροπρόθεσμα συμφέροντα της αειφορίας και πως κάτι τέτοιο δεν συνεπάγεται και χαμηλότερες αποδόσεις για τους επενδυτές.

«Βιώσιμα χρηματοοικονομικά» σημαίνει γενικά να λαμβάνονται δεόντως υπόψη οι περιβαλλοντικές και κοινωνικές παράμετροι στη λήψη επενδυτικών αποφάσεων. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση των επενδύσεων σε πιο μακροπρόθεσμες και αειφόρες δραστηριότητες. Ειδικότερα, οι περιβαλλοντικές παράμετροι αφορούν τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτή, καθώς και το περιβάλλον γενικότερα 7 και τους συναφείς κινδύνους (π.χ. φυσικές καταστροφές 8 ). Οι κοινωνικές παράμετροι μπορεί να σχετίζονται με θέματα ανισότητας, κοινωνικής ένταξης, εργασιακών σχέσεων, επενδύσεων σε ανθρώπινο κεφάλαιο και κοινότητες. Οι περιβαλλοντικές και κοινωνικές παράμετροι είναι συχνά αλληλένδετες, καθώς ιδίως η αλλαγή του κλίματος μπορεί να οξύνει υφιστάμενες ανισότητες. Η διακυβέρνηση των δημόσιων και ιδιωτικών ιδρυμάτων, συμπεριλαμβανομένων των δομών διαχείρισης, των εργασιακών σχέσεων και των αποδοχών των διευθυντικών στελεχών, διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη διασφάλιση της ενσωμάτωσης των κοινωνικών και περιβαλλοντικών παραμέτρων στη διαδικασία λήψης αποφάσεων 9 . 

Το παρόν Σχέδιο Δράσης για βιώσιμα χρηματοοικονομικά αποτελεί μέρος των ευρύτερων προσπαθειών για τη σύνδεση του χρηματοοικονομικού συστήματος με τις συγκεκριμένες ανάγκες της ευρωπαϊκής και της παγκόσμιας οικονομίας προς όφελος του πλανήτη και της κοινωνίας μας. Ειδικότερα, το παρόν Σχέδιο Δράσης έχει ως στόχο:

1.τον αναπροσανατολισμό των ροών κεφαλαίων προς αειφόρες επενδύσεις προκειμένου να επιτευχθεί διατηρήσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη·

2.τη διαχείριση χρηματοοικονομικών κινδύνων που προκύπτουν από την κλιματική αλλαγή, την εξάντληση των πόρων, την υποβάθμιση του περιβάλλοντος και από κοινωνικά ζητήματα· και

3.την ενίσχυση της διαφάνειας και του μακρόπνοου χαρακτήρα των οικονομικών δραστηριοτήτων.

1.1 Αναπροσανατολισμός των ροών κεφαλαίων προς μια πιο βιώσιμη οικονομία

Τα σημερινά επίπεδα επενδύσεων δεν επαρκούν για να στηρίξουν ένα περιβαλλοντικά και κοινωνικά βιώσιμο οικονομικό σύστημα. Η Ευρώπη θα πρέπει να καλύψει ένα έλλειμμα επενδύσεων ύψους σχεδόν 180 δισ. EUR ετησίως, προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι της ΕΕ για το κλίμα και την ενέργεια έως το 2030 10 . Σύμφωνα με εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), το συνολικό έλλειμμα επενδύσεων στις υποδομές των μεταφορών, της ενέργειας και της διαχείρισης πόρων έφθασε στο απίστευτο ποσό των 270 δισ. EUR ετησίως 11 . Η έλλειψη σαφήνειας μεταξύ των επενδυτών στο τι συνιστά αειφόρο επένδυση συμβάλλει σε αυτό το έλλειμμα επενδύσεων και αποτελεί επίσης εμπόδιο για τη χρηματοδότηση των κοινωνικών υποδομών, που χρειάζεται για την αντιμετώπιση ζητημάτων ανισότητας και ένταξης.

Η μετατροπή της ευρωπαϊκής οικονομίας σε ένα πιο οικολογικό, πιο ανθεκτικό και κυκλικό σύστημα δεν θα περιορίσει απλώς και μόνο το περιβαλλοντικό μας αποτύπωμα στον πλανήτη και θα αντιμετωπίσει τις υφιστάμενες ανισότητες. Θα ενισχύσει επίσης και την ανταγωνιστικότητα, μέσω της βελτίωσης της αποτελεσματικότητας των διαδικασιών παραγωγής και της μείωσης του κόστους πρόσβασης και διαχείρισης των πόρων.

Η ΕΕ έχει δεσμευτεί να κάνει τη μετάβαση αυτή, καθώς θα διαθέσει τουλάχιστον το 20% του προϋπολογισμού της σε δράσεις άμεσα συναφείς με το κλίμα 12 . Για παράδειγμα, ήδη το 2017, σχεδόν το ένα τρίτο των επενδύσεων από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ) διοχετεύτηκαν σε έργα για την ενέργεια, το περιβάλλον και την αποδοτική χρήση των πόρων, καθώς και κοινωνικές υποδομές. Το ΕΤΣΕ 2.0 επεκτείνει τη χρηματοδότηση μέχρι το 2020 και αυξάνει τους επενδυτικούς στόχους στα 500 δισ. EUR, με τουλάχιστον το 40% της χρηματοδότησης να απορροφάται από έργα υποδομής και καινοτομίας για να υποστηριχθούν δράσεις για το κλίμα. Αλλά είναι σαφές ότι απαιτούνται περαιτέρω μέτρα για τη διοχέτευση ακόμα περισσότερων επενδύσεων σε βιώσιμους τομείς.

1.2Ενσωμάτωση της διάστασης της αειφορίας στη διαχείριση κινδύνων

Η συμπερίληψη περιβαλλοντικών και κοινωνικών στόχων στη λήψη χρηματοοικονομικών αποφάσεων έχει ως στόχο να περιορίσει τον οικονομικό αντίκτυπο των περιβαλλοντικών και κοινωνικών κινδύνων. Για παράδειγμα, η αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας κατά 2 βαθμούς Κελσίου θα μπορούσε να έχει αποσταθεροποιητικές επιπτώσεις στην οικονομία και στο χρηματοπιστωτικό σύστημα της Ευρώπης.

Επί του παρόντος, οι κίνδυνοι για το περιβάλλον και το κλίμα δεν λαμβάνονται πάντοτε επαρκώς υπόψη από τον χρηματοπιστωτικό τομέα. Η αύξηση των φυσικών καταστροφών που οφείλονται στις καιρικές συνθήκες σημαίνει ότι οι ασφαλιστικές εταιρείες χρειάζεται να προετοιμαστούν για υψηλότερες δαπάνες. Επίσης και οι τράπεζες θα είναι εκτεθειμένες σε μεγαλύτερες ζημίες, εξαιτίας της μείωσης της κερδοφορίας των επιχειρήσεων που βάλλονται περισσότερο από την κλιματική αλλαγή ή εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την εξάντληση των φυσικών πόρων. Μεταξύ του 2000 και του 2016, οι ετήσιες καταστροφές λόγω καιρικών συνθηκών σε όλον τον κόσμο αυξήθηκαν κατά 46% 13 και, μεταξύ του 2007 και του 2016, οι οικονομικές ζημίες λόγω των ακραίων καιρικών φαινομένων σε όλον τον κόσμο αυξήθηκαν κατά 86% (117 δισ. EUR το 2016) 14 . Πρόκειται για μια ανησυχητική τάση, δεδομένου ότι σχεδόν το 50% της έκθεσης των τραπεζών της ζώνης του ευρώ σε κίνδυνο σχετίζεται άμεσα ή έμμεσα με τους κινδύνους που προκύπτουν από την κλιματική αλλαγή 15 . Ενώ είναι και ολοένα και πιο σαφές πως και άλλα περιβαλλοντικά ζητήματα απειλούν τα τρέχοντα επιχειρηματικά μοντέλα 16 .

Κοινωνικοί παράγοντες, όπως οι κακές συνθήκες εργασίας και οι αυξανόμενες ανισότητες, μπορούν να έχουν ουσιαστικές συνέπειες για χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, συμπεριλαμβανομένων των νομικών κινδύνων. Θα αμαυρωθεί η φήμη εταιρειών οι οποίες, για παράδειγμα, δεν συμμορφώνονται με τα διεθνή πρότυπα εργασίας. Τέτοιου είδους ζημίες, αλλά και νομικές, κάλλιστα μπορούν να οδηγήσουν τελικά σε χρηματοοικονομικές ζημίες. Ομοίως, η αυξανόμενη εισοδηματική ανισότητα μπορεί να παρεμποδίσει την μακροπρόθεσμη και σταθερή ανάπτυξη: έρευνα από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) έδειξε ότι η αύξηση των ανισοτήτων και η εύθραυστη ανάπτυξη συνδέονται μεταξύ τους 17 .

1.3 Προώθηση της διαφάνειας και του μακρόπνοου χαρακτήρα

Η διαφάνεια των δραστηριοτήτων των συμμετεχόντων στην αγορά είναι θεμελιώδους σημασίας για την καλή λειτουργία του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Η εταιρική διαφάνεια σε θέματα αειφορίας αποτελεί προαπαιτούμενο ώστε οι παράγοντες των χρηματοπιστωτικών αγορών να αξιολογούν κατάλληλα τη μακροπρόθεσμη δημιουργία αξίας από τις εταιρείες, καθώς και τη διαχείριση των κινδύνων ως την αειφορία. Η υποβολή εκθέσεων από τις εταιρείες κρίνεται αλυσιτελής, όταν οι πιο μακροπρόθεσμοι κίνδυνοι δεν είναι πλήρως διαφανείς και, ως εκ τούτου, δεν μπορούν να ληφθούν υπόψη. Η εταιρική διαφάνεια ως προς την αειφορία όχι μόνο θα ενημερώνει τους συμμετέχοντες στην αγορά, αλλά θα συμβάλλει και στην καθοδήγηση των επιχειρήσεων προς μια πιο διατηρήσιμη και μακροπρόθεσμη κατεύθυνση.

Η ενίσχυση της διαφάνειας, που εντάθηκε χάρη στις καινοτόμες τεχνολογίες, δίνει τη δυνατότητα στους πολίτες να συγκρίνουν τις επιδόσεις των εταιρειών ως προς την αειφορία και επιτρέπει στους ιδιώτες επενδυτές να λαμβάνουν επενδυτικές αποφάσεις άρτια πληροφορημένοι. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή επικροτεί και ενθαρρύνει τις ιδιωτικές πρωτοβουλίες σχετικά με τη δημοσιοποίηση που προωθούν εύκολα προσβάσιμες πληροφορίες σχετικά με βιώσιμα χρηματοοικονομικά.

Η αειφορία και ο μακρόπνοος χαρακτήρας συμβαδίζουν. Ο μακρόπνοος χαρακτήρας περιγράφει την πρακτική λήψης αποφάσεων που έχουν μακροπρόθεσμους στόχους ή συνέπειες. Οι επενδύσεις σε περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς στόχους απαιτούν έναν μακροπρόθεσμο προσανατολισμό. Ωστόσο, οι τρέχουσες πρακτικές της αγοράς εστιάζονται συχνά σε υψηλές αποδόσεις σε μικρό χρονικό διάστημα. Ως εκ τούτου, βασικό επίκεντρο της ατζέντας για την αειφορία είναι να μειωθεί η αδικαιολόγητη πίεση για βραχυπρόθεσμες αποδόσεις των χρηματοπιστωτικών και οικονομικών αποφάσεων, ιδίως μέσω της μεγαλύτερης διαφάνειας, ούτως ώστε οι επενδυτές, είτε ως εταιρείες είτε ως ιδιώτες, να μπορούν να λαμβάνουν καλύτερα τεκμηριωμένες και περισσότερο υπεύθυνες επενδυτικές αποφάσεις.

2.Αναπροσανατολισμός των ροών κεφαλαίων προς μια πιο βιώσιμη οικονομία

1.1.

2.1.Ένα ενιαίο σύστημα ταξινόμησης για αειφόρες δραστηριότητες

Η μετατόπιση των ροών κεφαλαίων προς πιο αειφόρες οικονομικές δραστηριότητες θα πρέπει να βασίζεται σε μια κοινή κατανόηση του τι σημαίνει «αειφόρο». Ένα ενιαίο ευρωπαϊκό σύστημα ταξινόμησης — ή ταξινομία — θα καθιστά σαφές το ποιες δραστηριότητες μπορούν να θεωρηθούν «αειφόρες». Πρόκειται για το πλέον σημαντικό και επείγον στάδιο του παρόντος Σχεδίου Δράσης. Η σαφής καθοδήγηση σχετικά με δραστηριότητες που αναγνωρίζεται πως συμβάλλουν στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και στην προσαρμογή σε αυτήν, αλλά και σε περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς στόχους, θα συμβάλει στην πληροφόρηση των επενδυτών. Θα παρέχει λεπτομερείς πληροφορίες για τους σχετικούς τομείς και δραστηριότητες, με βάση κριτήρια επιλογής, κατώτατα όρια και κριτήρια μέτρησης. Πρόκειται για ουσιώδες στάδιο στη στήριξη της ροής κεφαλαίων προς βιώσιμους τομείς που χρήζουν χρηματοδότησης. Ένα ευρωπαϊκό σύστημα ταξινόμησης θα ενσωματωθεί σταδιακά στην ενωσιακή νομοθεσία για μεγαλύτερη ασφάλεια δικαίου.

Λόγω της πολυπλοκότητας και του ιδιαίτερα τεχνικού χαρακτήρα της διαμόρφωσης ενός τέτοιου συστήματος ταξινόμησης, θα χρειαστεί χρόνος για να καταλήξουμε σε ολοκληρωμένη ταξινομία της αειφορίας, που να καλύπτει κλιματικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές παραμέτρους. Επιπλέον, κρίνεται αναγκαία η συνεχής παρακολούθηση, υπό το πρίσμα των εξελισσόμενων στόχων πολιτικής της ΕΕ και άλλων πτυχών, όπως οι εξελίξεις στην αγορά, στο περιβάλλον και στην τεχνολογία. Επομένως, η Επιτροπή προτείνει μια σταδιακή προσέγγιση, αρχίζοντας με ένα σύστημα ταξινόμησης των δραστηριοτήτων για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτή, και ορισμένων περιβαλλοντικών δραστηριοτήτων. Ως δεύτερο βήμα, η ταξινόμηση θα καλύψει τις υπόλοιπες περιβαλλοντικές και κοινωνικές δραστηριότητες, αναγνωρίζοντας ότι μία από τις πτυχές της αειφορίας δεν πρέπει να είναι εις βάρος άλλων σχετικών κινδύνων ή στόχων.

Δράση 1: Καθιέρωση ευρωπαϊκού συστήματος ταξινόμησης για αειφόρες δραστηριότητες 1. Με την επιφύλαξη του αποτελέσματος της εκτίμησης επιπτώσεων,η Επιτροπή θα καταθέσει νομοθετική πρόταση, το 2ο τρίμηνο του 2018, για τη σταδιακή δημιουργία μιας ευρωπαϊκής ταξινόμησης για την κλιματική αλλαγή, για περιβαλλοντικά και κοινωνικά βιώσιμες δραστηριότητες, με βάση τις υφιστάμενες εργασίες, κατά περίπτωση. Στόχος είναι να ενσωματωθεί αυτή η μελλοντική ευρωπαϊκή ταξινόμηση της αειφορίας στο ενωσιακό δίκαιο και να λειτουργήσει ως βάση για τη χρήση αυτού του συστήματος ταξινόμησης σε διάφορους τομείς (π.χ. πρότυπα, σήματα, οικολογικός συντελεστής στήριξης για τις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας, δείκτες αξιολόγησης της αειφορίας). Η πρόταση θα περιλαμβάνει εργαλεία που θα δίνουν τη δυνατότητα για τη δημιουργία και την τακτική επικαιροποίηση ενός τέτοιου συστήματος ταξινόμησης. 2. Επιπλέον, και ως πρώτο ενδιάμεσο βήμα, η Επιτροπή θα συγκροτήσει ομάδα τεχνικών εμπειρογνωμόνων για τα βιώσιμα χρηματοοικονομικά. Η ομάδα θα κληθεί, βάσει ευρείας διαβούλευσης με όλους τους ενδιαφερομένους, να δημοσιεύσει έκθεση που θα περιλαμβάνει μια πρώτη ταξινόμηση, με ιδιαίτερη έμφαση στις δραστηριότητες μετριασμού της κλιματικής αλλαγής, έως το 1ο τρίμηνο του 2019. Θα επεκταθεί και στις δραστηριότητες για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και άλλες περιβαλλοντικές δραστηριότητες, έως το 2ο τρίμηνο του 2019. Οι εκθέσεις αυτές θα συμβάλουν στη σταδιακή δημιουργία μιας ευρωπαϊκής ταξινόμησης της αειφορίας από την Επιτροπή και, εν τω μεταξύ, θα αποτελέσουν αρχικό σημείο αναφοράς για επενδύσεις σε δραστηριότητες που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή και το περιβάλλον.

2

2.1

2.2 Πρότυπα και σήματα για βιώσιμα χρηματοπιστωτικά προϊόντα

Με βάση τη μελλοντική ευρωπαϊκή ταξινόμηση της αειφορίας, τα πρότυπα και τα σήματα της ΕΕ για βιώσιμα χρηματοπιστωτικά προϊόντα θα προστατεύουν την ακεραιότητα και την εμπιστοσύνη στη βιώσιμη χρηματοπιστωτική αγορά, και θα διευκολύνουν την πρόσβαση των επενδυτών που αναζητούν τα εν λόγω προϊόντα. Για παράδειγμα, τα πράσινα ομόλογα δίνουν τη δυνατότητα σε οντότητες (εταιρείες, τράπεζες, κρατικούς οργανισμούς κ.ά.) να δανείζονται χρήματα από επενδυτές για τη χρηματοδότηση ή αναχρηματοδότηση «πράσινων» έργων, περιουσιακών στοιχείων ή επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Παρότι η αγορά πράσινων ομολόγων επεκτείνεται ταχύτατα, εξακολουθεί να αντιστοιχεί σε λιγότερο από το 1% των συνολικών ανεξόφλητων ομολόγων παγκοσμίως 18 . Με βάση τις σημερινές βέλτιστες πρακτικές, ένα ευρωπαϊκό πρότυπο, στο οποίο θα έχουν πρόσβαση οι συμμετέχοντες στην αγορά, θα διευκολύνει τη διοχέτευση περισσότερων επενδύσεων σε οικολογικά έργα και θα αποτελέσει τη βάση για την ανάπτυξη αξιόπιστης σήμανσης των χρηματοπιστωτικών προϊόντων.

Τα συστήματα σήμανσης μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμα για τους ιδιώτες επενδυτές οι οποίοι θα ήθελαν να εκφράσουν τις επενδυτικές προτιμήσεις τους για αειφόρες δραστηριότητες. Η σταδιακή τους ενσωμάτωση σε ολοκληρωμένα εργαλεία, όπως οι δικτυακοί τόποι σύγκρισης ή οι υπηρεσίες χρηματοοικονομικού σχεδιασμού, που δημιουργούνται τώρα στο πλαίσιο του Σχεδίου Δράσης για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες προς τους καταναλωτές, θα διευκόλυνε τις επιλογές των ιδιωτών επενδυτών. Οι έρευνες δείχνουν ότι οι ιδιώτες επενδυτές επιθυμούν όλο και περισσότερο να λαμβάνουν υπόψη στις επενδύσεις τους τις κλιματικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές παραμέτρους 19 . Ωστόσο, η έλλειψη σήμανσης στα χρηματοπιστωτικά προϊόντα μπορεί να αποτρέψει τους επενδυτές από την απευθείας διοχέτευση κεφαλαίων σε αειφόρες επενδύσεις. Η Επιτροπή διαβλέπει τα δυνητικά πλεονεκτήματα της χρήσης του κανονισμού για το οικολογικό σήμα της ΕΕ, ώστε να δημιουργηθεί ένα εθελοντικό σύστημα σήμανσης σε ολόκληρη την ΕΕ. Θα πρέπει να προσδιορίζονται κριτήρια για συγκεκριμένα χρηματοπιστωτικά προϊόντα που προσφέρονται σε ιδιώτες επενδυτές (όπως οι δέσμες επενδυτικών και ασφαλιστικών προϊόντων λιανικής). Η Επιτροπή θα εξετάσει επίσης και τα πλεονεκτήματα που προκύπτουν από τη σήμανση για τα κοινωνικά υπεύθυνα χρηματοπιστωτικά προϊόντα, όπως οι κοινωνικά υπεύθυνες επενδύσεις (SRI) 20 , αξιοποιώντας την εμπειρία που αποκτήθηκε από τα ευρωπαϊκά ταμεία κοινωνικής επιχειρηματικότητας.

Δράση 2: Δημιουργία προτύπων και σήμανσης για οικολογικά χρηματοπιστωτικά προϊόντα 1. Ως πρώτο βήμα, η ομάδα τεχνικών εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής για τα βιώσιμα χρηματοοικονομικά θα είναι υπεύθυνη, βάσει των αποτελεσμάτων δημόσιας διαβούλευσης, για την κατάρτιση έκθεσης σχετικά με το ευρωπαϊκό πρότυπο πράσινου ομολόγου έως το 2ο τρίμηνο του 2019, με βάση τις ισχύουσες βέλτιστες πρακτικές. 2. Εντός του πλαισίου του κανονισμού για το ενημερωτικό δελτίο, η Επιτροπή θα προσδιορίσει, έως το 2ο τρίμηνο του 2019, το περιεχόμενο του ενημερωτικού δελτίου για την έκδοση πράσινων ομολόγων, ώστε οι πιθανοί επενδυτές να είναι καλύτερα πληροφορημένοι. 3. Η Επιτροπή θα εξετάσει τη δυνατότητα να χρησιμοποιηθεί το πλαίσιο του οικολογικού σήματος της ΕΕ για ορισμένα χρηματοπιστωτικά προϊόντα, το οποίο θα εφαρμοστεί αφού εγκριθεί η ταξινόμηση της ΕΕ για την αειφορία.

2.3Προώθηση των επενδύσεων σε αειφόρα έργα

Η κινητοποίηση ιδιωτικών κεφαλαίων για αειφόρα έργα, ιδίως για υποδομές, αποτελεί προϋπόθεση για τη μετάβαση προς ένα πιο αειφόρο οικονομικό μοντέλο. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, οι υποδομές ευθύνονται για περίπου το 60% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου 21 . Δεδομένης της ανάγκης για αειφόρες επενδύσεις στις υποδομές, η συνεχής πρόοδος στη δημιουργία κατάλληλων πλαισίων για τη μόχλευση ιδιωτικών επενδύσεων, παράλληλα με δημόσιους πόρους, είναι καίριας σημασίας.

Ωστόσο, η ικανότητα μελέτης και υλοποίησης έργων, διαφέρει σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ και μεταξύ των τομέων. Η περισσότερη συμβουλευτική και τεχνική βοήθεια θα συμβάλει σε μεγαλύτερη σειρά αειφόρων έργων. Πέραν των έργων υποδομών μεγάλης κλίμακας, η μετάβαση προς την καθαρή ενέργεια προϋποθέτει επίσης επαρκή χρηματοδότηση διαθέσιμη για κατανεμημένα έργα μικρότερης κλίμακας 22 .

Επιπλέον των επιχορηγήσεων 23 , στο πλαίσιο του Επενδυτικού Σχεδίου για την Ευρώπη, η Επιτροπή ενίσχυσε σημαντικά την οικονομική και τεχνική στήριξή της για αειφόρες επενδύσεις στις υποδομές, ιδίως με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ) και τον Ευρωπαϊκό Κόμβο Επενδυτικών Συμβουλών. Το ΕΤΣΕ έχει αποδειχθεί καθοριστικής σημασίας για την προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων για έργα στρατηγικής σημασίας σε ολόκληρη την ΕΕ, κινητοποιώντας συνολικές επενδύσεις σχεδόν 265 δισ. EUR 24 . Μετά την επιτυχημένη πορεία του στα πρώτα έτη της λειτουργίας του, η διάρκεια του ΕΤΣΕ παρατάθηκε πρόσφατα έως το 2020 (ΕΤΣΕ 2.0) και ο επενδυτικός στόχος του αυξήθηκε σε μισό τρισεκατομμύριο ευρώ. Επιπροσθέτως, το ΕΤΣΕ 2.0 θα επικεντρωθεί ακόμη περισσότερο σε αειφόρα έργα, με τουλάχιστον το 40% της χρηματοδότησής του να απορροφάται από τους τομείς των υποδομών και της καινοτομίας, ώστε να στηρίξει δράσεις για το κλίμα. Επίσης, ο Ευρωπαϊκός Κόμβος Επενδυτικών Συμβουλών, η πύλη της ΕΕ για στήριξη των επενδύσεων, θα έχει εντονότερο συμβουλευτικό ρόλο σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο για την προώθηση έργων με κλιματικό, περιβαλλοντικό και κοινωνικό αντίκτυπο.

Παράλληλα, η ανάπτυξη του Ευρωπαϊκού Εξωτερικού Επενδυτικού Σχεδίου (EIP), θα ενθαρρύνει τις αειφόρες επενδύσεις στις χώρες εταίρους, αρχής γενομένης από την Αφρική και τις γειτονικές χώρες της ΕΕ. Το EIP αναμένεται να μοχλεύσει περισσότερα από 44 δισ. EUR για επενδύσεις έως το 2020, με κινητοποίηση δημόσιων και ιδιωτικών κεφαλαίων για χρηματοδότηση μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (ΕΤΒΑ), παρέχοντας τεχνική βοήθεια για επενδυτικά έργα, και προωθώντας ένα ευνοϊκό επενδυτικό κλίμα και επιχειρηματικό περιβάλλον. Η αειφόρος ανάπτυξη είναι ενσωματωμένη στον σχεδιασμό του μέσου και όλα τα έργα θα έχουν σαφή διάσταση αειφορίας, για παράδειγμα, με τη στήριξη της αειφόρου γεωργίας και της συνδεσιμότητας, καθώς και της δημιουργίας αξιοπρεπών θέσεων εργασίας.

Για το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο μετά το 2020, η Επιτροπή πρότεινε την ιδέα να δημιουργηθεί ενιαίο επενδυτικό ταμείο που θα συγκεντρώνει όλα τα μέσα της ευρωπαϊκής αγοράς, ώστε να ενισχυθεί περαιτέρω η αποτελεσματικότητα της επενδυτικής στήριξης της ΕΕ, προς συζήτηση από τους Ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης 25 . Με βάση την επιτυχή παρουσία του ΕΤΣΕ, το εν λόγω ταμείο θα μπορούσε να παρέχει χρηματοδοτική στήριξη και συναφή τεχνική βοήθεια για την προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων, μεταξύ άλλων με στόχο τη δημιουργία αειφόρων υποδομών. Με την στήριξη του προϋπολογισμού της ΕΕ, ένα ενιαίο επενδυτικό ταμείο θα μπορούσε να στηρίξει τις επενδυτικές προτεραιότητες και να απλουστεύσει την αλληλεπίδραση μεταξύ των επενδυτών, των δικαιούχων, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, εμπλέκοντας εταίρους όπως η ΕΤΕπ και οι εθνικές αναπτυξιακές τράπεζες, και νέους εταίρους όπως ιδρύματα και φιλανθρωπικές οργανώσεις. Ως συνέχεια του Ευρωπαϊκού Κόμβου Επενδυτικών Συμβουλών, η στήριξη αυτή μπορεί ακόμη να περιλαμβάνει βοήθεια για την ανάπτυξη έργων, ώστε να συνεχίσει να δημιουργεί περισσότερες δυνατότητες για την ανάπτυξη αειφόρων έργων.

Δράση 3: Προώθηση των επενδύσεων σε αειφόρα έργα Με βάση τις συνεχείς προσπάθειες για να ενισχυθεί η ικανότητα παροχής συμβουλών, μεταξύ άλλων και για την ανάπτυξη αειφόρων έργων υποδομής, η Επιτροπή θα λάβει περαιτέρω μέτρα που θα βελτιώσουν την αποτελεσματικότητα και τις επιπτώσεις των μέσων που αποσκοπούν στη στήριξη των αειφόρων επενδύσεων στην ΕΕ και σε χώρες εταίρους.

2.4Παράμετροι αειφορίας στις χρηματοοικονομικές συμβουλές

Με την παροχή συμβουλών, οι επιχειρήσεις επενδύσεων και οι διανομείς ασφαλιστικών προϊόντων μπορούν να διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο στον αναπροσανατολισμό του χρηματοπιστωτικού συστήματος προς την αειφορία. Πριν από την παροχή συμβουλών, οι εν λόγω διαμεσολαβητές οφείλουν να αξιολογούν τους επενδυτικούς στόχους και το επίπεδο ανοχής κινδύνου των πελατών, προκειμένου να προτείνουν τα κατάλληλα χρηματοδοτικά μέσα ή ασφαλιστικά προϊόντα. Ωστόσο, όταν παρέχονται συμβουλές, συχνά δεν λαμβάνονται επαρκώς υπόψη οι προτιμήσεις επενδυτών και δικαιούχων όσον αφορά την αειφορία. 

Η οδηγία για τις αγορές χρηματοπιστωτικών μέσων (MiFID II) και η οδηγία για τη διανομή ασφαλιστικών προϊόντων (IDD) απαιτούν από τις επιχειρήσεις επενδύσεων και τους διανομείς ασφαλιστικών προϊόντων να παρέχουν «προϊόντα που ανταποκρίνονται στις ανάγκες των πελατών τους», όταν παρέχουν συμβουλές. Για τον λόγο αυτόν, οι εν λόγω επιχειρήσεις θα πρέπει να υποβάλουν ερωτήσεις σχετικά με τις προτιμήσεις των πελατών τους (όπως παράγοντες για το περιβάλλον, την κοινωνία και τη διακυβέρνηση) και να τις λαμβάνουν υπόψη κατά την αξιολόγηση των χρηματοπιστωτικών μέσων και των ασφαλιστικών προϊόντων που θα προτείνουν, δηλαδή στη διαδικασία επιλογής και αξιολόγησης της καταλληλότητας των προϊόντων.

Δράση 4: Ενσωμάτωση της διάστασης της αειφορίας κατά την παροχή χρηματοοικονομικών συμβουλών Με την επιφύλαξη του αποτελέσματος της εκτίμησης επιπτώσεων, η Επιτροπή θα τροποποιήσει τις κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις των οδηγιών MiFID II και IDD, το 2ο τρίμηνο του 2018, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι προτιμήσεις όσον αφορά την αειφορία λαμβάνονται υπόψη κατά την αξιολόγηση της καταλληλότητας. Βάσει των εν λόγω κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων, η Επιτροπή θα ζητήσει από την Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (ESMA) να περιληφθούν διατάξεις σχετικά με τις προτιμήσεις όσον αφορά την αειφορία στις κατευθυντήριες γραμμές της σχετικά με την αξιολόγηση της καταλληλότητας, που πρόκειται να επικαιροποιηθούν το 4ο τρίμηνο του 2018.

2.5Δείκτες αξιολόγησης της αειφορίας

Οι δείκτες αναφοράς διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στη διαμόρφωση των τιμών των χρηματοπιστωτικών μέσων και άλλων συναφών περιουσιακών στοιχείων στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. Αποτελούν χρήσιμα εργαλεία για τους επενδυτές, καθώς επιτρέπουν την παρακολούθηση και τη μέτρηση των επιδόσεων, ενώ κατανέμουν τα περιουσιακά στοιχεία κατ’ αναλογία.

Οι παραδοσιακοί δείκτες αναφοράς αντικατοπτρίζουν το status quo και τις μεθοδολογίες τους και, ως εκ τούτου, αντικατοπτρίζουν τους στόχους αειφορίας μόνον σε περιορισμένο βαθμό. Λόγω αυτού, δεν είναι κατάλληλοι για τη μέτρηση των επιδόσεων των αειφόρων επενδύσεων. Για τον λόγο αυτόν, οι πάροχοι δεικτών ανέπτυξαν δείκτες αναφοράς ΚΠΔ, ώστε να αποτυπώνουν και τους στόχους αειφορίας, αλλά η έλλειψη διαφάνειας όσον αφορά τις μεθοδολογίες τους έχει επηρεάσει την αξιοπιστία τους. Χρειάζεται περισσότερη διαφάνεια και αξιοπιστία στις μεθοδολογίες των δεικτών, για να μειωθούν οι κίνδυνοι προβολής ψευδοπράσινης ταυτότητας 26 . Για παράδειγμα, μια αξιόπιστη μεθοδολογία για τους δείκτες χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα θα πρέπει να αντικατοπτρίζει τη συμβατότητα με τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού, προκειμένου να βελτιωθεί η αξιολόγηση των επιδόσεων των κεφαλαίων με στοιχείο χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

Δράση 5: Ανάπτυξη δεικτών αξιολόγησης της αειφορίας Έως το 2ο τρίμηνο του 2018, η Επιτροπή προτίθεται i) να εκδώσει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις, στο πλαίσιο του κανονισμού σχετικά με τους δείκτες αναφοράς, όσον αφορά τη διαφάνεια των μεθόδων και των χαρακτηριστικών των δεικτών αυτών, που θα επιτρέπουν στους χρήστες να αξιολογούν καλύτερα την ποιότητα των δεικτών αξιολόγησης της αειφορίας· και ii) να παρουσιάσει, με την επιφύλαξη του αποτελέσματος της εκτίμησης επιπτώσεων, πρωτοβουλία για την εναρμόνιση των δεικτών αναφοράς που περιλαμβάνουν εκδότες με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, με βάση αξιόπιστη μέθοδο για τον υπολογισμό του αντικτύπου τους στα επίπεδα άνθρακα, η οποία πρόκειται να τεθεί σε λειτουργία αφού τεθεί σε εφαρμογή η ταξινόμηση για το κλίμα. Η ομάδα τεχνικών εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής, βάσει των διαβουλεύσεων με όλους τους ενδιαφερομένους, θα δημοσιεύσει έκθεση σχετικά με τον σχεδιασμό και τη μεθοδολογία του δείκτη αναφοράς για χαμηλές εκπομπές άνθρακα, έως το 2ο τρίμηνο του 2019.

3.Ενσωμάτωση της διάστασης της αειφορίας στη διαχείριση κινδύνων

3

3.1Διάσταση της αειφορίας στην έρευνα αγοράς και στην αξιολόγηση πιστοληπτικής ικανότητας

Τα τελευταία χρόνια, οι πάροχοι έρευνας αγοράς και οι οργανισμοί αξιολόγησης της αειφορίας έχουν εντείνει τις προσπάθειές τους για την αξιολόγηση των περιβαλλοντικών, κοινωνικών και των σχετικών με τη διακυβέρνηση επιδόσεων των επιχειρήσεων, και της ικανότητάς τους να διαχειρίζονται τους κινδύνους ως προς την αειφορία. Οι εν λόγω αξιολογήσεις συμβάλλουν σε πιο βιώσιμη κατανομή των κεφαλαίων και βελτιώνουν τη ροή των πληροφοριών μεταξύ των εκδοτών και των επενδυτών. Λόγω της έλλειψης ευρέως αποδεκτών προτύπων της αγοράς για την αξιολόγηση των επιδόσεων των εταιρειών ως προς την αειφορία, η διαφάνεια της μεθοδολογίας που χρησιμοποιείται από τους παρόχους έρευνας αγοράς αποκτά ιδιαίτερη σημασία. Επιπλέον, ορισμένοι ενδιαφερόμενοι ισχυρίζονται ότι η εστίαση των παρόχων έρευνας αγοράς ως προς την αειφορία σε πολύ μεγάλους εκδότες έχει αρνητικό αντίκτυπο στην ελκυστικότητα των μικρότερων εκδοτών για τους θεσμικούς επενδυτές.

Οι αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας αποτελούν επίσης σημαντικό στοιχείο της εύρυθμης λειτουργίας των χρηματοπιστωτικών αγορών, καθώς παρέχουν στους επενδυτές αξιολογήσεις της πιστοληπτικής ικανότητας των εταιρειών και των δημόσιων οργανισμών. Οι οργανισμοί αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας λειτουργούν σε μια αγορά που χαρακτηρίζεται από υψηλό βαθμό συγκέντρωσης και υιοθετούν τις αξιολογήσεις πιστοληπτικής ικανότητας βάσει των σχετικών διαθέσιμων πληροφοριών. Ωστόσο, δεν είναι σαφές σε ποιον βαθμό λαμβάνονται υπόψη οι παράγοντες αειφορίας. Η Επιτροπή παρακολουθεί τις εξελίξεις στην αγορά αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας και αναγνωρίζει την ανάγκη για μεγαλύτερη κατανόηση και διαφάνεια σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οι οργανισμοί πιστοληπτικής αξιολόγησης λαμβάνουν υπόψη τους παράγοντες αειφορίας. Η Επιτροπή θα καλέσει την ESMA να προωθήσει λύσεις που θα διασφαλίζουν ότι οι οργανισμοί αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας ενσωματώνουν πλήρως τους κινδύνους αειφορίας και τους μακροπρόθεσμους κινδύνους. Επίσης, η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να συνεργάζεται για τα ζητήματα αυτά με όλα τα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη, μεταξύ άλλων όσον αφορά την ενδεχόμενη εμφάνιση νέων οργανισμών πιστοληπτικής αξιολόγησης που θα ανταποκρίνονται στον εν λόγω στόχο.

Δράση 6: Καλύτερη ενσωμάτωση της διάστασης της αειφορίας στις πιστοληπτικές αξιολογήσεις και στην έρευνα αγοράς 1.Αρχής γενομένης από το 2ο τρίμηνο του 2018, η Επιτροπή θα συνεργαστεί με όλους τους σχετικούς ενδιαφερομένους, προκειμένου να εξετάσει τη δυνατότητα τροποποίησης του κανονισμού για τους οργανισμούς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας, με σκοπό οι οργανισμοί αυτοί να ενσωματώσουν ρητά παράγοντες αειφορίας στις αξιολογήσεις τους, κατά αναλογικό τρόπο, ώστε οι μικρότεροι παράγοντες της αγοράς να εξακολουθήσουν να έχουν πρόσβαση σε αυτή. Οι υπηρεσίες της Επιτροπής θα υποβάλουν έκθεση σχετικά με την πρόοδο που έχει σημειωθεί, έως το 3ο τρίμηνο του 2019. 2.Η Επιτροπή καλεί την ESMA: i) να αξιολογήσει τις τρέχουσες πρακτικές στην αγορά αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας, έως το 2ο τρίμηνο του 2019, αναλύοντας τον βαθμό στο οποίο λαμβάνονται υπόψη οι περιβαλλοντικές, κοινωνικές και σχετικές με τη διακυβέρνηση παράμετροι· ii) να συμπεριλάβει πληροφορίες σχετικά με το περιβάλλον και την κοινωνική βιωσιμότητα στις κατευθυντήριες γραμμές της σχετικά με τη δημοσιοποίηση πληροφοριών για τους οργανισμούς αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας, έως το 2ο τρίμηνο του 2019, και να εξετάσει το ενδεχόμενο προσθήκης κατευθυντήριων γραμμών ή μέτρων, όπου κρίνεται αναγκαίο. 3.Η Επιτροπή θα διεξαγάγει συνολική μελέτη σχετικά με τις αξιολογήσεις και την έρευνα ως προς την αειφορία, έως το 2ο τρίμηνο του 2019. Θα αναλύσει μεθοδολογίες και θα διερευνήσει πτυχές όπως τη δομή της αγοράς των αξιολογήσεων και των υπηρεσιών έρευνας αγοράς ως προς την αειφορία, το βάθος και το εύρος των αξιολογήσεων και της βαθμολόγησης της έρευνας αυτής, και την ανεξαρτησία αυτών των παρόχων έρευνας / βαθμολόγησης. Η μελέτη θα εξετάσει επίσης πιθανά μέτρα για την ενθάρρυνση των αξιολογήσεων και της έρευνας αγοράς ως προς την αειφορία.

3.2Καθήκοντα των θεσμικών επενδυτών και των διαχειριστών περιουσιακών στοιχείων όσον αφορά τη διάσταση της αειφορίας 

Αρκετές νομοθετικές πράξεις της ΕΕ 27 απαιτούν από τους θεσμικούς επενδυτές και τους διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων να ενεργούν με γνώμονα το συμφέρον των τελικών δικαιούχων/επενδυτών τους. Η διαδικασία αυτή αναφέρεται συνήθως ως «καθήκον καταπιστευματοδόχου». Εντούτοις, οι ισχύοντες κανόνες της ΕΕ σχετικά με το καθήκον των θεσμικών επενδυτών και των διαχειριστών περιουσιακών στοιχείων να λαμβάνουν υπόψη τους, κατά τη λήψη επενδυτικών αποφάσεων, τους παράγοντες αειφορίας και τους σχετικούς κινδύνους, δεν είναι ούτε επαρκώς σαφείς ούτε συνεπείς σε όλους τους τομείς.

Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι θεσμικοί επενδυτές και οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων εξακολουθούν να μην λαμβάνουν συστηματικά υπόψη τους παράγοντες αειφορίας και τους σχετικούς κινδύνους κατά την επενδυτική διαδικασία. Επίσης, οι θεσμικοί επενδυτές και οι διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων δεν γνωστοποιούν επαρκώς στους πελάτες τους, αν και με ποιον τρόπο λαμβάνουν υπόψη τους αυτούς τους παράγοντες αειφορίας κατά τη λήψη των αποφάσεών τους. Ως εκ τούτου, οι τελικοί επενδυτές δεν λαμβάνουν ενδεχομένως όλες τις πληροφορίες που χρειάζονται, εάν θέλουν να λάβουν υπόψη τους ζητήματα σχετικά με την αειφορία στις επενδυτικές τους αποφάσεις. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην λαμβάνουν πλήρως υπόψη οι επενδυτές τον αντίκτυπο των κινδύνων ως προς την αειφορία κατά την αξιολόγηση της απόδοσης των επενδύσεών τους με την πάροδο του χρόνου.

Δράση 7: Αποσαφήνιση των καθηκόντων των θεσμικών επενδυτών και των διαχειριστών περιουσιακών στοιχείων Με την επιφύλαξη του αποτελέσματος της αξιολόγησης επιπτώσεων, η Επιτροπή θα υποβάλει νομοθετική πρόταση για την αποσαφήνιση των καθηκόντων των θεσμικών επενδυτών και των διαχειριστών περιουσιακών στοιχείων σε σχέση με τις παραμέτρους αειφορίας, έως το 2ο τρίμηνο του 2018. Στόχος της πρότασης θα είναι i) να απαιτείται ρητά από τους θεσμικούς επενδυτές και τους διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων να ενσωματώνουν παραμέτρους αειφορίας στη διαδικασία λήψης αποφάσεων σχετικά με επενδύσεις και ii) να αυξηθεί η διαφάνεια έναντι των τελικών επενδυτών σχετικά με τον τρόπο ενσωμάτωσης αυτών των παραγόντων αειφορίας στις επενδυτικές τους αποφάσεις, ιδίως όσον αφορά την έκθεσή τους σε κινδύνους ως προς την αειφορία.

3.3Απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας για τις τράπεζες και τις ασφαλιστικές εταιρείες 

Οι τράπεζες, οι ασφαλιστικές εταιρείες και τα συνταξιοδοτικά ταμεία αποτελούν την κύρια πηγή εξωτερικής χρηματοδότησης για την ευρωπαϊκή οικονομία και σημαντικό μέσο διοχέτευσης των αποταμιεύσεων για επενδύσεις. Ως εκ τούτου, θα μπορούσαν να παρέχουν την κρίσιμη μάζα επενδύσεων που χρειάζεται για να καλυφθεί το έλλειμμα για τη μετάβαση σε μια πιο διατηρήσιμη οικονομία. Ωστόσο, οι τράπεζες, οι ασφαλιστικές εταιρείες και τα συνταξιοδοτικά ταμεία ενδέχεται επίσης να εκτεθούν σε κινδύνους που συνδέονται με τη μη διατηρήσιμη οικονομική ανάπτυξη. Για παράδειγμα, σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, τουλάχιστον το ήμισυ των περιουσιακών στοιχείων των τραπεζών στη ζώνη του ευρώ 28 είναι επί του παρόντος εκτεθειμένο σε κινδύνους που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή. Τέτοιοι κίνδυνοι για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα έχουν επίσης επισημανθεί από εποπτικές αρχές μακροπροληπτικής εποπτείας 29 .

Εν προκειμένω απαιτείται καλύτερη εξέταση των κινδύνων που συνδέονται με το κλίμα και άλλους περιβαλλοντικούς παράγοντες στις ρυθμίσεις προληπτικής εποπτείας, με προσεκτική βαθμονόμηση που δεν θέτει σε κίνδυνο την αξιοπιστία και την αποτελεσματικότητα του ισχύοντος ευρωπαϊκού πλαισίου προληπτικής εποπτείας και του βάσει κινδύνου χαρακτήρα του. Με βάση τη δημιουργία του ευρωπαϊκού συστήματος ταξινόμησης της αειφορίας, η Επιτροπή θα αξιολογήσει κατά πόσον χρειάζονται καταλληλότερες κεφαλαιακές απαιτήσεις που να αντικατοπτρίζουν καλύτερα τον κίνδυνο που διατρέχουν τα βιώσιμα περιουσιακά στοιχεία των τραπεζών και των ασφαλιστικών εταιρειών. Ένα τέτοιο στοιχείο θα χρειαστεί να ενταχθεί σταδιακά, κατά τη διαμόρφωση του ευρωπαϊκού συστήματος ταξινόμησης. Για παράδειγμα, στη βαθμονόμησή της, η Επιτροπή θα εξετάσει όλα τα διαθέσιμα αποδεικτικά στοιχεία για τη σχέση μεταξύ εξοικονόμησης ενεργειακής απόδοσης και επιδόσεων των ενυπόθηκων δανείων 30 .

Επιπλέον, κατά την ανάλυση των συστάσεων της Βασιλείας, τον Δεκέμβριο 2017, η Επιτροπή θα δώσει ιδιαίτερη προσοχή στις πιθανές αρνητικές επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή τραπεζική δανειοδότηση, στις επενδύσεις και σε άλλες δραστηριότητες, οι οποίες είναι ζωτικής σημασίας για τα βιώσιμα χρηματοοικονομικά.

Δράση 8: Ενσωμάτωση της διάστασης της αειφορίας στις απαιτήσεις προληπτικής εποπτείας 1.Η Επιτροπή θα διερευνήσει κατά πόσον θα πρέπει να συμπεριλάβει τους κινδύνους που συνδέονται με το κλίμα και άλλους περιβαλλοντικούς παράγοντες στις πολιτικές διαχείρισης κινδύνων των ιδρυμάτων και στην ενδεχόμενη βαθμονόμηση των κεφαλαιακών απαιτήσεων των τραπεζών, στο πλαίσιο του κανονισμού και της οδηγίας για τις κεφαλαιακές απαιτήσεις. Στόχος θα είναι να λαμβάνονται υπόψη οι εν λόγω παράγοντες, όταν αυτό δικαιολογείται από άποψη κινδύνου, για να διασφαλιστούν η συνοχή και η αποτελεσματικότητα του πλαισίου προληπτικής εποπτείας και χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Οποιαδήποτε εκ νέου βαθμονόμηση των κεφαλαιακών απαιτήσεων, με βάση τα δεδομένα και την αξιολόγηση της προληπτικής εποπτείας των τραπεζικών ανοιγμάτων, θα πρέπει να βασίζεται και να συνάδει με τη μελλοντική ευρωπαϊκή ταξινόμηση για αειφόρες δραστηριότητες (βλ. Δράση 1). 2.Το 3ο τρίμηνο του 2018, η Επιτροπή θα καλέσει την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (EIOPA) να γνωμοδοτήσει σχετικά με τις επιπτώσεις των κανόνων προληπτικής εποπτείας των ασφαλιστικών επιχειρήσεων στις αειφόρες επενδύσεις, με ιδιαίτερη εστίαση στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής. Η Επιτροπή θα λάβει υπόψη την εν λόγω γνωμοδότηση στην έκθεση που θα υποβάλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο, έως την 1η Ιανουαρίου 2021, βάσει της οδηγίας Φερεγγυότητα II 31 .

4.Προώθηση της διαφάνειας και του μακρόπνοου χαρακτήρα 

4

4.1Δημοσιοποίηση και λογιστική 

Η υποβολή εκθέσεων από τις επιχειρήσεις σχετικά με ζητήματα αειφορίας δίνει τη δυνατότητα στους επενδυτές και τα ενδιαφερόμενα μέρη να αξιολογούν τη δημιουργία μακροπρόθεσμης αξίας από τις επιχειρήσεις και την έκθεσή τους σε κίνδυνο ως προς την αειφορία. Από το 2018, η οδηγία της ΕΕ σχετικά με τη δημοσιοποίηση μη χρηματοοικονομικών πληροφοριών (ΜΧΠ) απαιτεί από τις μεγάλες οντότητες δημοσίου συμφέροντος να δημοσιοποιούν τις ουσιώδεις πληροφορίες σχετικά με σημαντικές περιβαλλοντικές, κοινωνικές παραμέτρους και παραμέτρους της διακυβέρνησης, καθώς και τον τρόπο διαχείρισης των κινδύνων που απορρέουν από αυτές 32 . Η οδηγία επιτρέπει στις εταιρείες να υποβάλλουν πληροφορίες σχετικά με την αειφορία με ευέλικτο τρόπο. Στο μέλλον, θα πρέπει να βρεθεί μια σωστή ισορροπία μεταξύ της ευελιξίας και της τυποποίησης της δημοσιοποίησης, που είναι αναγκαία για τη συγκέντρωση των δεδομένων που χρειάζονται για τη λήψη επενδυτικών αποφάσεων. Όσον αφορά τη δημοσιοποίηση από τον χρηματοπιστωτικό τομέα, κρίνεται σκόπιμη η ενίσχυση της διαφάνειας των διαχειριστών περιουσιακών στοιχείων και των θεσμικών επενδυτών, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου με τον οποίο λαμβάνουν υπόψη τους κινδύνους ως προς την αειφορία και την έκθεσή τους σε κινδύνους που συνδέονται με το κλίμα.

Υπάρχει επίσης αυξανόμενη ανησυχία ότι οι ισχύοντες λογιστικοί κανόνες δεν οδηγούν σε επενδυτικές αποφάσεις με γνώμονα την αειφορία. Ειδικότερα, στο ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το Διεθνές Πρότυπο Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΧΠΑ) 9, που εγκρίθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2016, 33 εκφράστηκαν ανησυχίες σχετικά με τις ενδεχόμενες επιπτώσεις του νέου λογιστικού προτύπου σχετικά με τα χρηματοπιστωτικά μέσα (ΔΠΧΑ 9) στις μακροπρόθεσμες επενδύσεις. Η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι τα λογιστικά πρότυπα δεν αποθαρρύνουν άμεσα ή έμμεσα τις αειφόρες και μακροπρόθεσμες επενδύσεις. Στο πλαίσιο αυτό, θα πρέπει να εξεταστεί το κατά πόσον θα πρέπει να υπάρξει μεγαλύτερη ευελιξία στην υιοθέτηση των ΔΠΧΑ, όπου ειδικές προσαρμογές θα ευνοούσαν περισσότερο τις μακροπρόθεσμες επενδύσεις.

Δράση 9: Ενίσχυση της δημοσιοποίησης και της θέσπισης λογιστικών κανόνων σε σχέση με την αειφορία 1.Η Επιτροπή δρομολογεί έναν «έλεγχο καταλληλότητας» της νομοθεσίας της ΕΕ για τη δημοσιοποίηση εταιρικών στοιχείων, συμπεριλαμβανομένης της οδηγίας για τις ΜΧΠ, προκειμένου να εκτιμηθεί κατά πόσον οι απαιτήσεις για δημοσιοποίηση εκθέσεων από τις εισηγμένες και μη εισηγμένες εταιρείες εξυπηρετούν τον επιδιωκόμενο σκοπό. Θα περιλαμβάνει την αξιολόγηση των απαιτήσεων υποβολής εκθέσεων σχετικά με τη διάσταση της αειφορίας, καθώς και τις προοπτικές για την ψηφιακή υποβολή εκθέσεων. Η Επιτροπή θα ξεκινήσει δημόσια διαβούλευση για το ζήτημα αυτό, κατά το 1ο τρίμηνο του 2018. Τα συμπεράσματα του ελέγχου καταλληλότητας θα δημοσιευθούν έως το 2ο τρίμηνο του 2019 και θα αποτελέσουν βάση ενημέρωσης για τυχόν μελλοντικές νομοθετικές προτάσεις που θα εγκριθούν από την Επιτροπή. 2.Έως το 2ο τρίμηνο του 2019, η Επιτροπή θα αναθεωρήσει τις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις μη χρηματοοικονομικές πληροφορίες. Με βάση τις παραμέτρους που πρόκειται να επεξεργαστεί η ομάδα τεχνικών εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής για τα βιώσιμα χρηματοοικονομικά, οι αναθεωρημένες κατευθυντήριες γραμμές θα πρέπει να παρέχουν περαιτέρω καθοδήγηση στις επιχειρήσεις σχετικά με τον τρόπο δημοσιοποίησης πληροφοριών για το κλίμα, σύμφωνα με την ειδική ομάδα για τις χρηματοοικονομικές πληροφορίες που σχετίζονται με το κλίμα, του Συμβουλίου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας 34 , και τις σχετικές με το κλίμα παραμέτρους που αναπτύσσονται στο πλαίσιο του νέου συστήματος ταξινόμησης (βλ. Δράση 1). Στη συνέχεια, οι κατευθυντήριες γραμμές θα τροποποιηθούν για να συμπεριλάβουν και άλλους περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς παράγοντες. 3.΄Εως το 3ο τρίμηνο του 2018, θα συσταθεί ένα ευρωπαϊκό εργαστήριο υποβολής εταιρικών αναφορών ως μέρος της Ευρωπαϊκής Συμβουλευτικής Ομάδας για θέματα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (EFRAG), ώστε να προαχθεί η καινοτομία και η ανάπτυξη βέλτιστων πρακτικών στην υποβολή εταιρικών εκθέσεων, όπως π.χ. περιβαλλοντική λογιστική. Σε αυτό το φόρουμ, οι επιχειρήσεις και οι επενδυτές θα μπορούν να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές για την υποβολή εκθέσεων σχετικά με την αειφορία, όπως η δημοσιοποίηση πληροφοριών σχετικά με το κλίμα, σύμφωνα με τις συστάσεις της ειδικής ομάδας για τις χρηματοοικονομικές πληροφορίες που σχετίζονται με το κλίμα. 4.Ως προς τη δημοσιοποίηση από τους διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων και τους θεσμικούς επενδυτές, στο πλαίσιο της νομοθετικής πρότασης που θα υποβάλει η Επιτροπή στη Δράση 7, οι εν λόγω φορείς θα κληθούν να γνωστοποιούν πώς λαμβάνουν υπόψη τους παράγοντες αειφορίας στη στρατηγική τους και στη διαδικασία λήψης επενδυτικών αποφάσεων, ιδίως όσον αφορά την έκθεσή τους σε κινδύνους που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή. 5.Η Επιτροπή θα ζητήσει από την EFRAG, όπου κρίνεται σκόπιμο, να αξιολογήσει τον αντίκτυπο των νέων ή αναθεωρημένων ΔΧΠΑ στις αειφόρες επενδύσεις 35 . Επίσης, η Επιτροπή θα ζητήσει από την EFRAG να διερευνήσει δυνατότητες εναλλακτικών τρόπων λογιστικής αντιμετώπισης της επιμέτρησης της εύλογης αξίας για τα μακροπρόθεσμα επενδυτικά χαρτοφυλάκια μετοχικών κεφαλαίων και μέσων μετοχικού τύπου. Στο 4ο τρίμηνο του 2018, η Επιτροπή θα υποβάλει έκθεση, λαμβάνοντας υπόψη τις τρέχουσες εργασίες της EFRAG, σχετικά με τον αντίκτυπο του ΔΠΧΑ 9 στις μακροπρόθεσμες επενδύσεις και θα διερευνήσει τυχόν βελτιώσεις στο πρότυπο για την αντιμετώπιση των μετοχικών τίτλων. 6.Στο πλαίσιο του ελέγχου καταλληλότητας της νομοθεσίας της ΕΕ για τη δημοσιοποίηση εταιρικών στοιχείων, η Επιτροπή θα αξιολογήσει επίσης τις σχετικές πτυχές του κανονισμού για τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα. Ειδικότερα, θα διερευνήσει τον τρόπο με τον οποίο η διαδικασία έγκρισης των ΔΠΧΑ ενδεχομένως επιτρέπει συγκεκριμένες προσαρμογές που δεν προάγουν το ευρωπαϊκό δημόσιο συμφέρον, π.χ. όταν τα πρότυπα είναι δυνατόν να αποτελέσουν εμπόδιο για μακροπρόθεσμους επενδυτικούς στόχους.

4.2 Εταιρική διακυβέρνηση και αδικαιολόγητη βραχυπρόθεσμη προσέγγιση στις κεφαλαιαγορές 

Η εταιρική διακυβέρνηση μπορεί να συμβάλλει σημαντικά σε μια πιο διατηρήσιμη οικονομία, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα στις εταιρείες να λάβουν τα στρατηγικά μέτρα που είναι αναγκαία για την ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, για την ενίσχυση των επιχειρηματικών μοντέλων και τη βελτίωση των επιδόσεων. Αυτό, με τη σειρά του, θα βελτιώσει τις πρακτικές διαχείρισης κινδύνου και την ανταγωνιστικότητα, δημιουργώντας με τον τρόπο αυτόν θέσεις εργασίας και προάγοντας την καινοτομία. Πολλές επιχειρήσεις χρησιμοποιούν τέτοιας φύσεως στρατηγικές στην εταιρική διακυβέρνηση, ακόμη και αν δεν είναι πάντα εύκολα συγκρίσιμες.

Παρά τις προσπάθειες που έχουν καταβληθεί από αρκετές ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, οι άσκοπες βραχυπρόθεσμες πιέσεις της αγοράς ενδέχεται να δυσχεράνουν την επιμήκυνση του χρονικού ορίζοντα στη λήψη αποφάσεων εταιρικού χαρακτήρα. Τα ανώτερα στελέχη εταιρειών ενδεχομένως επικεντρώνονται στις βραχυπρόθεσμες οικονομικές επιδόσεις και αγνοούν τις ευκαιρίες και τους κινδύνους που απορρέουν από τις παραμέτρους της περιβαλλοντικής και κοινωνικής βιωσιμότητας. Κατά συνέπεια, η αλληλεπίδραση μεταξύ των πιέσεων της κεφαλαιαγοράς και των κινήτρων των εταιρειών μπορεί να οδηγήσει σε περιττή έκθεση σε μακροπρόθεσμους κινδύνους βιωσιμότητας. Η Επιτροπή θα συνεργαστεί με όλους τους σχετικούς ενδιαφερομένους προκειμένου να αναλύσει το ζήτημα αυτό λεπτομερέστερα.

Δράση 10: Προώθηση της εταιρικής διακυβέρνησης με γνώμονα την αειφορία και μετριασμός της βραχυπρόθεσμης προσέγγισης στις κεφαλαιαγορές 1.Προκειμένου να προωθήσει ένα μοντέλο εταιρικής διακυβέρνησης που να ευνοεί περισσότερο τις αειφόρες επενδύσεις, η Επιτροπή, έως το 2ο τρίμηνο του 2019, θα προχωρήσει σε αναλυτικές και συμβουλευτικές εργασίες, από κοινού με τα ενδιαφερόμενα μέρη, ώστε να αξιολογήσει: i) την ενδεχόμενη ανάγκη να απαιτείται από τα διοικητικά συμβούλια των εταιρειών να αναπτύσσουν και να δημοσιοποιούν μια στρατηγική αειφορίας, συμπεριλαμβανομένης της δέουσας επιμέλειας σε ολόκληρη την αλυσίδα εφοδιασμού, και μετρήσιμους στόχους αειφορίας· και ii) την ενδεχόμενη ανάγκη να αποσαφηνιστούν οι κανόνες σύμφωνα με τους οποίους οι διευθυντές αναμένεται να ενεργούν με γνώμονα το μακροπρόθεσμο συμφέρον της εταιρείας. 2.Η Επιτροπή καλεί τις Ευρωπαϊκές Εποπτικές Αρχές να συλλέξουν αποδεικτικά στοιχεία των αδικαιολόγητων βραχυπρόθεσμων πιέσεων που δέχονται οι εταιρείες από τις κεφαλαιαγορές και να εξετάσουν, αν είναι ανάγκη, περαιτέρω μέτρα με βάση τα στοιχεία αυτά, έως το 1ο τρίμηνο του 2019. Ειδικότερα, η Επιτροπή καλεί την ESMA να συλλέξει πληροφορίες σχετικά με αδικαιολόγητη βραχυπρόθεσμη προσέγγιση στις κεφαλαιαγορές, μεταξύ των οποίων: i) συχνότητα εναλλαγής του χαρτοφυλακίου και περίοδοι κατοχής συμμετοχών μετοχικού κεφαλαίου από τους διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων· ii) αν υπάρχουν πρακτικές στις κεφαλαιαγορές που ασκούν αδικαιολόγητες βραχυπρόθεσμες πιέσεις στην πραγματική οικονομία.

5.Εφαρμογή του Σχεδίου Δράσης

Οι τολμηρές και φιλόδοξες πολιτικές για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της κλιματικής αλλαγής, της υποβάθμισης του περιβάλλοντος, της εξάντλησης των πόρων και της κοινωνικής βιωσιμότητας μπορούν να είναι επιτυχείς μόνον εάν αντιμετωπιστούν με τη σωστή σειρά προτεραιότητας και αλληλουχία.

Το παρόν Σχέδιο Δράσης τονίζει ιδιαίτερα τη σημασία και τον επείγοντα χαρακτήρα της διαμόρφωσης ενός ευρωπαϊκού συστήματος ταξινόμησης, που θα παρέχει ενοποιημένους ορισμούς, καθώς και τη δυνατότητα για αξιόπιστες και συγκρίσιμες πληροφορίες σχετικά με τις αειφόρες επενδύσεις. Αυτό αποτελεί προϋπόθεση για δράσεις όπως πρότυπα, σήματα, τη βαθμονόμηση των απαιτήσεων προληπτικής εποπτείας και τη χρήση κριτηρίων αναφοράς για χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Το ευρωπαϊκό σύστημα ταξινόμησης συμπληρώνει επίσης και την εφαρμογή δράσεων, όπως η δημοσιοποίηση εταιρικών στοιχείων ή η παροχή χρηματοοικονομικών συμβουλών 36 . Παρότι η ταξινόμηση θα ξεκινήσει με τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, το πεδίο εφαρμογής της θα επεκταθεί σταδιακά στην προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και σε άλλα περιβαλλοντικά ζητήματα και, αργότερα, στην κοινωνική βιωσιμότητα. Η προσέγγιση αυτή αντικατοπτρίζει την ανάγκη επείγουσας δράσης για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και την επίτευξη των μακροπρόθεσμων κλιματικών και ενεργειακών στόχων μας.

Η στρατηγική εφαρμογής συνδυάζει μη νομοθετικά και νομοθετικά μέτρα με νέα μέτρα και προσεκτικά στοχευμένες τροποποιήσεις των ισχυόντων κανόνων. Παράλληλα με τα νομοθετικά μέτρα, τα μη νομοθετικά μέτρα θα εξασφαλίσουν την προσαρμοστικότητα και θα ελαχιστοποιήσουν τον διοικητικό φόρτο 37 . Η Επιτροπή θα διασφαλίσει ότι όλες οι σχετικές επιπτώσεις της νομοθεσίας για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες στην αειφορία θα αξιολογούνται δεόντως στις σχετικές εκτιμήσεις επιπτώσεων, στις δημόσιες διαβουλεύσεις και στις εκ των υστέρων αξιολογήσεις, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές για τη βελτίωση της νομοθεσίας και τη σχετική εργαλειοθήκη 38 .

Η ομαλή εφαρμογή του παρόντος Σχεδίου Δράσης, καθώς και η παρακολούθηση της επίτευξης των τριών κύριων στόχων του, θα χρειαστεί την κατάλληλη τεχνική υποστήριξη και μια ισχυρή δομή διακυβέρνησης, δεδομένης της εμπειρογνωμοσύνης που απαιτείται σε όλα τα πεδία της διατηρήσιμης ανάπτυξης.

Σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο, στο Σχέδιο Δράσης καλούνται οι Ευρωπαϊκές Εποπτικές Αρχές να στηρίξουν άμεσα την εφαρμογή του, με την εκτέλεση συγκεκριμένων καθηκόντων, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην παρούσα στρατηγική. Ειδικότερα, οι Ευρωπαϊκές Εποπτικές Αρχές θα πρέπει να παρέχουν καθοδήγηση σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο μπορούν πράγματι να ληφθούν υπόψη οι παράμετροι αειφορίας στη σχετική νομοθεσία της ΕΕ για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και να συμβάλλουν στον εντοπισμό των υφιστάμενων κενών. Θα πρέπει επίσης να προωθήσουν τη σύγκλιση στην εφαρμογή των παραμέτρων αειφορίας στο ενωσιακό δίκαιο. Η Επιτροπή θα προβεί σε εκτίμηση των μελλοντικών πόρων των Ευρωπαϊκών Εποπτικών Αρχών, στο πλαίσιο του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου μετά το 2020. Βραχυπρόθεσμα, οι Ευρωπαϊκές Εποπτικές Αρχές αναμένεται να έχουν σημαντικό ρόλο στον εντοπισμό και την αναφορά κινδύνων που ενέχουν οι παράγοντες αειφορίας για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα. Αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί με την ανάπτυξη κοινής ευρωπαϊκής μεθοδολογίας για τις σχετικές αναλύσεις σεναρίων, τα οποία θα μπορούσαν αργότερα να εξελιχθούν σε προσομοίωση κλιματικών/περιβαλλοντικών ακραίων καταστάσεων.

Μακροπρόθεσμα, λαμβάνοντας υπόψη τις συνέπειες του νέου συστήματος ταξινόμησης (ταξινομία) στην εφαρμογή του παρόντος Σχεδίου Δράσης, και για την εξασφάλιση της προσαρμοστικότητας με την πάροδο του χρόνου, η Επιτροπή θα εξετάσει το ενδεχόμενο δημιουργίας μιας σταθερότερης δομής διακυβέρνησης, που θα τεθεί σε λειτουργία μόλις τεθεί σε ισχύ το νομικό πλαίσιο σχετικά με την ταξινομία. Η εν λόγω δομή διακυβέρνησης θα είναι μια πλατφόρμα με δημόσιο-ιδιωτικό χαρακτήρα, που θα φέρνει σε επαφή εμπειρογνώμονες και συμμετέχοντες στην αγορά με φορείς του δημόσιου τομέα, όπως οι Ευρωπαϊκές Εποπτικές Αρχές, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Περιβάλλοντος (ΕΟΠ), η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και η Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία (Eurostat). Ειδικότερα, η εν λόγω πλατφόρμα θα παρακολουθεί τις βασικές εξελίξεις ώστε να διασφαλίσει τη σταδιακή ανάπτυξη και την προσαρμοστικότητα του ευρωπαϊκού συστήματος ταξινόμησης της αειφορίας. Με την πάροδο του χρόνου, μπορεί επίσης να εκτελεί και άλλα καθήκοντα που είναι αναγκαία για την επίτευξη των στόχων του παρόντος Σχεδίου Δράσης. Η πλατφόρμα μπορεί επίσης να συμβουλεύει την Επιτροπή για μελλοντικές δράσεις βιώσιμων χρηματοοικονομικών και θα αποτελεί ένα κεντρικό φόρουμ συζήτησης μεταξύ των υπεύθυνων για τη χάραξη πολιτικής και άλλων ενδιαφερόμενων μερών. Κάνοντας ευρύτερα γνωστό το έργο της και διευκολύνοντας τις μελλοντικές εργασίες, η πλατφόρμα θα εξασφαλίσει ότι η αειφορία θα παραμείνει μόνιμο χαρακτηριστικό του σχεδιασμού πολιτικής με την πάροδο του χρόνου.

6.Η μελλοντική πορεία

Το παρόν Σχέδιο Δράσης θα συμβάλει τα μέγιστα στην υλοποίηση της Συμφωνίας του Παρισιού και των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης, που παρουσιάζονται στην ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Επόμενα βήματα για ένα βιώσιμο ευρωπαϊκό μέλλον: Ευρωπαϊκή δράση για την αειφορία». Στην ομιλία για την κατάσταση της Ένωσης του 2017, ο Πρόεδρος Jean-Claude Juncker δήλωσε τη φιλοδοξία της Ευρώπης να διαδραματίζει ηγετικό ρόλο στην καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Μετά την απόφαση των Ηνωμένων Πολιτειών να αποσυρθούν από τη Συμφωνία του Παρισιού του 2015, υπάρχει αυξανόμενη ανάγκη ανάληψης παγκόσμιας ηγεσίας για τη μετάβαση προς τη διατηρήσιμη ανάπτυξη. Η Ευρώπη είναι σε πλεονεκτική θέση για να αναλάβει ηγετική θέση παγκοσμίως και, ως εκ τούτου, μπορεί να καταστεί ο απόλυτος προορισμός για αειφόρες επενδύσεις, όπως οι τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

Η Επιτροπή αναγνωρίζει τον καθοριστικό ρόλο του χρηματοπιστωτικού τομέα στην επίτευξη αυτών των βασικών περιβαλλοντικών και κοινωνικών στόχων, καθώς χρειάζεται να κινητοποιηθούν μεγάλα ποσά ιδιωτικών κεφαλαίων για την αλλαγή αυτή. Η Επιτροπή θα στοχεύσει επίσης στην ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων των νέων κινδύνων για τη χρηματοοικονομική σταθερότητα που απορρέουν από ζητήματα περιβαλλοντικού και κοινωνικού χαρακτήρα για το χρηματοπιστωτικό σύστημα και τους πολίτες που πλήττονται από τις σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Αυτό θα βοηθήσει τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις να παραμείνουν ανταγωνιστικές σε μια μεταβαλλόμενη παγκόσμια οικονομία.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, ωστόσο, δεν μπορεί μόνη της να επιτύχει αυτή τη μακρόχρονη αλλαγή. Απαιτείται μια συντονισμένη προσπάθεια σε παγκόσμιο επίπεδο. Καθορίζοντας ένα σημείο αναφοράς για τις πολιτικές βιώσιμων χρηματοοικονομικών στο παρόν Σχέδιο Δράσης, η Επιτροπή καλεί επίσης και άλλους συντελεστές, συμπεριλαμβανομένων των κρατών μελών 39 , των εποπτικών αρχών, του ιδιωτικού τομέα και των μεγάλων χωρών εκτός ΕΕ, να αναλάβουν αποφασιστική δράση για να προωθήσουν και να κατευθύνουν τον μετασχηματισμό στους αντίστοιχους τομείς επιρροής τους. Με αυτόν το τρόπο, το παρόν Σχέδιο Δράσης αποσκοπεί να αποτελέσει πρότυπο για μελλοντικές συζητήσεις σε διεθνή φόρουμ, για την προώθηση μιας ανανεωμένης προσέγγισης για τη διαχείριση του χρηματοπιστωτικού συστήματος με πιο διατηρήσιμο τρόπο. Η Επιτροπή θα προωθήσει συζητήσεις για το παρόν Σχέδιο Δράσης σε υφιστάμενα φόρουμ, όπως το Συμβούλιο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, η ομάδα G20, η ομάδα G7, τα Ηνωμένα Έθνη και ο Διεθνής Οργανισμός Επιτροπών Κεφαλαιαγοράς (IOSCO).

Η Επιτροπή θα υποβάλει έκθεση σχετικά με την εφαρμογή του παρόντος Σχεδίου Δράσης, το 2019. Η στρατηγική που καθορίζεται στο παρόν Σχέδιο Δράσης αποτελεί ένα σημαντικό πρώτο βήμα στην πορεία προς την αειφορία. Χρειάζεται, όμως, να συμπληρωθεί με μέτρα σε άλλους τομείς 40 , που απαιτούν συντονισμένες προσπάθειες από όλους τους ενδιαφερόμενους παράγοντες, προκειμένου να αναπτύξει το πλήρες δυναμικό του.

Παράρτημα I — Ο ρόλος της ευρωπαϊκής ταξινομίας στο Σχέδιο Δράσης

Παράρτημα II — Χρονοδιάγραμμα υλοποίησης

Παράρτημα III — Πρόγραμμα εργασιών των πρωτοβουλιών που προβλέπονται από το παρόν Σχέδιο Δράσης 

Το παρόν παράρτημα παρουσιάζει μια επισκόπηση των πρωτοβουλιών που περιλαμβάνονται στο σχέδιο δράσης. Οι πίνακες που ακολουθούν δείχνουν επίσης — όπου έχει ήδη καθοριστεί — κατά πόσον ένα μέτρο αποτελεί νομοθετική πρόταση (ΝΠ), μέτρο επιπέδου 2 (ΜΕ2) ή μη νομοθετικό μέτρο (ΜΝΜ).

1. ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗΣ ΓΙΑ ΑΕΙΦΟΡΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Με την επιφύλαξη των αποτελεσμάτων της εκτίμησης επιπτώσεων, νομοθετική πρόταση της Επιτροπής για την ανάπτυξη μιας ευρωπαϊκής ταξινόμησης για την κλιματική αλλαγή και περιβαλλοντικά και κοινωνικά βιώσιμες δραστηριότητες	(ΝΠ)	2ο τρίμηνο 2018
Έκθεση της ομάδας τεχνικών εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής που παρέχει ταξινόμηση δραστηριοτήτων για τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής	(ΜΝΜ)	1ο τρίμηνο 2019
Έκθεση της ομάδας τεχνικών εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής που παρέχει ταξινόμηση δραστηριοτήτων για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή και άλλων περιβαλλοντικών δραστηριοτήτων	(ΜΝΜ)	2ο τρίμηνο 2019

2. ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΟΤΥΠΩΝ ΚΑΙ ΣΗΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΑ ΧΡΗΜΑΤΟΠΙΣΤΩΤΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ
Έκθεση της ομάδας τεχνικών εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής σχετικά με ένα πρότυπο για τα πράσινα ομόλογα	(ΜΝΜ)	2ο τρίμηνο 2019
Κατ’ εξουσιοδότηση πράξη της Επιτροπής σχετικά με το περιεχόμενο του ενημερωτικού δελτίου για εκδόσεις πράσινων ομολόγων	(ΜΕ2)	2ο τρίμηνο 2019
Αξιολόγηση της εφαρμογής του οικολογικού σήματος της ΕΕ σε χρηματοπιστωτικά προϊόντα	(ΜΝΜ)	Έως το 2ο τρίμηνο 2018

3. ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΣΕ ΑΕΙΦΟΡΑ ΕΡΓΑ

Με βάση τις συνεχείς προσπάθειες για να ενισχυθεί η ικανότητα παροχής συμβουλών, μεταξύ άλλων και για την ανάπτυξη αειφόρων έργων υποδομής, η Επιτροπή θα λάβει περαιτέρω μέτρα για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και των επιπτώσεων των μέσων που αποσκοπούν στη στήριξη των αειφόρων επενδύσεων στην ΕΕ και σε χώρες εταίρους.

4. ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΣΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΑΕΙΦΟΡΙΑΣ κατά ΤΗΝ ΠΑΡΟΧΗ ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΩΝ ΣΥΜΒΟΥΛΩΝ
Με την επιφύλαξη των αποτελεσμάτων της εκτίμησης επιπτώσεων,κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις της Επιτροπής (για τις οδηγίες MiFID και IDD) σχετικά με την αξιολόγηση της καταλληλότητας	(ΜΕ2)	2ο τρίμηνο 2018
Η ESMA θα συμπεριλάβει τις προτιμήσεις με γνώμονα την αειφορία ως μέρος των κατευθυντήριων γραμμών της σχετικά με την αξιολόγηση της καταλληλότητας	(ΜΝΜ)	4ο τρίμηνο 2018

5. ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΕΙΚΤΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΑΕΙΦΟΡΙΑΣ
Κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις της Επιτροπής για τη διαφάνεια της μεθοδολογίας των κριτηρίων αναφοράς και σχετικά με τα χαρακτηριστικά αυτών	(ΜΕ2)	2ο τρίμηνο 2018
Με την επιφύλαξη των αποτελεσμάτων της εκτίμησης επιπτώσεων, πρωτοβουλία για τη δημιουργία μιας καθορισμένης κατηγορίας δεικτών αναφοράς που περιλαμβάνουν εκδότες με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα	(ΝΠ/ΜΝΜ)	2ο τρίμηνο 2018
Έκθεση της ομάδας τεχνικών εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής σχετικά με τον σχεδιασμό και τη μεθοδολογία του δείκτη αναφοράς για χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα	(ΜΝΜ)	2ο τρίμηνο 2019

6. ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΣΤΑΣΗΣ ΑΕΙΦΟΡΙΑΣ ΣΤΙΣ ΠΙΣΤΟΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΕΡΕΥΝΑ
Έκθεση των υπηρεσιών της Επιτροπής σχετικά με την πρόοδο που έχει σημειωθεί όσον αφορά τις δράσεις που αφορούν τους οργανισμούς πιστοληπτικής αξιολόγησης	(ΜΝΜ)	3ο τρίμηνο 2019
Η ESMA θα αξιολογήσει τις ισχύουσες πρακτικές στην αγορά αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας· Η ESMA θα συμπεριλάβει πληροφορίες ΠΚΔ στις κατευθυντήριες γραμμές της σχετικά με τη δημοσιοποίηση πληροφοριών για τους οργανισμούς αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας	(ΜΝΜ)	2ο τρίμηνο 2019
Μελέτη για τις αξιολογήσεις και την έρευνα ως προς την αειφορία	(ΜΝΜ)	2ο τρίμηνο 2019

7. ΑΠΟΣΑΦΗΝΙΣΗ ΤΩΝ ΚΑΘΗΚΟΝΤΩΝ ΤΩΝ ΘΕΣΜΙΚΩΝ ΕΠΕΝΔΥΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΩΝ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ
Με την επιφύλαξη των αποτελεσμάτων της εκτίμησης επιπτώσεων, η Επιτροπή θα υποβάλει νομοθετική πρόταση για να διευκρινιστούν τα καθήκοντα των θεσμικών επενδυτών και των διαχειριστών περιουσιακών στοιχείων ως προς την αειφορία, και να βελτιωθεί η διαφάνεια για τους τελικούς επενδυτές, συμπεριλαμβανομένης της διαφάνειας σχετικά με τη στρατηγική τους και τα ανοίγματά τους που σχετίζονται με το κλίμα	(ΝΠ)	2ο τρίμηνο 2018

8. ΕΝΣΩΜΑΤΩΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΣΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΑΕΙΦΟΡΙΑΣ ΣΤΙΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΗΣ ΕΠΟΠΤΕΙΑΣ
Εργασίες για την ενσωμάτωση των κλιματικών κινδύνων στις πολιτικές διαχείρισης κινδύνων των ιδρυμάτων και για τη βαθμονόμηση των κεφαλαιακών απαιτήσεων των τραπεζών, στο πλαίσιο του κανονισμού και της οδηγίας για τις κεφαλαιακές απαιτήσεις, ώστε να ληφθούν υπόψη οι κίνδυνοι που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή, ενώ διασφαλίζεται η χρηματοπιστωτική σταθερότητα και η συνέπεια με την ευρωπαϊκή ταξινόμηση.	Ζήτημα υπό συζήτηση στο πλαίσιο της τρέχουσας νομοθετικής διαδικασίας	2018-2019
Η Επιτροπή θα καλέσει την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων να αξιολογήσει τον αντίκτυπο των κανόνων προληπτικής εποπτείας για τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις στις αειφόρες επενδύσεις	(ΜΝΜ)	3ο τρίμηνο 2018

9. ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΘΕΣΠΙΣΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΩΝ ΚΑΝΟΝΩΝ ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΙΑ
Δημοσίευση των συμπερασμάτων του ελέγχου καταλληλότητας όσον αφορά τη δημοσιοποίηση εταιρικών στοιχείων. Αυτά θα αποτελέσουν βάση ενημέρωσης για τυχόν μελλοντικές νομοθετικές ενέργειες της Επιτροπής.	(ΜΝΜ)	2ο τρίμηνο 2019
Αναθεώρηση των κατευθυντήριων γραμμών για τις μη χρηματοοικονομικές πληροφορίες όσον αφορά τις πληροφορίες για το κλίμα.	(ΜΝΜ)	2ο τρίμηνο 2019
Με την επιφύλαξη των αποτελεσμάτων της εκτίμησης επιπτώσεων, πρόταση που υποχρεώνει τους διαχειριστές περιουσιακών στοιχείων και τους θεσμικούς επενδυτές να γνωστοποιούν πώς λαμβάνουν υπόψη τους παράγοντες αειφορίας στη διαδικασία λήψης των επενδυτικών αποφάσεών τους (ως μέρος της πρότασης που προβλέπεται στο πλαίσιο της δράσης 7).	(ΝΠ)	2ο τρίμηνο 2018
Σύσταση ενός ευρωπαϊκού εργαστηρίου υποβολής εταιρικών αναφορών ως μέρος της EFRAG	(ΜΝΜ)	3ο τρίμηνο 2018
Η Επιτροπή ζητεί συστηματικά από την EFRAG να αξιολογεί, στη γνωμοδότηση υιοθέτησης, τις πιθανές επιπτώσεις νέων ή αναθεωρημένων προτύπων ΔΧΠΑ στις αειφόρες επενδύσεις	(ΜΝΜ)	1ο τρίμηνο 2018
Η Επιτροπή ζητεί από την EFRAG να εξετάσει αξιόπιστες εναλλακτικές λύσεις στη λογιστική αντιμετώπιση της επιμέτρησης της εύλογης αξίας για τα μακροπρόθεσμα επενδυτικά χαρτοφυλάκια μετοχικών κεφαλαίων και μέσων μετοχικού τύπου	(ΜΝΜ)	2ο τρίμηνο 2018
Έκθεση της Επιτροπής σχετικά με τον αντίκτυπο του ΔΠΧΑ 9 στις μακροπρόθεσμες επενδύσεις	(ΜΝΜ)	4ο τρίμηνο 2018

10. ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΜΕ ΓΝΩΜΟΝΑ ΤΗΝ ΑΕΙΦΟΡΙΑ ΚΑΙ ΜΕΤΡΙΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ στις ΚΕΦΑΛΑΙΑΓΟΡΕΣ
Αξιολόγηση των πιθανών τρόπων για την προώθηση εταιρικής διακυβέρνησης που να ευνοεί περισσότερο τα βιώσιμα χρηματοοικονομικά	(ΜΝΜ)	2ο τρίμηνο 2019
Οι Ευρωπαϊκές Εποπτικές Αρχές θα συλλέξουν αποδεικτικά στοιχεία των αδικαιολόγητων βραχυπρόθεσμων πιέσεων από τις κεφαλαιαγορές στις εταιρείες, και θα εξετάσουν περαιτέρω ενέργειες με βάση τα στοιχεία αυτά	(ΜΝΜ)	1ο τρίμηνο 2019

Παράρτημα IV — Απεικόνιση των δράσεων

 

(1)

Βλ.συμφωνημένα συμπεράσματα τον Δεκέμβριο του 2015 στην ιστοσελίδα http://unfccc.int/paris_agreement/items/9485.php .

(2)

  https://sustainabledevelopment.un.org/post2015/transformingourworld

(3)

 Βλ., μεταξύ άλλων, άρθρο 3.3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) και τον ρόλο των περιβαλλοντικών και κοινωνικών θεμάτων στη διεθνή συνεργασία (άρθρο. 21 της ΣΕΕ).

(4)

 Στις προτεραιότητες αυτές περιλαμβάνονται η δέσμη μέτρων πολιτικής «Καθαρός αέρας» ( http://ec.europa.eu/environment/air/clean_air/index.htm ), η δέσμη μέτρων για την κυκλική οικονομία ( http://ec.europa.eu/environment/circular-economy/implementation_report.pdf ), η στρατηγική για την Ενεργειακή Ένωση ( http://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:1bd46c90-bdd4-11e4-bbe1-01aa75ed71a1.0001.03/DOC_1&format=PDF ) συμπεριλαμβανομένης της δέσμης μέτρων «Καθαρή ενέργεια για όλους τους Ευρωπαίους», η στρατηγική της ΕΕ για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή ( https://ec.europa.eu/clima/policies/adaptation/what_en ), το νέο θεματολόγιο δεξιοτήτων για την Ευρώπη ( http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:52016DC0381&from=EN ), ο ευρωπαϊκός πυλώνας κοινωνικών δικαιωμάτων ( https://ec.europa.eu/commission/priorities/deeper-and-fairer-economic-and-monetary-union/european-pillar-social-rights/european-pillar-social-rights-20-principles_en ), η ανάπτυξη των «αρχών χρηματοδότησης της γαλάζιας οικονομίας» και το επενδυτικό σχέδιο για την Ευρώπη ( https://ec.europa.eu/commission/priorities/jobs-growth-and-investment/investment-plan-europe-juncker-plan_en ).

(5)

  https://ec.europa.eu/info/publications/mid-term-review-capital-markets-union-action-plan_en

(6)

  https://ec.europa.eu/info/publications/180131-sustainable-finance-report_en

(7)

 π.χ. καλύπτει τη ρύπανση του αέρα και των υδάτων, την εξάντληση των πόρων και την απώλεια της βιοποικιλότητας.

(8)

 Μία από τις τέσσερις προτεραιότητες για δράση στο πλαίσιο Σεντάι για τη μείωση του κινδύνου καταστροφών επικεντρώνεται στις επενδύσεις στη μείωση του κινδύνου καταστροφών για την ανθεκτικότητα.

(9)

 Η διακυβέρνηση αποτελεί ένα εργαλείο για την ενσωμάτωση περιβαλλοντικών και κοινωνικών στόχων στις δημόσιες και τις ιδιωτικές επενδυτικές αποφάσεις. Για παράδειγμα, οι κανόνες αποζημίωσης των στελεχών ή τα κίνητρα για την προστασία των δικαιωμάτων των μετόχων από τα διοικητικά στελέχη αποτελούν εργαλεία για την εξασφάλιση της ισότητας μεταξύ των διαφόρων φορέων μιας επιχείρησης, δηλαδή των διοικητικών στελεχών, των εργαζομένων, των μετόχων και ούτω καθεξής. Στην περίπτωση αυτή, στην καταπολέμηση της ανισότητας μέσα σε μια επιχείρηση, η διακυβέρνηση επιτελεί κοινωνικό σκοπό.

(10)

 Εκτιμάται πως υπάρχει ένα μέσο ετήσιο έλλειμμα επενδύσεων για την περίοδο από το 2021 έως το 2030, με βάση τις προβλέψεις του μοντέλου PRIMES που χρησιμοποιήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην εκτίμηση επιπτώσεων της πρότασης οδηγίας για την ενεργειακή απόδοση (2016), http://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?qid=1483696687107&uri=CELEX:52016SC0405 .  

(11)

 Βλ. ΕΤΕπ, «Αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ», 2016. Στην εκτίμηση, μέχρι το 2020, περιλαμβάνονται επενδύσεις για τον εκσυγχρονισμό των μεταφορών και της εφοδιαστικής, την αναβάθμιση των ενεργειακών δικτύων, την αύξηση της εξοικονόμησης ενέργειας, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τη βελτίωση της διαχείρισης των πόρων, συμπεριλαμβανομένων των υδάτινων πόρων και των αποβλήτων.

(12)

 Ευρωπαϊκή Επιτροπή, «Δράση για το κλίμα», https://ec.europa.eu/clima/policies/budget_en .

(13)

Έκθεση του περιοδικού Lancet 2017, σ. 7.

(14)

129 δισ. δολάρια σύμφωνα με την έκθεση του περιοδικού Lancet το 2017· b Ostry et al, 2014: https://www.imf.org/external/pubs/ft/sdn/2014/sdn1402.pdf

(15)

Battiston, S., A. Mandel, I. Monasterolo, F. Schutze, and G. Visentin, “A climate stresstest of the financial system,” Nat. Clim. Chang., vol. 7, no. 4, σσ. 283–288, Απρ. 2017.

(16)

 Σύμφωνα με την έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, του 2018, για τους παγκόσμιους κινδύνους, η απώλεια βιοποικιλότητας, η κατάρρευση των οικοσυστημάτων και η λειψυδρία συγκαταλέγονται στους δέκα κορυφαίους παγκόσμιους κινδύνους.

(17)

 Ostry et al, 2014: https://www.imf.org/external/pubs/ft/sdn/2014/sdn1402.pdf

(18)

G20 Green Finance Study Group, G20 Green Finance Synthesis Report, 2016.

(19)

Όπως το «the French and SRI»: Αποτελέσματα της 8ης εθνικής έρευνας που διενήργησε η Ipsos για λογαριασμό της Vigeo Eiris και του Φόρουμ Υπεύθυνων Επενδύσεων (FIR)· Gobal Natixis Asset Management, «Mind Shift – Getting past the screens of responsible investing», 2017· και Schroders, «Global perspectives on sustainable investing», 2017.

(20)

 Ως κοινωνικά υπεύθυνα επενδυτικά κεφάλαια ή κοινωνικά και υπεύθυνα επενδυτικά κεφάλαια ορίζονται τα κεφάλαια που ενσωματώνουν περιβαλλοντικούς, κοινωνικούς και σχετικούς με τη διακυβέρνηση παράγοντες στη διαδικασία λήψης των επενδυτικών αποφάσεών τους.

(21)

 ΟΟΣΑ, «Investing in Climate, Investing and Growth», 2017.

(22)

 Αυτό αφορά ιδίως βελτιώσεις της ενεργειακής απόδοσης, π.χ. σε κτίρια, και της αξιοποίησης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Η Επιτροπή έχει προτείνει δράσεις για την τόνωση των επενδύσεων αυτών, στο πλαίσιο της δέσμης μέτρων «Καθαρή ενέργεια για όλους τους Ευρωπαίους».

(23)

 όπως η διευκόλυνση «Συνδέοντας την Ευρώπη».

(24)

Έως τον Φεβρουάριο του 2018.

(25)

 Ανακοίνωση της Επιτροπής «Ένα νέο, σύγχρονο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο για μια Ευρωπαϊκή Ένωση που υλοποιεί αποτελεσματικά τις προτεραιότητές της μετά το 2020» — Εισήγηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Άτυπη Σύνοδο των Ηγετών της 23ης Φεβρουαρίου 2018.

(26)

 Η χρήση του μάρκετινγκ για να προβάλλονται τα προϊόντα, οι δραστηριότητες ή οι πολιτικές ενός οργανισμού ως φιλικές προς το περιβάλλον, ενώ δεν είναι.

(27)

 Μεταξύ άλλων, η οδηγία Φερεγγυότητα ΙΙ, η οδηγία ΙΕΣΠ II, η οδηγία ΟΣΕΚΑ, η οδηγία AIFMD και η οδηγία MiFID II.

(28)

Battiston et al.· για πιο ολοκληρωμένη ανασκόπηση της βιβλιογραφίας, βλ. Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου (ΕΣΣΚ) (2016) Too late, too sudden: https://www.esrb.europa.eu/pub/pdf/asc/Reports_ASC_6_1602.pdf .

(29)

 ΕΣΣΚ (2016) Too late, too sudden: https://www.esrb.europa.eu/pub/pdf/asc/Reports_ASC_6_1602.pdf .

(30)

 Αρκετές πρωτοβουλίες της αγοράς έχουν αρχίσει να συλλέγουν σχετικά δεδομένα για μια πιο ενδελεχή εκτίμηση του κινδύνου όσον αφορά τις αειφόρες επενδύσεις. Για παράδειγμα, η χρηματοδοτούμενη από την ΕΕ πρωτοβουλία EeMAP είναι η εκτέλεση εργασιών που δείχνουν συσχέτιση μεταξύ της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων και των επιδόσεων ενυπόθηκων δανείων.

(31)

 Άρθρο 77στ και 111 της οδηγίας 2009/138/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Νοεμβρίου 2009, σχετικά με την ανάληψη και την άσκηση δραστηριοτήτων ασφάλισης και αντασφάλισης.

(32)

Με βάση το οικονομικό έτος 2017 μεγάλων εταιρειών, με περισσότερους από 500 εργαζομένους, εισηγμένων σε οργανωμένη αγορά, καθώς και μη εισηγμένων τραπεζών και ασφαλιστικών εταιρειών.

(33)

  http://www.europarl.europa.eu/oeil-mobile/fiche-procedure/2016/2898(RSP)

(34)

  https://www.fsb-tcfd.org/

(35)

 Θα πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο ανάλυσης του κριτηρίου του ευρωπαϊκού δημοσίου συμφέροντος από την EFRAG.

(36)

Το παράρτημα Ι καταδεικνύει τον καίριο ρόλο του ευρωπαϊκού συστήματος ταξινόμησης στα διάφορα μέτρα που παρουσιάζονται στο παρόν Σχέδιο Δράσης.

(37)

Το παράρτημα ΙΙ διευκρινίζει το χρονοδιάγραμμα και την αλληλουχία των βασικών μέτρων που παρουσιάζονται στο παρόν Σχέδιο Δράσης.

(38)

  https://ec.europa.eu/info/better-regulation-guidelines-and-toolbox_en

(39)

 Η Επιτροπή θα συγκροτήσει ειδική ομάδα εμπειρογνωμόνων των κρατών μελών για βιώσιμα χρηματοοικονομικά.

(40)

 Όπως το περιβάλλον (συμπεριλαμβανομένου του φυσικού κεφαλαίου), οι κοινωνικές διαστάσεις, οι θαλάσσιοι πόροι και η γεωργία.