Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52023AE1573

    Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέματα «Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη θέσπιση πλαισίου για την εξασφάλιση ασφαλούς και βιώσιμου εφοδιασμού με κρίσιμες πρώτες ύλες και την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) 168/2013, (ΕΕ) 2018/858, (ΕΕ) 2018/1724 και (ΕΕ) 2019/1020» [COM(2023) 160 final — 2023/0079 (COD)] και «Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Ασφαλής και βιώσιμος εφοδιασμός με κρίσιμες πρώτες ύλες για τη στήριξη της διττής μετάβασης» [COM(2023) 165 final]

    EESC 2023/01573

    ΕΕ C 349 της 29.9.2023, p. 142–154 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, GA, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

    29.9.2023   

    EL

    Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

    C 349/142


    Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέματα «Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τη θέσπιση πλαισίου για την εξασφάλιση ασφαλούς και βιώσιμου εφοδιασμού με κρίσιμες πρώτες ύλες και την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) 168/2013, (ΕΕ) 2018/858, (ΕΕ) 2018/1724 και (ΕΕ) 2019/1020»

    [COM(2023) 160 final — 2023/0079 (COD)]

    και

    «Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Ασφαλής και βιώσιμος εφοδιασμός με κρίσιμες πρώτες ύλες για τη στήριξη της διττής μετάβασης»

    [COM(2023) 165 final]

    (2023/C 349/22)

    Εισηγητής:

    ο κ. Maurizio MENSI

    Συνεισηγητής:

    ο κ. Michal PINTÉR

    Αίτηση γνωμοδότησης

    Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 8.5.2023

    Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 16.5.2023

    Νομική βάση

    Άρθρα 114 και 304 της ΣΛΕΕ

    Αρμόδιο τμήμα

    Συμβουλευτική Επιτροπή Βιομηχανικών Μεταλλαγών

    Υιοθετήθηκε από το τμήμα

    22.6.2023

    Υιοθετήθηκε από την ολομέλεια

    12.7.2023

    Σύνοδος ολομέλειας αριθ.

    580

    Αποτέλεσμα της ψηφοφορίας

    (υπέρ/κατά/αποχές)

    183/1/6

    I.   ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ (1)

    Η ΕΥΡΩΠΑÏΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ:

    1.

    επικροτεί τη φιλοδοξία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να καταρτίσει μια συνεκτική πολιτική της ΕΕ για τις κρίσιμες πρώτες ύλες και τις πρώτες ύλες στρατηγικής σημασίας και για την ανάπτυξη αλυσίδων αξίας στους κλάδους της εξόρυξης, του εξευγενισμού και της ανακύκλωσης, σύμφωνα με τους στόχους της Πράσινης Συμφωνίας και το σύνολο της σχετικής νομοθεσίας·

    2.

    καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διασφαλίσει μια ολοκληρωμένη προσέγγιση με συντονισμένες πολιτικές της ΕΕ για την παροχή κανονιστικής ασφάλειας για επενδύσεις στην έρευνα, την εξόρυξη, την επεξεργασία, τον εξευγενισμό και την ανακύκλωση πρώτων υλών, των υποπροϊόντων τους και των ουσιωδών ορυκτών, με βάση την οικονομική και τεχνική σκοπιμότητα, τη συνεκτικότητα της πολιτικής και την ασφάλεια δικαίου για τους επιχειρηματικούς φορείς στους εν λόγω τομείς·

    3.

    ζητεί τον συντονισμό της πολιτικής για τις πρώτες ύλες με τις κοινωνικές πολιτικές της ΕΕ και τη στήριξη της ανάπτυξης ικανοτήτων σε επίπεδο ΕΕ όσον αφορά τις δεξιότητες για τις εξορυκτικές βιομηχανίες, με στόχο την επανειδίκευση και την αναβάθμιση των δεξιοτήτων του υφιστάμενου εργατικού δυναμικού, καθώς και την ανάπτυξη ικανοτήτων διακυβέρνησης στις δημόσιες διοικήσεις των κρατών μελών της ΕΕ·

    4.

    συνιστά να συμπεριληφθούν και άλλες ύλες ζωτικής σημασίας για τους τομείς των πράσινων και των καθαρών τεχνολογιών στους καταλόγους κρίσιμων πρώτων υλών και πρώτων υλών στρατηγικής σημασίας, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω κατάλογοι επικαιροποιούνται τακτικά και βασίζονται σε ενδελεχή, διαφανή και τεκμηριωμένη αξιολόγηση της κρισιμότητας και/ή της στρατηγικής αξίας, η οποία διενεργείται σε διαβούλευση με εκπροσώπους και εμπειρογνώμονες του κλάδου·

    5.

    καλεί την τρέχουσα και τη νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διασφαλίσουν την πρόσβαση σε ανταγωνιστικές τιμές ενέργειας και στοχευμένη χρηματοδότηση για τις εξορυκτικές βιομηχανίες και για τον τομέα της ανακύκλωσης της ΕΕ, μεριμνώντας παράλληλα ότι οι διαδικασίες αδειοδότησης και χορήγησης αδειών για νέα έργα πρώτων υλών θα απλουστευθούν και θα συντομευθούν και τυχόν νέες απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων ή ελέγχου για τις επιχειρήσεις θα περιορίζονται στο ελάχιστο αναγκαίο·

    6.

    υποστηρίζει την αποτελεσματική εφαρμογή μέτρων εμπορικής άμυνας για την προστασία των νέων έργων πρώτων υλών στην ΕΕ και για την αντιμετώπιση αθέμιτων εμπορικών πρακτικών και περιορισμών με απαντήσεις συμβατές με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ)·

    7.

    συνιστά να δοθεί προτεραιότητα στις κρίσιμες πρώτες ύλες και τις πρώτες ύλες στρατηγικής σημασίας στη νομοθεσία για την ανακύκλωση και τα απόβλητα και να υποστηριχθούν οι αγορές δευτερογενών πρώτων υλών, ιδίως για ύλες ζωτικής σημασίας για την πράσινη μετάβαση·

    8.

    συνιστά τη στήριξη έργων έρευνας και εξόρυξης κρίσιμων πρώτων υλών στο έδαφος της ΕΕ με δημόσια χρηματοδότηση, μέσω του συντονισμού με τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις·

    9.

    συνιστά να διασφαλιστεί ο συντονισμός μεταξύ της προτεινόμενης πράξης για τις κρίσιμες πρώτες ύλες και των αντιμονοπωλιακών εργαλείων της ΕΕ για την αποφυγή αδικαιολόγητων στρεβλώσεων στην εσωτερική αγορά·

    10.

    προτείνει επίσης να διερευνηθούν τρόποι για τη σύναψη ειδικών εταιρικών σχέσεων και συμφωνιών συνεργασίας με τις υποψήφιες χώρες·

    11.

    συνιστά να επιτευχθεί η κατάλληλη (περιβαλλοντική) ισορροπία στην αξιολόγηση της συνοχής με άλλες πολιτικές της ΕΕ.

    II.   ΕΠΕΞΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ/ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ

    1.

    Στις 16 Μαρτίου 2023, η Επιτροπή παρουσίασε την πρότασή της για νέο κανονισμό με σκοπό τη διασφάλιση ασφαλούς πρόσβασης σε κρίσιμες και στρατηγικές πρώτες ύλες (κανονισμός για τις κρίσιμες πρώτες ύλες ή πράξη για τις κρίσιμες πρώτες ύλες), σε συνδυασμό με ανακοίνωση. Ενώ ο κανονισμός θέτει ένα κανονιστικό πλαίσιο για τη στήριξη της ανάπτυξης των εγχώριων ικανοτήτων και την ενίσχυση της βιωσιμότητας και της κυκλικότητας των αλυσίδων εφοδιασμού κρίσιμων πρώτων υλών, η ανακοίνωση προτείνει μέτρα για τη στήριξη της διαφοροποίησης των αλυσίδων εφοδιασμού μέσω νέων διεθνών αμοιβαία υποστηρικτικών εταιρικών σχέσεων.

    2.

    Ο γενικός στόχος της πράξης για τις κρίσιμες πρώτες ύλες είναι η αντιμετώπιση της έλλειψης ασφαλούς και βιώσιμης πρόσβασης σε κρίσιμες πρώτες ύλες για την ΕΕ μέσω της αύξησης της επίγνωσης εκ μέρους της βιομηχανίας της ΕΕ και του μετριασμού των κινδύνων που σχετίζονται με τις κρίσιμες πρώτες ύλες στην παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού, μέσω της αύξησης της ικανότητας της αξιακής αλυσίδας της ΕΕ για τις κρίσιμες πρώτες ύλες στην εσωτερική αγορά και μέσω της μείωσης του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της κατανάλωσης κρίσιμων πρώτων υλών στην ΕΕ.

    3.

    Με την πρόταση συνεκτικής προσέγγισης της ΕΕ για τη βελτίωση και τη διασφάλιση της ασφάλειας εφοδιασμού κρίσιμων πρώτων υλών, η πρωτοβουλία θα βοηθήσει στην αποτροπή της πιθανής στρέβλωσης του ανταγωνισμού και του κατακερματισμού της ενιαίας αγοράς που είναι πιθανό να προκύψει από τις εν λόγω ασυντόνιστες ενέργειες, και θα διατηρήσει ίσους όρους ανταγωνισμού για τις επιχειρήσεις εντός της ΕΕ.

    Διασφάλιση ολοκληρωμένης προσέγγισης με συντονισμένες πολιτικές της ΕΕ για την παροχή κανονιστικής ασφάλειας για επενδύσεις

    4.

    Επί του παρόντος, η ΕΕ εξαρτάται από τις εισαγωγές πολλών πρώτων υλών (ποσοστό 75 % έως 100 % του εφοδιασμού) και, ως εκ τούτου, είναι εκτεθειμένη σε τρωτά σημεία κατά μήκος των αλυσίδων εφοδιασμού και σε σημαντική αστάθεια των τιμών. Σύμφωνα με την έκθεση του ΟΟΣΑ «Global Material Resources Outlook to 2060» (Παγκόσμιες προοπτικές για τους υλικούς πόρους έως το 2060), η παγκόσμια χρήση πρώτων υλών προβλέπεται ότι θα διπλασιαστεί σχεδόν έως το 2060 και η χρήση μετάλλων προβλέπεται ότι θα αναπτυχθεί ταχύτερα, τόσο για τα πρωτογενή όσο και για τα δευτερογενή μέταλλα. Ταυτόχρονα, η ΕΕ παράγει λιγότερο από το 5 % της παγκόσμιας παραγωγής ορυκτών πρώτων υλών. Η Κίνα από μόνη της παρέχει περίπου το 75 % της παγκόσμιας ικανότητας παραγωγής στοιχείων συσσωρευτών ιόντων λιθίου και φιλοξενεί τους δέκα κορυφαίους προμηθευτές φωτοβολταϊκού εξοπλισμού παγκοσμίως. Εν αντιθέσει, μόνο το 3 % περίπου της παγκόσμιας ικανότητας παραγωγής στοιχείων συσσωρευτών ιόντων λιθίου βρίσκεται στην ΕΕ.

    5.

    Ο κανονισμός για τις κρίσιμες πρώτες ύλες προβλέπει τον προσδιορισμό και την υποστήριξη στρατηγικών έργων στο πεδίο της εξόρυξης, της επεξεργασίας ή της ανακύκλωσης στρατηγικών πρώτων υλών. Προκειμένου να προσελκυσθούν οι εν λόγω επενδύσεις —με σχετικά μεγάλα χρονικά πλαίσια— η Επιτροπή θα πρέπει να αντιμετωπίσει το ζήτημα της κανονιστικής ασφάλειας. Ένα προβλέψιμο και σταθερό κανονιστικό περιβάλλον είναι ζωτικής σημασίας για την προσέλκυση επενδύσεων όχι μόνο στην εξερεύνηση και την εξόρυξη πρώτων υλών αλλά και στην επεξεργασία και την ανακύκλωση.

    6.

    Τα πολλαπλά νομοθετικά πλαίσια επηρεάζουν τη σταθερότητα και την ελκυστικότητα του επιχειρηματικού περιβάλλοντος της ΕΕ, και οι συχνά ανταγωνιστικές και πολλαπλές απαιτήσεις υποβολής στοιχείων συντελούν στην κανονιστική αβεβαιότητα (βλέπε, μεταξύ άλλων, την οδηγία περί βιομηχανικών εκπομπών (2), τον κανονισμό σχετικά με τις μπαταρίες (3), την αναθεώρηση του κανονισμού REACH, τη νομοθεσία περί αποβλήτων, τον κανονισμό για τον οικολογικό σχεδιασμό για βιώσιμα προϊόντα, την πράξη για τη βιομηχανία των μηδενικών καθαρών εκπομπών, τη νέα βιομηχανική πολιτική της ΕΕ, το σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία, την οδηγία για τον οικολογικό σχεδιασμό (4) κ.λπ.). Ως εκ τούτου, είναι ζωτικής σημασίας η αποφυγή της διπλής ρύθμισης ή της υπερβολικής ρύθμισης, προκειμένου να προσελκυσθούν και να τονωθούν οι επενδύσεις στην εγχώρια βιομηχανική ικανότητα εξερεύνησης, εξόρυξης, εξευγενισμού, επεξεργασίας και ανακύκλωσης. Η πράξη για τις κρίσιμες πρώτες ύλες θα πρέπει να βασίζεται στο έργο της Επιτροπής σε άλλους τομείς και θα πρέπει να ευθυγραμμίζεται πλήρως με τους στόχους της Πράσινης Συμφωνίας και να συνάδει με τη σχετική νομοθεσία. Η πολιτική για τις κρίσιμες πρώτες ύλες θα πρέπει να βασίζεται σε αποδεικτικά στοιχεία στον μέγιστο δυνατό βαθμό, λαμβάνοντας υπόψη τα διαθέσιμα δεδομένα [βλέπε τη μελέτη ανάλυσης προοπτικών του Κοινού Κέντρου Ερευνών (JRC) για το 2020 με τίτλο Critical Raw Materials for Strategic Technologies and Sectors in the EU (Κρίσιμες πρώτες ύλες για τεχνολογίες και τομείς στρατηγικής σημασίας στην ΕΕ) ή την έκθεση επιστημονικών στοιχείων για τη χάραξη πολιτικής του JRC με τίτλο Supply chain analysis and material demand forecast in strategic technologies and sectors in the EU (Ανάλυση της αλυσίδας εφοδιασμού και προβλεπόμενη ζήτηση υλικών σε τεχνολογίες και τομείς στρατηγικής σημασίας στην ΕΕ)].

    7.

    Ένα άλλο ζήτημα σχετίζεται με την ανάγκη παροχής ακριβούς καθοδήγησης στα ενδιαφερόμενα μέρη σχετικά με τον ρόλο που θα διαδραματίσουν στις πολιτικές της ΕΕ οι κατάλογοι των πρώτων υλών στρατηγικής σημασίας και κρίσιμων πρώτων υλών και θα προσαρμοστούν ενόψει της μελλοντικής εξέλιξης της αγοράς κρίσιμων πρώτων υλών. Ο κατάλογος των κρίσιμων πρώτων υλών μπορεί να συμβάλει στην ανάδειξη της σημασίας και του ρόλου ορισμένων ουσιών στην οικονομία της ΕΕ προς τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, είναι όμως αναγκαίο να προχωρήσουμε περαιτέρω εάν οι ουσίες που απαριθμούνται στον κατάλογο κρίσιμων πρώτων υλών πρέπει να στηριχθούν δεόντως στην ισχύουσα καθώς και στην επικείμενη νομοθεσία. Είναι αναγκαία μια σαφής ιεράρχηση των κρίσιμων πρώτων υλών στη χάραξη πολιτικής, ιδίως στους τομείς της βιομηχανικής πολιτικής, της εμπορικής πολιτικής, της πολιτικής για τις κρατικές ενισχύσεις, της έρευνας, ανάπτυξης και καινοτομίας (Ε & Α&Κ), της κλιματικής και περιβαλλοντικής πολιτικής, καθώς και στη νομοθεσία για τα χημικά προϊόντα. Όλες αυτές οι πολιτικές και οι στόχοι τους θα πρέπει να ευθυγραμμιστούν ώστε να δημιουργηθούν ευνοϊκές συνθήκες και ευνοϊκό ρυθμιστικό καθεστώς για τις κρίσιμες πρώτες ύλες και για την ανάπτυξη των αλυσίδων αξίας τους. Απαιτείται επίσης περαιτέρω αποσαφήνιση όσον αφορά την ιεράρχηση έργων στα οποία το κύριο εξορυσσόμενο υλικό δεν είναι ούτε στρατηγικό ούτε κρίσιμο, αλλά τα υποπροϊόντα είναι (π.χ. έργο εξόρυξης σιδηρομεταλλεύματος το οποίο έχει ως αποτέλεσμα την εξόρυξη σπάνιων γαιών ως υποπροϊόντα). Επιπλέον, απαιτείται αποσαφήνιση του καθεστώτος των «άλλων», δηλαδή των «μη στρατηγικών», έργων προκειμένου να καταστεί σαφώς κατανοητό πώς και υπό ποια χρονοδιαγράμματα θα αξιολογηθούν και θα στηριχθούν οικονομικά τα εν λόγω έργα. Τέλος, η αυξημένη ιεράρχηση των στρατηγικών έργων πρώτων υλών δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να οδηγήσει σε υποβάθμιση της προτεραιότητας άλλων σημαντικών έργων ή έργων πρώτων υλών κατά μήκος της αξιακής αλυσίδας των πρώτων υλών.

    8.

    Πέραν της παροχής νομικής ασφάλειας στα ενδιαφερόμενα μέρη, οι πρωτοβουλίες της Επιτροπής στον τομέα των πρώτων υλών θα πρέπει να βασίζονται σε ευρύτερη δημόσια στήριξη. Η επέκταση των βιομηχανιών εξόρυξης, επεξεργασίας και ανακύκλωσης θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας και θα συμβάλει στην οικονομική πρόοδο, ωστόσο υπάρχει μια βασική ανησυχία για τη διασφάλιση της δημόσιας αποδοχής. Η ευαισθητοποίηση των πολιτών είναι εξαιρετικά σημαντική: η Επιτροπή εφαρμόζει στοχευμένες στρατηγικές επικοινωνίας ώστε να ενημερωθούν οι πολίτες της ΕΕ για τα οφέλη, καθώς και για τη βιωσιμότητα και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των νέων βιομηχανικών επενδύσεων που σχετίζονται με τις κρίσιμες πρώτες ύλες και για την αντιμετώπιση των ανησυχιών συγκεκριμένων ομάδων ενδιαφερόμενων μερών, τοπικών κοινοτήτων και πολιτών της ΕΕ που σχετίζονται με την επέκταση των δραστηριοτήτων εξερεύνησης και εξόρυξης.

    Συντονισμός με κοινωνικές πολιτικές της ΕΕ: στήριξη της πανευρωπαϊκής ικανότητας όσον αφορά δεξιότητες για τις εξορυκτικές βιομηχανίες

    9.

    Ο τομέας των πρώτων υλών παρέχει περίπου 350 000 θέσεις εργασίας στην ΕΕ, καθώς και περισσότερες από 30 εκατομμύρια θέσεις εργασίας στον τομέα της μεταποίησης που εξαρτώνται από την αξιόπιστη πρόσβαση σε ορυκτές πρώτες ύλες. Η εξασφάλιση βιώσιμου εφοδιασμού με πρώτες ύλες και προηγμένες ύλες για την ΕΕ θα απαιτήσει περισσότερες από 1,2 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας έως το 2030 (5). Συνεπώς, η πράξη για τις κρίσιμες πρώτες ύλες θα πρέπει να ευθυγραμμίζεται με τις κοινωνικές πολιτικές της ΕΕ και να στηρίζει την προσπάθεια ανάπτυξης ικανοτήτων σε επίπεδο κράτους μέλους, προκειμένου να ενισχυθεί το εργατικό δυναμικό στις αλυσίδες εφοδιασμού κρίσιμων πρώτων υλών και στις βιομηχανίες εξόρυξης, επεξεργασίας και ανακύκλωσης. Είναι ζωτικής σημασίας να στηριχθούν η εκπαίδευση και η ανάπτυξη δεξιοτήτων στην ακαδημαϊκή κοινότητα, αλλά και να στοχευθούν επαγγελματίες του κλάδου στον τομέα των πρώτων υλών και οι δημόσιες διοικήσεις των κρατών μελών με προσπάθειες ανάπτυξης ικανοτήτων. Αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί με τη δημιουργία νέων (και/ή τη στήριξη ήδη υφιστάμενων) ειδικών ιδρυμάτων για τη στήριξη της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και της επαγγελματικής κατάρτισης για τον τομέα των πρώτων υλών, καθώς και για την επανειδίκευση και την αναβάθμιση των δεξιοτήτων του υφιστάμενου εργατικού δυναμικού της ΕΕ. Τέλος, θα πρέπει να καταβληθούν ενισχυμένες προσπάθειες για τη δημιουργία και τη στήριξη της εφαρμοσμένης μάθησης και της μεταφοράς τεχνολογίας μεταξύ της ακαδημαϊκής κοινότητας, της βιομηχανίας και των ερευνητικών οργανισμών.

    Συμπερίληψη άλλων υλών ζωτικής σημασίας για τους τομείς των πράσινων και των καθαρών τεχνολογιών και διασφάλιση της συνοχής με άλλες πολιτικές

    10.

    Εκτός από τα υλικά που αναφέρονται ως στρατηγικά ή κρίσιμα στην πράξη για τις κρίσιμες πρώτες ύλες, υπάρχουν μη κρίσιμες πρώτες ύλες οι οποίες θα μπορούσαν να καταστούν κρίσιμες μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Αυτό απαιτεί έναν ευέλικτο κατάλογο, ο οποίος θα μπορεί να προσαρμόζεται εύκολα και θα πρέπει να επικαιροποιείται τακτικά, τουλάχιστον ανά διετία και συχνότερα όταν χρειάζεται, ανάλογα με τις μελλοντικές εξελίξεις στον τομέα. Η αξιολόγηση της στρατηγικής σημασίας διαφόρων υλικών θα πρέπει επίσης να διαθέτει τομεακή ιδιαιτερότητα ώστε να αντικατοπτρίζεται η ζήτηση σε διαφορετικούς μεταποιητικούς τομείς. Επιπλέον, θα πρέπει να διεξαχθεί αξιολόγηση της πρόσβασης σε απαραίτητες πρώτες ύλες ώστε να συμπληρωθούν πλήρως οι προσπάθειες της Επιτροπής για τη στήριξη των κρίσιμων και στρατηγικών πρώτων υλών.

    11.

    Η αξιολόγηση θα πρέπει να αντικατοπτρίζει τις προτεραιότητες και τις ανάγκες της ΕΕ για την ενεργειακή μετάβαση, ενδεχομένως έως το 2030, και να περιλαμβάνει υλικά για τα οποία δεν υφίσταται σήμερα προφανής κίνδυνος διαταραχής του εφοδιασμού, αλλά τα οποία έχουν μεγάλη ζήτηση σε τομείς κρίσιμης σημασίας για τους στόχους απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές και για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση της ΕΕ, ή τα οποία θεωρούνται ουσιώδη ορυκτά. Η εστίαση σε αυτά τα θεματολόγια προτεραιοτήτων θα πρέπει επίσης να καλύπτει κατάλληλα βασικές αξιακές αλυσίδες, όπως η επισιτιστική ασφάλεια ή η ιατρική. Ο προσδιορισμός των υλών που πρέπει να περιλαμβάνονται στους διάφορους καταλόγους θα πρέπει πάντα να βασίζεται σε ενδελεχή, διαφανή και σαφώς καθορισμένη ανάλυση για την αξιολόγηση της κρισιμότητας και/ή της στρατηγικής αξίας τους, η οποία θα αντικατοπτρίζει ολόκληρη την αξιακή αλυσίδα των πρώτων υλών, τις απαιτήσεις επεξεργασίας και τη διαθεσιμότητα υποκατάστατων. Θα πρέπει να ζητείται τακτικά η γνώμη των εκπροσώπων και των εμπειρογνωμόνων του κλάδου και να εξασφαλίζεται λειτουργικός, ανοικτός διάλογος μεταξύ της Επιτροπής και του κλάδου.

    Διασφάλιση της πρόσβασης σε ανταγωνιστικές τιμές ενέργειας και σε καλύτερα στοχευμένη χρηματοδότηση για τις βιομηχανίες της ΕΕ

    12.

    Η συνεχιζόμενη ενεργειακή κρίση έχει επηρεάσει ριζικά όλες τις επιχειρήσεις της ΕΕ, ιδιαίτερα όμως τις ενεργοβόρες βιομηχανίες, συμπεριλαμβανομένων των τομέων της εξόρυξης και της ανακύκλωσης. Απαιτείται συντονισμένη απόκριση της ΕΕ ώστε να διασφαλιστεί μια εύρυθμα λειτουργούσα αγορά ενέργειας της ΕΕ. Η επιτυχία κάθε πολιτικής της ΕΕ για τις κρίσιμες πρώτες ύλες εξαρτάται από την αξιόπιστη πρόσβαση σε επαρκείς ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας χωρίς ορυκτά καύσιμα σε ανταγωνιστικές τιμές. Η ΕΟΚΕ επικροτεί μια μεταρρύθμιση των διαθέσιμων πλαισίων χρηματοδότησης, η οποία θα αντικατόπτριζε τις φιλοδοξίες του νόμου των ΗΠΑ για τη μείωση του πληθωρισμού (IRA) — χρηματοδότηση που στοχεύει περισσότερο στη φάση της εμπορευματοποίησης και καλύπτει τις λειτουργικές δαπάνες, σε αντίθεση με την τρέχουσα προτεραιότητα χρηματοδότησης της ΕΕ για τη φάση της Ε & Α των νέων στρατηγικών έργων. Μολονότι η εστίαση σε καινοτόμες τεχνολογίες και έρευνα είναι σημαντική, τα προϊόντα που προκύπτουν θα πρέπει επίσης να στηρίζονται κατάλληλα στη φάση της εμπορευματοποίησης.

    13.

    Η φιλοδοξία της Επιτροπής για επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης είναι ιδιαίτερα ευπρόσδεκτη και θα πρέπει να της δοθεί προτεραιότητα προκειμένου να επιτευχθεί η μέγιστη διάρκεια των 12-18 μηνών για τις εν λόγω διαδικασίες. Τα νέα, κρίσιμα έργα θα πρέπει να αξιολογούνται βάσει επισπευσμένων προθεσμιών και θα πρέπει να τεθούν αυστηρές προθεσμίες για τη μέγιστη διάρκεια των διαδικασιών αδειοδότησης. Κάθε μεταρρύθμιση των διαδικασιών αδειοδότησης θα πρέπει να αποσκοπεί στη μείωση της διάρκειας και της πολυπλοκότητάς τους, διατηρώντας παράλληλα την αυστηρότητα των περιβαλλοντικών, κοινωνικών και σχετικά με τη διακυβέρνηση (ΠΚΔ) προτύπων. Η επιτάχυνση της διαδικασίας αδειοδότησης εξασφαλίζεται επίσης με την ενίσχυση του μηχανισμού της υπηρεσίας μίας στάσης. Η τελευταία πρέπει να οριοθετείται εντός προκαθορισμένων προθεσμιών, ώστε να καταστεί η κεντρική διαδικασία αδειοδότησης πιο αποτελεσματική και λιγότερο επαχθής. Οι μεταρρυθμισμένες διατάξεις αδειοδότησης θα πρέπει να εφαρμόζονται σε εγκαταστάσεις έρευνας, εξόρυξης, εξευγενισμού, επεξεργασίας και ανακύκλωσης και θα πρέπει να παρέχουν επαρκή κανονιστική ασφάλεια όσον αφορά τα αποτελέσματά τους. Επιπλέον, τυχόν νέες απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων ή ελέγχου στο πλαίσιο της πράξης για τις κρίσιμες πρώτες ύλες θα πρέπει να περιορίζονται στον αναγκαίο βαθμό, ώστε να μην επιβάλλονται πρόσθετες διοικητικές επιβαρύνσεις στις επιχειρήσεις της ΕΕ, ανεξάρτητα από το μέγεθός τους. Το προβλεπόμενο συμβούλιο κρίσιμων πρώτων υλών διαδραματίζει καίριο ρόλο στην υποστήριξη της εφαρμογής της πράξης για τις κρίσιμες πρώτες ύλες, συμπεριλαμβανομένων των διαδικασιών αδειοδότησης. Για τον σκοπό αυτό, προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα των καθηκόντων παρακολούθησης, είναι σκόπιμο να συμπεριληφθούν στο συμβούλιο όχι μόνο θεσμικοί εκπρόσωποι, αλλά και ανεξάρτητοι τεχνικοί εμπειρογνώμονες στον εν λόγω τομέα.

    Αντιμετώπιση των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών και περιορισμοί

    14.

    Παρά τους φιλόδοξους στόχους της πράξης για τις κρίσιμες πρώτες ύλες, υπάρχουν φυσικοί περιορισμοί στη διαθεσιμότητα ορισμένων πρώτων υλών στην ΕΕ και, ως εκ τούτου, οι εισαγωγές θα παραμείνουν ζωτικής σημασίας για τη μετάβαση στην πράσινη και την ψηφιακή οικονομία.

    15.

    Θα πρέπει να διατηρηθούν τα αποτελεσματικά μέτρα εμπορικής άμυνας ώστε να παρέχεται προστασία για νέες ευρωπαϊκές επενδύσεις και να διασφαλίζονται ίσοι όροι ανταγωνισμού με τρίτες χώρες. Απαιτείται εκσυγχρονισμός των μέτρων εμπορικής άμυνας της ΕΕ για την προστασία απέναντι σε πρακτικές ντάμπινγκ από τρίτες χώρες. Ειδικότερα, η ΕΕ θα πρέπει να αποσκοπεί στη διασφάλιση της ταχύτερης εφαρμογής των μέτρων εμπορικής άμυνας με στόχο την αντιμετώπιση των αθέμιτων εισαγωγών, στη διάθεση ταχύτερων και αποτελεσματικότερων ελέγχων και στην παροχή της ευρείας εφαρμογής προσωρινών μέτρων εγκαίρως.

    16.

    Η δράση της ΕΕ στον τομέα της εμπορικής πολιτικής θα πρέπει να συμπληρώνει τους στόχους της πράξης για τις κρίσιμες πρώτες ύλες και σχετικών πολιτικών, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών δικαιωμάτων, και θα πρέπει να δίνει προτεραιότητα στην ταχεία σύναψη συμφωνιών ελευθέρων συναλλαγών (ΣΕΣ) με χώρες πλούσιες σε φυσικούς πόρους οι οποίες βρίσκονται επί του παρόντος υπό διαπραγμάτευση ή αναμένουν επικύρωση (Αυστραλία, Ινδονησία κ.λπ.). Όσον αφορά ΣΕΣ που έχουν ήδη συναφθεί, θα πρέπει να αξιολογούνται και να ενισχύονται οι υφιστάμενες διατάξεις που αφορούν την ενέργεια και τις πρώτες ύλες. Θα πρέπει επίσης να δοθεί προσοχή στη συνοχή της εμπορικής πολιτικής και των τελωνειακών κανόνων/κανόνων προέλευσης που ισχύουν για τις πρώτες ύλες, καθώς και σε ειδικά ζητήματα που σχετίζονται με την καταστρατήγηση των κυρώσεων που ισχύουν για τις πρώτες ύλες.

    Απόδοση προτεραιότητας σε κρίσιμες και στρατηγικές πρώτες ύλες στη νομοθεσία για την ανακύκλωση και τα απόβλητα και στήριξη των αγορών δευτερογενών πρώτων υλών

    17.

    Η ανακύκλωση είναι σημαντική για την ενίσχυση της στρατηγικής αυτονομίας της ΕΕ. Η ΕΕ θα πρέπει να στηρίξει τη βιομηχανία επεξεργασίας και μεταποίησης αποβλήτων της με την προετοιμασία δευτερογενών πρώτων υλών προς ανακύκλωση σε παραγωγικές διαδικασίες, καθώς και να τροποποιήσει την υφιστάμενη νομοθεσία περί αποβλήτων ώστε να δοθεί προτεραιότητα στην ανακύκλωση και την κυκλικότητα των κρίσιμων πρώτων υλών και των πρώτων υλών στρατηγικής σημασίας με το υψηλότερο τεχνικό και οικονομικό δυναμικό ανακύκλωσης (σκοπιμότητα). Θα πρέπει επίσης να στηρίξει τις αγορές δευτερογενών πρώτων υλών. Όσον φορά τις δευτερογενείς πρώτες ύλες, η ΕΟΚΕ προτείνει τη λήψη μέτρων για τη δημιουργία εύρυθμα λειτουργουσών αγορών και την ελαχιστοποίηση της διαρροής θραυσμάτων.

    18.

    Οι δευτερογενείς πρώτες ύλες μπορούν να συμβάλουν στη μείωση της εξάρτησης από ορισμένες κρίσιμες πρώτες ύλες και, ως εκ τούτου, θα πρέπει να εξεταστούν στο πλαίσιο του πεδίου εφαρμογής της πράξης για τις κρίσιμες πρώτες ύλες. Ένα από τα πολλά παραδείγματα είναι ότι η αποτελεσματική ανακύκλωση θραυσμάτων σιδηρούχων μετάλλων μπορεί να μειώσει τις ανάγκες εφοδιασμού πρώτων υλών για την κατεργασία μετάλλων. Τα θραύσματα σιδηρούχων μετάλλων αναμένεται να αρχίσουν να σπανίζουν πριν από το 2030, με αποτέλεσμα πιθανή διακοπή του εφοδιασμού, παρά το γεγονός ότι αποτελούν κρίσιμο συστατικό για την ενεργειακή μετάβαση.

    19.

    Η πράξη για τις κρίσιμες πρώτες ύλες θα πρέπει να διασφαλίζει την πρόσβαση σε όλα τα υλικά κρίσιμης σημασίας για τις βιομηχανίες και τα ηλεκτρικά οχήματα. Σε αυτά περιλαμβάνονται όχι μόνο σπάνιες γαίες, μαγγάνιο, υλικά ζωτικής σημασίας για την πράσινη μετάβαση, όπως χάλυβας, αλουμίνιο και χαλκός, βιομηχανικά ορυκτά, γραφίτης ή νικέλιο, αλλά και δευτερογενείς πρώτες ύλες. Τα μέταλλα αποτελούν κρίσιμους συντελεστές υποδομών για την πράσινη μετάβαση, και οι εν λόγω συντελεστές θα πρέπει να προσδιορίζονται κατάλληλα και να λαμβάνονται δεόντως υπόψη στο πλαίσιο της πράξης για τις κρίσιμες πρώτες ύλες, κατά μήκος ολόκληρης της αξιακής αλυσίδας τους.

    Οικονομικές και περιβαλλοντικές μελέτες σχετικά με τις επιπτώσεις των ρύπων από την εξόρυξη κρίσιμων πρώτων υλών: συντονισμός με τις διατάξεις περί κρατικών ενισχύσεων

    20.

    Λαμβανομένου υπόψη του βαθμού αβεβαιότητας γύρω από την πραγματική παρουσία των κρίσιμων πρώτων υλών στην ΕΕ, ο κίνδυνος που ενέχει η έναρξη έργων διερεύνησης και εξόρυξης στο έδαφος της ΕΕ θα αναληφθεί ευλόγως μόνον εφόσον υποστηρίζεται οικονομικά από δημόσια χρηματοδότηση. Δεδομένου ότι η πράξη για τις κρίσιμες πρώτες ύλες απαιτεί επίσης οι εν λόγω εκστρατείες να συμμορφώνονται με τους στόχους της Πράσινης Συμφωνίας, η ΕΟΚΕ υποδεικνύει ότι η δημόσια χρηματοδότηση θα πρέπει να χορηγείται ευκολότερα εάν οι εξορύξεις βασίζονται σε προκαταρκτικές οικονομικές και περιβαλλοντικές μελέτες οι οποίες αξιολογούν τις επιπτώσεις των ρύπων από την εξόρυξη κρίσιμων πρώτων υλών.

    21.

    Σε περίπτωση που οι εν λόγω προκαταρκτικές μελέτες δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των στρατηγικών έργων που προβλέπονται στο πλαίσιο της πράξης για τις κρίσιμες πρώτες ύλες, η δημόσια χρηματοδότησή τους θα πρέπει να ενθαρρύνεται μέσω του συντονισμού με τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις και, ειδικότερα, με την πρόσφατα εγκριθείσα τροποποίηση του γενικού κανονισμού απαλλαγής κατά κατηγορία (ΓΚΑΚ) του 2023 για την υλοποίηση της Πράσινης Συμφωνίας. Οι προαναφερθείσες προκαταρκτικές μελέτες πράγματι χαρακτηρίζονται ως «ενίσχυση για την προστασία του περιβάλλοντος» ή «ενίσχυση για έρευνα, ανάπτυξη και καινοτομία (ΕΑΚ)» και, όταν αφορούν περισσότερα κράτη μέλη, ως «σημαντικά έργα κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος» (ΣΕΚΕΕ).

    22.

    Ο αποτελεσματικός συντονισμός με τα μέτρα της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις, ήδη σε προκαταρκτικό στάδιο Ε & Α, θα μπορούσε πράγματι να διασφαλίσει ότι η δημόσια χρηματοδότηση που στηρίζει την επακόλουθη υλοποίηση των στρατηγικών έργων διοχετεύεται αποτελεσματικά προς βιώσιμους στόχους, καθώς και να διασφαλίσει ότι, στην ειδική περίπτωση των ΣΕΚΕΕ, επιδιώκουν ένα συντονισμένο αποτέλεσμα. Μηχανισμοί δημόσιας χρηματοδότησης (π.χ. ταχεία διαδικασία και ευκολότερη πρόσβαση σε χρηματοδοτικούς μηχανισμούς, όπως δάνεια/εγγυήσεις δανείων/επιχορηγήσεις) μπορούν επίσης να θεσπιστούν μόνον όσον αφορά τις επενδύσεις που πραγματοποιούνται από εταιρείες της ΕΕ στο πλαίσιο έργων ΣΕΣ.

    Αντιμονοπωλιακά εργαλεία: κανονισμός περί συγκεντρώσεων ώστε να ευνοούνται οι πρωταθλητές της ΕΕ στην ανακύκλωση και την εξόρυξη κρίσιμων πρώτων υλών

    23.

    Λαμβάνοντας υπόψη ως απαραίτητες προϋποθέσεις τόσο την ανεξερεύνητη επί του παρόντος διαθεσιμότητα των κρίσιμων πρώτων υλών εντός της ΕΕ όσο και τις σημαντικές επενδύσεις που απαιτούνται για την υλοποίηση μιας ασφαλούς και βιώσιμης αλυσίδας εφοδιασμού κρίσιμων πρώτων υλών, μπορεί να κριθεί σκόπιμο να προσαρμοστούν ορισμένα αντιμονοπωλιακά εργαλεία της ΕΕ με στόχο τη διευκόλυνση της επίτευξης των στόχων που καθορίζονται στο πλαίσιο της πράξης για τις κρίσιμες πρώτες ύλες, αποφεύγοντας παράλληλα αδικαιολόγητες στρεβλώσεις του ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά [π.χ. μπορεί να είναι χρήσιμο να εφαρμοστεί το πλαίσιο ελέγχου των συγκεντρώσεων με πιο ευέλικτο και βιώσιμο τρόπο, λαμβάνοντας υπόψη όχι μόνο τους στόχους της Πράσινης Συμφωνίας (όπως προβλέπει ήδη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή) αλλά και τους στόχους της πράξης για τις κρίσιμες πρώτες ύλες].

    24.

    Ως εκ τούτου, θα ήταν σκόπιμο να αξιολογηθούν οι συγχωνεύσεις υπό το πρίσμα των στρατηγικών σχεδίων που θα υλοποιηθούν στο πλαίσιο της πράξης για τις κρίσιμες πρώτες ύλες, προκειμένου να επιτευχθεί η σωστή ισορροπία μεταξύ των διαφόρων συμφερόντων που διακυβεύονται.

    25.

    Συνεπώς, οι αρχές ανταγωνισμού θα πρέπει να κληθούν να εξετάσουν νέους τύπους αποδοτικότητας, κυρίως τη μείωση των διαταραχών του εφοδιασμού και την αύξηση της βιομηχανικής ετοιμότητας σε περίπτωση εξωτερικών ελλείψεων κρίσιμων πρώτων υλών. Οι εν λόγω αξιολογήσεις θα πρέπει επίσης να εξετάζουν τον στόχο της Επιτροπής όσον αφορά τη συγκέντρωση της ζήτησης των ενδιαφερόμενων αγοραστών κρίσιμων πρώτων υλών και, τελικά, να συμβάλουν στη μείωση των τρεχουσών υψηλών τιμών.

    Διεθνής δέσμευση και διαφοροποίηση πόρων: συμμετοχή των υποψήφιων προς ένταξη χωρών και συντονισμός με τη διμερή συνεργασία σε διεθνή φόρουμ

    26.

    Σε συμφωνία με τον στόχο της Επιτροπής για διαφοροποίηση των εξωτερικών πηγών των κρίσιμων πρώτων υλών, η ΕΟΚΕ συστήνει τη διερεύνηση τρόπων σύναψης ειδικών συμφωνιών εταιρικής σχέσης και συνεργασίας, μεταξύ άλλων με υποψήφιες προς ένταξη χώρες. Οι εν λόγω εταιρικές σχέσεις μπορεί να περιλαμβάνουν έργα χρηματοδοτούμενα από την ΕΕ για την ανάπτυξη εκστρατειών εξερεύνησης σε νέες επιλεγμένες τοποθεσίες και/ή σε απορριφθείσες περιοχές εξόρυξης, σύμφωνα με τα στρατηγικά έργα τα οποία θα δρομολογηθούν στα κράτη μέλη της ΕΕ στο πλαίσιο των νέων προτάσεων της Επιτροπής.

    27.

    Οι εν λόγω εταιρικές σχέσεις μπορεί να εξαρτώνται από τις δεσμεύσεις των υποψήφιων προς ένταξη χωρών να ευθυγραμμίσουν τις περιβαλλοντικές πολιτικές τους με το κεκτημένο της ΕΕ με ταχύτερο τρόπο. Η συμπερίληψη τέτοιων εταιρικών σχέσεων στο πλαίσιο των υπό εξέλιξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων μπορεί εύλογα να έχει διττό όφελος για το σύνολο της ΕΕ, ενισχύοντας τις πιθανότητες αύξησης των εγχώριων πηγών κρίσιμων πρώτων υλών στο μέλλον και διευκολύνοντας τη συμμόρφωση των υποψήφιων προς ένταξη χωρών με την περιβαλλοντική νομοθεσία της ΕΕ (π.χ. στον τομέα των αποβλήτων, των υδάτων, της βιομηχανικής ρύπανσης και της ποιότητας του ατμοσφαιρικού αέρα).

    28.

    Η πράξη για τις κρίσιμες πρώτες ύλες συντονίζεται όχι μόνο με άλλες πολιτικές της ΕΕ και διεθνείς εμπορικές δράσεις, αλλά και με τη διμερή συνεργασία που εφαρμόζει η ΕΕ σε διεθνή φόρουμ (δηλαδή τη συνεργασία ΕΕ-ΗΠΑ σε φόρουμ όπως η εταιρική σχέση για την ασφάλεια των ορυκτών, η διάσκεψη για τα κρίσιμα υλικά και ορυκτά και η ομάδα εργασίας για τα κρίσιμα ορυκτά του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας η οποία ενισχύθηκε πρόσφατα από το Συμβούλιο Ενέργειας ΕΕ-ΗΠΑ).

    29.

    Η πράξη για τις κρίσιμες πρώτες ύλες παρέχει στην ΕΕ όχι μόνο εγχώρια αυτάρκεια όσον αφορά τις κρίσιμες πρώτες ύλες, αλλά και εξωτερική αυτονομία για τον καθορισμό νέων προτύπων στην παγκόσμια σκηνή σε ό,τι αφορά τη διασφάλιση της ασφάλειας και της βιωσιμότητας των σχετικών αλυσίδων εφοδιασμού τους. Ένας ρόλος φορέα καθορισμού προτύπων για την ΕΕ στην παγκόσμια σκηνή θα αυξήσει περαιτέρω τις πιθανότητες να επιτευχθούν οι συνολικοί στόχοι που ορίζονται στο πλαίσιο της πρότασης της Επιτροπής για αντιμετώπιση των ρυπογόνων και αθέμιτων εμπορικών πρακτικών των κρίσιμων πρώτων υλών σε ολόκληρο τον κόσμο.

    Μακροπρόθεσμοι στόχοι έναντι βραχυπρόθεσμων στόχων κατά την αξιολόγηση της συνοχής με άλλες πολιτικές της ΕΕ: επίτευξη της κατάλληλης (περιβαλλοντικής) ισορροπίας

    30.

    Εν κατακλείδι, δεν μπορεί να αποκλειστεί το γεγονός ότι, μακροπρόθεσμα, η αποτελεσματική εφαρμογή της πράξης για τις κρίσιμες πρώτες ύλες ενδέχεται να απαιτήσει —βραχυπρόθεσμα— αναδιαμόρφωση ορισμένων ειδικών στόχων της Πράσινης Συμφωνίας που συνδέονται στενά με την πράξη για τις κρίσιμες πρώτες ύλες. Πράγματι, η προοπτική μιας (σχεδόν) αυτάρκους ΕΕ, ακόμη και αν απαιτείται περισσότερος χρόνος ώστε να καταστεί πλήρως αποτελεσματική, μπορεί τελικά να καταστήσει τους στόχους βιωσιμότητας/κλιματικής ουδετερότητας πιο εφικτούς μακροπρόθεσμα (λαμβάνοντας επίσης υπόψη τη σχετικά υψηλότερη ρύπανση που προκαλείται από τις τωρινές μεθόδους εξόρυξης υλικών σε ορισμένες αναπτυσσόμενες χώρες).

    III.   ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΕΣ στο COM (2023) 160 final

    Τροπολογία 1

    Αιτιολογική σκέψη 29

    Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

    Τροπολογία ΕΟΚΕ

    (29)

    Οι ιδιωτικές επενδύσεις από εταιρείες, χρηματοοικονομικούς επενδυτές και αγοραστές είναι καίριας σημασίας. Σε περίπτωση που οι ιδιωτικές επενδύσεις από μόνες τους δεν επαρκούν, η αποτελεσματική ανάπτυξη έργων κατά μήκος της αλυσίδας αξίας των κρίσιμων πρώτων υλών μπορεί να απαιτεί την παροχή δημόσιας στήριξης, για παράδειγμα, με τη μορφή εγγυήσεων, δανείων ή επενδύσεων μετοχικού και οιονεί μετοχικού κεφαλαίου. Αυτή η δημόσια στήριξη μπορεί να συνιστά κρατική ενίσχυση. Ενισχύσεις αυτού του είδους πρέπει να έχουν χαρακτήρα κινήτρου και να είναι αναγκαίες, κατάλληλες και αναλογικές. Οι υφιστάμενες κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις, οι οποίες αναθεωρήθηκαν πρόσφατα σε βάθος σύμφωνα με τους στόχους της διττής μετάβασης, παρέχουν πολυάριθμες δυνατότητες στήριξης των επενδύσεων κατά μήκος της αλυσίδας αξίας των κρίσιμων πρώτων υλών, υπό ορισμένες προϋποθέσεις.

    (29)

    Οι ιδιωτικές επενδύσεις από εταιρείες, χρηματοοικονομικούς επενδυτές και αγοραστές είναι καίριας σημασίας. Σε περίπτωση που οι ιδιωτικές επενδύσεις από μόνες τους δεν επαρκούν, η αποτελεσματική ανάπτυξη έργων κατά μήκος της αλυσίδας αξίας των κρίσιμων πρώτων υλών μπορεί να απαιτεί την παροχή δημόσιας στήριξης, για παράδειγμα, με τη μορφή εγγυήσεων, δανείων ή επενδύσεων μετοχικού και οιονεί μετοχικού κεφαλαίου. Αυτή η δημόσια στήριξη μπορεί να συνιστά κρατική ενίσχυση. Ενισχύσεις αυτού του είδους πρέπει να έχουν χαρακτήρα κινήτρου και να είναι αναγκαίες, κατάλληλες και αναλογικές. Οι υφιστάμενες κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις, οι οποίες αναθεωρήθηκαν πρόσφατα σε βάθος σύμφωνα με τους στόχους της διττής μετάβασης, παρέχουν πολυάριθμες δυνατότητες στήριξης των επενδύσεων κατά μήκος της αλυσίδας αξίας των κρίσιμων πρώτων υλών, υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη θα πρέπει να παρέχουν μεγαλύτερη σαφήνεια ως προς τον τρόπο με τον οποίο θα χρησιμοποιούνται οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις και να θεσπίζουν μηχανισμούς επιχορηγήσεων, δανείων και πίστωσης φόρου για τη στήριξη των υφιστάμενων βιομηχανικών ικανοτήτων της ΕΕ και τη δημιουργία νέων εγκαταστάσεων στην ΕΕ και σε αξιόπιστες τρίτες χώρες εταίρους. Αυτοί οι μηχανισμοί θα πρέπει να επικεντρώνονται τόσο στις επιχειρησιακές όσο και στις κεφαλαιουχικές δαπάνες.

    Αιτιολογία

    Τα μέτρα που προβλέπονται επί του παρόντος για τις κρατικές ενισχύσεις είναι ασαφή και δεν διαθέτουν μηχανισμούς για τη στήριξη των υφιστάμενων βιομηχανικών ικανοτήτων που επλήγησαν σημαντικά από τις διογκούμενες τιμές της ενέργειας και τη δημιουργία νέων εγκαταστάσεων κρίσιμων πρώτων υλών στην ΕΕ και σε τρίτες χώρες.

    Τροπολογία 2

    Άρθρο 1 παράγραφος 2 σημείο α) (νέο)

    Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

    Τροπολογία ΕΟΚΕ

     

    α)

    στον καθορισμό διαφανούς και σαφώς καθορισμένης μεθοδολογίας για την αξιολόγηση των υλών που πρέπει να περιλαμβάνονται στον κατάλογο πρώτων υλών στρατηγικής σημασίας, μεταξύ άλλων με τη χρήση τεχνικών ενημερωτικών δελτίων, παρόμοια με τη μεθοδολογία που εφαρμόζεται στον κατάλογο κρίσιμων πρώτων υλών. Οι μελλοντικοί κατάλογοι πρώτων υλών στρατηγικής σημασίας και κρίσιμων πρώτων υλών θα πρέπει να συνοδεύονται από εκτίμηση επιπτώσεων της ισχύουσας νομοθεσίας της ΕΕ και των επιπτώσεών της στις ύλες που περιλαμβάνονται στους εν λόγω καταλόγους.

    Αιτιολογία

    Οι κρίσιμες πρώτες ύλες αξιολογούνται βάσει εκτίμησης της κρισιμότητας με τη χρήση συγκεκριμένης μεθοδολογίας, η οποία περιλαμβάνει μακρά και ενδελεχή διαδικασία επικύρωσης με τη συνδρομή εξωτερικών εμπειρογνωμόνων, εκπροσώπων της βιομηχανίας και ερευνητικών ιδρυμάτων. Αντιθέτως, ο προσδιορισμός των πρώτων υλών στρατηγικής σημασίας δεν βασίστηκε σε δημοσιευμένη μεθοδολογία ούτε περιλάμβανε προηγούμενες διαβουλεύσεις. Η ενσωμάτωση των πρώτων υλών στρατηγικής σημασίας στον κατάλογο κρίσιμων πρώτων υλών (παράρτημα 2) προϋποθέτει ότι για όλες τις ύλες έχουν τηρηθεί τα κατώτατα όρια που καθορίζονται από τη μεθοδολογία για τις κρίσιμες πρώτες ύλες, γεγονός που είναι παραπλανητικό.

    Τροπολογία 3

    Άρθρο 1 παράγραφος 3

    Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

    Τροπολογία ΕΟΚΕ

    3.   Σε περίπτωση που, βάσει της έκθεσης που αναφέρεται στο άρθρο 42, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η Ένωση είναι πιθανόν να μην επιτύχει τους στόχους που καθορίζονται στην παράγραφο 2, η Επιτροπή αξιολογεί τη σκοπιμότητα και την αναλογικότητα της υποβολής πρότασης μέτρων ή της άσκησης των αρμοδιοτήτων της σε επίπεδο Ένωσης, με σκοπό τη διασφάλιση της επίτευξης των εν λόγω στόχων.

    3.   Σε περίπτωση που, βάσει της έκθεσης που αναφέρεται στο άρθρο 42, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η Ένωση είναι πιθανόν να μην επιτύχει τους στόχους που καθορίζονται στην παράγραφο 2, η Επιτροπή επιτρέπει ένα ορισμένο επίπεδο ευελιξίας που αντικατοπτρίζει καλύτερα τη μοναδικότητα της αξιακής αλυσίδας των στοχευόμενων πρώτων υλών, δεδομένου ότι κάθε ύλη διαθέτει συγκεκριμένες ιδιότητες και παρουσιάζει προκλήσεις που συνδέονται με την προμήθεια, την επεξεργασία και την ανακύκλωσή της . Η Επιτροπή θα πρέπει να επικεντρωθεί στη διατήρηση των υφιστάμενων ικανοτήτων και στη στήριξή τους. Θα πρέπει να ενθαρρυνθεί ο ανοικτός και συνεχής διάλογος μεταξύ της βιομηχανίας και των υπευθύνων χάραξης πολιτικής για τον προσδιορισμό δεικτών αναφοράς που είναι τεχνικά και οικονομικά εφικτοί, καθώς και ευθυγραμμισμένοι με τους στόχους της ΕΕ.

    Αιτιολογία

    Οι δείκτες αναφοράς όσον αφορά την προμήθεια, την επεξεργασία και την ανακύκλωση είναι υπερβολικά γενικοί και μη ρεαλιστικοί και ενδέχεται να έχουν ανεπιθύμητες και αρνητικές συνέπειες. Οι διατάξεις θα πρέπει να εξεταστούν προσεκτικά έναντι των οικονομικών και τεχνικών δυσκολιών που συνδέονται με την εφαρμογή τους και του κινδύνου υπερβολικής επιβάρυνσης της βιομηχανίας της ΕΕ, ιδίως των ΜΜΕ.

    Τροπολογία 4

    Παράρτημα I

    Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

    Τροπολογία ΕΟΚΕ

    Θεωρούνται στρατηγικές οι ακόλουθες πρώτες ύλες:

    α)

    Βισμούθιο

    β)

    Βόριο — μεταλλουργικής ποιότητας

    γ)

    Κοβάλτιο

    δ)

    Χαλκός

    ε)

    Γάλλιο

    στ)

    Γερμάνιο

    ζ)

    Λίθιο — βαθμός κατάλληλος για συσσωρευτές

    η)

    Μεταλλικό μαγνήσιο

    θ)

    Μαγγάνιο — βαθμός κατάλληλος για συσσωρευτές

    ι)

    Φυσικός γραφίτης — βαθμός κατάλληλος για συσσωρευτές

    ια)

    Νικέλιο — βαθμός κατάλληλος για συσσωρευτές

    ιβ)

    Μέταλλα της ομάδας του λευκόχρυσου

    ιγ)

    Σπάνιες γαίες για μαγνήτες (Nd, Pr, Tb, Dy, Gd, Sm και Ce)

    ιδ)

    Πυριτιούχο μέταλλο

    ιε)

    Μεταλλικό τιτάνιο

    ιστ)

    Βολφράμιο

    Θεωρούνται στρατηγικές οι ακόλουθες πρωτογενείς και δευτερογενείς πρώτες ύλες, συμπεριλαμβανομένων των αντίστοιχων φερόντων μετάλλων και ορυκτών τους με τα οποία εξορύσσονται αυτές οι στρατηγικές πρώτες ύλες :

    α)

    Βισμούθιο

    β)

    Βόριο

    γ)

    Κοβάλτιο

    δ)

    Χαλκός

    δα)

    Θραύσματα σιδηρούχων μετάλλων (συμπεριλαμβανομένου των ανοξείδωτων)

    ε)

    Γάλλιο

    στ)

    Γερμάνιο

    ζ)

    Λίθιο

    ζα)

    Μαγνησίτης/μαγνησία

    η)

    Μαγνήσιο

    θ)

    Μαγγάνιο

    ι)

    Γραφίτης

    ια)

    Νικέλιο

    ιαα)

    Φώσφορος

    ιαβ)

    Ανθρακικό κάλιο

    ιβ)

    Μέταλλα της ομάδας του λευκόχρυσου

    ιγ)

    Σπάνιες γαίες για μαγνήτες (Nd, Pr, Tb, Dy, Gd, Sm και Ce)

    ιδ)

    Πυρίτιο

    ιε)

    Τιτάνιο

    ιστ)

    Βολφράμιο

    ιστα)

    Ψευδάργυρος

    Τροπολογία 5

    Παράρτημα II

    Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

    Τροπολογία ΕΟΚΕ

    Θεωρούνται κρίσιμες οι ακόλουθες πρώτες ύλες:

    α)

    Αντιμόνιο

    β)

    Αρσενικό

    γ)

    Βωξίτης

    δ)

    Βαρίτης

    ε)

    Βηρύλλιο

    στ)

    Βισμούθιο

    ζ)

    Βόριο

    η)

    Κοβάλτιο

    θ)

    Άνθρακας οπτανθρακοποίησης

    ι)

    Χαλκός

    ια)

    Άστριος

    ιβ)

    Αργυραδάμας

    ιγ)

    Γάλλιο

    ιδ)

    Γερμάνιο

    ιε)

    Άφνιο

    ιστ)

    Ήλιο

    ιζ)

    Βαριές σπάνιες γαίες

    ιη)

    Ελαφρές σπάνιες γαίες

    ιθ)

    Λίθιο

    κ)

    Μαγνήσιο

    κα)

    Μαγγάνιο

    κβ)

    Φυσικός γραφίτης

    κγ)

    Νικέλιο — βαθμός κατάλληλος για συσσωρευτές

    κδ)

    Νιόβιο

    κε)

    Φωσφορίτης

    κστ)

    Φωσφόρος

    κζ)

    Μέταλλα της ομάδας του λευκόχρυσου

    κη)

    Σκάνδιο

    κθ)

    Πυριτιούχο μέταλλο

    λ)

    Στρόντιο

    λα)

    Ταντάλιο

    λβ)

    Μεταλλικό τιτάνιο

    λγ)

    Βολφράμιο

    λδ)

    Βανάδιο

    Θεωρούνται κρίσιμες οι ακόλουθες πρωτογενείς και δευτερογενείς πρώτες ύλες , συμπεριλαμβανομένων των αντίστοιχων φερόντων μετάλλων και ορυκτών με τα οποία εξορύσσονται οι εν λόγω κρίσιμες πρώτες ύλες :

    α)

    Αντιμόνιο

    β)

    Αρσενικό

    γ)

    Βωξίτης

    δ)

    Βαρίτης

    ε)

    Βηρύλλιο

    στ)

    Βισμούθιο

    ζ)

    Βόριο

    η)

    Κοβάλτιο

    θ)

    Άνθρακας οπτανθρακοποίησης

    ι)

    Χαλκός

    ια)

    Άστριος

    ιαα)

    Θραύσματα σιδηρούχων μετάλλων (συμπεριλαμβανομένου των ανοξείδωτων)

    ιβ)

    Αργυραδάμας

    ιγ)

    Γάλλιο

    ιδ)

    Γερμάνιο

    ιε)

    Άφνιο

    ιστ)

    Ήλιο

    ιζ)

    Βαριές σπάνιες γαίες

    ιη)

    Ελαφρές σπάνιες γαίες

    ιθ)

    Λίθιο

    ιθα)

    Μαγνησίτης/μαγνησία

    κ)

    Μαγνήσιο

    κα)

    Μαγγάνιο

    κβ)

    Γραφίτης

    κγ)

    Νικέλιο

    κδ)

    Νιόβιο

    κε)

    Φωσφορίτης

    κστ)

    Φωσφόρος

    κζ)

    Μέταλλα της ομάδας του λευκόχρυσου

    κζα)

    Ανθρακικό κάλιο

    κη)

    Σκάνδιο

    κθ)

    Πυριτιούχο μέταλλο

    λ)

    Στρόντιο

    λα)

    Ταντάλιο

    λβ)

    Μεταλλικό τιτάνιο

    λγ)

    Βολφράμιο

    λδ)

    Βανάδιο

    λε)

    Ψευδάργυρος

    Αιτιολογία για τις τροπολογίες 4 και 5

    Ορισμένες ύλες μπορούν συνήθως να εξορυχθούν μόνο μαζί με κάποιο άλλο βασικό μέταλλο —για παράδειγμα, οι σπάνιες γαίες εξορύσσονται μαζί με σιδηρομεταλλεύματα— και δεν μπορούν να εξορυχθούν χωριστά. Επιπλέον, ορισμένες ύλες είναι απαραίτητες στο οικοσύστημα παραγωγής, εξευγενισμού και ανακύκλωσης υλών, π.χ. ο μαγνησίτης για τα μεταλλουργεία — χωρίς αυτήν την ύλη, δεν είναι δυνατή η ανακύκλωση μετάλλων/άλλων υλών με τη χρήση υψηλών θερμοκρασιών. Θα πρέπει να αποφευχθεί η εισαγωγή περιορισμών σε αυτόν τον τομέα (τόσο για κρίσιμες πρώτες ύλες όσο και για τις πρώτες ύλες στρατηγικής σημασίας) και να αποφεύγεται ο καθορισμός ειδικών χρήσεων για συγκεκριμένες πρώτες ύλες στην αλυσίδα αξίας, διαφορετικά, μόνο το τελευταίο στάδιο του εξευγενισμού θα είναι επιλέξιμο, αλλά όχι η εξόρυξη.

    Η μετάβαση σε μια κυκλική οικονομία χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών καθιστά τις δευτερογενείς πρώτες ύλες όλο και πιο σημαντικές, καθώς συμβάλλουν στη μείωση της εξάρτησης από παρθένες πρώτες ύλες, στηρίζουν την αποδοτική χρήση των πόρων, τη μείωση των αποβλήτων και τη βιωσιμότητα. Επιπλέον, ορισμένες από αυτές τις ύλες είναι απαραίτητες για την απανθρακοποίηση της βιομηχανίας, την πράσινη μετάβαση και την επίτευξη των στόχων μηδενικών καθαρών εκπομπών.

    Τροπολογία 6

    Άρθρο 2 σημείο 15 (νέο)

    Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

    Τροπολογία ΕΟΚΕ

     

    15.

    Ως «στρατηγικό έργο πρώτων υλών» νοείται κάθε σχεδιαζόμενη εγκατάσταση ή σχεδιαζόμενη σημαντική επέκταση ή αναπροσαρμογή της χρήσης υφιστάμενης εγκατάστασης που δραστηριοποιείται στην εξόρυξη, την επεξεργασία ή την ανακύκλωση πρώτων υλών που απαριθμούνται στο παράρτημα II, συμπεριλαμβανομένων των περιπτώσεων στις οποίες οι εν λόγω πρώτες ύλες προκύπτουν ως υποπροϊόντα εξόρυξης και επεξεργασίας φερουσών πρώτων υλών που δεν απαριθμούνται στα παραρτήματα I ή ΙΙ.

    Αιτιολογία

    Οι πρώτες ύλες στρατηγικής σημασίας εντοπίζονται συχνά ως υποπροϊόντα ενός φέροντος (βασικού) μετάλλου ή ορυκτού. Είναι αναγκαίο να δοθούν περισσότερες διευκρινίσεις όσον αφορά τη συμπερίληψη εξορυκτικών έργων για τα εν λόγω βασικά και φέροντα μέταλλα και ορυκτά στο πλαίσιο των στρατηγικών έργων που προβλέπονται στην πράξη για τις κρίσιμες πρώτες ύλες.

    Τροπολογία 7

    Άρθρο 3α (νέο)

    Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

    Τροπολογία

     

    Άρθρο 3α

    1.    Οι δευτερογενείς πρώτες ύλες λαμβάνονται υπόψη στον κατάλογο πρώτων υλών στρατηγικής σημασίας (παράρτημα I) και στον κατάλογο κρίσιμων πρώτων υλών (παράρτημα II).

    2.    Η Επιτροπή επανεξετάζει τουλάχιστον ανά διετία και, εάν είναι αναγκαίο, επικαιροποιεί τον κατάλογο δευτερογενών πρώτων υλών στρατηγικής σημασίας και δευτερογενών κρίσιμων πρώτων υλών, οι οποίες περιλαμβάνονται στα παραρτήματα I και II, λαμβάνοντας υπόψη τον στρατηγικό τους ρόλο στην απανθρακοποίηση και την πράσινη μετάβαση, την προβλεπόμενη υψηλή αύξηση της ζήτησης ή έλλειψης σε παγκόσμιο επίπεδο, τη δυσκολία που παρουσιάζει η ενίσχυση της συλλογής/ανάκτησής τους στην ΕΕ και το υψηλό δυναμικό ανάκτησης κρίσιμων πρώτων υλών στην ΕΕ.

    Αιτιολογία

    Οι δευτερογενείς πρώτες ύλες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην απανθρακοποίηση των ευρωπαϊκών βιομηχανιών, ιδίως εκείνων που παράγουν στρατηγικές τεχνολογίες για την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση. Με την αναγνώριση της στρατηγικής τους αξίας στηρίζεται η υπεύθυνη προμήθεια και μειώνεται η εξόρυξη παρθένων υλικών. Θα πρέπει να καταρτιστεί υποκατάλογος των στρατηγικών δευτερογενών πρώτων υλών στο πλαίσιο του καταλόγου στρατηγικών πρώτων υλών, λαμβάνοντας υπόψη, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα κριτήρια: στρατηγικός ρόλος στην απανθρακοποίηση και στην πράσινη μετάβαση· προβλεπόμενη αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης· δυσκολία συλλογής, ανάκτησης ή ανακύκλωσης στην ΕΕ· υψηλό δυναμικό ανάκτησης κρίσιμων πρώτων υλών. Η αξιολόγηση θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τα πλέον πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία, καθώς και την προβλεπόμενη εξέλιξη της ζήτησης και της προσφοράς κατά τη διάρκεια ενδεδειγμένης περιόδου αναφοράς, για την αντιμετώπιση μελλοντικών διαταραχών έλλειψης ή εφοδιασμού.

    Τροπολογία 8

    Άρθρο 5 παράγραφος 1 στοιχείο γ)

    Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

    Τροπολογία ΕΟΚΕ

    γ)

    το έργο θα υλοποιηθεί με βιώσιμο τρόπο, ειδικότερα όσον αφορά την παρακολούθηση, την πρόληψη και την ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, τη χρήση κοινωνικά υπεύθυνων πρακτικών, συμπεριλαμβανομένου του σεβασμού των ανθρώπινων και των εργασιακών δικαιωμάτων, τις δυνατότητες ποιοτικών θέσεων εργασίας και την ουσιαστική συνεργασία με τις τοπικές κοινότητες και τους σχετικούς κοινωνικούς εταίρους, καθώς και τη χρήση διαφανών επιχειρηματικών πρακτικών με κατάλληλες πολιτικές συμμόρφωσης για την πρόληψη και την ελαχιστοποίηση των κινδύνων αρνητικών επιπτώσεων στην ορθή λειτουργία της δημόσιας διοίκησης, συμπεριλαμβανομένης της διαφθοράς και της δωροδοκίας·

    γ)

    το έργο θα υλοποιηθεί με βιώσιμο τρόπο, ειδικότερα όσον αφορά την παρακολούθηση, την πρόληψη και την ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ιδίως σε μακροπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα και σε παγκόσμια κλίμακα , τη χρήση κοινωνικά υπεύθυνων πρακτικών, συμπεριλαμβανομένου του σεβασμού των ανθρώπινων και των εργασιακών δικαιωμάτων, τις δυνατότητες ποιοτικών θέσεων εργασίας και την ουσιαστική συνεργασία με τις τοπικές κοινότητες και τους σχετικούς κοινωνικούς εταίρους, καθώς και τη χρήση διαφανών επιχειρηματικών πρακτικών με κατάλληλες πολιτικές συμμόρφωσης για την πρόληψη και την ελαχιστοποίηση των κινδύνων αρνητικών επιπτώσεων στην ορθή λειτουργία της δημόσιας διοίκησης, συμπεριλαμβανομένης της διαφθοράς και της δωροδοκίας·

    Αιτιολογία

    Θα πρέπει να επιτευχθεί η σωστή ισορροπία μεταξύ των μακροπρόθεσμων στόχων βιωσιμότητας και των βραχυπρόθεσμων στόχων (λαμβάνοντας επίσης υπόψη τη σχετικά υψηλότερη ρύπανση που προκαλείται από τις τρέχουσες μεθόδους εξόρυξης υλών σε ορισμένες αναπτυσσόμενες χώρες και το γεγονός ότι ζούμε στον ίδιο πλανήτη).

    Τροπολογία 9

    Άρθρο 19 παράγραφος 1 στοιχείο ε) (νέο)

    Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

    Τροπολογία ΕΟΚΕ

     

    ε)

    των αθέμιτων εμπορικών πρακτικών. Η Επιτροπή διατηρεί και ενισχύει τα μέτρα εμπορικής άμυνας, προκειμένου να διασφαλιστούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού. Η ΕΕ θα πρέπει επίσης να δώσει προτεραιότητα στη θέσπιση κινήτρων συμβατών με τον ΠΟΕ, ώστε να εξασφαλιστούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού σε παγκόσμιο επίπεδο. Τα μέτρα αυτά θα μπορούσαν να λάβουν τη μορφή παροχής κινήτρων στους καταναλωτές για την επιλογή βιώσιμων ευρωπαϊκών πρώτων υλών ή στήριξης για την κατασκευή πιο προηγμένων εγκαταστάσεων.

    Αιτιολογία

    Η ευρωπαϊκή βιομηχανία πρώτων υλών βρίσκεται σε παγκόσμιο ανταγωνιστικό μειονέκτημα και πρέπει να διασφαλιστεί ότι τα μέτρα εμπορικής άμυνας θα χρησιμοποιηθούν για την προστασία της βιομηχανίας από αθέμιτες εμπορικές πρακτικές.

    Τροπολογία 10

    Άρθρο 35 παράγραφος 1

    Κείμενο που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή

    Τροπολογία ΕΟΚΕ

    1.   Το συμβούλιο απαρτίζεται από τα κράτη μέλη και την Επιτροπή. Η προεδρία της ασκείται από την Επιτροπή.

    1.   Το συμβούλιο απαρτίζεται από τα κράτη μέλη και την Επιτροπή, και από ανεξάρτητους τεχνικούς εμπειρογνώμονες . Η προεδρία της ασκείται από την Επιτροπή.

    Αιτιολογία

    Το προβλεπόμενο συμβούλιο κρίσιμων πρώτων υλών διαδραματίζει καίριο ρόλο στην υποστήριξη της εφαρμογής της πράξης για τις κρίσιμες πρώτες ύλες, συμπεριλαμβανομένων των διαδικασιών αδειοδότησης. Για τον σκοπό αυτό, προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα των καθηκόντων παρακολούθησης, είναι σκόπιμο να συμπεριληφθούν στο συμβούλιο όχι μόνο θεσμικοί εκπρόσωποι, αλλά και ανεξάρτητοι τεχνικοί εμπειρογνώμονες στον εν λόγω τομέα.

    Βρυξέλλες, 12 Ιουλίου 2023.

    Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής

    Oliver RÖPKE


    (1)  Οι συστάσεις αυτές συμπληρώνονται από προτάσεις τροπολογιών που περιλαμβάνονται στο τέλος του παρόντος εγγράφου.

    (2)  Οδηγία 2010/75/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 24ης Νοεμβρίου 2010 , περί βιομηχανικών εκπομπών (ολοκληρωμένη πρόληψη και έλεγχος της ρύπανσης) (αναδιατύπωση) (ΕΕ L 334 της 17.12.2010, σ. 17).

    (3)  Κανονισμός (ΕΕ) 2023/1542 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Ιουλίου 2023, σχετικά με τις μπαταρίες και τα απόβλητα μπαταριών, για την τροποποίηση της οδηγίας 2008/98/ΕΚ και του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1020 και την κατάργηση της οδηγίας 2006/66/ΕΚ (ΕΕ L 191 της 28.7.2023, σ. 1).

    (4)  Οδηγία 2009/125/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Οκτωβρίου 2009 , για τη θέσπιση πλαισίου για τον καθορισμό απαιτήσεων οικολογικού σχεδιασμού όσον αφορά τα συνδεόμενα με την ενέργεια προϊόντα (αναδιατύπωση) (ΕΕ L 285 της 31.10.2009, σ. 10).

    (5)  Εκτίμηση του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Τεχνολογίας για τις πρώτες ύλες.


    Top