Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52023AE0921

    Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με μέτρα για τη μείωση του κόστους εγκατάστασης δικτύων ηλεκτρονικών επικοινωνιών gigabit και με την κατάργηση της οδηγίας 2014/61/ΕΕ (πράξη για τις υποδομές gigabit)» [COM(2023) 94 final — 2023/0046 (COD)]

    EESC 2023/00921

    ΕΕ C 349 της 29.9.2023, p. 116–120 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, GA, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

    29.9.2023   

    EL

    Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

    C 349/116


    Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με μέτρα για τη μείωση του κόστους εγκατάστασης δικτύων ηλεκτρονικών επικοινωνιών gigabit και με την κατάργηση της οδηγίας 2014/61/ΕΕ (πράξη για τις υποδομές gigabit)»

    [COM(2023) 94 final — 2023/0046 (COD)]

    (2023/C 349/18)

    Εισηγητής:

    ο κ. Maurizio MENSI

    Αίτηση γνωμοδότησης

    Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 3.4.2023

    Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 29.3.2023

    Νομική βάση

    Άρθρα 114 και 304 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης

    Αρμόδιο τμήμα

    Μεταφορές, ενέργεια, υποδομές και κοινωνία των πληροφοριών

    Υιοθετήθηκε από το τμήμα

    26.6.2023

    Υιοθετήθηκε από την ολομέλεια

    12.7.2023

    Σύνοδος ολομέλειας αριθ.

    580

    Αποτέλεσμα της ψηφοφορίας

    (υπέρ/κατά/αποχές)

    173/1/1

    1.   Συμπεράσματα και συστάσεις

    1.1.

    Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) επικροτεί την πρόταση κανονισμού της Επιτροπής, την «πράξη για τις υποδομές gigabit» (εφεξής: πράξη), και συμφωνεί με τους στόχους και το περιεχόμενό της.

    1.2.

    Για την επίτευξη των στόχων που καθορίζονται στην πράξη, η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει τη σημασία ταχέων, αποτελεσματικών και απλουστευμένων διαδικασιών, σε συνδυασμό με κατάλληλους όρους, προϋποθέσεις και τιμές, οι οποίες θα μπορούν να εφαρμόζονται με συνεπή τρόπο σε ολόκληρη την ΕΕ. Στο πλαίσιο αυτό, συγκεκριμένες κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμες.

    1.3.

    Η ΕΟΚΕ αναγνωρίζει ότι η κοινή χρήση των υφιστάμενων υποδομών είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη των στόχων της ψηφιακής δεκαετίας 2030 της ΕΕ και τονίζει επίσης τη σημασία της ασφάλειας και της ανθεκτικότητας των δικτύων και της προστασίας τους. Η επίτευξη των στόχων συνδεσιμότητας της ΕΕ απαιτεί ολοκληρωμένη στρατηγική που θα συνδυάζει τις τελευταίες τεχνολογίες με ανθεκτικές, αυτόνομες και ασφαλείς αλυσίδες εφοδιασμού. Για τον σκοπό αυτό, η πράξη θα πρέπει να ενθαρρύνει τους παρόχους δικτύων να επιλέγουν τεχνολογικές συνιστώσες που εγγυώνται υψηλό επίπεδο ψηφιακής ασφάλειας, μειώνουν τον κίνδυνο διακοπών του δικτύου και αντιμετωπίζουν επαρκώς το ενδεχόμενο αυτό.

    1.4.

    Η ΕΟΚΕ θεωρεί σημαντικό τα κράτη μέλη να έχουν τη δυνατότητα να διατηρούν ή να θεσπίζουν μέτρα που συνάδουν με το δίκαιο της ΕΕ και τα οποία υπερβαίνουν τις ελάχιστες απαιτήσεις που καθορίζονται από την πράξη, όπως αναφέρεται ρητά στην αιτιολογική σκέψη 11 της πράξης.

    1.5.

    Η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι η ανάπτυξη δικτύων πολύ υψηλής χωρητικότητας και συνδεσιμότητας gigabit είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη και την κοινωνικοοικονομική συνοχή, καθώς αποτελεί βασικό παράγοντα για την ισότιμη οικονομική ανάπτυξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) και των επαγγελματικών υπηρεσιών, των ψηφιακών χώρων εργασίας και της παροχής ηλεκτρονικών υπηρεσιών σε απομακρυσμένες περιοχές.

    1.6.

    Η ΕΟΚΕ φρονεί πως τα ενιαία σημεία πληροφόρησης με ελάχιστες πληροφορίες σχετικές με τις υλικές υποδομές που πρέπει να παρέχουν οι ιδιοκτήτες των δημόσιων υποδομών, θα πρέπει να ενσωματωθούν και να συνδεθούν με άλλες βάσεις δεδομένων που είναι ήδη διαθέσιμες σε εθνικό επίπεδο, για να αποφεύγονται οι αλληλεπικαλύψεις και να εξοικονομηθούν δαπάνες.

    1.7.

    Η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι ο εξορθολογισμός και η ψηφιοποίηση της διαδικασίας αδειοδότησης αποτελεί σημαντικό στοιχείο για την ανάπτυξη των ευρωπαϊκών δικτύων ανταγωνισμού. Ωστόσο, η υποχρεωτική θέσπιση της σιωπηρής συναίνεσης για τα δικαιώματα διέλευσης ενδέχεται να αντίκειται στην αρχή της αναλογικότητας και να θίγει το δικαίωμα της ιδιοκτησίας, όπως ορίζεται στα άρθρα 17 και 47 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

    1.8.

    Η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι η ταχεία κατασκευή των υποδομών, ο συντονισμός των τεχνικών έργων, η δημιουργία συνεργειών μεταξύ των διαφόρων φορέων εκμετάλλευσης δικτύων και η από κοινού χρήση της υπάρχουσας υλικής υποδομής συμβάλλουν στην εξοικονόμηση επενδύσεων μέσω του περιορισμού της επιβάρυνσης του περιβάλλοντος με την αποφυγή περαιτέρω τεχνικών εργασιών και, ως εκ τούτου, στην επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων.

    1.9.

    Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι η πρόταση θα πρέπει να διευκρινίζει επαληθεύσιμα μέτρα και δράσεις που θα διασφαλίζουν ισόρροπη ανάπτυξη και ισότιμη πρόσβαση σε δίκτυα πολύ υψηλής χωρητικότητας, προς αποφυγή της διεύρυνσης του χάσματος μεταξύ χωρών και περιφερειών με διαφορετικές ταχύτητες και ικανότητες ανάπτυξης, σύμφωνα με τη διακήρυξη για τα ψηφιακά δικαιώματα και τις ψηφιακές αρχές, και ότι όλοι στην ΕΕ θα έχουν πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας συνδεσιμότητα, με διαθέσιμη πρόσβαση στο διαδίκτυο, συμπεριλαμβανομένων όσων έχουν χαμηλό εισόδημα.

    2.   Ιστορικό πλαίσιο

    2.1.

    Η εγκατάσταση δικτύων πολύ υψηλής χωρητικότητας, συμπεριλαμβανομένων των οπτικών ινών και του 5G, αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα σε επίπεδο ΕΕ, στο πλαίσιο των προσπαθειών για την επίτευξη των στρατηγικών και ψηφιακών στόχων της ΕΕ έως το 2030. Η πρόσβαση σε δίκτυα είναι απαραίτητη για ένα ευρύ φάσμα καινοτόμων εφαρμογών, οι οποίες έχουν τη δυνατότητα να μετασχηματίσουν και να βοηθήσουν στη διαχρονική βιωσιμότητα πολλών τομέων της οικονομίας της ΕΕ, όπως το εμπόριο, η αυτοκινητοβιομηχανία, η μεταποίηση, η υγειονομική περίθαλψη, οι μεταφορές, η γεωργία και οι υπηρεσίες κοινής ωφελείας.

    2.2.

    Μεταξύ των πρωτοβουλιών που αναλήφθηκαν για την άρση των εμποδίων και για την ενίσχυση της εγκατάστασης δικτύων πολύ υψηλής χωρητικότητας, η Επιτροπή εξέδωσε το 2014 την οδηγία για τη μείωση του κόστους των ευρυζωνικών υπηρεσιών (1), με σκοπό τη διευκόλυνση και την παροχή κινήτρων για την ανάπτυξη δικτύων με τη μείωση του κόστους εγκατάστασης μέσω εναρμονισμένων μέτρων σε επίπεδο ΕΕ. Ωστόσο, οκτώ χρόνια μετά την έναρξη ισχύος της, η οδηγία για τη μείωση του κόστους των ευρυζωνικών υπηρεσιών απέχει ακόμη πολύ από την επίτευξη των στόχων της. Η ανάγκη επανεξέτασης της οδηγίας αντικατοπτρίζεται σαφώς στην έκθεση της Επιτροπής του 2018 σχετικά με την εφαρμογή της, καθώς και στις συνεισφορές των βασικών ενδιαφερόμενων μερών στη δημόσια διαβούλευση σχετικά με την οδηγία, η οποία δρομολογήθηκε από την Επιτροπή τον Δεκέμβριο του 2020. Από τη διαβούλευση αυτή προέκυψε ότι μόνο 20 % όσων απάντησαν θεώρησαν ότι η οδηγία είναι αποτελεσματική όσον αφορά τη διευκόλυνση της ανάπτυξης δικτύων πολύ υψηλής χωρητικότητας με χαμηλότερο κόστος και μόνο 11 % θεώρησαν ότι η οδηγία μείωσε τον χρόνο και το κόστος της αδειοδότησης.

    2.3.

    Η οδηγία έχει επιτύχει μόνο εν μέρει τους στόχους της για αύξηση της ευρυζωνικής κάλυψης. Στην πραγματικότητα, μολονότι το ποσοστό των νοικοκυριών που καλύπτονται από ταχύτητα διαδικτύου 30 Mbps αυξήθηκε από 58,1 % το 2013 σε 90 % το 2022, σύμφωνα με τον δείκτη ψηφιακής οικονομίας και κοινωνίας (DESI), η οδηγία εφαρμόστηκε άνισα μεταξύ των διαφόρων κρατών μελών, με ενίοτε αποκλίνουσες ερμηνείες.

    2.4.

    Έχοντας επίγνωση της ανάγκης βελτίωσης της αποτελεσματικότητας της οδηγίας για τη μείωση του κόστους των ευρυζωνικών υπηρεσιών, η Επιτροπή δρομολόγησε διαδικασία αναθεώρησης και πρότεινε κανονισμό (την πράξη για τις υποδομές gigabit). Η πράξη για τις υποδομές gigabit αποσκοπεί στην αντιμετώπιση των ελλείψεων της οδηγίας για τη μείωση του κόστους των ευρυζωνικών υπηρεσιών και στη συμβολή στην οικονομικά αποδοτική και έγκαιρη εγκατάσταση των δικτύων πολύ υψηλής χωρητικότητας που απαιτούνται προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η ΕΕ θα επιτύχει τις στρατηγικές της και τους ψηφιακούς στόχους της έως το 2030.

    2.5.

    Η πρόταση βασίζεται στη σύσταση για την εργαλειοθήκη συνδεσιμότητας που εκδόθηκε τον Σεπτέμβριο του 2020 για την αντιμετώπιση των αυξανόμενων αναγκών συνδεσιμότητας που προκλήθηκαν από την πανδημία COVID-19, με στόχο τη μείωση του κόστους ανάπτυξης των δικτύων gigabit και τη διασφάλιση της ταχείας εγκατάστασης του ραδιοφάσματος 5G. Για τον σκοπό αυτό, τον Μάρτιο του 2021, τα κράτη μέλη προσδιόρισαν 39 βέλτιστες πρακτικές (εκ των οποίων 22 αφορούσαν τη μείωση του κόστους ανάπτυξης) προς συμπερίληψη στην εργαλειοθήκη για τη συνδεσιμότητα.

    2.6.

    Σύμφωνα με την Επιτροπή η πράξη για τις υποδομές gigabit σχεδιάστηκε για τη βελτίωση της συνδεσιμότητας στην ΕΕ, την ενθάρρυνση της καινοτομίας και την παροχή κινήτρων για επενδύσεις. Θα συμβάλει δε στην επιτάχυνση της εγκατάστασης των υλικών υποδομών που χρησιμοποιούνται για τα δίκτυα gigabit, ενισχύοντας τον συντονισμό των τεχνικών έργων μεταξύ των φορέων εκμετάλλευσης δικτύων, τα οποία αντιστοιχούν σε έως και 70 % του κόστους ανάπτυξης του δικτύου. Αποσκοπεί επίσης στον εξορθολογισμό των διοικητικών διαδικασιών για την ανάπτυξη νέων δικτύων με τη βελτίωση της πρόσβασης σε υλική υποδομή και της διαφάνειας όσον αφορά τα προγραμματισμένα τεχνικά έργα, καθώς και με την εξασφάλιση σαφέστερων όρων πρόσβασης σε υλική υποδομή (συμπεριλαμβανομένης της εντός κτιρίου υποδομής), με την επιτάχυνση και την ψηφιοποίηση των διαδικασιών χορήγησης αδειών, για τις οποίες οι αιτήσεις πρέπει να λαμβάνουν απάντηση εντός 15 ημερών και πρέπει να θεωρείται ότι εγκρίνονται σιωπηρά εντός τεσσάρων μηνών από την παραλαβή τους.

    3.   Γενικές παρατηρήσεις

    3.1.

    Η ΕΟΚΕ επικροτεί τον στόχο της Επιτροπής να προσαρμόσει την οδηγία για τη μείωση του κόστους των ευρυζωνικών υπηρεσιών στις πρόσφατες και στις τρέχουσες τεχνολογικές και κανονιστικές εξελίξεις και στις εξελίξεις της αγοράς και να προωθήσει την αποτελεσματικότερη και ταχύτερη εγκατάσταση πιο βιώσιμων δικτύων (συμπεριλαμβανομένων των οπτικών ινών και των δικτύων 5G), διασφαλίζοντας την ευθυγράμμιση με τον Ευρωπαϊκό κώδικα ηλεκτρονικών επικοινωνιών (2) και συμβάλλοντας στον οικολογικό προσανατολισμό του τομέα της τεχνολογίας πληροφοριών και επικοινωνιών στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.

    3.2.

    Η ΕΟΚΕ εκφράζει την ικανοποίησή της για την απόφαση να χρησιμοποιηθεί το νομικό μέσο του κανονισμού αντί της οδηγίας, λόγω του κινδύνου καθυστερήσεων και ασυνεπειών στις εθνικές διαδικασίες μεταφοράς των οδηγιών. Ένας κανονισμός διασφαλίζει την ομοιομορφία και περιορίζει τον κατακερματισμό των εθνικών νομοθεσιών, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη των φιλόδοξων στόχων συνδεσιμότητας της Επιτροπής έως το 2030. Μια οδηγία πιθανότατα δεν θα εφαρμοστεί παρά μόνο μετά τη λήξη της προθεσμίας και, ως εκ τούτου, δεν θα επιτύχει τον στόχο της Επιτροπής για την ταχεία δημιουργία ευνοϊκού νομικού πλαισίου. Η καθυστέρηση στην απλούστευση της διαδικασίας χορήγησης αδειών θα μπορούσε επίσης να θέσει σε κίνδυνο την ανάπτυξη της ψηφιακής ενιαίας αγοράς. Οι τελευταίες εξελίξεις στον ψηφιακό τομέα έχουν τη δυνατότητα να αναβαθμίσουν την ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς σε νέο επίπεδο με την εμφάνιση παραγόντων που δραστηριοποιούνται σε διασυνοριακό επίπεδο, γεγονός που θα τονώσει τις επενδύσεις.

    3.3.

    Η χαμηλή και ασυνεπής χρήση της οδηγίας για τη μείωση του κόστους των ευρυζωνικών υπηρεσιών, καθώς και η έλλειψη καθοδήγησης, έχουν οδηγήσει σε κατακερματισμένες εθνικές νομοθεσίες και σε κανονιστική αβεβαιότητα. Αυτό με τη σειρά του έθεσε φραγμούς στις επενδύσεις και στη διασυνοριακή δραστηριότητα και δημιούργησε εμπόδια για τις εταιρείες που επιδιώκουν να επιτύχουν οικονομίες κλίμακας σε επίπεδο ΕΕ και, ως εκ τούτου, να αποκομίσουν τα οφέλη της ενιαίας αγοράς της ΕΕ. Κατά συνέπεια, απαιτείται μεγαλύτερη εναρμόνιση, προκειμένου να προωθηθεί η ανάπτυξη των διασυνοριακών δραστηριοτήτων στον τομέα αυτό και να αποφευχθεί μια Ευρώπη δύο ταχυτήτων.

    3.4.

    Ουσιαστικά, τα μέτρα της πρότασης έχουν ως στόχο τα εξής: τη βελτίωση του συντονισμού μεταξύ των τομέων· την απλούστευση και την επιτάχυνση των διαδικασιών για τη χορήγηση αδειών· την πλήρη ψηφιοποίηση της διαδικασίας πρόσβασης σε πληροφορίες σχετικές με τις υφιστάμενες υποδομές και τα προγραμματισμένα τεχνικά έργα, καθώς και της διαδικασίας υποβολής αιτημάτων αδειοδότησης· την απλούστευση της επαναχρησιμοποίησης των δημόσιων υποδομών και της εγκατάστασης υποδομών δικτύου για τους φορείς εκμετάλλευσης· την προετοιμασία για καινοτομία ώστε όλα τα νέα κτίρια και τα κτίρια που ανακαινίζονται σε μεγάλη κλίμακα να είναι εξοπλισμένα με ίνες και υποδομές έτοιμες για την εγκατάσταση ινών· τη συμβολή στη βιωσιμότητα με την ελάττωση του περιβαλλοντικού αντικτύπου των δικτύων ηλεκτρονικών επικοινωνιών μέσω της προώθησης της κοινής χρήσης υποδομών και της εγκατάστασης αποδοτικότερων τεχνολογιών, της επαναχρησιμοποίησης των υφιστάμενων υποδομών και του καλύτερου συντονισμού των τεχνικών έργων.

    3.5.

    Οι φορείς εκμετάλλευσης θα μπορούν να υποβάλλουν αιτήσεις αδειοδότησης και να έχουν πρόσβαση ψηφιακά σε όλες τις πληροφορίες που απαιτούνται σχετικά με τις υφιστάμενες υποδομές και τα προγραμματισμένα τεχνικά έργα. Η ΕΕ πιστεύει ότι αυτό θα επιτρέψει στους φορείς εκμετάλλευσης να αναπτύξουν δίκτυα με χαμηλότερο κόστος· σύμφωνα με την εκτίμηση επιπτώσεων, αυτό συνεπάγεται εξοικονόμηση 4,5 δισεκατ. ευρώ, με μείωση των δημόσιων επιδοτήσεων κατά 2,4 δισεκατ. ευρώ.

    3.6.

    Οι ορισμοί της πρότασης διευρύνθηκαν επίσης σε σύγκριση με την οδηγία για τη μείωση του κόστους των ευρυζωνικών υπηρεσιών. Η πρόταση ισχύει για τους φορείς εκμετάλλευσης δικτύων που παρέχουν πρόσβαση, ώστε να συμπεριληφθούν επίσης οι πάροχοι συναφών εγκαταστάσεων, όπως αγωγών, ιστών και στύλων κεραιών και υλικής υποδομής, να συμπεριληφθούν υποδομές που ανήκουν σε δημόσιους φορείς, όπως τοπικές αρχές και να συμπεριληφθούν κτίρια ή είσοδοι σε κτίρια και κάθε άλλο πάγιο στοιχείο, συμπεριλαμβανομένου του εξοπλισμού οδών, όπως είναι οι στύλοι φωτισμού, οι πινακίδες των δρόμων, οι φωτεινοί σηματοδότες, οι διαφημιστικές πινακίδες, οι στάσεις λεωφορείων και τραμ και οι σταθμοί του μετρό.

    3.7.

    Η πρόταση εισάγει νέα μέτρα για την αύξηση της διαφάνειας των υφιστάμενων υλικών υποδομών. Για παράδειγμα, απαιτεί από τους ιδιοκτήτες δημόσιων υποδομών να διαθέτουν ελάχιστες πληροφορίες σχετικά με τις υλικές υποδομές μέσω των λεγόμενων ενιαίων σημείων πληροφόρησης (ΕΣΠ). Επιπλέον, θεσπίζει αυστηρότερους κανόνες για τον συντονισμό των προγραμματισμένων τεχνικών έργων, όπως προβλέπεται ήδη από την οδηγία για τη μείωση του κόστους των ευρυζωνικών υπηρεσιών, αλλά με σημαντική διεύρυνση του πεδίου και του είδους εφαρμογής. Για παράδειγμα, οι πληροφορίες σχετικά με τεχνικά έργα που απαιτούνται βάσει της πρότασης πρέπει να διατίθενται σε ψηφιακή μορφή από τον πάροχο του δικτύου μέσω ΕΣΠ, τουλάχιστον τρεις μήνες πριν από την πρώτη αίτηση άδειας. Στο πλαίσιο αυτό, δεδομένου ότι οι βάσεις δεδομένων που περιέχουν αυτές τις πληροφορίες είναι ήδη διαθέσιμες σε πολλές χώρες της ΕΕ, η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι το ΕΣΠ θα πρέπει να ενσωματωθεί και να συνδεθεί με άλλες βάσεις δεδομένων, προκειμένου να αποφευχθούν οι αλληλεπικαλύψεις και να εξοικονομηθούν δαπάνες.

    3.8.

    Η πρόταση περιλαμβάνει επίσης μέτρα σχετικά με τις διαδικασίες αδειοδότησης, τα οποία πρέπει να τυποποιηθούν σε εθνικό επίπεδο και να καταστούν πλήρως προσβάσιμα μέσω της εισαγωγής σιωπηρής έγκρισης, η οποία θεωρείται ότι έχει πραγματοποιηθεί τέσσερις μήνες μετά την υποβολή της αίτησης. Επιπλέον, προβλέπεται η ετικέτα «έτοιμο-για-οπτική-ίνα», προκειμένου να εξακριβωθεί κατά πόσον ένα κτίριο πληροί τις απαιτήσεις για την εύκολη εγκατάσταση δικτύου πολύ υψηλής χωρητικότητας, όπως οι οπτικές ίνες, η οποία πρέπει να αποτελεί προϋπόθεση για την έκδοση οικοδομικών αδειών για νέα κτίρια. Ωστόσο, η ΕΟΚΕ τονίζει ότι θα ήταν σημαντικό να αναπτυχθεί και στα εν λόγω κτίρια δίκτυο πολύ υψηλής χωρητικότητας, προκειμένου να αξιοποιηθούν πλήρως οι δυνατότητές τους και να χρησιμοποιηθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο οι επενδύσεις που πραγματοποιήθηκαν.

    3.9.

    Η ΕΟΚΕ θεωρεί σημαντικό τα κράτη μέλη να έχουν τη δυνατότητα να διατηρούν ή να θεσπίζουν μέτρα που συνάδουν με το δίκαιο της ΕΕ και τα οποία υπερβαίνουν τις ελάχιστες απαιτήσεις που καθορίζονται από την πράξη, όπως αναφέρεται ρητά στην αιτιολογική σκέψη 11, η οποία ορθώς αναφέρει ότι ο παρών κανονισμός δεν εμποδίζει τη λήψη εθνικών μέτρων σύμφωνα με το ενωσιακό δίκαιο τα οποία χρησιμεύουν στην προαγωγή της από κοινού χρήσης υφιστάμενων υλικών υποδομών ή καθιστούν δυνατή την αποδοτικότερη εγκατάσταση νέων υλικών υποδομών, συμπληρώνοντας τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που προβλέπονται στην πράξη για τις υποδομές gigabit.

    4.   Ειδικές παρατηρήσεις

    4.1.

    Η πρόταση συνάδει με τον Ευρωπαϊκό Κώδικα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών που τέθηκε σε ισχύ τον Δεκέμβριο του 2020, ο οποίος επικαιροποίησε το κανονιστικό πλαίσιο της ΕΕ για τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες, και συμβάλλει στην επίτευξη των στόχων της όσον αφορά την παροχή κινήτρων για επενδύσεις σε προηγμένα δίκτυα συνδεσιμότητας. Ενώ ο κώδικας επικεντρώνεται κυρίως στη βελτίωση του ανταγωνισμού, περιέχει απαιτήσεις για τις επιχειρήσεις με σημαντική ισχύ στην αγορά και αφορά όχι μόνο τις υλικές υποδομές αλλά και τα δίκτυα ηλεκτρονικών επικοινωνιών, όπως τα καλώδια οπτικών ινών, ο κύριος σκοπός της πράξης για τις υποδομές gigabit είναι η άρση των εμποδίων στην ανάπτυξη του δικτύου, λαμβανομένων υπόψη των τρεχουσών τεχνολογικών, εμπορικών και κανονιστικών εξελίξεων.

    4.2.

    Για την επίτευξη των στόχων που καθορίζονται στην πράξη, η ΕΟΚΕ εκφράζει την ικανοποίησή της για την ευθυγράμμιση του κειμένου με τους ορισμούς του κώδικα και υπογραμμίζει την καθοριστική σημασία της διαθεσιμότητας ταχέων, αποτελεσματικών και απλουστευμένων διαδικασιών, σε συνδυασμό με κατάλληλους όρους, προϋποθέσεις και τιμές, οι οποίες θα μπορούν να εφαρμόζονται με συνεκτικό τρόπο σε ολόκληρη την ΕΕ. Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι, στο πλαίσιο αυτό, οι κατευθυντήριες γραμμές της Επιτροπής θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμες.

    4.3.

    Σύμφωνα με τον στόχο που έθεσε η ψηφιακή δεκαετία 2030 της ΕΕ, η οποία ορίζει ότι, έως το 2030, όλα τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά πρέπει να καλύπτονται από δίκτυα gigabit και ταχείας κινητής τηλεφωνίας και σε αντίθεση με την οδηγία για τη μείωση του κόστους ευρυζωνικών υπηρεσιών, η πρόταση κανονισμού προωθεί την ανάπτυξη δικτύων πολύ υψηλής χωρητικότητας με υποχρεώσεις πρόσβασης για τους ιδιοκτήτες υλικών υποδομών, ανεξάρτητα από τη θέση τους στην αγορά. Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει την επέκταση του πεδίου εφαρμογής, η οποία θα επιτρέψει σε όλες τις οντότητες που παρέχουν υποδομές να επωφελούνται από τις ταχείες διαδικασίες αδειοδότησης που απορρέουν από την πράξη. Ωστόσο, τονίζει ότι είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι το κανονιστικό πλαίσιο είναι αρκετά ολοκληρωμένο ώστε να καλύπτει τις ποικίλες ανάγκες όλων των ενδιαφερόμενων μερών που συμμετέχουν στην ανάπτυξη δικτυών πολύ υψηλής χωρητικότητας σε ολόκληρη την ΕΕ.

    4.4.

    Η ΕΟΚΕ αναγνωρίζει ότι η κοινή χρήση των υφιστάμενων υποδομών είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη των στόχων της ψηφιακής δεκαετίας 2030 της ΕΕ και τονίζει επίσης τη σημασία της ασφάλειας και της ανθεκτικότητας των δικτύων και της προστασίας τους. Η επίτευξη των στόχων συνδεσιμότητας της ΕΕ απαιτεί ολοκληρωμένη στρατηγική που θα συνδυάζει τις τελευταίες τεχνολογίες με ανθεκτικές, αυτόνομες και ασφαλείς αλυσίδες εφοδιασμού. Με τον τρόπο αυτό αποτρέπονται διακοπές των υπηρεσιών που προκύπτουν από αστοχίες ή επιθέσεις στον κυβερνοχώρο. Για τον σκοπό αυτό, η πράξη θα πρέπει να ενθαρρύνει τους παρόχους δικτύων να επιλέγουν τεχνολογικές συνιστώσες που εγγυώνται υψηλό επίπεδο ψηφιακής ασφάλειας, μειώνουν τον κίνδυνο διακοπών του δικτύου και αντιμετωπίζουν επαρκώς το ενδεχόμενο αυτό. Η ευρωστία, η ανθεκτικότητα και η κυβερνοασφάλεια του δικτύου είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη των στόχων που τίθενται στην πράξη, σύμφωνα με το εν εξελίξει κανονιστικό πλαίσιο της ΕΕ και τις σχετικές πτυχές, μεταξύ άλλων ενόψει τυχόν μελλοντικής δράσης της ΕΕ επί του θέματος, η οποία θα συμπεριληφθεί στη νέα εντολή της Επιτροπής που θα ισχύει από το 2024.

    4.5.

    Η ΕΟΚΕ τονίζει ότι, σε συνδυασμό με ταχείες, αποτελεσματικές και απλουστευμένες διαδικασίες, οι κατάλληλοι όροι, προϋποθέσεις και τιμές αποτελούν σημαντικά στοιχεία για την πρόσβαση στις υποδομές. Στο πλαίσιο αυτό, δεδομένου ότι είναι αναγκαίο να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα του συστήματος, για παράδειγμα με την αποφυγή υπερβολικά υψηλών τιμών που θα είχαν ως αποτέλεσμα την αποθάρρυνση της ανάπτυξης δικτύων πολύ υψηλής χωρητικότητας, η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι η Επιτροπή θα πρέπει να υιοθετήσει συγκεκριμένες κατευθυντήριες γραμμές.

    4.6.

    Η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι ο εξορθολογισμός και η ψηφιοποίηση της διαδικασίας αδειοδότησης αποτελεί σημαντικό στοιχείο για την ανάπτυξη των ευρωπαϊκών δικτύων ανταγωνισμού. Ωστόσο, κρίνει ότι η υποχρεωτική θέσπιση της σιωπηρής συναίνεσης για τα δικαιώματα διέλευσης ενδέχεται να αντίκειται στην αρχή της αναλογικότητας και να θίγει το δικαίωμα της ιδιοκτησίας, όπως ορίζεται στα άρθρα 17 και 47 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

    4.7.

    Η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι η ταχεία κατασκευή των υποδομών, ο συντονισμός των τεχνικών έργων, η δημιουργία συνεργειών μεταξύ των διαφόρων φορέων εκμετάλλευσης δικτύων και η από κοινού χρήση της υπάρχουσας υλικής υποδομής συμβάλλουν στην εξοικονόμηση επενδύσεων μέσω του περιορισμού της επιβάρυνσης του περιβάλλοντος με την αποφυγή περαιτέρω τεχνικών εργασιών και, ως εκ τούτου, στην επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων.

    4.8.

    Η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι η εγκατάσταση δικτύων υψηλής ταχύτητας είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη και για την κοινωνικοοικονομική συνοχή. Στο πλαίσιο αυτό, θεωρεί ότι η πρόταση θα πρέπει να προσδιορίζει επαληθεύσιμα μέτρα και δράσεις που θα διασφαλίζουν ισόρροπη ανάπτυξη και ίση πρόσβαση στα δίκτυα πολύ υψηλής χωρητικότητας, προκειμένου να αποφευχθεί η διεύρυνση του χάσματος μεταξύ χωρών και περιφερειών με διαφορετικές ταχύτητες και ικανότητες ανάπτυξης, σύμφωνα με τη διακήρυξη για τα ψηφιακά δικαιώματα και τις ψηφιακές αρχές (3), σύμφωνα με την οποία όλοι οι παράγοντες της αγοράς που επωφελούνται από τον ψηφιακό μετασχηματισμό θα πρέπει να αναλαμβάνουν τις κοινωνικές ευθύνες τους και να συνεισφέρουν δίκαια και αναλογικά στο κόστος των δημόσιων αγαθών, υπηρεσιών και υποδομών, και κάθε κάτοικος της ΕΕ θα έχει εγγυημένη πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας συνδεσιμότητα, με διαθέσιμη σύνδεση στο διαδίκτυο, συμπεριλαμβανομένων των πολιτών με χαμηλό εισόδημα (4).

    Βρυξέλλες, 12 Ιουλίου 2023.

    Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής

    Oliver RÖPKE


    (1)  Οδηγία 2014/61/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Μαΐου 2014, για μέτρα μείωσης του κόστους εγκατάστασης υψίρρυθμων δικτύων ηλεκτρονικών επικοινωνιών (ΕΕ L 155/1 της 23.5.2014, σ. 1).

    (2)  Οδηγία (ΕΕ) 2018/1972 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2018, για τη θέσπιση του Ευρωπαϊκού Κώδικα Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών (ΕΕ L 321/36 της 17.12.2018, σ. 36).

    (3)  Ευρωπαϊκή διακήρυξη σχετικά με τα ψηφιακά δικαιώματα και τις ψηφιακές αρχές για την ψηφιακή δεκαετία (ΕΕ C 23 της 23.1.2023, σ. 1).

    (4)  


    Top