This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52021IP0404
European Parliament resolution of 6 October 2021 on the role of development policy in the response to biodiversity loss in developing countries, in the context of the achievement of the 2030 Agenda (2020/2274(INI))
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Οκτωβρίου 2021 σχετικά με τον ρόλο της αναπτυξιακής πολιτικής στην αντιμετώπιση της απώλειας βιοποικιλότητας στις αναπτυσσόμενες χώρες, στο πλαίσιο της υλοποίησης της Ατζέντας του 2030 (2020/2274(INI))
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Οκτωβρίου 2021 σχετικά με τον ρόλο της αναπτυξιακής πολιτικής στην αντιμετώπιση της απώλειας βιοποικιλότητας στις αναπτυσσόμενες χώρες, στο πλαίσιο της υλοποίησης της Ατζέντας του 2030 (2020/2274(INI))
ΕΕ C 132 της 24.3.2022, p. 2–16
(BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
24.3.2022 |
EL |
Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης |
C 132/2 |
P9_TA(2021)0404
Ο ρόλος της αναπτυξιακής πολιτικής στην αντιμετώπιση της απώλειας βιοποικιλότητας στις αναπτυσσόμενες χώρες, στο πλαίσιο της υλοποίησης της Ατζέντας του 2030
Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 6ης Οκτωβρίου 2021 σχετικά με τον ρόλο της αναπτυξιακής πολιτικής στην αντιμετώπιση της απώλειας βιοποικιλότητας στις αναπτυσσόμενες χώρες, στο πλαίσιο της υλοποίησης της Ατζέντας του 2030 (2020/2274(INI))
(2022/C 132/01)
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,
— |
έχοντας υπόψη τη Διεθνή Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης, |
— |
έχοντας υπόψη τη Σύμβαση του ΟΗΕ του 1992 για τη βιολογική ποικιλότητα (ΣΒΠ) και την επικείμενη 15η σύνοδο της διάσκεψης των μερών της εν λόγω Σύμβασης (COP15), |
— |
έχοντας υπόψη τη Διεθνή Συνθήκη σχετικά με τους φυτογενετικούς πόρους για τη διατροφή και τη γεωργία, |
— |
έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών του 2007 για τα δικαιώματα των αυτόχθονων λαών, |
— |
έχοντας υπόψη τη Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών του 2018 για τα δικαιώματα των αγροτών και άλλων ατόμων που εργάζονται σε αγροτικές περιοχές, |
— |
έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση της Διακυβερνητικής επιτροπής για την κλιματική αλλαγή (IPCC) των Ηνωμένων Εθνών, του 2019, σχετικά με την κλιματική αλλαγή και τη γη, |
— |
έχοντας υπόψη την ειδική έκθεση της IPCC, του 2019, σχετικά με τους ωκεανούς και την κρυόσφαιρα σε ένα μεταβαλλόμενο κλίμα, |
— |
έχοντας υπόψη την έκθεση παγκόσμιας αξιολόγησης της Διακυβερνητικής πλατφόρμας επιστήμης-πολιτικής για τη βιοποικιλότητα και τις υπηρεσίες οικοσυστημάτων (IPBES), του 2019, σχετικά με τη βιοποικιλότητα και τις υπηρεσίες οικοσυστημάτων, |
— |
έχοντας υπόψη την έκθεση του εργαστηρίου της IPBES σχετικά με τη βιολογική ποικιλότητα και τις πανδημίες, της 29ης Οκτωβρίου 2020, |
— |
έχοντας υπόψη την έκθεση της Ειδικής Εισηγήτριας των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των αυτόχθονων πληθυσμών, που υποβλήθηκε στη Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών το 2016, |
— |
έχοντας υπόψη τη Σύμβαση 169 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, του 1989, περί των ιθαγενών λαών και των λαών με φυλετική συγκρότηση, |
— |
έχοντας υπόψη την πέμπτη έκδοση των Προοπτικών για τη Βιοποικιλότητα σε παγκόσμιο επίπεδο της Γραμματείας της Σύμβασης για τη βιολογική ποικιλότητα, της 15ης Σεπτεμβρίου 2020, |
— |
έχοντας υπόψη τη σύνοδο κορυφής για τη βιοποικιλότητα, της 30ής Σεπτεμβρίου 2020, |
— |
έχοντας υπόψη την Ατζέντα 2030 του ΟΗΕ για τη βιώσιμη ανάπτυξη και τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ), |
— |
έχοντας υπόψη τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της θάλασσας, |
— |
έχοντας υπόψη τη δήλωση του Κανκούν σχετικά με την προώθηση της βιώσιμης νομαδικής κτηνοτροφίας και της κτηνοτροφικής παραγωγής για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας στους λειμώνες και τους βοσκοτόπους της 13ης διάσκεψης των μερών της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τη βιολογική ποικιλότητα, της 14ης Δεκεμβρίου 2016, |
— |
έχοντας υπόψη το θεματικό έγγραφο της ομάδας εμπειρογνωμόνων υψηλού επιπέδου της Επιτροπής για την Παγκόσμια Επισιτιστική Ασφάλεια (CFS) για την επισιτιστική ασφάλεια και τη διατροφή, του Ιουλίου του 2019, με τίτλο «Agroecological and other innovative approaches for sustainable agriculture and food systems that enhance food security and nutrition» (Αγροοικολογική και άλλες καινοτόμες προσεγγίσεις για μια βιώσιμη γεωργία και συστήματα τροφίμων που προάγουν την επισιτιστική ασφάλεια και τη διατροφή), |
— |
έχοντας υπόψη την έκθεση του FAO σχετικά με τις γνώσεις όσον αφορά τη βιοποικιλότητα του εδάφους — Κατάσταση, προκλήσεις και δυνατότητες, που δημοσιεύτηκε το 2020, |
— |
έχοντας υπόψη τη Σύμβαση για το Διεθνές Εμπόριο των ειδών που απειλούνται με εξαφάνιση (CITES) και τη Σύμβαση για τη διατήρηση των αποδημητικών ειδών της άγριας πανίδας (CMS), |
— |
έχοντας υπόψη την παγκόσμια ανάλυση της ΜΚΟ «Front Line Defenders» για το 2020, |
— |
έχοντας υπόψη την Εκλογίκευση των ευρωπαϊκών δεικτών βιοποικιλότητας 2020, που εκδόθηκε από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος, |
— |
έχοντας υπόψη την κοινή ανακοίνωση, η οποία εκδόθηκε από την Επιτροπή και τον Ύπατο Εκπρόσωπο της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας στις 9 Μαρτίου 2020, με τίτλο «Προς μια ολοκληρωμένη στρατηγική με την Αφρική» (JOIN(2020)0004), |
— |
έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 24ης Φεβρουαρίου 2021, με τίτλο «Διαμορφώνοντας μια Ευρώπη ανθεκτική στην κλιματική αλλαγή — η νέα στρατηγική της ΕΕ για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή» (COM(2021)0082), |
— |
έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 20ής Μαΐου 2020, με τίτλο «Από το αγρόκτημα στο πιάτο — Μια στρατηγική για ένα δίκαιο, υγιές και φιλικό προς το περιβάλλον σύστημα τροφίμων» (COM(2020)0381), |
— |
έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 25ης Μαΐου 2020, με τίτλο «Στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 — Επαναφορά της φύσης στη ζωή μας» (COM(2020)0380), |
— |
έχοντας υπόψη τη σύσταση 2013/396/ΕΕ της Επιτροπής, της 11ης Ιουνίου 2013, σχετικά με κοινές αρχές εφαρμοστέες στους μηχανισμούς συλλογικών αγωγών παράλειψης και αποζημίωσης στα κράτη μέλη όσον αφορά παραβιάσεις αναγνωριζόμενων από το ενωσιακό δίκαιο δικαιωμάτων (1), |
— |
έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 23ης Ιουλίου 2019, με τίτλο «Εντατικοποίηση της δράσης της ΕΕ για την προστασία και την αποκατάσταση των δασών του πλανήτη» (COM(2019)0352), και τα επακόλουθα συμπεράσματα του Συμβουλίου, |
— |
έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 15ης Μαΐου 2017, για τους αυτόχθονες πληθυσμούς, |
— |
έχοντας υπόψη τη νέα ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη για την ανάπτυξη, του 2017, |
— |
έχοντας υπόψη το σχέδιο δράσης της ΕΕ για την επιβολή της δασικής νομοθεσίας, τη διακυβέρνηση και το εμπόριο, που εγκρίθηκε τον Νοέμβριο του 2003, |
— |
έχοντας υπόψη την εμπεριστατωμένη ανάλυση σχετικά με το εμπόριο και τη βιοποικιλότητα, που δημοσίευσε η οικεία Γενική Διεύθυνση Εξωτερικών Πολιτικών τον Ιούνιο του 2020 (2), |
— |
έχοντας υπόψη την ενδιάμεση επανεξέταση της στρατηγικής της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα (3), |
— |
έχοντας υπόψη την εμπεριστατωμένη ανάλυση με τίτλο «The link between biodiversity loss and the increasing spread of zoonotic diseases» (Η σχέση μεταξύ απώλειας βιολογικών ποικιλιών και της αυξανόμενης εξάπλωσης των ζωονοσογόνων ασθενειών), που δημοσίευσε η οικεία Γενική Διεύθυνση Εσωτερικών Πολιτικών τον Ιούνιο του 2020 (4), |
— |
έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 3ης Ιουλίου 2018 σχετικά με την παραβίαση των δικαιωμάτων των αυτοχθόνων πληθυσμών στον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της αρπαγής γαιών (5), |
— |
έχοντας υπόψη τη μελέτη με τίτλο «Indigenous peoples, extractive industries and human rights» (Αυτόχθονες πληθυσμοί, εξορυκτικές βιομηχανίες και ανθρώπινα δικαιώματα), που δημοσίευσε η οικεία Γενική Διεύθυνση Εξωτερικών Πολιτικών τον Σεπτέμβριο του 2014 (6), |
— |
έχοντας υπόψη την εμπεριστατωμένη ανάλυση με τίτλο «Challenges for environmental and indigenous peoples’ rights in the Amazon region» (Προκλήσεις για τα περιβαλλοντικά δικαιώματα και τα δικαιώματα των αυτόχθονων πληθυσμών στην περιοχή του Αμαζονίου), που δημοσίευσε η οικεία Γενική Διεύθυνση Εξωτερικών Πολιτικών τον Ιούνιο του 2020 (7), |
— |
έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 22ας Οκτωβρίου 2020 που περιέχει συστάσεις προς την Επιτροπή σχετικά με ένα νομικό πλαίσιο της ΕΕ για την ανάσχεση και την αντιστροφή της αποψίλωσης των δασών για την οποία φέρει ευθύνη η ΕΕ σε παγκόσμια κλίμακα (8), |
— |
έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, |
— |
έχοντας υπόψη το άρθρο 54 του Κανονισμού του, |
— |
έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Ανάπτυξης (A9-0258/2021), |
Α. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι περίπου το 70 % των φτωχών του πλανήτη εξαρτώνται άμεσα από τη βιολογική ποικιλότητα για τα μέσα βιοπορισμού τους· |
Β. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η απώλεια βιοποικιλότητας παρατηρείται κατά μέγα μέρος στις αναπτυσσόμενες χώρες· |
Γ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η βιοποικιλότητα εξακολουθεί να αποτελεί σημαντική πηγή για την ανάπτυξη φαρμάκων· |
Δ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την πλέον ολοκληρωμένη παγκόσμια εκτίμηση, οι υπηρεσίες οικοσυστημάτων αποφέρουν οφέλη ύψους 125 έως 140 τρισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ ετησίως, δηλαδή περισσότερο από μιάμιση φορά το μέγεθος του παγκόσμιου ΑΕγχΠ (9)· |
Ε. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η βιοποικιλότητα αφενός επηρεάζεται από την κλιματική αλλαγή και αφετέρου συμβάλλει σημαντικά στον μετριασμό της και στην προσαρμογή σε αυτή μέσω των υπηρεσιών οικοσυστημάτων που υποστηρίζει· |
ΣΤ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η βιοποικιλότητα και οι υπηρεσίες οικοσυστημάτων προβλέπεται να μειωθούν τις επόμενες δεκαετίες, ενώ η προσφορά και η ζήτηση υλικών που προέρχονται από φυσικούς πόρους με τρέχουσα αγοραία αξία (τρόφιμα, ζωοτροφές, ξυλεία και βιοενέργεια) προβλέπεται να αυξηθούν· |
Ζ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι οι βασικές πιέσεις που ασκούνται στη χερσαία, θαλάσσια και λοιπή υδάτινη βιοποικιλότητα περιλαμβάνουν την απώλεια και τον κατακερματισμό οικοτόπων (ιδίως λόγω της γεωργικής επέκτασης και εντατικοποίησης), την υπερεκμετάλλευση φυσικών πόρων (π.χ. ψάρια), τη ρύπανση, τα χωροκατακτητικά ξένα είδη και την κλιματική αλλαγή· |
Η. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την έκθεση παγκόσμιας αξιολόγησης της IPBES για το 2019, σχετικά με τη βιοποικιλότητα και τις υπηρεσίες οικοσυστημάτων, οι περισσότεροι από τους στόχους του Aichi για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2020 δεν έχουν επιτευχθεί· |
Θ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ του 2020 για τους παγκόσμιους κινδύνους προσδιόρισε τους περιβαλλοντικούς κινδύνους ως τους μεγαλύτερους συστημικούς κινδύνους για την παγκόσμια οικονομία μας· |
Ι. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ΟΟΣΑ εκτιμά σε 500 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ ετησίως τις χρηματοδοτικές ροές που ενδέχεται να είναι επιζήμιες για τη βιοποικιλότητα (με βάση τις επιδοτήσεις για τα ορυκτά καύσιμα και τη γεωργία), τάξη μεγέθους δεκαπλάσια των παγκόσμιων χρηματοδοτικών ροών για τη διατήρηση και τη βιώσιμη χρήση της βιοποικιλότητας, και ότι το κόστος της αδράνειας για την απώλεια βιοποικιλότητας είναι υψηλό και αναμένεται να αυξηθεί (10)· |
ΙΑ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τη IPBES, η αλλαγή της χρήσης γης, η επέκταση της γεωργίας και η αστικοποίηση ευθύνονται για πάνω από το 30 % των νεοεμφανιζόμενων ασθενειών· |
ΙΒ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι από πρόσφατες μελέτες προκύπτει ότι μεταξύ 1,65 και 1,87 δισεκατομμυρίων άτομα που ανήκουν σε αυτόχθονες πληθυσμούς, τοπικές κοινότητες ή έχουν αφρικανική καταγωγή ζουν στις πλέον σημαντικές για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, περιοχές στον κόσμο· λαμβάνοντας υπόψη ότι από άλλο εύρημα προκύπτει ότι το 56 % των ανθρώπων που ζουν σε σημαντικές για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας περιοχές βρίσκονται σε χώρες χαμηλού και χαμηλού-μεσαίου εισοδήματος· λαμβάνοντας υπόψη ότι μόνο το 9 % ζει σε χώρες υψηλού εισοδήματος· λαμβάνοντας υπόψη ότι το στοιχείο αυτό υπογραμμίζει τον δυσανάλογο αντίκτυπο που έχει η διατήρηση στον Νότο, σύμφωνα με την πρωτοβουλία για τα δικαιώματα και τους πόρους· |
ΙΓ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία που αποδεικνύουν μια σύνθετη σχέση μεταξύ της απώλειας βιοποικιλότητας και του αυξανόμενου κινδύνου ζωονόσων όπως η νόσος COVID-19· |
ΙΔ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αυτόχθονες πληθυσμοί και οι τοπικές κοινότητες εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τη γη, τους φυσικούς πόρους και τα οικοσυστήματα για τις βασικές ανάγκες και τα μέσα βιοπορισμού τους και συνεκτιμώντας το γεγονός ότι το χαμηλό βιοτικό τους επίπεδο και ο αποκλεισμός τους από την πολιτική και οικονομική ζωή μπορεί να συνεπάγονται κρίσιμες συγκρούσεις για τη χρήση των φυσικών πόρων και τα δικαιώματα γαιοκτησίας· |
ΙΕ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι τα παραδοσιακά εδάφη των αυτοχθόνων καλύπτουν περίπου το 22 % της χερσαίας επιφάνειας του πλανήτη και ότι τυχαίνει να είναι οι περιοχές που φιλοξενούν το 80 % της βιοποικιλότητάς του· |
ΙΣΤ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προστατευόμενες περιοχές έχουν τη δυνατότητα να διαφυλάσσουν τη βιοποικιλότητα προς όφελος όλης της ανθρωπότητας, αλλά έχουν επίσης συνδεθεί, σε ορισμένες περιπτώσεις, με εκτεταμένες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε βάρος των αυτόχθονων πληθυσμών και των τοπικών κοινοτήτων· |
ΙΖ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αυτόχθονες πληθυσμοί παραμένουν μεταξύ των πλέον φτωχών και ότι μία από τις μεγαλύτερες δυσκολίες που αντιμετωπίζουν σε παγκόσμιο επίπεδο είναι η νομική αναγνώριση της συλλογικής ιδιοκτησίας των πατρογονικών τους εκτάσεων, ιδίως αυτών που έχουν κηρυχθεί προστατευόμενα εδάφη· |
ΙΗ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις, το 50 % των προστατευόμενων περιοχών παγκοσμίως έχουν οριστεί σε εκτάσεις τις οποίες παραδοσιακά καταλαμβάνουν και χρησιμοποιούν αυτόχθονες πληθυσμοί, και ότι το ποσοστό αυτό είναι υψηλότερο στην Αμερική, ενώ μπορεί να υπερβαίνει το 90 % στην Κεντρική Αμερική· |
ΙΘ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η μη αναγνώριση των εθιμικών δικαιωμάτων γαιοκτησίας των αυτόχθονων πληθυσμών και κοινοτήτων, τους καθιστά ευάλωτους στην αρπαγή γαιών, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο τα μέσα βιοπορισμού τους και την ικανότητά τους να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή ή την απώλεια βιοποικιλότητας· |
Κ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι ο ειδικός εισηγητής των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των αυτόχθονων πληθυσμών έχει προσδιορίσει τις εξορυκτικές βιομηχανίες ως κύρια πηγή συγκρούσεων και βίας στα εδάφη αυτόχθονων πληθυσμών· |
ΚΑ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την παγκόσμια ανάλυση Front Line Defenders του 2020, τουλάχιστον 331 υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων δολοφονήθηκαν το 2020, εκ των οποίων 69 % ήταν υπερασπιστές του περιβάλλοντος και 26 % εργάζονταν ειδικά για τα δικαιώματα των αυτόχθονων πληθυσμών· |
ΚΒ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ σκοπεύει να ασκήσει πιέσεις για τον ορισμό στόχου της τάξης του 30 % τουλάχιστον όσον αφορά τη προστασία της βιοποικιλότητας στο πλαίσιο της Σύμβασης για τη βιολογική ποικιλότητα· |
ΚΓ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με όλο και περισσότερες έρευνες, οι αυτόχθονες πληθυσμοί και οι τοπικές κοινότητες διαθέτουν καίριας σημασίας γνώσεις και διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο στη βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων και στη διατήρηση της βιοποικιλότητας, καθώς και στη βελτίωση των αγροτικών βιοτικών πόρων και στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας των τοπικών πληθυσμών και κοινοτήτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι, εάν δεν αναγνωριστούν τα δικαιώματα των αυτόχθονων πληθυσμών και των τοπικών κοινοτήτων, οι παγκόσμιοι στόχοι για τη βιοποικιλότητα είναι αδύνατο να επιτευχθούν· |
ΚΔ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ έχει προτείνει ισχυρές οικολογικές δεσμεύσεις και στόχους με την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, αλλά ότι το συνολικό οικολογικό αποτύπωμά της παραμένει υψηλό, γεγονός που έχει αρνητικές επιπτώσεις για το περιβάλλον στις αναπτυσσόμενες χώρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι η στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα αποσκοπεί στην επίτευξη μιας κατάστασης έως το 2050 στην οποία όλα τα οικοσυστήματα του πλανήτη θα έχουν αποκατασταθεί, θα είναι ανθεκτικά και επαρκώς προστατευόμενα, σύμφωνα με την Ατζέντα του 2030 για τη βιώσιμη ανάπτυξη, και εκφράζει τη δέσμευσή του στον στόχο της εξάλειψης της ανθρωπογενούς εξαφάνισης ειδών έως το 2050, με γνώμονα την αμοιβαία ευθύνη μεταξύ γενεών και την αρχή της ισότητας, συμπεριλαμβανομένων του σεβασμού των δικαιωμάτων και της πλήρους και αποτελεσματικής συμμετοχής των αυτόχθονων πληθυσμών και των τοπικών κοινοτήτων· λαμβάνοντας υπόψη ότι η στρατηγική της ΕΕ και των κρατών μελών της για τη στήριξη των αναπτυσσόμενων χωρών θα πρέπει να σχεδιαστεί έτσι ώστε οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και της απώλειας βιοποικιλότητας να προλαμβάνονται· |
ΚΕ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η βιοποικιλότητα έχει καθοριστική σημασία για την επισιτιστική ασφάλεια, την ευημερία των ανθρώπων και την ανάπτυξη σε παγκόσμιο επίπεδο· λαμβάνοντας υπόψη ότι στα οφέλη που αποκομίζουν οι άνθρωποι από τα οικοσυστήματα περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, ο καθαρισμός των υδάτων και του αέρα, η καταπολέμηση των παρασίτων και των ασθενειών, η επικονίαση των καλλιεργειών, η γονιμότητα του εδάφους, η γενετική ποικιλότητα, ο εφοδιασμός σε γλυκό νερό, η προστασία από τις πλημμύρες, η παγίδευση του διοξειδίου του άνθρακα και η ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή· λαμβάνοντας υπόψη ότι τα δάση φιλοξενούν περισσότερο από το 75 % της παγκόσμιας χερσαίας βιοποικιλότητας και ότι πάνω από το 25 % του παγκόσμιου πληθυσμού εξαρτάται από δασικούς πόρους για την επιβίωσή του· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πανδημία COVID-19 ανέδειξε τομείς ανισότητας στα αγροδιατροφικά συστήματα και την ανάγκη βιώσιμης προσαρμογής και βελτίωσης της παραγωγής που προέρχεται από μικρές εκμεταλλεύσεις στις αναπτυσσόμενες χώρες, μετασχηματισμού των αγροδιατροφικών συστημάτων και επαναπροσανατολισμού της γεωργίας προς την κλιματική βιωσιμότητα· |
ΚΣΤ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η ειδική έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) σχετικά με την κλιματική αλλαγή και τη γη, της 8ης Αυγούστου 2019, καταδεικνύει ότι οι αυτόχθονες πληθυσμοί έχουν μακρά ιστορία προσαρμογής στην κλιματική μεταβλητότητα, βασιζόμενοι στις παραδοσιακές γνώσεις τους, η οποία ενισχύει την ανθεκτικότητά τους· |
ΚΖ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η ειδική έκθεση της IPCC για τους ωκεανούς και την κρυόσφαιρα σε ένα μεταβαλλόμενο κλίμα, της 24ης Σεπτεμβρίου 2019, παρέχει επίσης στοιχεία για τα οφέλη του συνδυασμού επιστημονικών γνώσεων με τοπικές και αυτόχθονες γνώσεις για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας· |
ΚΗ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι το άρθρο 8 στοιχείο ι) της ΣΒΠ δεσμεύει τα συμβαλλόμενα κράτη να σέβονται και να διατηρούν τις γνώσεις, τις καινοτομίες και τις πρακτικές των αυτοχθόνων και των τοπικών κοινοτήτων, οι οποίες είναι σημαντικές για τη διατήρηση και τη βιώσιμη χρήση της βιοποικιλότητας· λαμβάνοντας υπόψη ότι, ωστόσο, η ΣΒΠ δεν περιλαμβάνει ρητή αναγνώριση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των αυτόχθονων πληθυσμών· |
ΚΘ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), έχει χαθεί το 75 % περίπου της φυτογενετικής ποικιλότητας παγκοσμίως, ενώ το 75 % της παγκόσμιας διατροφής παράγεται πλέον μόνο από 12 φυτά και πέντε είδη ζώων, πράγμα που ενέχει σοβαρό κίνδυνο για την παγκόσμια επισιτιστική ασφάλεια· |
Λ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η απώλεια γενετικής ποικιλότητας, ιδίως η αντικατάσταση τοπικών, καλά προσαρμοσμένων φυλών, αυξάνει την ευπάθεια σε επιβλαβείς οργανισμούς, ασθένειες και περιβαλλοντικές αλλαγές, συμπεριλαμβανομένης της κλιματικής αλλαγής· λαμβάνοντας υπόψη ότι η παγκοσμιοποίηση της αγοράς γεωργικών προϊόντων συνέτεινε στην ενίσχυση της διάβρωσης της γεωργικής βιοποικιλότητας, πράγμα που σημαίνει μικρότερη ικανότητα καινοτομίας και προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή· |
ΛΑ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με εκτιμήσεις, το διεθνές εμπόριο ευθύνεται για το 30 % των απειλών για τα είδη παγκοσμίως· |
ΛΒ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι το παράνομο εμπόριο άγριων ειδών και το παράνομο εμπόριο ξυλείας και πρώτων υλών μπορούν να επιταχύνουν την υποβάθμιση και την καταστροφή της βιοποικιλότητας σε χώρες με ανίσχυρους θεσμούς και περιβαλλοντικούς κανονισμούς· |
ΛΓ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ωκεανοί αποτελούν τεράστιους ταμιευτήρες βιοποικιλότητας και πρωταρχικό ρυθμιστή του κλίματος παγκοσμίως· λαμβάνοντας υπόψη ότι η διατήρησή τους είναι ζωτικής σημασίας για τη βιώσιμη ανάπτυξη και την εξάλειψη της φτώχειας, δεδομένου ότι παρέχουν βιώσιμα μέσα βιοπορισμού και επισιτιστική ασφάλεια σε δισεκατομμύρια ανθρώπους· λαμβάνοντας υπόψη ότι η ρύπανση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων από πλαστικά είναι τόσο παγκόσμιο όσο και τοπικό πρόβλημα με δυνητικά σοβαρές συνέπειες για την άγρια πανίδα, τις οικονομικές δραστηριότητες και την ανθρώπινη υγεία στις αναπτυσσόμενες χώρες· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι διαστάσεις αυτής της ρύπανσης έχουν υποτιμηθεί σε μεγάλο βαθμό και ότι εξακολουθούν να υπάρχουν κενά γνώσης, ιδίως όσον αφορά τις επιπτώσεις στις παράκτιες περιοχές και κοινότητες· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση του Προγράμματος των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον με τίτλο «Neglected: Environmental Justice Impacts of Marine Litter and Plastic Pollution» (Παραμελημένοι: Επιπτώσεις της θαλάσσιας ρύπανσης και της ρύπανσης από πλαστικά απορρίμματα στο επίπεδο της περιβαλλοντικής δικαιοσύνης), τα απορρίμματα και η ρύπανση αυτού του είδους πλήττουν δυσανάλογα τα ευάλωτα άτομα, απειλούν την πλήρη και αποτελεσματική άσκηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θέτουν σημαντικά εμπόδια στην επίτευξη των ΣΒΑ· |
ΛΔ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα είναι προσηλωμένη στον δίκαιο και ισότιμο καταμερισμό των οφελών από τη χρήση γενετικών πόρων που συνδέονται με τη βιοποικιλότητα και στην προώθηση ενός ευνοϊκού πλαισίου, με τη χρήση εργαλείων έρευνας, καινοτομίας και τεχνολογίας· |
ΛΕ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι τα περιβαλλοντικά εγκλήματα, το οικονομικό αντίκρισμα των οποίων έχει εκτιμηθεί από το Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον και την Ιντερπόλ έως και το διπλάσιο του παγκόσμιου προϋπολογισμού για βοήθεια, επιταχύνουν την απώλεια βιοποικιλότητας και την κλιματική αλλαγή, ιδίως μέσω των εγκλημάτων στον τομέα της δασοκομίας· |
ΛΣΤ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν αλληλεπικαλύψεις μεταξύ κομβικών σημείων βιοποικιλότητας και περιοχών που πλήττονται από φτώχεια, καθώς τα περισσότερα κομβικά σημεία διατήρησης βρίσκονται σε χώρες με υψηλά ποσοστά φτώχειας και επισιτιστικής ανασφάλειας· |
ΛΖ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η Δημοκρατία των Μαλδίβων ζήτησε, στη δήλωσή της της 3ης Δεκεμβρίου 2019, να τροποποιηθεί το Καταστατικό της Ρώμης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου προκειμένου να αναγνωρίζονται οι εγκληματικές πράξεις που συνιστούν οικοκτονία· |
ΛΗ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η IPBES αναφέρει ότι το διεθνές νόμιμο εμπόριο άγριων ειδών έχει αυξηθεί σε αξία κατά 500 % από το 2005 και κατά 2 000 % από τη δεκαετία του '80 (11)· |
ΛΘ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΕ είναι ένας από τους μεγαλύτερους εισαγωγείς άγριων ειδών και προϊόντων που σχετίζονται με την άγρια ζωή παγκοσμίως· |
Μ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η παράνομη εμπορία άγριων ειδών παγκοσμίως αποτελεί μία από τις πλέον κερδοφόρες μορφές οργανωμένης διασυνοριακής εγκληματικής δραστηριότητας· |
ΜΑ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το σενάριο διατήρησης της υφιστάμενης κατάστασης, η κλιματική αλλαγή αναμένεται να μειώσει έως το 2100 την ιχθυακή βιομάζα κατά 30 έως 40 % σε ορισμένες τροπικές περιοχές και έχει ισχυρό αντίκτυπο στη θαλάσσια βιοποικιλότητα· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι χώρες στις περιοχές αυτές έχουν μεγάλη εξάρτηση από την αλιεία, αλλά δεν διαθέτουν κοινωνικούς και οικονομικούς πόρους ώστε να προσαρμοστούν και να προετοιμαστούν για το μέλλον· |
ΜΒ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η Διεθνής Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης υποστηρίζει τη μετατροπή τουλάχιστον του 30 % όλων των θαλάσσιων οικοτόπων έως το 2020 σε δίκτυο θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών υψηλής προστασίας· |
ΜΓ. |
λαμβάνοντας υπόψη ότι η παράνομη, λαθραία και άναρχη (ΠΛΑ) αλιεία απειλεί τη βιωσιμότητα των παγκόσμιων θαλάσσιων πόρων συντείνοντας στην υπερεκμετάλλευσή τους· |
1. |
εκφράζει έντονη ανησυχία για το γεγονός ότι η απώλεια βιοποικιλότητας και υπηρεσιών οικοσυστημάτων υπονομεύει την πρόοδο στο 80 % περίπου των αξιολογούμενων στόχων για τους ΣΒΑ· καλεί την ΕΕ να συνεχίσει τις προσπάθειές της για τη μείωση του οικείου αποτυπώματος βιοποικιλότητας παγκοσμίως και την ευθυγράμμισή του με τα όρια του πλανήτη· |
2. |
επισημαίνει ότι σχεδόν ο μισός ανθρώπινος πληθυσμός εξαρτάται άμεσα από φυσικούς πόρους για την επιβίωσή του και ότι πολλοί από τους πλέον ευάλωτους και φτωχούς ανθρώπους εξαρτώνται άμεσα από τη βιοποικιλότητα για να καλύψουν τις καθημερινές βιοποριστικές τους ανάγκες· τονίζει, ως εκ τούτου, ότι η απώλεια βιοποικιλότητας ενέχει τον κίνδυνο να επιτείνει την ανισότητα και την περιθωριοποίηση των πλέον ευάλωτων ατόμων, μειώνοντας την πρόσβασή τους σε μια υγιή ζωή και περιορίζοντας την ελευθερία επιλογής και δράσης τους· υπενθυμίζει ότι η βιοποικιλότητα απειλείται από την κλιματική αλλαγή, η οποία επιδεινώνει την ευάλωτη θέση των ανθρώπων αυτών και υπονομεύει τα θεμελιώδη δικαιώματα και την αξιοπρέπειά τους· φρονεί ότι οι αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει να υποστηριχθούν για να αναπτύξουν και να εφαρμόσουν αποτελεσματικές πολιτικές μετριασμού της κλιματικής αλλαγής και προσαρμογής σε αυτή· |
3. |
καλεί την ΕΕ να αντιμετωπίσει σφαιρικά τα βαθύτερα αίτια της απώλειας βιοποικιλότητας και να ενσωματώσει τις υποχρεώσεις σχετικά με τη διατήρηση, τη βιώσιμη χρήση των πόρων και την αποκατάσταση των οικοσυστημάτων στην εξωτερική πολιτική αναπτυξιακής συνεργασίας και στις εταιρικές σχέσεις της, σύμφωνα με την αρχή της συνοχής της αναπτυξιακής πολιτικής, προκειμένου να μειωθεί η πίεση στη βιοποικιλότητα παγκοσμίως· |
4. |
υπενθυμίζει ότι η βιώσιμη ανάπτυξη απαιτεί την επίτευξη καλής ισορροπίας μεταξύ οικονομικής, κοινωνικής και περιβαλλοντικής διάστασης· υπενθυμίζει επίσης ότι η διατήρηση, η βιώσιμη χρήση και η αποκατάσταση της βιοποικιλότητας είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη πολλών στόχων αναπτυξιακής πολιτικής, συμπεριλαμβανομένων της ανθρώπινης υγείας, του μετριασμού της κλιματικής αλλαγής και της προσαρμογής σε αυτή, της έγκαιρης προειδοποίησης, της μείωσης του κινδύνου καταστροφών, της υδατικής, επισιτιστικής και διατροφικής ασφάλειας, της αγροτικής ανάπτυξης και της δημιουργίας θέσεων εργασίας, της βιώσιμης χρήσης των δασών, των γεωργικών οικοσυστημάτων και της δημιουργίας ή διατήρησης ανθεκτικών συστημάτων τροφίμων· υπενθυμίζει ότι οι επιβλαβείς συνέπειες της υποβάθμισης των οικοσυστημάτων βαρύνουν δυσανάλογα τους φτωχούς, ιδίως τις γυναίκες και τους νέους, καθώς και τους αυτόχθονες πληθυσμούς και άλλες κοινότητες που εξαρτώνται από τους φυσικούς πόρους· |
5. |
επισημαίνει ότι η ΕΕ είναι επίσης υπεύθυνη για τη διατήρηση της παγκόσμιας βιοποικιλότητας και τη βιώσιμη χρήση της βιολογικής ποικιλομορφίας· τονίζει ότι οι στόχοι της ΕΕ όσον αφορά τη βιοποικιλότητα θα πρέπει να βασίζονται σε αξιόπιστες επιστημονικές γνώσεις και να ενσωματώνονται πλήρως στην εξωτερική δράση της ΕΕ, ιδίως στο πλαίσιο των στρατηγικών και των συμφωνιών εταιρικής σχέσης, συμπεριλαμβανομένων των αλιευτικών συμφωνιών με αναπτυσσόμενες χώρες· τονίζει ότι θα πρέπει να ενταθούν οι προσπάθειες διατήρησης και αποκατάστασης σε αυτές τις χώρες, ιδίως σε περιφερειακό επίπεδο· |
6. |
υπενθυμίζει την ευθύνη που φέρουν η ΕΕ και οι τρίτες ανεπτυγμένες χώρες για την απώλεια βιοποικιλότητας σε παγκόσμιο επίπεδο· καλεί την ΕΕ να εντείνει την οικονομική και τεχνική στήριξη που παρέχει στις αναπτυσσόμενες χώρες ανά τον κόσμο για την επίτευξη των νέων παγκόσμιων στόχων, την καταπολέμηση του περιβαλλοντικού εγκλήματος και την αντιμετώπιση των αιτίων της απώλειας βιοποικιλότητας· |
7. |
υπογραμμίζει το χρέος των κρατών να προστατεύουν και να διαχειρίζονται με βιώσιμο τρόπο τα φυσικά και πλούσια σε βιοποικιλότητα οικοσυστήματα και να διασφαλίζουν τα ανθρώπινα και εδαφικά δικαιώματα των αυτόχθονων πληθυσμών και των τοπικών κοινοτήτων και των ατόμων αφρικανικής καταγωγής που εξαρτώνται από τα οικοσυστήματα αυτά για την επιβίωσή τους· |
8. |
καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να προσθέσουν στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης την αναγνώριση του δικαιώματος σε ασφαλές, καθαρό, υγιές και βιώσιμο περιβάλλον, να υποστηρίξουν την παγκόσμια αναγνώριση του εν λόγω δικαιώματος ως ανθρώπινου δικαιώματος και να στηρίξουν την κατοχύρωση της πλήρους προστασίας και προάσπισης της φύσης, της βιοποικιλότητας και των οικοσυστημάτων ως βάσης για τη ζωή, αναγνωρίζοντας την αλληλεξάρτηση και το δικαίωμα όλων των ανθρώπων, συμπεριλαμβανομένων των μελλοντικών γενεών, στη φύση, ιδίως με την επιβολή αυστηρών προτύπων για τη διαφάνεια, τη συμμετοχή του κοινού και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη σύμφωνα με τη Σύμβαση του Aarhus και το διεθνές δίκαιο· στο πλαίσιο αυτό, και δεδομένου ότι η σοβαρότερη ζημία στα οικοσυστήματα σημειώνεται στις αναπτυσσόμενες χώρες, θεωρεί αναγκαίο να καταπολεμηθούν όλες οι μορφές περιβαλλοντικής ζημίας στα οικοσυστήματα, μεταξύ άλλων σε όλες τις τρίτες χώρες με τις οποίες συνεργάζεται η ΕΕ και σε περιβάλλοντα από τα οποία εξαρτώνται οι φτωχοί του πλανήτη, και να εξεταστεί, κατά περίπτωση, κατά πόσον η χορήγηση δικαιωμάτων στη φύση είναι πρόσφορη και συμφέρουσα· |
9. |
εκφράζει τη βαθιά ανησυχία του για το μεγάλο κενό στα δεδομένα, τους δείκτες και τη χρηματοδότηση που απαιτούνται για την ανάσχεση της απώλειας βιοποικιλότητας, καθώς και για τις ασυνέπειες στην υποβολή εκθέσεων και την παρακολούθηση της χρηματοδότησης της βιοποικιλότητας· υπενθυμίζει ότι η θέσπιση ειδικών, μετρήσιμων και ποσοτικών στόχων και δεικτών για το πλαίσιο μετά το 2020 είναι ουσιαστικής σημασίας για τη βελτίωση της ικανότητας παρακολούθησης της προόδου· |
10. |
εκφράζει την ικανοποίησή του για την αφρικανική πρωτοβουλία για το «μεγάλο πράσινο τείχος» και καλεί την Επιτροπή να υποστηρίξει το έργο αυτό· |
11. |
καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να εντείνουν τις προσπάθειες για την καλύτερη αξιολόγηση και εκτίμηση της βιοποικιλότητας και των υπηρεσιών οικοσυστημάτων και να ενσωματώσουν τις αξίες αυτές στη διαδικασία λήψης αποφάσεων· |
12. |
εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι ο Μηχανισμός Γειτονίας, Ανάπτυξης και Διεθνούς Συνεργασίας — Η Ευρώπη στον κόσμο (NDICI-Global Europe) θα συμβάλει στον συνολικό στόχο του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ) για τη βιοποικιλότητα· υπογραμμίζει το γεγονός ότι ο σχεδιασμός, ο έλεγχος και η παρακολούθηση του NDICI-Global Europe διαδραματίζουν βασικό ρόλο στην επίτευξη των παγκόσμιων στόχων της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα· υπενθυμίζει ότι το πρόγραμμα NDICI-Global Europe θα πρέπει να συμβάλει στη φιλοδοξία να διατεθεί το 7,5 % των ετήσιων δαπανών στο πλαίσιο του ΠΔΠ για τους στόχους βιοποικιλότητας το 2024 και το 10 % των ετήσιων δαπανών στο πλαίσιο του ΠΔΠ για τους στόχους βιοποικιλότητας από το 2026 και μετά· ζητεί την αποτελεσματική εφαρμογή της αρχής της «μη πρόκλησης σημαντικής ζημίας» σε όλες τις δαπάνες και τα προγράμματα της ΕΕ· ζητεί την ενίσχυση του πλαισίου υποβολής εκθέσεων και παρακολούθησης της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα, μεταξύ άλλων μέσω λεπτομερών διατάξεων σχετικά με τους στόχους και τους δείκτες βιοποικιλότητας· καλεί, γενικότερα, την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να προωθήσουν την έρευνα και την καινοτομία σχετικά με τη διατήρηση και την προστασία της βιοποικιλότητας, καθώς και αγροοικολογικές λύσεις για την επίτευξη βασικών αναπτυξιακών οφελών, συμβάλλοντας έτσι στην υλοποίηση των ΣΒΑ· |
13. |
θεωρεί λυπηρό το γεγονός ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική που αφορά τη στήριξη της βιοποικιλότητας παραμένει ιδιαίτερα χαμηλός σε σύγκριση με τον προϋπολογισμό ο οποίος προορίζεται για τις πολιτικές που αφορούν την κλιματική αλλαγή· ζητεί ουσιαστική αύξηση των κονδυλίων για την προστασία της βιοποικιλότητας, με βάση τη συμφωνία για το ΠΔΠ, και παροχή τεχνικής βοήθειας για την ανάπτυξη περαιτέρω εργαλείων κινητοποίησης πόρων, προκειμένου να τηρηθούν οι παγκόσμιες δεσμεύσεις για τη βιοποικιλότητα· τονίζει την ανάγκη εντοπισμού, αναφοράς και σταδιακής κατάργησης των επιζήμιων για το περιβάλλον επιδοτήσεων και διοχέτευσής τους σε δραστηριότητες φιλικές προς τη βιοποικιλότητα, σύμφωνα με την Ατζέντα 2030 και τις σχετικές διεθνείς συμβάσεις και υποχρεώσεις· ζητεί ένα σημαντικό μερίδιο της επίσημης αναπτυξιακής βοήθειας της ΕΕ που προορίζεται για τη δράση για το κλίμα να διοχετευθεί για τη στήριξη παράλληλων οφελών για τη βιοποικιλότητα όσον αφορά τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και την προσαρμογή σε αυτή· |
14. |
καλεί την ΕΕ να θεσπίσει υποχρεωτικό νόμο δέουσας επιμέλειας, ώστε οι εταιρείες και οι χρηματοδότες τους να φέρουν άμεσα την ευθύνη της διασφάλισης ότι οι εισαγωγές τους δεν κηλιδώνονται από την καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων όπως την αρπαγή γαιών και την περιβαλλοντική υποβάθμιση (συμπεριλαμβανομένων της αποψίλωσης και της απώλειας βιοποικιλότητας)· καλεί, γενικότερα, την ΕΕ να απαιτήσει από τις επιχειρήσεις και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να αναβαθμίσουν τη δέσμευσή τους για τη βιοποικιλότητα, για παράδειγμα μέσω ισχυρών και υποχρεωτικών διατάξεων σχετικά με την εκτίμηση επιπτώσεων, τη διαχείριση κινδύνου, τη δημοσιοποίηση και τις απαιτήσεις εξωτερικής υποβολής εκθέσεων· καλεί τον ΟΟΣΑ να αναπτύξει μια σειρά πρακτικών δράσεων σχετικά με τη δέουσα επιμέλεια και τη βιοποικιλότητα για τη στήριξη των προσπαθειών των επιχειρήσεων· |
15. |
εκφράζει την ικανοποίησή του για τη δέσμευση της Επιτροπής να εκπονήσει νομοθετική πρόταση σχετικά με την υποχρεωτική εταιρική δέουσα επιμέλεια για τα ανθρώπινα δικαιώματα και το περιβάλλον στο σύνολο των αλυσίδων εφοδιασμού των εταιρειών· συνιστά η εν λόγω νομοθετική πρόταση να υποστηρίζει και να διευκολύνει την ανάπτυξη κοινών μεθοδολογιών μέτρησης των περιβαλλοντικών και κλιματικών επιπτώσεων· τονίζει τη σημασία που έχει η αποτελεσματική, ουσιαστική και κατόπιν ενημέρωσης διαβούλευση με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη που επηρεάζονται ή ενδέχεται να επηρεαστούν, συμπεριλαμβανομένων των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ου περιβάλλοντος, της κοινωνίας των πολιτών, των συνδικαλιστικών οργανώσεων και των αυτόχθονων πληθυσμών και των τοπικών κοινοτήτων· εκφράζει τη λύπη του για τις σοβαρές ανεπάρκειες στην εφαρμογή του πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών «Προστασία, Σεβασμός, Αποκατάσταση» και των κατευθυντήριων αρχών για τις επιχειρήσεις και τα ανθρώπινα δικαιώματα αναφορικά τόσο με τα δικαιώματα των αυτόχθονων πληθυσμών όσο και με τα δικαιώματα γαιοκτησίας· καλεί εκ νέου την ΕΕ να συμμετάσχει εποικοδομητικά στο έργο του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ σχετικά με ένα διεθνές νομικά δεσμευτικό μέσο για τη ρύθμιση, στο διεθνές δίκαιο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των δραστηριοτήτων των διεθνικών εταιρειών και άλλων επιχειρήσεων, το οποίο θα πρέπει να περιλαμβάνει ειδικά πρότυπα για την προστασία των αυτόχθονων πληθυσμών· |
16. |
επαναλαμβάνει το αίτημά του προς την Επιτροπή να υποβάλει επειγόντως πρόταση για ένα νομικό πλαίσιο της ΕΕ για την ανάσχεση και την αντιστροφή της αποψίλωσης και της υποβάθμισης των δασών, το οποίο θα επιβάλλει στις εταιρείες την υποχρέωση να επιδεικνύουν τη δέουσα επιμέλεια προκειμένου να διασφαλίζεται ότι τα προϊόντα που διατίθενται στην αγορά της ΕΕ δεν συνδέονται με την αποψίλωση, τη μετατροπή φυσικών οικοσυστημάτων και με παραβιάσεις των δικαιωμάτων των αυτόχθονων πληθυσμών και των τοπικών κοινοτήτων· |
Συνοχή της πολιτικής για την ανάπτυξη
17. |
υπενθυμίζει ότι η αποτελεσματικότητα της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα εξαρτάται από τη συνοχή μεταξύ της βιοποικιλότητας και των λοιπών βασικών εξωτερικών πολιτικών της Ε, όπως οι συμφωνίες εμπορίου και επενδύσεων· |
18. |
σημειώνει ότι η έκθεση συνολικής αξιολόγησης της IPBES για το 2019 σχετικά με τη βιοποικιλότητα και τις υπηρεσίες οικοσυστημάτων καταδεικνύει τα όρια της προσέγγισης της προστασίας της βιοποικιλότητας μέσω της χωρικής έκτασης των χερσαίων και θαλάσσιων προστατευόμενων περιοχών, οι οποίες αντιπροσωπεύουν ορισμένους από τους λίγους στόχους του Aichi για τη βιοποικιλότητα που έχουν επιτευχθεί εν μέρει· |
19. |
τονίζει το γεγονός ότι η βιοποικιλότητα βρίσκεται στο επίκεντρο πολλών οικονομικών δραστηριοτήτων, ιδίως δραστηριοτήτων που σχετίζονται με τη γεωργική καλλιέργεια και την κτηνοτροφία, τη δασοκομία, την αλιεία και πολλές μορφές τουρισμού που βασίζονται άμεσα στη φύση και στα υγιή οικοσυστήματα· παροτρύνει την ΕΕ να ενσωματώσει τη βιοποικιλότητα και τις υπηρεσίες οικοσυστημάτων σε όλους τους συναφείς τομείς πολιτικής, ιδίως στους τομείς της γεωργίας, της αλιείας, της δασοκομίας, της ενέργειας, της εξόρυξης, του εμπορίου, του τουρισμού και της κλιματικής αλλαγής, καθώς και στις πολιτικές και δράσεις για την ανάπτυξη και τη μείωση της φτώχειας, και να προωθήσει καινοτόμες και εφαρμόσιμες λύσεις για την αντιμετώπιση της απώλειας βιοποικιλότητας, διασφαλίζοντας παράλληλα υγιή, ασφαλή, προσβάσιμα και οικονομικά προσιτά τρόφιμα για όλους· |
20. |
σημειώνει με βαθιά ανησυχία ότι η κατανάλωση στην ΕΕ ανέρχεται περίπου στο 10 % του παγκόσμιου μεριδίου της αποψίλωσης των δασών, ιδίως μέσω της εξάρτησης από εισαγωγές γεωργικών προϊόντων όπως το φοινικέλαιο, το κρέας, η σόγια, το κακάο, ο καφές, ο αραβόσιτος, η ξυλεία και το καουτσούκ· επαναλαμβάνει την έκκλησή του προς την Επιτροπή να υποβάλει, το 2021, πρόταση για ένα νομικό πλαίσιο της ΕΕ για την ανάσχεση και την αντιστροφή της αποψίλωσης των δασών για την οποία φέρει ευθύνη η ΕΕ σε παγκόσμια κλίμακα, διασφαλίζοντας ότι οι αγορές και τα καταναλωτικά πρότυπα της ΕΕ δεν έχουν αρνητικό αντίκτυπο στα δάση και τη βιοποικιλότητα στις αναπτυσσόμενες χώρες, λαμβανομένων υπόψη των αλυσιδωτών επιπτώσεων που έχει ο αντίκτυπος αυτός στους πληθυσμούς τους· καλεί την ΕΕ να στηρίξει τις χώρες αυτές στην υλοποίηση της βιωσιμότητας των συστημάτων τροφίμων, μέσω της δημιουργίας βραχειών αλυσίδων εφοδιασμού, της ανάπτυξης της αγροοικολογίας και της στήριξης των μικροκαλλιεργητών, διασφαλίζοντας παράλληλα τα δικαιώματα γαιοκτησίας και τα δικαιώματα των τοπικών κοινοτήτων· |
21. |
καλεί την ΕΕ να προωθήσει βιώσιμες γεωργικές πρακτικές για την προστασία και την αποκατάσταση των δασών του πλανήτη στο πλαίσιο της διεθνούς αναπτυξιακής δράσης της, με ιδιαίτερη έμφαση στη βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων, την αποκατάσταση υποβαθμισμένων εδαφών και την προστασία και αποκατάσταση περιοχών βιοποικιλότητας με υψηλές υπηρεσίες οικοσυστημάτων και δυνατότητες μετριασμού της κλιματικής αλλαγής· καλεί την ΕΕ να επιταχύνει την εφαρμογή του σχεδίου δράσης της για την επιβολή της δασικής νομοθεσίας, τη διακυβέρνηση και το εμπόριο (FLEGT) και, ειδικότερα, των εθελοντικών συμφωνιών εταιρικής σχέσης (VPA), προκειμένου να μειωθεί η ζήτηση για παράνομη ξυλεία και το συναφές εμπόριο και να ενισχυθούν τα δικαιώματα των αυτόχθονων πληθυσμών και των τοπικών κοινοτήτων που πλήττονται από την υλοτομία· |
22. |
υπενθυμίζει ότι η αυξανόμενη ζήτηση ξυλείας στην ΕΕ προς χρήση στους τομείς των υλικών, της ενέργειας, και της βιοοικονομίας υπερβαίνει τα όρια της προσφοράς, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο συνδεόμενος με τις εισαγωγές κίνδυνος αποψίλωσης των δασών, αρπαγής γαιών, εκτόπισης πληθυσμών και παραβιάσεων των δικαιωμάτων των αυτόχθονων πληθυσμών και των τοπικών κοινοτήτων· επαναλαμβάνει ότι η πολιτική βιοενέργειας της ΕΕ θα πρέπει να πληροί αυστηρά περιβαλλοντικά και κοινωνικά κριτήρια· |
23. |
υπογραμμίζει ότι οι χρηματοδοτούμενες από την ΕΕ επενδύσεις στη γεωργία, τη δασοκομία ή την αλιεία, ή σε επιχειρήσεις που επηρεάζουν το έδαφος, τους λειμώνες, τα δάση, τα ύδατα ή τη θάλασσα, πρέπει να ευθυγραμμίζονται, μεταξύ άλλων, με τις προαιρετικές κατευθυντήριες γραμμές του FAO/Επιτροπής για την Παγκόσμια Επισιτιστική Ασφάλεια (CFS) για την υπεύθυνη διαχείριση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος γης, των αλιευμάτων και των δασών στο πλαίσιο της εθνικής επισιτιστικής ασφάλειας και με τις αρχές του FAO/CFS για υπεύθυνες επενδύσεις στη γεωργία και τα συστήματα τροφίμων, με σκοπό την προστασία των οικοσυστημάτων και την πρόληψη της απώλειας βιοποικιλότητας· |
24. |
ζητεί να δοθεί προτεραιότητα στην προστασία και την αποκατάσταση των δασών και στην προάσπιση της βιοποικιλότητας στον επικείμενο NDICI· τονίζει ότι τα δάση μπορούν να αναπτύξουν πλήρως τις λειτουργίες τους για το κλίμα και το περιβάλλον μόνον εφόσον η διαχείρισή τους γίνεται με βιώσιμο τρόπο· |
25. |
υπογραμμίζει ότι η προστασία της βιοποικιλότητας και η άμβλυνση της κλιματικής αλλαγής δεν είναι αυτομάτως αμοιβαία υποστηρικτικές· ζητεί να αναθεωρηθεί η οδηγία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (RED II) ώστε να συνάδει με τις διεθνείς δεσμεύσεις της ΕΕ στο πλαίσιο της Ατζέντας του 2030, της Συμφωνίας του Παρισιού και της Σύμβασης για τη βιολογική ποικιλότητα, η οποία συνεπάγεται, μεταξύ άλλων, τη θέσπιση κριτηρίων κοινωνικής βιωσιμότητας, λαμβανομένων υπόψη των κινδύνων αρπαγής γαιών· τονίζει, προς τούτο, ότι η οδηγία RED II θα πρέπει να ευθυγραμμίζεται με τα διεθνή πρότυπα για τα δικαιώματα γαιοκτησίας, ήτοι τη Σύμβαση αριθ. 169 της ΔΟΕ, τις εθελοντικές κατευθυντήριες γραμμές του FAO/CFS για το καθεστώς ιδιοκτησίας της γης και τις αρχές για υπεύθυνες επενδύσεις στα συστήματα γεωργίας και τροφίμων· |
Γεωργία και αλιεία
26. |
υπενθυμίζει ότι τα αγροδιατροφικά συστήματα και οι μικροκαλλιεργητές εξαρτώνται από τη βιοποικιλότητα και ταυτόχρονα την επηρεάζουν σημαντικά· επισημαίνει ότι η αποτελεσματική ενσωμάτωση της βιοποικιλότητας στη γεωργία απαιτεί τη διασφάλιση της παροχής οικονομικών κινήτρων και εθελοντικές και ρυθμιστικές δράσεις για την προώθηση της υιοθέτησης και της κατοχύρωσης βιολογικών και περιβαλλοντικών οφελών από τους γεωργούς μέσω της κατάρτισης, της χρήσης της τεχνολογίας και της καινοτομίας, καθώς και ορθών βιώσιμων γεωργικών πρακτικών, κάτι που συνεπάγεται, μεταξύ άλλων, αποκατάσταση των περιορισμένων υδάτινων πόρων και αντιμετώπιση της υποβάθμισης της γης και της απερήμωσης· επισημαίνει ότι, δυνάμει της αρχής της συνοχής της αναπτυξιακής πολιτικής, οι επιβλαβείς για το περιβάλλον επιδοτήσεις θα πρέπει να εντοπιστούν και να καταργηθούν σταδιακά σύμφωνα με τις αποφάσεις που λαμβάνονται σε επίπεδο ΕΕ· ζητεί υποχρεωτικές εκ των προτέρων και εκ των υστέρων εκτιμήσεις περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΕΠΕ) για τις σχετικές επενδύσεις που υποστηρίζονται από την ΕΕ· ζητεί, για τον σκοπό αυτό, από την ΕΕ να αυξήσει την οικονομική και τεχνική της στήριξη προς τις αναπτυσσόμενες χώρες· |
27. |
υπενθυμίζει ότι η μοναδική ικανότητα της αγροοικολογίας να συνδυάζει τις οικονομικές, περιβαλλοντικές και κοινωνικές διαστάσεις της βιωσιμότητας έχει αναγνωριστεί από εκθέσεις ορόσημο της IPCC και της IPBES, καθώς και από την Παγκόσμια Τράπεζα και την παγκόσμια γεωργική αξιολόγηση υπό την αιγίδα του FAO (IAASTD)· επιμένει ότι θα πρέπει η εξωτερική χρηματοδότηση της ΕΕ για τη γεωργία να ευθυγραμμίζεται με τον μετασχηματιστικό χαρακτήρα της Ατζέντας του 2030, της Συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα και της ΣΒΠ των Ηνωμένων Εθνών· θεωρεί ότι θα πρέπει να δοθεί ανάλογη προτεραιότητα στις επενδύσεις σε τοπικά προσαρμοσμένες και αποδοτικές από άποψη χρήσης πόρων καλλιέργειες, στην αγροοικολογία, τη γεωργοδασοκομία και τη διαφοροποίηση των καλλιεργειών· |
28. |
υπενθυμίζει ότι η χρήση γενετικά τροποποιημένων σπόρων καλύπτεται από διπλώματα ευρεσιτεχνίας τα οποία υπονομεύουν τα δικαιώματα των γεωργών μικρής κλίμακας και των αυτόχθονων πληθυσμών να αποταμιεύουν, να χρησιμοποιούν, να ανταλλάσσουν και να πωλούν τους σπόρους τους, δικαιώματα τα οποία κατοχυρώνονται σε διεθνείς συμφωνίες όπως η Διεθνής Συνθήκη σχετικά με τους φυτογενετικούς πόρους για τη διατροφή και τη γεωργία (ITPGRFA), η Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των αυτοχθόνων λαών (UNDRIP) και η Διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των κατοίκων και άλλων ανθρώπων που εργάζονται σε αγροτικές περιοχές (UNDROP)· υπενθυμίζει ότι οι γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες συχνά συνδέονται με μεγαλύτερη χρήση ζιζανιοκτόνων· προτρέπει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν υπόψη τις υποχρεώσεις της Ένωσης που απορρέουν από διεθνείς συμφωνίες και να διασφαλίσουν ότι η αναπτυξιακή βοήθεια δεν χρησιμοποιείται για την προώθηση τεχνολογιών γενετικής τροποποίησης (ΓΤ) στις αναπτυσσόμενες χώρες· |
29. |
υπενθυμίζει ότι η ενίσχυση της ποικιλότητας των σπόρων και των καλλιεργειών με τη μετάβαση σε ανθεκτικές ποικιλίες είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη της ανθεκτικότητας της γεωργίας, μέσω της προσαρμογής στις μεταβαλλόμενες συνθήκες, όπως η κλιματική αλλαγή, η απώλεια βιοποικιλότητας, οι νέες ζωονόσοι, οι επιβλαβείς οργανισμοί, η ξηρασία ή οι πλημμύρες, λαμβανομένων υπόψη της ζήτησης τροφίμων και της επισιτιστικής ασφάλειας στις αναπτυσσόμενες χώρες· καλεί την Επιτροπή, στο πλαίσιο των πολιτικών της για την αναπτυξιακή βοήθεια και το εμπόριο και τις επενδύσεις, να στηρίξει τη γεωργία που συνάδει με τις διατάξεις της ITPGRFA, η οποία διασφαλίζει τα δικαιώματα των γεωργών μικρής κλίμακας να διατηρούν, να ελέγχουν, να προστατεύουν και να αναπτύσσουν τους δικούς τους σπόρους και τις παραδοσιακές γνώσεις τους (μεταξύ άλλων από οικονομική, τεχνική άποψη, για τη δημιουργία τραπεζών σπόρων με σκοπό τη διατήρηση και την ανταλλαγή παραδοσιακών σπόρων, καθώς και στο πλαίσιο συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών (ΣΕΣ))· υπογραμμίζει ότι το σύστημα της Ένωσης για την προστασία των νέων ποικιλιών φυτών (σύστημα UPOV) δεν υπηρετεί τα συμφέροντα των αναπτυσσόμενων χωρών στις οποίες κυριαρχούν τα συστήματα σπόρων που διαχειρίζονται οι γεωργοί (άτυπος τομέας σπόρων) και οι πρακτικές εξοικονόμησης, χρήσης, ανταλλαγής και πώλησης σπόρων· παροτρύνει την ΕΕ να προωθήσει το άτυπο σύστημα σπόρων και να αναμορφώσει το σύστημα UPOV κατά τρόπο που να επιτρέπει στους μικροκαλλιεργητές να χρησιμοποιούν σπόρους αγροκτήματος, θεσπίζοντας παράλληλα ένα μηχανισμό δίκαιης κατανομής των οφελών· υπενθυμίζει τη δέσμευση της Επιτροπής να δώσει προτεραιότητα στην αποτελεσματική εφαρμογή της ΣΒΠ στις εμπορικές και επενδυτικές συμφωνίες, και παροτρύνει την ΕΕ να στηρίξει την ανάπτυξη τοπικά προσαρμοσμένων ποικιλιών σπόρων και αποθηκευμένων σπόρων, που διασφαλίζουν το δικαίωμα των γεωργών να διατηρούν γενετικούς πόρους για τους σκοπούς της επισιτιστικής ασφάλειας και της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή· |
30. |
καλεί την ΕΕ να στηρίξει τα καθεστώτα δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας που ενισχύουν την ανάπτυξη τοπικά προσαρμοσμένων ποικιλιών σπόρων και αποθηκευμένων σπόρων· |
31. |
υπενθυμίζει ότι οι μη βιώσιμες πρακτικές στη γεωργία και τη δασοκομία, όπως η υπερβολική άντληση υδάτων και η ρύπανση από επικίνδυνες χημικές ουσίες, προκαλούν σημαντική υποβάθμιση του περιβάλλοντος και απώλεια βιοποικιλότητας· καλεί την ΕΕ να στηρίξει τις αναπτυσσόμενες χώρες στις προσπάθειές τους να ενισχύσουν τη ρύθμιση για τους κινδύνους από τα φυτοφάρμακα, να αξιολογήσουν και να ευθυγραμμίσουν τις καταχωρίσεις φυτοφαρμάκων με τον διεθνή κώδικα δεοντολογίας για τη διαχείριση των φυτοφαρμάκων του FAO/ΠΟΥ, μεταξύ άλλων μέσω της συνεργασίας Νότου-Νότου, να ενισχύσουν την έρευνα και την εκπαίδευση σε εναλλακτικές λύσεις αντί των φυτοφαρμάκων και να αυξήσουν τις επενδύσεις τους σε αγροοικολογικές και βιολογικές πρακτικές και παραγωγή, μεταξύ άλλων σε βιώσιμες πρακτικές άρδευσης και διαχείρισης των υδάτων· καλεί ακόμη την ΕΕ να σταματήσει όλες τις εξαγωγές φυτοπροστατευτικών προϊόντων που είναι απαγορευμένα στην ΕΕ, σύμφωνα με τις δεσμεύσεις της ΕΕ όσον αφορά τη συνοχή της αναπτυξιακής πολιτικής, την Πράσινη Συμφωνία, την αρχή του «μη βλάπτειν» και τη Σύμβαση του Ρότερνταμ του 1998· καλεί την Επιτροπή να λάβει μέτρα για την απαγόρευση των εξαγωγών από την ΕΕ επικίνδυνων ουσιών που είναι απαγορευμένες στην ΕΕ· καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει ότι τα εξαγόμενα προϊόντα πληρούν τα ίδια πρότυπα με αυτά που απαιτούνται από τους Ευρωπαίους παραγωγούς, αποφεύγοντας επικίνδυνες ουσίες που δεν επιτρέπονται στην ΕΕ και εξασφαλίζοντας ίσους όρους ανταγωνισμού σε παγκόσμιο επίπεδο· |
32. |
σημειώνει ότι οι τεχνολογίες γονιδιωματικής καθοδήγησης, όπως στην περίπτωση των ΓΤ κουνουπιών για τον έλεγχο νόσων που μεταδίδονται από φορείς, συνιστούν σοβαρές και πρωτοφανείς απειλές για το περιβάλλον και τη φύση, συμπεριλαμβανομένων μη αναστρέψιμων αλλαγών στις αλυσίδες τροφίμων και στα οικοσυστήματα, καθώς και απωλειών βιοποικιλότητας, από τις οποίες εξαρτώνται οι φτωχότεροι στον κόσμο για τη διαβίωσή τους· εκφράζει εκ νέου την ανησυχία του για τις νέες νομικές, περιβαλλοντικές προκλήσεις, τις προκλήσεις σχετικά με τη βιοασφάλεια και τη διακυβέρνηση που ενδέχεται να προκύψουν από την ελευθέρωση στο περιβάλλον γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών ή οργανισμών γονιδιωματικής καθοδήγησης, μεταξύ άλλων για λόγους διατήρησης της φύσης· επαναλαμβάνει ότι η ελεύθερη, εκ των προτέρων και εν επιγνώσει συναίνεση των αυτόχθονων πληθυσμών και των τοπικών κοινοτήτων πρέπει να επιδιώκεται και να λαμβάνεται πριν από την ελευθέρωση κάθε τεχνολογίας που θα μπορούσε να επηρεάσει τις παραδοσιακές τους γνώσεις, την καινοτομία, τις πρακτικές, τα μέσα βιοπορισμού και τη χρήση γης, πόρων και υδάτων· τονίζει ότι αυτό πρέπει να γίνει με συμμετοχικό τρόπο, με τη σύμπραξη όλων των δυνητικά επηρεαζόμενων κοινοτήτων πριν από τυχόν υλοποίηση· δεδομένου ότι οι τεχνολογίες γονιδιωματικής καθοδήγησης εγείρουν ανησυχίες σχετικά με τις δυσκολίες πρόβλεψης της συμπεριφοράς τους και ότι οι οργανισμοί γονιδιωματικής καθοδήγησης θα μπορούσαν να καταστούν χωροκατακτητικά είδη από μόνοι τους, θεωρεί ότι δεν θα πρέπει να επιτρέπονται οι ελευθερώσεις γενετικά τροποποιημένων οργανισμών γονιδιωματικής καθοδήγησης, μεταξύ άλλων για λόγους προστασίας της φύσης, σύμφωνα με την αρχή της προφύλαξης· |
33. |
υπενθυμίζει ότι η διατήρηση, η αποκατάσταση και η βιώσιμη διαχείριση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων είναι ζωτικής σημασίας για τις στρατηγικές μετριασμού της κλιματικής αλλαγής, με παράλληλη διασφάλιση του σεβασμού των δικαιωμάτων και των μέσων βιοπορισμού των αλιέων μικρής κλίμακας και των παράκτιων κοινοτήτων· τονίζει ότι η ειδική έκθεση της IPCC για τους ωκεανούς και την κρυόσφαιρα σε ένα μεταβαλλόμενο κλίμα αποδεικνύει τα οφέλη του συνδυασμού επιστημονικών γνώσεων με τοπικές και αυτόχθονες γνώσεις για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας· παροτρύνει την ΕΕ να αναπτύξει μια προσέγγιση όσον αφορά τη διακυβέρνηση των ωκεανών με γνώμονα τα ανθρώπινα δικαιώματα· |
34. |
τονίζει ότι περίπου 3 δισεκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο βασίζονται στα αλιευτικά προϊόντα ως κύρια πηγή πρωτεϊνών· υπογραμμίζει ότι η υπερβολική αλιευτική ικανότητα στο πλαίσιο του διεθνούς εμπορίου ιχθύων, όπως στην περίπτωση του κιτρινόπτερου τόνου στα ύδατα των Σεϋχελλών, απειλεί την επισιτιστική ασφάλεια παράκτιων κοινοτήτων και θαλάσσιων οικοσυστημάτων στις αναπτυσσόμενες χώρες· υπενθυμίζει τη δέσμευση της ΕΕ στην αρχή της συνοχής της αναπτυξιακής πολιτικής και της χρηστής διακυβέρνησης· θεωρεί ότι οι συμφωνίες σύμπραξης βιώσιμης αλιείας θα πρέπει να ενισχυθούν προκειμένου να καταστούν πραγματικά βιώσιμες, να συνάδουν με τις βέλτιστες διαθέσιμες επιστημονικές γνωμοδοτήσεις και να λαμβάνουν υπόψη τις σωρευτικές επιπτώσεις των διαφόρων εν ισχύι αλιευτικών συμφωνιών· καλεί την ΕΕ να στηρίξει τις βιώσιμες αλιευτικές δραστηριότητες στις αναπτυσσόμενες χώρες, με στόχο την αποκατάσταση και την προστασία των θαλάσσιων και παράκτιων οικοσυστημάτων· τονίζει τη σημασία που έχει η συνέχιση και η εντατικοποίηση της καταπολέμησης της παράνομης, λαθραίας και άναρχης (ΠΛΑ) αλιείας, μέσω της ενίσχυσης των κυρώσεων για συναφείς εγκληματικές πρακτικές και της διάθεσης οικονομικών πόρων για τον σκοπό αυτό· |
35. |
καλεί την Επιτροπή να υποστηρίξει τη θέσπιση ενός παγκόσμιου προγράμματος ανάπτυξης ικανοτήτων για τη χρήση και τη διαχείριση της βιοποικιλότητας του εδάφους και του Παγκόσμιου Παρατηρητηρίου για τη Βιοποικιλότητα του εδάφους· καλεί την Επιτροπή να στηρίξει τις συνεχιζόμενες προσπάθειες της Επιτροπής γενετικών πόρων για τη διατροφή και τη γεωργία του FAO για ένα παγκόσμιο σχέδιο δράσης με στόχο την αντιμετώπιση της μείωσης της βιοποικιλότητας για τα τρόφιμα και τη γεωργία και την προώθηση της βιώσιμης διαχείρισής της· |
36. |
επισημαίνει το γεγονός ότι οι αλιείς μικρής κλίμακας εξαρτώνται άμεσα από την παράκτια και θαλάσσια βιοποικιλότητα για την επιβίωσή τους· τονίζει ότι οι ωκεανοί και οι ακτές του πλανήτη απειλούνται σε πολύ μεγάλο βαθμό, για παράδειγμα, από μη βιώσιμες αλιευτικές πρακτικές, ραγδαία κλιματική αλλαγή, ρύπανση της ξηράς που φθάνει στις θάλασσες και τους ωκεανούς, θαλάσσια ρύπανση, υποβάθμιση των ωκεανών, ευτροφισμό και οξίνιση· παροτρύνει την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να λάβουν όλα τα αναγκαία μέτρα για την ολιστική αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της θαλάσσιας ρύπανσης και της εξάντλησης των ιχθύων, μέσω μιας συνεκτικής και ολοκληρωμένης προσέγγισης που θα συνεκτιμά τον εξωτερικό αντίκτυπο όλων των τομεακών πολιτικών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της θαλάσσιας ρύπανσης που προκύπτει από τη γεωργική πολιτική της, προκειμένου να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στις διεθνείς δεσμεύσεις της για τη βιοποικιλότητα και την κλιματική αλλαγή· |
37. |
εφιστά την προσοχή στη σημασία των θαλάσσιων πόρων για την κάλυψη βασικών ανθρώπινων αναγκών στις αναπτυσσόμενες χώρες· ζητεί να αναγνωριστεί ο ωκεανός ως παγκόσμιος κοινός πόρος, αναγνώριση που θα συμβάλει στην επίτευξη των ΣΒΑ στις αναπτυσσόμενες χώρες και θα διασφαλίσει την αποτελεσματική προστασία του· καλεί, επομένως, την Επιτροπή να υποστηρίξει σε διεθνή πολυμερή φόρουμ, όπως οι περιφερειακές οργανώσεις διαχείρισης της αλιείας, ένα φιλόδοξο μοντέλο διακυβέρνησης για τη θαλάσσια βιοποικιλότητα και τους θαλάσσιους γενετικούς πόρους που θα είναι υπεράνω των εθνικών δικαιοδοσιών· τονίζει, επιπλέον, την ανάγκη εφαρμογής μιας ολοκληρωμένης και βασισμένης στο οικοσύστημα προσέγγισης σε όλους τους τομείς της γαλάζιας οικονομίας, που θα εδράζεται στην επιστήμη· τονίζει, ως εκ τούτου, το χρέος των κρατών να απέχουν από τη λήψη μέτρων, συμπεριλαμβανομένων αναπτυξιακών έργων μεγάλης κλίμακας, τα οποία ενδέχεται να επηρεάσουν αρνητικά τα μέσα βιοπορισμού, τα εδάφη ή τα δικαιώματα πρόσβασης της παράκτιας και θαλάσσιας αλιείας μικρής κλίμακας, εκτός εάν υπάρχει η ελεύθερη, εκ των προτέρων και εν επιγνώσει συναίνεσή τους, και να διασφαλίσουν ότι τα δικαστήρια προστατεύουν τα εν λόγω δικαιώματα· τονίζει ότι θα πρέπει να διενεργούνται εκ των προτέρων αξιολογήσεις των έργων της εξορυκτικής βιομηχανίας, ιδίως προκειμένου να αξιολογούνται οι πιθανές αρνητικές επιπτώσεις στα ανθρώπινα δικαιώματα για τις τοπικές αλιευτικές κοινότητες· |
Εμπόριο
38. |
επισημαίνει την ευθύνη της ΕΕ να μειώσει τα έμμεσα αίτια της απώλειας βιοποικιλότητας, με τη συστηματική συμπερίληψη της βιοποικιλότητας και διασφαλίσεων κατά της αρπαγής γαιών στις εμπορικές διαπραγματεύσεις και στον διάλογο με αναπτυσσόμενες χώρες· |
39. |
καλεί την Επιτροπή να αξιολογήσει προσεκτικά τις επιπτώσεις των εμπορικών συμφωνιών στην αποψίλωση των δασών, την απώλεια βιοποικιλότητας και τα ανθρώπινα δικαιώματα στις εκτιμήσεις επιπτώσεων στη βιωσιμότητα (SIA), με βάση ολοκληρωμένα και αξιόπιστα επιστημονικά δεδομένα και μεθοδολογίες αξιολόγησης· |
40. |
επισημαίνει ότι, σύμφωνα με τον FAO, σχεδόν το ένα τρίτο των παγκόσμιων τροφίμων χάνεται ή σπαταλιέται, ενώ περίπου το ένα τρίτο των συλλεγόμενων τροφίμων χάνεται είτε στη μεταφορά τροφίμων είτε στην αλυσίδα μεταποίησης· παροτρύνει την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να προωθήσουν πρακτικές που μειώνουν την απώλεια και τη σπατάλη τροφίμων σε παγκόσμιο επίπεδο και να διασφαλίσουν τα δικαιώματα των αναπτυσσόμενων χωρών στην επισιτιστική κυριαρχία ως μέσο για την επίτευξη επισιτιστικής ασφάλειας, μείωσης της φτώχειας και βιώσιμων, δίκαιων και χωρίς αποκλεισμούς παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού και τοπικών και περιφερειακών αγορών, δίνοντας ιδιαίτερη προσοχή στην οικογενειακή γεωργία, με στόχο τη διασφάλιση του εφοδιασμού με οικονομικά προσιτά και προσβάσιμα τρόφιμα· ζητεί, στο πλαίσιο αυτό, να δοθεί προτεραιότητα στην τοπική παραγωγή και κατανάλωση που στηρίζουν τη γεωργία μικρής κλίμακας, ωφελούν ιδίως τις γυναίκες και τους νέους, διασφαλίζουν τη δημιουργία θέσεων εργασίας σε τοπικό επίπεδο, εγγυώνται δίκαιες τιμές για τους παραγωγούς και τους καταναλωτές και μειώνουν την εξάρτηση των χωρών από τις εισαγωγές και την ευαισθησία τους, ιδίως των αναπτυσσόμενων χωρών, στις διεθνείς διακυμάνσεις των τιμών· |
41. |
σημειώνει ότι τα κεφάλαια των συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών (ΣΕΣ) της ΕΕ για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη δεν εφαρμόζονται αποτελεσματικά· ζητεί από την Επιτροπή να ενισχύσει τα κεφάλαια για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη στο πλαίσιο των ΣΕΣ της ΕΕ, ιδίως όσον αφορά τις διατάξεις σχετικά με τη βιοποικιλότητα· τονίζει ότι, για να είναι εκτελεστοί, οι περιβαλλοντικοί στόχοι των συμφωνιών ελεύθερων συναλλαγών (ΣΕΣ) της ΕΕ πρέπει να είναι σαφείς και συγκεκριμένοι και να μπορεί να ελεγχθεί η εφαρμογή τους· καλεί την Επιτροπή να εξετάσει, στο πλαίσιο της επικείμενης αναθεώρησης του σχεδίου δράσης 15 σημείων, το ενδεχόμενο ανάληψης περαιτέρω δράσης και κατανομής πόρων ώστε να καταστεί δυνατή η αποτελεσματική εφαρμογή των κεφαλαίων για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη, εφαρμόζοντας την αρχή της συνοχής της πολιτικής για τη βιώσιμη ανάπτυξη· |
42. |
επισημαίνει ότι η ΕΕ συμπεριλαμβάνει ήδη στις εμπορικές συμφωνίες μη εμπορικές διατάξεις που αφορούν τη βιοποικιλότητα, σημειώνοντας παράλληλα ότι μπορεί να μελετηθεί το ενδεχόμενο εφαρμόσιμων, μετρήσιμων και ρεαλιστικών εγγυήσεων· |
43. |
επισημαίνει ότι η βιοποικιλότητα των καλλιεργούμενων φυτών και των εκτρεφόμενων ζώων έχει μειωθεί ως αποτέλεσμα του διεθνούς εμπορίου· ζητεί να αξιολογηθεί πλήρως ο άμεσος και έμμεσος αντίκτυπος των ΣΕΣ της ΕΕ στη βιοποικιλότητα· |
44. |
καλεί την Επιτροπή να επανεξετάσει προσεκτικά την εμπορική πολιτική της, ιδίως τις συμφωνίες οικονομικής εταιρικής σχέσης, προκειμένου να διασφαλίσει ότι δεν αντίκειται στις αρχές της συνοχής της αναπτυξιακής πολιτικής, της Συμφωνίας του Παρισιού και της Πράσινης Συμφωνίας· ζητεί από την Επιτροπή και το Συμβούλιο να μη συνάψουν νέες ΣΕΣ που θα μπορούσαν να συντείνουν στην επιδείνωση της παγκόσμιας αποψίλωσης των δασών και της απώλειας βιοποικιλότητας· |
Δημόσια υγεία
45. |
τονίζει ότι η υποβάθμιση της βιοποικιλότητας και των οικοσυστημάτων έχει άμεσες, αλλά και έμμεσες, επιπτώσεις στη δημόσια υγεία· |
46. |
σημειώνει ότι η ποικίλη διατροφή σε συνδυασμό με την παγκόσμια σύγκλιση σε μέτρια επίπεδα θερμίδων και κατανάλωσης κρέατος θα βελτίωνε την υγεία και την επισιτιστική ασφάλεια σε πολλές περιοχές και θα μείωνε επίσης σημαντικά τις επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα· |
47. |
τονίζει τη σχέση μεταξύ απώλειας βιοποικιλότητας και αύξησης των ζωονοσογόνων παραγόντων· υπενθυμίζει ότι ο κίνδυνος πανδημίας αυξάνεται από ανθρωπογενείς αλλαγές που φέρνουν τα άγρια ζώα, το ζωικό κεφάλαιο και τους ανθρώπους σε στενότερη επαφή, όπως η αλλαγή της χρήσης γης, η αποψίλωση των δασών, η επέκταση και εντατικοποίηση της γεωργίας, το νόμιμο και παράνομο εμπόριο και η κατανάλωση άγριων ειδών, καθώς και η δημογραφική πίεση· υπενθυμίζει ότι η οικολογική αποκατάσταση είναι κρίσιμης σημασίας για την εφαρμογή της προσέγγισης «Μία υγεία»· τονίζει, γενικότερα, ότι η πανδημία COVID-19 κατέδειξε πόσο σημαντική είναι η αναγνώριση της εγγενούς σύνδεσης μεταξύ ανθρώπινης υγείας, υγείας των ζώων και βιοποικιλότητας· τονίζει, συνεπώς, τη σημασία της προσέγγισης «Μία υγεία» και την επακόλουθη ανάγκη να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στην υγειονομική περίθαλψη, την πρόληψη των ασθενειών και την πρόσβαση σε φάρμακα στις αναπτυσσόμενες χώρες, με τη διασφάλιση της συνοχής μεταξύ των πολιτικών για το εμπόριο, την υγεία, την έρευνα και την καινοτομία και των στόχων της αναπτυξιακής πολιτικής· καλεί την Επιτροπή, σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων, να ενισχύσει τη δράση της ΕΕ κατά των πανδημιών και άλλων απειλών για την υγεία, λαμβάνοντας υπόψη τη σχέση μεταξύ ζωονοσογόνων πανδημιών και απώλειας βιοποικιλότητας, σύμφωνα με τη νέα πρόταση της Επιτροπής για τις σοβαρές διασυνοριακές απειλές κατά της υγείας, αξιοποιώντας παράλληλα τη συνεργασία με τις χώρες εταίρους της ΕΕ με στόχο τη μείωση του κινδύνου μελλοντικών ζωονοσογόνων πανδημιών και τη στήριξη της κατάρτισης διεθνούς συνθήκης για τις πανδημίες στο πλαίσιο της ΠΟΥ· |
48. |
υπενθυμίζει ότι η πλειονότητα των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για την υγειονομική περίθαλψη και την πρόληψη ασθενειών προέρχονται από τη βιοποικιλότητα, ιδίως από φυτά από όλο τον κόσμο, ενώ πολλά σημαντικά θεραπευτικά μέσα προέρχονται από αυτόχθονες γνώσεις και παραδοσιακά φάρμακα· |
49. |
τονίζει τις προκλήσεις που δημιουργούν στις αναπτυσσόμενες χώρες τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας (ΔΔΙ) επί γενετικών πόρων και παραδοσιακών γνώσεων όσον αφορά την πρόσβαση σε φάρμακα, την παραγωγή γενόσημων φαρμάκων και την πρόσβαση των γεωργών σε σπόρους· |
50. |
τονίζει ότι πρέπει να διασφαλιστεί ότι τα οφέλη των γενετικών πόρων της φύσης κατανέμονται δίκαια και ισότιμα και επισημαίνει την ανάγκη συνοχής μεταξύ των διεθνών συμφωνιών στο πλαίσιο αυτό· τονίζει ότι οι κανονισμοί που εγκρίνονται για την προστασία των γενετικών πόρων και των σχετικών παραδοσιακών γνώσεων πρέπει να συμμορφώνονται με τις διεθνείς δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί για την προαγωγή και τον σεβασμό των δικαιωμάτων των αυτόχθονων πληθυσμών όπως κατοχυρώνονται στη διακήρυξη των Ηνωμένων Εθνών του 2007 για τα δικαιώματα των αυτοχθόνων λαών (UNDRIP) και στη Σύμβασης αριθ. 169 της ΔΟΕ του 1989 περί των ιθαγενών λαών και των λαών με φυλετική συγκρότηση· τονίζει την ανάγκη να αποκαλύπτεται η προέλευση των γενετικών πόρων κατά τη διάρκεια των διαδικασιών για τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας, όταν είναι γνωστή, σύμφωνα με την οδηγία 98/44/ΕΚ (12)· καλεί την Επιτροπή να ασκήσει πίεση για να διασφαλιστεί η συμφωνία των κανόνων του ΠΟΕ με το Πρωτόκολλο της Ναγκόγια στη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τη Βιολογική Ποικιλότητα, με στόχο την αποτελεσματική αποτροπή της βιολογικής πειρατείας· |
Αυτόχθονες πληθυσμοί και τοπικές κοινότητες
51. |
υπογραμμίζει το γεγονός ότι η παγκόσμια αξιολόγηση της IPBES κατέδειξε τη σημασία των αυτόχθονων πληθυσμών και των τοπικών κοινοτήτων για τη διατήρηση της παγκόσμιας βιοποικιλότητας και τη διαχείριση των οικοσυστημάτων· θεωρεί λυπηρό το γεγονός ότι, παρά τις μεγάλες δυνατότητες που παρέχουν, οι γνώσεις των αυτοχθόνων δεν έχουν αξιοποιηθεί αποτελεσματικά, ενώ η ρητή αναγνώριση των αυτόχθονων και φυλετικών πληθυσμών και των δικαιωμάτων τους εξακολουθεί να απουσιάζει από το νομικό, πολιτικό και θεσμικό πλαίσιο πολλών χωρών, και η εφαρμογή της εξακολουθεί να αποτελεί μείζον ζήτημα· |
52. |
υπογραμμίζει ότι οι κτηνοτρόφοι και οι λοιποί χρήστες γης που χρησιμοποιούν με φυσικό τρόπο τους βοσκότοπους και φυσικούς λειμώνες συμβάλλουν στη διατήρηση και τη βιώσιμη χρήση της φυσικής και εγχώριας βιοποικιλότητας· |
53. |
επισημαίνει τις πολυάριθμες καταγγελίες για μεγάλης κλίμακας παραβιάσεις των δικαιωμάτων των αυτόχθονων πληθυσμών που αναφέρθηκαν από τον Ειδικό Εισηγητή των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των αυτόχθονων πληθυσμών, οι οποίες οφείλονται, για παράδειγμα, στην αύξηση της εξορυκτικής δραστηριότητας, στην ανάπτυξη έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, στην επέκταση γεωργικών επιχειρήσεων, στην ανάπτυξη μεγάλων υποδομών και σε μέτρα διατήρησης· |
54. |
καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να ενισχύσουν τον έλεγχο των χρηματοδοτούμενων από την ΕΕ έργων και των εμπορικών συμφωνιών, προκειμένου να προλαμβάνονται και να εντοπίζονται οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να καθίσταται δυνατή η ανάληψη δράσης κατά των παραβιάσεων αυτών, με ιδιαίτερη προσοχή στα έργα και τις συμφωνίες που ενδέχεται να επηρεάσουν τη γη, τα εδάφη ή τα φυσικά περιουσιακά στοιχεία των αυτόχθονων πληθυσμών και των τοπικών κοινοτήτων, μεταξύ άλλων όταν πρόκειται για τη δημιουργία προστατευόμενης περιοχής ή την επέκταση υφιστάμενης προστατευόμενης περιοχής· τονίζει ότι ο Μηχανισμός Βιώσιμης Ανάπτυξης θα πρέπει να στοχεύει στη χρηματοδότηση έργων που ωφελούν τους πλέον ευάλωτους στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και της απώλειας βιοποικιλότητας και ότι τα έργα που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο του ΜΒΑ θα πρέπει να υποβάλλονται σε αξιολόγηση επιπτώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα, ενώ μόνο τα έργα με θετικό αντίκτυπο θα είναι επιλέξιμα για καταχώριση· επιμένει ότι όλες οι δραστηριότητες των ενωσιακών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων σε αναπτυσσόμενες χώρες, και ιδίως της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, πρέπει να είναι συνεπείς με τις δεσμεύσεις της ΕΕ για το κλίμα και να ακολουθούν μια προσέγγιση με βάση τα ανθρώπινα δικαιώματα· ζητεί την ενίσχυση και την εμβάθυνση των αντίστοιχων μηχανισμών καταγγελιών των τραπεζών για άτομα ή ομάδες τα δικαιώματα των οποίων έχουν παραβιαστεί από τέτοιου είδους δραστηριότητες και θα μπορούσαν να είναι επιλέξιμα για την άσκηση ένδικων μέσων· |
55. |
υπενθυμίζει το καθήκον των κρατών, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, να αναγνωρίζουν και να προστατεύουν τα δικαιώματα των αυτόχθονων πληθυσμών να κατέχουν, να αναπτύσσουν, να ελέγχουν και να χρησιμοποιούν τις κοινόχρηστες εκτάσεις τους και να συμμετέχουν στη διαχείριση και τη διατήρηση των φυσικών πόρων τους· καλεί επιτακτικά την ΕΕ να διασφαλίσει την εφαρμογή μιας προσέγγισης βασιζόμενης σε δικαιώματα για όλα τα έργα που χρηματοδοτούνται μέσω της επίσημης αναπτυξιακής βοήθειας, με ιδιαίτερη έμφαση στα δικαιώματα των κτηνοτρόφων και των αυτόχθονων πληθυσμών και τοπικών κοινοτήτων, συμπεριλαμβανομένων της αναγνώρισης του δικαιώματός τους στην αυτοδιάθεση και της πρόσβασης στα δικαιώματα γαιοκτησίας, όπως κατοχυρώνονται στις συνθήκες για τα ανθρώπινα δικαιώματα, μεταξύ άλλων στην UNDRIP· τονίζει την ανάγκη συμμόρφωσης με την αρχή της ελεύθερης, εκ των προτέρων και εν επιγνώσει συναίνεσης, όπως ορίζεται στη Σύμβαση αριθ. 169 της ΔΟΕ του 1989 για τους αυτόχθονες και νομαδικούς πληθυσμούς, μεταξύ άλλων σε σχέση με όλες τις αποφάσεις που αφορούν προστατευόμενες περιοχές, και τη θέσπιση μηχανισμών λογοδοσίας, υποβολής καταγγελιών και προσφυγής για παραβιάσεις των δικαιωμάτων των αυτοχθόνων, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων διατήρησης· καλεί τα κράτη μέλη της ΕΕ που δεν το έχουν ακόμη πράξει να προβούν στην κύρωση της Σύμβασης αριθ. 169 της ΔΟΕ· υπογραμμίζει ότι η Σύμβαση αριθ. 169 της ΔΟΕ υποχρεώνει όλα τα κράτη που την έχουν κυρώσει να αναπτύξουν συντονισμένη δράση για την προστασία των δικαιωμάτων των αυτόχθονων πληθυσμών· |
56. |
επισημαίνει τις πολυάριθμες καταγγελίες για εκτεταμένες παραβιάσεις των δικαιωμάτων των υπερασπιστών του περιβάλλοντος, όπως ανέφερε ο ειδικός εισηγητής του ΟΗΕ για την κατάσταση των υπερασπιστών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ο οποίος κατήγγειλε τον αυξανόμενο αριθμό επιθέσεων, απειλών κατά της ζωής και δολοφονιών εις βάρος τους· υπενθυμίζει την υποχρέωση των κρατών να προστατεύουν τους υπερασπιστές του περιβάλλοντος και τις οικογένειές τους από την παρενόχληση, τον εκφοβισμό και τη βία, υποχρέωση η οποία κατοχυρώνεται στο διεθνές δίκαιο για τα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς και να διασφαλίζουν τις θεμελιώδεις ελευθερίες τους· καλεί την ΕΕ να επενδύσει περαιτέρω και να ενισχύσει τους ειδικούς μηχανισμούς και τα προγράμματα προστασίας για τους υπερασπιστές των περιβαλλοντικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καθώς και για τους αυτόχθονες πληθυσμούς και τις τοπικές κοινότητες, διασφαλίζοντας μεταξύ άλλων τη συνέχιση των έργων ProtectDefenders.eu· τονίζει την ανάγκη να αναγνωριστούν τα δικαιώματα, οι γνώσεις και η πείρα τους στην καταπολέμηση της απώλειας βιοποικιλότητας και της υποβάθμισης του περιβάλλοντος· |
57. |
καλεί επιτακτικά την ΕΕ να διασφαλίσει ότι η πρωτοβουλία NaturAfrica προστατεύει την άγρια χλωρίδα και πανίδα και τα συναφή οικοσυστήματα σύμφωνα με μια προσέγγιση διατήρησης βασιζόμενη σε δικαιώματα, η οποία απαιτεί την ελεύθερη, εκ των προτέρων και εν επιγνώσει συγκατάθεση των ενδιαφερόμενων αυτόχθονων πληθυσμών και τοπικών κοινοτήτων, από κοινού με τις ομάδες της κοινωνίας των πολιτών που τους υποστηρίζουν· καλεί την ΕΕ να παράσχει τεχνική και οικονομική βοήθεια για τον σκοπό αυτό· |
58. |
παροτρύνει την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να στηρίξουν την Αφρικανική Αρχιτεκτονική Διακυβέρνησης, και ιδίως το Αφρικανικό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Δικαιωμάτων των Λαών, προκειμένου να εφαρμόσουν το πλαίσιο πολιτικής της Αφρικανικής Ένωσης για τη νομαδική κτηνοτροφία στην Αφρική και, γενικότερα, να αναγνωρίσουν τα δικαιώματα των κτηνοτρόφων και των αυτόχθονων πληθυσμών· |
59. |
τονίζει ότι η διασφάλιση των δικαιωμάτων γαιοκτησίας αποτελεί προϋπόθεση για τον αποτελεσματικό εξορθολογισμό της βιοποικιλότητας· σημειώνει, ωστόσο, ότι η έλλειψη συλλογικών δικαιωμάτων γαιοκτησίας για τους αυτόχθονες πληθυσμούς αποτελεί βασικό εμπόδιο για τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας της διατήρησης με βάση τα δικαιώματα· |
60. |
υπενθυμίζει ότι η μετάβαση σε μια πράσινη και ψηφιακή οικονομία έχει τεράστιες επιπτώσεις στον εξορυκτικό τομέα και ότι υπάρχουν αυξανόμενες ανησυχίες ότι η εξόρυξη θα εξαπλωθεί σε ευαίσθητα δασικά τοπία, συντείνοντας στην αποψίλωση και την υποβάθμιση των δασών· υπενθυμίζει ότι το 80 % των δασών παγκοσμίως βρίσκονται εντός παραδοσιακών εδαφών και εδαφών αυτόχθονων πληθυσμών· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να εντείνουν τις προσπάθειές τους για την προώθηση υπεύθυνων και βιώσιμων εξορυκτικών πρακτικών, επιταχύνοντας παράλληλα τη μετάβασή τους σε μια κυκλική οικονομία· ζητεί, ειδικότερα, από την ΕΕ να αναπτύξει ένα περιφερειακής εμβέλειας πλαίσιο για τις εξορυκτικές βιομηχανίες, το οποίο θα επιβάλλει κυρώσεις στις εταιρείες που παραβιάζουν τα ανθρώπινα δικαιώματα και θα παρέχει έννομη προστασία στους αυτόχθονες πληθυσμούς των οποίων τα δικαιώματα έχουν παραβιαστεί· τονίζει την ανάγκη να απαγορευτεί η μεταλλευτική έρευνα και εκμετάλλευση σε όλες τις προστατευόμενες περιοχές, συμπεριλαμβανομένων των εθνικών πάρκων και των τοποθεσιών παγκόσμιας κληρονομιάς· |
Περιβαλλοντικό έγκλημα
61. |
υπογραμμίζει το γεγονός ότι το περιβαλλοντικό έγκλημα συνιστά παγκόσμια απειλή για τη διατήρηση της φύσης, τη βιώσιμη ανάπτυξη, τη σταθερότητα και την ασφάλεια· |
62. |
τονίζει ότι η παράνομη εμπορία άγριων ειδών θα πρέπει να κατηγοριοποιηθεί ως «σοβαρό έγκλημα», σύμφωνα με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών των Ηνωμένων Εθνών κατά του διεθνικού οργανωμένου εγκλήματος, προκειμένου να διευκολυνθεί η διεθνής συνεργασία, ιδίως σε μια συγκυρία όπου το εμπόριο και η κατανάλωση άγριων ειδών συνιστούν σοβαρό κίνδυνο μελλοντικών πανδημιών· |
63. |
καλεί την Επιτροπή να αναθεωρήσει το σχέδιο δράσης της ΕΕ για την καταπολέμηση της παράνομης εμπορίας άγριων ειδών για να παταχθεί η παράνομη εμπορία άγριων ειδών· εκφράζει την ικανοποίησή του για το σχέδιο μέτρων που δημοσίευσε η Επιτροπή με στόχο την αποτελεσματική απαγόρευση του εμπορίου ελεφαντοστού της ΕΕ· καλεί, στο πλαίσιο αυτό, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναλάβουν διεθνή δράση για να σταματήσει η ζήτηση ελεφαντόδοντου και να αντιμετωπιστούν τα βαθύτερα αίτια της κρίσης λαθροθηρίας του ελέφαντα, εντείνοντας τη συνεργασία τους με τις αφρικανικές χώρες και παρέχοντάς τους τη βοήθειά τους· ζητεί την αναθεώρηση της οδηγίας για το περιβαλλοντικό έγκλημα (13) με την επέκταση του πεδίου εφαρμογής της και τη θέσπιση ειδικών διατάξεων για την επιβολή κυρώσεων, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα περιβαλλοντικά εγκλήματα, συμπεριλαμβανομένης της παράνομης αλιείας, της εγκληματικότητας εις βάρος άγριων ειδών και του δασικού εγκλήματος, αναγνωρίζονται ως σοβαρά εγκλήματα και τιμωρούνται επαρκώς, ιδίως στο πλαίσιο του οργανωμένου εγκλήματος, και να θεσπιστούν, ως εκ τούτου, ισχυρά αποτρεπτικά μέτρα· |
64. |
προτρέπει τις χώρες που εμπλέκονται στην προμήθεια, διαμετακόμιση και ζήτηση παράνομου εμπορίου άγριων ειδών να εμβαθύνουν τα επίπεδα συνεργασίας τους προκειμένου να καταπολεμηθεί το εν λόγω εμπόριο σε ολόκληρη την αλυσίδα· παροτρύνει, ειδικότερα, τις κυβερνήσεις των χωρών προέλευσης: i) να βελτιώσουν το κράτος δικαίου και να θεσπίσουν αποτελεσματικά αποτρεπτικά μέτρα με την ενίσχυση της ποινικής έρευνας, δίωξης και καταδίκης· ii) να θεσπίσουν αυστηρότερους νόμους που θα αντιμετωπίζουν την παράνομη εμπορία άγριων ειδών ως «σοβαρό έγκλημα» που απαιτεί τον ίδιο βαθμό προσοχής και σοβαρότητας με άλλες μορφές διεθνικού οργανωμένου εγκλήματος· iii) να διαθέσουν περισσότερους πόρους για την καταπολέμηση των εγκλημάτων που αφορούν τα άγρια είδη, και ειδικότερα για την ενίσχυση της επιβολής της νομοθεσίας σχετικά με τα άγρια είδη, των εμπορικών ελέγχων, της παρακολούθησης, καθώς και του εντοπισμού και της κατάσχεσης στα τελωνεία· iv) να δεσμευτούν για μια πολιτική μηδενικής ανοχής στο θέμα της διαφθοράς· |
65. |
σημειώνει ότι το περιβαλλοντικό έγκλημα απειλεί την ανθρώπινη ασφάλεια καταστρέφοντας πόρους που είναι απαραίτητοι για τα μέσα βιοπορισμού, γεννώντας βία και συγκρούσεις, τροφοδοτώντας τη διαφθορά και προκαλώντας άλλες βλάβες· παροτρύνει την ΕΕ να καταστήσει την καταπολέμηση του περιβαλλοντικού εγκλήματος ύψιστη στρατηγική πολιτική προτεραιότητα στον τομέα της διεθνούς δικαστικής συνεργασίας, καθώς και για τα θεσμικά της όργανα και τις Διασκέψεις των Μερών, ιδίως προάγοντας τη συμμόρφωση προς τις πολυμερείς περιβαλλοντικές συμφωνίες (ΠΠΣ), με τη θέσπιση ποινικών κυρώσεων και με την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών και με την προώθηση της διεύρυνσης της δικαιοδοσίας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου ώστε να καλύπτει τις εγκληματικές πράξεις που ισοδυναμούν με οικοκτονία· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να διαθέσουν τους κατάλληλους οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους για την πρόληψη, τη διερεύνηση και τη δίωξη των περιβαλλοντικών εγκλημάτων· |
66. |
υπογραμμίζει, γενικότερα, ότι το διεθνές δίκαιο έχει εξελιχθεί και έχει υιοθετήσει νέες έννοιες, όπως κοινή κληρονομιά της ανθρωπότητας, βιώσιμη ανάπτυξη και μελλοντικές γενιές, αλλά τονίζει ότι δεν υπάρχει μόνιμος διεθνής μηχανισμός για την παρακολούθηση και την αντιμετώπιση της περιβαλλοντικής ζημίας και καταστροφής που μεταβάλλει σημαντικά τα παγκόσμια κοινά αγαθά ή τις υπηρεσίες οικοσυστημάτων· καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να στηρίξουν, για τον σκοπό αυτό, την αλλαγή νοοτροπίας προκειμένου η οικοκτονία και το δικαίωμα των μελλοντικών γενεών να συμπεριληφθούν στο διεθνές περιβαλλοντικό δίκαιο· |
o
o o
67. |
αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή. |
(1) ΕΕ L 201 της 26.7.2013, σ. 60.
(2) https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/IDAN/2020/603494/EXPO_IDA(2020)603494_EN.pdf
(3) https://ec.europa.eu/info/sites/default/files/communication-annex-eu-biodiversity-strategy-2030_en.pdf και https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/TA-8-2016-0034_EL.html
(4) https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/IDAN/2020/658217/IPOL_IDA(2020)658217_EN.pdf
(5) ΕΕ C 118 της 8.4.2020, σ. 15.
(6) https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/STUD/2014/534980/EXPO_STU(2014)534980_EN.pdf
(7) https://www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/IDAN/2020/603488/EXPO_IDA(2020)603488_EN.pdf
(8) Κείμενα που εγκρίθηκαν, P9_TA(2020)0285.
(9) Biodiversity: Finance and the Economic and Business Case for Action. Συνοπτική παρουσίαση και συγκεφαλαίωση, Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), Μάιος 2019, σ. 7.
(10) Biodiversity: Finance and the Economic and Business Case for Action. Συνοπτική παρουσίαση και συγκεφαλαίωση, ΟΟΣΑ, Μάιος 2019.
(11) Εργαστήρι της IPBES για τη βιοποικιλότητα και τις πανδημίες, έκθεση εργαστηρίου, 2020, σ. 23.
(12) Οδηγία 98/44/ΕΚ το Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 6ης Ιουλίου 1998, για την έννομη προστασία των βιοτεχνολογικών εφευρέσεων (ΕΕ L 213 της 30.7.1998, σ. 13).
(13) Οδηγία 2008/99/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 19ης Νοεμβρίου 2008, σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος μέσω του ποινικού δικαίου (ΕΕ L 328 της 6.12.2008, σ. 28).