1.1.

1.2.

1.3.

1.4.

1.5.

1.6.

1.7.

1.8.

1.9.

1.10.

1.11.

1.12.

1.13.

2.1.

2.2.

2.3.

2.4.

2.5.

2.6.

2.7.

2.8.

2.9.

2.10.

2.11.

2.12.

2.13.

2.14.

—

Το θεματολόγιο των Ηνωμένων Εθνών με ορίζοντα το 2030 παρουσιάζει 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ), τους οποίους η ΕΕ έχει δεσμευτεί να επιτύχει μέχρι το 2030. Η ΕΟΚΕ ζητεί την υιοθέτηση μιας συνολικής στρατηγικής της ΕΕ για τη βιωσιμότητα με ορίζοντα το 2050 προκειμένου να εφαρμοστεί το θεματολόγιο του ΟΗΕ για το 2030, με την εγγύηση ενός φιλόδοξου προϋπολογισμού της ΕΕ, και πιστεύει ότι η υλοποίηση του ΕΠΚΔ θα συμβάλει σε αυτό (17):

—

Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι τα ακόλουθα θα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται ως βασικοί παράγοντες ανθεκτικότητας σε ένα πρόγραμμα δράσης (28):

—

Είναι απολύτως απαραίτητο να ξεπεραστεί το έλλειμμα δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων, με στόχο την επίτευξη των επιπέδων βραχυπρόθεσμων επενδύσεων του 2007 (22,5 % του ΑΕγχΠ στην ΕΕ, σε σύγκριση με το σημερινό 20,5 %: αμφότερα τα δύο ποσοστά εξακολουθούν να είναι σαφώς χαμηλότερα από τα αντίστοιχα της Κίνας και των ΗΠΑ). Κατά συνέπεια, μία από τις κύριες προτεραιότητες των δημοσιονομικών πολιτικών πρέπει να είναι η ενθάρρυνση των δημόσιων και των ιδιωτικών επενδύσεων, καθώς και η δρομολόγηση μιας διαδικασίας μεταρρύθμισης για τη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Οι μεταρρυθμίσεις αυτές πρέπει να συμβαδίζουν με μεταρρυθμίσεις οι οποίες βελτιώνουν την ποιότητα της απασχόλησης, μειώνοντας τα ανησυχητικά επίπεδα αβεβαιότητάς της και διασφαλίζοντας υψηλού επιπέδου κοινωνικά και εργασιακά δικαιώματα (29)·

—

Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι, κατά τη θέσπιση δεικτών αναφοράς και ελάχιστων προτύπων για μια κοινωνική Ευρώπη «τριπλού Α» (30), η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη θα πρέπει να συμφωνήσουν σε ένα σύνολο κοινών αρχών, ορισμών και μεθόδων όσον αφορά την καθιέρωση ενός συστήματος επαρκούς ελάχιστου εισοδήματος σε όλα τα κράτη μέλη. Οι τρέχουσες εργασίες σχετικά με τους προϋπολογισμούς αναφοράς (31) και το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Ελάχιστου Εισοδήματος (32) παρέχουν τη βάση για την έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη των κοινών κριτηρίων για τον ορισμό του επαρκούς ελάχιστου εισοδήματος για να βγουν οι άνθρωποι από τη φτώχεια και να διάγουν έναν αξιοπρεπή βίο. Σε συνεννόηση με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, θα πρέπει να εξεταστεί η ανάληψη νομοθετικής πρωτοβουλίας της ΕΕ στον εν λόγω τομέα.

—

Είναι απαραίτητες περαιτέρω δημόσιες επενδύσεις στην υγεία, την εκπαίδευση και την κοινωνική ένταξη, αλλά και στον οικολογικό προσανατολισμό της οικονομίας, ιδίως σε τοπικό και σε περιφερειακό επίπεδο. Θα πρέπει να διευθετηθούν με τη θέσπιση του χρυσού κανόνα που η ΕΟΚΕ έχει προτείνει σε πολλές από τις πλέον πρόσφατες γνωμοδοτήσεις της, δηλαδή ότι δεν θα πρέπει να προσμετρώνται όσον αφορά την εκπλήρωση των στόχων για το έλλειμμα του συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης τα επενδυτικά έξοδα, ιδίως όσα προάγουν τη μακροπρόθεσμη βιώσιμη ανάπτυξη. Με τον τρόπο αυτό, και σε συνδυασμό με μια διαδικασία μεταρρύθμισης, θα εξακολουθήσει να διασφαλίζεται η μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα των δημοσίων οικονομικών (33)·

—

Η ΕΟΚΕ σημειώνει τη δέσμευση της εκλεγείσας Προέδρου της Επιτροπής να καταθέσει πρόταση όσον αφορά τη θέσπιση νομικού μέσου που θα διασφαλίζει ότι κάθε εργαζόμενος στην Ένωσή μας έχει έναν δίκαιο ελάχιστο μισθό. Θεωρεί χρήσιμο να καθοριστούν σημεία αναφοράς που θα επιτρέπουν την αξιολόγηση της επάρκειας των χαμηλών μισθών με σκοπό την πρόληψη της φτώχειας των μισθωτών, μεταξύ άλλων με την προώθηση της ανάλυσης και της ανταλλαγής ορθών πρακτικών μέσω των διαθέσιμων διαδικασιών αμοιβαίας μάθησης και με την καθιέρωση κοινών προτύπων για τον καθορισμό διαφανών και προβλέψιμων ελάχιστων μισθών, όπου υφίστανται και εάν οι κοινωνικοί εταίροι το επιθυμούν (34).

—

Ο μετριασμός των κοινωνικών ανισοτήτων, η καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και της απάτης και η υποστήριξη της δικαιότερης κατανομής της φορολογικής επιβάρυνσης πρέπει να καταστούν πολιτικές προτεραιότητες της προσεχούς Επιτροπής. Ως εκ τούτου, η ΕΟΚΕ ζητεί να εφαρμοστούν χωρίς καθυστέρηση οι κανόνες που θεσπίστηκαν για την καταπολέμηση αυτών των μορφών εγκλημάτων και ατασθαλιών σε ευρωπαϊκό επίπεδο και να αξιολογηθεί η δυνατότητα θέσπισης και άλλων πιο αποτελεσματικών μέτρων που θα περιλαμβάνουν επίσης μέσα για τον τερματισμό των παράνομων δραστηριοτήτων των φορολογικών παραδείσων (35).

3.1.

3.2.

3.3.

3.4.

3.5.

3.6.

3.7.

—

Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει τη θέσπιση, στο πλαίσιο του κοινωνικού διαλόγου στα αρμόδια εθνικά και περιφερειακά επίπεδα, κατάλληλων μέτρων σχετικά με τις «δίκαιες μεταβάσεις», με την πρόβλεψη μέτρων και δράσεων για τη διαχείριση, τη διαφοροποίηση και την παροχή ελάχιστης προστασίας σε περιπτώσεις αναδιοργάνωσης των χώρων εργασίας ή ομαδικών απολύσεων που προκύπτουν από διάφορες μορφές μετάβασης (τεχνολογικές, δημογραφικές, λόγω παγκοσμιοποίησης, κλιματικής αλλαγής, κυκλικής οικονομίας), συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος συμμετοχής σε συλλογικές διαπραγματεύσεις, με σκοπό την πρόβλεψη των αλλαγών και την παροχή στήριξης στους θιγόμενους εργαζομένους (εξέλιξη της οδηγίας για τις ομαδικές απολύσεις (40)).

—

Η δίκαιη μετάβαση χρειάζεται να αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του πλαισίου πολιτικής για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Οι πολιτικές δίκαιης μετάβασης θα πρέπει να επικεντρώνονται στη διόρθωση των δυσμενών συνεπειών κατανομής των μέτρων πολιτικής για το κλίμα, να εστιάζουν στην ενεργό διαχείριση των μεταβάσεων στην αγορά εργασίας, καθώς και να ασχολούνται με θέματα περιφερειακής ανάπτυξης·

—

Για την αντιμετώπιση των κλιματικών και περιβαλλοντικών προκλήσεων, η ΕΕ πρέπει να μετατρέψει τη γραμμική οικονομία σε κυκλική και κλιματικά ουδέτερη οικονομία, η οποία θα διασφαλίζει ότι οι κύκλοι είναι μακράς διαρκείας και κατά το δυνατόν αποτελεσματικότεροι (41)·

—

Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι το σύμφωνο «Ο χρηματοπιστωτικός τομέας υπέρ του κλίματος»(Finance-Climate PACT) θα πρέπει να καλύπτει όλες τις πτυχές μιας πολιτικής για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής: τη δίκαιη μετάβαση (μέτρα για την άμβλυνση των επιπτώσεων της αλλαγής, αλλά και για την αντιστάθμιση των ζημιών και απωλειών), καθώς και αποτελεσματικές πολιτικές για την προσαρμογή στην αλλαγή του κλίματος. Το μοντέλο της κυκλικής οικονομίας θα πρέπει να προωθείται κατά το δυνατόν περισσότερο και είναι αναγκαίο να βελτιωθεί το ρυθμιστικό του πλαίσιο. Το σύνολο των μέτρων θα πρέπει να χρηματοδοτείται από προϋπολογισμούς που επιτυγχάνονται με τον αναπροσανατολισμό των τρεχουσών επενδύσεων (οικολογικός προσανατολισμός) και μέσα από νέες πηγές προσβάσιμης χρηματοδότησης (42)·

—

Το σύμφωνο απαιτεί τη δημιουργία ενός σαφούς και προβλέψιμου πλαισίου πολιτικής της ΕΕ, σε μακροπρόθεσμη βάση, ώστε να διασφαλίζεται ο προγραμματισμός των επενδύσεων. Το πλαίσιο αυτό θα πρέπει να συνοδεύεται από ενεργό προβληματισμό σχετικά με διαφορετικές επιλογές πολιτικής, όπως οι μηχανισμοί συνοριακής προσαρμογής (για παράδειγμα ο φόρος άνθρακα στα σύνορα), προκειμένου να αποφευχθεί η διαρροή άνθρακα (43) για προϊόντα τα οποία δεν υπόκεινται στα ίδια περιβαλλοντικά και κοινωνικά πρότυπα (44)·

—

Εφόσον εγκριθεί και υλοποιηθεί πλήρως η ταξινόμηση της βιωσιμότητας (45), θα πρέπει να εξεταστεί η ανάγκη θέσπισης πρόσθετων νομοθετικών μέτρων, όπου αυτό κρίνεται σκόπιμο και βάσει εμπεριστατωμένης εκτίμηση επιπτώσεων. Σε αυτό το πλαίσιο, η ΕΟΚΕ παραπέμπει σε δύο γνωμοδοτήσεις της με τα εξής θέματα: «Ευρωπαϊκό σύμφωνο “Ο χρηματοπιστωτικός τομέας υπέρ του κλίματος”» (46) και «Σχέδιο δράσης: χρηματοδότηση της αειφόρου ανάπτυξης» (47) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής·

—

Οι επενδύσεις, δημόσιες και ιδιωτικές, στην οικονομία με ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα πρέπει να ενισχυθούν ώστε να επιτευχθούν οι αναβαθμισμένοι στόχοι μείωσης των εκπομπών της ΕΕ για το 2030, ενώ θα χρειαστούν ριζικές αλλαγές για την επίτευξη οικονομίας με ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα μέχρι το 2050, σύμφωνα με τους στόχους του Παρισιού. Η διαρκής αδυναμία της επενδυτικής δραστηριότητας σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στην Ευρώπη έρχεται επίσης σε αντίθεση με το υψηλό επίπεδο των υφιστάμενων επιδοτήσεων υπέρ των ορυκτών καυσίμων και άλλων επιβλαβών για το περιβάλλον επιδοτήσεων που εξακολουθούν να εφαρμόζονται στα κράτη μέλη της. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο η έλλειψη επενδύσεων: η κατανομή των υφιστάμενων πόρων είναι επίσης δυσλειτουργική. Απαιτούνται σαφείς πολιτικοί στόχοι και ένα πιο συνεκτικό πλαίσιο πολιτικής για την αντιμετώπιση αυτών των αρνητικών τάσεων. Σε κάθε περίπτωση, το τέλος της εποχής των ορυκτών καυσίμων στην Ευρώπη πρέπει να συνοδεύεται από τις απαραίτητες επενδύσεις που θα διασφαλίζουν την προστασία των εργαζομένων της, τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και τη στήριξη της τοπικής ανάπτυξης. Οι διαδικασίες μετάβασης πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγμάτευσης με τους κοινωνικούς εταίρους και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και να συνδέονται αποτελεσματικές πολιτικές διαφάνειας και επικοινωνίας.

—

Οι εκπομπές CO2 θα πρέπει να φορολογούνται σε επίπεδο ΕΕ με κοινωνικά δίκαιο τρόπο, κάνοντας τους ρυπαίνοντες να πληρώνουν και υποστηρίζοντας τις επενδύσεις σε οικονομικά προσιτή καθαρή ενέργεια. Η φορολόγηση της ενέργειας μπορεί να στηρίξει τη μετάβαση σε καθαρές μορφές ενέργειας και να συμβάλει στη βιώσιμη και κοινωνικά δίκαιη ανάπτυξη·

—

Ένας από τους μεγαλύτερους περιβαλλοντικούς κινδύνους για την υγεία στην ΕΕ είναι η ρύπανση του αέρα, η οποία προκαλεί περίπου 400 000 πρόωρους θανάτους ετησίως. Η αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης μέσω της δράσης για το κλίμα αποτελεί ευκαιρία για την αύξηση της λαϊκής και πολιτικής υποστήριξης για τις πολιτικές που αφορούν την αλλαγή του κλίματος·

—

Καταπολέμηση της ενεργειακής φτώχειας και της έλλειψης νερού και εξασφάλιση προσβάσιμων, υγιεινών και καλής ποιότητας τροφίμων, ασφαλών προϊόντων και τερματισμός της καταστροφικής έκθεσης σε τοξικές χημικές ουσίες. Ένα ευρύ μείγμα πολιτικών, συμπεριλαμβανομένης της γεωργικής πολιτικής της ΕΕ, θα βοηθήσει να ανταποκριθούμε στις νέες κοινωνιακές απαιτήσεις, συμπεριλαμβανομένων βιώσιμων μεθόδων παραγωγής, καλύτερης διατροφής, μείωσης των αποβλήτων τροφίμων, καλύτερης διαβίωσης των ζώων, προστασίας του κλίματος και διατήρησης της βιοποικιλότητας.

—

Η ΕΕ θα πρέπει να υποστηρίξει τις προσπάθειες των χωρών εταίρων να καταργήσουν σταδιακά τις επιβλαβείς για το περιβάλλον επιδοτήσεις προκειμένου να τις βοηθήσει να εφαρμόσουν το Θεματολόγιο του 2030 και τη συμφωνία του Παρισιού για την αλλαγή του κλίματος·

—

Η εμπορική πολιτική της ΕΕ πρέπει να συνάδει με το Θεματολόγιο του 2030 και τη συμφωνία του Παρισιού. Οι ισχύουσες διατάξεις όσον αφορά τα κεφάλαια εμπόριο και βιώσιμη ανάπτυξη των συμφωνιών πρέπει να εφαρμόζονται αποτελεσματικά.

4.1.

4.2.

4.3.

4.4.

—

Η ΕΕ χρειάζεται έναν συνεκτικό και εκτελεστό μηχανισμό για την τακτική παρακολούθηση της κατάστασης της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου σε όλες τις χώρες της ΕΕ.

—

Πρέπει να υποστηρίζεται η ελευθερία και η ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης και να δίδεται το δικαίωμα στην κοινωνία των πολιτών να διαδραματίζει τον ρόλο της στη δημοκρατία.

—

Η πολιτική για τους καταναλωτές αφορά άμεσα τα συμφέροντα των πολιτών και, ως εκ τούτου, μπορεί να επηρεάσει την προσήλωσή τους στη διαδικασία ολοκλήρωσης της ΕΕ. Η ΕΟΚΕ καλεί την Επιτροπή να διασφαλίσει την τήρηση και την ενδυνάμωση των δικαιωμάτων των καταναλωτών στο πλαίσιο της διαδικασίας του προγράμματος REFIT, στον ψηφιακό κόσμο, καθώς και όσον αφορά την ασφάλεια των προϊόντων και των υπηρεσιών. Η Επιτροπή θα πρέπει να ενισχύσει τα μέτρα για την εξάλειψη της ενεργειακής ένδειας και της καταναλωτικής φτώχειας και να βελτιώσει την πρόσβαση σε τρόφιμα και υπηρεσίες για όλους τους Ευρωπαίους. Η Επιτροπή θα πρέπει επίσης να προαγάγει τα δικαιώματα των καταναλωτών στην πληροφόρηση, την εκπαίδευση και τη συμμετοχή, καθώς και το δικαίωμά τους να οργανώνονται έτσι ώστε να εκπροσωπούνται τα συμφέροντά τους κατά τον σχεδιασμό των κανόνων που τους αφορούν.

—

Η Επιτροπή πρέπει να ολοκληρώσει την αναθεώρηση των κύριων νομοθετικών και μη νομοθετικών μέσων της ευρωπαϊκής πολιτικής για τους καταναλωτές ως πολιτική ιθαγένειας με εγκάρσιο και οριζόντιο χαρακτήρα και να υποβάλει νέο σχέδιο δράσης για την προστασία και την υπεράσπιση των καταναλωτών για την επόμενη δεκαετία.

—

Επιπλέον, λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση στις υπηρεσίες γενικού συμφέροντος (ΥΓΣ) αποτελεί σημαντική συνιστώσα της κοινωνικής δικαιοσύνης και βασίζεται στην αρχή της ίσης μεταχείρισης των χρηστών απαγορεύοντας κάθε είδους διάκρισης ή αποκλεισμού, η ΕΟΚΕ ζητεί την αποσαφήνιση της έννοιας της καθολικής πρόσβασης σε ΥΓΟΣ και τη θέσπιση νομοθετικών μέτρων τα οποία θα υποχρεώνουν τα κράτη μέλη να καθορίζουν δείκτες που θα προσδιορίζουν την πρόσβαση αυτή (48).

—

Η Επιτροπή θα πρέπει να υποβάλει ευρωπαϊκή ατζέντα για την καταπολέμηση των διακρίσεων για τους λόγους που ορίζονται στο άρθρο 19 της Συνθήκης της Λισαβόνας, αλλά και να λάβει συγκεκριμένα μέτρα για την αποδέσμευση και αναθεώρηση της οδηγίας σχετικά με την εφαρμογή των αρχών της ίσης μεταχείρισης και να εξετάσει τις συνθήκες των παιδιών, των γυναικών, των ατόμων με αναπηρία και των ηλικιωμένων σε ευάλωτες καταστάσεις, καθώς και τις νέες μορφές ευπάθειας. Η ΕΟΚΕ συνιστά στην Επιτροπή να αναλάβει επειγόντως δράση επί του θέματος αυτού ήδη από την αρχή της εντολής της.

—

Η Επιτροπή θα πρέπει να αναλάβει συγκεκριμένες πρωτοβουλίες σύμφωνα με τις συστάσεις της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία και να εφαρμόσει τη σύμβαση του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία (ΣΗΕΔΑΑ/UNCRPD) στις εξωτερικές της πολιτικές και τα προγράμματα, συμπεριλαμβανομένης της καθιέρωσης κάρτας αναπηρίας της ΕΕ που θα αναγνωρίζεται σε όλα τα κράτη μέλη. Το 2020, η ΕΕ θα πρέπει να υποβάλει την πρότασή της σχετικά με το ευρωπαϊκό θεματολόγιο για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες 2020-2030 και να ανακηρύξει το 2023 ευρωπαϊκό έτος Δικαιωμάτων των Ατόμων με Αναπηρία.

—

Η ΕΟΚΕ ενθαρρύνει επίσης την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να υποστηρίξει την ανάληψη δραστηριοτήτων στα εκπαιδευτικά ιδρύματα σε όλα τα επίπεδα, προκειμένου να βοηθήσει τους φοιτητές να κάνουν διάκριση μεταξύ «ψευδών ειδήσεων»και επιστημονικά τεκμηριωμένων πραγματικών γεγονότων.

—

Η ΕΕ πρέπει να βελτιώσει τις πολιτικές και τις δράσεις της για να διασφαλίσει την ισότητα των φύλων εφαρμόζοντας ένα μετασχηματιστικό και μετρήσιμο θεματολόγιο για την ισότητα των φύλων στο πλαίσιο μιας ολοκληρωμένης και φιλόδοξης πενταετούς ενωσιακής στρατηγικής για την ισότητα των φύλων. Η στρατηγική αυτή θα πρέπει να περιλαμβάνει την κατάργηση των μισθολογικών διαφορών λόγω φύλου όχι μόνο μέσω ειδικού εργαλείου που θα ενισχύει την εταιρική διαφάνεια στις μισθολογικές πολιτικές και τις στρατηγικές τους για την αντιμετώπιση των διαφορών στις αμοιβές των δύο φύλων, αλλά και με την αντιμετώπιση όλων των τομέων που καθορίζονται στο σχέδιο δράσης για την καταπολέμηση του μισθολογικού χάσματος μεταξύ των δύο φύλων. Επιπλέον, η ΕΕ πρέπει να εγγυηθεί ότι όλα τα άτομα που αντιμετωπίζουν πολλαπλές διακρίσεις έχουν ίσες ευκαιρίες στην κοινωνία.

—

Η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη παροχής βοήθειας και ένταξης των προσφύγων και των αιτούντων άσυλο. Καλεί την Επιτροπή να ξεκινήσει επειγόντως και να προβεί σε αποτελεσματική μεταρρύθμιση του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου, με το οποίο θα γίνονται σεβαστά τα ανθρώπινα δικαιώματα, καθώς και στη θέσπιση ενός πραγματικά κοινού συστήματος για όλα τα κράτη μέλη. Συνιστά επίσης να σημειωθεί πρόοδος όσον αφορά τις θεωρήσεις επανεγκατάστασης και τις ανθρωπιστικές θεωρήσεις για τους πρόσφυγες, προκειμένου να καλυφθούν οι πραγματικές ανάγκες. Καλεί την Επιτροπή να εντείνει τις προσπάθειες για την παρακολούθηση και τη διευκόλυνση της εφαρμογής της συμφωνίας για την κατανομή των προσφύγων μεταξύ των κρατών μελών.

—

Επιπλέον, ζητεί να γίνονται σεβαστά τα ανθρώπινα δικαιώματα και το διεθνές δίκαιο κατά την επανεξέταση των συμφωνιών εταιρικής σχέσης με τρίτες χώρες διέλευσης και προέλευσης μεταναστευτικών ροών, καθώς και την ανάπτυξη χρηματοοικονομικών μέσων για την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της μετανάστευσης.

—

Η συνεργασία με τις χώρες-εταίρους είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της μετανάστευσης, την παροχή βοήθειας στους πρόσφυγες, την αντιμετώπιση των μεικτών μεταναστευτικών ροών, την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου και τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας των επιστροφών και των επανεισδοχών. Για την παροχή αποτελεσματικής βοήθειας στους ανθρώπους στις χώρες καταγωγής τους, είναι αναγκαίο να συντονιστούν τα ανθρωπιστικά, αναπτυξιακά και πολιτικά μέσα.

—

Η ΕΕ θα πρέπει να υιοθετήσει πολιτικές και μέτρα που θα υποστηρίζουν την ασφαλή, οργανωμένη και νόμιμη μετανάστευση, αλλά και θα ενισχύουν την ένταξη και την κοινωνική συνοχή. Η ΕΕ θα πρέπει να ρυθμίσει το καθεστώς των «περιβαλλοντικά εκτοπισμένων ατόμων» και να συνεργάζεται στενότερα με τη ΔΟΕ όσον αφορά τα προγράμματα μετανάστευσης και ενσωμάτωσης των εργαζομένων (49).

—

Η ΕΟΚΕ ζητεί ασφαλείς και νόμιμες διαδρομές για τους πρόσφυγες όταν εισέρχονται στην ΕΕ. Κρίνεται απαραίτητο όλοι οι συναρμόδιοι από την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να ακολουθήσουν μια συντονισμένη προσέγγιση, με βάση την κοινή ευθύνη, τη δίκαιη κατανομή, τη σύγκλιση και τον σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων, έτσι ώστε να υπάρχουν περισσότερες επιλογές οικογενειακής επανένωσης, μετεγκατάστασης και επανεγκατάστασης.

5.1.

5.2.

5.3.

5.4.

5.5.

—

Η ΕΟΚΕ ζητεί ειδικότερα μια φιλόδοξη ατζέντα εμπορικής πολιτικής και στα τρία επίπεδα, μονομερές, διμερές και πολυμερές — μιας πολιτικής που θα δημιουργεί ανάπτυξη και υψηλής ποιότητας θέσεις εργασίας στην ΕΕ, προωθώντας παράλληλα μια εμπορική πολιτική βασισμένη σε κανόνες σε παγκόσμιο επίπεδο.

—

Η ΕΕ, μαζί με την ευρωπαϊκή κοινωνία των πολιτών, συμπεριλαμβανομένων των επιχειρήσεων, πρέπει επίσης να προωθήσει ενεργά τον πλήρη σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά τη διαπραγμάτευση των εμπορικών συμφωνιών. Επιπλέον, θα πρέπει να τηρούνται οι συμβάσεις της ΔΟΕ. Οι συμφωνίες αυτές θα πρέπει να υπόκεινται σε δημοκρατικό έλεγχο, διασφαλίζοντας τη δέουσα συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών, ενώ θα πρέπει να αναζητηθεί και χάρτης πορείας με σταθερές δεσμεύσεις σε περίπτωση που οι συμβάσεις της ΔΟΕ δεν επικυρώνονται ή δεν εφαρμόζονται σωστά (50).

—

Η ΕΕ πρέπει επίσης να ενσωματώσει μια ισχυρή δέσμευση σε σχέση με τη συμφωνία του Παρισιού και τη σύμβαση για τη Βιολογική Ποικιλότητα προκειμένου να τίθενται σε εφαρμογή πραγματικές κοινωνικές και περιβαλλοντικές ρήτρες και ρήτρες για την προστασία των καταναλωτών σε κάθε εμπορική συμφωνία (θα αφορά όλους τους πιθανούς εμπορικούς εταίρους της Ευρώπης εφόσον 195 από τα 197 μέλη των Ηνωμένων Εθνών την έχουν υπογράψει). Η τιμολόγηση του άνθρακα σε παγκόσμιο επίπεδο αποτελεί επίσης επιλογή που θα πρέπει να αναλυθεί περαιτέρω, ιδίως για τις ευρωπαϊκές βιομηχανίες έντασης πόρων και ενεργειακής κατανάλωσης (51), και εάν σχεδιαστεί ορθά σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ και του ΠΟΕ, θα πρέπει να προωθηθεί ενεργά (52). Η εισαγωγή ενός συνοριακού φόρου άνθρακα θα μπορούσε να συμβάλει στην επίτευξη αυτού του στόχου.

—

Η ΕΟΚΕ ενθαρρύνει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εντείνει τον διάλογό της με την κοινωνία των πολιτών, ώστε να ενισχύσει τη λειτουργία των κεφαλαίων για το εμπόριο και τη βιώσιμη ανάπτυξη (ΕΒΑ) στις τρέχουσες και τις μελλοντικές εμπορικές συμφωνίες. Η ΕΟΚΕ προτρέπει την Επιτροπή να είναι πιο φιλόδοξη, ιδίως προκειμένου να ενισχυθεί η αποτελεσματική εφαρμογή των δεσμεύσεων στα κεφάλαια περί ΕΒΑ (53). Η ΕΕ πρέπει επίσης να συμπεριλάβει ρήτρες που επιβάλλουν τον ύψιστο σεβασμό για τα ανθρώπινα δικαιώματα, την προστασία των καταναλωτών και τα δικαιώματα των εργαζομένων σε όλες τις μελλοντικές εμπορικές συμφωνίες. Επιπλέον, πρέπει να τηρούνται οι συμβάσεις της ΔΟΕ. Οι συμφωνίες αυτές θα πρέπει να υπόκεινται σε δημοκρατική εποπτεία, διασφαλίζοντας τη δέουσα συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών.

—

Η ΕΟΚΕ τάσσεται υπέρ της δίκαιης φορολόγησης και υποστηρίζει την καταπολέμηση της απάτης, της φοροδιαφυγής, της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, καθώς και των χρηματοοικονομικών πρακτικών που εφαρμόζονται σε φορολογικούς παραδείσους. Η συνεργασία θα πρέπει να αποτελέσει κοινό στόχο των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, των κυβερνήσεων και των επιχειρήσεων με στόχο να τεθούν σε εφαρμογή αποτελεσματικοί μηχανισμοί, όπως, για παράδειγμα, οι δύο οδηγίες κατά της φοροαποφυγής.

—

Η ΕΕ οφείλει να συνεργαστεί με άλλες οικονομικές περιοχές προκειμένου να καταπολεμήσει αποτελεσματικά τη διαφθορά και τη φοροδιαφυγή σε παγκόσμιο επίπεδο και να διασφαλίσει ότι οι διεθνείς κανόνες για τη φορολογία των επιχειρήσεων είναι σαφείς, διαφανείς, αντικειμενικοί και προβλέψιμοι.

—

Τα νέα επιχειρηματικά μοντέλα που κάνουν χρήση διαδικτυακών πλατφορμών και άλλων ψηφιακών εργαλείων ώθησαν τις επιχειρήσεις να βασίζονται όλο και λιγότερο στη φυσική παρουσία σε μια χώρα. Η ΕΟΚΕ πιστεύει ότι είναι πολύ σημαντικό να αναπτυχθούν νέες αρχές σχετικά με τον τρόπο καταλογισμού και φορολόγησης των κερδών των εταιρειών σε μια χώρα της ΕΕ, σε διάλογο με τους εμπορικούς εταίρους, και να ενθαρρυνθεί η ενεργός συμμετοχή στις τρέχουσες διαπραγματεύσεις που διεξάγονται σε επίπεδο ΟΟΣΑ/G20 σχετικά με μια συμφωνία για την ψηφιακή οικονομία, προκειμένου να αποφευχθεί τυχόν κλιμάκωση των εμπορικών και φορολογικών εντάσεων μεταξύ των μεγάλων οικονομικών παραγόντων του κόσμου (54).

6.1.

6.2.

6.3.

6.4.

6.5.

6.6.

—

Προώθηση της σημασίας της συνεργασίας σε διοργανικό επίπεδο, με παράλληλη τήρηση των προνομίων κάθε θεσμικού οργάνου, όπως κατοχυρώνονται στις Συνθήκες, με τη συνεργασία αυτή να έχει λάβει ένα νέο πλαίσιο μέσω της διοργανικής συμφωνίας της 13ης Απριλίου 2016 για τη βελτίωση της νομοθεσίας. Η ΕΟΚΕ είναι της γνώμης ότι θα πρέπει να συμμετέχει προκειμένου να λαμβάνονται υπόψη οι απόψεις όλων των ενδιαφερομένων μερών και, σε τελική ανάλυση, να διευκολύνεται η συμμετοχή των πολιτών στις εργασίες της ΕΕ.

—

Η χρήση των εργαλείων για τη βελτίωση της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής είναι άλλος ένας τρόπος για να εξασφαλιστεί η περαιτέρω ενσωμάτωση της βιώσιμης ανάπτυξης στις ευρωπαϊκές πολιτικές. Όλες οι εκτιμήσεις επιπτώσεων της Επιτροπής πρέπει να αξιολογούν τις περιβαλλοντικές, κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις, ώστε να λαμβάνεται δεόντως υπόψη και να συνυπολογίζεται η βιωσιμότητα. Οι εκ των υστέρων αξιολογήσεις πρέπει επίσης να αναλύουν και τις τρεις διαστάσεις βάσει μιας ισχυρής ολοκληρωμένης προσέγγισης. Επιπλέον, απαιτούνται διαβουλεύσεις με τους κοινωνικούς εταίρους, τηρώντας τις διατάξεις της Συνθήκης οι οποίες απαιτούν ειδική διαβούλευση με τους εργαζόμενους και τους εργοδότες όσον αφορά τη νομοθεσία για τα κοινωνικά θέματα (άρθρο 154 παράγραφος 2), ενώ οι διαβουλεύσεις με την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών και τα εθνικά κοινοβούλια αποτελούν ένα ακόμη συστατικό στοιχείο της εργαλειοθήκης για τη βελτίωση της νομοθεσίας με στόχο την εκπλήρωση της απαίτησης για τη συμμετοχή όλων, η οποία βρίσκεται στο επίκεντρο του Θεματολογίου για το 2030 (56)·

—

Η ΕΟΚΕ πιστεύει ακράδαντα ότι το προτεινόμενο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο (ΠΔΠ) για την περίοδο 2021-2027 δεν είναι κατάλληλο για την αντιμετώπιση των νέων προκλήσεων που καθορίζονται στο στρατηγικό θεματολόγιο 2019-2024 του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και στις πολιτικές κατευθύνσεις της επόμενης Ευρωπαϊκής Επιτροπής 2019-2024. Η ΕΟΚΕ προτείνει αύξηση της χρηματοδότησης ώστε να καταστεί δυνατή α) η εφαρμογή από τα κράτη μέλη του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων με στόχο την τόνωση της δημιουργίας ποιοτικών θέσεων απασχόλησης στο πλαίσιο της βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης, β) η υλοποίηση του Θεματολογίου του ΟΗΕ με ορίζοντα το 2030 και γ) η εφαρμογή της συμφωνίας του Παρισιού με την προώθηση δίκαιων μεταβάσεων προς πράσινες και ψηφιοποιημένες κοινωνίες.

—

Η είσπραξη κονδυλίων της ΕΕ από τα κράτη μέλη θα πρέπει να εξαρτάται από τον σεβασμό της αρχής του κράτους δικαίου, η οποία συνιστά θεμελιώδη πυλώνα των αξιών της Ένωσης δυνάμει του άρθρου 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ). Η ΕΟΚΕ θεωρεί επίσης ότι η προϋπόθεση αυτή θα μπορούσε να επεκταθεί και στις άλλες αρχές που συνδέονται με το κράτος δικαίου και περιέχονται στις Συνθήκες της ΕΕ (57).

—

Τα προς στήριξη έργα, τα οποία πρέπει να συμμορφώνονται με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών και έχουν μεγάλες απαιτήσεις από άποψη καινοτομίας και Ε & Α, θα υλοποιούνται μέσω εργαλείου που θα καθιστά δυνατή την απεικόνιση των διαφόρων πηγών χρηματοδότησης (μεταξύ των οποίων το προσεχές ΠΔΠ) μέσω διαφόρων δράσεων (58), και συγκεκριμένα:

7.1.

7.2.

7.3.

—

Λαμβάνοντας υπόψη ότι η ΕΟΚΕ αποτελεί το θεσμικό όργανο της κοινωνίας των πολιτών σε επίπεδο ΕΕ, ο ρόλος της θα πρέπει να ενισχυθεί και να αξιοποιηθεί πλήρως και εκτενώς όσον αφορά την καθοδήγηση και τη διευκόλυνση της συμμετοχής και της διαβούλευσης με την κοινωνία των πολιτών στις υποθέσεις της ΕΕ. Ως εκ τούτου, θα πρέπει να συμμετάσχει ενεργά στην προετοιμασία και την υλοποίηση της διάσκεψης για το «Μέλλον της Ευρώπης», η οποία θα ξεκινήσει το 2020 και ανακοινώθηκε από την Ursula von der Leyen στο πρόγραμμά της για την Ευρώπη.

—

Η ΕΟΚΕ παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς και συμμετέχει ενεργά σε δομημένους διαλόγους ή σε συμβουλευτικά φόρουμ (π.χ. πλατφόρμα ενδιαφερομένων φορέων για την κυκλική οικονομία, Ευρωπαϊκό φόρουμ για τη Μετανάστευση) που φέρνουν σε επαφή και συνεργασία τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και άλλους φορείς από θεσμικά όργανα της ΕΕ και τα κράτη μέλη. Κατά τη συγκρότηση των πλατφορμών όπως η REFIT, η Επιτροπή θα πρέπει να εξετάσει το ζήτημα της εκπροσώπησης της ΕΟΚΕ, σύμφωνα με την εντολή που της ανατίθεται από τις Συνθήκες, και κατ’ αυτόν τον τρόπο να εξασφαλίσει ότι αυτή αντικατοπτρίζει τη σύνθεση της ΕΟΚΕ με τη μορφή των τριών ομάδων της.

—

Η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι, σε επίπεδο ΕΕ, δεν υπάρχει διαρθρωμένη συμμετοχή των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών στη διαδικασία παρακολούθησης της εφαρμογής της πολιτικής συνοχής. Ως εκ τούτου, συνιστά με έμφαση στην Επιτροπή να συστήσει ένα Ευρωπαϊκό φόρουμ συνοχής της κοινωνίας των πολιτών (60) με τη συμμετοχή οργανώσεων εργοδοτών και εργαζομένων και άλλων σχετικών οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών·

—

Κατά τη δημιουργία διαδικτυακών πυλών για τη συλλογή απόψεων από το κοινό, μεταξύ άλλων και από οργανισμούς και από ιδιώτες, η Επιτροπή θα πρέπει να κάνει διάκριση μεταξύ των συνεισφορών των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών και των συνεισφορών από ιδιώτες. Για τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή θα πρέπει να προβεί σε χαρτογράφηση των ενδιαφερόμενων μερών σε συνεργασία με την ΕΟΚΕ, με στόχο να εντοπιστούν αντιπροσωπευτικές και γεωγραφικά ισορροπημένες ομάδες-στόχοι με βάση το Μητρώο Διαφάνειας. Επιπλέον, η Επιτροπή θα πρέπει να διασφαλίζει ότι οι απαντήσεις σταθμίζονται ποσοτικά και ποιοτικά και θα πρέπει να επιδιώκει συνεχώς τη βελτίωση αυτών των διαβουλεύσεων ως προς τη διαφάνεια, την προσβασιμότητα, την ανατροφοδότηση και την υποχρέωση λογοδοσίας προς τους συμμετέχοντες.

—

Προκειμένου να αναπτυχθεί μια περισσότερο στρατηγική προσέγγιση σχετικά με αυτές τις πρακτικές, θέτοντάς τις σε μια πιο δομημένη θεσμική και αντιπροσωπευτική βάση, η Επιτροπή θα πρέπει να συνεργαστεί στενά με την ΕΟΚΕ και να ζητήσει την κατάρτιση διερευνητικής γνωμοδότησης σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο ο διάλογος των πολιτών θα μπορούσε να οργανωθεί αποτελεσματικά και σε μόνιμη βάση, οδηγώντας σε συγκεκριμένη ανακοίνωση της Επιτροπής.

—

Η αποτελεσματικότητα της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Πολιτών θα πρέπει να βελτιωθεί και να διερευνηθούν νέοι τρόποι, όπως η χρήση ψηφιακών εργαλείων, ώστε να αυξηθεί η συμμετοχή των νέων και ειδικότερα των ατόμων που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες.