Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52010IP0307

    Δημοσιογραφία και νέα μέσα ενημέρωσης - δημιουργία δημόσιας σφαίρας στην Ευρώπη Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Σεπτεμβρίου 2010 σχετικά με τη δημοσιογραφία και τα νέα μέσα ενημέρωσης – δημιουργία δημόσιας σφαίρας στην Ευρώπη (2010/2015(INI))

    ΕΕ C 308E της 20.10.2011, p. 55–61 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

    20.10.2011   

    EL

    Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

    CE 308/55


    Τρίτη 7 Σεπτεμβρίου 2010
    Δημοσιογραφία και νέα μέσα ενημέρωσης - δημιουργία δημόσιας σφαίρας στην Ευρώπη

    P7_TA(2010)0307

    Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Σεπτεμβρίου 2010 σχετικά με τη δημοσιογραφία και τα νέα μέσα ενημέρωσης – δημιουργία δημόσιας σφαίρας στην Ευρώπη (2010/2015(INI))

    2011/C 308 E/09

    Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

    έχοντας υπόψη τον Τίτλο II της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση,

    έχοντας υπόψη τα άρθρα 11, 41 και 42 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

    έχοντας υπόψη την κοινή δήλωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής με τίτλο «Σύμπραξη για την επικοινωνιακή προβολή των ευρωπαϊκών θεμάτων», που υπεγράφη στις 22 Οκτωβρίου 2008 (1),

    έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 2ας Απριλίου 2008 με τίτλο «Debate Europe – αξιοποίηση των εμπειριών του σχεδίου Δ για δημοκρατία, διάλογο και δημόσια συζήτηση» (COM(2008)0158),

    έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 24ης Απριλίου 2008 με τίτλο «Η επικοινωνιακή προβολή των ευρωπαϊκών θεμάτων μέσω των οπτικοακουστικών μέσων» (SEC(2008)0506),

    έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 21ης Δεκεμβρίου 2007 με τίτλο «Η επικοινωνία για τα ευρωπαϊκά θέματα μέσω του Διαδικτύου – Η συμμετοχή των πολιτών» (SEC(2007)1742),

    έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας της Επιτροπής της 3ης Οκτωβρίου 2007 με τίτλο «Πρόταση διοργανικής συμφωνίας - Σύμπραξη για την επικοινωνιακή προβολή των ευρωπαϊκών θεμάτων» (COM(2007)0569),

    έχοντας υπόψη την απόφαση αριθ. 1904/2006/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 12ης Δεκεμβρίου 2006 για τη θέσπιση του προγράμματος «Ευρώπη για τους Πολίτες» για την περίοδο 2007-2013 με σκοπό την προώθηση της ενεργού συμμετοχής του ευρωπαίου πολίτη στα κοινά (2),

    έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 1ης Φεβρουαρίου 2006 με τίτλο «Λευκή Βίβλος για μια ευρωπαϊκή πολιτική επικοινωνίας» (COM(2006)0035),

    έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 16ης Νοεμβρίου 2006 σχετικά με τη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή πολιτική επικοινωνίας (3),

    έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής της 13ης Οκτωβρίου 2005 με τίτλο «Η συμβολή της Επιτροπής κατά την περίοδο προβληματισμού και πέραν αυτής: Σχέδιο Δ για δημοκρατία, διάλογο και δημόσια συζήτηση» (COM(2005)0494),

    έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 12ης Μαΐου 2005 σχετικά με την εφαρμογή της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ενημέρωση και την επικοινωνία (4),

    έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού,

    έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτισμού και Παιδείας (A7-0223/2010),

    Α.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση στην ενημέρωση για τους πολίτες και η επικοινωνία μεταξύ των υπευθύνων χάραξης πολιτικής και των ψηφοφόρων συνιστούν καίρια στοιχεία των αντιπροσωπευτικών δημοκρατικών κοινωνιών μας και αποτελούν θεμελιώδες προαπαιτούμενο για την άσκηση του δικαιώματος πλήρους και ενσυνείδητης δημοκρατικής συμμετοχής των πολιτών στο δημόσιο εθνικό και ενωσιακό βίο,

    Β.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι οι πολίτες έχουν το δικαίωμα να ενημερώνονται για την ΕΕ και τα συγκεκριμένα σχέδιά της, να εκφράζουν τις ιδέες τους σχετικά με την ΕΕ και να ακούγονται, καθώς και ότι η επικοινωνιακή πρόκληση συνίσταται ακριβώς στη διευκόλυνση αυτού του διαλόγου,

    Γ.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι στις τελευταίες ευρωπαϊκές εκλογές δεν αντιστράφηκε η τάση της φθίνουσας εκλογικής συμμετοχής, γεγονός που τονίζει την ανάγκη να συνεχισθούν οι προσπάθειες να καλυφθεί η απόσταση μεταξύ της ΕΕ και των πολιτών της,

    Δ.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι υπάρχουν σαφείς ενδείξεις πως οι πολίτες δεν έχουν επαρκή ενημέρωση για τις πολιτικές και τα ζητήματα που απασχολούν την ΕΕ ενώ, παράλληλα, θα επιθυμούσαν να είναι καλύτερα ενημερωμένοι, όπως αντικατοπτρίζεται στα αποτελέσματα των διαφόρων δημοσκοπήσεων του Ευρωβαρομέτρου· λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις ίδιες δημοσκοπήσεις, η έλλειψη ενημέρωσης είναι ένας από τους κύριους λόγους της αποχής και της δυσπιστίας των πολιτών έναντι των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων,

    Ε.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι η Συνθήκη της Λισαβόνας χορηγεί στο Κοινοβούλιο περισσότερες αρμοδιότητες στο πλαίσιο της λήψης αποφάσεων της ΕΕ, γεγονός που αυξάνει περαιτέρω τη σημασία της ενημέρωσης των πολιτών για το έργο των αιρετών εκπροσώπων τους,

    ΣΤ.

    επισημαίνοντας ότι με τη Συνθήκη της Λισαβόνας καθιερώνεται μία νέα μορφή συμμετοχής των πολιτών στη χάραξη των πολιτικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η πρωτοβουλία ευρωπαίων πολιτών· λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόσβαση των πολιτών σε κατανοητές πληροφορίες συνιστά αποφασιστικό στοιχείο για την επιτυχία της πρωτοβουλίας ευρωπαίων πολιτών,

    Ζ.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι ως δημόσια σφαίρα νοείται ένας τόπος όπου οι δημόσιες πολιτικές μπορούν να γίνουν καλύτερα κατανοητές και στις οποίες μπορεί να συμμετέχει το σύνολο των πολιτών της ΕΕ από όλα τα κοινωνικά στρώματα, ώστε να υπάρχει καλύτερη ανταπόκριση στις προσδοκίες τους, και ότι πρέπει να είναι όχι μόνον τόπος ενημέρωσης, αλλά και τόπος ευρείας διαβούλευσης που υπερβαίνει τα εθνικά σύνορα και προωθεί τη δημιουργία μιας αντίληψης κοινού συμφέροντος σε ολόκληρη την ΕΕ,

    Η.

    επισημαίνοντας ότι ο όρος «νέα μέσα ενημέρωσης» χρησιμοποιείται προκειμένου να περιγράψει τις ψηφιακές τεχνολογίες δικτυακής ενημέρωσης και επικοινωνίας· λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νέες αυτές τεχνολογίες ευνοούν την διάδοση των πληροφοριών και την πολλαπλότητα της έκφρασης και επιτρέπουν την οικοδόμηση μιας πιο συμμετοχικής δημοκρατίας, λαμβάνοντας υπόψη ότι τα ηλεκτρονικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης δημιουργούν νέες μορφές κοινού, που μπορεί μεν γεωγραφικά να είναι διάσπαρτο, συνδέεται όμως μέσω του κοινού ενδιαφέροντος για ένα θέμα, ενέχοντας τη δυνατότητα δημιουργίας νέων διεθνικών δημόσιων σφαιρών,

    Θ.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι η χρήση πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης κατά την προεκλογική εκστρατεία για τις ευρωπαϊκές εκλογές του 2009 αύξησε σημαντικά τον αριθμό των ενεργών χρηστών, ιδιαίτερα δε μεταξύ των νέων,

    Ι.

    λαμβάνοντας υπόψη την αλλαγή του τρόπου που οι νέοι αντιλαμβάνονται, χρησιμοποιούν και αξιοποιούν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, καθώς και την ευρεία χρήση των νέων τεχνολογιών ως μέσου επικοινωνίας των νέων,

    ΙΑ.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημιουργία μιας ευρωπαϊκής δημόσιας σφαίρας συνδέεται στενά με την ύπαρξη πανευρωπαϊκών ή διεθνικών δομών των μέσων ενημέρωσης· λαμβάνοντας υπόψη ότι επί του παρόντος δεν υπάρχει μια γενική ευρωπαϊκή δημόσια σφαίρα, υπάρχουν ωστόσο πολύ ζωηρές εθνικές δημόσιες σφαίρες και είναι σκόπιμη η ανάπτυξη συνεργιών μεταξύ τους κατά το πρότυπο του γαλλογερμανικού τηλεοπτικού σταθμού Arte,

    ΙΒ.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με το Πρωτόκολλο στη Συνθήκη του Άμστερνταμ για το σύστημα δημόσιας ραδιοτηλεόρασης στα κράτη μέλη (5), εναπόκειται στα τελευταία να καθορίζουν και να διαμορφώνουν το ρόλο των ραδιοτηλεοπτικών ιδρυμάτων δημοσίου δικαίου,

    ΙΓ.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι οι νομικές ρυθμίσεις που διέπουν την αγορά των μέσων ενημέρωσης διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των κρατών μελών, πρέπει δε να τηρούνται,

    ΙΔ.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι τα εθνικά μέσα ενημέρωσης και ειδικότερα οι δημόσιοι ραδιοτηλεοπτικοί φορείς, έχουν ιδιαίτερη ευθύνη να ενημερώνουν εκτενώς το κοινό για τη διαδικασία λήψης πολιτικών αποφάσεων και τη διακυβέρνηση, ευθύνη που θα πρέπει να καλύπτει και τα ενωσιακά θέματα,

    ΙΕ.

    λαμβάνοντας υπόψη ότι, προκειμένου να βελτιωθεί η γνώση των πολιτών για την ΕΕ, απαιτείται να συμπεριληφθεί στα σχολικά προγράμματα μάθημα για την Ευρωπαϊκή Ένωση,

    ΙΣΤ.

    εκτιμώντας ότι η δημοσιογραφία αποτελεί σημαντικό στοιχείο μέτρησης της δημοκρατίας και ότι πρέπει να εκπροσωπεί την ελεύθερη πρόσβαση στην πλουραλιστική έκφραση, επισημαίνοντας τον σημαντικότατο ρόλο των μέσων ενημέρωσης και της δημοσιογραφίας στην διαδικασία της ευρωπαϊκής οικοδόμησης,

    ΙΖ.

    επισημαίνοντας ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία επιζητεί τη νομιμοποίησή της από τους πολίτες των κρατών μελών, πρέπει να ενισχύσει την δημιουργία διεθνικών μέσων ενημέρωσης, ικανών να προσφέρουν νέα δημοκρατική και ανεξάρτητη διάσταση στην Ευρώπη, ενισχύοντας ταυτόχρονα τους κανόνες υπέρ του πλουραλισμού και κατά της συγκέντρωσης της ιδιοκτησίας των μέσων ενημέρωσης,

    ΙΗ.

    επισημαίνοντας ότι η εμφάνιση νέων εργαλείων ενημέρωσης έχει μεταβάλει το σύνολο των επαγγελμάτων του τομέα της δημοσιογραφίας και της βιομηχανίας των μέσων ενημέρωσης οδηγώντας τον σε επανεξέταση της παραδοσιακής του προσέγγισης στο επάγγελμα και επιτρέποντας στον καθένα να δημιουργεί και να διαδίδει περιεχόμενο μέσω ιστολογίων· επισημαίνοντας ότι τα κοινωνικά δίκτυα έχουν καταστεί κεντρικό χαρακτηριστικό του Web 2.0, μεταβάλλοντας τις συνήθειες και προσδίδοντας νέα διάσταση στην ειδησεογραφική ενημέρωση, καθώς ολοένα περισσότεροι δημοσιογράφοι χρησιμοποιούν τα δίκτυα αυτά ως πηγή πληροφοριών ή για την διάδοση πληροφοριών· επισημαίνοντας ότι τα κοινωνικά δίκτυα χρησιμοποιούνται σε ένα βαθμό για την έρευνα και την παραγωγή διαφόρων τύπων άρθρων, τα αξιοποιούν δε οι δημοσιογράφοι για την δημοσίευση και την προβολή των άρθρων τους,

    1.

    θεωρεί αυτονόητο ότι σκοπός των θεσμικών οργάνων της ΕΕ πρέπει να είναι η από κοινού δημιουργία ενός ευρωπαϊκού δημόσιου χώρου που να χαρακτηρίζεται από τη δυνατότητα συμμετοχής όλων των πολιτών της ΕΕ, βάση του οποίου θα είναι η ελεύθερη και δωρεάν πρόσβαση σε όλες τις δημοσιοποιούμενες πληροφορίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε όλες τις γλώσσες της ΕΕ·

    2.

    εκφράζει την ικανοποίησή του για την κοινή δήλωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής με τίτλο «Σύμπραξη για την επικοινωνιακή προβολή των ευρωπαϊκών θεμάτων» και προτρέπει τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να σεβαστούν και να στηρίξουν την εν λόγω δήλωση·

    3.

    θεωρεί ότι η ειδησεογραφική κάλυψη των θεμάτων της ΕΕ πρέπει να γίνεται από μέσα ενημέρωσης κάθε είδους, ιδιαίτερα δε από μαζικά μέσα ενημέρωσης, και τούτο με τρόπο αμερόληπτο, αντικειμενικό, και ανεξάρτητο, που συνιστά καίρια προϋπόθεση για τη διαμόρφωση ενός πανευρωπαϊκού δημόσιου διαλόγου και τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής δημόσιας σφαίρας·

    4.

    επισημαίνει ότι το πρόβλημα δεν είναι η έλλειψη διαδικτυακής ενημέρωσης και πληροφόρησης για την ΕΕ και τα θεσμικά της όργανα, αλλά η διαθεσιμότητα ευρείας πληροφόρησης χωρίς ουσιαστική ιεράρχηση προτεραιοτήτων, με αποτέλεσμα τον κίνδυνο η υπερπροσφορά πληροφοριών να μην επιτρέπει την ενημέρωση· επισημαίνει ότι κάθε θεσμικό όργανο έχει διαμορφώσει τη δική του πλατφόρμα ενημέρωσης, χωρίς όμως να καταφέρνει να προσελκύσει μεγάλο κοινό, συχνά λόγω ανεπαρκούς σαφήνειας, ελκυστικότητας ή ευληπτότητας, που σε πολλές περιπτώσεις οφείλεται στη χρήση τεχνικής γλώσσας που απομακρύνει όσους δεν είναι εξοικειωμένοι με τα ευρωπαϊκά θέματα· θεωρεί ότι θα πρέπει να υπάρχει μια εισαγωγική πύλη στις πλατφόρμες αυτές, που να αποσαφηνίζει τη λειτουργία όλων των θεσμικών οργάνων·

    5.

    θεωρεί ότι η επικοινωνία πρέπει να βασίζεται σε γνήσιο διάλογο μεταξύ πολιτών και υπευθύνων χάραξης πολιτικής, καθώς και στην ήρεμη πολιτική αντιπαράθεση μεταξύ των ίδιων των πολιτών· προσβλέπει σε μια επικοινωνία περισσότερο αλληλεπιδραστική και λιγότερο επικεντρωμένη στη θεσμική επικοινωνία, η οποία συχνά είναι ψυχρή και χρησιμοποιεί ως όχημα μια γλώσσα που δεν έχει σχέση με την καθημερινή ζωή των πολιτών·

    6.

    πιστεύει ότι μια αποτελεσματική επικοινωνία πρέπει να καταδεικνύει την άμεση σημασία των πολιτικών αποφάσεων που λαμβάνονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο σχετικά με την καθημερινή ζωή των πολιτών, οι οποίοι θεωρούν ότι η ΕΕ παραμένει απόμακρη και ασκεί μικρή επιρροή στην επίλυση των πραγματικών προβλημάτων τους·

    7.

    καλεί την Επιτροπή να ενισχύσει την επικοινωνιακή της πολιτική και να την θέσει μεταξύ των πρώτων προτεραιοτήτων της κατά την έναρξη της επαναδιαπραγμάτευσης του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για την περίοδο μετά το 2013·

    Κράτη μέλη

    8.

    υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με το νέο άρθρο 12 της Συνθήκης ΕΕ, τα εθνικά κοινοβούλια συμμετέχουν στη διαμόρφωση της πολιτικής της ΕΕ σε προγενέστερο στάδιο απ' ό,τι στο παρελθόν, και ενθαρρύνει αυτή τη συμμετοχή ώστε να ενισχυθεί η πολιτική συζήτηση σχετικά με την ΕΕ σε εθνικό επίπεδο· υπογραμμίζει τη σημασία της συμμετοχής των μελών των εθνικών κοινοβουλίων στη διαδικασία χάραξης πολιτικής της ΕΕ και επικροτεί πρωτοβουλίες όπως η ζωντανή συμμετοχή μελών των εθνικών κοινοβουλίων σε συνεδριάσεις των επιτροπών του ΕΚ που μεταδίδονται ζωντανά μέσω Διαδικτύου·

    9.

    υπογραμμίζει το σημαντικό ρόλο των πολιτικών κομμάτων στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης για τα ευρωπαϊκά θέματα· τα κόμματα έχουν πρωταρχικό ρόλο στην ενθάρρυνση του δημόσιου διαλόγου και συμβολή στην ευρωπαϊκή δημόσια σφαίρα· τα κόμματα τους θα έπρεπε να τοποθετούν τα ευρωπαϊκά ζητήματα σε πιο εξέχουσα θέση στα προγράμματά τους·

    10.

    πιστεύει ότι οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών έχουν σημαντικό ρόλο να διαδραματίσουν στον ευρωπαϊκό διάλογο· ο ρόλος αυτός θα πρέπει να ενισχυθεί μέσω στοχευμένων προγραμμάτων συνεργασίας στον τομέα της δημόσιας επικοινωνίας·

    11.

    υπογραμμίζει την ανάγκη να διαθέτουν όλα τα κράτη μέλη ειδική υπηρεσία ενωσιακών υποθέσεων, η οποία να ελέγχει τον τρόπο με τον οποίο γίνονται αντιληπτές οι ενωσιακές πολιτικές σε τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο και να αποτελεί σημείο αναφοράς όπου το κοινό θα μπορεί να απευθύνεται για τα θέματα που τους απασχολούν σε επίπεδο ΕΕ·

    12.

    τονίζει ότι είναι ιδιαίτερα σημαντικό, οι εκπρόσωποι τύπου στις αντιπροσωπείες της Επιτροπής και τα Γραφεία Πληροφοριών του Κοινοβουλίου στα κράτη μέλη να είναι επαγγελματίες των μέσων ενημέρωσης με ενεργό και ορατό ρόλο στη δημόσια συζήτηση για τα ευρωπαϊκά θέματα, σε εθνικό επίπεδο·

    13.

    επισημαίνει ότι είναι απαραίτητο οι νέοι να ενημερωθούν περισσότερο σχετικά με την διαδικασία της ευρωπαϊκής οικοδόμησης και, προς τούτο, ζητεί από τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες να εξετάσουν το ενδεχόμενο –προκειμένου να εξοικειωθούν οι μαθητές με τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα- να ενταχθεί πληρέστερα η Ευρωπαϊκή Ένωση σε όλα τα προγράμματα σπουδών, με έμφαση στο ιστορικό υπόβαθρο, το σκοπό και τη λειτουργία της ΕΕ, και τα προτρέπει να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές σε αυτόν τον τομέα σε επίπεδο ΕΕ· πιστεύει ότι η πλήρης συμμετοχή του σχολείου αποτελεί ουσιώδες στοιχείο της επικοινωνίας ΕΕ για την προσέγγιση και τη συμμετοχή των νέων·

    Μέσα μαζικής επικοινωνίας και ΕΕ

    14.

    επικροτεί τα προγράμματα της Επιτροπής και του Κοινοβουλίου για την κατάρτιση δημοσιογράφων σε θέματα ΕΕ και ζητεί την παράτασή τους ώστε να καλυφθεί η αυξανόμενη ζήτηση· εκφράζει την ανησυχία του για τις περικοπές στον προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για δράσεις επικοινωνίας, ιδίως για δράσεις πληροφόρησης για το πρόγραμμα «Ενημέρωση των μέσων μαζικής επικοινωνίας»·

    15.

    αναγνωρίζει ότι είναι σημαντικό να διευρυνθεί η γλωσσική εμβέλεια του Euronews ώστε να καλύπτει όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ (και όχι μόνον), να συνεχίσει να αποτελεί υπόδειγμα ανεξάρτητης τηλεοπτικής δημοσιογραφίας, που προωθεί την αντικειμενικότητα στην πληροφόρηση, την ποιότητα στην πολιτική, και τη διαφάνεια στη διαφήμιση·

    16.

    τονίζει την ιδιαίτερη σημασία του σεβασμού της ελευθερίας των μέσων μαζικής επικοινωνίας και της συντακτικής τους ανεξαρτησίας τόσο σε ενωσιακό όσο και σε εθνικό επίπεδο, ιδιαίτερα όσον αφορά το δικαίωμα των δημόσιων ραδιοτηλεοπτικών υπηρεσιών να προγραμματίζουν όπως κρίνουν σκόπιμο τις εκπομπές τους, δεδομένου ότι η αυτονομία στον προγραμματισμό τους συνιστά θεμελιώδη αξία της ΕΕ και του περιβάλλοντος μαζικής επικοινωνίας της, και είναι εξαιρετικά σημαντική για την οικοδόμηση μιας ελεύθερης, ανοιχτής και δημοκρατικής κοινωνίας·

    17.

    επισημαίνει ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης παρέχουν τεράστιες δυνατότητες προσέγγισης των νέων και, ως εκ τούτου, προτρέπει την Επιτροπή και το Κοινοβούλιο να ενισχύσουν την παραγωγή ενημέρωσης από μέσα με ανεξάρτητη σύνταξη τα οποία τηρούν αποστάσεις από το κράτος·

    18.

    τονίζει την ανάγκη αξιόπιστης πολιτικής ενημέρωσης και στον τομέα των νέων μέσων, δεδομένου του ιδιαίτερου διαμεσολαβητικού ρόλου τους στη διαμόρφωση της δημοκρατικής βούλησης και της κοινής γνώμης· τονίζει τη σημασία της προώθησης εταιρικών σχέσεων μεταξύ των δημοσίων και των ιδιωτικών μέσων ενημέρωσης, προκειμένου να καταστεί δυνατή η πρόσβαση σε ευρύτερο κοινό,

    19.

    ενθαρρύνει την Επιτροπή και το Κοινοβούλιο να ενισχύσουν περαιτέρω τη δέσμευσή τους να εξασφαλίσουν την εκπαίδευση και κατάρτιση του προσωπικού όσον αφορά τις επικοινωνιακές δεξιότητες, καθιστώντας το ικανό να επικοινωνεί με τα μέσα ενημέρωσης και με το κοινό, για τη βελτίωση της πληροφόρησης και της επικοινωνίας εκ μέρους των θεσμικών οργάνων της ΕΕ· θεωρεί ότι η ενισχυμένη πρόσληψη επαγγελματιών του τομέα των μέσων ενημέρωσης έχει ουσιαστική σημασία για την εκπλήρωση αυτών των απαιτήσεων·

    20.

    καλεί την Επιτροπή να ανοιχτεί σε όλες τις επικοινωνιακές μεθόδους, να πολλαπλασιάσει τις επαφές της με τους δημοσιογράφους και τα μέσα ενημέρωσης και να ευνοήσει όλα τα προγράμματα και τις πρωτοβουλίες που αποσκοπούν στην προώθηση της ενημέρωσης των πολιτών για την ΕΕ·

    21.

    προτείνει στην Επιτροπή να προωθήσει και να χρηματοδοτήσει ανταλλαγές μεταξύ ραδιοτηλεοπτικών φορέων και άλλων επαγγελματιών του τομέα των μέσων μαζικής επικοινωνίας από διάφορα κράτη μέλη όσον αφορά βέλτιστες πρακτικές στον τομέα της κάλυψης θεμάτων της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της κατάρτισης στους τομείς των δημόσιων και των ιδιωτικών μέσων μαζικής επικοινωνίας·

    22.

    θεωρεί άκρως ανησυχητική την πρόσφατη μείωση του αριθμού των διαπιστευμένων δημοσιογράφων στις Βρυξέλλες και εκτιμά ότι η εξέλιξη αυτή δεν λειτουργεί ούτε προς το συμφέρον των θεσμικών οργάνων της ΕΕ ούτε προς το συμφέρον των διαπιστευμένων δημοσιογράφων στις Βρυξέλλες· ζητεί συνεπώς από τα θεσμικά όργανα της ΕΕ –προκειμένου να υποστηριχθούν εκείνα που βρίσκονται στις Βρυξέλλες- να συνεργασθούν στενότερα με τους εκπροσώπους τύπου στις Βρυξέλλες και να είναι περισσότερο προσιτά σε αυτούς· προτείνει, στο πλαίσιο αυτό, να ληφθούν μέτρα προκειμένου να διευκολυνθεί η διαδικασία διαπίστευσης δημοσιογράφων·

    23.

    εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι πολλοί φορείς μέσων μαζικής επικοινωνίας, ιδίως δε δημόσιοι ραδιοτηλεοπτικοί φορείς, έχουν επενδύσει σημαντικά σε νέα αλληλεπιδραστικά μη γραμμικά μέσα για τη μετάδοση ειδήσεων και επικαιρότητας, ιδιαίτερα στο Διαδίκτυο, μεταξύ άλλων με ευρωπαϊκό περιεχόμενο, και έχουν προσελκύσει έτσι κυρίως νεανικό κοινό·

    24.

    αναγνωρίζει ότι οι δημόσιοι ραδιοτηλεοπτικοί φορείς δεν είναι το μόνο εργαλείο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να περάσει το μήνυμα της ΕΕ στους πολίτες, δεδομένου ότι η πείρα έχει δείξει πως οι ιδιωτικοί ραδιοτηλεοπτικοί φορείς διαδραματίζουν επίσης καθοριστικό ρόλο στην ειδησεογραφική κάλυψη των θεμάτων της ΕΕ και μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη και προώθηση μιας ευρωπαϊκής δημόσιας σφαίρας·

    25.

    εκφράζει την ικανοποίησή του σχετικά με το δοκιμαστικό σχέδιο επιχορηγήσεων για έρευνα στον τομέα της διασυνοριακής ερευνητικής δημοσιογραφίας· θεωρεί ότι η ανεξαρτησία των μελών της εξεταστικής επιτροπής είναι καίριας σημασίας για τη διασφάλιση της συντακτικής ανεξαρτησίας·

    26.

    ενθαρρύνει την ανάληψη ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας σχετικά με τη θεσμοθέτηση προγραμμάτων κατάρτισης ηλικιακά νέων δημοσιογράφων σε θέματα ΕΕ· θεωρεί ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα που να ενθαρρύνουν τους δημοσιογράφους να παράγουν τακτικά ενημερωτικά δημοσιεύματα σχετικά με το έργο των θεσμικών οργάνων της ΕΕ· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να περιλάβουν μαθήματα δημοσιογραφίας με την χρησιμοποίηση νέων μέσων ενημέρωσης στα εκπαιδευτικά προγράμματα των σχολείων τους·

    Δημόσια μέσα ενημέρωσης

    27.

    υπογραμμίζει ότι, σύμφωνα με το «Πρωτόκολλο του Άμστερνταμ», η οριοθέτηση, η οργάνωση και η χρηματοδότηση των δημόσιων ραδιοτηλεοπτικών φορέων υπάγονται στην αρμοδιότητα των κρατών μελών· ενθαρρύνει, συνεπώς, τα κράτη μέλη να συμπεριλάβουν την κάλυψη των θεμάτων της ΕΕ, όταν αυτό είναι θεμιτό και δεν θίγει τη συντακτική ανεξαρτησία και τη δημοσιογραφική ηθική·

    28.

    τονίζει ότι οι εθνικοί και περιφερειακοί ραδιοτηλεοπτικοί φορείς έχουν ιδιαίτερη ευθύνη να ενημερώνουν το κοινό για την πολιτική επικαιρότητα και τη χάραξη πολιτικών σε επίπεδο ΕΕ· υπογραμμίζει εν προκειμένω ότι οι δημόσιοι ραδιοτηλεοπτικοί φορείς θα πρέπει να εξετάσουν με κριτικό βλέμμα, με πλήρη συντακτική ανεξαρτησία, την κάλυψη της ΕΕ από τους ίδιους, και να θέσουν φιλόδοξους στόχους·

    29.

    τονίζει ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν την ανεξαρτησία των δημόσιων ραδιοτηλεοπτικών φορέων και παράλληλα τονίζει ότι και οι δημόσιοι ραδιοτηλεοπτικοί φορείς έχουν ευθύνη να καλύπτουν τα θέματα της ΕΕ στο πλαίσιο της δημόσιας αποστολής τους που συνίσταται στην ενημέρωση και στήριξη του πολίτη και της κοινωνίας των πολιτών·

    30.

    υπογραμμίζει ότι είναι αναγκαίο τα δημόσια μέσα ενημέρωσης να υιοθετήσουν επικοινωνιακές πρακτικές βασιζόμενες στα νέα μέσα ενημέρωσης, προκειμένου να ενισχύσουν την αξιοπιστία τους μέσω της άμεσης συμμετοχής του κοινού· ενθαρρύνει λ.χ. τους δημόσιους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς να καταρτίσουν διαδικτυακά φόρουμ με χρήση της τεχνολογίας ζωντανής μετάδοσης μέσω διαδικτύου («webstreaming»), όπου το κοινό θα μπορεί να παρακολουθεί τις συζητήσεις στα εθνικά κοινοβούλια και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και να ανταλλάσσει απόψεις επ' αυτών·

    Επίπεδο ΕΕ/τοπικό επίπεδο

    31.

    υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί η συνεργασία των θεσμικών οργάνων της ΕΕ με στόχο τη βελτίωση της επικοινωνίας· τα θεσμικά όργανα της ΕΕ πρέπει να συμβάλουν στην αποκέντρωση της επικοινωνιακής πολιτικής της ΕΕ, ώστε να αποκτήσει τοπική και περιφερειακή διάσταση, με στόχο την προσέγγιση των διαφόρων επιπέδων επικοινωνίας, και να ενθαρρύνουν τα κράτη μέλη να δρουν ενεργητικότερα όσον αφορά την ενημέρωση του κοινού για τα θέματα που αφορούν την ΕΕ·

    32.

    καλεί την Επιτροπή να διατηρήσει την προσέγγιση της «επικοινωνίας σε τοπικό επίπεδο», με στόχο τη μεγαλύτερη προβολή της ΕΕ σε τοπικό επίπεδο·

    33.

    επισημαίνει σε αυτό το πλαίσιο ότι η Επιτροπή συνεργάζεται με τοπικά ραδιοτηλεοπτικά δίκτυα και τα χρηματοδοτεί· τονίζει ότι οι ραδιοτηλεοπτικοί φορείς θα πρέπει να διαθέτουν πλήρη συντακτική ανεξαρτησία·

    Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

    34.

    προτείνει να αναλάβει μια προσωρινή ομάδα εργασίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου την εξέταση των υφιστάμενων λύσεων που παρέχουν τα νέα μέσα ενημέρωσης και την επεξεργασία προτάσεων για το πώς θα δημιουργηθούν διακοινοβουλευτικές σχέσεις μεταξύ των εθνικών ή τοπικών κοινοβουλίων και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου·

    35.

    αναγνωρίζει τον ενισχυμένο ρόλο των εθνικών κοινοβουλίων και κατά συνέπεια τη σημασία των Γραφείων Πληροφοριών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στα κράτη μέλη· επισημαίνει, εντούτοις, ότι προκειμένου να αυξηθεί η προβολή τους, η εντολή τους θα πρέπει να διευρυνθεί ώστε να περιλαμβάνει την ενίσχυση των δεσμών με τα εθνικά κοινοβούλια, τις τοπικές και περιφερειακές αρχές καθώς και τους εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών·

    36.

    τονίζει την ανάγκη να αναπτύξουν τα Γραφεία Πληροφοριών του ΕΚ δράση σε τοπικό επίπεδο και να παρέχουν στο ευρύ κοινό στοχοθετημένη πληροφόρηση σχετικά με τις αποφάσεις και τις δραστηριότητες του Κοινοβουλίου· προτείνει να εξετασθεί το ενδεχόμενο να δοθεί στα Γραφεία Πληροφοριών μεγαλύτερη αυτονομία όσον αφορά την επιλογή του τρόπου επικοινωνίας τους με το ευρύ κοινό·

    37.

    θεωρεί ότι τα Γραφεία Πληροφοριών του Κοινοβουλίου στα κράτη μέλη πρέπει να διαδραματίζουν αποφασιστικότερο ρόλο όσον αφορά τη συμμετοχή των μέσων ενημέρωσης τόσο σε εθνικό όσο και σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο· προτείνει την αύξηση των κονδυλίων του προϋπολογισμού για τα Γραφεία Πληροφοριών του Κοινοβουλίου, με το συγκεκριμένο στόχο της βελτίωσης της επικοινωνίας·

    38.

    θεωρεί ότι είναι σκόπιμη η αξιολόγηση της σχέσης κόστους / οφέλους του EuroparlTV, με βάση εμπεριστατωμένη ανάλυση των αξιολογήσεων και της θεαματικότητας· θεωρεί ότι ο EuroparlTV θα πρέπει να καταστεί αποτελεσματικότερος με την περαιτέρω ενσωμάτωσή του στη διαδικτυακή στρατηγική του Κοινοβουλίου, με παράλληλη αναπροσαρμογή του καθεστώτος του προκειμένου να εξασφαλίζεται η συντακτική ανεξαρτησία του, και με την ευρύτερη δυνατή διάθεση του περιεχομένου του στα τηλεοπτικά κανάλια και τα διαδικτυακά μέσα ενημέρωσης που επιθυμούν να το χρησιμοποιήσουν·

    39.

    εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι το Βραβείο δημοσιογραφίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου περιλαμβάνει την κατηγορία των νέων μέσων ενημέρωσης·

    Δημοσιογραφία και νέα μέσα μαζικής επικοινωνίας

    40.

    καλεί τους δημοσιογράφους και τους επαγγελματίες των μέσων ενημέρωσης να εργασθούν από κοινού για την ανταλλαγή απόψεων και τον συλλογικό προβληματισμό σχετικά με την ευρωπαϊκή δημοσιογραφία του αύριο·

    41.

    υπογραμμίζει ότι τα κράτη μέλη πρέπει να αναπτύξουν βιώσιμες προσεγγίσεις για τα μέσα ενημέρωσης της ΕΕ, οι οποίες να υπερβαίνουν το στάδιο της απλής αναμετάδοσης πληροφοριών, προκειμένου να συμβάλουν πλήρως στην πολιτισμική και γλωσσική ποικιλομορφία της Ένωσης·

    42.

    υπογραμμίζει ότι τα κοινωνικά δίκτυα αποδεικνύονται μεν σχετικώς αποτελεσματικά για την ταχεία μετάδοση των πληροφοριών, δεν παρέχουν όμως πάντοτε τις αναμενόμενες εγγυήσεις αξιοπιστίας και δεν μπορούν να θεωρούνται επαγγελματικά μέσα ενημέρωσης· υπογραμμίζει ότι πολύ συχνά η επεξεργασία των πληροφοριών στις πλατφόρμες των κοινωνικών δικτύων ενέχει κινδύνους και ενδέχεται να δημιουργήσει σοβαρές δημοσιογραφικές εκτροπές, και ότι είναι συνεπώς σκόπιμη η συνετή χρήση των νέων αυτών εργαλείων· τονίζει ότι είναι σημαντικό να καταρτιστεί κώδικας δεοντολογίας για τα νέα μέσα ενημέρωσης·

    43.

    επισημαίνει ότι η εξέλιξη του επαγγέλματος του δημοσιογράφου ανοίγει το δρόμο σε πιο ανοιχτά μέσα ενημέρωσης, απευθυνόμενα σε ολοένα περισσότερο ενημερωμένο κοινό, πρέπει όμως να διασφαλιστεί ότι τούτο θα αποβεί προς το γενικότερο συμφέρον της δημοσιογραφίας και δεν θα επηρεάσει το καθεστώς των δημοσιογράφων·

    44.

    υπογραμμίζει ότι είναι ανάγκη οι δημοσιογράφοι και οι επαγγελματίες των μέσων μαζικής επικοινωνίας να παρακολουθούν τις διαρκείς εξελίξεις των επαγγελμάτων τους, και να επωφελούνται από τις δυνατότητες που προσφέρουν τα κοινωνικά δίκτυα, τα οποία τους επιτρέπουν να επεκτείνουν τα δίκτυα των γνώσεών τους και επιτρέπουν ένα είδος «παρακολούθησης μέσω Διαδικτύου»· παρατηρεί με ενδιαφέρον ότι, μολονότι τα κοινωνικά δίκτυα αποτελούν αναντίστρεπτη εξέλιξη, η δημοσιογραφία διατηρεί ακέραιη την θέση της στο επίπεδο της διάδοσης της επικαιρότητας, δεδομένου ότι οι δημοσιογράφοι αξιοποιούν την ποικιλομορφία των δικτύων αυτών για τη διεξαγωγή εμπεριστατωμένων ερευνών και την εξακρίβωση στοιχείων, αναπτύσσοντας έτσι ένα νέο μοντέλο συμμετοχικής δημοσιογραφίας και προάγοντας την ενημέρωση·

    45.

    υπογραμμίζει τον αποφασιστικό ρόλο των δημοσιογράφων στη σύγχρονη κοινωνία, που είναι αντιμέτωπη με ένα τεράστιο κύμα πληροφοριών, δεδομένου ότι μόνοι αυτοί μπορούν, με τον επαγγελματισμό, τη δεοντολογία, την αποτελεσματικότητα και την αξιοπιστία τους, να προσδώσουν σημαντική προστιθέμενη αξία στην πληροφορία και να αποκαλύψουν το νόημα της επικαιρότητας· επισημαίνει ότι η ποιότητα και η ανεξαρτησία των μέσων ενημέρωσης εξασφαλίζονται μόνο μέσω αυστηρών επαγγελματικών και κοινωνικών προτύπων·

    *

    * *

    46.

    αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή.


    (1)  ΕΕ C 13, 20.1.2009, σ. 3.

    (2)  ΕΕ L 378, 27.12.2006, σ. 32.

    (3)  ΕΕ C 314 Ε, 21.12.2006, σ. 369.

    (4)  ΕΕ C 92 Ε, 20.4.2006, σ. 403.

    (5)  ΕΕ C 340, 10.11.1997, σ. 109.


    Top