Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την καθιέρωση τεχνικών απαιτήσεων για τις μεταφορές πίστωσης και τις άμεσες χρεώσεις σε ευρώ και με την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 924/2009»

COM(2010) 775 τελικό — 2010/0373 (COD)

2011/C 218/13

Εισηγητής: ο κ. Joachim WUERMELING

Το Συμβούλιο, στις 18 Ιανουαρίου 2011, και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στις 28 Ιανουαρίου 2011, αποφάσισαν, σύμφωνα με το άρθρο 114 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣλΕΕ), να ζητήσουν τη γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής για το θέμα:

Πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την καθιέρωση τεχνικών απαιτήσεων για τις μεταφορές πίστωσης και τις άμεσες χρεώσεις σε ευρώ και με την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 924/2009

COM(2010) 775 τελικό — 2010/0373 (COD)

Το ειδικευμένο τμήμα «Εσωτερική αγορά, παραγωγή και κατανάλωση», στο οποίο ανατέθηκε η προετοιμασία των σχετικών εργασιών, υιοθέτησε τη γνωμοδότησή του στις 5 Απριλίου 2011.

Κατά την 471η σύνοδο ολομέλειάς της, της 4ης και 5ης Μαΐου 2011 (συνεδρίαση της 5ης Μαΐου), η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή υιοθέτησε με 137 ψήφους υπέρ, 8 ψήφους κατά και 19 αποχές την ακόλουθη γνωμοδότηση:

1.   Συμπεράσματα και συστάσεις

1.1   Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) υποστηρίζει την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη δημιουργία του ενιαίου χώρου πληρωμών σε ευρώ (ΕΧΠΕ). Το γεγονός ότι οι συναλλαγές χωρίς μετρητά μπορούν να εκτελούνται από ένα λογαριασμό σε οποιαδήποτε χώρα της Ευρώπης με την καθιέρωση ενιαίων διαδικασιών πληρωμής αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς την ολοκλήρωση της ενιαίας αγοράς.

1.2   Ωστόσο, η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι τα επιμέρους σημεία της πρότασης κανονισμού που υπέβαλε η Επιτροπή πρέπει να τροποποιηθούν, ώστε να εξασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση προς το συμφέρον των καταναλωτών και των επιχειρήσεων, ως χρηστών, και των τραπεζών, ως παρόχων υπηρεσιών.

1.3   Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι οι προθεσμίες που προβλέπονται στον προτεινόμενο κανονισμό για την υποχρεωτική μετάβαση προς τις συναλλαγές ΕΧΠΕ είναι πολύ σύντομες. Η λειτουργικότητα, η ασφάλεια και η ευχρηστία μπορούν να εξασφαλιστούν μόνο εφόσον όλα τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα έχουν επαρκή χρόνο να προετοιμαστούν. Για τις μεταφορές πιστώσεων, η προθεσμία εφαρμογής δεν θα πρέπει να είναι μόνο ένα αλλά τρία έτη μετά την έναρξη ισχύος του κανονισμού. Για τις άμεσες χρεώσεις, η προθεσμία δεν πρέπει να είναι δύο αλλά τέσσερα έτη μετά την έναρξη ισχύος του κανονισμού.

1.4   Η δυνατότητα έγκρισης πράξεων κατ' εξουσιοδότηση, η οποία προβλέπεται στην πρόταση κανονισμού, πρέπει να περιοριστεί σημαντικά ή να καταργηθεί, εφόσον η προσαρμογή των απαιτήσεων για συναλλαγές πληρωμών που προβλέπονται από τον κανονισμό στην πρόοδο της τεχνολογίας και στις εξελίξεις στην αγορά θα έχει σημαντικές πρακτικές συνέπειες. Τέτοιες αποφάσεις πρέπει να λαμβάνονται από τον νομοθέτη, σύμφωνα με τη νομοθετική διαδικασία – μετά από διαβούλευση και με την ΕΟΚΕ.

1.5   Η ΕΟΚΕ επικροτεί ρητά το γεγονός ότι ο προτεινόμενος κανονισμός θα απαγορεύσει στο μέλλον τις πολυμερείς διατραπεζικές προμήθειες για τις άμεσες χρεώσεις. Αυτό δημιουργεί σαφήνεια και διαφάνεια στις υποκείμενες σε περίπλοκες συμβατικές σχέσεις πράξεις πληρωμής, πράγμα που θα ωφελήσει ιδιαίτερα τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.

2.   Ιστορικό της γνωμοδότησης

2.1   Η ολοκλήρωση του ενιαίου χώρου πληρωμών σε ευρώ είναι μία από τις προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την υλοποίηση της ενιαίας αγοράς. Οι χρήστες των μέσων πληρωμής μπορούν, χάρη στις νέες ευρωπαϊκές διαδικασίες για τις μεταβιβάσεις και τις άμεσες χρεώσεις ΕΧΠΕ, να εκτελούν εγχώριες και διασυνοριακές πληρωμές με μία και την αυτή διαδικασία. Το σύστημα αυτό διευκολύνει τις πληρωμές, μειώνει το κόστος διαχείρισης αλλά και το κόστος για όλους τους παράγοντες στο ενδοκοινοτικό εμπόριο, είτε πρόκειται για καταναλωτές είτε για επιχειρήσεις. Στο μέλλον, περισσότερα από 500 εκατομμύρια πρόσωπα και 20 εκατομμύρια επιχειρήσεις στην ενιαία αγορά θα επωφεληθούν από τις νέες διαδικασίες.

2.2   Το πρώτο ουσιαστικό νομοθετικό πλαίσιο για τον ΕΧΠΕ είχε ήδη καθιερωθεί κατά τα προηγούμενα έτη. Η οδηγία 2007/64/ΕΚ σχετικά με τις υπηρεσίες πληρωμών στην εσωτερική αγορά, εισήγαγε εναρμονισμένους όρους και δικαιώματα για τους χρήστες υπηρεσιών πληρωμών στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Παρότι αυτό ανοίγει την ενιαία αγορά για τις υπηρεσίες πληρωμών, η ποικιλία των εθνικών συστημάτων και οι διαφορές στις εγχώριες και διασυνοριακές διαδικασίες πληρωμών παρέμειναν. Παρόλα αυτά, έχει ήδη θεσπιστεί μια νομική βάση για την καθιέρωση ενιαίας διαδικασίας για όλες τις διασυνοριακές πληρωμές.

2.3   Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 924/2009 σχετικά με τις διασυνοριακές πληρωμές στην Κοινότητα προβλέπει ότι οι επιβαρύνσεις για τις διασυνοριακές και τις εθνικές πληρωμές με άμεση χρέωση πρέπει να είναι ουσιαστικά οι ίδιες. Παράλληλα, δημιουργήθηκε η βάση για την υποδομή πληρωμών ΕΧΠΕ.

2.4   Η ΕΟΚΕ εξέδωσε γνωμοδοτήσεις για τις δύο νομοθετικές διαδικασίες (1), στις οποίες εξέφρασε την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι, μετά την εισαγωγή του ευρώ, έχει δημιουργηθεί ενιαίος χώρος πληρωμών σε ευρώ.

2.5   Οι τράπεζες προσφέρουν υπηρεσίες ΕΧΠΕ για τη διεκπεραίωση πληρωμών από τις 28 Ιανουαρίου 2008. Από τον Νοέμβριο του 2009, η μέγιστη επιτρεπόμενη διάρκεια για τη διεκπεραίωση μεταφοράς πιστώσεων είναι τρεις τραπεζικές εργάσιμες ημέρες. Από το 2012, ο χρόνος διεκπεραίωσης θα μειωθεί σε μία τραπεζική εργάσιμη ημέρα.

2.6   Οι άμεσες χρεώσεις ΕΧΠΕ είναι εφικτές από τις 2 Νοεμβρίου 2009. Υπάρχει πρόβλεψη για δύο διαφορετικούς τύπους συναλλαγών: ο ΕΧΠΕ βασικής άμεσης χρέωσης (Core Direct Debit) αφορά τη συνήθη διαδικασία, καθώς και ο ΕΧΠΕ άμεσης χρέωσης από επιχείρηση σε επιχείρηση (Business to Business Direct Debit). Από τον Νοέμβριο του 2010, όλες οι τράπεζες υποχρεούνται να προσφέρουν τη δυνατότητα βασικής άμεσης χρέωσης στο πλαίσιο του ΕΧΠΕ.

2.7   Η χρήση του ΕΧΠΕ για τις πληρωμές είναι προς το παρόν περιορισμένη. Στις αρχές του 2011, δηλαδή τρία χρόνια μετά την εισαγωγή τους, ο αριθμός των μεταβιβάσεων ΕΧΠΕ ήταν περίπου 4 %. Αν αυτή η τάση συνεχιστεί, θα χρειαστούν πάνω από 25 χρόνια έως ότου υλοποιηθούν πλήρως τα οφέλη του ΕΧΠΕ.

2.8   Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεωρεί ότι η πρόοδος που έχει σημειωθεί στο πλαίσιο της αποκλειστικά αγορακεντρικής προσέγγισης του ΕΧΠΕ είναι ανεπαρκής. Κατά συνέπεια, προτείνει νομοθετικά μέτρα που θα καταστήσουν υποχρεωτική την καθιέρωση των μηχανισμών του ΕΧΠΕ για τη διενέργεια πληρωμών. Τα εθνικά μέσα πληρωμών θα πρέπει να αντικατασταθούν από τις διαδικασίες του ΕΧΠΕ εντός συγκεκριμένης προθεσμίας.

2.9   Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε προβεί σε υπολογισμούς που δείχνουν ότι οι τράπεζες, από την πλευρά της προσφοράς, θα πρέπει να διαγράψουν ποσό 52 δισ. ευρώ για τη μετάβαση στις διαδικασίες πληρωμών του ΕΧΠΕ. Οι υπολογισμοί δείχνουν, αντίθετα, ότι οι χρήστες, από την πλευρά της ζήτησης, θα ωφεληθούν από τις χαμηλότερες τιμές και τις λειτουργικές διευκολύνσεις.

2.10   Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της 16ης Δεκεμβρίου 2010, ορίζει ως εκ τούτου τις προθεσμίες για τη σταδιακή κατάργηση των εθνικών μεταφορών πιστώσεων και άμεσων χρεώσεων, μετά τις οποίες πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο μέσα πληρωμών ΕΧΠΕ. Μετά την έναρξη ισχύος του κανονισμού στις χώρες της ευρωζώνης, οι εθνικές μεταφορές πιστώσεων και οι άμεσες χρεώσεις θα παραμείνουν δυνατές για 12 και 24 μήνες αντιστοίχως.

2.11   Για τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις, μια σημαντική διαφορά μεταξύ του συστήματος του ΕΧΠΕ για τις μεταφορές πιστώσεων και τις άμεσες χρεώσεις, αφενός, και, των τρεχουσών εθνικών συναλλαγών αφετέρου, είναι ότι ο διεθνής αριθμός τραπεζικού λογαριασμού (IBAN) και ο κωδικός αναγνώρισης τράπεζας (BIC) θα πρέπει να χρησιμοποιούνται ακόμη και για αμιγώς εθνικές πληρωμές, αντί του εθνικού κωδικού ταξινόμησης και του αριθμού λογαριασμού στους οποίους έχουν συνηθίσει. Ο IBAN είναι ένας τυποποιημένος διεθνής τραπεζικός λογαριασμός με 34 κατ' ανώτατο όριο χαρακτήρες. Ο BIC είναι ο διεθνής κωδικός του χρηματοπιστωτικού ιδρύματος και έχει κατ 'ανώτατο όριο 11 χαρακτήρες.

3.   Γενικές παρατηρήσεις

3.1   Η ΕΟΚΕ επικροτεί την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ο προτεινόμενος κανονισμός αποτελεί ένα αποφασιστικό βήμα προς την υλοποίηση και την εύρυθμη λειτουργία της ενιαίας ζώνης πληρωμών σε ευρώ.

3.2   Η εσωτερική αγορά είναι μία από τις βασικές κινητήριες δυνάμεις της οικονομικής ανάπτυξης στην ΕΕ. Η εισαγωγή του ευρώ ήταν ένα σημαντικό βήμα που επέτρεψε στα κράτη μέλη να συνεχίσουν να αναπτύσσονται μαζί. Ως εκ τούτου, η ΕΟΚΕ φρονεί ότι η λογική συνέπεια αυτών των εξελίξεων είναι να υλοποιηθεί με επιτυχία το έργο ενός ενιαίου πανευρωπαϊκού καθεστώτος πληρωμών.

3.3   Ωστόσο, η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι ο προτεινόμενος κανονισμός είναι πολύ φιλόδοξος στις προθεσμίες που θέτει για τη σταδιακή κατάργηση των εθνικών διαδικασιών πληρωμών. Αυτό που έχει σημασία είναι η επιτυχία του έργου, όχι η ταχύτητα της εκτέλεσής του. Οι πληρωμές αποτελούν ένα πολύ λεπτό θέμα για τους καταναλωτές, αλλά και για άλλους οικονομικούς φορείς. Όπως και με την εισαγωγή του ευρώ, πρέπει να ληφθεί κάθε δυνατή πρόνοια, όπως δοκιμές, δοκιμαστικές περίοδοι, εκστρατείες ενημέρωσης και ούτω καθεξής, προκειμένου να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο λειτουργικών προβλημάτων, βλαβών του συστήματος, λανθασμένων πληρωμών, απώλειας μεταφερομένων πιστώσεων ή κάτι ανάλογο. Γι αυτό και πρέπει οπωσδήποτε να υπάρχει επάρκεια χρόνου. Η ΕΟΚΕ προειδοποιεί ως εκ τούτου για το ενδεχόμενο υπερβολικής σπουδής, πράγμα, που θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την επιτυχία του έργου στο κοινό. Ωστόσο, θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι οι υπερβολικά μακρές μεταβατικές περίοδοι θα μπορούσαν να προκαλέσουν πρόσθετες δαπάνες.

3.4   Επίσης, δεν έχουν διασαφηνιστεί ικανοποιητικά όλα τα ερωτήματα, ώστε να εξασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση στο σύστημα πληρωμών του ΕΧΠΕ. Εδώ πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι πολλά από τα θέματα που παραμένουν ανοικτά μπορούν να ρυθμιστούν μόνο σε εθνικό επίπεδο μεταξύ των μερών που συμμετέχουν στο εγχείρημα του ΕΧΠΕ. Ειδικότερα, πρέπει να επιτευχθεί ισορροπία μεταξύ των συμφερόντων των τραπεζών, από την πλευρά της προσφοράς, και των χρηστών, από την πλευρά της ζήτησης.

3.5   Τόσο οι καταναλωτές όσο και οι επιχειρήσεις διερωτώνται συχνά για πιο λόγο πρέπει να εγκαταλειφθούν τα δοκιμασμένα εθνικά συστήματα πληρωμών και να ανοίξει ο δρόμος για τον ΕΧΠΕ. Οι ενδιαφερόμενοι είναι εξοικειωμένοι με τα παλαιά συστήματα με αριθμούς λογαριασμού και τραπεζικούς κωδικούς που χρησιμοποιούσαν για χρόνια. Οι νέες διαδικασίες πληρωμών του ΕΧΠΕ απλουστεύουν τις διασυνοριακές μεταφορές πιστώσεων και τις άμεσες χρεώσεις. Ωστόσο, το σύστημα του ΕΧΠΕ θα καταστεί υποχρεωτικό ακόμη και για τις εθνικές συναλλαγές, οι οποίες αποτελούν την πλειονότητα των πληρωμών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και οι τράπεζες έχουν καθήκον να πράξουν περισσότερα για την προβολή των πλεονεκτημάτων των πληρωμών ΕΧΠΕ από πλευράς ταχύτητας και κόστους.

3.6   Η επιτυχία του ΕΧΠΕ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την αποδοχή του συστήματος εκ μέρους των χρηστών (καταναλωτών και επιχειρήσεων). Για να συμβεί αυτό, το πρώτο -επείγον- βήμα είναι να ευαισθητοποιηθεί το κοινό σχετικά με τα μέσα πληρωμών ΕΧΠΕ και τα στοιχεία τους IBAN και BIC. Ο τομέας των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών θα πρέπει να ξεκινήσει μια ευρύτερη ενημερωτική εκστρατεία στον εν λόγω τομέα. Αυτό δεν έχει συμβεί ακόμη όσο θα έπρεπε σε όλα τα κράτη μέλη. Συνεπώς, υπάρχουν μεγάλη μερίδα του πληθυσμού αλλά και πολλές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις δεν είναι σωστά ενημερωμένες για τις νέες απαιτήσεις των προϊόντων του ΕΧΠΕ.

3.7   Ο ΙΒΑΝ, που μπορεί να έχει μέχρι 34 χαρακτήρες, θα μπορούσε τουλάχιστον να γίνει πιο εύχρηστος με την εισαγωγή ενός διαχωριστικού στοιχείου (διάστημα, ενωτικό, νέο πεδίο) ανάμεσα σε κάθε ομάδα τεσσάρων χαρακτήρων. Θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι οι καταναλωτές μεγαλύτερης ηλικίας, ειδικότερα, μπορεί να έχουν δυσκολίες με τα νέα δεδομένα και τις σειρές στοιχείων. Οι τράπεζες θα πρέπει να προσφέρουν βοήθεια στους καταναλωτές, για παράδειγμα μέσω λογισμικών μετατροπής.

3.8   Επιπλέον, τα νέα μέσα πληρωμών θα πρέπει να δοκιμαστούν επαρκώς. Αυτό δεν ήταν μέχρι στιγμής εφικτό για όλα τα προϊόντα του ΕΧΠΕ, δεδομένου ότι, για παράδειγμα, η άμεση χρέωση ΕΧΠΕ κατέστη ευρέως διαθέσιμη μετά τον Νοέμβριο το 2010, όταν έγινε υποχρεωτική η προσβασιμότητα όλων των τραπεζών. Μόνο οι πρακτικές δοκιμασίες παρέχουν στα ενδιαφερόμενα μέρη (τράπεζες και χρήστες) την ευκαιρία να εντοπίσουν και να εξαλείψουν τα αρχικά προβλήματα και εμπόδια από πλευράς λειτουργικότητας. Πάνω απ 'όλα, οι προθεσμίες πρέπει να είναι επαρκείς ώστε να διασφαλιστεί ότι το νέο σύστημα πληρωμών ΕΧΠΕ θα είναι κατάλληλο για αυτόματη επεξεργασία και ευρεία χρήση.

3.9   Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι η υποχρεωτική εισαγωγή του ΕΧΠΕ θα πρέπει να συνοδεύεται από επαρκή μέτρα ασφάλειας, χωρίς να περιορίζεται η ευχέρεια χρήσης των διαδικασιών, ιδιαίτερα για τις λιανικές τραπεζικές υπηρεσίες. Ο πληρωτής, ο παραλήπτης και ο πάροχος υπηρεσιών πληρωμής πρέπει να έχουν όλα τα εχέγγυα ότι οι πληρωμές θα διεκπεραιωθούν σωστά, έγκαιρα και αξιόπιστα.

3.10   Επίσης, μπορεί να υπάρξουν προβλήματα εφαρμογής σε εθνικό επίπεδο κατά τη μετάβαση στις διαδικασίες πληρωμής ΕΧΠΕ. Για παράδειγμα, στη Γερμανία, τη χώρα όπου παρατηρείται η κατά πολύ συχνότερη χρήση του συστήματος της άμεσης χρέωσης σε όλη την ΕΕ, δεν είναι ακόμη σαφές κατά πόσον οι υφιστάμενες εντολές άμεσης χρέωσης μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για άμεσες χρεώσεις ΕΧΠΕ. Πρέπει να βρεθεί μια αποτελεσματική και νομικά «στεγανή» λύση για το θέμα αυτό, η οποία να μην φέρνει ούτε τους καταναλωτές ούτε τις επιχειρήσεις σε δυσανάλογα μειονεκτική θέση. Θα ήταν αδύνατο να ειδοποιηθούν όλοι οι πελάτες και να κληθούν να εκδώσουν νέες εντολές. Κάτι τέτοιο θα προξενούσε δυσανάλογο διοικητικό και οικονομικό κόστος. Δεν θα ωφελούσε ούτε τους καταναλωτές, γιατί θα τους εξέθετε σε μια χιονοστιβάδα αλληλογραφίας με τους φορείς με τους οποίους συναλλάσσονται.

3.11   Επιπροσθέτως, επί του θέματος της διαμόρφωσης των διαδικασιών πληρωμών, πρέπει να υπάρξει μέριμνα για την καλύτερη συμμετοχή των χρηστών σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο. Αυτό δεν ισχύει μόνο για την τρέχουσα φάση εφαρμογής των μέσων πληρωμών ΕΧΠΕ, αλλά και για την περαιτέρω ανάπτυξη των διαδικασιών. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, με τη δημιουργία του Συμβουλίου του ΕΧΠΕ, κάνουν ένα πρώτο βήμα προς τη βελτίωση της συμμετοχής των χρηστών στην αναπτυξιακή διαδικασία. Δυστυχώς, όμως, οι οργανώσεις των χρηστών που εκπροσωπούνται στο Συμβούλιο του ΕΧΠΕ δεν αντανακλούν επαρκώς τα μέρη που συμμετέχουν στο όλο εγχείρημα του ΕΧΠΕ. Θα ήταν επίσης σημαντικό να συσταθεί μια ισομερής ομάδα εμπειρογνωμόνων στο πλαίσιο του Συμβουλίου του ΕΧΠΕ, που να αποτελείται από εκπροσώπους των προμηθευτών και των χρηστών και να αναλάβει να εξετάσει την περαιτέρω τεχνική ανάπτυξη των διαδικασιών πληρωμής του ΕΧΠΕ.

4.   Ειδικές παρατηρήσεις

4.1   Το άρθρο 5 (1) και (2) - επαρκής χρόνος για την μετάβαση στον ΕΧΠΕ

4.1.1   Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι οι προθεσμίες που προτείνονται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την υποχρεωτική μετάβαση προς το σύστημα συναλλαγών του ΕΧΠΕ είναι πολύ σύντομες. Πρέπει να ληφθούν μέτρα για να εξασφαλιστεί ότι τα νέα προϊόντα ΕΧΠΕ θα είναι εξίσου αποτελεσματικά και ασφαλή όπως οι εθνικές διαδικασίες πληρωμών.

4.1.2   Για τις μεταφορές πιστώσεων, η προθεσμία εφαρμογής δεν θα πρέπει να είναι μόνο ένα αλλά τρία έτη μετά την έναρξη ισχύος του κανονισμού.

4.1.3   Για τις άμεσες χρεώσεις, η προθεσμία δεν πρέπει να είναι δύο αλλά τέσσερα έτη μετά την έναρξη ισχύος του κανονισμού.

4.1.4   Οι μεγαλύτερες προθεσμίες είναι απαραίτητες -αν μη τι άλλο- για να εμπεδωθεί η εμπιστοσύνη των καταναλωτών στις νέες διαδικασίες πληρωμών του ΕΧΠΕ. Ο ΕΧΠΕ πρέπει να καταστεί ευρύτερα γνωστός στο κοινό και αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τον IBAN και τον BIC. Επιπλέον, πρέπει να εξηγηθούν καλύτερα τα πλεονεκτήματα των πληρωμών ΕΧΠΕ. Τα νέα προϊόντα θα πρέπει να αποδειχθεί ότι είναι αποτελεσματικά και ασφαλή στην πράξη. Επιπλέον, πρέπει ακόμη να επιλυθούν τα εθνικά προβλήματα, όπως η μεταβίβαση εντολών.

4.1.5   Από την πλευρά των επιχειρήσεων, απαιτούνται μεγαλύτερες προθεσμίες επειδή οι διαδικαστικές αλλαγές είναι χρονοβόρες και δαπανηρές. Οι επιχειρήσεις πρέπει να πραγματοποιήσουν πρόσθετες επενδύσεις και να προσαρμόσουν τις εργασιακές πρακτικές και τα συστήματα που εφαρμόζουν. Αυτό περιλαμβάνει, για παράδειγμα, τη μετανάστευση όλων των βάσεων δεδομένων των πελατών στους κωδικούς IBAN και BIC. Η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην εκτίμηση των επιπτώσεων που διενήργησε, διαπίστωσε ότι ο συνήθης κύκλος επενδύσεων για συστήματα πληροφορικής σε επιχειρήσεις διαρκεί από τρία έως πέντε έτη.

4.2   Άρθρο 5 (4) σε συνδυασμό με το άρθρο 12 – όχι στην υπέρμετρη μεταβίβαση αρμοδιοτήτων

4.2.1   Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι οι βασικές αποφάσεις για την ανάπτυξη του ΕΧΠΕ πρέπει και στο μέλλον να συνεχίσουν να λαμβάνονται από τον ευρωπαίο νομοθέτη, με τη συμμετοχή των συμβουλευτικών οργάνων, συμπεριλαμβανομένης της ΕΟΚΕ. Η γενική εξουσιοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με τη μορφή κατ 'εξουσιοδότηση πράξεων, να πραγματοποιήσει τις προσαρμογές στην τεχνική πρόοδο και τις εξελίξεις στην αγορά, είναι υπερβολική. Ακόμα και μικρές αλλαγές στις διαδικασίες για τις ευρωπαϊκές πράξεις πληρωμής μπορούν να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στους καταναλωτές, τις επιχειρήσεις και τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών, θέμα το οποίο θα πρέπει εκ των προτέρων να συζητείται διεξοδικά και οι σχετικές αποφάσεις να λαμβάνονται σύμφωνα με την κατάλληλη νομοθετική διαδικασία.

4.2.2   Το άρθρο 290 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) προβλέπει ότι η μεταβίβαση της αρμοδιότητας προς έγκριση κατ 'εξουσιοδότηση πράξεων επιτρέπεται μόνο για τη συμπλήρωση ή την τροποποίηση ορισμένων επουσιωδών στοιχείων της σχετικής νομοθετικής πράξης.

4.2.3   Οι απαιτήσεις για τις μεταφορές πιστώσεων και άμεσες χρεώσεις του ΕΧΠΕ που απαριθμούνται στο παράρτημα της πρότασης κανονισμού είναι αποφασιστικά κριτήρια για τα μελλοντικά προϊόντα του ΕΧΠΕ. Ακόμη και μικρές αλλαγές στις απαιτήσεις αυτές ενδέχεται να έχουν σημαντικές επιδράσεις στις τεχνικές διαδικασίες που ακολουθούνται από τους παρόχους και τους χρήστες. Τελικά, ο κατάλογος των απαιτήσεων περιλαμβάνει επίσης την υποχρέωση κατάργησης των εθνικών διαδικασιών, καθώς αυτές δεν πληρούν πλέον τις προδιαγραφές του ΕΧΠΕ. Μια αλλαγή στις απαιτήσεις χωρίς επαρκή συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου θα πρέπει συνεπώς να απορριφθεί.

4.3   Άρθρο 6 - σαφήνεια ως προς τη μελλοντική διάρθρωση του κόστους

4.3.1   Η ΕΟΚΕ επικροτεί το γεγονός ότι, στο μέλλον, θα απαγορεύονται καταρχήν οι πολυμερείς διατραπεζικές προμήθειες για τις άμεσες χρεώσεις. Πρέπει να διασφαλιστεί ότι τα μελλοντικά τέλη συναλλαγής θα είναι διαφανή και θα μπορούν να αποδοθούν σε συγκεκριμένες υπηρεσίες που παρέχονται από τις τράπεζες.

4.3.2   Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τόνισε από την αρχή του έργου ότι το νέο σύστημα πληρωμών ΕΧΠΕ δεν θα πρέπει να είναι πιο ακριβό από τα παλαιά εθνικά συστήματα. Η ΕΟΚΕ υποστηρίζει με θέρμη αυτή την απαίτηση και καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα έτσι ώστε οι πληρωμές ΕΧΠΕ να μην αποδειχθούν ακριβότερες από τις προηγούμενες εθνικές εξαιτίας των υψηλότερων εθνικών επιβαρύνσεων, όπως συνέβη κατά τη μετάβαση στο ευρώ. Σε αντίθετη περίπτωση, η αποδοχή των νέων διαδικασιών πληρωμής, αν μη τι άλλο από τους καταναλωτές, δεν μπορεί να διασφαλιστεί. Οι πολυμερείς διατραπεζικές προμήθειες δεν συνηθίζονται σε όλες τις χώρες της ζώνης ευρώ. Συνεπώς, στελνόταν ένα εντελώς λανθασμένο μήνυμα εάν οι προμήθειες αυτές καθιερώνονταν εκ νέου στις διάφορες χώρες της ευρωζώνης μαζί με τις διαδικασίες πληρωμών του ΕΧΠΕ.

4.3.3   Τέλος, η ΕΟΚΕ τονίζει ότι για τις άμεσες συναλλαγές που δεν μπορούν να διεκπεραιωθούν από έναν πάροχο υπηρεσιών πληρωμής λόγω απόρριψης, άρνησης, επιστροφής ή αντιστροφής της εντολής πληρωμής (συναλλαγές τύπου R), οι καταναλωτές θα χρεώνονται με πολυμερή διατραπεζική προμήθεια μόνο εάν το ποσό του λογαριασμού τους είναι ανεπαρκές τη στιγμή της ολοκλήρωσης της άμεσης χρέωσης. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις, η προμήθεια αυτή θα πρέπει να καταβάλλεται από τον δικαιούχο. Ο δε δικαιούχος, η τράπεζα του δικαιούχου ή η τράπεζα του πληρωτή δεν θα έχουν το δικαίωμα να καταχωρίσουν τις προμήθειες του πληρωτή ως συναλλαγές τύπου R που δεν προέρχονται από τον πληρωτή.

(1)  ΕΕ C 318, 23/12/2006, σελ. 51 και ΕΕ C 228, 22/09/2009, σελ. 66.