This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52009IR0025
Opinion of the Committee of the Regions on the future of the Lisbon Strategy post 2010
Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα το μέλλον της στρατηγικής της Λισσαβώνας μετά το 2010
Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα το μέλλον της στρατηγικής της Λισσαβώνας μετά το 2010
         ΕΕ C 141 της 29.5.2010, pp. 5–10
		 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
         
      
| 
                29.5.2010  | 
            
                EL  | 
            
                Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης  | 
            
                C 141/5  | 
         
Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα το μέλλον της στρατηγικής της Λισσαβώνας μετά το 2010
2010/C 141/02
Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ:
| 
                —  | 
            
                εκτιμά ότι πρέπει να επιτευχθεί υψηλή ποιότητα ζωής εντός των βιώσιμων ορίων που θέτει ένας πεπερασμένος πλανήτης (1), και να βασίζεται στην εδραίωση μίας κοινωνικά συνεκτικής και δίκαιης κοινωνίας, στην οποία βελτιστοποιείται η αξία και η συμβολή κάθε ατόμου και ομάδας, ενώ τα κίνητρα και τα μέτρα στήριξης επικεντρώνονται στην καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού καθώς και στην οικοδόμηση βιώσιμης οικονομίας·  | 
         
| 
                —  | 
            
                υπογραμμίζει τη σημασία μιας επαρκώς χρηματοδοτούμενης, πανευρωπαϊκής πολιτικής συνοχής, στην οποία συμμετέχουν όλες οι περιφέρειες της Ευρώπης, ως βασικού παράγοντα που στηρίζει την εφαρμογή της νέας Στρατηγικής και απορρίπτει οιαδήποτε κίνηση για την επανεθνικοποίηση των Διαρθρωτικών Ταμείων ή την αφαίρεση της περιφερειακής διάστασης από την πολιτική συνοχής κατά την αναθεώρηση του μελλοντικού προϋπολογισμού της ΕΕ·  | 
         
| 
                —  | 
            
                σημειώνει ότι η πολιτική συνοχής της ΕΕ χαρακτηρίζεται από εδραιωμένη δομή πολυεπίπεδης διακυβέρνησης για την υλοποίηση των προγραμμάτων των Διαρθρωτικών Ταμείων και εκτιμά ότι η νέα Στρατηγική πρέπει να κάνει χρήση των εν λόγω υφιστάμενων δομών συνεργασίας, προκειμένου να αντιμετωπισθούν οι σημερινές αδυναμίες στις κυβερνητικές δομές. Η ρητή ευθυγράμμιση των κυβερνητικών δομών με τα περιφερειακά προγράμματα στην πολιτική συνοχής της ΕΕ αποτελεί έναν άκρως αποτελεσματικό τρόπο για τη διασφάλιση της από κοινού χάραξης πολιτικών·  | 
         
| 
                —  | 
            
                καλεί τους ηγέτες της ΕΕ να θέσουν ως ύψιστη προτεραιότητα την ανάπτυξη της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης στην πράσινη οικονομία, ούτως ώστε να μπορέσει η ΕΕ να αναλάβει ηγετικό ρόλο στη μεταμόρφωση της παγκόσμιας οικονομίας με βάση ένα υγιές και βιώσιμο πλαίσιο. Συγκεκριμένα, τούτο σημαίνει την καθοδήγηση βάσει παραδείγματος, την κατά προτεραιότητα πραγματοποίηση επενδύσεων στις νέες πράσινες τεχνολογίες, στην Ε&Α, συμπεριλαμβανομένων της παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας, της ενεργειακής αποδοτικότητας, των βιώσιμων μεθόδων παραγωγής και κατανάλωσης, των ΤΠΕ και των ευρυζωνικών υποδομών σε απομακρυσμένες κοινότητες, καθώς και την προώθηση της προστασίας και της διατήρησης του περιβάλλοντος. Τα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια, τα ερευνητικά κέντρα και οι ΜΜΕ πρέπει να διαδραματίζουν πρωταρχικό ρόλο στην προώθηση της εν λόγω ατζέντας (2). Προς τούτο απαιτούνται διαρθρωτικές αλλαγές στην ευρωπαϊκή οικονομία, καθώς και συντονισμός της μακροοικονομικής πολιτικής με τις ενεργούς πολιτικές για την αγορά εργασίας προκειμένου να στηριχθεί και να προαχθεί η πράσινη οικονομία.  | 
         
| 
                Εισηγήτρια  | 
            
                :  | 
            
                η κ. Christine Chapman (UK/PES), Μέλος της Εθνικής Συνέλευσης της Ουαλίας  | 
         
Ι. ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ
Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ
Κύρια μηνύματα
| 
                1.  | 
            
                τάσσεται υπέρ της ανάπτυξης μίας στρατηγικής η οποία θα διαδεχθεί, μετά το 2010, τη σημερινή Στρατηγική της Λισσαβώνας, εκτιμά όμως ότι χρειάζεται να επαναπροσδιορισθεί η Στρατηγική και να συγχωνευθούν η Στρατηγική αειφόρου ανάπτυξης της ΕΕ και η Στρατηγική της Λισσαβώνας· επιδοκιμάζει, παρ' όλα αυτά τη δέσμευση να δοθεί στους πολίτες η δυνατότητα διαβίωσης σε μία κοινωνία χωρίς αποκλεισμούς και να δημιουργηθεί μια ανταγωνιστική, συνδεδεμένη και πιο πράσινη οικονομία, όπως ορίζεται στο έγγραφο διαβούλευσης της Επιτροπής σχετικά με το μέλλον της στρατηγικής που δημοσιεύθηκε στις 24 Νοεμβρίου, εκφράζει την απογοήτευσή της διότι η Επιτροπή δεν προτείνει πιο φιλόδοξο και ολοκληρωμένο όραμα, ώστε να εξισορροπήσει και να αναπροσανατολίσει τη στρατηγική της με στόχο να καταστεί η Ευρώπη βιώσιμη, κοινωνικά δίκαιη και συνεκτική κοινωνία·  | 
         
| 
                2.  | 
            
                υπογραμμίζει ότι η σημερινή Στρατηγική της Λισσαβώνας δεν αναγνώρισε επαρκώς τον καθοριστικό ρόλο που διαδραματίζουν οι ευρωπαϊκές τοπικές και περιφερειακές αρχές στην πρακτική εφαρμογή και την προβολή της στρατηγικής, και επαναλαμβάνει το αίτημα που περιλαμβάνεται στη Λευκή Βίβλο για την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση, να αντιμετωπισθεί το εν λόγω ζήτημα στη νέα Στρατηγική·  | 
         
| 
                3.  | 
            
                σημειώνει τη διάχυτη αβεβαιότητα που επικρατεί στις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές όσον αφορά το συνολικό σκοπό της σημερινής Στρατηγικής της Λισσαβώνας, αβεβαιότητα που μπορεί να αντιμετωπισθεί εφόσον τεθούν σαφείς στόχοι στη νέα Στρατηγική και προβληθούν αποτελεσματικά στο ευρύ κοινό·  | 
         
| 
                4.  | 
            
                εκφράζει τη λύπη της που η Στρατηγική της Λισσαβώνας, η οποία είχε σκοπό να συμβάλει στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση (ΟΝΕ), δεν είχε τον επιθυμούμενο αντίκτυπο όσον αφορά τη βελτίωση της κοινής οικονομικής διακυβέρνησης σε επίπεδο ΕΕ ή δεν επέτυχε τον καλύτερο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών των κρατών μελών· εκφράζει επίσης τη λύπη της, ειδικότερα στην περίπτωση της τρέχουσας οικονομικής κρίσης, που πολλά κράτη μέλη έχουν υιοθετήσει οικονομικές πολιτικές που βασίζονται μόνο σε εθνικές εκτιμήσεις, αντί να επιδιώκουν σύντονες δράσεις στο πλαίσιο μιας ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς·  | 
         
| 
                5.  | 
            
                ζητεί έναν ρητό γενικότερο στόχο για τη νέα Στρατηγική, προσανατολισμένο στην υψηλή ποιότητα ζωής και στην ευημερία όλων των ευρωπαίων πολιτών. Η απασχόληση συνιστά καίριο στοιχείο αυτού, όπως εξάλλου και η υλική ευημερία, υφίστανται όμως και άλλοι παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη προκειμένου να υπάρξει πλήρης εικόνα της ποιότητος ζωής και της ευημερίας, συμπεριλαμβανομένων των ευρύτερων κοινωνικών και περιβαλλοντικών πλαισίων στα οποία ζουν οι άνθρωποι (3)·  | 
         
| 
                6.  | 
            
                εκτιμά ότι η υψηλή αυτή ποιότητα ζωής πρέπει να επιτευχθεί εντός των βιώσιμων ορίων που θέτει ένας πεπερασμένος πλανήτης (4), και να βασίζεται στην εδραίωση μίας κοινωνικά συνεκτικής και δίκαιης κοινωνίας, στην οποία βελτιστοποιείται η αξία και η συμβολή κάθε ατόμου και ομάδας, ενώ τα κίνητρα και τα μέτρα στήριξης επικεντρώνονται στην καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού καθώς και στη δημιουργία βιώσιμης οικονομίας·  | 
         
| 
                7.  | 
            
                υπογραμμίζει τον καίριο ρόλο που διαδραματίζουν η εκπαίδευση και η κατάρτιση στην αύξηση της ευαισθητοποίησης για ζητήματα βιωσιμότητας και στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων των ευρωπαίων πολιτών όσον αφορά τη δημιουργικότητα και την επιχειρηματικότητα, επισημαίνει δε την ανάγκη δημιουργίας μίας νοοτροπίας για τη διά βίου μάθηση·  | 
         
| 
                8.  | 
            
                προτείνει να δοθεί νέο όνομα στη νέα Στρατηγική προκειμένου να αποφευχθεί τυχόν σύγχυση με τη «Συνθήκη της Λισσαβώνας» και να υπογραμμισθεί η νέα προσέγγιση της Στρατηγικής. Παραδείγματος χάρη «Ποιότητα ζωής για όλους: χτίζοντας ένα βιώσιμο μέλλον για την Ευρώπη στον κόσμο» ή η πιο σύντομη διατύπωση «Στρατηγική για μία βιώσιμη Ευρώπη»·  | 
         
| 
                9.  | 
            
                ζητεί αποτελεσματικότερη επικοινωνιακή στρατηγική, στην οποία θα συμμετέχουν οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές, ούτως ώστε να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση και να προωθηθούν τα κύρια μηνύματα της νέας Στρατηγικής·  | 
         
Σημερινές και νέες προκλήσεις
| 
                10.  | 
            
                εκτιμά ότι η σημερινή χρηματοπιστωτική, οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική κρίση άλλαξε ριζικά το πλαίσιο εντός του οποίου διεξάγεται η συζήτηση σχετικά με το μέλλον της Στρατηγικής της Λισσαβώνας, οπότε η διατήρηση της υφιστάμενης κατάστασης δεν συνιστά την ενδεδειγμένη προσέγγιση. Λόγω της κρίσης δημιουργούνται αρκετές άμεσες προκλήσεις, κυρίως όσον αφορά την καταπολέμηση της αυξανόμενης ανεργίας στην Ευρώπη, ιδίως των νέων, καθώς και την αντιμετώπιση του φάσματος του προστατευτισμού. Καταδείχθηκαν επίσης διαρθρωτικές αδυναμίες του παγκόσμιου οικονομικού μοντέλου και υπογραμμίσθηκε η ανάγκη για μία νέα και βιώσιμη προσέγγιση, τόσο από οικολογική, όσο και από κοινωνική και οικονομική άποψη, όπως επίσης για αυστηρότερη ρύθμιση του τραπεζικού και του χρηματοπιστωτικού κλάδου·  | 
         
| 
                11.  | 
            
                επαναλαμβάνει ότι πριν ξεσπάσει η οικονομική κρίση στην Ευρώπη, όταν δηλαδή οι οικονομικές επιδόσεις θεωρούνταν σχετικά καλές, η φτώχεια εξακολουθούσε να κυμαίνεται στην Ευρώπη σε υψηλά επίπεδα, ενώ παράλληλα αυξάνονταν και η εισοδηματική ανισότητα. Σύμφωνα με στοιχεία που εξέδωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Οκτώβριο του 2008, το 16 % του ευρωπαϊκού πληθυσμού ζει κάτω από το όριο της φτώχειας, ένα στα δέκα άτομα ζει σε νοικοκυριό στο οποίο κανείς δεν έχει εργασία και το 19 % των παιδιών ζουν υπό την απειλή της φτώχειας (5). Η καταπολέμηση της φτώχειας και των αυξανόμενων ανισοτήτων ως προς την κατανομή του πλούτου στην Ευρώπη θα πρέπει να περιληφθεί μεταξύ των κεντρικών στόχων της μελλοντικής Στρατηγικής·  | 
         
| 
                12.  | 
            
                σημειώνει ότι η Ευρώπη αντιμετωπίζει ορισμένες μακροπρόθεσμες προκλήσεις, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται η δημογραφική αλλαγή, η κλιματική αλλαγή, η ασφάλεια του εφοδιασμού σε ενέργεια, η παγκοσμιοποίηση (6) και η επίτευξη εδαφικής συνοχής στην ΕΕ, στις οποίες θα πρέπει να επικεντρωθεί η νέα Στρατηγική. Λυπάται που στο έγγραφο διαβούλευσης της Επιτροπής σχετικά με τη στρατηγική της ΕΕ 2020 δεν προβάλλεται περισσότερο η εδαφική συνοχή ως κατευθυντήρια αρχή· ζητεί από την Επιτροπή, σύμφωνα με τις απαιτήσεις για την εδαφική συνοχή που ορίζονται στη Συνθήκη της Λισσαβώνας, να αναλάβει τη δέσμευση να παρουσιάσει εκτίμηση του εδαφικού αντικτύπου για όλες τις νέες νομοθετικές προτάσεις που αφορούν τις αρμοδιότητες των τοπικών ή περιφερειακών αρχών·  | 
         
| 
                13.  | 
            
                επισημαίνει ότι η κρίση θα προκαλέσει κατά τα προσεχή έτη σημαντική πίεση επί των δημοσίων οικονομικών, λόγω της κοινωνικής, χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης και, ως εκ τούτου, απαιτείται αποτελεσματική ευθυγράμμιση των πόρων και της χρηματοδότησης σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, ούτως ώστε να διασφαλισθεί η πραγματοποίηση σωστών επενδύσεων, χάρη στις οποίες θα ευοδωθούν οι ευρείς στόχοι της νέας Στρατηγικής. Προκειμένου να δοθεί στις πόλεις και στις περιφέρειες η δυνατότητα να συμβάλλουν αποτελεσματικά στην υλοποίηση της Στρατηγικής της Λισσαβώνας, πρέπει να διασφαλιστεί ο πλήρης σεβασμός, τόσο εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσο και εκ μέρους των κρατών μελών, των αρχών του Χάρτη του Συμβουλίου της Ευρώπης για την Αυτονομία των τοπικών οντοτήτων όσον αφορά τους οικονομικούς πόρους (άρθρο 9)·  | 
         
| 
                14.  | 
            
                δηλώνει ότι, για να επιτευχθεί πραγματική κοινωνική συνοχή, αλλά και για να αντιμετωπιστούν οι μακροπρόθεσμες προκλήσεις, απαιτείται κοινή εδαφική προσέγγιση σε όλες τις πολιτικές, η οποία να λαμβάνει υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που υφίστανται σε τοπικό και σε περιφερειακό επίπεδο ανά την Ευρώπη. Ομοίως, απαιτείται επαρκής διάθεση πόρων από τον κοινοτικό προϋπολογισμό για την υποστήριξη της ισόρροπης –από εδαφική άποψη– ανάπτυξης της Ένωσης·  | 
         
| 
                15.  | 
            
                προτείνει όπως η νέα Στρατηγική θέσει ως προτεραιότητα την επένδυση στην «πράσινη» οικονομία, εξετάσει το ζήτημα της κοινωνικής συνοχής και διασφαλίσει την προσέγγιση για την πολυεπίπεδη διακυβέρνηση, επανεξετάζοντας παράλληλα τον τρόπο με τον οποίο υπολογίζεται ο αντίκτυπός της·  | 
         
Επενδύοντας στην πράσινη οικονομία
| 
                16.  | 
            
                ζητεί να ενσωματωθούν στη νέα Στρατηγική οι στόχοι και οι δεσμεύσεις της ΕΕ όσον αφορά την κλιματική αλλαγή, προκειμένου να δημιουργηθεί στην Ευρώπη οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα·  | 
         
| 
                17.  | 
            
                καλεί τους ηγέτες της ΕΕ να θέσουν ως ύψιστη προτεραιότητα την ανάπτυξη της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης στην πράσινη οικονομία, ούτως ώστε να μπορέσει η ΕΕ να αναλάβει ηγετικό ρόλο στη μεταμόρφωση της παγκόσμιας οικονομίας με βάση ένα υγιές και βιώσιμο πλαίσιο. Συγκεκριμένα, τούτο σημαίνει την καθοδήγηση βάσει παραδείγματος, την κατά προτεραιότητα πραγματοποίηση επενδύσεων στις νέες πράσινες τεχνολογίες, στην Ε&Α, συμπεριλαμβανομένων της παραγωγής ανανεώσιμης ενέργειας, της ενεργειακής αποδοτικότητας, των βιώσιμων μεθόδων παραγωγής και κατανάλωσης, των ΤΠΕ και των ευρυζωνικών υποδομών σε απομακρυσμένες κοινότητες, καθώς και τη βελτίωση της προστασίας και της διατήρησης του περιβάλλοντος. Τα ευρωπαϊκά πανεπιστήμια, τα ερευνητικά κέντρα και οι ΜΜΕ πρέπει να διαδραματίζουν πρωταρχικό ρόλο στην προώθηση της εν λόγω ατζέντας (7). Προς τούτο απαιτούνται διαρθρωτικές αλλαγές στην ευρωπαϊκή οικονομία, καθώς και συντονισμός της μακροοικονομικής πολιτικής με ενεργούς πολιτικές για την αγορά εργασίας προκειμένου να στηριχθεί και να προαχθεί η πράσινη οικονομία·  | 
         
| 
                18.  | 
            
                ζητεί μια Ευρωπαϊκή Στρατηγική πράσινων δεξιοτήτων και πράσινων θέσεων εργασίας, ως πλαίσιο για επενδύσεις στις δεξιότητες και τη γνώση, ούτως ώστε να στηριχθεί η ανάπτυξη βιώσιμης οικονομίας. Τα μελλοντικά κοινοτικά χρηματοδοτικά προγράμματα, συμπεριλαμβανομένων του προγράμματος για τη διά βίου μάθηση και του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου θα πρέπει να προσανατολισθούν στη στήριξη των επενδύσεων στις «πράσινες θέσεις εργασίας» και στις «πράσινες δεξιότητες», δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στις νέες, δυναμικές και καινοτόμους ΜΜΕ (8)·  | 
         
| 
                19.  | 
            
                καλεί την ΕΕ να υιοθετήσει συνεκτικό πλαίσιο κινήτρων και μηχανισμών στήριξης (Πράσινη βελτίωση της νομοθεσίας) προκειμένου να υποστηρίξει την ανάπτυξη βιώσιμης οικονομίας σε ολόκληρη την Ευρώπη·  | 
         
| 
                20.  | 
            
                ζητεί να δοθεί προτεραιότητα στην ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά καινοτόμους προσεγγίσεις μέσω των οποίων παρέχονται κίνητρα στα επιμέρους κράτη μέλη, τα οποία ενθαρρύνουν και ανταμείβουν τους πολίτες, τις επιχειρήσεις και τις δημόσιες αρχές της ΕΕ ώστε να υιοθετούν «πράσινες» συμπεριφορές, καταδικάζοντας παράλληλα τις «μη βιώσιμες» στάσεις·  | 
         
| 
                21.  | 
            
                επαναλαμβάνει ότι μία πράσινη προσέγγιση μπορεί να δημιουργήσει έναν θετικό κύκλο για την αντιμετώπιση οικονομικών και κοινωνικών προβλημάτων. Χάρη στις πρόσφατες αλλαγές στους κανονισμούς των Διαρθρωτικών Ταμείων, κατέστη δυνατή η στήριξη μέτρων ενεργειακής απόδοσης σε νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος·  | 
         
| 
                22.  | 
            
                τονίζει τη σημασία πρωτοβουλιών «από τη βάση προς τα άνω» εκ μέρους τοπικών κοινοτήτων προκειμένου να υπάρξει αλλαγή στην πράξη (9)·  | 
         
Κοινωνική συνοχή και ένταξη
| 
                23.  | 
            
                υπογραμμίζει την αξία και τη σημασία των συστημάτων κοινωνικής ασφάλειας και προστασίας που προασπίζουν τα πιο ευάλωτα άτομα στην κοινωνία, καθώς και την ανάγκη να διατηρηθεί ένα ισχυρό ευρωπαϊκό κοινωνικό πρότυπο (10)·  | 
         
| 
                24.  | 
            
                αναγνωρίζει, με βάση το πρωτόκολλο σχετικά με τις υπηρεσίες γενικού συμφέροντος που επισυνάπτεται στο παράρτημα της Συνθήκης της Λισσαβώνας, αφενός τον σημαντικό ρόλο των εν λόγω υπηρεσιών, και ιδίως των κοινωνικών υπηρεσιών γενικού συμφέροντος των οποίων ο τρόπος οργάνωσης και η χρηματοδότηση πρέπει να διασφαλιστούν καλύτερα, και αφετέρου τη σημασία των δημόσιων υπηρεσιών εγγύτητας για τους πολίτες·  | 
         
| 
                25.  | 
            
                ζητεί να αναληφθεί δράση προκειμένου να αντιμετωπισθεί η παιδική και η διαγενεακή φτώχεια στις οικογένειες, και υπογραμμίζει ότι πρέπει να συνεχίσουν να ισχύουν οι στόχοι της Βαρκελώνης αναφορικά με τις υπηρεσίες παιδικής φροντίδας (11)·  | 
         
| 
                26.  | 
            
                υπογραμμίζει τη σημασία μιας επαρκώς χρηματοδοτούμενης, πανευρωπαϊκής πολιτικής συνοχής, στην οποία συμμετέχουν όλες οι περιφέρειες της Ευρώπης, ως βασικού παράγοντα που στηρίζει την εφαρμογή της νέας Στρατηγικής και απορρίπτει οιαδήποτε κίνηση για την επανεθνικοποίηση των Διαρθρωτικών Ταμείων ή την αφαίρεση της περιφερειακής διάστασης από την πολιτική συνοχής κατά την αναθεώρηση του μελλοντικού προϋπολογισμού της ΕΕ·  | 
         
| 
                27.  | 
            
                ζητά να αναληφθεί δέσμευση όσον αφορά την αποτελεσματικότερη χρήση των υφιστάμενων γνώσεων και βέλτιστων πρακτικών προς όφελος όλων των περιφερειών στην ΕΕ·  | 
         
| 
                28.  | 
            
                καλεί τους ηγέτες της ΕΕ να αδράξουν την ευκαιρία του ευρωπαϊκού έτους 2010 για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού και να δεσμευθούν να αναγάγουν σε προτεραιότητα την κοινωνική συνοχή και την κοινωνική ένταξη, με απώτερο στόχο να αντιμετωπισθούν η αυξανόμενη ανεργία, οι ανισότητες ως προς τις περιφερειακές οικονομικές επιδόσεις, ο κοινωνικός αποκλεισμός, η ανεργία και η οικονομική αδράνεια. Η ΕΤΠ συμφωνεί με την έκθεση Barca ότι τα ευρωπαϊκά προγράμματα των Διαρθρωτικών Ταμείων αποτελούν βασικό εργαλείο για την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού·  | 
         
| 
                29.  | 
            
                ζητεί να αναληφθεί δράση προκειμένου να αντιμετωπισθεί το αυξανόμενο φάσμα της ανεργίας των νέων, μέσω της αναγωγής σε προτεραιότητα των επενδύσεων στην εκπαίδευση, την κατάρτιση και την ανάπτυξη δεξιοτήτων, συμπεριλαμβανομένων των προγραμμάτων που ενθαρρύνουν την κινητικότητα των νέων. Η ΕΤΠ συντάσσεται με τη σύσταση που υιοθέτησε το Συμβούλιο τον Νοέμβριο του 2008 με θέμα την κινητικότητα των εθελοντών νέων και στηρίζει την πρόταση της Επιτροπής να ανακηρυχθεί το έτος 2011 «Ευρωπαϊκό Έτος Εθελοντισμού»·  | 
         
| 
                30.  | 
            
                ζητεί να αναγνωρισθεί περισσότερο η καίρια συμβολή των γυναικών ως εργατικού δυναμικού, ως επιχειρηματιών και ως φορέων καινοτομίας. Η Ευρώπη έχει να διανύσει πολύ ακόμα δρόμο όσον αφορά την ισότητα των δύο φύλων, όπως αποδεικνύεται από πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στην οποία επισημαίνονται ιδιαίτερα τόσο το μόνιμο πρόβλημα των μισθολογικών διαφορών μεταξύ ανδρών και γυναικών, όσο και οι δυσκολίες για την επίτευξη ισορροπίας μεταξύ του επαγγελματικού και του προσωπικού βίου καθώς και τα στερεότυπα που σχετίζονται με το φύλο (12) (13)· για τον λόγο αυτό ζητεί να προβλεφθούν συστάσεις και να δοθούν κίνητρα για τη διατήρηση και την είσοδο των γυναικών στην εργασία·  | 
         
| 
                31.  | 
            
                ζητεί να αναγνωρισθεί περισσότερο η αξία και η συμβολή όλων των μελών της κοινωνίας. Η νέα Στρατηγική θα πρέπει να εξάρει τη σημασία της «κοινωνίας των πολιτών», ιδίως τη συμβολή του τρίτου τομέα, όσων παρέχουν φροντίδα και των εθελοντών για την ευημερία του υπολοίπου πληθυσμού, που συχνά δεν τυγχάνει αναγνώρισης. Η νέα Στρατηγική πρέπει εξίσου να ενθαρρύνει πολιτικές για την παράταση του επαγγελματικού βίου και πρωτοβουλίες μεταξύ των γενεών·  | 
         
| 
                32.  | 
            
                θεωρεί ότι στη μελλοντική πολιτική συνοχής της ΕΕ πρέπει να περιλαμβάνεται η στήριξη τοπικών αναπτυξιακών πρωτοβουλιών, που αφορούν σε συγκεκριμένες αστικές και αγροτικές κοινότητες που αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες κοινωνικο-οικονομικές προκλήσεις. Η εν λόγω προσέγγιση εφαρμόσθηκε επιτυχώς στο παρελθόν μέσω πρωτοβουλιών όπως τα προγράμματα EQUAL, LEADER, URBAN, καθώς και στο πλαίσιο των κύριων προγραμμάτων των Στόχων 1 και 2·  | 
         
| 
                33.  | 
            
                χαιρετίζει την προσέγγιση με την οποία οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις επιτρέπουν την υποστήριξη της τοπικής και βιώσιμης οικονομικής παραγωγής που βασίζεται στην κοινότητα (π.χ. θέτοντας ως προτεραιότητα τις «οικολογικές δημόσιες συμβάσεις» και την πρόσβαση σε ευρυζωνικές υποδομές στις απομεμακρυσμένες αγροτικές κοινότητες)·  | 
         
Πολυεπίπεδη διακυβέρνηση
| 
                34.  | 
            
                υπογραμμίζει την ανάγκη να συμμετάσχουν οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές στη διαμόρφωση, την εφαρμογή και την αξιολόγηση της νέας Στρατηγικής·  | 
         
| 
                35.  | 
            
                υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να αναλάβουν οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές ηγετικό ρόλο όσον αφορά την πρακτική αντιμετώπιση της χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης, προκειμένου να αντιμετωπισθούν οι άμεσες και βραχυπρόθεσμες προκλήσεις (14)·  | 
         
| 
                36.  | 
            
                ζητεί καλύτερο συντονισμό και συνεργασία μεταξύ των διαφόρων επιπέδων διακυβέρνησης στην Ευρώπη, καθώς και πολύ ισχυρότερη περιφερειακή διάσταση για τη νέα Στρατηγική·  | 
         
| 
                37.  | 
            
                καλεί τους ηγέτες της ΕΕ να διασφαλίσουν ότι οι μελλοντικές δαπάνες της ΕΕ θα στοχεύουν στην επίτευξη των βασικών στόχων της νέας Στρατηγικής, μέσω της εφαρμογής της επιτυχημένης κατανομής κονδυλίων στα Διαρθρωτικά Ταμεία σύμφωνα με τη Στρατηγική της Λισσαβώνας σε όλους τους σχετικούς τομείς του κοινοτικού προϋπολογισμού·  | 
         
| 
                38.  | 
            
                ζητεί ισχυρότερα κίνητρα για τις εθνικές κυβερνήσεις προκειμένου να δεσμευθούν για την υλοποίηση των στόχων της νέας Στρατηγικής, συμπεριλαμβανομένων κατάλληλα δεσμευτικών στόχων για τη διασφάλιση αποτελεσματικής εφαρμογής στην πράξη·  | 
         
| 
                39.  | 
            
                εκφράζει την ικανοποίησή της όσον αφορά την εξεταζόμενη σύνδεση της Στρατηγικής με τη θητεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ο ρόλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ως του δημοκρατικά εκλεγμένου ευρωπαϊκού οργάνου που συνεργάζεται βάσει εταιρικής σχέσης με την Επιτροπή των Περιφερειών και την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, πρέπει να καθορισθεί με μεγαλύτερη σαφήνεια στη νέα Στρατηγική·  | 
         
| 
                40.  | 
            
                σημειώνει ότι η πολιτική συνοχής της ΕΕ χαρακτηρίζεται από μια εδραιωμένη δομή πολυεπίπεδης διακυβέρνησης για την υλοποίηση των προγραμμάτων των Διαρθρωτικών Ταμείων και εκτιμά ότι η νέα Στρατηγική πρέπει να κάνει χρήση των εν λόγω υφιστάμενων δομών συνεργασίας προκειμένου να αντιμετωπισθούν οι σημερινές αδυναμίες στις κυβερνητικές δομές. Η ρητή ευθυγράμμιση των κυβερνητικών δομών με τα περιφερειακά προγράμματα στην πολιτική συνοχής της ΕΕ αποτελεί άκρως αποτελεσματικό τρόπο για τη διασφάλιση της από κοινού χάραξης πολιτικών·  | 
         
| 
                41.  | 
            
                προτείνει να αναλάβουν οι εν λόγω υφιστάμενες εταιρικές σχέσεις ενεργό ρόλο στην προετοιμασία των εθνικών μεταρρυθμιστικών προγραμμάτων (ΕΜΠ), τα δε προγράμματα των Διαρθρωτικών Ταμείων να συμβάλουν στην υλοποίηση των γενικότερων στόχων των ΕΜΠ σε περιφερειακό επίπεδο· εκφράζει την ανησυχία της για την έλλειψη συγκεκριμένων προτάσεων στο έγγραφο διαβούλευσης σχετικά με το πώς θα συμμετάσχουν στα πλαίσια της Στρατηγικής 2020 της ΕΕ οι τοπικές και περιφερειακές αρχές, καθώς και τα περιφερειακά κοινοβούλια και συνελεύσεις στην ανάπτυξη και εφαρμογή της στρατηγικής και των ΕΠΜ·  | 
         
Υπολογισμός του αντίκτυπου της Στρατηγικής
| 
                42.  | 
            
                επισημαίνει ότι παρατηρείται αυξανομένη δυσαρέσκεια όσον αφορά τη χρήση του ΑΕγχΠ ως κύριου δείκτη για τον υπολογισμό των οικονομικών επιδόσεων και ζητεί να αναπτυχθούν νέοι δείκτες, οι οποίοι να προσφέρουν ουσιαστικότερο τρόπο υπολογισμού της ευμάρειας, της ευημερίας και της ποιότητας ζωής στην Ευρώπη (15)·  | 
         
| 
                43.  | 
            
                ζητεί να ληφθούν υπόψη σε αυτού του είδους τα μέτρα οι ευρύτερες κοινωνικές και περιβαλλοντικές προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένων των δεικτών της παιδικής φτώχειας, της κατανομής του εισοδήματος, των επιπέδων εκπομπών CO2 και άλλων εκπομπών, του αντίκτυπου στη βιοποικιλότητα και άλλων στοιχείων που εμπεριέχονται στην ευρεία έννοια της ευημερίας και τα οποία αντικατοπτρίζουν διαφορές στο υποεθνικό επίπεδο σε όλη την Ευρώπη (16)·  | 
         
| 
                44.  | 
            
                καλεί τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές να συμμετάσχουν άμεσα στον καθορισμό στόχων και δεικτών για τη νέα Στρατηγική. Το Σύμφωνο των Δημάρχων, που υπεγράφη τον Ιανουάριο του 2009, αποδεικνύει πως οι περιφερειακές και οι τοπικές αρχές μπορούν να προωθούν καίρια πολιτικά ζητήματα και να είναι περισσότερο φιλόδοξες στις δεσμεύσεις τους από ό,τι το εθνικό ή το ευρωπαϊκό επίπεδο διακυβέρνησης·  | 
         
Τεκμηριωμένη προσέγγιση
| 
                45.  | 
            
                επισημαίνει ότι η παρούσα γνωμοδότηση αναφέρεται στα πορίσματα της διαβούλευσης της ΕΤΠ με θέμα το μέλλον της Στρατηγικής της Λισσαβώνας, που ξεκίνησε στην Πράγα τον Μάρτιο του 2009, καθώς και σε μία ενεργό ερευνητική φάση στις Βρυξέλλες, την Ουαλία και το Ηνωμένο Βασίλειο. Η Πλατφόρμα Παρακολούθησης της Στρατηγικής της Λισσαβώνας συνέβαλε με μία ολοκληρωμένη ανάλυση των πορισμάτων της διαβούλευσης εν ευθέτω χρόνω·  | 
         
| 
                46.  | 
            
                κρίνει απαραίτητο να εξακολουθήσει η ΕΤΠ να παρακολουθεί την εφαρμογή της νέας Στρατηγικής στην πράξη μέσω των δικτύων της, ιδίως μέσω της Πλατφόρμας Παρακολούθησης της Στρατηγικής της Λισσαβώνας.  | 
         
Βρυξέλλες, 3 Δεκεμβρίου 2009.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής των Περιφερειών
Luc VAN DEN BRANDE
(1) Όπως αναφέρεται στην έκθεση, «Prosperity without Growth: the transition to a sustainable economy» (Ευημερία χωρίς μεγέθυνση: μετάβαση σε αειφόρο οικονομία) της Επιτροπής Αειφόρου Ανάπτυξης στο Ηνωμένο Βασίλειο, που δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο του 2009. Βλ. http://www.sd-commission.org.uk/pages/redefining-prosperity.html
(2) Σχετικό παράδειγμα αποτελεί το «The Wave Hub», το οποίο κατασκευάζεται έξω από την ακτή της Κορνουάλης και θα ολοκληρωθεί το 2010. Χρηματοδοτούμενο από το ΕΤΠΑ, θα αποτελέσει την πρώτη παράκτια εγκατάσταση του Ηνωμένου Βασιλείου στην οποία θα παρουσιάζεται επί τόπου η λειτουργία ενός σταθμού παραγωγής ενέργειας από τα κύματα. Πρόκειται περί ενός προγράμματος στο οποίο συμμετέχουν δημόσιοι, ιδιωτικοί και ερευνητικοί φορείς.
(3) Το «New Economics Foundation» (http://www.neweconomics.org/gen/) έχει αναπτύξει «National Accounts of Well-being» (Εθνικούς Λογαριασμούς Ευημερίας) βάσει των οποίων ορίζονται οι παράγοντες που καθορίζουν την προσωπική και κοινωνική ευημερία.
(4) Όπως αναφέρεται στην έκθεση, «Prosperity without Growth: the transition to a sustainable economy» (Ευημερία χωρίς μεγέθυνση: μετάβαση σε αειφόρο οικονομία) της Επιτροπής Αειφόρου Ανάπτυξης στο Ηνωμένο Βασίλειο, που δημοσιεύθηκε τον Μάρτιο του 2009. Βλ. http://www.sd-commission.org.uk/pages/redefining-prosperity.html
(5) ΓΔ Απασχόληση MEMO/08/625 Βρυξέλλες, 16 Οκτωβρίου 2008. Βλ.: http://ec.europa.eu/social/main.jsp?langId=en&catId=637
(6) Βλ. την έκθεση Regions 2020 Report που δημοσιεύθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή τον Δεκέμβριο του 2008.
(7) Σχετικό παράδειγμα αποτελεί το «The Wave Hub», το οποίο κατασκευάζεται έξω από την ακτή της Κορνουάλης και θα ολοκληρωθεί το 2010. Χρηματοδοτούμενο από το ΕΤΠΑ, θα αποτελέσει την πρώτη παράκτια εγκατάσταση του Ηνωμένου Βασιλείου στην οποία θα παρουσιάζεται επί τόπου η λειτουργία ενός σταθμού παραγωγής ενέργειας από τα κύματα. Πρόκειται περί ενός προγράμματος στο οποίο συμμετέχουν δημόσιοι, ιδιωτικοί και ερευνητικοί φορείς.
(8) Μεταξύ των παραδειγμάτων περιλαμβάνονται: «Capturing the Potential - A Green Jobs Strategy for Wales», που δημοσιεύθηκε από την κυβέρνηση της Συνέλευσης της Ουαλίας στις 9 Ιουλίου 2009 και «Going for green growth: a green jobs strategy for Scotland», που δημοσιεύθηκε από την κυβέρνηση της Σκωτίας τον Ιούνιο του 2005.
(9) Χαρακτηριστικό παράδειγμα συνιστά ο Δήμος του Thisted στη Δανία, όπου η δράση που ανελήφθη σε τοπικό επίπεδο για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής είχε ως αποτέλεσμα το 100 % της κατανάλωσης ενέργειας και περισσότερο από το 80 % της κατανάλωσης θέρμανσης να μην βασίζονται στη χρήση ορυκτών καυσίμων. Βλ. www.climate.thisted.dk
(10) Ενδιαφέρον παρουσιάζει η ανάλυση του ζητήματος στο βιβλίο «The Spirit Level: Why More Equal Societies Almost Always Do Better» του Καθηγητού Richard Wilkinson και της Δρος Kate Pickett, (Allen Lane, Μάρτιος 2009). Η κοινωνική πλατφόρμα ζητεί ένα ευρωπαϊκό σύστημα κατώτατου μισθού, ενώ πολλοί είναι εκείνοι που ζητούν από την ΕΕ να αναλάβει δεσμεύσεις όσον αφορά την τήρηση των προτύπων της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για την αξιοπρεπή εργασία.
(11) «…να παρέχουν διευκολύνσεις παιδικής φροντίδας έως το 2010 που να καλύπτουν τουλάχιστον το 90 % των παιδιών ηλικίας από τριών ετών έως και την ηλικία υποχρεωτικής εκπαίδευσης και το 33 % τουλάχιστον των παιδιών ηλικίας κάτω των τριών ετών». Βλ. http://www.consilium.europa.eu/ueDocs/cms_Data/docs/pressData/en/ec/71025.pdf
(12) COM(2009)77: Ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών — 2009.
(13) Στο Global Economics Paper No: 164 «Women Hold Up Half the Sky» της Goldman Sachs, που δημοσιεύθηκε το 2007, υποστηρίζεται η άποψη ότι η μείωση των ανισοτήτων μεταξύ των δύο φύλων θα συμβάλει στην οικονομική μεγέθυνση. Η νορβηγική κυβέρνηση (Norwegian Government) εισήγαγε μία ποσόστωση προκειμένου να εξασφαλισθεί ότι το 40 % τουλάχιστον των μελών των συμβουλίων σε όλες τις ιδιωτικές εταιρείες είναι γυναίκες, θεωρώντας ότι οι ποσοστώσεις είναι από οικονομική άποψη λυσιτελείς. Στο Issues Brief «The World Bank and Gender Equality» (Απρίλιος 2009) η Παγκόσμια Τράπεζα εκτιμά ότι η φτώχεια δεν μπορεί να εξαλειφθεί παρά μόνον εφόσον επιτευχθεί ισότητα μεταξύ των δύο φύλων και χαρακτηρίζει «κακή οικονομική πολιτική» τους περιορισμούς των οικονομικών ευκαιριών για τις γυναίκες.
(14) Στην Ουαλία παραδείγματος χάρη έχουν πραγματοποιηθεί από τον Οκτώβριο του 2008 έξι οικονομικές σύνοδοι, στις οποίες συμμετείχαν όλοι οι βασικοί παράγοντες προκειμένου να εκπονήσουν ένα σχέδιο για την αντιμετώπιση της κρίσης. Η κυβέρνηση της Ουαλίας χρησιμοποίησε εξάλλου το ΕΚΤ για να χρηματοδοτήσει έναν συνδυασμό επιδοτήσεων μισθών και κατάρτισης με στόχο να προσλάβουν οι εργοδότες εργαζόμενους που απολύθηκαν πρόσφατα (REACT) ή να διατηρηθεί η θέση εργασίας όσων απειλούνται με απόλυση (PROACT). Η Συνέλευση των Περιφερειακών Παραθαλάσσιων Περιοχών εξέδωσε στις 15 Ιουλίου 2009 ένα μανιφέστο με τίτλο «Εξερχόμενοι ισχυρότεροι από την κρίση: ένα Ευρωπαϊκό Εδαφικό Σύμφωνο» («Emerging stronger from the crisis: a European Territorial Pact»), με το οποίο αναγνωρίζεται η σημασία της αντιμετώπισης της κρίσης σε περιφερειακό επίπεδο σε ολόκληρη την Ευρώπη και ζητείται να πραγματοποιηθεί ειδική συνεδρίαση με τη συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, των κρατών μελών και των περιφερειακών αρχών (συμπεριλαμβανομένης της Επιτροπής των Περιφερειών) προκειμένου να συζητηθεί η μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση της κρίσης.
(15) Ιδιαίτερου ενδιαφέροντος είναι η «Επιτροπή υπολογισμού οικονομικών επιδόσεων και κοινωνικής προόδου» (Commission on the Measurement of Economic Performance and Social Progress), που συστάθηκε από τον Γάλλο Πρόεδρο Nicolas Sarkozy, προκειμένου να θεσπίσει νέους δείκτες για τον υπολογισμό της οικονομικής και κοινωνικής προόδου που υπερβαίνουν τη σφαίρα του ΑΕγχΠ.
(16) Η Στρατηγική Αειφόρου Ανάπτυξης της Κυβέρνησης της Ουαλίας, One Planet: One Wales, θέτει πέντε δείκτες υψηλού επιπέδου προκειμένου να εξετασθούν καθένα από τα καίρια στοιχεία της στρατηγικής: (i) οικολογικό αποτύπωμα (ii) βιοποικιλότητα (iii) Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία (ισοδύναμη με τον υπολογισμό βάσει του ΑΕγχΠ) (iv) νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος (v) ευημερία.