Προσφυγή της 16ης Απριλίου 2008 — Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων κατά Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας

(Υπόθεση C-160/08)

(2008/C 209/27)

Γλώσσα διαδικασίας: η γερμανική

Διάδικοι

Προσφεύγουσα: Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (εκπρόσωποι: M. Kellerbauer και D. Kukovec)

Καθής: Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας

Αιτήματα της προσφεύγουσας

Η προσφεύγουσα ζητεί από το Δικαστήριο:

Ισχυρισμοί και κύρια επιχειρήματα

Η Επιτροπή εκθέτει ότι πολλές καταγγελίες επέστησαν την προσοχή της στην πρακτική που ακολουθείται για τη σύναψη συμβάσεων παροχής υπηρεσιών από δημόσιους φορείς στον τομέα της έκτακτης ιατρικής βοήθειας στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας. Σύμφωνα με τις καταγγελίες αυτές, για τις συμβάσεις στον τομέα αυτό δεν προκηρύσσεται κατά κανόνα διαγωνισμός και η σύναψή τους δεν γίνεται με διαφάνεια. Κατά την άποψη της Επιτροπής, ο γενικά πολύ χαμηλός αριθμός των προκηρύξεων πανευρωπαϊκών διαγωνισμών για συμβάσεις παροχής υπηρεσιών στον τομέα της έκτακτης ιατρικής βοήθειας που συνάπτονται από οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης ως φορείς της έκτακτης ιατρικής βοήθειας (13 προκηρύξεις διαγωνισμών σε διάστημα έξι ετών, τους οποίους διοργάνωσαν έντεκα μόνο από τους 400 και πλέον αρμόδιους για τη σύναψη τέτοιων συμβάσεων γερμανικούς οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης) αποτελεί ένδειξη για το ότι στη Γερμανία είναι πολύ διαδεδομένη η πρακτική της σύναψης αυτών των συμβάσεων παροχής υπηρεσιών κατά παράβαση τόσο των επιταγών των ευρωπαϊκών οδηγιών για τη σύναψη δημόσιων συμβάσεων όσο και των θεμελιωδών αρχών του κοινοτικού δικαίου. Επιπλέον, οι δημόσιες αυτές συμβάσεις συνήφθησαν χωρίς να ληφθούν μέτρα για τη διασφάλιση της ενδεδειγμένης διαφάνειας και για την αποφυγή διακρίσεων.

Η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας παρέβη, λόγω της πρακτικής αυτής ως προς τη σύναψη των συμβάσεων, τις υποχρεώσεις που υπέχει από τις οδηγίες 92/50/ΕΟΚ και 2004/18/ΕΚ και παραβίασε τις αρχές της ελευθερίας εγκατάστασης και της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών που κατοχυρώνονται στα άρθρα 43 ΕΚ και 49 ΕΚ, και ιδιαίτερα την απαγόρευση των διακρίσεων, η οποία εμπεριέχεται στις παραπάνω αρχές.

Οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης ως φορείς της έκτακτης ιατρικής βοήθειας αποτελούν, κατά την Επιτροπή, αναθέτουσες αρχές κατά την έννοια του άρθρου 1, στοιχείο β', της οδηγίας 92/50/ΕΟΚ και του άρθρου 1, παράγραφος 9, της οδηγίας 2004/18/ΕΚ. Επιπλέον, δεν μπορεί να αμφισβητηθεί ότι οι συμβάσεις που συνάπτονται από δημόσιους φορείς στον τομέα της παροχής έκτακτης ιατρικής βοήθειας αποτελούν δημόσιες συμβάσεις υπηρεσιών εξ επαχθούς αιτίας, οι οποίες καλύπτονται από τις εν λόγω οδηγίες και των οποίων η αξία υπερβαίνει σαφώς το ελάχιστο όριο που είναι κρίσιμο για την εφαρμογή των εν λόγω οδηγιών. Από το σύνολο των στοιχείων αυτών συνάγεται ότι οι εν λόγω δημόσιες συμβάσεις υπηρεσιών έπρεπε να έχουν συναφθεί σύμφωνα με τις διαδικασίες που προβλέπουν οι οδηγίες και, ειδικότερα, σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις τους περί ίσης μεταχείρισης και απαγόρευσης των διακρίσεων.

Δεδομένου ότι στην υπό κρίση υπόθεση πρόκειται για συμβάσεις με σαφώς διασυνοριακό χαρακτήρα, η σύναψή τους χωρίς καμία διαφάνεια συνιστούσε παράβαση όχι μόνο των υποχρεώσεων που απορρέουν από τις οδηγίες 92/50/ΕΟΚ και 2004/18/ΕΚ, αλλά και των θεμελιωδών γενικών αρχών της ελευθερίας εγκατάστασης και της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών, τις οποίες κατοχυρώνει η Συνθήκη ΕΚ.

Οι παροχές υπηρεσιών στον τομέα της έκτακτης ιατρικής βοήθειας, όπως άλλωστε και οι υπηρεσίες μεταφορών και ιατρικών πρώτων βοηθειών στο πλαίσιο της έκτακτης ιατρικής βοήθειας, δεν εμπίπτουν στις εξαιρέσεις που προβλέπει το άρθρο 45 ΕΚ, σε συνδυασμό με το άρθρο 55 ΕΚ, σύμφωνα με τα οποία οι δραστηριότητες που συνδέονται, μόνιμα ή περιστασιακά, με την άσκηση δημόσιας εξουσίας σε ένα κράτος μέλος εξαιρούνται, όσον αφορά το κράτος αυτό, από το κεφάλαιο της Συνθήκης ΕΚ για το δικαίωμα εγκατάστασης και την ελεύθερη παροχή υπηρεσιών. Η ρύθμιση του άρθρου 45 της Συνθήκης ΕΚ, η οποία πρέπει, ως παρέκκλιση από τις θεμελιώδεις ελευθερίες, να ερμηνεύεται στενά, περιορίζεται αυστηρά σε εκείνες μόνο τις δραστηριότητες οι οποίες αποτελούν άμεση και ειδική συμμετοχή στην άσκηση δημόσιας εξουσίας. Το ζήτημα αν ασκείται δημόσια εξουσία δεν επιλύεται με γνώμονα το αν η επίμαχη δραστηριότητα αποτελεί δραστηριότητα δημόσιου δικαίου, αλλά το αποφασιστικό κριτήριο είναι μάλλον αν υπάρχει η δυνατότητα να προβληθούν έναντι του πολίτη κυριαρχικά δικαιώματα και να ασκηθεί εξουσία καταναγκασμού.

Η Επιτροπή είναι πεισμένη ότι η πρακτική για τη σύναψη των συμβάσεων στον τομέα της έκτακτης ιατρικής βοήθειας θα μπορούσε να διαμορφωθεί, ακόμη και αν μετείχαν αλλοδαποί πάροχοι υπηρεσιών, κατά τρόπο ώστε να εξασφαλίζεται η ταχεία παροχή υψηλής στάθμης υπηρεσιών έκτακτης ιατρικής βοήθειας εντός ολόκληρης της επικράτειας.

(1)  ΕΕ L 209, σ. 1.

(2)  EE L 134, σ. 114.