Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52007AR0236

    Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα Πράσινη Βίβλος για τις αστικές συγκοινωνίες

    ΕΕ C 172 της 5.7.2008, p. 17–23 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

    5.7.2008   

    EL

    Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

    C 172/17


    Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Πράσινη Βίβλος για τις αστικές συγκοινωνίες»

    (2008/C 172/04)

    Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

    ζητά να αναληφθεί μια συντονισμένη δράση για να επιλυθούν τα προβλήματα συμφόρησης και ρύπανσης που αντιμετωπίζουν οι όλες ευρωπαϊκές πόλεις, στην οποία η ΕΕ θα διαδραματίζει σημαντικό ρόλο αναθέτοντας στις εδαφικές αρχές την εφαρμογή των συγκεκριμένων λύσεων.

    καλεί την ΕΕ να ενθαρρύνει τις εδαφικές αρχές να καταρτίσουν μακροπρόθεσμα προγράμματα κινητικότητας τα οποία βασίζονται σε μια εταιρική σχέση των πόλεων και των συμπληρωματικών συνοικισμών τους προκειμένου να εξευρεθούν λύσει προσαρμοσμένες στις τοπικές συνθήκες (χώροι στάθμευσης στα σημεία εισόδου των πόλεων, ανάπτυξη καθαρότερων τρόπων μεταφοράς, βελτιστοποίηση των μέσων μαζικής μεταφοράς, κλπ.). Τα εν λόγω σχέδια κινητικότητας θα μπορούν να συμπεριλαμβάνουν «ήσυχες περιοχές» (δηλαδή, προστατευμένες από τη συμφόρηση και τη ρύπανση), δίνοντας, έτσι, προτεραιότητα στις σχετικές επενδύσεις.

    έχοντας επίγνωση του όγκου των απαραίτητων δημοσιονομικών πόρων, προτείνει τα εν λόγω σχέδια κινητικότητας να μπορούν να στηρίζονται σε ευρείες συμπράξεις, στις οποίες θα συμμετέχει συγκεκριμένα ο ιδιωτικός τομέας, και καλεί την ΕΕ σε συνεργασία με την ΕΤΕπ, να αναπτύξει καινοτόμα μέσα χρηματοδότησης, τα οποία είναι ικανά να χρηματοδοτήσουν τις απαραίτητες υποδομές καθώς και καθαρότερες.

    ζητά τη δημιουργία ενός «μηχανισμού υποβολής εκθέσεων» σε ευρωπαϊκό επίπεδο για την παρακολούθηση της προόδου που επιτυγχάνεται, χρηματοδοτούμενο από την ΕΕ, ο οποίος θα εξετάζει την κατάσταση στις ευρωπαϊκές πόλεις και τις προσεγγίσεις που υιοθετούν για την αντιμετώπιση των προκλήσεων.

    Εισηγητής: ο σύμβουλος κ. Albert BORE (UK/PES)

    :

    Μέλος του δημοτικού συμβουλίου του Birmingham

    Έγγραφο αναφοράς

    Πράσινο Βιβλίο: διαμόρφωση νέας παιδείας αστικής κινητικότητας

    COM(2007) 551 τελικό

    ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ

    Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

    Βασικά μηνύματα

    1.

    επικροτεί τη δέσμευση της ΕΕ να συνεχίσει τις προσπάθειές της για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής οικονομίας και, συγχρόνως, να αντιμετωπίσει τα ζητήματα της βιωσιμότητας και της αλλαγής του κλίματος. Τα βασικά αυτά ζητήματα, όπως έχουν επισημοποιηθεί στο πρόγραμμα δράσης της Λισαβόνας, στη Συμφωνία του Γκέτεμποργκ και στο σχέδιο δράσης για την αλλαγή του κλίματος, είναι ουσιώδη για το μέλλον της Ένωσης. Οι πολιτικές προτεραιότητες της ΕΤΠ αναγνωρίζουν τη ζωτική σημασία της ανταγωνιστικότητας για την οικονομική ανάπτυξη ιδιαίτερα των αστικών κέντρων και, όπως δηλώνεται στους στόχους της Λισσαβόνας, σε συνδυασμό με τη συμβολή της στην εδαφική συνοχή,

    2.

    σημειώνει ότι η κατανομή αρμοδιοτήτων μεταξύ των τοπικών, περιφερειακών και εθνικών αρχών στα διάφορα κράτη μέλη είναι διαφορετική. Είναι σημαντικό όπως τα μέτρα που θεσπίζονται από την Επιτροπή στα σχέδια δράσης να μην θέτουν προϋποθέσεις για ορισμένες οργανωτικές λύσεις,

    3.

    υπογραμμίζει ότι οι πόλεις αντιμετωπίζουν σε καθημερινή βάση αυτά τα ζητήματα της ανάπτυξης και του περιβάλλοντος. Μακροπρόθεσμα, ωστόσο, τα πιεστικά περιβαλλοντικά προβλήματα θα εμποδίσουν αυτήν την ανάπτυξη. Οι πόλεις και οι αστικές περιοχές παρέχουν τις δυνατότητες για αύξηση της ανταγωνιστικότητας και αντιμετώπιση της αλλαγής του κλίματος. Προς τούτο, οι πόλεις και οι μεγάλες αστικές περιοχές πρέπει να λάβουν μέτρα για να βελτιώσουν την προσβασιμότητα και να επιλύσουν τα περιβαλλοντικά ζητήματα. Η ευκαιρία σημαντικής αποσύνδεσης της ανάπτυξης από τις αρνητικές συνέπειες της αλλαγής του κλίματος μπορεί να υλοποιηθεί κυρίως στις μητροπολιτικές περιοχές, αφού οι εναλλακτικοί τρόποι μεταφοράς καθίστανται γρήγορα βιώσιμοι προπαντός σε πυκνοκατοικημένες αστικές περιοχές,

    4.

    ζητά συντονισμένη δράση για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των σημαντικών προβλημάτων της κυκλοφοριακής συμφόρησης που προκαλείται από τις μεταφορές και των περιβαλλοντικών προβλημάτων που πλήττουν τις πόλεις με στόχο οι οδικές μεταφορές να έχουν απαλλαγεί από τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα έως το 2050. Έχουν υπάρξει μεμονωμένες πόλεις όπου η δράση αποδείχθηκε επιτυχής. Απαιτείται μια πιο ολοκληρωμένη στρατηγική σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας και της αναλογικότητας,

    5.

    αναγνωρίζει τον θεμελιώδη ρόλο που διαδραματίζουν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές στον σχεδιασμό και στην εφαρμογή της πολιτικής για τις αστικές συγκοινωνίες και συμφωνεί με την Επιτροπή ότι η επανεξέταση της αστικής κινητικότητας προϋποθέτει να οργανωθεί η παράλληλη χρησιμοποίηση (συντροπικότητα) όλων των δημόσιων και ιδιωτικών τρόπων μεταφοράς, με την έννοια της μετατόπισης των μετακινήσεων προς ένα ενιαίο από περιβαλλοντική άποψη σύστημα, κατάλληλο για τις πόλεις,

    6.

    Η EΕ οφείλει να θεσπίσει μια ολοκληρωμένη πολιτική για το περιβάλλον, το χωροταξικό σχεδιασμό και τις συγκοινωνίες, με επίκεντρο τις ακόλουθες δράσεις:

    1.

    Για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα και τη μείωση της ηχορύπανσης, η ΕΕ πρέπει να εφαρμόσει μια αυστηρότερη πολιτική για τις μεταφορές. Με την εφαρμογή βελτιωμένων τεχνολογιών και τη χρήση καθαρότερων καυσίμων, θα δημιουργηθούν καθαρότερα, λιγότερο θορυβώδη και περισσότερο οικονομικά αυτοκίνητα.

    2.

    Για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας, η ΕΕ οφείλει να προωθήσει την τεχνολογική εξέλιξη των μηχανοκινήτων οχημάτων.

    3.

    Η ΕΕ πρέπει να προάγει τις τεχνικές που είναι απαραίτητες για τη στήριξη της τοπικής και περιφερειακής πολιτικής τιμών.

    4.

    Η ΕΕ πρέπει να προωθήσει τη διασύνδεση των αστικών περιοχών με τα δίκτυα τρένων μεγάλης ταχύτητας.

    5.

    Η ΕΕ οφείλει να επιδιώξει την εναρμόνιση των πινακίδων και των σημάτων κυκλοφορίας που χρησιμοποιούνται για τις περιβαλλοντικές ζώνες, αφήνοντας ανέπαφες τις ευρείες αρμοδιότητες που διαθέτουν οι πόλεις σε ό,τι αφορά στην καθιέρωση περιβαλλοντικών ζωνών,

    6.

    Η ΕΕ πρέπει να προωθήσει την κατασκευή αρτηριών κίνησης για μη μηχανοκίνητα οχήματα οι οποίες θα ασφαλείς για τους πεζούς, τα ποδήλατα, και άλλους οικολογικούς τρόπους μεταφορών

    7.

    ζητά από την ΕΕ να ενθαρρύνει τις περιφέρειες και ιδιαίτερα τις πόλεις να αντιμετωπίσουν αυτά τα προβλήματα αναπτύσσοντας ολοκληρωμένα, μακροπρόθεσμα σχέδια κινητικότητας για την αντιμετώπιση της κυκλοφοριακής συμφόρησης και τον περιορισμό της αλλαγής του κλίματος με την ανάπτυξη εναλλακτικών μεθόδων μεταφοράς και την παροχή διάφορων επιλογών στους επιβάτες, προκειμένου να μεταβληθεί η διατροπική ισορροπία προς πιο βιώσιμους τρόπους μεταφοράς. Στο πλαίσιο αυτών των σχεδίων θα πρέπει να ενθαρρυνθούν οι Καθαρές Ζώνες, δηλ. ο νέος προσδιορισμός περιοχών χωρίς ρύπανση και χωρίς κυκλοφοριακή συμφόρηση (οι οποίες διαφέρουν από τις Πράσινες Ζώνες που είναι απλώς περιοχές με χαμηλά επίπεδα ρύπανσης), μέσω του χαρακτηρισμού τους ως «Καθαρές Ζώνες» και να δοθεί προτεραιότητα στις επενδύσεις για την υποστήριξή τους,

    8.

    αναγνωρίζει ότι η εξασφάλιση της πρόσβασης στον όγκο των χρηματοδοτικών πόρων που απαιτείται για την υποστήριξη του σχεδίου «Καθαρές Ζώνες» ενδέχεται να αποδειχτεί πρόκληση για ορισμένα κράτη μέλη. Η ΕΕ έχει έναν ρόλο να διαδραματίσει στον τομέα αυτό, σε στενή συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, προκειμένου να αναπτυχθούν καινοτόμα χρηματοδοτικά μέσα ικανά να καλύψουν το κόστος των απαραίτητων βιώσιμων υποδομών διευκόλυνσης της κινητικότητας και να πραγματοποιηθούν επενδύσεις υπέρ των οχημάτων με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Η πρωτοβουλία αυτή, θα μπορούσε είτε να έχει τη μορφή επέκτασης του προγράμματος CIVITAS, είτε, μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος αυτού το 2009, να ενταχθεί σε ένα από τα διάδοχα προγράμματα που θα επιδοτήσει η ΕΕ,

    9.

    ζητά να θεσπιστεί ένας μηχανισμός σε επίπεδο ΕΕ για την αναφορά της προόδου στον τομέα των αστικών συγκοινωνιών και για τις δοκιμασμένες και ελεγμένες διαδικασίες που μπορούν να χρησιμεύσουν ως παράδειγμα για άλλους. Η διαδικασία αυτή θα πρέπει να αρχίσει με τη χρηματοδότηση από την ΕΕ μιας συγκριτικής μελέτης, που θα εξετάσει πόλεις από όλη την ΕΕ και τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζουν τη μείωση της κυκλοφοριακής συμφόρησης, τη βελτίωση του περιβάλλοντος και την παροχή πιο βιώσιμων τρόπων μεταφοράς. Στην ετήσια έκθεση προόδου για τους στόχους της Λισσαβόνας, που υποβάλλεται στα ετήσια εαρινά Συμβούλια, θα πρέπει να καθορίζεται ένα χρονοδιάγραμμα για την υποβολή αυτών των εκθέσεων,

    10.

    συνιστά να εκπονήσει η Επιτροπή κατευθυντήριες γραμμές με τη μορφή κοινών προτύπων όσον αφορά τις μεθοδολογίες υπολογισμού του πλήρους κόστους και οφέλους των διάφορων τρόπων μεταφοράς (συμπεριλαμβανομένων εξωτερικών παραγόντων όπως η συμφόρηση, οι ζημίες στο περιβάλλον, η κοινωνική ένταξη και οι επιπτώσεις στην απασχόληση και στην κοινωνική βιωσιμότητα των κέντρων των πόλεων) ως βάσης για την προαγωγή της συντροπικότητας, καθώς και της θέσπισης φιλικών προς τους καταναλωτές οικολογικών προδιαγραφών για τα οχήματα, οι οποίες να αντανακλούν το περιβαλλοντικό τους κόστος καθ' όλο τον κύκλο ζωής τους,

    11.

    καλεί την Επιτροπή να υποστηρίξει και να επιβραβεύσει τα δίκτυα βέλτιστων πρακτικών (στα οποία η ΕΤΠ θα πρέπει να συμμετέχει), προκειμένου να διευρύνει την εφαρμογή τους σε τομείς όπως τα πακέτα πολλαπλών στοιχείων, που παρέχουν εναλλακτική επιλογή αντί του ΙΧ και της καθημερινής χρήσης του, και να υποστηρίξει τη διεύρυνση πρωτοβουλιών όπως οι «Πόλεις επίδειξης», που παρουσιάζουν έμπρακτα τους καινοτόμους μηχανισμούς τιμολόγησης και τη θέσπιση Καθαρών Ζωνών,

    12.

    προτρέπει την Επιτροπή να αξιοποιήσει τα επιτεύγματα προγραμμάτων επιβράβευσης, όπου αναγνωρίζεται ότι απαιτείται χρηματοδότηση για την προβολή της αποκτηθείσας εμπειρογνωμοσύνης και χρήση βραβείων ως εργαλείου εμπορικής προώθησης των εν λόγω αστικών περιοχών και ως στόχου προς επίτευξη από άλλες αστικές περιοχές,

    13.

    προτρέπει την ΕΕ, προβάλλοντας τις «υποδειγματικές πόλεις» και τις «Πόλεις επίδειξης», να δείξει τόσο εντός της Ευρώπης όσο και παγκόσμια πως αναζητά και εφαρμόζει καινοτόμους και ενδιαφέρουσες λύσεις για τα σημερινά μας προβλήματα και τις σημερινές μας δυνατότητες και ζητά την ανάπτυξη εθελοντικών σχεδίων κινητικότητας από τις αστικές περιοχές με ορίζοντα τουλάχιστον 20 ετών. Τα σχέδια αυτά θα καλύπτουν τις ανάγκες χρηματοδότησης, τις νέες τεχνολογίες που θα πρέπει να διερευνηθούν και να δοκιμαστούν, τις ανάγκες σε υποδομές, τις καινοτόμους συμβάσεις για την προώθηση της καινοτομίας κλπ. Διευρύνοντας αυτή την προσέγγιση των σχεδίων σε όλες τις πόλεις της ΕΕ και προβάλλοντας τις «υποδειγματικές πόλεις» και τις «Πόλεις επίδειξης», μέσω μιας σημαντικά διευρυμένης πρωτοβουλίας Civitas ή ίσως μέσω ενός νέου προγράμματος, η ΕΕ θα μπορούσε να δείξει τόσο εντός της Ευρώπης όσο και παγκόσμια πώς αναζητά και εφαρμόζει καινοτόμους και ενδιαφέρουσες λύσεις για τα σημερινά μας προβλήματα και τις σημερινές μας δυνατότητες,

    14.

    καλεί τις αρχές όλων των επιπέδων διακυβέρνησης και δημόσιας διοίκησης να ενθαρρύνουν δράσεις για τη διευκόλυνση των κοινών συμβάσεων (μεταξύ φορέων του δημοσίου τομέα ή μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού τομέα) για την προαγωγή Καθαρών Ζωνών, όπου οι εν λόγω συμβάσεις δεν αντιτίθενται στο ευρύτερο κοινό συμφέρον. Με τις κοινές συμβάσεις μπορεί να δημιουργηθεί μια αγορά για τους παραγωγούς που επενδύουν σε νέες τεχνολογίες και να ενθαρρυνθεί η καινοτομία. Η ΕΕ θα μπορούσε να υποστηρίξει αυτή τη δράση της με την προώθηση δικτύων βέλτιστων πρακτικών για τη σύναψη «πράσινων» συμβάσεων και την ενθάρρυνση καινοτομιών στον τομέα της τεχνολογίας των μεταφορών, προερχόμενων από τις περιφέρειες και τους τόπους που επιδίδονται ενεργά στην παραγωγή, την έρευνα και την υποστήριξη των εξελίξεων στις τεχνολογίες των μεταφορών. Με τις δύο αυτές δράσεις θα τονωθεί τόσο η ζήτηση όσο και η προσφορά νέων τεχνολογιών προς όφελος των πόλεων,

    15.

    τονίζει ότι χρειάζεται να κατανοηθεί πληρέστερα ο ρόλος του ιδιωτικού τομέα στη μελλοντική παροχή εναλλακτικών τρόπων μεταφοράς και στην αποσύνδεση της αύξησης της κινητικότητας από την αύξηση των χιλιομετρικών αποστάσεων που διανύονται οδικώς. Συνεπώς, ένα στοιχείο που θα πρέπει να εξεταστεί στο πλαίσιο της προαναφερθείσας συγκριτικής μελέτης της ΕΕ είναι ο ρόλος των ιδιωτικών κεφαλαίων και επιχειρήσεων στις τρέχουσες καινοτόμους λύσεις και τα κίνητρα που μπορούν να δοθούν για να μεγιστοποιηθεί ο ουσιαστικός τους ρόλος,

    16.

    επισημαίνει ότι η Πράσινη Βίβλος δημοσιεύεται την κατάλληλη στιγμή, διότι για την αντιμετώπιση των προβλημάτων θα χρειαστούν πρόσθετοι πόροι σε όλα τα επίπεδα. Η ΕΕ δαπανά ήδη σημαντικούς πόρους για τα μεν ζητήματα της κινητικότητας και των μεταφορών μέσω του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών (ΔΕΔ-Μ), για τις δε αστικές περιοχές μέσω του στόχου «Σύγκλιση» των διαρθρωτικών ταμείων. Οι πόλεις αποτελούν ουσιώδη και αναπόσπαστα στοιχεία των δικτύων μεταφορών, διότι δημιουργούν κόμβους μεταξύ διαφόρων τρόπων μεταφοράς και σηματοδοτούν γενικά την αναχώρηση και την άφιξη. Ως εκ τούτου, είναι σκόπιμο να δοθεί στις αστικές συγκοινωνίες η ίδια προσοχή με τα δίκτυα μεταφορών. Ένα απαραίτητο στοιχείο είναι η μακροσκοπική πρόβλεψη και τα μακροπρόθεσμα σχέδια, επίσης, πρέπει να υλοποιούνται. Οι δήμοι και οι περιφέρειες δεν περιμένουν την εμφάνιση των προβλημάτων. Χρειάζονται συνεπώς προληπτικές δράσεις. Γι' αυτό, κατά την κατανομή πόρων σε όλα τα επίπεδα δεν πρέπει να εξετάζεται μόνο το θέμα της λύσης προβλημάτων που έχουν ήδη προκύψει, αλλά να προβλέπονται πρόσθετοι πόροι για τους δήμους και τις περιφέρειες, έτσι ώστε να είναι σε θέση να αντιμετωπίζουν εγκαίρως όποια μελλοντικά προβλήματα προκύψουν,

    17.

    τονίζει τη σημασία της ενθάρρυνσης δράσεων για την αστική κινητικότητα στο πλαίσιο των νέων επιχειρησιακών προγραμμάτων για τις περιφέρειες του στόχου «Σύγκλιση». Όπου συμβαίνει αυτό, οι επιλέξιμες πόλεις και περιφέρειες θα πρέπει να αποδεικνύουν ότι οι δράσεις τους που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ αποσκοπούν στην αντιμετώπιση των βασικών προβλημάτων,

    Πόλεις και μεγαλουπόλεις ελεύθερης ροής

    Σε σχέση με την ερώτηση αριθ. 1 — εάν χρειάζεται ένα σύστημα «επισήμανσης» για να αναγνωρίζονται οι προσπάθειες των πόλεων που είναι πρωτοπόροι στην καταπολέμηση της κυκλοφοριακής συμφόρησης και στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης:

    18.

    η ΕΕ θα μπορούσε να συνδυάσει την επισήμανση κατά το πρότυπο του «πανευρωπαϊκού συστήματος της γαλάζιας σημαίας» που χορηγείται βάσει συγκεκριμένων δεικτών, με την εισαγωγή του Σχεδίου «Καθαρές Ζώνες» (δηλ. περιοχών με χαμηλά επίπεδα ρύπανσης και κυκλοφοριακής συμφόρησης). Θα μπορούσε να προβλεφθεί η χρηματοδότηση προγραμμάτων σε «Πόλεις επίδειξης» με διάφορα μεγέθη πληθυσμού και διαφορετική ιστορική κληρονομιά, πιθανώς σε σύνδεση με τη φιλοδοξία επέκτασης της πρωτοβουλίας CIVITAS σε δράσεις μεγαλύτερης κλίμακας (βλ. ερώτηση 21),

    19.

    μια ετήσια έκθεση με τις εφαρμοζόμενες βέλτιστες πρακτικές θα μπορούσε να συνοδεύει την ετήσια έκθεση προόδου σχετικά με την επίτευξη των στόχων της αστικής πολιτικής που υποβάλλεται κάθε χρόνο στο εαρινό Συμβούλιο.

    Σε σχέση με την ερώτηση αριθ. 2 — ποια μέτρα μπορούν να ληφθούν για να προωθηθεί το βάδισμα και η ποδηλασία ως πραγματικές εναλλακτικές λύσεις στο ΙΧ:

    20.

    ο μόνος τρόπος να ενθαρρυνθούν το βάδισμα και η ποδηλασία ως πραγματική εναλλακτική λύση σε σχέση με το αυτοκίνητο είναι να μειωθούν αισθητά οι διαδρομές και να κατασκευαστούν ή να επεκταθούν συστηματικά δίκτυα πεζοπορίας και ποδηλασίας υψηλής ποιότητας χωρίς εμπόδια και με ευθύνη των τοπικών αρχών, κατά τρόπο ώστε τα ποδήλατα να χρησιμοποιούνται ως μέσο μεταφοράς σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από ό,τι συμβαίνει σήμερα στην ΕΕ. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσω της απτής εφαρμογής σχεδίων όπως το σχέδιο «συμπαγούς πόλης». Ο λειτουργικός σχεδιασμός νέων αστικών περιοχών μπορεί να συμβάλει στη μείωση των αποστάσεων για τους πεζούς και τους ποδηλάτες. Η ανάπτυξη αστικών καθαρών ζωνών με αυστηρά μέτρα για την αντιμετώπιση της κυκλοφοριακής συμφόρησης και της ατμοσφαιρικής ρύπανσης θα βελτιώσει σημαντικά το περιβάλλον για το βάδισμα και την ποδηλασία. Υπάρχουν ήδη πολλά παραδείγματα ορθών πρακτικών όσον αφορά τις εκστρατείες προώθησης στα σχολεία και τις τοπικές κοινότητες και η ΕΕ μπορεί να διαδραματίσει κάποιο ρόλο στην υποστήριξη των επαγγελματικών δικτύων, προβάλλοντας τα υποδείγματα και επικροτώντας τις επιτυχίες. Η Ευρώπη θα μπορούσε να βασιστεί στην επιτυχία του προγράμματος TAPESTRY (1),

    Σε σχέση με την ερώτηση αριθ. 3 — τι μπορεί να γίνει για να προωθηθεί η στροφή των μεταφορών προς βιώσιμους τρόπους μεταφοράς μέσα στις πόλεις:

    21.

    για να επιτευχθεί αυτή η στροφή, απαιτείται μια ολοκληρωμένη προσέγγιση, που θα συνδυάζει τη βελτίωση της εμπειρίας της μετακίνησης με βιώσιμους τρόπους, καθιστώντας την περισσότερο ελκυστική, με την παράλληλη μείωση της ελκυστικότητας των μη βιώσιμων τρόπων μεταφοράς. Αυτή η ολοκληρωμένη προσέγγιση θα πρέπει να εφαρμοστεί και στον σχεδιασμό των μέτρων στο πλαίσιο των σχεδίων δράσης για τη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και της ηχορρύπανσης, καθώς και των σχεδίων για την ανάπτυξη των μεταφορών. Στην επικείμενη αναθεώρηση των σχετικών κοινοτικών οδηγιών θα πρέπει να συνεκτιμηθεί η επικουρικότητα και να ληφθεί υπόψη μια ολοκληρωμένη προσέγγιση σχεδιασμού, η οποία να εξασφαλίζει νομική βεβαιότητα στις τοπικές αρχές που υιοθετούν τέτοιου είδους ολοκληρωμένες προσεγγίσεις σχεδιασμού. Η μη διαφοροποιημένη εφαρμογή του κοινοτικού δικαίου, ιδίως στον τομέα των κρατικών ενισχύσεων και των δημοσίων συμβάσεων, συχνά έχει απρόβλεπτες και ανεπιθύμητες επιπτώσεις. Ανεξάρτητα από τον τρόπο παροχής των μεταφορικών υπηρεσιών — είτε με ανάθεση είτε από έναν οργανισμό τοπικής αυτοδιοίκησης — οι αποφάσεις πρέπει να εξακολουθήσουν να λαμβάνονται σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο και στο μέλλον,

    Σε σχέση με την ερώτηση αριθ. 4 — πώς μπορεί να αυξηθεί περισσότερο η χρήση καθαρών και ενεργειακά αποδοτικών τεχνολογιών στις αστικές συγκοινωνίες:

    22.

    η ΕΟΚΕ υποστηρίζει τις προτάσεις που διατυπώνονται στην Πράσινη Βίβλο σχετικά με τον καθορισμό ολοένα απαιτητικότερων στόχων και, ταυτόχρονα, την επιβολή πιο αυστηρών προτύπων εκπομπών. Επικροτεί επίσης την ευρεία ανάπτυξη Αστικών «Πράσινων» Ζωνών βάσει κοινών προτύπων. Μπορούν επίσης να τεθούν ευρωπαϊκοί στόχοι, οι οποίοι θα συνδέονται ενδεχομένως με την επιστροφή εισφορών σε συνάρτηση με τα μερίδια των συμβάσεων του δημοσίου τομέα που πληρούν ένα καθορισμένο σύστημα βαθμολόγησης του περιβαλλοντικού αντίκτυπου. Υπάρχει επίσης η δυνατότητα να ενθαρρυνθούν οι συμβάσεις που πληρούν συγκεκριμένα περιβαλλοντικά πρότυπα εκ μέρους μεγάλων οντοτήτων του ιδιωτικού τομέα που χρησιμοποιούν τα διάφορα επιχειρηματικά δίκτυα της ΕΕ,

    Σε σχέση με την ερώτηση αριθ. 6 — εάν πρέπει να διαμορφωθούν κριτήρια ή οδηγίες για τον καθορισμό των Πράσινων Ζωνών και τα μέτρα οριοθέτησής τους, ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να εξασφαλισθεί η συμβατότητά τους με την ελεύθερη κυκλοφορία και εάν τίθεται θέμα διασυνοριακής εφαρμογής των κατά τόπους κανόνων που διέπουν τις Πράσινες Ζώνες.

    23.

    οι κατευθυντήριες γραμμές, αλλά όχι οι οδηγίες της ΕΕ, για τον καθορισμό Πράσινων Ζωνών θα αποτελούσαν χρήσιμη συμβολή στη σαφήνεια και τη συνέπεια, ιδίως για τον καθορισμό γενικά αναγνωρισμένων κατηγοριών οχημάτων με βάση την κατανάλωση ενέργειας και τις τιμές των εκπομπών τους. Ίσως να χρειαστεί μια πανευρωπαϊκή ιστοσελίδα που θα συγκεντρώνει τα δεδομένα για διάφορες πόλεις της ΕΕ με συγκεκριμένο μορφότυπο και θα παρουσιάζει ειδικές πληροφορίες για κάθε αστική περιοχή. Η καθιέρωση ενιαίας επισήμανσης των οχημάτων που εισέρχονται στις Πράσινες Ζώνες ανάλογα με τα επίπεδα ρύπων που εκπέμπουν θα συνεπαγόταν οφέλη τόσο για τους οδηγούς των οχημάτων όσο και για τις πόλεις όπου έχουν δημιουργηθεί Πράσινες Ζώνες, με την προϋπόθεση ότι θα ισχύσουν τα ίδια αναγνωριστικά στοιχεία επισήμανσης για όλα τα οχήματα σε ολόκληρη την Ευρώπη,

    24.

    απαιτείται η διαμόρφωση πανευρωπαϊκών κατευθυντηρίων γραμμών σε θέματα που σχετίζονται με τον κώδικα οδικής κυκλοφορίας και αφορούν το περιβάλλον και τους πιο ευάλωτες χρήστες. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να ενθαρρύνονται να μεταφέρουν τις εν λόγω κατευθυντήριες γραμμές στους εθνικούς τους κώδικες οδικής κυκλοφορίας, πράγμα που θα συμβάλει σε μεγιστοποίηση της σαφήνειας και της ομοιομορφίας σε ολόκληρη την επικράτειας της Ένωσης,

    25.

    υπάρχουν πολλοί δήμοι και περιφέρειες που ορίζουν ήδη από τώρα περιβαλλοντικές ζώνες χρησιμοποιώντας δικές τους πινακίδες και σήματα κυκλοφορίας. Για να αποφευχθεί η πρόκληση σύγχυσης στις εταιρείες διεθνών μεταφορών και στους τουρίστες, η ΕΕ οφείλει να καθιερώσει ένα σύστημα ενιαίων πινακίδων και σημάτων κυκλοφορίας. Σε ό,τι αφορά στην καθιέρωση περιβαλλοντικών ζωνών, οι τοπικές και περιφερειακές αρχές διατηρούν μια όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ελευθερία προκειμένου να καθορίζουν την πολιτική τους,

    26.

    η ανεξαρτήτως συνόρων εφαρμογή των τοπικών κανόνων είναι ήδη δυνατή. (Απόφαση-πλαίσιο 2005/214/ΔΕΥ του Συμβουλίου της 24ης Φεβρουαρίου 2005 σχετικά με την εφαρμογή της αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισης επί χρηματικών ποινών),

    27.

    η ΕΤΠ ανησυχεί για το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή — χωρίς να αναμένει το αποτέλεσμα της διαβούλευσης — υπέβαλε τον Δεκέμβριο του 2007 πλήρως αναθεωρημένη πρόταση σχετικά με την προώθηση καθαρών και ενεργειακά αποδοτικών οχημάτων οδικών μεταφορών [COM(2007) 817 τελικό].

    Σε σχέση με την ερώτηση αριθ. 5 — πώς μπορεί να προωθηθεί η κοινή «πράσινη» προμήθεια:

    28.

    μπορεί να προκύψουν περαιτέρω οφέλη από το πρόγραμμα STEER (2), το οποίο συνδέεται με τα νέα ευρωπαϊκά οικολογικά πρότυπα που βασίζονται στις αρχές του συνολικού κοινωνικού κόστους που εξετάζει η Πράσινη Βίβλος. Η ΕΕ μπορεί να προωθήσει τη συνεργασία με προμηθευτές, ενθαρρύνοντας τη διάδοση των ιδεών της συνολικής κοστολόγησης μέσω των δικτύων προμηθευτών και προάγοντας κοινά πρότυπα και κοινές προσεγγίσεις, καθώς και τη μετατροπή της συναφούς ακαδημαϊκής έρευνας σε καινοτόμα, εμπορικά βιώσιμα προϊόντα.

    Σε σχέση με την ερώτηση αριθ. 7 — πώς μπορεί να προωθηθεί περισσότερο η οικολογική οδήγηση:

    29.

    η κοινωνική και οικονομική αξία της οικολογικής οδήγησης θα μπορούσε να προαχθεί και να συμπεριληφθεί στα μαθήματα οδήγησης. Το ζητούμενο είναι η αλλαγή συμπεριφοράς και τρόπου οδήγησης. Οι δεξιότητες αυτές θα μπορούσαν να ενσωματωθούν στις εθνικές εξετάσεις οδήγησης, σύμφωνα με από κοινού καθορισμένα πρότυπα καλής συμπεριφοράς και σύνεσης. Η ΕΕ θα μπορούσε να διαδραματίσει κάποιο ρόλο στην ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά τα μηνύματα των εκστρατειών και τη χρήση των διάφορων μέσων προβολής, σύμφωνα με το πρότυπο της επιτυχημένης πρωτοβουλίας της ΕΕ TAPESTRY. Ένα άλλο μέσο το οποίο μπορεί να προάγει την οικολογική οδήγηση είναι η ενθάρρυνση της χρήσης συσκευών ενδείξεως της κατανάλωσης καυσίμων στα μηχανοκίνητα οχήματα,

    Πιο έξυπνες αστικές συγκοινωνίες

    Σε σχέση με την ερώτηση αριθ. 8 — εάν πρέπει να αναπτυχθούν και να προωθηθούν καλύτερες υπηρεσίες πληροφόρησης του κοινού:

    30.

    οι καλύτερες υπηρεσίες πληροφόρησης του κοινού τόσο πριν όσο και κατά τη διάρκεια της διαδρομής μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στη βιωσιμότητα. Οι ευρωπαϊκές πόλεις έχουν ήδη πολλά παραδείγματα ορθών πρακτικών. Η ΕΕ μπορεί να διαδραματίσει ρόλο στην ενθάρρυνση της διεύρυνσης και της διαλειτουργικότητας των υφιστάμενων συστημάτων μέσω της θέσπισης κοινών συστημάτων και κοινών συμβόλων. Ένας άλλος ρόλος είναι η προβολή των υποδειγματικών συστημάτων. Στην περίπτωση αυτή το σύστημα δορυφορικής πλοήγησης «Γαλιλαίος» είναι ζωτικής σημασίας,

    31.

    οι υπηρεσίες ενημέρωσης για τους χρήστες των μαζικών μεταφορών θα πρέπει να αναπτυχθούν και να βελτιωθούν. Ενημέρωση για τον πραγματικό απαιτούμενο χρόνο και την κυκλοφοριακή συμφόρηση μέσω του Διαδικτύου και των κινητών τηλεφώνων που θα είναι προσαρμοσμένη στις ανάγκες κάθε χρήστη, θα συμβάλει σημαντικά στην αύξηση της ελκυστικότητας και της ανταγωνιστικότητας των μαζικών μεταφορών σε σύγκριση με λιγότερο βιώσιμους τρόπους μεταφοράς. Το Galileo πρόκειται να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη νέων υπηρεσιών ενημέρωσης. Γι' αυτό είναι σημαντικό να αναλάβει η ΕΕ την ευθύνη για την επέκταση του Galileo το ταχύτερο δυνατό.

    32.

    είναι σκόπιμο να υποστηριχθούν πρωτίστως τα σχέδια που αποσκοπούν στη διάθεση υπηρεσιών πληροφόρησης για την ενίσχυση του δικτύου δημόσιων μεταφορών. Πρόκειται για συστήματα πληροφοριών που παρέχουν πλήρη στοιχεία για τις συνδέσεις και την κατάσταση στο σύνολο του ενοποιημένου δικτύου, το οποίο συνιστά το σύστημα μεταφορών σε επίπεδο αστικού συγκροτήματος και σε πιο ευρεία κλίμακα (περιφέρειας, καντονιού, κράτους),

    Σε σχέση με την ερώτηση αριθ. 9 — εάν χρειάζονται περαιτέρω δράσεις για να εξασφαλισθεί η τυποποίηση των διασυνδέσεων και της διαλειτουργικότητας των εφαρμογών ΕΣΜ στις πόλεις και ποιες εφαρμογές πρέπει να έχουν την προτεραιότητα σε περίπτωση ανάληψης δράσης:

    33.

    οι δράσεις για την εξασφάλιση της διαλειτουργικότητας αποδείχθηκαν μέχρι στιγμής χρήσιμες όσον αφορά την καθιέρωση τεχνικών προτύπων και ο ρόλος της ΕΕ σε αυτόν τον τομέα είναι εξελισσόμενος. Περισσότερα θα μπορούσαν να γίνουν από την άποψη της ενθάρρυνσης κοινών προσεγγίσεων εκ μέρους ομάδων πόλεων, καθώς και μεταξύ κρατών μελών, π.χ. με τη βοήθεια συστημάτων παρακολούθησης και πληροφόρησης σε απευθείας σύνδεση με σκοπό την αποφυγή σημαντικής κυκλοφορικής συμφόρησης,

    34.

    εκτός από την ενημέρωση προς τους χρήστες θα πρέπει να αναπτυχθούν όσο το δυνατόν περισσότερο κοινά συστήματα σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τη διασφάλιση, παραδείγματος χάρη, συστημάτων παρακολούθησης με BACT (3) για την παροχή στατιστικών στοιχείων σχετικά με τις μεταφορές και τον προγραμματισμό.

    Προσβάσιμες αστικές συγκοινωνίες

    Σε σχέση με την ερώτηση αριθ. 11 — πώς μπορεί να αυξηθεί η ποιότητα των μαζικών μεταφορών στις ευρωπαϊκές πόλεις και μεγαλουπόλεις:

    35.

    η ΕΕ θα πρέπει να ενθαρρύνει την ανάπτυξη εξοπλισμού και υποδομών σύμφωνα με κοινά πρότυπα, τα οποία βασίζονται στην έρευνα και ανάπτυξη και αποβλέπουν στην συνεχή βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών. Θα μπορούσε να ενθαρρυνθεί η ανταπόκριση στη ζήτηση που διατυπώνεται με τη βοήθεια του συσχετισμού των κρατικών ενισχύσεων με τα αυξανόμενα επίπεδα ικανοποίησης των πελατών,

    36.

    η λήψη μέτρων που θα αντικατοπτρίζουν το άμεσο και έμμεσο κόστος θα βοηθήσει επίσης προς το σκοπό αυτό, με την εξισορρόπηση των παραγόντων που επηρεάζουν την απόφαση σχετικά με την επιλογή του τρόπου μεταφοράς.

    Σε σχέση με την ερώτηση αριθ. 12 — εάν πρέπει να ενθαρρυνθεί η δημιουργία ειδικών λωρίδων για τις μαζικές μεταφορές:

    37.

    πιστεύουμε ότι θα πρέπει να ενθαρρυνθεί η δημιουργία ειδικών λωρίδων για τις μαζικές μεταφορές, σε συνδυασμό με τα έξυπνα συστήματα μεταφορών (ΕΣΜ/ITS). Η ΕΕ μπορεί να διαδραματίσει έναν ρόλο για τη στήριξη των σχεδίων που αποσκοπούν στη δημιουργία προστατευόμενων λωρίδων αποκλειστικής κυκλοφορίας λεωφορείων, τρόλεϊ, και τραμ πάνω σε μια ανεξάρτητη υποκατασκευή ή σε έναν κοινό διάδρομο με τις πεζοδιαβάσεις και τις λωρίδες για ποδήλατα, καθώς και για την ανάπτυξη κοινών σημάτων και ορισμών. Η δημιουργία ειδικών λωρίδων για τα μέσα μαζικής μεταφοράς μπορεί να αποτελεί μια πολύ καλή μέθοδο για την αύξηση της κυκλοφορίας των εν λόγω μέσων. Εάν αυτό επιτευχθεί με τη μείωση του αριθμού των λωρίδων κυκλοφορίας των αυτοκινήτων ΙΧ τότε αυτό μπορεί να οδηγήσει στη μείωση της κυκλοφορίας των ΙΧ και συγχρόνως στην αύξηση της κυκλοφοριακής συμφόρησης για τα ΙΧ που συνεχίζουν να κυκλοφορούν. Η λήψη παρόμοιων μέτρων μπορεί, μεταξύ άλλων, να μην διευκολύνει στην κατανόηση και στην εφαρμογή τους. Η ΕΕ και το εθνικό επίπεδο μπορούν να διευκολύνουν τους τοπικά υπεύθυνους για τη λήψη αποφάσεων με δράσεις ενημέρωσης και επηρεασμού της συμπεριφοράς των χρηστών. Μπορεί επίσης να αναπτυχθούν στο Διαδίκτυο βάσεις για την προσφορά υπηρεσιών σχετικά με τη συλλογική χρήση των ΙΧ και συστήματα που θα επιτρέπουν στα ΙΧ, στα οποία θα επιβαίνουν τουλάχιστο τρία άτομα, να χρησιμοποιούν τις λωρίδες κυκλοφορίας των μέσων μαζικής μεταφοράς ορισμένες ώρες το εικοσιτετράωρο.

    Σε σχέση με την ερώτηση αριθ. 13 — εάν χρειάζεται να καθιερωθεί Ευρωπαϊκός Χάρτης για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των επιβατών που χρησιμοποιούν τις μαζικές μεταφορές:

    38.

    η ΕΤΠ είναι διατεθειμένη να υποστηρίξει έναν Χάρτη της ΕΕ με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των επιβατών των μέσων μαζικής μεταφοράς προκειμένου να βελτιωθούν οι δυνατότητες μετακίνησης, ιδιαίτερα των ατόμων με περιορισμένη κινητικότητα.

    Σε σχέση με την ερώτηση αριθ. 14 — ποια μέτρα θα μπορούσαν να ληφθούν για να ενσωματωθούν καλύτερα οι ολοκληρωμένες επιβατικές και εμπορευματικές μεταφορές στην έρευνα και το σχεδιασμό της αστικής κινητικότητας:

    39.

    η εν λόγω ενσωμάτωση θα μπορούσε να ενθαρρυνθεί μέσω κριτηρίων χρηματοδότησης για σχέδια έρευνας και επίδειξης, ειδικότερα σχετικά με την υιοθέτηση ενεργειακά αποδοτικών οικολογικών οχημάτων, κατάλληλων για το αστικό περιβάλλον. Θα ήταν σκόπιμο να διερευνηθεί η δυνατότητα καθορισμού κριτηρίων για τη μείωση των εκπομπών ρύπων στις αστικές περιοχές, σε συνάρτηση με το σύστημα επισήμανσης που αναφέρεται στο σημείο 18 (Ερώτηση αριθ. 1).

    Σε σχέση με την ερώτηση αριθ. 15 — πώς μπορεί να συντονισθούν καλύτερα οι αστικές και προαστιακές συγκοινωνίες με το σχεδιασμό χρήσης γης και ποια θα ήταν η κατάλληλη οργανωτική δομή:

    40.

    επιδοκιμάζουμε τη χρήση των εθελοντικών σχεδίων κινητικότητας στα οποία εντάσσονται οι ευρύτεροι μητροπολιτικοί οικισμοί. Είναι σημαντική η λήψη μέτρων εκτροπής για την απομάκρυνση της κυκλοφορίας βαρέων οχημάτων από τις πόλεις και τα αστικά κέντρα. Δεν υπάρχει μόνο μια βέλτιστη λύση, αλλά οι εν λόγω οικισμοί θα πρέπει να επιδιώξουν την εξεύρεση τοπικών λύσεων με στόχο την επίτευξη των αποτελεσμάτων που υποδεικνύονται και ενθαρρύνονται από την ΕΕ. Τα σχέδια αυτά θα αποτελέσουν τη βάση των Συμβάσεων κινητικότητας που θα συναφθούν μεταξύ των σημαντικότερων ενδιαφερομένων εταίρων,

    41.

    η ΕΤΠ φρονεί ότι, για να αποσυμφορηθούν οι προσβάσεις στις μεγάλες πόλεις, πρέπει να αναπτυχθούν στις εισόδους των πόλεων, σε συντονισμό με τις τοπικές αρχές των περιφερειακών τους δήμων και με τις μητροπολιτικές αρχές τις αρμόδιες για τις μεταφορές, όπου αυτές υφίστανται, μεγάλοι κόμβοι αλλαγής μεταφορικών μέσων, στους οποίους να υπάρχουν αρκετές διαθέσιμες θέσεις στάθμευσης — αποτρεπτικοί χώροι στάθμευσης — ώστε οι πολίτες που ταξιδεύουν με αυτοκίνητο έως την πόλη να μπορούν να σταθμεύσουν εκεί το αυτοκίνητό τους και να χρησιμοποιήσουν ύστερα τις δημόσιες συγκοινωνίες, χωρίς σημαντικές απώλειες χρόνου. Εκτιμούμε ότι είναι σκόπιμη η υποστήριξη της δημιουργίας ολοκληρωμένων συστημάτων μεταφορών, παράλληλα με τη θέσπιση μηχανισμών συνεργασίας των διοικήσεων, η διαχείριση των οποίων θα έχει τη μορφή κοινοπραξίας ή ανάλογη, τα οποία σέβονται τα φυσικά όρια των αστικών συγκροτημάτων και τις μετακινήσεις των κατοίκων,

    42.

    ο χωροταξικός σχεδιασμός σε κάθε κλίμακα, υπερ-δημοτική και δημοτική, καθώς και ο προγραμματισμός της κινητικότητας θα πρέπει να προβλεφθούν ταυτόχρονα για την καλύτερη δυνατή εφαρμογή τους από περιβαλλοντικής, ενεργειακής και λειτουργικής πλευράς διότι αυτοί οι δύο τομείς είναι στενά συνδεδεμένοι μεταξύ τους,

    Ασφαλείς αστικές συγκοινωνίες

    Σε σχέση με την ερώτηση αριθ. 16 — ποιες άλλες δράσεις πρέπει να αναληφθούν ώστε να αντιμετωπίσουν οι μεγαλουπόλεις και οι πόλεις τα προβλήματα οδικής και προσωπικής ασφάλειας στις αστικές συγκοινωνίες:

    43.

    οι πεζοί και οι ποδηλάτες είναι ιδιαίτερα ευάλωτοι στις αστικές περιοχές και η διαρκής βελτίωση της οδικής ασφάλειας αποτελεί επιτακτική προϋπόθεση για την ενθάρρυνση αυτών των τρόπων μεταφοράς. Πρόσθετες δράσεις θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν την προώθηση σχεδίων επίδειξης τα οποία να προβάλλουν καινοτόμους τρόπους για την παροχή προτεραιότητας στους πεζούς και στους ποδηλάτες έναντι των μηχανοκίνητων μεταφορών, καθώς και την ενθάρρυνση της ταχείας υιοθέτησης ενδεδειγμένης τεχνολογίας για την ενίσχυση της ασφάλειας. Οι τοπικές αρχές θα πρέπει να ενθαρρύνονται να συνεργάζονται σε εθελοντική βάση με ιδιωτικές επιχειρήσεις, με σκοπό την επίλυση των προβλημάτων αυτών. Εν προκειμένω υπάρχουν ήδη πολυάριθμες λύσεις βέλτιστης πρακτικής,

    Σε σχέση με την ερώτηση αριθ. 17 — πώς μπορούν να ενημερώνονται καλύτερα μεταφορείς και πολίτες για τις δυνατότητες των προηγμένων τεχνολογιών διαχείρισης των υποδομών και του εξοπλισμού των οχημάτων στο θέμα της ασφάλειας:

    44.

    θεωρούμε ότι η δέουσα προώθηση των σχεδίων επίδειξης αποτελεί το καλύτερο σύστημα για την προβολή των δυνατοτήτων που παρέχουν αυτές οι εξελίξεις. Επικροτούμε το έργο που επιτελεί το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Οδικής Ασφάλειας για τη δημοσιοποίηση των νέων εξελίξεων στον εν λόγω τομέα και επισημαίνουμε τα διαθέσιμα παραδείγματα καλύτερων πρακτικών στις περιφέρειες της Ευρώπης,

    Σε σχέση με την ερώτηση αριθ. 18 — εάν πρέπει να εφοδιαστεί το αστικό περιβάλλον με αυτόματες διατάξεις ραντάρ και να προωθηθεί η χρήση τους:

    45.

    η ΕΕ θα πρέπει να προωθήσει την ανάπτυξη νέας τεχνολογίας. Η ΕΕ θα μπορούσε να αναλάβει σημαντικό ρόλο προάγοντας τη διεξαγωγή περαιτέρω δοκιμών σε ολόκληρη την Ευρώπη, με στόχο την καλύτερη κατανόηση των σχετικών δαπανών και πλεονεκτημάτων.

    Διαμόρφωση νέας παιδείας αστικής κινητικότητας

    Σε σχέση με την ερώτηση αριθ. 20 — εάν πρέπει να εργασθούν από κοινού όλοι οι ενδιαφερόμενοι παράγοντες για τη διαμόρφωση νέας παιδείας στην κινητικότητα στην Ευρώπη και εάν θα ήταν σκόπιμη μια πρωτοβουλία για τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου αστικής κινητικότητας, βασισμένου στο πρότυπο του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Οδικής Ασφάλειας:

    46.

    λαμβανομένης υπόψη της επιτυχημένης μείωσης του ποσοστού των ατυχημάτων στην Ευρώπη, θεωρούμε χρήσιμη την ανάληψη μιας αντίστοιχης πρωτοβουλίας. Η ίδρυση Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου Αστικής Κινητικότητας μπορεί να υποστηριχθεί μόνο εφόσον αποφέρει πραγματική πρόσθετη αξία. Πιστεύουμε επίσης ότι το πρότυπο των κλιμακωτών στόχων ως προς τη χρηματοδότηση είχε σημαντική συμβολή στην πρόοδο που σημειώθηκε όσον αφορά τη μείωση των ατυχημάτων. Ένα Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Αστικής Κινητικότητας θα μπορούσε να συμβάλει στην προαγωγή των ορθών πρακτικών, στην αναγνώριση του χαρακτηρισμού «Καθαρές Ζώνες» και στην καθιέρωση ενός ευρωπαϊκού μηχανισμού ετήσιας υποβολής εκθέσεων σε συνάρτηση με τα εαρινά Συμβούλια,

    Δημοσιονομικοί πόροι

    Σε σχέση με την ερώτηση αριθ. 21 — πώς μπορούν να χρησιμοποιηθούν καλύτερα τα υπάρχοντα χρηματοδοτικά μέσα, όπως τα διαρθρωτικά ταμεία και το ταμείο συνοχής, ώστε να υποστηριχθούν οι ολοκληρωμένες και βιώσιμες αστικές συγκοινωνίες:

    47.

    δαπανώνται ήδη σημαντικοί πόροι για δράσεις υπέρ της κινητικότητας μέσω διαφόρων προγραμμάτων, πρωτίστως μέσω του προγράμματος των διευρωπαϊκών δικτύων μεταφορών (ΔΕΔ-Μ), μέσω των προγραμμάτων του στόχου «Σύγκλιση» των διαρθρωτικών ταμείων και μέσω της πρωτοβουλίας Civitas. Είναι σαφές ότι οι ενέργειες του στόχου «Σύγκλιση», στο πλαίσιο του οποίου οι κοινοτικοί πόροι δαπανώνται για το αστικό περιβάλλον, πρέπει να ευθυγραμμίζονται με τους στόχους της παρούσας Πράσινης Βίβλου. Οι δράσεις που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο των προγραμμάτων του στόχου «Σύγκλιση» θα πρέπει να επιδιώκουν την ισορροπημένη προσέγγιση των διαφόρων μέσων μεταφοράς ανάλογα με την κλιματική αποτελεσματικότητά τους. Οι πόροι που διατίθενται στο πλαίσιο του στόχου «Σύγκλιση», καθώς και στο πλαίσιο άλλων προγραμμάτων, δεν επαρκούν για να προωθήσουν τις αναγκαίες ριζικές αλλαγές στην Ευρώπη. Επιπλέον, αυτοί οι χρηματοδοτικοί πόροι δεν επικεντρώνονται γενικά σε περιοχές που έχουν πραγματικά ανάγκη, συγκεκριμένα, στις μεγάλες αστικές περιοχές που δέχονται πιέσεις λόγω της ανάπτυξης και στις οποίες η ανταγωνιστικότητα παρεμποδίζεται λόγω περιβαλλοντικών ζητημάτων. Η παρούσα Πράσινη Βίβλος καταδεικνύει την ανάγκη ανάληψης δράσης. Η ΕΕ καλείται να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο — στο πλαίσιο μιας σημαντικά διευρυμένης προσέγγισης «Civitas Plus Plus» ή στο πλαίσιο ενός εντελώς νέου προγράμματος, με βασικό στόχο να προαχθεί η υλοποίηση αυτής της ριζικής αλλαγής. Με τους ανωτέρω πόρους θα πρέπει να στηριχθεί η ανάπτυξη και η χρηματοδότηση των Καθαρών Ζωνών και η μετάβαση σε μια πιο ισορροπημένη προσέγγιση συντροπικότητας, όπως επισημαίνεται στην παρούσα γνωμοδότηση. Κατ' αυτόν τον τρόπο μπορούν να εξασφαλιστούν πόροι από τον ιδιωτικό τομέα και από εθνικά προγράμματα.

    Σε σχέση με την ερώτηση αριθ. 23 — πώς μπορούν εστιασμένες ερευνητικές δραστηριότητες να βοηθήσουν περισσότερο στην επίλυση των αστικών προβλημάτων και στην ανάπτυξη της αστικής κίνησης:

    48.

    τα βασικότερα ζητήματα αφορούν συστήματα διαχείρισης της κυκλοφορίας και ελέγχου της δραστηριότητας αυτής, σε συνδυασμό με την ανάπτυξη πυκνοκατοικημένων περιοχών κατά μήκος των στρατηγικών αξόνων δημοσίων συγκοινωνιών. Θα πρέπει κυρίως να αναπτυχθεί μια προσέγγιση της αστικής ανάπτυξης που να εντάσσεται και να εναρμονίζεται με το σύστημα των επικοινωνιακών υποδομών, και άλλα δίκτυα υποδομών, αποφεύγοντας την εκ των υστέρων ολοκλήρωσή τους. Με τον τρόπο αυτό θα επιτευχθεί μια κρίσιμη μάζα από πλευράς ζητήσεως για την υλοποίηση και διαχείριση των συλλογικών μεταφορών,

    Σε σχέση με την ερώτηση αριθ. 24 — εάν πρέπει να ενθαρρυνθούν οι πόλεις και οι μεγαλουπόλεις στη χρήση των αστικών διοδίων, εάν χρειάζεται γενικό πλαίσιο ή/και καθοδήγηση για τα αστικά διόδια, εάν πρέπει τα έσοδα να χρησιμοποιηθούν για τη βελτίωση των μαζικών μέσων μεταφοράς και εάν πρέπει να ενσωματωθεί το εξωτερικό κόστος:

    49.

    η επιβολή αστικών τελών θα μπορούσε να αποτελέσει ένα μέσο στη διάθεση των αστικών αρχών. Θα ήταν χρήσιμο να ενθαρρύνει η ΕΕ την ανάπτυξη προτύπων βέλτιστων πρακτικών και την αξιοποίηση γνώσεων που αποκτήθηκαν από ήδη εφαρμοζόμενα συστήματα. Η διαμόρφωση γενικού πλαισίου ή/και κατευθυντηρίων γραμμών θεωρείται επωφελής. Η τυποποίηση κρίνεται επιθυμητή αλλά είναι δύσκολο να επιτευχθεί. Για να μπορέσουν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές να λύσουν τα προβλήματα συμφόρησης και περιβάλλοντος, είναι απαραίτητο να διαθέτουν αποτελεσματικά μέσα διαχείρισης. Τα τέλη χρήσης μπορούν να αποτελέσουν ένα πολύ αποτελεσματικό μέσο διαχείρισης. Γι' αυτό είναι σημαντικό να αποφασίζουν οι ίδιες οι τοπικές και περιφερειακές αρχές σχετικά με την επιβολή των τελών χρήσης και για τη διάθεση των εσόδων. Όμως, οι τοπικές και περιφερειακές αρχές δεν διαθέτουν αυτό το μέσο διότι σε πολλά κράτη μέλη για τα εν λόγω ζητήματα οι αποφάσεις λαμβάνονται σε εθνικό επίπεδο. Θα ήταν ευκταίο να συμβάλει η ΕΕ στην ανάπτυξη προτύπων ορθότερων πρακτικών, και να αντλήσει διδάγματα από τα πρότυπα που ήδη υπάρχουν. Η ΕΤΠ θεωρεί ακόμη ότι η Επιτροπή οφείλει να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο ενημερώνοντας και επηρεάζοντας τη συμπεριφορά της κοινής γνώμης για να διευκολύνει εκείνους, που λαμβάνουν αποφάσεις σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, να εισαγάγουν τα τέλη χρήσης,

    Σε σχέση με την ερώτηση αριθ. 25 — ποια προστιθεμένη αξία μπορεί, μακροπρόθεσμα, να επιφέρει η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση των καθαρών και ενεργειακά αποδοτικών αστικών συγκοινωνιών:

    50.

    η στοχοθετημένη υποστήριξη θα μπορούσε να επιφέρει βελτίωση των επιδόσεων όσον αφορά τους στόχους για τη μείωση των εκπομπών άνθρακα, με την ταχύτερη ανάπτυξη των εφαρμογών των νέων τεχνολογιών και με την ευρύτερη διάδοση και αφομοίωση των βέλτιστων πρακτικών. Το γεγονός αυτό με τη σειρά του θα μπορούσε να έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση του οικονομικού κόστους της συμφόρησης για την ΕΕ και να της προσφέρει την κατάκτηση της πρωτοκαθεδρίας στην παγκόσμια αγορά των τεχνολογιών και μεθοδολογιών βιώσιμης ανάπτυξης, καθώς και από πλευράς συμφιλίωσης της οικονομικής ανάπτυξης με τις βιώσιμες αστικές συγκοινωνίες,

    51.

    θα προέκυπτε επιπλέον προστιθέμενη αξία εάν η ΕΕ έκανε χρήση των συμφωνιών κινητικότητας προκειμένου να ενθαρρύνει την σύναψη ισχυρών συνασπισμών μεταξύ των ενδιαφερομένων, οι οποίες θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τους κινδύνους που συνδέονται με τα υψηλά επίπεδα εμπορικού δανεισμού που είναι απαραίτητα για την προώθηση μεγαλεπήβολων σχεδίων κατασκευής βιώσιμων υποδομών μεταφορών. Για να συμβεί αυτό είναι απαραίτητο να υπάρξει στενή συνεργασία με την ΕΤΕπ.

    Βρυξέλλες, 9 Απριλίου 2008.

    Ο Πρόεδρος

    της Επιτροπής των Περιφερειών

    Luc VAN DEN BRANDE


    (1)  TAPESTRY — Travel Awareness, Publicity and Education Supporting a Sustainable Transport Strategy in Europe. Το TAPESTRY είναι ένα τριετές σχέδιο έρευνας και επίδειξης που χρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (ΓΔ Ενέργεια και μεταφορές) στο πλαίσιο του 5ου προγράμματος-πλαισίου Ε&ΤΑ.

    (2)  Το STEER είναι η κάθετη δράση του ευρωπαϊκού προγράμματος «Ευφυής ενέργεια», το οποίο εστιάζεται σε εναλλακτικά οχήματα και καύσιμα, σε δράσεις πολιτικής για την αποδοτική χρήση της ενέργειας στις μεταφορές και στην ενίσχυση των γνώσεων των τοπικών οργανισμών ενέργειας στον τομέα των μεταφορών.

    (3)  Το αρκτικόλεξο BACT αντιστοιχεί σε: Best Available Control Technology (Καλύτερη Διάθεσιμη Τεχνολογία Ελέγχου).


    Top