Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52005AR0120

    Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα Πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση του προγράμματος Πολίτες για την Ευρώπη για την περίοδο 2007-2013 με σκοπό την προώθηση της ενεργού συμμετοχής του ευρωπαίου πολίτη στα κοινά

    ΕΕ C 115 της 16.5.2006, p. 81–83 (ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, NL, PL, PT, SK, SL, FI, SV)

    16.5.2006   

    EL

    Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

    C 115/81


    Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση του προγράμματος “Πολίτες για την Ευρώπη” για την περίοδο 2007-2013 με σκοπό την προώθηση της ενεργού συμμετοχής του ευρωπαίου πολίτη στα κοινά»

    (2006/C 115/18)

    Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

    ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ την πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση του προγράμματος «Πολίτες για την Ευρώπη» για την περίοδο 2007-2013 με σκοπό την προώθηση της ενεργού συμμετοχής του ευρωπαίου πολίτη στα κοινά (COM(2005) 116 τελικό)·

    ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της 6ης Απριλίου 2005, να ζητήσει τη γνώμη της σχετικά με την πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση του προγράμματος «Πολίτες για την Ευρώπη» για την περίοδο 2007-2013 με σκοπό την προώθηση της ενεργού συμμετοχής του ευρωπαίου πολίτη στα κοινά, σύμφωνα με τα άρθρα 151 και 265, παράγραφοι 1 και 308 της ΣΕΚ·

    ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ την απόφαση του Προέδρου της, της 20ής Ιανουαρίου 2005, να αναθέσει στην επιτροπή συνταγματικών θεμάτων και ευρωπαϊκής διακυβέρνησης την κατάρτιση γνωμοδότησης με θέμα την Πρόταση απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση του προγράμματος «Πολίτες για την Ευρώπη» για την περίοδο 2007-2013 με σκοπό την προώθηση της ενεργού συμμετοχής του ευρωπαίου πολίτη στα κοινά·

    ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ τη Συνθήκη για τη θέσπιση Συντάγματος της Ευρώπης, η οποία υπεγράφη στις 29 Οκτωβρίου 2004, και ειδικότερα τα άρθρα Ι-10 και ΙΙΙ-280·

    ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ την απόφαση 2004/100/CE του Συμβουλίου, της 26ης Ιανουαρίου 2004, σχετικά με τη θέσπιση προγράμματος δράσης για την προώθηση της συμμετοχής του ευρωπαίου πολίτη στα κοινά (Συμμετοχή του πολίτη (1)

    ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ τη γνωμοδότησή της, της 20ής Νοεμβρίου 2003, όσον αφορά την «Πρόταση απόφασης του Συμβουλίου σχετικά με τη θέσπιση προγράμματος δράσης για την προώθηση της συμμετοχής του ευρωπαίου πολίτη στα κοινά (Συμμετοχή του πολίτη)» και την «Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο για τα μέτρα που πρέπει να λάβουν τα κράτη μέλη ώστε να εξασφαλιστεί η συμμετοχή όλων των πολιτών της Ένωσης στις εκλογές του 2004 για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στη διευρυμένη Ένωση» (CdR 170/2003 fin (2)

    ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ τη γνωμοδότησή της, της 21ης Νοεμβρίου 2002, με θέμα την «Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών για μια στρατηγική πληροφόρησης και επικοινωνίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης» (COM (2002) 350 τελικό) (CdR 124/2002 fin (3)

    ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ την Τέταρτη Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ιθαγένεια της Ένωσης — 1η Μαΐου 2001 — 30 Απριλίου 2004) — (COM (2004) 695 τελικό)·

    ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με θέμα «Η ιδιότητα του ευρωπαίου πολίτη στην πράξη: προαγωγή του ευρωπαϊκού πολιτισμού και της πολυμορφίας μέσω των προγραμμάτων για τη νεολαία, τον πολιτισμό, τον οπτικοακουστικό τομέα και τη συμμετοχή των πολιτών» — (COM (2004) 154 τελικό)·

    ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ το σχέδιο γνωμοδότησης (CdR 120/2005 rev. 2) της επιτροπής συνταγματικών θεμάτων και ευρωπαϊκής διακυβέρνησης που υιοθετήθηκε στις 4 Οκτωβρίου 2005 (Εισηγήτρια: η κα Claude du GRANRUT, Μέλος του Περιφερειακού Συμβουλίου της Πικαρδίας, Αντιδήμαρχος του Senlis (FR/PPE)·

    1)

    ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ότι η ευρωπαϊκή ιθαγένεια, η οποία εισήχθη στο δεύτερο μέρος της Συνθήκης περί Ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας δυνάμει του Άρθρου 17, συμπληρώνει την εθνική ιθαγένεια αλλά δεν την αντικαθιστά· ότι οι διατάξεις αυτές συμπεριελήφθησαν στη Συνθήκη για τη θέσπιση Συντάγματος της Ευρώπης στο Άρθρο I-10· ότι η εν λόγω Συνθήκη περιλαμβάνει, εξάλλου, έναν Τίτλο VI με θέμα «Ο δημοκρατικός βίος της Ένωσης»·

    2)

    ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ότι η συμμετοχή στα κοινά πραγματοποιείται κατ'αρχήν σε ένα πλαίσιο εγγύτητας· ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές οφείλουν, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, να διαδραματίζουν ενεργό ρόλο για την προαγωγή της εν λόγω συμμετοχής·

    3)

    ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ότι, ως όργανο εκπροσώπησης των τοπικών και περιφερειακών αρχών και ως θεματοφύλακας της δημοκρατίας της εγγύτητας στην κοινοτική διαδικασία λήψης αποφάσεων, η ΕΤΠ ενδιαφέρεται άμεσα για την προώθηση και την εφαρμογή της εν λόγω ευρωπαϊκής ιθαγένειας·

    4)

    ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ότι, με την προαναφερθείσα απόφαση της 26ης Ιανουαρίου 2004, το Συμβούλιο θέσπισε ένα τριετές πρόγραμμα κοινοτικής δράσης για την προώθηση της ενεργού συμμετοχής του ευρωπαίου πολίτη στα κοινά· ότι οι δράσεις που έχουν αναληφθεί βάσει αυτού του προγράμματος για ποσό δημοσιονομικής αναφοράς 72 εκατομμυρίων ευρώ πρέπει να συνεχισθούν·

    5)

    ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ότι, στο πλαίσιο της διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, απαιτείται να καταβληθεί ιδιαίτερη προσπάθεια για την προώθηση της ευρωπαϊκής ιθαγένειας στα νέα κράτη μέλη·

    6)

    ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ότι το 2005 ανακηρύχθηκε από το Συμβούλιο της Ευρώπης Ευρωπαϊκό Έτος της συμμετοχής στα κοινά δια της παιδείας προκειμένου να τονισθεί εκ νέου η σημασία της παιδείας για την προαγωγή και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων· ότι, στο περιθώριο της 3ης Συνόδου Κορυφής του Συμβουλίου της Ευρώπης, πραγματοποιήθηκε το 2005 στη Βαρσοβία μια Διάσκεψη Κορυφής των Νέων η οποία κατέδειξε σε πόσο μεγάλο βαθμό μια νεολαία δραστήρια και με επίγνωση της νέας ταυτότητάς της αποτελεί την καλύτερη προβολή της ενεργού συμμετοχής των πολιτών στα κοινά·

    κατά την 62η σύνοδο ολομέλειας της 16ης και 17ης Νοεμβρίου 2005 (συνεδρίαση της 16ης Νοεμβρίου) υιοθέτησε ομόφωνα την ακόλουθη γνωμοδότηση:

    1.   Οι απόψεις της Επιτροπής των Περιφερειών

    Η Επιτροπή των Περιφερειών,

    1.1

    εκτιμά ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να ευαισθητοποιήσει τους πολίτες της σχετικά με την ευρωπαϊκή διάσταση της ιθαγένειάς τους·

    1.2

    είναι πεπεισμένη ότι η αύξηση της ποικιλομορφίας της Ένωσης, η οποία αποτελεί απόρροια της προσχώρησης δέκα νέων κρατών μελών από την 1η Μαΐου 2004 και της μελλοντικής ένταξης άλλων κρατών, καθιστά αναγκαίο να καταβληθούν συγκεκριμένες προσπάθειες για την προώθηση της ενεργού συμμετοχής των ευρωπαίων πολιτών στα κοινά σε αυτά τα νέα κράτη μέλη — καθώς και στα δεκαπέντε άλλα κράτη μέλη, όπου, κατά την προαγωγή της ευρωπαϊκής ιθαγένειας, πρέπει να συνεκτιμάται ο πολιτισμικός, κοινωνικός και γλωσσικός πλούτος που προκύπτει από τη διεύρυνση·

    1.3

    εκφράζει την ανησυχία της για το γεγονός ότι οι πολίτες έχουν την αίσθηση ότι είναι απομακρυσμένοι από τους τόπους λήψης αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχουν ελλιπή ενημέρωση, πράγμα που επιφέρει μία στάση επιφυλακτικότητας ως προς την πολιτική εξέλιξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης·

    1.4

    δίδει έμφαση στον καθοριστικό ρόλο των τοπικών και περιφερειακών αρχών για την προαγωγή της ενεργού συμμετοχής των ευρωπαίων πολιτών στα κοινά·

    1.5

    χαιρετίζει την πρόταση απόφασης για τη θέσπιση προγράμματος δράσης με σκοπό την προώθηση της ενεργού συμμετοχής του ευρωπαίου πολίτη στα κοινά που χρηματοδοτείται με το ποσό των 235 εκατομμυρίων ευρώ για την περίοδο 2007-2013 και διαδέχεται το πρόγραμμα της περιόδου 2004-2006, για το οποίο η ΕΤΠ, στην προηγούμενη γνωμοδότησή της (έγγρ. CdR 170/2003), είχε εκφράσει τη λύπη της σχετικά με τον ανεπαρκή προϋπολογισμό των 72 εκατομμυρίων ευρώ·

    1.6

    θεωρεί ότι η προώθηση της συμμετοχής στα κοινά αποτελεί εγκάρσιο θέμα και ότι χρήζει συνεκτίμησης και σε άλλες δράσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ως εκ τούτου, η διάσταση της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά απαιτείται να συμπεριλαμβάνεται στα προγράμματα που υιοθετούνται στους τομείς της εκπαίδευσης, του πολιτισμού και της νεολαίας, καθώς και στις δράσεις που αναλαμβάνονται από τη ΓΔ «Δικαιοσύνη, Ελευθερία και Ασφάλεια» στο πλαίσιο του προγράμματος για τα θεμελιώδη δικαιώματα και τη συμμετοχή στα κοινά κατά την περίοδο 2007-2013·

    1.7

    κρίνει, αντιθέτως, ότι ορισμένες πτυχές των προγραμμάτων που έχουν σχέση με τις κοινές αξίες των ευρωπαίων πολιτών και τα σημαντικά γεγονότα της ιστορίας τους εμπεριέχουν μία σημαντική διάσταση συμμετοχής στα κοινά και θα εντάσσονταν καλύτερα στο πρόγραμμα «Πολίτες για την Ευρώπη»·

    1.8

    είναι της γνώμης ότι η βελτίωση των σχεδίων των πολιτών προϋποθέτει τη λήψη μέτρων για την υποστήριξη της ανταλλαγής των βέλτιστων πρακτικών που υλοποιούνται στο τοπικό και στο περιφερειακό επίπεδο·

    1.9

    επιδοκιμάζει τις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διεξαγωγή εκτεταμένων διαβουλεύσεων, στο πλαίσιο της εκπόνησης της παρούσας πρότασης, οι οποίες αποκορυφώθηκαν με τη διοργάνωση ενός συμβουλευτικού φόρουμ, στις 3 και 4 Φεβρουαρίου 2005, στο οποίο συμμετείχε και η ΕΤΠ·

    1.10

    επικροτεί την προτεραιότητα που δίδεται στο πλαίσιο του προγράμματος δράσης στις αδελφοποιήσεις πόλεων για τις οποίες προβλέπεται προϋπολογισμός ανερχόμενος σχεδόν στο ένα τρίτο της συνολικής χρηματοδότησης του προγράμματος·

    1.11

    διαπιστώνει, ωστόσο, ότι, από τις δημοσιονομικές προοπτικές του νέου προγράμματος, διαφαίνεται μείωση του αριθμού των επιδοτούμενων σχεδίων και εκφράζει την ανησυχία της επειδή το γεγονός αυτό θα μπορούσε να αποθαρρύνει τους ενδιαφερόμενους φορείς υλοποίησης σχεδίων·

    1.12

    θεωρεί επίσης σκόπιμο να ενθαρρυνθεί η αδελφοποίηση και άλλων τοπικών και περιφερειακών αρχών, σύμφωνα πάντα με τις εθνικές νομοθεσίες·

    1.13

    εκτιμά ότι οι διασυνοριακές περιοχές, οι οποίες βρίσκονται σε επαφή με διάφορους εθνικούς πολιτισμούς, συγκεντρώνουν τις σημαντικότερες πιθανότητες ανάπτυξης μιας ευρωπαϊκής ταυτότητας και ενθαρρύνει τις μελέτες που διενεργούνται, κυρίως από τη Γενική Διεύθυνση Regio, όσον αφορά τη δημιουργία διασυνοριακών δομών συνεργασίας για την ενσωμάτωση της διάστασης της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά·

    1.14

    επιδοκιμάζει την αρχή βάσει της οποίας προτείνεται να είναι το πρόγραμμα ανοικτό στις χώρες ΕΖΕΣ που συμμετέχουν στη συμφωνία για τον ΕΟΧ, στις υποψήφιες χώρες για τις οποίες έχει χαραχθεί προενταξιακή στρατηγική και στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, σύμφωνα με τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Θεσσαλονίκης της 19ης και 20ής Ιουνίου 2003, αλλά εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι στην πρόταση απόφασης δεν λαμβάνονται υπόψη οι κοινοτικοί υπήκοοι που διαμένουν εκτός του εδάφους της Ένωσης·

    1.15

    εγκρίνει την υποστήριξη μιας ενεργού κοινωνίας των πολιτών στην Ευρώπη και τονίζει ότι πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στα σχέδιά της·

    1.16

    επισημαίνει το ενδιαφέρον που παρουσιάζει η ανάληψη μιας μακροπρόθεσμης ενεργού πολιτικής πληροφόρησης και επικοινωνίας, η οποία θεωρείται προτιμότερη από τη συστηματική οργάνωση εκδηλώσεων που έχουν ευρεία προβολή αλλά δεν αποφέρουν πάντοτε σημαντικά αποτελέσματα·

    1.17

    χαιρετίζει τις προσπάθειες που καταβάλλονται για τη μείωση των περιορισμών που υφίστανται οι δικαιούχοι, χωρίς να παραβλέπονται οι ισχύοντες δημοσιονομικοί κανόνες, που επιδέχονται ακόμη βελτίωση·

    1.18

    εκφράζει την ικανοποίησή της όσον αφορά τη διαδικασία που προβλέπεται για την παρακολούθηση και την αξιολόγηση του προγράμματος, και κυρίως την προβλεπόμενη κατάρτιση τριών εκθέσεων κατά το 2010, το 2011 και το 2015, αλλά θεωρεί λυπηρό το γεγονός ότι μέχρι στιγμής δεν είναι διαθέσιμη καμία ενδιάμεση αξιολόγηση του τριετούς προγράμματος 2004-2006.

    2.   Συστάσεις της Επιτροπής των Περιφερειών

    Η Επιτροπή των Περιφερειών

    2.1

    ευελπιστεί ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο θα υιοθετήσουν χωρίς χρονοτριβή την παρούσα απόφαση προκειμένου να διασφαλισθεί η συνέχιση των δραστηριοτήτων που διεξάγονται επί του παρόντος στο πλαίσιο του τριετούς προγράμματος για την περίοδο 2004-2006·

    2.2

    ζητεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να ενσωματώσει σε όλες τις προτάσεις της, και ιδιαίτερα σε εκείνες που καλείται να διατυπώσει στον τομέα της εκπαίδευσης, του πολιτισμού, της νεολαίας και της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων, τη συνεκτίμηση της διάστασης της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά και να μεταφέρει ορισμένες πτυχές άλλων προγραμμάτων προς αυτό το πρόγραμμα, στο βαθμό που η προώθηση της συμμετοχής στα κοινά αποτελεί το βασικό αντικείμενό τους·

    2.3

    είναι της γνώμης ότι η προτεινόμενη χρηματοδότηση πρέπει να αναθεωρηθεί προς τα άνω και να υπαχθεί σε συγκεκριμένη γραμμή του προϋπολογισμού για την προώθηση της ενεργού συμμετοχής των ευρωπαίων πολιτών στα κοινά στα νέα κράτη μέλη·

    2.4

    τονίζει την ανάγκη πολλαπλασιασμού των αδελφοποιήσεων πόλεων και προτείνει να ενθαρρυνθεί η αδελφοποίηση και άλλων τοπικών και περιφερειακών αρχών ή η συμμετοχή τους σε αδελφοποιήσεις που ήδη υπάρχουν στο έδαφός τους, με βάση τις ήδη προσδιορισθείσες βέλτιστες πρακτικές·

    2.5

    επιθυμεί να επιδειχθεί ιδιαίτερη προσοχή όσον αφορά την προώθηση της συμμετοχής των ευρωπαίων πολιτών στα κοινά στις διασυνοριακές περιοχές·

    2.6

    ζητεί τη διενέργεια μελέτης σχετικά με τα μέσα προαγωγής της ευρωπαϊκής ιθαγένειας των κοινοτικών υπηκόων εκτός του εδάφους της Ένωσης·

    2.7

    τάσσεται υπέρ της εφαρμογής μιας μακροπρόθεσμης πολιτικής πληροφόρησης και επικοινωνίας ειδικά εστιασμένης στους νέους και με σαφώς αναγνωρίσιμη ευρωπαϊκή προέλευση·

    2.8

    ζητεί να συνεχιστούν οι προσπάθειες που καταβάλλονται για τη μείωση των διοικητικών περιορισμών·

    2.9

    εκφράζει την επιθυμία να καταστούν οι τοπικές και περιφερειακές διοικήσεις συνιστώσα της πολιτικής στον τομέα της πληροφόρησης και της επικοινωνίας·

    2.10

    προτείνει να διατυπωθεί σύσταση υπέρ της κατάρτισης σε θέματα ευρωπαϊκής ιθαγένειας στο σχολείο και στο πανεπιστήμιο, και να αναληφθεί η αντίστοιχη δράση υπό την αιγίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και με τη συμμετοχή της ΕΤΠ με την ιδιότητά της ως εκπροσώπου των αρμοδίων οργανισμών στον τομέα της εκπαίδευσης.

    Bρυξέλλες, 17 Νοεμβρίου 2005.

    Ο Πρόεδρος

    της Επιτροπής των Περιφερειών

    Peter STRAUB


    (1)  ΕΕ L 30 της 04/02/2004, σελ. 6

    (2)  ΕΕ C 73 της 23/03/2004, σελ. 46.

    (3)  ΕΕ C 73 της 26/3/2003, σελ. 46


    Top