92002E1064

ΓΡΑΠΤΗ ΕΡΩΤΗΣΗ E-1064/02

υποβολή: Stavros Xarchakos (PPE-DE) προς την Επιτροπή

(18 Απριλίου 2002)

Θέμα: Προστασία των αρχαιοτήτων σε ευρωπαϊκά μουσεία

Είναι γνωστό ότι πολλοί αρχαιοελληνικοί θησαυροί έχουν παρανόμως εξαχθεί από τον ευρύτερο ελληνικό χώρο και έχουν βρεθεί σε μουσεία όπως το Λούβρο ή το Βρετανικό Μουσείο. Είναι επίσης γνωστό ότι η μεταχείριση των κλαπέντων από τον Λόρδο Ελτζιν μαρμάρων του Παρθενώνα που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο κάθε άλλο παρά πολιτισμένη μπορεί να χαρακτηριστεί, αφού στο μέρος όπου εκτίθενται διοργανώνονται συχνά δείπνα, γεύματα και κοκτέηλ (!) με συμμετοχή πολλών καλεσμένων.

Εξίσου απαράδεκτη είναι πάντως η κατάσταση που επικρατεί και στο Λούβρο, αφού αριστουργήματα όπως η Αφροδίτη της Μήλου ή η Νίκη της Σαμοθράκης καθώς και οι πίνακες ζωγράφων όπως του DELACROIX ή του EL GRECO εκτίθενται χωρίς καμία απολύτως προφύλαξη (π.χ. βιτρίνα, ειδικό κλιματισμό κ.λ.π.), ενώ οι αρχές του Μουσείου επιτρέπουν την ακώλυτη και συνεχή φωτογράφισή τους από εκατοντάδες χιλιάδες τουρίστες.

Αξίζει να σημειωθεί ότι στην αίθουσα του Λούβρου όπου βρίσκονται το διάδημα και κοσμήματα της Ζοζεφίναςπάρχουν ειδικές προστατευτικές βιτρίνες και η χρήση flash απαγορεύεται αυστηρά, παρότι τα εκτεθειμένα αντικείμενα είναι απείρως νεώτερα από τις πολύτιμες ελληνικές αρχαιότητες.

Γνωρίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή την απαράδεκτη κατάσταση που επικρατεί στο Λούβρο και στο ΒρετανικόΜουσείο· Μπορεί να με ενημερώσει για το αν λαμβάνουν γνώση οιπηρεσίες της σχετικά με τις συνθήκες φύλαξης αρχαιολογικών θησαυρών και εκθεμάτων που ανήκουν στην παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά· Ελέγχει η Επιτροπή αν οι θησαυροί αυτοί τυγχάνουν μειωτικής ή επιζήμιας μεταχείρισης· Ποιοί είναι οι τρόποι παρέμβασης που έχει η Επιτροπή ώστε να αναγκασθούν οι αρχές κάθε μικρού και μεγάλου ευρωπαϊκού μουσείου να προστατεύουν κατά τον πιο αποτελεσματικό τρόπο τους θησαυρούς που εκθέτουν, ιδίως δε, εκείνους τους οποίους εντελώς καταχρηστικά και παράνομα κατέχουν· Με ποιόν τρόπο θα μπορούσαν κλεμμένα αρχαιολογικά ευρήματα να επιστραφούν στον χώρο προέλευσής τους·

Απάντηση της κυρίας Reding Εξ ονόματος της Επιτροπής

(30 Μαΐου 2002)

Όσον αφορά την ερώτηση σχετικά με την αξιολόγηση των συνθηκών φύλαξης των έργων τέχνης εντός των μουσείων και τις δυνατότητες παρέμβασης της Κοινότητας, η Επιτροπή εφιστά την προσοχή του αξιότιμου μέλους του Κοινοβουλίου στο γεγονός ότι η Κοινότητα δεν διαθέτει τα τεχνικά ούτε τα νομικά μέσα για να παρέμβει. Έγκειται στα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη, μέσω των διαφόρων εθνικών τους οργανισμών, να αναπτύξουν μια πολιτική προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Όσον αφορά την κυκλοφορία, την απόδοση και την επιστροφή των έργων τέχνης, πρέπει ναπενθυμίσουμε τον κανονισμό (ΕΟΚ) 3911/92 του Συμβουλίου της 9ης Δεκεμβρίου 1992 σχετικά με την εξαγωγή πολιτιστικών αγαθών(1) και την οδηγία 93/7/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 15ης Μαρτίου 1993, σχετικά με την επιστροφή πολιτιστικών αγαθών που έχουν παράνομα απομακρυνθεί από το έδαφος κράτους μέλους(2).

Όσον αφορά τις διαδικασίες επιστροφής, στην οδηγία προβλέπεται μια δυνατότητα επιστροφής που καλύπτει μια περίοδο 75 ετών από την ημερομηνία εξαγωγής και αφορά μόνον τα αγαθά που έχουν απομακρυνθεί παράνομα από το έδαφος ενός κράτους μέλους μετά από την 10η Ιανουαρίου 1993, εκτός και αν τα κράτη μέλη διαθέτουν ειδική νομοθεσία.

(1) ΕΕ L 395 της 31.12.1992.

(2) ΕΕ L 74 της 27.3.1993.