61999J0089

1. Διεθνείς συμφωνίες - Συμφωνία για τα δικαιώματα επί των προϊόντων της διανοίας στον τομέα του εμπορίου (Συμφωνία TRIPs) - Εφαρμογή σε δίκη όπου, όταν η Συμφωνία τέθηκε σε ισχύ στο σχετικό κράτος, αναμενόταν η έκδοση αποφάσεως - ροϋποθέσεις

(Συμφωνία TRIPs, άρθρο 50)

2. Διεθνείς συμφωνίες - Συμφωνία για τα δικαιώματα επί των προϊόντων της διανοίας στον τομέα του εμπορίου (Συμφωνία TRIPs) - Άρθρο 50, παράγραφος 6 - Άμεσο αποτέλεσμα - Δεν υφίσταται - Υποχρεώσεις των εθνικών δικαστηρίων στους τομείς που εμπίπτουν στο κοινοτικό δίκαιο

(Συμφωνία TRIPs, άρθρο 50 § 6)

3. Διεθνείς συμφωνίες - Συμφωνία για τα δικαιώματα επί των προϊόντων της διανοίας στον τομέα του εμπορίου (Συμφωνία TRIPs) - Ασφαλιστικά μέτρα - Άρση λόγω μη ασκήσεως, εντός της ταχθείσας προθεσμίας, αγωγής επί της ουσίας - Ανάγκη υποβολής αιτήσεως από τον καθού - Καθορισμός του σημείου αφετηρίας της προθεσμίας για την άσκηση αγωγής επί της ουσίας και εξουσία των δικαστικών αρχών να τάσσουν αυτεπαγγέλτως την προθεσμία αυτή - Ζητήματα που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα κάθε κράτους μέλους

(Συμφωνία TRIPs, άρθρο 50 § 6)

1. Στην περίπτωση που η Συμφωνία για τα δικαιώματα επί των προϊόντων της διανοίας στον τομέα του εμπορίου (Συμφωνία TRIPs), η οποία περιλαμβάνεται στο παράρτημα 1 Γ της Συμφωνίας για την ίδρυση του αγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου που εγκρίθηκε εξ ονόματος της Κοινότητας κατά το μέρος που αφορά θέματα που εμπίπτουν στις αρμοδιότητές της με την απόφαση 94/800, κατέστη εφαρμοστέα στο σχετικό κράτος μέλος σε χρονικό σημείο κατά το οποίο η υπόθεση ενώπιον πρωτοβαθμίου δικαστηρίου βρισκόταν στο στάδιο της διασκέψεως, αλλά δεν είχε ακόμα εκδοθεί απόφαση, το άρθρο 50 της Συμφωνίας TRIPs έχει εφαρμογή αρκεί η προσβολή των δικαιωμάτων επί προϊόντων της διανοίας να συνεχίστηκε πέραν της ημερομηνίας κατά την οποία οι διατάξεις της Συμφωνίας TRIPs κατέστησαν εφαρμοστέες για την Κοινότητα και τα κράτη μέλη.

( βλ. σκέψη 50, διατακτ. 1 )

2. Οι δικονομικές επιταγές του άρθρου 50 της Συμφωνίας για τα δικαιώματα επί των προϊόντων της διανοίας στον τομέα του εμπορίου (Συμφωνίας TRIPs), η οποία περιλαμβάνεται στο παράρτημα 1Γ της Συμφωνίας για την ίδρυση του αγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, και ειδικότερα η παράγραφος 6 της διατάξεως αυτής, δεν μπορούν να δημιουργήσουν για τους ιδιώτες δικαιώματα που αυτοί θα μπορούν να επικαλούνται ευθέως ενώπιον των κοινοτικών δικαστηρίων και των δικαστηρίων των κρατών μελών. Όμως, όταν οι δικαστικές αρχές καλούνται να εφαρμόσουν ημεδαπούς κανόνες για να διατάξουν ασφαλιστικά μέτρα προκειμένου να προστατευθούν δικαιώματα επί προϊόντων της διανοίας εμπίπτοντα σε τομέα όπου η Συμφωνία TRIPs έχει εφαρμογή και όπου η Κοινότητα έχει ήδη νομοθετήσει, οι δικαστικές αρχές οφείλουν να το πράττουν, στο μέτρο του δυνατού, υπό το πρίσμα του κειμένου και του σκοπού του άρθρου 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας αυτής, και ειδικότερα λαμβάνοντας υπόψη όλες τις περιστάσεις της υποθέσεως την οποία εκδικάζουν, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται ισορροπία μεταξύ των αντίρροπων δικαιωμάτων και υποχρεώσεων του κατόχου δικαιωμάτων επί προϊόντων της διανοίας και εκείνων του καθού.

( βλ. σκέψη 55, διατακτ. 2 )

3. Το άρθρο 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας για τα δικαιώματα επί των προϊόντων της διανοίας στον τομέα του εμπορίου (Συμφωνίας TRIPs), η οποία περιλαμβάνεται στο παράρτημα 1Γ της Συμφωνίας για την ίδρυση του αγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι αίτηση του καθού είναι αναγκαία προκειμένου τα ασφαλιστικά μέτρα που διέταξε ο δικαστής των ασφαλιστικών μέτρων να αρθούν λόγω του ότι δεν ασκήθηκε αγωγή επί της ουσίας είτε εντός της προθεσμίας που τάχθηκε προς τούτο με τα ασφαλιστικά μέτρα είτε, αν δεν τάχθηκε τέτοια προθεσμία, εντός προθεσμίας 20 εργασίμων ημερών, ή 31 ημερολογιακών ημερών αν η προθεσμία αυτή είναι μακρότερη.

Ελλείψει στη Συμφωνία TRIPs οποιασδήποτε διατάξεως σχετικά με το χρονικό σημείο ενάρξεως της κατά το άρθρο 50, παράγραφος 6, της πιο πάνω Συμφωνίας προθεσμίας 20 εργασίμων ημερών ή 31 ημερολογιακών ημερών, σε κάθε συμβαλλόμενο μέρος απόκειται να καθορίσει το σημείο αφετηρίας της πιο πάνω προθεσμίας, αρκεί η προθεσμία αυτή να είναι «εύλογη» σε σχέση με τα περιστατικά της ένδικης υποθέσεως, λαμβανομένης υπόψη της αναγκαίας ισορροπίας μεταξύ των αντιτιθεμένων συμφερόντων του κατόχου δικαιωμάτων επί προϊόντων της διανοίας και του καθού.

Εξάλλου, ελλείψει οποιασδήποτε κοινοτικής διατάξεως στον σχετικό τομέα και σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 1, παράγραφος 1, της Συμφωνίας TRIPs, σε κάθε κράτος μέλος απόκειται να καθορίσει τα όρια της εξουσίας των δικαστικών αρχών όσον αφορά τα ασφαλιστικά μέτρα που αυτές διατάσσουν. Το άρθρο 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας αυτής δεν υπαγορεύει ούτε αποκλείει το να ορίσει η έννομη τάξη κράτους μέλους ότι οι δικαστικές του αρχές έχουν την εξουσία να τάσσουν αυτεπαγγέλτως, την ίδια στιγμή που διατάσσουν ασφαλιστικά μέτρα, την προθεσμία εντός της οποίας πρέπει να ασκηθεί αγωγή επί της ουσίας, χωρίς να είναι αναγκαία προς τούτο αίτηση του καθού.

Τέλος, το άρθρο 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας TRIPs δεν υπαγορεύει ούτε αποκλείει να απονείμουν τα κράτη μέλη στις δικαστικές αρχές την εξουσία να τάσσουν την προθεσμία εντός της οποίας πρέπει να ασκηθεί αγωγή επί της ουσίας. Εφόσον η εν λόγω διάταξη ουδεμία διευκρίνιση παρέχει επί του σημείου αυτού, ο καθορισμός της εκτάσεως της εξουσίας που εν προκειμένω απονέμεται στα δευτεροβάθμια δικαστήρια εμπίπτει στην αρμοδιότητα κάθε κράτους μέλους.

( βλ. σκέψεις 61, 66, 70, 73, διατακτ. 3-6 )

Στην υπόθεση C-89/99,

που έχει ως αντικείμενο αίτηση του Hoge Raad der Nederlanden (Κάτω Χώρες) προς το Δικαστήριο, κατ' εφαρμογήν του άρθρου 177 της Συνθήκης ΕΚ (νυν άρθρου 234 ΕΚ), με την οποία ζητείται, στο πλαίσιο της διαφοράς που εκκρεμεί ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου μεταξύ

Schieving-Nijstad vof κ.λπ.

και

Robert Groeneveld,

η έκδοση προδικαστικής αποφάσεως ως προς την ερμηνεία του άρθρου 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας για τα δικαιώματα επί των προϊόντων της διανοίας στον τομέα του εμπορίου, η οποία περιλαμβάνεται στο παράρτημα 1 Γ της Συμφωνίας για την ίδρυση του αγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου που εγκρίθηκε εξ ονόματος της Κοινότητας, κατά το μέρος που αφορά θέματα που εμπίπτουν στις αρμοδιότητές της, με την απόφαση 94/800/ΕΚ του Συμβουλίου, της 22ας Δεκεμβρίου 1994 (ΕΕ L 336, σ. 1),

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ,

συγκείμενο από τους G. C. Rodríguez Iglesias, ρόεδρο, C. Gulmann, A. La Pergola, Μ. Wathelet και Β. Σκουρή, προέδρους τμήματος, D. A. O. Edward (εισηγητή), J.-P. Puissochet, P. Jann, L. Sevón, R. Schintgen, F. Macken, N. Colneric, S. von Bahr, J. N. Cunha Rodrigues και C. W. A. Timmermans, δικαστές,

γενικός εισαγγελέας: F. G. Jacobs

γραμματέας: L. Hewlett, υπάλληλος διοικήσεως,

λαμβάνοντας υπόψη τις γραπτές παρατηρήσεις που κατέθεσαν:

- ο R. Groeneveld, εκπροσωπούμενος από την L. Μ. Schreuders-Ebbekink, advocaat,

- η Γαλλική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από την K. Rispal-Bellanger και τον S. Seam,

- η ορτογαλική Κυβέρνηση, εκπροσωπούμενη από τον L. Fernandes, την T. Moreira και την Μ. J. Palma,

- η Κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου, εκπροσωπούμενη από τον J. E. Collins, επικουρούμενο από τον Μ. Hoskins, barrister,

- το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ενώσεως, εκπροσωπούμενο από τους J. Huber και G. Houttuin,

- η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, εκπροσωπούμενη από τον P. J. Kuijper,

έχοντας υπόψη την έκθεση ακροατηρίου,

αφού άκουσε τις προφορικές παρατηρήσεις των Schieving-Nijstad vof κ.λπ., εκπροσωπούμενων από τον P. Garretsen, advocaat, και της Επιτροπής, εκπροσωπούμενης από τον H. Μ. H. Speyart, κατά τη συνεδρίαση της 17ης Οκτωβρίου 2000,

αφού άκουσε τον γενικό εισαγγελέα που ανέπτυξε τις προτάσεις του κατά τη συνεδρίαση της 15ης Φεβρουαρίου 2001,

εκδίδει την ακόλουθη

Απόφαση

1 Με διάταξη της 5ης Μαρτίου 1999, η οποία περιήλθε στο Δικαστήριο στις 15 Μαρτίου 1999, το Hoge Raad der Nederlanden υπέβαλε κατ' εφαρμογήν του άρθρου 177 της Συνθήκης ΕΚ (νυν άρθρου 234 ΕΚ) έξι προδικαστικά ερωτήματα ως προς την ερμηνεία του άρθρου 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας για τα δικαιώματα επί των προϊόντων της διανοίας (στο εξής: Συμφωνία TRIPs) στον τομέα του εμπορίου, η οποία περιλαμβάνεται στο παράρτημα 1 Γ της Συμφωνίας για την ίδρυση του αγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (στο εξής: Συμφωνία ΟΕ) που εγκρίθηκε εξ ονόματος της Κοινότητας, κατά το μέρος που αφορά θέματα που εμπίπτουν στις αρμοδιότητές της, με την απόφαση 94/800/ΕΚ του Συμβουλίου, της 22ας Δεκεμβρίου 1994 (ΕΕ L 336, σ. 1).

2 Τα ερωτήματα αυτά ανέκυψαν στο πλαίσιο διαφοράς μεταξύ, αφενός, της ομόρρυθμης εταιρίας Schieving-Nijstad vof και των ιδιοκτητών της (στο εξής: Schieving-Nijstad κ.λπ.) και, αφετέρου, του R. Groeneveld σχετικά με αίτηση ασφαλιστικών μέτρων που ο τελευταίος υπέβαλε για να παύσει η φερόμενη προσβολή ενός σήματος που κατέχει.

Η κοινοτική ρύθμιση

3 Η τελική πράξη στην οποία περιλαμβάνονται τα αποτελέσματα των πολυμερών εμπορικών διαπραγματεύσεων του Γύρου της Ουρουγουάης και, υπό την επιφύλαξη της συνάψεώς της, η Συμφωνία ΟΕ υπογράφηκαν στο Μαρακές (Μαρόκο) στις 15 Απριλίου 1994 από τους εκπροσώπους της Κοινότητας και των κρατών μελών.

4 Η ενδέκατη αιτιολογική σκέψη της αποφάσεως 94/800 έχει ως εξής:

«εκτιμώντας ότι εκ φύσεως δεν είναι δυνατή η άμεση επίκληση της συμφωνίας για την ίδρυση του αγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου και των παραρτημάτων της ενώπιον του Δικαστηρίου ή των δικαστηρίων των κρατών μελών».

5 Το άρθρο 1, παράγραφος 1, πρώτη περίπτωση, της αποφάσεως 94/800 ορίζει:

«Εγκρίνονται από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα, ως προς το τμήμα που εμπίπτει στην αρμοδιότητά της, οι ακόλουθες πολυμερείς συμφωνίες και πράξεις:

- η Συμφωνία για την ίδρυση του αγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, καθώς και οι συμφωνίες που περιλαμβάνονται στα παραρτήματα 1, 2 και 3 της Συμφωνίας».

6 Στο προοίμιό της, η Συμφωνία TRIPs αναγνωρίζει ρητώς την ανάγκη θεσπίσεως νέων κανόνων και ρυθμίσεων σχετικά με:

«[...]

β) την καθιέρωση επαρκών προτύπων και αρχών όσον αφορά τη θεσμοθέτηση, την έκταση και τη χρήση των δικαιωμάτων [επί των προϊόντων της διανοίας] στον τομέα του εμπορίου·

γ) την καθιέρωση αποτελεσματικών και πρόσφορων μέσων για την επιβολή των δικαιωμάτων [επί των προϊόντων της διανοίας] στον τομέα του εμπορίου, λαμβανομένων υπόψη των διαφορών που υφίστανται σχετικά στις έννομες τάξεις των διαφόρων χωρών·

[...]».

7 Το άρθρο 1, παράγραφος 1, της Συμφωνίας TRIPs, το οποίο επιγράφεται «Φύση και έκταση των υποχρεώσεων», προβλέπει:

«Τα μέλη θέτουν σε ισχύ τις διατάξεις της παρούσας συμφωνίας. Τα μέλη δικαιούνται, χωρίς να είναι υποχρεωμένα, να παρέχουν στην εσωτερική τους έννομη τάξη μεγαλύτερο βαθμό προστασίας από αυτήν που επιβάλλεται βάσει της παρούσας συμφωνίας, υπό την προϋπόθεση ότι η μεγαλύτερη αυτή προστασία δεν αντιβαίνει στις διατάξεις της παρούσας συμφωνίας. Τα μέλη είναι ελεύθερα να επιλέγουν τη μέθοδο που κρίνουν κατάλληλη για την εφαρμογή των διατάξεων της παρούσας συμφωνίας στο πλαίσιο της εσωτερικής τους έννομης τάξης και πρακτικής.»

8 Κατά το άρθρο 8, παράγραφος 2, της Συμφωνίας TRIPs:

«Σε ορισμένες περιπτώσεις και υπό την προϋπόθεση ότι δεν παραβιάζονται οι διατάξεις της παρούσας συμφωνίας, είναι δυνατό να απαιτείται η λήψη πρόσφορων μέτρων για την αποτροπή της καταχρηστικής άσκησης δικαιωμάτων [επί των προϊόντων της διανοίας] από τους δικαιούχους ή της προσφυγής σε πρακτικές που συνεπάγονται υπέρμετρους περιορισμούς για το εμπόριο ή έχουν αρνητική επίδραση στη διεθνή μεταφορά τεχνολογίας.»

9 Το μέρος ΙΙΙ της Συμφωνίας TRIPs, το οποίο επιγράφεται «Επιβολή των δικαιωμάτων [επί των προϊόντων της διανοίας]», επιβάλλει γενικές υποχρεώσεις στα συμβαλλόμενα μέλη. Ειδικότερα, το άρθρο 41, παράγραφοι 1 και 2, της Συμφωνίας TRIPs προβλέπει:

«1. Τα μέλη μεριμνούν ώστε η νομοθεσία τους να προβλέπει τις διαδικασίες επιβολής που ορίζονται στο παρόν μέρος, προκειμένου να είναι δυνατή η αποτελεσματική λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση κάθε πράξης παραβίασης των δικαιωμάτων [επί των προϊόντων της διανοίας] που κατοχυρώνονται από την παρούσα συμφωνία· στα μέτρα αυτά συμπεριλαμβάνονται [διορθωτικά] μέτρα τα οποία είναι δυνατό να εφαρμόζονται γρήγορα για να αποτραπούν τυχόν παραβιάσεις, καθώς και [διορθωτικά] μέτρα, με τα οποία αποθαρρύνεται η διάπραξη περαιτέρω παραβιάσεων. Οι εν λόγω διαδικασίες εφαρμόζονται με τέτοιον τρόπο, ώστε να αποφεύγεται η ανόρθωση εμποδίων για το νόμιμο εμπόριο και να καθιερώνονται μηχανισμοί για την εξασφάλιση της μη καταχρηστικής προσφυγής σε αυτές.

2. Οι διαδικασίες για την επιβολή των δικαιωμάτων [επί των προϊόντων της διανοίας] πρέπει να είναι εύλογες και δίκαιες. Επίσης δεν πρέπει να είναι υπερβολικά περίπλοκες ούτε υπερβολικά δαπανηρές και να μη συνεπάγονται αδικαιολόγητες καθυστερήσεις. Ακόμη, οι προθεσμίες που τάσσονται για την εφαρμογή τους πρέπει να είναι εύλογες.»

10 Οι διατάξεις του άρθρου 50 της Συμφωνίας TRIPs, οι οποίες είναι επίμαχες στην κύρια δίκη, είναι οι εξής:

«1. Οι δικαστικές αρχές έχουν την εξουσία να διατάσσουν την άμεση και αποτελεσματική εφαρμογή προσωρινών μέτρων:

α) προκειμένου να αποτραπεί η παραβίαση κάποιου δικαιώματος [επί των προϊόντων της διανοίας] και ειδικότερα για να αποτραπεί η είσοδος στα υπαγόμενα στη δικαιοδοσία τους δίκτυα εμπορίας αγαθών, συμπεριλαμβανομένων εισαγόμενων αγαθών αμέσως μετά τον εκτελωνισμό τους·

β) προκειμένου να διαφυλαχθούν αποδεικτικά στοιχεία που αναφέρονται στην υποτιθέμενη παραβίαση.

2. Όταν κρίνεται αναγκαίο, οι δικαστικές αρχές έχουν την εξουσία να θεσπίζουν προσωρινά μέτρα χωρίς πρώτα να ακούσουν τις απόψεις της άλλης πλευράς, ιδίως όταν πιθανολογείται ότι τυχόν καθυστέρηση ενδέχεται να προκαλέσει ανεπανόρθωτη βλάβη στο πρόσωπο στο οποίο ανήκει το σχετικό δικαίωμα, ή όταν αποδεικνύεται ότι υπάρχει κίνδυνος καταστροφής συναφών αποδεικτικών στοιχείων.

[...]

4. Όταν έχουν αποφασισθεί προσωρινά μέτρα χωρίς πρώτα να ακουστούν οι απόψεις της άλλης πλευράς, τα θιγόμενα μέρη πρέπει να ενημερώνονται σχετικά πάντως το αργότερο [αμελλητί] μετά την εκτέλεση των μέτρων. Με αίτηση του [καθού] διενεργείται επανεξέταση των μέτρων, οπότε ο [καθού] έχει το δικαίωμα να εκθέσει τις απόψεις του· σκοπός της επανεξέτασης είναι να αποφασισθεί, εντός εύλογου χρονικού διαστήματος από τη γνωστοποίηση των μέτρων, κατά πόσον είναι σκόπιμη η τροποποίηση, ανάκληση ή διατήρηση σε ισχύ των εκάστοτε μέτρων.

[...]

6. Με την επιφύλαξη της παραγράφου 4, τα προσωρινά μέτρα τα οποία λαμβάνονται δυνάμει των παραγράφων 1 και 2 ανακαλούνται ή έστω παύουν να ισχύουν μετά από αίτηση του [καθού], αν δεν κινηθούν μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα οι προβλεπόμενες διαδικασίες για την έκδοση απόφασης επί της ουσίας της υπόθεσης· το κρίσιμο χρονικό διάστημα καθορίζεται από τη δικαστική αρχή που έχει διατάξει την εκτέλεση των μέτρων, σε περίπτωση που κάτι τέτοιο επιτρέπεται από τη νομοθεσία του οικείου μέλους. Αν δεν υπάρχει ρητός καθορισμός του κρίσιμου χρονικού διαστήματος, αυτό δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερο των 20 εργασίμων ημερών ή των 31 ημερολογιακών ημερών, ανάλογα με το ποιο χρονικό διάστημα είναι το μεγαλύτερο.

[...]»

11 To άρθρο 70, παράγραφος 1, της Συμφωνίας TRIPs προβλέπει:

«Η παρούσα συμφωνία δεν δημιουργεί υποχρεώσεις σε σχέση με πράξεις που [συντελέσθηκαν] πριν από την ημερομηνία έναρξης της εφαρμογής της συμφωνίας ως προς το οικείο μέλος.»

12 Η Συμφωνία ΟΕ και η Συμφωνία TRIPs, η οποία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της πρώτης, τέθηκαν σε ισχύ την 1η Ιανουαρίου 1995. Όμως, κατά το άρθρο 65, παράγραφος 1, της Συμφωνίας TRIPs, τα μέλη δεν είχαν υποχρέωση να εφαρμόσουν τις διατάξεις της Συμφωνίας ΟΕ πριν από τη λήξη περιόδου ενός έτους, δηλαδή πριν από την 1η Ιανουαρίου 1996 (στο εξής: καταληκτική ημερομηνία).

Η εθνική ρύθμιση

13 Η διαδικασία που στις Κάτω Χώρες εφαρμόζεται επί των αιτήσεων ασφαλιστικών μέτρων προβλέπεται από τον Wetboek van Βurgerlijke Rechtsvordering (ολλανδικό κώδικα πολιτικής δικονομίας, στο εξής: κώδικας), ο οποίος δεν τροποποιήθηκε κατόπιν της θέσεως της Συμφωνίας TRIPs σε εφαρμογή.

14 Κατά το άρθρο 289, παράγραφος 1, του κώδικα:

«Σε όλες τις περιπτώσεις στις οποίες, λαμβανομένων υπόψη των συμφέροντων των διαδίκων, επιβάλλεται η άμεση λήψη ασφαλιστικού μέτρου λόγω επείγοντος, η σχετική αίτηση μπορεί να υποβληθεί στον πρόεδρο πρωτοδικών σε ειδική συνεδρίαση εργάσιμης ημέρας που αυτός καθορίζει προς τούτο.»

15 Το άρθρο 290, παράγραφος 2, του κώδικα ορίζει ότι, στην περίπτωση αυτή, οι διάδικοι μπορούν να εμφανιστούν οικειοθελώς ενώπιον του προέδρου πρωτοδικών που δικάζει κατά τη διαδικασία ασφαλιστικών μέτρων. Ο αιτών πρέπει να εκπροσωπηθεί κατά τη συνεδρίαση από δικηγόρο, ενώ ο καθού μπορεί να εμφανιστεί αυτοπροσώπως ή να εκπροσωπηθεί από δικηγόρο.

16 Κατά το άρθρο 292 του κώδικα, το επείγον μέτρο που διατάσσει ο πρόεδρος πρωτοδικών δεν προδικάζει το αποτέλεσμα της εξετάσεως της υποθέσεως στη δίκη επί της ουσίας. Εν προκειμένω, στην πράξη, οι διάδικοι συνήθως παραιτούνται της εξετάσεως αυτής και αρκούνται στην απόφαση ασφαλιστικών μέτρων. Από τα πληροφοριακά στοιχεία που παρασχέθηκαν στο Δικαστήριο προκύπτει ότι στις περισσότερες ολλανδικές υποθέσεις δεν είναι αναγκαία ακολούθως η δίκη επί της ουσίας.

17 Επί πλέον, στο ολλανδικό δίκαιο, δεν υφίσταται νόμιμη προθεσμία για την κίνηση δίκης επί της ουσίας. Ούτε ο νόμος ούτε η νομολογία παρέχουν ρητώς στους δικαστές την εξουσία να τάξουν μια τέτοια προθεσμία. άντως, οι δικαστές σήμερα συχνά τάσσουν προθεσμίες διαφόρων μηνών οι οποίες αρχίζουν να τρέχουν από διαφορετικές ημερομηνίες αναλόγως της περιπτώσεως.

18 Το Δικαστήριο έχει ήδη κρίνει ότι το μέτρο του οποίου αντικείμενο είναι να τεθεί τέλος στις προσβολές δικαιώματος επί σήματος, μέτρο το οποίο διατάσσεται στο πλαίσιο διαδικασίας όπως αυτή που καθιερώνεται από τις διατάξεις του κώδικα που παρατίθενται στις σκέψεις 13 έως 16 της παρούσας αποφάσεως, αποτελεί «προσωρινό μέτρο» υπό την έννοια του άρθρου 50, παράγραφος 1, της Συμφωνίας TRIPs (απόφαση της 16ης Ιουνίου 1998, C-53/96, Hermès, Συλλογή 1998, σ. Ι-3603).

Η διαφορά της κύριας δίκης και τα προδικαστικά ερωτήματα

19 Έξι φορές, μεταξύ της 21ης Ιουνίου 1979 και της 23ης Φεβρουαρίου 1995, ο R. Groeneveld κατέθεσε τα εικονιστικά σήματα Route 66 για διαφορετικές κατηγορίες προϊόντων και υπηρεσιών. Ειδικότερα, οι καταχωρήσεις αυτές αφορούσαν τις κατηγορίες 32, 33 και 42 στις οποίες υπάγονται αντιστοίχως τα οινοπνευματώδη και αναψυκτικά, οι υπηρεσίες εστιάσεως καθώς και οι υπηρεσίες ξενοδοχείου και παραθέσεως δεξιώσεων.

20 Ο R. Groeneveld έχει χορηγήσει σε παρασκευαστές περί τις 20 άδειες εκμεταλλεύσεως για την εμπορία προϊόντων που πωλούνται υπό το σήμα Route 66, και ιδίως για αυτοκόλλητα και αφίσες, φωτεινές επιγραφές και οινοπνευματώδη.

21 «Route 66» είναι το όνομα μιας παλαιάς οδού ταχείας κυκλοφορίας στις Ηνωμένες ολιτείες. Η παράσταση που απεικονίζει το σήμα αυτό έχει ληφθεί από την πινακίδα οδικής κυκλοφορίας που έδειχνε την πιο πάνω οδό όταν αυτή ακόμα χρησιμοποιούνταν σε όλο το μήκος της.

22 Οι Schieving-Nijstad κ.λπ. εκμεταλλεύονται στο Meppel (Κάτω Χώρες) μια ντισκοτέκ υπό την ονομασία «Lord Nelson». Στη ντισκοτέκ αυτή βρίσκεται, τουλάχιστον από τον Μάρτιο του 1995, καφετέρια η οποία φέρει την ονομασία «Route 66» και είναι διακοσμημένη με πάσης φύσεως σύμβολα των Ηνωμένων ολιτειών της Αμερικής και ιδίως με αναμνηστικά της δεκαετίας του '50. Στην εξωτερική πλευρά του κτιρίου στο οποίο στεγάζεται η ντισκοτέκ υπάρχει μια φωτεινή επιγραφή στην οποία αναγράφεται «Route 66», ενώ πίσω από τα τζάμια έχουν τοποθετηθεί δύο εμβλήματα «Route 66». Στο εσωτερικό της καφετέριας έχουν αναρτηθεί πάσης φύσεως σήματα οδικής κυκλοφορίας, αφίσες και πινακίδες μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται μερικές ταμπέλες «Route 66».

23 Οι Schieving-Nijstad κ.λπ. δεν έχουν λάβει από τον R. Groeneveld άδεια εκμεταλλεύσεως. Οι ταμπέλες και το έμβλημα της φωτεινής επιγραφής δεν έχουν τεθεί στο εμπόριο από τον R. Groeneveld ή επ' ονόματί του ή από έναν εκ των κατόχων των αδειών εκμεταλλεύσεως που έχει χορηγήσει ο R. Groeneveld.

24 Ο R. Groeneveld, αφού όχλησε χωρίς αποτέλεσμα τους Schieving-Nijstad κ.λπ. να παύσουν να χρησιμοποιούν το σήμα Route 66, υπέβαλε κατ' αυτών αίτηση ασφαλιστικών μέτρων ενώπιον του Rechtbank te Assen (Κάτω Χώρες). Με απόφαση της 9ης Ιανουαρίου 1996, ο ρόεδρος του δικαστηρίου αυτού διέταξε τους Schieving-Nijstad κ.λπ. μεταξύ άλλων να παύσουν αμέσως αλλά και στο μέλλον να χρησιμοποιούν την ονομασία «(Café) Route 66» και τα σήματα Route 66 για τις υπηρεσίες και τα προϊόντα για τις οποίες τα σήματα αυτά έχουν καταχωρηθεί, και ειδικότερα για τις υπηρεσίες εστιάσεως και παραθέσεως δεξιώσεων.

25 Στη συνέχεια, δεδομένου ότι η απόφαση αυτή επικυρώθηκε από το Gerechtshof te Leeuwarden (Κάτω Χώρες), οι Schieving-Nijstad κ.λπ. άσκησαν αναίρεση ενώπιον του Hoge Raad der Nederlanden.

26 Ενώπιον του δικαστηρίου αυτού, οι Schieving-Nijstad κ.λπ. επικαλέστηκαν το άμεσο αποτέλεσμα του άρθρου 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας TRIPs, η οποία κατέστη εφαρμοστέα στις Κάτω Χώρες το αργότερο την καταληκτική ημερομηνία. Ζήτησαν από το αιτούν δικαστήριο να κρίνει ότι, αν και εφόσον τα ασφαλιστικά μέτρα που διέταξε ο ρόεδρος του Rechtbank te Assen μπορούσαν να επικυρωθούν ή να ληφθούν, δεν μπορούσαν να παράγουν τα αποτελέσματά τους πάνω από 20 εργάσιμες ημέρες, ή 31 ημερολογιακές ημέρες αν η προθεσμία αυτή είναι μακρότερη, μετά την επίδοση, περίοδο μετά τη λήξη της οποίας τεκμαίρεται ότι τα μέτρα αυτά έχουν ανακληθεί καθόσον ο R. Groeneveld δεν άσκησε εντός της προθεσμίας αυτής κατά των Schieving-Nijstad κ.λπ. αγωγή επί της ουσίας.

27 Για να λύσει κατά τον καλύτερο τρόπο την ενώπιόν του διαφορά, το Hoge Raad der Nederlanden αποφάσισε να αναστείλει τη διαδικασία και να υποβάλει στο Δικαστήριο τα ακόλουθα έξι προδικαστικά ερωτήματα:

«1) Έχει το άρθρο 50 της Συμφωνίας TRIPs, και ειδικότερα η παράγραφος 6 του άρθρου αυτού, άμεσο αποτέλεσμα;

2) ρέπει το άρθρο 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας TRIPs να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι τα κατά τις παραγράφους 1 και 2 της διατάξεως αυτής ασφαλιστικά μέτρα αίρονται αυτοδικαίως είτε όταν η αγωγή επί της ουσίας δεν ασκήθηκε εντός της προθεσμίας που τάχθηκε προς τούτο με το ασφαλιστικό μέτρο είτε, αν δεν τάχθηκε τέτοια προθεσμία, όταν η αγωγή επί της ουσίας δεν ασκήθηκε εντός προθεσμίας 20 εργασίμων ημερών ή 31 ημερολογιακών ημερών (αν αυτή είναι μακρότερη) ή πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι για να αρθούν τα μέτρα αυτά απαιτείται (πάντοτε) αίτηση του διαδίκου κατά του οποίου διατάχθηκε το μέτρο;

3) Όταν η προθεσμία εντός της οποίας πρέπει να ασκηθεί η αγωγή επί της ουσίας δεν τάχθηκε με το ασφαλιστικό μέτρο, η προθεσμία αυτή αρχίζει:

α) την επομένη ημέρα εκείνης κατά την οποία ο δικαστής διέταξε το ασφαλιστικό μέτρο ή

β) την επομένη ημέρα εκείνης κατά την οποία η απόφαση με την οποία διατάχθηκε το ασφαλιστικό μέτρο επιδόθηκε στον καθού ή

γ) την επομένη ημέρα εκείνης κατά την οποία η απόφαση με την οποία διατάχθηκε το ασφαλιστικό μέτρο κατέστη αμετάκλητη ή

δ) από οποιοδήποτε άλλο χρονικό σημείο;

4) Ο δικαστής που διατάσσει ασφαλιστικό μέτρο πρέπει να τάξει αυτεπαγγέλτως προθεσμία εντός της οποίας πρέπει να ασκηθεί η αγωγή επί της ουσίας ή μπορεί να τάξει την προθεσμία αυτή μόνον αν του έχει υποβληθεί σχετικό αίτημα;

5) Μπορεί ο δικαστής, ο οποίος καλείται να αποφανθεί σε δεύτερο βαθμό επί ασφαλιστικού μέτρου που διέταξε ο δικαστής πρωτοβαθμίου δικαστηρίου και ο οποίος επικυρώνει το μέτρο αυτό, να τάξει, είτε αυτεπαγγέλτως είτε κατόπιν αιτήσεως ενός των διαδίκων, προθεσμία όπως η πιο πάνω, αν ο δικαστής του πρωτοβαθμίου δικαστηρίου παρέλειψε να το πράξει;

6) Έχει εφαρμογή το άρθρο 50 της Συμφωνίας TRIPs όταν η Συμφωνία αυτή τέθηκε σε ισχύ στο συγκεκριμένο κράτος μέλος σε χρονικό σημείο κατά το οποίο η υπόθεση βρισκόταν ενώπιον του πρωτοβαθμίου δικαστηρίου στο στάδιο της διασκέψεως, αλλά δεν είχε ακόμα εκδοθεί απόφαση;»

Εκτίμηση του Δικαστηρίου

28 ριν δοθεί απάντηση στα ερωτήματα, πρέπει να γίνουν μερικές προκαταρκτικές παρατηρήσεις σχετικά με το καθεστώς που καθιέρωσε η Συμφωνία TRIPs.

Επί του καθεστώτος που καθιέρωσε η Συμφωνία TRIPs

29 Τα προδικαστικά ερωτήματα αφορούν δικονομικά ζητήματα σχετικά με την άρση των ασφαλιστικών μέτρων που διατάχθηκαν κατόπιν αιτήσεως να εμποδιστεί ένα τρίτο πρόσωπο, που ενεργεί χωρίς τη συγκατάθεση του κατόχου καταχωρημένου σήματος, να χρησιμοποιεί, προκειμένου περί προϊόντων ή υπηρεσιών πανομοιότυπων ή ανάλογων με τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες που καλύπτει το εν λόγω σήμα, σημεία πανομοιότυπα ή ανάλογα με εκείνα με τα οποία παριστάνεται το σήμα αυτό.

30 Όσον αφορά τα σήματα, τομέα όπου η Συμφωνία TRIPs έχει εφαρμογή και όπου η Κοινότητα έχει ήδη νομοθετήσει, το Δικαστήριο είναι αρμόδιο να ερμηνεύσει το άρθρο 50 της Συμφωνίας TRIPs και, σε τελική ανάλυση, είχε την ευκαιρία να το πράξει (βλ. την προαναφερθείσα απόφαση Hermès και την απόφαση της 14ης Δεκεμβρίου 2000, C-300/98 και C-392/98, Dior κ.λπ., Συλλογή 2000, σ. Ι-11307). Κατά συνέπεια, πρέπει να γίνει ανακεφαλαίωση των αρχών που απορρέουν από τη νομολογία αυτή.

31 ρώτ' απ' όλα, το Δικαστήριο έχει διαπιστώσει ότι το άρθρο 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας TRIPs αποτελεί δικονομική διάταξη που τα κοινοτικά και εθνικά δικαστήρια πρέπει να θέτουν σε εφαρμογή βάσει των υποχρεώσεων που ανέλαβαν τόσο η Κοινότητα όσο και τα κράτη μέλη (προαναφερθείσα απόφαση Dior κ.λπ., σκέψη 46).

32 Το άρθρο 50 της Συμφωνίας TRIPs δεν περιέχει λεπτομερείς διατάξεις σχετικά με τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθείται για την προστασία των δικαιωμάτων επί των προϊόντων της διανοίας.

33 Αντιθέτως, το άρθρο 1, παράγραφος 1, της Συμφωνίας TRIPs, το οποίο αφορά τη «[φ]ύση και [την] έκταση των υποχρεώσεων», ορίζει ότι «[τ]α μέλη είναι ελεύθερα να επιλέγουν τη μέθοδο που κρίνουν κατάλληλη για την εφαρμογή των διατάξεων της παρούσας συμφωνίας στο πλαίσιο της εσωτερικής τους έννομης τάξης και πρακτικής.»

34 Επομένως, ελλείψει κοινοτικής ρυθμίσεως στον σχετικό τομέα, στην εσωτερική έννομη τάξη κάθε κράτους μέλους απόκειται να επιλύσει τα δικονομικά ζητήματα σχετικά με τα μέσα δικαστικής προστασίας των δικαιωμάτων επί των προϊόντων της διανοίας.

35 Όμως, από τη νομολογία του Δικαστηρίου προκύπτει ότι, όταν πρόκειται για τομέα όπου η Συμφωνία TRIPs έχει εφαρμογή και όπου η Κοινότητα έχει ήδη νομοθετήσει, οι δικαστικές αρχές των κρατών μελών οφείλουν βάσει του κοινοτικού δικαίου, όταν τους ζητείται να εφαρμόσουν ημεδαπούς κανόνες για να διατάξουν ασφαλιστικά μέτρα προς προστασία των δικαιωμάτων που εμπίπτουν σε έναν τέτοιο τομέα, να το πράττουν στο μέτρο του δυνατού υπό το πρίσμα του κειμένου και του σκοπού του άρθρου 50 της Συμφωνίας TRIPs (βλ. τις προαναφερθείσες αποφάσεις Hermès, σκέψη 28, και Dior κ.λπ., σκέψη 47).

36 Ο πρώτος στόχος της Συμφωνίας TRIPs είναι η σε παγκόσμια κλίμακα ενίσχυση και εναρμόνιση της προστασίας των δικαιωμάτων επί των προϊόντων της διανοίας (βλ., συναφώς, τη γνωμοδότηση 1/94, της 15ης Νοεμβρίου 1994, Συλλογή 1994, σ. Ι-5267, σκέψη 58).

37 Κατά το προοίμιό της, η Συμφωνία TRIPs έχει ως σκοπό «να περιορίσ[-ει] τα φαινόμενα που συνεπάγονται στρεβλώσεις και εμπόδια για το διεθνές εμπόριο», «λαμβάνοντας υπόψη την ανάγκη να προωθηθεί η αποτελεσματική και επαρκής προστασία των δικαιωμάτων [επί των προϊόντων της διανοίας]», έτσι ώστε «να διασφαλιστεί ότι τα μέτρα και οι διαδικασίες για την επιβολή των δικαιωμάτων [επί των προϊόντων της διανοίας] δεν καταλήγουν να αποτελούν από μόνα τους φραγμούς για το νόμιμο εμπόριο». Οι ίδιοι στόχοι διατυπώνονται στο άρθρο 41, παράγραφοι 1 και 2, της Συμφωνίας TRIPs.

38 Κατά συνέπεια, έργο των δικαστικών αρχών είναι, όταν τους ζητείται να εφαρμόσουν ημεδαπούς κανόνες για να διατάξουν ασφαλιστικά μέτρα, να λαμβάνουν υπόψη όλες τις περιστάσεις της υποθέσεως την οποία εκδικάζουν, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται ισορροπία μεταξύ των αντίρροπων δικαιωμάτων και υποχρεώσεων του κατόχου δικαιωμάτων επί προϊόντων της διανοίας και εκείνων του καθού.

39 Από την άποψη του κατόχου δικαιωμάτων επί προϊόντων της διανοίας, ο μηχανισμός του άρθρου 50 της Συμφωνίας TRIPs ενισχύει το δικαίωμα που πρέπει να του εξασφαλίζεται κατά το άρθρο 41, παράγραφος 1, της Συμφωνίας TRIPs, δηλαδή το δικαίωμα όχι μόνο να ληφθούν ταχέως διορθωτικά μέτρα για την πρόληψη κάθε προσβολής των δικαιωμάτων αυτών αλλά και να ληφθούν διορθωτικά μέτρα που αποτελούν μέσο αποτροπής κάθε περαιτέρω προσβολής.

40 Όμως, το άρθρο 8, παράγραφος 2, της Συμφωνίας TRIPs αναγνωρίζει ότι τα δικαιώματα επί των προϊόντων της διανοίας ενδέχεται να ασκηθούν καταχρηστικώς και ότι οι κάτοχοί τους ενδέχεται να καταφύγουν σε πρακτικές που περιορίζουν υπέρμετρα το εμπόριο ή που έχουν αρνητική επίδραση στη διεθνή μεταφορά τεχνολογίας. Αυτό θα μπορεί να συμβεί ιδίως όταν διατάχθηκαν ασφαλιστικά μέτρα χωρίς να ακουστεί ο καθού.

41 Για να αποτρέψει αυτή την καταχρηστική άσκηση, το άρθρο 50, παράγραφος 4, της Συμφωνίας TRIPs ορίζει ότι ο καθού, όταν δεν έχει ακουστεί, έχει δικαίωμα να ζητήσει την άμεση επανεξέταση των διαταχθέντων ασφαλιστικών μέτρων.

42 Επί πλέον, ανεξαρτήτως του αν ακούστηκε ο καθού, το άρθρο 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας TRIPs καθιερώνει υπέρ αυτού ένα μέτρο διασφαλίσεως κατά της καταχρηστικής ασκήσεως των δικαιωμάτων επί των προϊόντων της διανοίας, προβλέποντας μια απλή διαδικασία για την άρση των αδικαιολόγητων ασφαλιστικών μέτρων όταν εντός της ταχθείσας προθεσμίας δεν κινήθηκε δίκη επί της ουσίας.

43 Ο μηχανισμός αυτός καθίσταται ακόμα σημαντικότερος όταν ο καθού αμφισβητεί τα διαταχθέντα από τη δικαστική αρχή ασφαλιστικά μέτρα και θέλει να υποχρεώσει τον κάτοχο των δικαιωμάτων να κινήσει δίκη επί της ουσίας, στο πλαίσιο της οποίας ο καθού θα είναι σε θέση να χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα άμυνάς του.

44 Εν προκειμένω, πρέπει να επισημανθεί ότι η Συμφωνία ΟΕ συνήφθη στη γαλλική, στην αγγλική και στην ισπανική γλώσσα και ότι μόνον οι τρεις αυτές γλωσσικές αποδόσεις είναι αυθεντικές (βλ. την ακροτελεύτια ρήτρα της Συμφωνίας ΟΕ).

45 Το άρθρο 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας TRIPs ορίζει, στα γαλλικά, ότι τα ασφαλιστικά μέτρα «seront» («θα») ανακληθούν ή «cesseront» («θα παύσουν») να ισχύουν αν εντός της ταχθείσας προθεσμίας δεν κινηθεί δίκη επί της ουσίας. Ομοίως, στα ισπανικά ορίζει ότι τα εν λόγω μέτρα «se revocarán o quedarán de otro modo sin efecto». Στα αγγλικά χρησιμοποιείται η λέξη «shall» αντί «may».

46 Κατά συνέπεια, τόσο από το κείμενο των τριών αυθεντικών γλωσσικών αποδόσεων της Συμφωνίας TRIPs όσο και από τον σκοπό του άρθρου της 50, παράγραφος 6, προκύπτει ότι ο μηχανισμός που καθιέρωσε η διάταξη αυτή στηρίζεται στο ότι ο κάτοχος δικαιωμάτων επί προϊόντων της διανοίας, υπέρ του οποίου έχουν διαταχθεί ασφαλιστικά μέτρα, θα κινήσει νομότυπα δίκη επί της ουσίας για να ληφθεί οριστικό μέτρο σχετικά με την προβαλλόμενη προσβολή των δικαιωμάτων αυτών, δίκη στο πλαίσιο της οποίας ο εναγόμενος θα είναι σε θέση να χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα άμυνάς του.

47 Ακριβώς υπό το πρίσμα των πιο πάνω σκέψεων πρέπει τώρα να εξεταστούν τα προδικαστικά ερωτήματα.

Επί της ratione temporis λυσιτέλειας της Συμφωνίας TRIPs σε σχέση με την υπόθεση της κύριας δίκης (έκτο ερώτημα)

48 Το τελευταίο ερώτημα, το οποίο πρέπει να εξεταστεί πρώτο, δημιουργεί αμφιβολίες σχετικά με τη λυσιτέλεια της Συμφωνίας TRIPs για την υπόθεση που εκκρεμεί στο αιτούν δικαστήριο. Εν προκειμένω, η Συμφωνία TRIPs κατέστη εφαρμοστέα στις Κάτω Χώρες μετά το πέρας της διαδικασίας που ο R. Groeneveld κίνησε ενώπιον του Rechtbank te Assen, αλλά πριν το πρωτοβάθμιο αυτό δικαστήριο αποφανθεί. Κατά την Κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου, από το άρθρο 70, παράγραφος 1, της Συμφωνίας TRIPs προκύπτει ότι αποκλείεται η εφαρμογή της, καθόσον τα πραγματικά περιστατικά της κύριας δίκης έλαβαν χώρα πριν από την καταληκτική ημερομηνία.

49 Όμως, η επιχειρηματολογία αυτή δεν μπορεί να γίνει δεκτή. Ναι μεν η προβαλλόμενη προσβολή των δικαιωμάτων του R. Groeneveld από τους Schieving-Nijstad κ.λπ. άρχισε τον Μάρτιο του 1995, δηλαδή πριν από την καταληκτική ημερομηνία, πλην όμως αυτό δεν σημαίνει οπωσδήποτε ότι οι πράξεις αυτές «συντελέσθηκαν», υπό την έννοια του άρθρου 70, παράγραφος 1, της Συμφωνίας TRIPs, πριν από την ημερομηνία αυτή. Έτσι, υποτιθεμένου ότι οι πράξεις που προσάπτονται στους Schieving-Nijstad κ.λπ. συνεχίστηκαν μέχρι την ημερομηνία που ο δικαστής των ασφαλιστικών μέτρων διέταξε τα μέτρα αυτά, δηλαδή μέχρι τις 9 Ιανουαρίου 1996, ο δικαστής αυτός όφειλε, στο μέτρο του δυνατού, να εφαρμόσει τους ολλανδικούς κανόνες υπό το πρίσμα του κειμένου και του σκοπού του άρθρου 50 της Συμφωνίας TRIPs.

50 Κατά συνέπεια, στο έκτο ερώτημα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι, στην περίπτωση που η Συμφωνία TRIPs κατέστη εφαρμοστέα στο σχετικό κράτος μέλος σε χρονικό σημείο κατά το οποίο η υπόθεση ενώπιον του πρωτοβαθμίου δικαστηρίου βρισκόταν στο στάδιο της διασκέψεως, αλλά δεν είχε ακόμα εκδοθεί απόφαση, το άρθρο 50 της Συμφωνίας TRIPs έχει εφαρμογή αρκεί η προσβολή των δικαιωμάτων επί προϊόντων της διανοίας να συνεχίστηκε πέραν της ημερομηνίας κατά την οποία οι διατάξεις της Συμφωνίας TRIPs κατέστησαν εφαρμοστέες για την Κοινότητα και τα κράτη μέλη.

Επί του αμέσου αποτελέσματος του άρθρου 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας TRIPs (πρώτο ερώτημα)

51 Με το πρώτο ερώτημά του, το αιτούν δικαστήριο ερωτά αν, και σε ποιο βαθμό, οι δικονομικές επιταγές του άρθρου 50 της Συμφωνίας TRIPs, και ειδικότερα η παράγραφος 6 της διατάξεως αυτής, έχουν άμεσο αποτέλεσμα.

52 Το ζήτημα που τίθεται κατ' αυτόν τον τρόπο είναι στην ουσία πανομοιότυπο με εκείνα που τέθηκαν στις υποθέσεις επί των οποίων εκδόθηκε η προαναφερθείσα απόφαση Dior κ.λπ.

53 Συναφώς, το Δικαστήριο έκρινε ότι οι διατάξεις της Συμφωνίας TRIPs δεν έχουν «άμεσο αποτέλεσμα» υπό την έννοια ότι δεν μπορούν να δημιουργήσουν για τους ιδιώτες δικαιώματα που αυτοί θα μπορούν βάσει του κοινοτικού δικαίου να επικαλούνται ευθέως ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων (βλ. την προαναφερθείσα απόφαση Dior κ.λπ., σκέψεις 44 και 46).

54 άντως, ακριβώς όπως στις υποθέσεις επί των οποίων εκδόθηκε η προαναφερθείσα απόφαση Dior κ.λπ., η διαπίστωση αυτή δεν επιλύει πλήρως τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το αιτούν δικαστήριο. Επομένως, πρέπει να διευκρινιστεί ότι από τις αρχές που υπομνήσθηκαν στις σκέψεις 31 έως 46 της παρούσας αποφάσεως προκύπτει ότι, όταν οι δικαστικές αρχές καλούνται να εφαρμόσουν ημεδαπούς κανόνες για να διατάξουν ασφαλιστικά μέτρα προκειμένου να προστατευθούν δικαιώματα επί προϊόντων της διανοίας εμπίπτοντα σε τομέα όπου η Συμφωνία TRIPs έχει εφαρμογή και όπου η Κοινότητα έχει ήδη νομοθετήσει, οι δικαστικές αρχές οφείλουν να το πράττουν, στο μέτρο του δυνατού, υπό το πρίσμα του κειμένου και του σκοπού του άρθρου 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας TRIPs, και ειδικότερα λαμβάνοντας υπόψη όλες τις περιστάσεις της υποθέσεως την οποία εκδικάζουν, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται ισορροπία μεταξύ των αντίρροπων δικαιωμάτων και υποχρεώσεων του κατόχου δικαιωμάτων επί προϊόντων της διανοίας και εκείνων του καθού.

55 Κατά συνέπεια, στο πρώτο ερώτημα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι οι δικονομικές επιταγές του άρθρου 50 της Συμφωνίας TRIPs, και ειδικότερα η παράγραφος 6 της διατάξεως αυτής, δεν μπορούν να δημιουργήσουν για τους ιδιώτες δικαιώματα που αυτοί θα μπορούν να επικαλούνται ευθέως ενώπιον των κοινοτικών δικαστηρίων και των δικαστηρίων των κρατών μελών. Όμως, όταν οι δικαστικές αρχές καλούνται να εφαρμόσουν ημεδαπούς κανόνες για να διατάξουν ασφαλιστικά μέτρα προκειμένου να προστατευθούν δικαιώματα επί προϊόντων της διανοίας εμπίπτοντα σε τομέα όπου η Συμφωνία TRIPs έχει εφαρμογή και όπου η Κοινότητα έχει ήδη νομοθετήσει, οι δικαστικές αρχές οφείλουν να το πράττουν, στο μέτρο του δυνατού, υπό το πρίσμα του κειμένου και του σκοπού του άρθρου 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας TRIPs, και ειδικότερα λαμβάνοντας υπόψη όλες τις περιστάσεις της υποθέσεως την οποία εκδικάζουν, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται ισορροπία μεταξύ των αντίρροπων δικαιωμάτων και υποχρεώσεων του κατόχου δικαιωμάτων επί προϊόντων της διανοίας και εκείνων του καθού.

Επί της ανάγκης να ζητήσει ο καθού την εφαρμογή του άρθρου 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας TRIPs (δεύτερο ερώτημα)

56 Με το δεύτερο ερώτημά του, το αιτούν δικαστήριο ερωτά στην ουσία αν το άρθρο 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας TRIPs πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι για την άρση των ασφαλιστικών μέτρων που διέταξε ο δικαστής των ασφαλιστικών μέτρων είναι αναγκαία αίτηση του καθού ή αν τα μέτρα αυτά αίρονται αυτοδικαίως λόγω του ότι δεν ασκήθηκε αγωγή επί της ουσίας είτε εντός της προθεσμίας που τάχθηκε προς τούτο με τα ασφαλιστικά μέτρα είτε, αν δεν τάχθηκε τέτοια προθεσμία, εντός προθεσμίας 20 εργασίμων ημερών, ή 31 ημερολογιακών ημερών αν η προθεσμία αυτή είναι μακρότερη.

57 Εκ προοιμίου επιβάλλεται η διαπίστωση ότι στο πλαίσιο της ολλανδικής δικονομίας, η οποία έχει εφαρμογή στην υπόθεση της κύριας δίκης, δεν είναι αναγκαίο να εξεταστεί το ζήτημα αν το άρθρο 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας TRIPs αντιτίθεται στο να επιβάλει ένα κράτος μέλος την αυτόματη άρση των ασφαλιστικών μέτρων που διατάσσονται από τις δικαστικές αρχές της ημεδαπής, ακόμα και όταν ο καθού δεν έχει υποβάλει σχετικό αίτημα, απλώς και μόνο λόγω του ότι εντός της ταχθείσας προθεσμίας δεν κινήθηκε δίκη επί της ουσίας.

58 Κατά τη διάταξη περί παραπομπής, το ολλανδικό κείμενο του άρθρου 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας TRIPs διαφέρει του γαλλικού και του αγγλικού κειμένου, καθόσον η παρενθετική έκφραση «μετά από αίτηση του καθού» παρεμβάλλεται μεταξύ των λέξεων «ανακαλούνται» και «παύουν να ισχύουν» («worden op grond van het eerste en het tweede lid genomen voorlopige maatregelen op verzoek van de verweeder herropen of houden zij anderszins op gevolg te hebben»).

59 Ενώπιον του Hoge Raad der Nederlanden, οι Schieving-Nijstad κ.λπ. ισχυρίστηκαν ότι η πιο πάνω έκφραση «μετά από αίτηση του καθού» δεν μπορεί παρά να συνδέεται με το ρήμα «ανακαλούνται», οπότε η εφαρμογή του χωρίου «ή έστω παύουν να ισχύουν» δεν δύναται να εξαρτάται από αίτηση του καθού.

60 Όπως ο γενικός εισαγγελέας τόνισε στο σημείο 48 των προτάσεών του, από τις τρεις αυθεντικές γλωσσικές αποδόσεις της Συμφωνίας TRIPs, στις οποίες το περιεχόμενο του άρθρου 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας αυτής είναι πανομοιότυπο, προκύπτει ότι η έκφραση «μετά από αίτηση του καθού» έπεται ή προηγείται του χωρίου «ανακαλούνται ή έστω παύουν να ισχύουν». Η διατύπωση αυτή αποδεικνύει ότι, όπως είναι αναγκαίο εξ απόψεως ασφαλείας δικαίου, αίτηση του καθού απαιτείται τόσο για να ανακληθούν τα ασφαλιστικά μέτρα όσο και για να παύσουν άλλως πως να ισχύουν.

61 Κατά συνέπεια, στο δεύτερο ερώτημα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι το άρθρο 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας TRIPs πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι αίτηση του καθού είναι αναγκαία προκειμένου τα ασφαλιστικά μέτρα που διέταξε ο δικαστής των ασφαλιστικών μέτρων να αρθούν λόγω του ότι δεν ασκήθηκε αγωγή επί της ουσίας είτε εντός της προθεσμίας που τάχθηκε προς τούτο με τα ασφαλιστικά μέτρα είτε, αν δεν τάχθηκε τέτοια προθεσμία, εντός προθεσμίας 20 εργασίμων ημερών, ή 31 ημερολογιακών ημερών αν η προθεσμία αυτή είναι μακρότερη.

Επί του σημείου αφετηρίας της προθεσμίας του άρθρου 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας TRIPs (τρίτο ερώτημα)

62 Με το τρίτο ερώτημά του, το αιτούν δικαστήριο ερωτά στην ουσία ποιο είναι το σημείο αφετηρίας της προθεσμίας εντός της οποίας πρέπει να ασκηθεί αγωγή επί της ουσίας, όταν το σημείο αυτό δεν έχει καθοριστεί με τα ασφαλιστικά μέτρα που διέταξε ο δικαστής των ασφαλιστικών μέτρων.

63 Το αιτούν δικαστήριο προτείνει τρία διαφορετικά χρονικά σημεία που μπορούν να αποτελέσουν το σημείο αφετηρίας τής κατά το άρθρο 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας TRIPs προθεσμίας 20 εργασίμων ημερών ή 31 ημερολογιακών ημερών, δηλαδή, πρώτον, την επομένη ημέρα εκείνης κατά την οποία ο δικαστής διέταξε το ασφαλιστικό μέτρο, δεύτερον, την επομένη ημέρα εκείνης κατά την οποία η απόφαση που διατάσσει το ασφαλιστικό μέτρο επιδόθηκε στον καθού ή, τρίτον, την επομένη ημέρα εκείνης κατά την οποία η απόφαση που διατάσσει το ασφαλιστικό μέτρο κατέστη αμετάκλητη.

64 Το χρονικό σημείο κατά το οποίο πρέπει να ασκηθεί η αγωγή επί της ουσίας είναι σημαντικό καθόσον, τηρουμένων των διατάξεων του άρθρου 50, παράγραφος 4, της Συμφωνίας TRIPs, η αίτηση του καθού να ανακληθούν, σύμφωνα με την παράγραφο 6 του ίδιου άρθρου, τα ασφαλιστικά μέτρα που διέταξε ο δικαστής των ασφαλιστικών μέτρων δεν μπορεί να υποβληθεί πριν παρέλθει η προβλεπομένη από τη διάταξη αυτή προθεσμία 20 εργασίμων ημερών ή 31 ημερολογιακών ημερών. Συγκεκριμένα, αν μετατεθεί στο μέλλον η αφετηρία της προθεσμίας αυτής, θα παραταθεί η διάρκεια ισχύος των διαταχθέντων ασφαλιστικών μέτρων. αρά ταύτα, το άρθρο 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας TRIPs δεν προσδιορίζει το χρονικό σημείο ενάρξεως της προθεσμίας αυτής.

65 Από τις αρχές που υπομνήσθηκαν στις σκέψεις 31 έως 34 της παρούσας αποφάσεως προκύπτει ότι, ελλείψει οποιασδήποτε σχετικής ενδείξεως στη Συμφωνία TRIPs, σε κάθε συμβαλλόμενο μέρος απόκειται να καθορίσει το χρονικό σημείο από το οποίο αρχίζει να τρέχει η κατά το άρθρο 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας αυτής προθεσμία 20 εργασίμων ημερών ή 31 ημερολογιακών ημερών, αρκεί η προθεσμία που καθορίζεται κατ' αυτόν τον τρόπο να είναι «εύλογη» σε σχέση με τις περιστάσεις κάθε ένδικης υποθέσεως, λαμβανομένης υπόψη της αναγκαίας ισορροπίας μεταξύ των αντιτιθεμένων συμφερόντων του κατόχου δικαιωμάτων επί προϊόντων της διανοίας και του καθού.

66 Κατά συνέπεια, στο τρίτο ερώτημα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι, ελλείψει στη Συμφωνία TRIPs οποιασδήποτε διατάξεως σχετικά με το χρονικό σημείο ενάρξεως τής κατά το άρθρο 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας TRIPs προθεσμίας 20 εργασίμων ημερών ή 31 ημερολογιακών ημερών, σε κάθε συμβαλλόμενο μέρος απόκειται να καθορίσει το σημείο αφετηρίας της πιο πάνω προθεσμίας, αρκεί η προθεσμία αυτή να είναι «εύλογη» σε σχέση με τα περιστατικά της ένδικης υποθέσεως, λαμβανομένης υπόψη της αναγκαίας ισορροπίας μεταξύ των αντιτιθεμένων συμφερόντων του κατόχου δικαιωμάτων επί προϊόντων της διανοίας και του καθού.

Επί της διακριτικής εξουσίας των δικαστικών αρχών (τέταρτο και πέμπτο ερώτημα)

67 Με το τέταρτο και πέμπτο ερώτημά του, το αιτούν δικαστήριο ερωτά στην ουσία αν το άρθρο 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας TRIPs αποκλείει το να μπορούν οι δικαστικές αρχές, που δικάζουν τόσο σε πρώτο όσο και σε δεύτερο βαθμό, να τάξουν εύλογη προθεσμία είτε αυτεπαγγέλτως είτε κατόπιν αιτήσεως ενός από τους διαδίκους, όταν διατάσσουν ή επικυρώνουν ασφαλιστικά μέτρα.

68 ρέπει να υπομνησθεί ότι το άρθρο 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας TRIPs ορίζει ρητώς ότι εύλογη προθεσμία «καθορίζεται από τη δικαστική αρχή που έχει διατάξει την εκτέλεση των μέτρων, σε περίπτωση που κάτι τέτοιο επιτρέπεται από τη νομοθεσία του οικείου μέλους». Εν προκειμένω, από τις σκέψεις 31 έως 34 της παρούσας αποφάσεως προκύπτει ότι, ελλείψει οποιασδήποτε κοινοτικής διατάξεως στον σχετικό τομέα και σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 1, παράγραφος 1, της Συμφωνίας TRIPs, σε κάθε κράτος μέλος απόκειται να καθορίσει τα όρια της εξουσίας των δικαστικών αρχών όσον αφορά τα ασφαλιστικά μέτρα που αυτές διατάσσουν.

69 Όσον αφορά το τέταρτο ερώτημα, πρέπει να επισημανθεί ότι στο κείμενο του άρθρου 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας TRIPs δεν υπάρχει τίποτα που να δείχνει ότι για να ταχθεί η προθεσμία εντός της οποίας πρέπει να ασκηθεί αγωγή επί της ουσίας απαιτείται αίτηση του καθού. Αντιθέτως, ουδεμία διάταξη του άρθρου αυτού αποκλείει το να ορίσει η εσωτερική έννομη τάξη κράτους μέλους ότι οι δικαστικές του αρχές έχουν την εξουσία να τάσσουν αυτεπαγγέλτως την εν λόγω προθεσμία την ίδια στιγμή που διατάσσουν ασφαλιστικά μέτρα, χωρίς να είναι αναγκαία προς τούτο αίτηση του καθού.

70 Κατά συνέπεια, στο τέταρτο ερώτημα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι, ελλείψει οποιασδήποτε κοινοτικής διατάξεως στον τομέα αυτόν και σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 1, παράγραφος 1, της Συμφωνίας TRIPs, σε κάθε κράτος μέλος απόκειται να καθορίσει τα όρια της εξουσίας των δικαστικών αρχών όσον αφορά τα ασφαλιστικά μέτρα που αυτές διατάσσουν. Το άρθρο 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας TRIPs δεν υπαγορεύει ούτε αποκλείει το να ορίσει η έννομη τάξη κράτους μέλους ότι οι δικαστικές του αρχές έχουν την εξουσία να τάσσουν αυτεπαγγέλτως, την ίδια στιγμή που διατάσσουν ασφαλιστικά μέτρα, την προθεσμία εντός της οποίας πρέπει να ασκηθεί αγωγή επί της ουσίας, χωρίς να είναι αναγκαία προς τούτο αίτηση του καθού.

71 Όσον αφορά το πέμπτο ερώτημα, επιβάλλεται η διαπίστωση ότι, αντιθέτως προς όσα υποστηρίζει ο R. Groeneveld, το ευρισκόμενο στο άρθρο 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας TRIPs χωρίο «δικαστική αρχή που έχει διατάξει την εκτέλεση των μέτρων» δεν απαγορεύει να απονεμηθεί τόσο στα πρωτοβάθμια όσο και στα δευτεροβάθμια δικαστήρια η εξουσία να τάσσουν την προθεσμία εντός της οποίας πρέπει να ασκηθεί αγωγή επί της ουσίας. Εφόσον η εν λόγω διάταξη ουδεμία διευκρίνιση παρέχει επί του σημείου αυτού, ο καθορισμός της εκτάσεως της στον τομέα αυτόν εξουσίας των δευτεροβαθμίων δικαστηρίων εμπίπτει στην αρμοδιότητα κάθε κράτους μέλους.

72 Επομένως, το άρθρο 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας TRIPs παρέχει στα κράτη μέλη, στο πλαίσιο της εσωτερικής τους έννομης τάξεως, το δικαίωμα να απονέμουν στις δικαστικές αρχές την εξουσία που αυτές θεωρούν κατάλληλη για να τάξουν την προθεσμία εντός της οποίας πρέπει να ασκηθεί αγωγή επί της ουσίας.

73 Κατά συνέπεια, στο πέμπτο ερώτημα πρέπει να δοθεί η απάντηση ότι το άρθρο 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας TRIPs δεν υπαγορεύει ούτε αποκλείει να απονείμουν τα κράτη μέλη στις δικαστικές αρχές την εξουσία να τάσσουν την προθεσμία εντός της οποίας πρέπει να ασκηθεί αγωγή επί της ουσίας. Εφόσον η εν λόγω διάταξη ουδεμία διευκρίνιση παρέχει επί του σημείου αυτού, ο καθορισμός της εκτάσεως της εξουσίας που εν προκειμένω απονέμεται στα δευτεροβάθμια δικαστήρια εμπίπτει στην αρμοδιότητα κάθε κράτους μέλους.

Επί των δικαστικών εξόδων

74 Τα έξοδα στα οποία υποβλήθηκαν η Γαλλική και η ορτογαλική Κυβέρνηση, η Κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου, καθώς και το Συμβούλιο και η Επιτροπή, που υπέβαλαν παρατηρήσεις στο Δικαστήριο, δεν αποδίδονται. Δεδομένου ότι η παρούσα διαδικασία έχει ως προς τους διαδίκους της κύριας δίκης τον χαρακτήρα παρεμπίπτοντος που ανέκυψε ενώπιον του εθνικού δικαστηρίου, σ' αυτό εναπόκειται να αποφανθεί επί των δικαστικών εξόδων.

Για τους λόγους αυτούς,

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ,

κρίνοντας επί των ερωτημάτων που του υπέβαλε με διάταξη της 5ης Μαρτίου 1999 το Hoge Raad der Nederlanden, αποφαίνεται:

1) Στην περίπτωση που η Συμφωνία για τα δικαιώματα επί των προϊόντων της διανοίας στον τομέα του εμπορίου (Συμφωνία TRIPs), η οποία περιλαμβάνεται στο παράρτημα 1 Γ της Συμφωνίας για την ίδρυση του αγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου που εγκρίθηκε εξ ονόματος της Κοινότητας, κατά το μέρος που αφορά θέματα που εμπίπτουν στις αρμοδιότητές της, με την απόφαση 94/800/ΕΚ του Συμβουλίου, της 22ας Δεκεμβρίου 1994, κατέστη εφαρμοστέα στο σχετικό κράτος μέλος σε χρονικό σημείο κατά το οποίο η υπόθεση ενώπιον του πρωτοβαθμίου δικαστηρίου βρισκόταν στο στάδιο της διασκέψεως, αλλά δεν είχε ακόμα εκδοθεί απόφαση, το άρθρο 50 της Συμφωνίας TRIPs έχει εφαρμογή αρκεί η προσβολή των δικαιωμάτων επί προϊόντων της διανοίας να συνεχίστηκε πέραν της ημερομηνίας κατά την οποία οι διατάξεις της Συμφωνίας TRIPs κατέστησαν εφαρμοστέες για την Κοινότητα και τα κράτη μέλη.

2) Οι δικονομικές επιταγές του άρθρου 50 της Συμφωνίας TRIPs, και ειδικότερα η παράγραφος 6 της διατάξεως αυτής, δεν μπορούν να δημιουργήσουν για τους ιδιώτες δικαιώματα που αυτοί θα μπορούν να επικαλούνται ευθέως ενώπιον των κοινοτικών δικαστηρίων και των δικαστηρίων των κρατών μελών. Όμως, όταν οι δικαστικές αρχές καλούνται να εφαρμόσουν ημεδαπούς κανόνες για να διατάξουν ασφαλιστικά μέτρα προκειμένου να προστατευθούν δικαιώματα επί προϊόντων της διανοίας εμπίπτοντα σε τομέα όπου η Συμφωνία TRIPs έχει εφαρμογή και όπου η Κοινότητα έχει ήδη νομοθετήσει, οι δικαστικές αρχές οφείλουν να το πράττουν, στο μέτρο του δυνατού, υπό το πρίσμα του κειμένου και του σκοπού του άρθρου 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας αυτής, και ειδικότερα λαμβάνοντας υπόψη όλες τις περιστάσεις της υποθέσεως την οποία εκδικάζουν, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται ισορροπία μεταξύ των αντίρροπων δικαιωμάτων και υποχρεώσεων του κατόχου δικαιωμάτων επί προϊόντων της διανοίας και εκείνων του καθού.

3) Το άρθρο 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας TRIPs πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι αίτηση του καθού είναι αναγκαία προκειμένου τα ασφαλιστικά μέτρα που διέταξε ο δικαστής των ασφαλιστικών μέτρων να αρθούν λόγω του ότι δεν ασκήθηκε αγωγή επί της ουσίας είτε εντός της προθεσμίας που τάχθηκε προς τούτο με τα ασφαλιστικά μέτρα είτε, αν δεν τάχθηκε τέτοια προθεσμία, εντός προθεσμίας 20 εργασίμων ημερών, ή 31 ημερολογιακών ημερών αν η προθεσμία αυτή είναι μακρότερη.

4) Ελλείψει στη Συμφωνία TRIPs οποιασδήποτε διατάξεως σχετικά με το χρονικό σημείο ενάρξεως της κατά το άρθρο 50, παράγραφος 6, της πιο πάνω Συμφωνίας προθεσμίας 20 εργασίμων ημερών ή 31 ημερολογιακών ημερών, σε κάθε συμβαλλόμενο μέρος απόκειται να καθορίσει το σημείο αφετηρίας της πιο πάνω προθεσμίας, αρκεί η προθεσμία αυτή να είναι «εύλογη» σε σχέση με τα περιστατικά της ένδικης υποθέσεως, λαμβανομένης υπόψη της αναγκαίας ισορροπίας μεταξύ των αντιτιθεμένων συμφερόντων του κατόχου δικαιωμάτων επί προϊόντων της διανοίας και του καθού.

5) Ελλείψει οποιασδήποτε κοινοτικής διατάξεως στον σχετικό τομέα και σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 1, παράγραφος 1, της Συμφωνίας TRIPs, σε κάθε κράτος μέλος απόκειται να καθορίσει τα όρια της εξουσίας των δικαστικών αρχών όσον αφορά τα ασφαλιστικά μέτρα που αυτές διατάσσουν. Το άρθρο 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας αυτής δεν υπαγορεύει ούτε αποκλείει το να ορίσει η έννομη τάξη κράτους μέλους ότι οι δικαστικές του αρχές έχουν την εξουσία να τάσσουν αυτεπαγγέλτως, την ίδια στιγμή που διατάσσουν ασφαλιστικά μέτρα, την προθεσμία εντός της οποίας πρέπει να ασκηθεί αγωγή επί της ουσίας, χωρίς να είναι αναγκαία προς τούτο αίτηση του καθού.

6) Το άρθρο 50, παράγραφος 6, της Συμφωνίας TRIPs δεν υπαγορεύει ούτε αποκλείει να απονείμουν τα κράτη μέλη στις δικαστικές αρχές την εξουσία να τάσσουν την προθεσμία εντός της οποίας πρέπει να ασκηθεί αγωγή επί της ουσίας. Εφόσον η εν λόγω διάταξη ουδεμία διευκρίνιση παρέχει επί του σημείου αυτού, ο καθορισμός της εκτάσεως της εξουσίας που εν προκειμένω απονέμεται στα δευτεροβάθμια δικαστήρια εμπίπτει στην αρμοδιότητα κάθε κράτους μέλους.