Στρατηγική για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Ανακοίνωση της Επιτροπής — Ένωση ισότητας: στρατηγική για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία 2021-2030

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗΣ;

Η ανακοίνωση παρουσιάζει μια στρατηγική για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία όσον αφορά τη δεκαετία 2021-2030. Επιδιώκει:

• να επιφέρει σημαντικές βελτιώσεις σε όλους τους τομείς της ζωής των ατόμων με αναπηρία, τόσο στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) αλλά και πέραν αυτής· και
• να στηρίξει τα κράτη μέλη της ΕΕ και τα θεσμικά όργανα της ΕΕ κατά την εφαρμογή της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρίες (ΣΗΕΔΑΑ).

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Η παρούσα στρατηγική αποσκοπεί στη βελτίωση της ζωής των ατόμων με αναπηρία για τη δεκαετία 2021-2030. Ορίζει ότι οι στόχοι μπορούν να επιτευχθούν μόνο με την ανάληψη συντονισμένης δράσης σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο, και με την ισχυρή δέσμευση των κρατών μελών και των περιφερειακών και τοπικών αρχών να υλοποιήσουν τις δράσεις που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Όραμα και ανάγκη για δράση

Η ΕΕ θεμελιώνεται στις αξίες των ίσων ευκαιριών, της κοινωνικής δικαιοσύνης, της ελευθερίας, της δημοκρατίας και των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Η Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (βλέπε σύνοψη) και ο Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων (βλέπε σύνοψη) παρέχουν τη βάση για την καταπολέμηση όλων των μορφών διακρίσεων (βλέπε μη διακριτική μεταχείριση), καθιερώνοντας την ισότητα ως ακρογωνιαίο λίθο των πολιτικών της ΕΕ.

Η στρατηγική λαμβάνει υπόψη την πολυμορφία της αναπηρίας, όπως προκύπτει από την αλληλεπίδραση, συχνά αόρατων, μακροχρόνιων, σωματικών, ψυχικών, διανοητικών ή αισθητήριων βλαβών και εμποδίων στο περιβάλλον, καθώς και την αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης αναπηριών με την ηλικία. Εξετάζει συγκεκριμένα εμπόδια που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία σε αλληλεπίδραση με άλλες ταυτότητες (όσον αφορά το φύλο, τη φυλή, την εθνότητα, τον γενετήσιο προσανατολισμό, τη θρησκεία), ή τα άτομα με αναπηρία τα οποία βρίσκονται σε δύσκολη κοινωνικοοικονομική ή άλλη ευάλωτη κατάσταση. Μεταξύ των ατόμων με αναπηρία, ιδιαίτερης προσοχής χρήζουν οι γυναίκες, τα παιδιά, οι ηλικιωμένοι, οι άστεγοι, οι πρόσφυγες, οι μετανάστες, οι Ρομά και άλλες εθνοτικές μειονότητες.

Η στρατηγική στηρίζει την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση και μια υγιή Ευρώπη, συμβάλλοντας σε μια βιώσιμη, ανθεκτική, καινοτόμο και δίκαιη ΕΕ. Εντάσσεται στο σχέδιο δράσης του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων. Η στρατηγική αποσκοπεί στην ενίσχυση του ρόλου της Ευρώπης ως παγκόσμιου εταίρου στην καταπολέμηση των ανισοτήτων, με την υλοποίηση των στόχων βιώσιμης ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών και την προαγωγή των ανθρώπινων δικαιωμάτων.

Η δεκαετής στρατηγική προσδιορίζει τις κύριες πρωτοβουλίες γύρω από τέσσερα βασικά θέματα.

Η προσβασιμότητα ως ένας παράγοντας διευκόλυνσης της άσκησης των δικαιωμάτων, της αυτονομίας και της ισότητας

H προσβασιμότητα αποτελεί προϋπόθεση για τη συμμετοχή στην κοινωνία και στην οικονομία σε ίση βάση με τους άλλους. Σε επίπεδο ΕΕ, η Επιτροπή θα δώσει ιδιαίτερη προσοχή στην ορθή εφαρμογή και αξιολόγηση όλων των ενωσιακών κανόνων που ρυθμίζουν την προσβασιμότητα και στον εντοπισμό των ελλείψεων και των αναγκών λήψης περαιτέρω νομοθετικών ενεργειών. Η Επιτροπή θα δρομολογήσει ευρωπαϊκό κέντρο πόρων (AccessibleEU) ώστε να ενισχύσει τη συνοχή των πολιτικών για την προσβασιμότητα και να διευκολύνει την πρόσβαση σε συναφείς γνώσεις, φέρνοντας σε επαφή εθνικές αρχές, εμπειρογνώμονες και επαγγελματίες από όλους τους σχετικούς με την προσβασιμότητα τομείς, με στόχο:

• την ανταλλαγή ορθών πρακτικών σε διατομεακό επίπεδο·
• την ενθάρρυνση της ανάπτυξης πολιτικών σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο·
• την ανάπτυξη εργαλείων και προτύπων για τη διευκόλυνση της εφαρμογής του ενωσιακού δικαίου.

Δικαιώματα ως πολίτες της ΕΕ:

Τα άτομα με αναπηρία έχουν το ίδιο δικαίωμα με τους άλλους πολίτες της ΕΕ κατά τη μετακίνησή τους σε άλλη χώρα ή κατά τη συμμετοχή στην πολιτική ζωή. Έως το τέλος του 2023, η Επιτροπή θα προτείνει τη δημιουργία Ευρωπαϊκής Κάρτας Αναπηρίας που θα επιδιώκει:

• να διευκολύνει την αμοιβαία αναγνώριση της κατάστασης αναπηρίας μεταξύ των κρατών μελών·
• να βοηθήσει τα άτομα με αναπηρία να αξιοποιήσουν πλήρως το δικαίωμά τους για ελεύθερη κυκλοφορία·
• να διασφαλίσει τη συμμετοχή των ατόμων με αναπηρία στην εκλογική διαδικασία.

Ίση πρόσβαση και μη διάκριση

Η στρατηγική αποσκοπεί στην προστασία των ατόμων με αναπηρία από κάθε μορφή διάκρισης και βίας. Επιδιώκει να διασφαλίσει ίσες ευκαιρίες και πρόσβαση, συμπεριλαμβανομένων των εξής:

• βελτίωση της πρόσβασης στη δικαιοσύνη, τη νομική προστασία, την ελευθερία και την ασφάλεια·
• εξασφάλιση ίσης πρόσβασης στην κοινωνική προστασία, την υγειονομική περίθαλψη, την εκπαίδευση και σε προϊόντα και υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένης της στέγασης·
• παροχή ενταξιακής και προσβάσιμης εκπαίδευσης·
• παροχή βιώσιμης και ίσης πρόσβασης σε υγειονομική περίθαλψη υψηλής ποιότητας, συμπεριλαμβανομένης της αποκατάστασης και της πρόληψης που συνδέονται με την υγεία·
• βελτίωση της πρόσβασης στην τέχνη και τον πολιτισμό, την αναψυχή, τον ελεύθερο χρόνο, τον αθλητισμό και τον τουρισμό·
• ενίσχυση της συμμετοχής στη δημοκρατική διαδικασία·
• παροχή προσβάσιμης και χωρίς αποκλεισμούς στέγασης·
• βελτίωση της προσβασιμότητας στα κτίρια και στις επικοινωνίες·
• συμμετοχή στη διά βίου μάθηση·
• ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων για νέες θέσεις απασχόλησης·
• ενίσχυση της πρόσβασης σε ποιοτικές και βιώσιμες θέσεις εργασίας·
• διαδικασίες χωρίς αποκλεισμούς για την επιλογή, την πρόσληψη, την απασχόληση και τη διατήρηση στην εργασία των ατόμων με αναπηρία.

Ανεξάρτητη διαβίωση και αυτονομία

Τα άτομα με αναπηρία έχουν το δικαίωμα να ζουν ανεξάρτητα και να επιλέγουν πού και με ποιον επιθυμούν να ζήσουν. Για τη στήριξη της ανεξάρτητης διαβίωσης και της ένταξης στην κοινότητα, η Επιτροπή θα δρομολογήσει πρωτοβουλία για τη βελτίωση των κοινωνικών υπηρεσιών για τα άτομα με αναπηρία, εστιάζοντας στα εξής:

• διασφάλιση αξιοπρεπούς ποιότητας ζωής·
• παροχή ποιοτικών κοινωνικών υπηρεσιών και υπηρεσιών απασχόλησης·
• ανάπτυξη της ανεξάρτητης διαβίωσης·
• ενίσχυση των υπηρεσιών σε επίπεδο τοπικής κοινότητας.

Αποτελεσματική υλοποίηση

Η Επιτροπή καλεί τα κράτη μέλη και τα θεσμικά όργανα και τους οργανισμούς της ΕΕ:

• να υπολογίζουν τις ανάγκες των ατόμων με αναπηρία κατά τον σχεδιασμό, την εφαρμογή και την παρακολούθηση πολιτικών, νομοθεσίας και χρηματοδοτικών προγραμμάτων μέσα από στοχευμένη δράση και ενσωμάτωση·
• να συνεργάζονται σε θέματα αναπηρίας με άλλους ενδιαφερόμενους, με τη στήριξη της χρηματοδότησης από την ΕΕ και με την παροχή κατάρτισης.

Άλλες δεσμεύσεις προς εκπλήρωση περιλαμβάνουν:

• παροχή μιας ολοκληρωμένης διαδικτυακής παρουσίας για να διασφαλιστεί η συνέχεια των δραστηριοτήτων·
• εξασφάλιση χρηστής παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων·
• ενίσχυση της ευαισθητοποίησης και βελτίωση της διακυβέρνησης και της μέτρησης της προόδου·
• διασφάλιση ότι τα άτομα με αναπηρία συμμετέχουν στο διάλογο και στη διαδικασία εφαρμογής·
• ενσωμάτωση των θεμάτων αναπηρίας σε όλες τις πολιτικές και τις σημαντικές πρωτοβουλίες της ΕΕ·
• προώθηση των δικαιωμάτων των ατόμων με αναπηρία σε παγκόσμιο επίπεδο·
• ενίσχυση του πλαισίου της ΕΕ δυνάμει της ΣΗΕΔΑΑ.

Εφαρμογή της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία

Τα θεσμικά όργανα της ΕΕ θα πρέπει να δεσμευτούν, όπως και η Επιτροπή έπραξε στο έγγραφο, να συνεργάζονται και να αποτελούν παράδειγμα προς μίμηση όσον αφορά την εφαρμογή της ΣΗΕΔΑΑ τόσο σε ενωσιακό όσο και σε εθνικό επίπεδο.

Όλα τα κράτη μέλη, καθώς και η ΕΕ, αποτελούν συμβαλλόμενα μέρη της σύμβασης και οφείλουν να προωθούν, να προστατεύουν και να τηρούν τα ανθρώπινα δικαιώματα όλων των ατόμων με αναπηρία και να διασφαλίζουν την ισότιμη αντιμετώπισή τους από τον νόμο. Με την παρούσα στρατηγική, η Επιτροπή παρέχει το πλαίσιο στήριξης των δράσεων της ΕΕ και των κρατών μελών για την εφαρμογή της ΣΗΕΔΑΑ..

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Δείτε επίσης:

• Στρατηγική για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία για το 2021-2030: Ενημερωτικό δελτίο (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).
• Ένωση ισότητας: στρατηγική για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία για το 2021-2030 (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).
• Ένωση ισότητας: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσιάζει τη στρατηγική για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία 2021-2030 — δελτίο τύπου (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Ένωση ισότητας: στρατηγική για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία 2021-2030 [COM(2021) 101 final της 3.3.2021]

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Οικοδομώντας μια Ευρωπαϊκή ένωση υγείας: ετοιμότητα και ανθεκτικότητα απέναντι σε διασυνοριακές απειλές κατά της υγείας [COM(2020) 724 final της 11.11.2020]

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Κύμα ανακαινίσεων για την Ευρώπη — Οικολογικά κτίρια, θέσεις εργασίας, καλύτερη ζωή [COM(2020) 662 final της 14.10.2020]

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Σχέδιο δράσης για την ψηφιακή εκπαίδευση (2021-2027) [COM(2020) 624 final της 30.9.2020]

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Ένα νέο σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία [COM(2020) 98 final της 11.3.2020]

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Διαμόρφωση του ψηφιακού μέλλοντος της Ευρώπης [COM(2020) 67 final της 19.2.2020]

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία [COM(2019) 640 final της 11.12.2019]

τελευταία ενημέρωση 07.07.2021