Οι εξόχως απόκεντρες περιφέρειες της ΕΕ

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΩΝ ΑΚΟΛΟΥΘΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ:

Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης - Άρθρο 349

Ανακοίνωση της Επιτροπής - Ισχυρότερη και ανανεωμένη στρατηγική εταιρική σχέση με τις εξόχως απόκεντρες περιφέρειες της ΕΕ

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗΣ;

• Η ανακοίνωση καθορίζει μια νέα προσέγγιση για την παροχή ευκαιριών και την καλύτερη αντιμετώπιση των ειδικών αναγκών καθεμιάς από τις εννέα εξόχως απόκεντρες περιφέρειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ).
• Το άρθρο 349 αναγνωρίζει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των εξόχως απόκεντρων περιφερειών της ΕΕ και χορηγεί σε αυτές ένα ειδικό καθεστώς το οποίο επιτρέπει τη λήψη ειδικών μέτρων από την ΕΕ για τη στήριξή τους.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Εξόχως απόκεντρες περιφέρειες

Η Ευρωπαϊκή Ένωση περιλαμβάνει εννέα εξόχως απόκεντρες περιφέρειες:

• Αζόρες και Μαδέρα (Πορτογαλία)·
• Κανάριοι Νήσοι (Ισπανία)·
• Γουαδελούπη, Γαλλική Γουιάνα, Μαρτινίκα, Μαγιότ, Ρεϊνιόν και Άγιος Μαρτίνος (Γαλλία).

Σκέλη

Η ανανεωμένη στρατηγική της ΕΕ για τις περιφέρειες βασίζεται σε τέσσερα σκέλη.

• 1.

  Ισχυρή εταιρική σχέση μεταξύ των περιφερειών, των αντίστοιχων χωρών της ΕΕ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Προβλέπονται τα ακόλουθα μέσα με σκοπό τα εξής:

  • τη δημιουργία ad-hoc πλατφορμών για την ανταλλαγή απόψεων σχετικά με τα συμφέροντα και τις ανησυχίες των εξόχως απόκεντρων περιφερειών, με τη συμμετοχή της Επιτροπής, των εθνικών αρχών και των αρχών των εξόχως απόκεντρων περιφερειών, καθώς και άλλων σχετικών παραγόντων·
  • τη δημιουργία ειδικών ομάδων δράσης για την αντιμετώπιση των ειδικών αναγκών μιας μεμονωμένης εξόχως απόκεντρης περιφέρειας, κατά περίπτωση·
  • τη διασφάλιση του γεγονότος ότι οι ανησυχίες και τα συμφέροντα των εξόχως απόκεντρων περιφερειών εξετάζονται δεόντως κατά την αξιολόγηση των επιπτώσεων των ευρωπαϊκών πολιτικών·
  • την απόδοση ιδιαίτερης προσοχής στα ευαίσθητα προϊόντα των εξόχως απόκεντρων περιφερειών στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων εμπορικών συμφωνιών με χώρες εκτός της ΕΕ·
  • τη συνεργασία με τις χώρες της ΕΕ για να ενισχυθεί η συμμετοχή των εξόχως απόκεντρων περιφερειών στις διαπραγματεύσεις σχετικά με την αλιεία.
• 2.

  Αξιοποίηση των ειδικών πλεονεκτημάτων της κάθε περιφέρειας. Οι εξόχως απόκεντρες περιφέρειες έχουν πολύ ιδιαίτερα φυσικά πλεονεκτήματα, στα οποία περιλαμβάνονται τα εξής:

  • η πλούσια βιοποικιλότητα·
  • σημαντικές ζώνες αποκλειστικής οικονομικής δραστηριότητας*·
  • η τοποθεσία και το κλίμα, τα οποία ενδείκνυνται για δραστηριότητες διαστήματος και αστροφυσικής·
  • η εγγύτητα με τις αγορές χωρών εκτός της ΕΕ.

  Λαμβανομένων υπόψη αυτών των πλεονεκτημάτων, η Επιτροπή θα λάβει ορισμένα μέτρα στα οποία περιλαμβάνονται τα εξής:

  • μια ειδική πρωτοβουλία για στρατηγικές επενδύσεις σε συνεργασία με τον όμιλο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, προκειμένου να βελτιωθεί η πρόσβαση στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Στρατηγικών Επενδύσεων·
  • η εξέταση ειδικών μέτρων για τη στήριξη των τομέων της γαλάζιας οικονομίας·
  • διερεύνηση της δυνατότητας προσαρμογής κρατικών ενισχύσεων για την κατασκευή νέων αλιευτικών σκαφών·
  • η επιδίωξη της συνέχισης του γεωργικού καθεστώτος της ΕΕ για τις εξόχως απόκεντρες περιφέρειες και η διατήρηση των ειδικών κανόνων για τις εξόχως απόκεντρες περιφέρειες στο Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης·
  • η διερεύνηση της παροχής ειδικής στήριξης για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και της βιώσιμης χρήσης των υπηρεσιών οικοσυστήματος·
  • η ενίσχυση της στήριξης και της ετοιμότητας για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, μεταξύ άλλων μέσω του μηχανισμού πολιτικής προστασίας της ΕΕ·
  • η ενσωμάτωση των ορθών πρακτικών που αναπτύσσονται με την πρωτοβουλία Καθαρή ενέργεια για τα νησιά της ΕΕ σε ολόκληρη την ΕΕ και σε διεθνές επίπεδο.
• 3.

  Ενίσχυση της ανάπτυξης και της δημιουργίας θέσεων εργασίας. Η Επιτροπή θα αναλάβει τις ακόλουθες δράσεις:

  • δρομολόγηση ειδικής δράσης συντονισμού και στήριξης στο πλαίσιο του προγράμματος εργασίας Ορίζοντας 2020 για την περίοδο 2018-2020, προκειμένου να παρασχεθούν στις εξόχως απόκεντρες περιφέρειες καλύτερες δυνατότητες συμμετοχής στο πρόγραμμα·
  • απόδοση ιδιαίτερης προσοχής στα πλεονεκτήματα και στις ιδιαίτερες ανάγκες των εξόχως απόκεντρων περιφερειών κατά την κατάρτιση των μελλοντικών προγραμμάτων-πλαισίων της ΕΕ για την έρευνα·
  • εντατικοποίηση των προσπαθειών προώθησης του Erasmus+ και του Ευρωπαϊκού Σώματος Αλληλεγγύης·
  • καλύτερη κάλυψη των αναγκών των εξόχως απόκεντρων περιφερειών και διευκόλυνση της συμμετοχής τους στο πρόγραμμα του διευρωπαϊκού δικτύου μεταφορών, στον μηχανισμό Συνδέοντας την Ευρώπη και στα μελλοντικά προγράμματα της ΕΕ για τις μεταφορές.
• 4.

  Βελτίωση και ενίσχυση της συνεργασίας. Η Επιτροπή θα αναλάβει τις ακόλουθες δράσεις:

  • διερεύνηση της στόχευσης νέων επενδύσεων της ΕΕ σε έργα προτεραιότητας και έργα ευρύτερης κλίμακας στις γεωγραφικές λεκάνες των εξόχως απόκεντρων περιφερειών·
  • διευκόλυνση της συνεργασίας μεταξύ των εξόχως απόκεντρων περιφερειών και των γειτόνων τους με στενότερη ευθυγράμμιση των κανόνων χρηματοδότησης και με εξέταση του ενδεχομένου κατάρτισης κοινών προγραμμάτων·
  • συνεκτίμηση των ανησυχιών των εξόχως απόκεντρων περιφερειών κατά τη διαπραγμάτευση ή την εφαρμογή διεθνών συμφωνιών και εταιρικών σχέσεων κινητικότητας με τις γειτονικές τους χώρες.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες, βλέπε:

• Περιφερειακή πολιτική και άκρως απόκεντρες περιοχές (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

ΒΑΣΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, την Επιτροπή των Περιφερειών και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων - Ισχυρότερη και ανανεωμένη στρατηγική εταιρική σχέση με τις εξόχως απόκεντρες περιφέρειες της ΕΕ [COM(2017) 623 final της 24.10.2017]

Ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης - Μέρος έβδομο - Γενικές και τελικές διατάξεις - Άρθρο 349 (πρώην άρθρο 299, παράγραφος 2, δεύτερο, τρίτο και τέταρτο εδάφιο, της ΣΕΚ) (ΕΕ C 202 της 7.6.2016, σ. 195)

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών - Ενίσχυση της καινοτομίας στις περιφέρειες της Ευρώπης: στρατηγικές για μια ανθεκτική, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη [COM(2017) 376 final της 18.7.2017]

τελευταία ενημέρωση 26.11.2019