ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠHΣ

Κατευθυντήριες γραμμές για τη στήριξη της εφαρμογής του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900 σχετικά με τη διαφάνεια και τη στόχευση της πολιτικής διαφημιστικής προβολής

Περιεχόμενα    

Εισαγωγή    

1. Ποιος καλύπτεται;    

1.1 Ανάδοχοι    

1.2 Πάροχοι υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής    

1.2.1 Υπηρεσίες που καλύπτονται από τον κανονισμό    

1.2.1.1 Εξαίρεση για ενδιάμεσες υπηρεσίες που παρέχονται χωρίς αντάλλαγμα για το συγκεκριμένο μήνυμα    

1.2.1.2 Εξαίρεση για παρεπόμενες (επικουρικές) υπηρεσίες    

1.3 Εκδότες πολιτικής διαφημιστικής προβολής    

1.3.1 Πάροχοι διαφημιστικής τεχνολογίας    

1.3.2 Επηρεαστές γνώμης    

2. Τι είναι η πολιτική διαφημιστική προβολή;    

2.1. Συνολικό πεδίο εφαρμογής και ορισμός    

2.2 Συστατικά στοιχεία του ορισμού της πολιτικής διαφημιστικής προβολής    

2.2.1 Μηνύματα «που παρέχονται συνήθως έναντι αμοιβής»    

2.2.2 Μηνύματα που παρέχονται «μέσω εσωτερικών δραστηριοτήτων»    

2.2.3 Μηνύματα που παρέχονται στο πλαίσιο εκστρατείας πολιτικής διαφημιστικής προβολής    

2.2.4 Μηνύματα από πολιτικό παράγοντα, για λογαριασμό του ή εξ ονόματός του    

2.2.5 Μηνύματα με καθαρά ιδιωτικό ή καθαρά εμπορικό χαρακτήρα    

2.2.6 Μηνύματα που ενδέχεται να επηρεάσουν και έχουν σχεδιαστεί για να επηρεάσουν το αποτέλεσμα εκλογών ή δημοψηφίσματος, συμπεριφοράς κατά την ψηφοφορία ή μιας νομοθετικής ή κανονιστικής διαδικασίας    

2.3 Πρακτικά στοιχεία που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό της πολιτικής διαφημιστικής προβολής    

3. Υποχρεώσεις δυνάμει του κεφαλαίου II του κανονισμού    

3.1 Υποχρεώσεις των αναδόχων    

3.2 Υποχρεώσεις των παρόχων υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής    

3.2.1 Άρθρο 5 παράγραφος 1: Απαγόρευση διακρίσεων    

3.2.2 Άρθρο 5 παράγραφος 2: Απαγόρευση αναδόχων τρίτων χωρών    

3.2.3 Άρθρο 6 παράγραφος 2: Συμβατικές ρυθμίσεις    

3.2.4 Άρθρο 7: Προσδιορισμός των υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής    

3.2.4.1 Συμβατικές ρυθμίσεις    

3.2.4.2 Διαχείριση των δηλώσεων και των αναγκαίων πληροφοριών    

3.2.4.3 Ακρίβεια των πληροφοριών    

3.2.5 Άρθρο 9: Τήρηση αρχείων    

3.2.6 Άρθρο 10: Διαβίβαση πληροφοριών στον εκδότη πολιτικής διαφημιστικής προβολής    

3.2.7 Άρθρο 16: Διαβίβαση πληροφοριών στις εθνικές αρμόδιες αρχές    

3.2.8 Άρθρο 17: Διαβίβαση πληροφοριών σε άλλες ενδιαφερόμενες οντότητες    

3.2.9 Άρθρο 21: Νόμιμος εκπρόσωπος    

3.3 Υποχρεώσεις των εκδοτών πολιτικής διαφημιστικής προβολής    

3.3.1 Άρθρα 11 και 12: Επισημάνσεις και ανακοινώσεις διαφάνειας    

3.3.2 Άρθρο 13: Ευρωπαϊκό αποθετήριο επιγραμμικών πολιτικών διαφημίσεων    

3.3.3 Άρθρο 14: Περιοδική υποβολή εκθέσεων    

3.3.4 Άρθρο 15: Μηχανισμός κοινοποίησης    

3.3.4.1 Αλληλεπίδραση με τον «μηχανισμό ειδοποίησης και δράσης» του κανονισμού (ΕΕ) 2022/2065 (πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες)    

3.3.4.2 Η έννοια των «μέγιστων δυνατών προσπαθειών»’    

3.3.5 Υποχρεώσεις των παρόχων διαφημιστικής τεχνολογίας    

3.3.6 Υποχρεώσεις για επηρεαστές γνώμης    

3.4 Ελαχιστοποίηση του φόρτου για τις ΜΜΕ    

Εισαγωγή

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2024/900 εκδόθηκε στις 13 Μαρτίου 2024. Θεσπίζει κοινούς ενωσιακούς εναρμονισμένους κανόνες στην εσωτερική αγορά για τις υπηρεσίες πολιτικής διαφημιστικής προβολής, οι οποίοι απαιτούν —μεταξύ άλλων— σαφή επισήμανση και ανακοινώσεις διαφάνειας με πρόσθετες πληροφορίες, όπως τα στοιχεία επικοινωνίας του αναδόχου στο πλαίσιο της παροχής υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής.

Σύμφωνα με το άρθρο 30 παράγραφος 2, ο κανονισμός θα τεθεί σε πλήρη εφαρμογή από την 10η Οκτωβρίου 2025. Οι πολιτικές διαφημίσεις που παρέχονται, δημοσιεύονται, διαδίδονται ή παραδίδονται μετά την εν λόγω ημερομηνία θα πρέπει να συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις του κανονισμού. Μόνο το άρθρο 3 και το άρθρο 5 παράγραφος 1 του κανονισμού τέθηκαν σε εφαρμογή από την ημερομηνία έναρξης ισχύος του, δηλαδή στις 9 Απριλίου 2024.

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2024/900 καλεί ρητά την Επιτροπή να καταρτίσει κοινές κατευθυντήριες γραμμές ώστε να συμβάλει στην αποτελεσματική εφαρμογή του και, ιδίως, να στηρίξει τους αναδόχους ή παρόχους υπηρεσιών διαφημιστικής προβολής που ενεργούν εξ ονόματος αναδόχων στη δήλωση και επισήμανση πολιτικών διαφημίσεων, και να στηρίξει παρόχους υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής στη διευκόλυνση και την κατάλληλη διαχείριση των εν λόγω δηλώσεων. Το άρθρο 8 παράγραφος 2 του κανονισμού ζητά συγκεκριμένα από την Επιτροπή να καταρτίσει κατευθυντήριες γραμμές ώστε να συμβάλει στον προσδιορισμό της πολιτικής διαφημιστικής προβολής.

Οι παρούσες κατευθυντήριες γραμμές δεν είναι δεσμευτικές. Βασίζονται στις παρατηρήσεις που έλαβε η Επιτροπή στο πλαίσιο των σχετικών δικτύων, των ειδικών ομάδων εστίασης, της πρόσκλησης υποβολής στοιχείων, καθώς και κατά τη δημοσίευση του σχεδίου κατευθυντήριων γραμμών. Αναμένεται να χρησιμεύσουν ως πρακτική καθοδήγηση ώστε να συνδράμουν τις αρμόδιες αρχές στις οικείες δραστηριότητες επιβολής της νομοθεσίας, καθώς και τους διάφορους παράγοντες που καλύπτονται από τον κανονισμό (αναδόχους, παρόχους υπηρεσιών πολιτικής διαφήμισης —συμπεριλαμβανομένων των εκδοτών πολιτικής διαφήμισης) στη διασφάλιση της συμμόρφωσης με τις υποχρεώσεις τους δυνάμει του εν λόγω κανονισμού. Επομένως, εστιάζονται στα στοιχεία του κανονισμού σχετικά με τα οποία θα ήταν χρήσιμη πρόσθετη καθοδήγηση 1 , προκειμένου να εξορθολογιστούν οι διαδικασίες συμμόρφωσης και να μειωθεί ο φόρτος συμμόρφωσης.

Η Επιτροπή θα θεσπίσει το ευρωπαϊκό αποθετήριο για τις επιγραμμικές πολιτικές διαφημίσεις (στο εξής: αποθετήριο) σύμφωνα με το άρθρο 13 παράγραφος 6 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900. Εκτελεστικές πράξεις που αποβλέπουν στην αποτελεσματική λειτουργία του ευρωπαϊκού αποθετηρίου (στο εξής: «αποθετήριο» ή «ευρωπαϊκό αποθετήριο») θα καθορίζουν λεπτομερείς ρυθμίσεις για την καθιέρωση κοινής δομής δεδομένων, τυποποιημένων μεταδεδομένων ώστε να διευκολύνεται η συμπερίληψη πολιτικών διαφημίσεων στο αποθετήριο και η ευρετηρίαση της πολιτικής διαφημιστικής προβολής από επιγραμμικές μηχανές αναζήτησης, τυποποιημένης επαλήθευσης ταυτότητας και κοινής διεπαφής προγραμματισμού εφαρμογών, με σκοπό να καταστεί δυνατή η πρόσβαση στη συγκέντρωση των πληροφοριών που δημοσιεύονται επιγραμμικά σύμφωνα με τον κανονισμό μέσω ενιαίας πύλης. Οι εν λόγω εκτελεστικές πράξεις θα εκδοθούν το συντομότερο δυνατόν, και, σε κάθε περίπτωση, έως τις 10 Απριλίου 2026, όπως προβλέπεται στο άρθρο 13 παράγραφος 6 του κανονισμού. Οι υποχρεώσεις των εκδοτών που σχετίζονται με το αποθετήριο θα αρχίσουν να εφαρμόζονται μόνο από την ημερομηνία έναρξης λειτουργίας του.

Επιπλέον, για να διασφαλιστεί ότι οι εκδότες επιγραμμικής πολιτικής διαφημιστικής προβολής διαθέτουν επαρκή χρόνο ώστε να προβούν σε προετοιμασίες και να εξοικειωθούν με τα νέα πρότυπα μεταδεδομένων, η Επιτροπή θα εκδώσει την αντίστοιχη εκτελεστική πράξη. Για να αυξηθεί η ασφάλεια δικαίου, η εκτελεστική πράξη ή οι εκτελεστικές πράξεις θα περιλαμβάνουν συγκεκριμένα κριτήρια για την ανακοίνωση της ημερομηνίας κατά την οποία το αποθετήριο θα τεθεί σε λειτουργία, ώστε να είναι σαφές στους εκδότες επιγραμμικών πολιτικών διαφημίσεων το πότε θα πρέπει να αρχίσουν να εκπληρώνουν τις σχετικές υποχρεώσεις.

Η Επιτροπή θα παρακολουθεί στενά την εφαρμογή του κανονισμού και θα συνεργάζεται με το δίκτυο εθνικών σημείων επαφής που θεσπίστηκε με τον κανονισμό ως πλατφόρμα για την τακτική ανταλλαγή πληροφοριών, βέλτιστων πρακτικών και διαρθρωμένης συνεργασίας μεταξύ των εθνικών σημείων επαφής και της Επιτροπής σχετικά με όλες τις πτυχές του κανονισμού, και θα διατηρεί επαφές με τα ενδιαφερόμενα μέρη με σκοπό την υποστήριξη της εφαρμογής του και τον προσδιορισμό περαιτέρω πτυχών που ενδέχεται να χρειάζονται καθοδήγηση για την περαιτέρω στήριξη των αναδόχων και των παρόχων υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής. Η Επιτροπή μπορεί να αναθεωρήσει τις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές ώστε να ληφθούν υπόψη τα διδάγματα που αντλήθηκαν από την εφαρμογή.

Οι κατευθυντήριες αυτές γραμμές αποτελούν την ερμηνεία, από την Επιτροπή, του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900 (ιδίως των κεφαλαίων I και II), με σκοπό τη διασφάλιση της συνεπούς, αποτελεσματικής και ομοιόμορφης εφαρμογής του. Οποιαδήποτε δεσμευτική ερμηνεία του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900 μπορεί τελικά να δοθεί μόνο από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: ΔΕΕ).

Οι παρούσες κατευθυντήριες γραμμές δεν προδικάζουν και δεν θίγουν τις κατευθυντήριες γραμμές που θα εκδώσει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Προστασίας Δεδομένων σχετικά με τη χρήση τεχνικών στόχευσης και παράδοσης διαφημίσεων σύμφωνα με τα άρθρα 18 και 19 του κανονισμού, όπως αναφέρεται στο άρθρο 22 παράγραφος 2, καθώς επικεντρώνονται στις υποχρεώσεις που σχετίζονται με την παροχή υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής.

1. Ποιος καλύπτεται;

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2024/900 ορίζει εναρμονισμένους κανόνες που ισχύουν για τους αναδόχους και τους παρόχους υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής, συμπεριλαμβανομένων των εκδοτών πολιτικής διαφημιστικής προβολής. Εφαρμόζεται σε μηνύματα που εκπονούνται, τοποθετούνται, προωθούνται, δημοσιεύονται, παραδίδονται ή διαδίδονται άμεσα ή έμμεσα από πολιτικό παράγοντα, για λογαριασμό του ή εξ ονόματός του, καθώς και σε μηνύματα από άλλους παράγοντες που ενδέχεται να επηρεάσουν και έχουν σχεδιαστεί με σκοπό να επηρεάσουν το αποτέλεσμα εκλογών ή δημοψηφίσματος, τη συμπεριφορά κατά την ψηφοφορία ή νομοθετική ή κανονιστική διαδικασία, σε ενωσιακό, εθνικό, περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο. Ο κανονισμός καλύπτει την πολιτική διαφημιστική προβολή που κανονικά παρέχεται έναντι αμοιβής ή μέσω εσωτερικών δραστηριοτήτων ή στο πλαίσιο εκστρατείας πολιτικής διαφημιστικής προβολής (βλ. περαιτέρω ενότητα 2).

Οι απαιτήσεις διαφάνειας όσον αφορά τις επισημάνσεις και τις ανακοινώσεις διαφάνειας και οι απαιτήσεις δέουσας επιμέλειας που ορίζονται στο κεφάλαιο II του κανονισμού δεν ισχύουν για τις εθνικές αρχές των κρατών μελών, υπό τον όρο ότι αυτές δεν μπορούν να θεωρηθούν πάροχοι υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής. Ωστόσο, οι εθνικές αρχές που ζητούν πολιτική διαφημιστική προβολή από παρόχους υπηρεσιών διαφημιστικής προβολής μπορούν να χαρακτηριστούν ανάδοχοι και, στην περίπτωση αυτήν, πρέπει να συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις που ορίζονται στο κεφάλαιο II 2 .

1.1 Ανάδοχοι

Σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2024/900, ισχύουν ειδικοί κανόνες για τους αναδόχους πολιτικών διαφημίσεων. Το άρθρο 3 σημείο 10) του κανονισμού ορίζει ως ανάδοχο «το φυσικό ή νομικό πρόσωπο κατόπιν αιτήματος του οποίου ή εξ ονόματος του οποίου προετοιμάζεται, τοποθετείται, προωθείται, δημοσιεύεται, παραδίδεται ή διαδίδεται μια πολιτική διαφήμιση».

Ο ορισμός αυτός καλύπτει καταστάσεις στις οποίες τα πρόσωπα ενεργούν υπό τη δική τους ιδιότητα και οι ενέργειές τους δεν μπορούν να αποδοθούν σε άλλη οντότητα («κατόπιν αιτήματος του οποίου»), όπως όταν είναι οι ίδιοι πολιτικοί παράγοντες ή όταν διεξάγουν εκστρατείες υπέρ ή κατά υποψηφίων ή πολιτικών κομμάτων που υποβάλλουν υποψηφιότητα σε εκλογές, χωρίς οι εν λόγω υποψήφιοι ή τα πολιτικά κόμματα να είναι κατ’ ανάγκη αναμεμειγμένοι/-α ή ενήμεροι/-α (π.χ. από καταχωρισμένα τρίτα μέρη 3 ή απευθείας από πολιτικούς παράγοντες).

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2024/900 καλύπτει επίσης περιπτώσεις στις οποίες ζητούνται υπηρεσίες πολιτικής διαφημιστικής προβολής εξ ονόματος αναδόχων («ή εξ ονόματος του οποίου»), για παράδειγμα, από παρόχους υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής (π.χ. εταιρείες μάρκετινγκ) που ενεργούν εκπροσωπώντας με τη σειρά τους φυσικά ή νομικά πρόσωπα που ζητούν τις υπηρεσίες τους ή από υπάλληλο πολιτικού κόμματος, ο οποίος ενεργεί κατ’ εντολή του εργοδότη του και, ως εκ τούτου, εξ ονόματος του πολιτικού κόμματος.

Κάθε διαφημιστική προβολή που προέρχεται από αναδόχους που χαρακτηρίζονται «πολιτικοί παράγοντες» κατά την έννοια του άρθρου 3 σημείο 4) του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900 καταρχήν έχει πολιτικό χαρακτήρα, εκτός εάν έχει καθαρά ιδιωτικό ή καθαρά εμπορικό χαρακτήρα.

Για άλλα είδη αναδόχων, κάθε διαφημιστική δραστηριότητα που ενδέχεται να επηρεάσει και έχει σχεδιαστεί με σκοπό να επηρεάσει το αποτέλεσμα εκλογών ή δημοψηφίσματος, τη συμπεριφορά κατά την ψηφοφορία ή νομοθετική ή κανονιστική διαδικασία, σε ενωσιακό, εθνικό, περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο, εμπίπτει στο πεδίο του κανονισμού.

Μπορεί να χρειαστεί περαιτέρω αξιολόγηση των σχετικών παραγόντων για τον προσδιορισμό της (υπηρεσίας) διαφημιστικής προβολής ως πολιτικής (βλ. σημείο 2.3).

Η αιτιολογική σκέψη 22 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900 εξηγεί ότι μια άλλη οντότητα μπορεί τελικά να ασκεί έλεγχο σε έναν ανάδοχο. Ο τελικός έλεγχος μιας οντότητας θα πρέπει να καθορίζεται πρωτίστως από την ικανότητα άσκησης αποφασιστικής επιρροής, η οποία μπορεί να επιτευχθεί μέσω διαφόρων μηχανισμών, όπως μέσω δικαιωμάτων, συμβολαίων, καθώς και άλλων μέσων.

Η αποφασιστική επιρροή μπορεί να εκδηλωθεί με διάφορους τρόπους, όπως μέσω της ιδιοκτησίας, μέσω του δικαιώματος χρήσης περιουσιακών στοιχείων ή με την επιρροή στη σύνθεση διοικητικών οργάνων, στα δικαιώματα ψήφου (δηλ. με την κατοχή καθοριστικού ποσού μετοχών), ή μέσω συμβατικών συμφωνιών που επηρεάζουν τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων (π.χ. δικαιώματα διαχείρισης των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων της οντότητας ή δικαιώματα που επιτρέπουν τον καθοριστικό αντίκτυπο στις οικονομικές ή στρατηγικές πολιτικές). Τα εν λόγω στοιχεία πρέπει να παρέχουν συλλογικά τη δυνατότητα καθοδήγησης της στρατηγικής κατεύθυνσης ή των σημαντικών αποφάσεων του αναδόχου.

Ο ανάδοχος φέρει μεν την ευθύνη για τη δήλωση οντότητας η οποία τελικά τον ελέγχει 4 (κατά περίπτωση), ωστόσο, η δήλωση αυτή δεν μεταβιβάζει στην εν λόγω οντότητα την ευθύνη του αναδόχου να συμμορφώνεται με τις υποχρεώσεις που ορίζονται στον κανονισμό (π.χ. η εν λόγω δήλωση δεν τους προσδίδει την ιδιότητα του από κοινού αναδόχου).

1.2 Πάροχοι υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής

Οι πάροχοι υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής 5 οι οποίοι παρέχουν τις υπηρεσίες τους εντός της εσωτερικής αγοράς εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900 6 . Ορισμένες περιπτώσεις εξαιρούνται από τον κανονισμό (βλ. σημεία 1.2.1.1 και 1.2.1.2).

Σύμφωνα με το άρθρο 3 σημείο 5, του κανονισμού, ως «υπηρεσία πολιτικής διαφημιστικής προβολής» νοείται η υπηρεσία που συνίσταται σε πολιτική διαφημιστική προβολή, με εξαίρεση την επιγραμμική «ενδιάμεση υπηρεσία», όπως ορίζεται στο άρθρο 3 στοιχείο ζ) του κανονισμού (ΕΕ) 2022/2065, η οποία παρέχεται χωρίς αντάλλαγμα για την προετοιμασία, την τοποθέτηση, την προώθηση, τη δημοσίευση, την παράδοση ή τη διάδοση του συγκεκριμένου μηνύματος. Ο πάροχος υπηρεσίας πολιτικής διαφημιστικής προβολής είναι ο φορέας που αναλαμβάνει την παροχή της εν λόγω υπηρεσίας, εκτός εάν η υπηρεσία είναι αμιγώς παρεπόμενου χαρακτήρα, όπως ορίζεται στο άρθρο 3 σημείο 6) του κανονισμού.

Το αν μια συγκεκριμένη υπηρεσία αποτελεί υπηρεσία πολιτικής διαφημιστικής προβολής δεν εξαρτάται από το ποιος παρέχει την εν λόγω υπηρεσία. Οι προαναφερθέντες ορισμοί έχουν λειτουργικό χαρακτήρα. Αυτό που έχει σημασία είναι αν η ασκούμενη δραστηριότητα εμπίπτει στον ορισμό της «υπηρεσίας πολιτικής διαφημιστικής προβολής» που παρατίθεται στον κανονισμό.

Επομένως, οντότητες που κανονικά δεν θα θεωρούνταν πάροχοι υπηρεσιών, όπως οργανώσεις που επιδιώκουν φιλανθρωπικούς σκοπούς, μπορούν να χαρακτηριστούν πάροχοι υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900 όταν ασκούν οικονομικές δραστηριότητες που σχετίζονται με την πολιτική διαφημιστική προβολή.

Οι πολύ μεγάλες επιγραμμικές πλατφόρμες (very large online platforms, στο εξής: VLOP) και οι πολύ μεγάλες επιγραμμικές μηχανές αναζήτησης (very large online search engines, στο εξής: VLOSE) διαδραματίζουν ολοένα σημαντικότερο ρόλο στην αγορά διαφημιστικής προβολής, συμπεριλαμβανομένου του τομέα της πολιτικής διαφημιστικής προβολής. Ωστόσο, εάν ενεργούν μόνο ως ενδιάμεσοι πάροχοι υπηρεσιών, δεν έχουν υποχρεώσεις διαφάνειας και δέουσας επιμέλειας δυνάμει του εν λόγω κανονισμού επιπλέον των υποχρεώσεων τους βάσει του κανονισμού (ΕΕ) 2022/2065 (πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες) στο πλαίσιο της παροχής των εν λόγω υπηρεσιών. Οι εν λόγω υποχρεώσεις βάσει του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900 προκύπτουν μόνο όταν αυτές παρέχουν υπηρεσίες πολιτικής διαφημιστικής προβολής (π.χ. δημοσίευση, παράδοση ή διάδοση πολιτικής διαφημιστικής προβολής) έναντι αμοιβής και, ως εκ τούτου, ενεργούν ως εκδότες πολιτικής διαφημιστικής προβολής.

1.2.1 Υπηρεσίες που καλύπτονται από τον κανονισμό

Μια δραστηριότητα πρέπει να αποτελεί υπηρεσία για να υπόκειται στις υποχρεώσεις που ορίζονται στο κεφάλαιο II του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900. Το άρθρο 3 σημείο 1) του κανονισμού ορίζει ως «υπηρεσία» κάθε μη μισθωτή οικονομική δραστηριότητα, που παρέχεται κατά κανόνα έναντι αμοιβής, όπως αναφέρεται στο άρθρο 57 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: ΣΛΕΕ) 7 . Αυτή η παραπομπή στο άρθρο 57 της ΣΛΕΕ σημαίνει ότι η νομολογία των δικαστηρίων της Ένωσης σχετικά με την έννοια της «υπηρεσίας» έχει συνάφεια όταν πρόκειται να καθοριστεί αν μια συγκεκριμένη δραστηριότητα εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού.

Το ουσιώδες χαρακτηριστικό μιας υπηρεσίας που κατά κανόνα παρέχεται έναντι αμοιβής έγκειται στο γεγονός ότι ο παρέχων την υπηρεσία και ο αποδέκτης της, κατά κανόνα, προσδιορίζουν από κοινού μια «οικονομική αντιπαροχή» για την εν λόγω υπηρεσία 8 . 

1.2.1.1 Εξαίρεση για ενδιάμεσες υπηρεσίες που παρέχονται χωρίς αντάλλαγμα για το συγκεκριμένο μήνυμα

Σύμφωνα με το άρθρο 3 σημείο 5) του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, η έννοια των υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής δεν περιλαμβάνει τις επιγραμμικές «ενδιάμεσες υπηρεσίες» που παρέχονται χωρίς αντάλλαγμα για την προετοιμασία, την τοποθέτηση, την προώθηση, τη δημοσίευση, την παράδοση ή τη διάδοση του συγκεκριμένου μηνύματος.

Για τον ορισμό των «ενδιάμεσων υπηρεσιών», το άρθρο 3 σημείο 5) παραπέμπει στο άρθρο 3 στοιχείο ζ) του κανονισμού (ΕΕ) 2022/2065, σύμφωνα με το οποίο ως «ενδιάμεση υπηρεσία» 10 νοείται η υπηρεσία που συνήθως παρέχεται έναντι αμοιβής, με ηλεκτρονικά μέσα εξ αποστάσεως και κατόπιν συγκεκριμένης παραγγελίας ενός αποδέκτη υπηρεσιών, η οποία συνίσταται είτε: 

I.υπηρεσία «απλής μετάδοσης» (π.χ. πάροχοι υπηρεσιών πρόσβασης στο διαδίκτυο, πάροχοι ανοικτού δικτύου Wi-Fi, φυλλομετρητές ιστού)·

II.υπηρεσία «προσωρινής αποθήκευσης» (π.χ. παροχή δικτύων μετάδοσης περιεχομένου, αντίστροφοι διακομιστές μεσολάβησης ή διακομιστές μεσολάβησης για την προσαρμογή περιεχομένου)· ή

III.υπηρεσία «φιλοξενίας» (π.χ. φιλοξενία ιστοσελίδων, επιγραμμικές πλατφόρμες, ιστότοποι αποθήκευσης σε υπολογιστικό νέφος).

Σκοπός της εξαίρεσης που εισάγεται στο άρθρο 3 σημείο 5 είναι να εξαιρεθούν από το πεδίο εφαρμογής του κανονισμού οι περιπτώσεις στις οποίες ένας πάροχος επιγραμμικών ενδιάμεσων υπηρεσιών καθιστά δυνατή την παροχή υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής, αλλά δεν συμμετέχει άμεσα στην αλυσίδα παραγωγής τους. Αυτό μπορεί να συμβαίνει όταν ένας χρήστης (π.χ. ένας επηρεαστής γνώμης) αμείβεται από τρίτον για να αναρτήσει μια πολιτική διαφήμιση σε επιγραμμική πλατφόρμα χωρίς να ζητά επιπλέον από τον πάροχο της επιγραμμικής πλατφόρμας να εκτελέσει υπηρεσία πολιτικής διαφημιστικής προβολής, όπως π.χ. η επί πληρωμή προώθηση της συγκεκριμένης ανάρτησης (περιεχόμενο που αναρτάται αυθόρμητα από τον χρήστη). Ενώ, στην περίπτωση αυτή, ο χρήστης θα αναλάμβανε τον ρόλο εκδότη πολιτικής διαφημιστικής προβολής, ο πάροχος της επιγραμμικής πλατφόρμας, στο πλαίσιο της εν λόγω εξαίρεσης, δεν θα θεωρούνταν ότι παρέχει υπηρεσίες πολιτικής διαφημιστικής προβολής, καθώς δεν έλαβε καμία συγκεκριμένη αμοιβή σχετική με την εν λόγω ανάρτηση (βλ. επίσης σημείο 2.2.2). Με άλλα λόγια, ο πάροχος επιγραμμικής πλατφόρμας δεν θα θεωρούνταν πάροχος πολιτικής διαφημιστικής προβολής για την ανάρτηση ή την ανταλλαγή αυθόρμητου περιεχομένου. Αυτό θα συνέβαινε ακόμη και όταν, για παράδειγμα, ο πάροχος της επιγραμμικής πλατφόρμας χρεώνει τέλος συνδρομής για τη χρήση των πλατφορμών του. Το εν λόγω τέλος δεν θα θεωρούνταν οικονομική αντιπαροχή για το συγκεκριμένο μήνυμα.

Δεδομένου ότι οι δραστηριότητες των χρηστών, συμπεριλαμβανομένων των επηρεαστών γνώμης, διεξάγονται με τη διαμεσολάβηση των παρόχων επιγραμμικών πλατφορμών, οι οποίοι ελέγχουν τα μέσα με τα οποία μπορεί να επιτευχθεί η συμμόρφωση με τον κανονισμό (ΕΕ) 2024/900, οι εν λόγω πάροχοι παροτρύνονται να διευκολύνουν τη συμμόρφωση των χρηστών, όπου αυτό ισχύει, σύμφωνα με την αιτιολογική σκέψη 55 του κανονισμού. Ειδικότερα, παροτρύνονται να διευκολύνουν τον προσδιορισμό της πολιτικής διαφημιστικής προβολής που αναφορτώνεται ή διαδίδεται απευθείας από τους χρήστες μέσω της επιγραμμικής ενδιάμεσης υπηρεσίας τους, για παράδειγμα, θέτοντας στη διάθεση των χρηστών αποτελεσματικούς μηχανισμούς οι οποίοι να υποδεικνύουν ότι μια διαφήμιση είναι πολιτική. Για να διευκολύνουν περαιτέρω τη συμμόρφωση, οι εν λόγω πάροχοι θα μπορούσαν, για παράδειγμα, να παρέχουν εργαλεία που να καθιστούν δυνατή την παροχή ανακοινώσεων διαφάνειας, να υποστηρίζουν την πληρότητα των πεδίων δεδομένων ως μέρος των εν λόγω εργαλείων ή να προβλέπουν επίσης μηχανισμούς που να επιτρέπουν την κοινοποίηση πιθανών μη συμμορφούμενων διαφημίσεων απευθείας στους χρήστες.

Αυτό δεν συνεπάγεται σε καμία περίπτωση την ανάληψη της ευθύνης για υποχρεώσεις που σχετίζονται με τη διαφάνεια, όταν οι εν λόγω υποχρεώσεις βαρύνουν τους χρήστες.

1.2.1.2 Εξαίρεση για παρεπόμενες (επικουρικές) υπηρεσίες

Σύμφωνα με το άρθρο 3 σημείο 6) του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, οι αμιγώς παρεπόμενες υπηρεσίες δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού. Στις εν λόγω υπηρεσίες θα μπορούσαν να περιλαμβάνονται, για παράδειγμα, οι μεταφορές, η χρηματοδότηση και οι επενδύσεις, οι αγορές, οι πωλήσεις, η τροφοδοσία, το μάρκετινγκ, οι υπηρεσίες πληροφορικής, ο καθαρισμός, η συντήρηση, οι ταχυδρομικές υπηρεσίες, οι υπηρεσίες εκτύπωσης, ο σχεδιασμός των γραφικών, ο σχεδιασμός του ήχου ή ο φωτογραφικός σχεδιασμός.

Όπως περιγράφεται στην αιτιολογική σκέψη 39 του κανονισμού, οι επικουρικές υπηρεσίες είναι υπηρεσίες που παρέχονται επιπλέον της υπηρεσίας πολιτικής διαφημιστικής προβολής και τη συμπληρώνουν, αλλά δεν έχουν άμεση επιρροή στο περιεχόμενο ή στην παρουσίασή της ούτε άμεσο έλεγχο της προετοιμασίας, της τοποθέτησης, της προώθησης, της δημοσίευσης, της παράδοσης ή της διάδοσής της. Αυτό θα πρέπει, μεταξύ άλλων, να σημαίνει ότι μια επικουρική υπηρεσία δεν χρειάζεται να εξαρτάται από τα μέσα ή τους σκοπούς της κύριας υπηρεσίας που συμπληρώνει και μπορεί να παρέχεται ως αυτοτελής δραστηριότητα (και σε άλλους τομείς εκτός της πολιτικής διαφημιστικής προβολής).

Για να καθοριστεί αν μια υπηρεσία αποτελεί επικουρική υπηρεσία, θα πρέπει να λαμβάνεται ιδιαιτέρως υπόψη ο βαθμός επιρροής που ασκεί η συγκεκριμένη υπηρεσία στην ουσία, καθώς και στην προετοιμασία, τοποθέτηση, προώθηση, δημοσίευση, παράδοση ή διάδοση ενός μηνύματος.

Οι επικουρικές υπηρεσίες συνήθως αφορούν υπηρεσίες που αποτελούν μέρος της αξιακής αλυσίδας της διαφημιστικής προβολής, αλλά δεν έχουν άμεσο αντίκτυπο στη διαδικασία ή στο αποτέλεσμά της, ή υπηρεσίες που παρέχονται από παρόχους που δεν έχουν πραγματική γνώση της συμμετοχής τους στην αλυσίδα παραγωγής πολιτικής διαφημιστικής προβολής. Μια υπηρεσία δεν θα πρέπει να θεωρείται επικουρική εάν συνεπάγεται τη λήψη στρατηγικών αποφάσεων με πρόθεση να επηρεάσει, ιδίως, τους στόχους, τη στρατηγική κατεύθυνση ή την αποτελεσματικότητα της πολιτικής διαφημιστικής προβολής, αντί απλώς να εκτελεί καθήκοντα βάσει προκαθορισμένων οδηγιών.

Η εκτίμηση του κατά πόσον μια υπηρεσία έχει επικουρικό χαρακτήρα θα πρέπει να διενεργείται κατά περίπτωση. Η εν λόγω αξιολόγηση θα πρέπει επίσης να λαμβάνει υπόψη το γεγονός ότι ένας πάροχος υπηρεσιών μπορεί να χαρακτηριστεί πάροχος επικουρικής υπηρεσίας σε μία περίπτωση αλλά να θεωρηθεί πάροχος υπηρεσίας πολιτικής διαφημιστικής προβολής σε μια άλλη, με βάση τη συγκεκριμένη υπηρεσία που παρέχεται και/ή τον βαθμό επιρροής που ασκείται στη διαδικασία ή στο αποτέλεσμα της πολιτικής διαφημιστικής προβολής.

Στο πλαίσιο της αξιολόγησης, θα μπορούσε να ληφθεί υπόψη ένα σύνολο συγκυριακών στοιχείων, όπως το αν και σε ποιον βαθμό ο πάροχος ενεργεί βάσει σαφών οδηγιών από τον ανάδοχο, αν ο πάροχος προσφέρει γενικές υπηρεσίες στον τομέα της εμπειρογνωσίας του ή αν ειδικεύεται (επίσης) στην παροχή των εν λόγω υπηρεσιών σε πολιτικό ή εκλογικό πλαίσιο, καθώς και αν η συγκεκριμένη παρεχόμενη υπηρεσία αποτελεί παράδειγμα ευρύτερου φάσματος υπηρεσιών, οι οποίες θα μπορούσαν κατά τα άλλα να χαρακτηριστούν ως υπηρεσίες πολιτικής διαφημιστικής προβολής.

1.3 Εκδότες πολιτικής διαφημιστικής προβολής

Οι εκδότες πολιτικής διαφημιστικής προβολής αποτελούν υποσύνολο παρόχων υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής, συνήθως στο τέλος της αλυσίδας παραγωγής. Δεσμεύονται από τις κοινές υποχρεώσεις όλων των παρόχων υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900 και, επιπλέον, έχουν ειδικές υποχρεώσεις με τις οποίες πρέπει να συμμορφώνονται.

Σύμφωνα με το άρθρο 3 σημείο 13) του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, ως «πάροχοι υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής παροχής» ορίζονται οι πάροχοι υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής που δημοσιεύουν, παραδίδουν ή διαδίδουν πολιτική διαφημιστική προβολή μέσω οποιουδήποτε μέσου. Ο ορισμός αυτός περιλαμβάνει ευρύ φάσμα διαύλων μέσω των οποίων η πολιτική διαφημιστική προβολή μπορεί να μεταδοθεί στο κοινό, από παραδοσιακά μη διαδικτυακά («απογραμμικά») μέσα ενημέρωσης (π.χ. εφημερίδες, τηλεόραση και ραδιόφωνο) ή άλλο έντυπο υλικό (π.χ. αφίσες, φυλλάδια, διαφημιστικές πινακίδες) έως κατά παραγγελία αρχεία ήχου και βίντεο, επιγραμμικές πλατφόρμες, ιστοτόπους, μηχανές αναζήτησης, μέσα συνεχούς ροής, εφαρμογές για κινητές συσκευές, παιχνίδια υπολογιστή και άλλες ψηφιακές διεπαφές, συμπεριλαμβανομένων των διαφημιστικών ψηφιακών οθονών σε δημόσιους χώρους (Digital Out-of-Home – DOOH), αλλά και επηρεαστές γνώμης (βλ. επίσης παραδείγματα στην ενότητα 1.2).

Όταν η δημοσίευση, η διάδοση ή η διανομή πολιτικής διαφήμισης δεν παρέχεται ως υπηρεσία, π.χ. επειδή πραγματοποιείται μέσω εσωτερικών δραστηριοτήτων, δεν ισχύουν οι υποχρεώσεις των εκδοτών (βλ. ενότητα 3.3).

1.3.1 Πάροχοι διαφημιστικής τεχνολογίας

Σημαντικό ρόλο στη διάδοση πολιτικών διαφημίσεων στο κοινό διαδραματίζουν συχνά μεσάζοντες που ασχολούνται με την τοποθέτηση των διαφημίσεων στις σχετικές διεπαφές δημοσίευσης. Οι πάροχοι διαφημιστικών δικτύων, οι διαφημιστικές ανταλλαγές, οι διαφημιστικές πλατφόρμες ή άλλες επιγραμμικές διαφημιστικές υπηρεσίες —συμπεριλαμβανομένων των πλατφορμών τόσο από την πλευρά της προσφοράς όσο και από την πλευρά της ζήτησης— δημιουργούν καθοριστικά στοιχεία στο οικοσύστημα ψηφιακής διαφήμισης καθώς λειτουργούν ως μεσάζοντες μεταξύ του διαφημιζόμενου (δηλαδή του αναδόχου) και της διεπαφής που απευθύνεται στο κοινό (δηλαδή του τελικού εκδότη), διευκολύνοντας ή εξορθολογίζοντας τις επαφές και τις συναλλαγές μεταξύ τους 11 . Όπως εξηγείται στην αιτιολογική σκέψη 67 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, οι πάροχοι διαφημιστικής τεχνολογίας θεωρούνται εκδότες πολιτικής διαφημιστικής προβολής από κοινού με τη διεπαφή που απευθύνεται στο κοινό (π.χ. με έναν ιστότοπο όπου θα δημοσιευθεί τελικά η διαφήμιση).

1.3.2 Επηρεαστές γνώμης

Οι επηρεαστές γνώμης, οι οποίοι βασίζονται όλο και περισσότερο στην προώθηση προϊόντων, εμπορικών σημάτων, πρωτοβουλιών ή ιδεών και λαμβάνουν αμοιβή για συνεργασίες, ενδέχεται επίσης να υπόκεινται στις υποχρεώσεις που ορίζονται στο κεφάλαιο II του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900.

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2024/900 επιβάλλει ειδικές υποχρεώσεις διαφάνειας ή δέουσας επιμέλειας σε κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που συμμετέχει στην παροχή υπηρεσιών πολιτικής διαφήμισης και αποδίδει τις ευθύνες που σχετίζονται με την παροχή ή τη διαβίβαση πληροφοριών στις οντότητες που αναθέτουν τις υπηρεσίες (δηλαδή στους αναδόχους). Όταν παρέχουν υπηρεσίες πολιτικής διαφημιστικής προβολής, οι επηρεαστές γνώμης πρέπει να συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις σχετικά με τη διαφάνεια ή τη δέουσα επιμέλεια.

Το κεκτημένο της ΕΕ στον τομέα της νομοθεσίας για την προστασία των καταναλωτών 12 προβλέπει ήδη ειδικές υποχρεώσεις με τις οποίες πρέπει να συμμορφώνονται οι επηρεαστές γνώμης, όταν ενεργούν ως έμποροι ή εξ ονόματος ή για λογαριασμό εμπόρων (όπως οι ιδιοκτήτες εμπορικών σημάτων), όσον αφορά τη διαφήμιση και την παροχή εμπορευμάτων και υπηρεσιών στους καταναλωτές (στις εμπορικές σχέσεις μεταξύ επιχειρήσεων και καταναλωτών). Οι κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την οδηγία για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές 13 αποσαφηνίζουν ότι οι επηρεαστές γνώμης θα πρέπει να γνωστοποιούν το εμπορικό περιεχόμενο με εμφανή τρόπο. Αποσαφηνίζουν επίσης ότι, ανάλογα με τις περιστάσεις της υπόθεσης, η αθέτηση των υποχρεώσεων διαφάνειας μπορεί να αποδοθεί τόσο στον επηρεαστή γνώμης όσο και στον έμπορο / ιδιοκτήτη του εμπορικού σήματος που έχει προσλάβει τον επηρεαστή γνώμης και ωφελείται από τη θετική κριτική από μέρους του επηρεαστή γνώμης. Επιπλέον, η οδηγία 2010/13/ΕΕ (οδηγία για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων) 14 μπορεί να καλύπτει τις δραστηριότητες επηρεαστών γνώμης όταν αυτές ταξινομούνται ως υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων. Επομένως, η οδηγία τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων μπορεί να απαιτεί από τους επηρεαστές γνώμης, μεταξύ άλλων, να συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις που σχετίζονται με τη διαφάνεια των εμπορικών τους ανακοινώσεων.

2. Τι είναι η πολιτική διαφημιστική προβολή;

2.1. Συνολικό πεδίο εφαρμογής και ορισμός

i) Συνολικό πεδίο εφαρμογής

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2024/900 αφορά τη μετάδοση πολιτικής διαφημιστικής προβολής όταν παρέχεται υπηρεσία πολιτικής διαφημιστικής προβολής ή όταν χρησιμοποιούνται τεχνικές στόχευσης ή παράδοσης διαφημίσεων.

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2024/900 δεν περιορίζεται στους παραδοσιακούς τρόπους διαφήμισης ή διεξαγωγής εκστρατειών, αλλά καλύπτει την προετοιμασία, τοποθέτηση, προώθηση, δημοσίευση, παράδοση ή διάδοση ενός μηνύματος με οποιοδήποτε μέσο (βλ. άρθρο 3 σημείο 2 του κανονισμού). Θα μπορούσε να καλύπτει, για παράδειγμα, τη συντονισμένη ανάρτηση ή διάδοση μηνυμάτων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μέσω ψευδών λογαριασμών ή προσχεδιασμένων μποτ, όταν οι εν λόγω δραστηριότητες πληρούν τα κριτήρια του ορισμού της υπηρεσίας πολιτικής διαφημιστικής προβολής στο άρθρο 3 σημείο 5) του κανονισμού (βλ. κατωτέρω).

Ταυτόχρονα, ο κανονισμός δεν εφαρμόζεται στις πολιτικές απόψεις που εκφράζονται υπό προσωπική ιδιότητα. Ωστόσο, όπως εξηγείται στην αιτιολογική σκέψη 30 του κανονισμού, οι πολιτικές πεποιθήσεις δεν θα πρέπει να θεωρούνται εκπεφρασμένες υπό την προσωπική ιδιότητα αυτών που τις εκφέρουν, εάν προβλέπεται ειδική αμοιβή από τρίτους, συμπεριλαμβανομένων των παροχών σε είδος που παρέχονται για την έκφραση της εν λόγω άποψης ή σε σχέση με αυτήν. Στις περιπτώσεις αυτές, η γνώμη που εκφράζεται έναντι αμοιβής μπορεί να συνιστά πολιτική διαφημιστική προβολή, εάν πληροί τα κριτήρια του ορισμού που ορίζονται στον κανονισμό (βλ. ενότητα 2.2).

Επιπλέον, ο κανονισμός δεν καλύπτει το ποιες πληροφορίες επιτρέπονται σε πολιτικές διαφημίσεις βάσει του δικαίου της ΕΕ ή των κρατών μελών 15 ή με το αν τα μηνύματα ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα, ούτε μεταβάλλει τους κανόνες σχετικά με τη διεξαγωγή και τη χρηματοδότηση πολιτικών εκστρατειών, μεταξύ άλλων τους κανόνες σχετικά με τις γενικές απαγορεύσεις ή τους περιορισμούς στην πολιτική διαφημιστική προβολή κατά τη διάρκεια συγκεκριμένων περιόδων, τις «σιωπηρές περιόδους» στο πλαίσιο εκλογών, τις δωρεές από ιδιώτες ή τις απαγορεύσεις της χρήσης εμπορικών διαφημίσεων για σκοπούς προεκλογικής εκστρατείας. Συνήθως, η εμπορική διαφημιστική προβολή δεν χαρακτηρίζεται πολιτική διαφημιστική προβολή, εκτός εάν το μήνυμα πληροί τα κριτήρια του ορισμού της πολιτικής διαφημιστικής προβολής στο άρθρο 3 σημείο 2) του κανονισμού (βλ. κατωτέρω).

Επιπλέον, ο κανονισμός δεν θίγει τη συντακτική ελευθερία των μέσων ενημέρωσης. Η έκφραση πολιτικών απόψεων ή η παροχή πολιτικού περιεχομένου υπό τη συντακτική ευθύνη των μέσων ενημέρωσης διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο στην ελευθερία έκφρασης και πληροφόρησης και δεν θα πρέπει να συγχέεται με την πολιτική διαφημιστική προβολή. Για να διασφαλιστούν οι αρχές αυτές, το άρθρο 1 παράγραφος 2 του κανονισμού διευκρινίζει ότι δεν εφαρμόζεται σε πολιτικές απόψεις ή άλλο περιεχόμενο τα οποία εμπίπτουν στη συντακτική ευθύνη των μέσων ενημέρωσης, εκτός εάν καταβάλλεται ειδική πληρωμή, σε χρήμα ή σε είδος, από τρίτους για την προετοιμασία, την τοποθέτηση, την προώθηση, τη δημοσίευση ή τη διάδοση των εν λόγω απόψεων ή του περιεχομένου, ή σε σύνδεση με αυτές.

Όπως προβλέπεται στο άρθρο 2 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, ο κανονισμός δεν θίγει τους κανόνες που ορίζονται σε άλλες ενωσιακές νομικές πράξεις οι οποίες απαριθμούνται στο εν λόγω άρθρο, όπως η οδηγία 2000/31/ΕΚ 16 και ο κανονισμός (ΕΕ) 2022/2065 17 .

ii) Ορισμός

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2024/900 ορίζει την πολιτική διαφημιστική προβολή ως εξής:

Το άρθρο 3 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900 ορίζει τόσο τι συνιστά «πολιτική διαφημιστική προβολή» όσο και τι όχι. Το πρώτο μέρος του ορισμού της πολιτικής διαφημιστικής προβολής καλύπτει όλα τα στάδια της παραγωγής μιας πολιτικής διαφήμισης, από την προετοιμασία έως τη διάδοσή της. Καλύπτει επίσης όλες τις μορφές προπαρασκευαστικής ενασχόλησης με την πολιτική διαφημιστική προβολή, καθώς και όλες τις μορφές με τις οποίες οι πολιτικές διαφημίσεις μπορούν να κοινοποιηθούν στο κοινό, όπως με τη δημοσίευση ή τη διάδοση μέσω διαφόρων μέσων ενημέρωσης, μεταξύ των οποίων τα παραδοσιακά απογραμμικά μέσα ενημέρωσης (π.χ. εφημερίδες, τηλεόραση και ραδιόφωνο), άλλο έντυπο υλικό (π.χ. αφίσες, φυλλάδια, διαφημιστικά πανό, διαφημιστικές πινακίδες ή, κατά περίπτωση, εμπορεύματα), διαφημίσεις σε μέσα μεταφοράς και στάσεις λεωφορείων, οι επιγραμμικές πλατφόρμες, οι ιστότοποι, οι εφαρμογές για φορητές συσκευές, τα παιχνίδια υπολογιστή και άλλες ψηφιακές διεπαφές, συμπεριλαμβανομένων των διαφημιστικών ψηφιακών οθονών σε δημόσιους χώρους (Digital Out-of-Home – DOOH). Επιπλέον, ο ορισμός της πολιτικής διαφημιστικής προβολής σχετίζεται με «μηνύματα», πράγμα που σημαίνει ότι το περιεχόμενο που δεν μπορεί να ταξινομηθεί ως μήνυμα, όπως οι λογότυποι ή το όνομα ενός πολιτικού παράγοντα (π.χ. επάνω σε διαφημιστικά εμπορεύματα), όταν δεν συνοδεύεται περαιτέρω από άλλο πολιτικό μήνυμα, δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του.

Το δεύτερο μέρος του ορισμού διευκρινίζει ότι δεν συνιστούν όλα τα μηνύματα πολιτική διαφημιστική προβολή, αλλά μόνο εκείνα των οποίων η προετοιμασία, τοποθέτηση, προώθηση, δημοσίευση, παράδοση ή διάδοση «παρέχεται συνήθως έναντι αμοιβής»· εκείνα που προετοιμάζονται, τοποθετούνται, προωθούνται, δημοσιεύονται, παραδίδονται ή διαδίδονται «μέσω εσωτερικών δραστηριοτήτων»· ή εκείνα που εντάσσονται «στο πλαίσιο εκστρατείας πολιτικής διαφημιστικής προβολής».

Το τρίτο μέρος του ορισμού βρίσκεται στο άρθρο 3 σημείο 2) στοιχεία α) και β). Τα κριτήρια στα εν λόγω στοιχεία δεν είναι σωρευτικά. Με άλλα λόγια, ένα μήνυμα, για να συνιστά πολιτική διαφημιστική προβολή, αρκεί να εμπίπτει σε ένα μόνο από αυτά. Τα μηνύματα που δεν πληρούν κανένα από τα εν λόγω κριτήρια δεν χαρακτηρίζονται ως πολιτική διαφημιστική προβολή βάσει του κανονισμού και δεν εμπίπτουν στην εφαρμογή του.

Ο ορισμός της πολιτικής διαφημιστικής προβολής περιλαμβάνει τρεις εξαιρέσεις. Σύμφωνα με το άρθρο 3 σημείο 2) του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, ο κανονισμός δεν εφαρμόζεται σε κανένα από τα ακόλουθα μηνύματα:

1)μηνύματα από επίσημες πηγές κρατών μελών ή επίσημες ενωσιακές πηγές, τα οποία περιορίζονται αυστηρά στην οργάνωση και τις λεπτομέρειες της συμμετοχής σε εκλογές ή δημοψηφίσματα, συμπεριλαμβανομένης της ανακοίνωσης των υποψηφιοτήτων, του ερωτήματος που τίθεται σε δημοψήφισμα, ή μηνύματα για την προώθηση της συμμετοχής σε εκλογές ή δημοψηφίσματα·

2)δημόσια επικοινωνία που αποσκοπεί στην παροχή επίσημων πληροφοριών στο κοινό, υπό τον όρο ότι η εν λόγω δημόσια επικοινωνία δεν ενδέχεται να επηρεάσει και δεν έχει σχεδιαστεί για να επηρεάσει το αποτέλεσμα εκλογών ή δημοψηφίσματος, τη συμπεριφορά κατά την ψηφοφορία, ή τη νομοθετική ή κανονιστική διαδικασία, όταν η εν λόγω επικοινωνία πραγματοποιείται από, για λογαριασμό ή εξ ονόματος των εξής: α) από οποιαδήποτε δημόσια αρχή ενός κράτους μέλους, ή για λογαριασμό ή εξ ονόματος οποιασδήποτε δημόσιας αρχής ενός κράτους μέλους (σ’ αυτό περιλαμβάνεται η δημόσια επικοινωνία από, για λογαριασμό ή εξ ονόματος των μελών της κυβέρνησης κράτους μέλους)· ή β) από την ΕΕ, ή για λογαριασμό ή εξ ονόματος της ΕΕ (π.χ. ανακοινωθέντα ή συνεντεύξεις Τύπου που ανακοινώνουν νομοθετικές ή κανονιστικές πρωτοβουλίες και εξηγούν την επιλογή πολιτικής στην οποία βασίζονται τέτοιες πρωτοβουλίες)·

3)παρουσίαση των υποψηφίων σε συγκεκριμένους δημόσιους χώρους ή μέσα ενημέρωσης, η οποία προβλέπεται ρητά από τον νόμο, προσφέρεται δωρεάν και διασφαλίζει την ίση μεταχείριση των υποψηφίων.

Όσον αφορά τη δεύτερη εξαίρεση, η δημόσια επικοινωνία μπορεί να λάβει πολλές μορφές και να χρησιμοποιηθεί από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων εμπορικών σημάτων. Ο κανονισμός (ΕΕ) 2024/900 απαριθμεί διάφορα κριτήρια 18 που πρέπει να πληρούνται για να ωφεληθεί κάποιος από την εξαίρεση. Εάν δεν πληρούνται αυτά τα κριτήρια, μια δημόσια επικοινωνία θα μπορούσε να θεωρηθεί πολιτική διαφημιστική προβολή.

Η τρίτη εξαίρεση περιορίζεται στην παρουσίαση των υποψηφίων στις εκλογικές διαδικασίες και δεν ισχύει για τα δημοψηφίσματα ή για τις νομοθετικές ή κανονιστικές διαδικασίες.

Αυτού του είδους η παρουσίαση συνήθως πλαισιώνεται από τις ειδικές διατάξεις του εθνικού δικαίου, κατά κανόνα του εκλογικού νόμου. Μπορεί να καλύπτει, για παράδειγμα, τη μετάδοση βιντεοσκοπημένων μηνυμάτων στην εθνική τηλεόραση ή την ανάρτηση αφισών που απεικονίζουν εκλογικούς υποψηφίους, οι οποίες περιλαμβάνουν μόνο τους λογότυπους πολιτικών κομμάτων που είναι υποψήφια για εκλογές, ανάλογα με την περίπτωση.

Η «δωρεάν» κατανομή αναφέρεται στην κατανομή χώρου για την παρουσίαση ή στην εκ των πραγμάτων παροχή διαφημιστικού χώρου δωρεάν, πράγμα που σημαίνει ότι ο πάροχος δεν χρεώνει τίποτα ως αντάλλαγμα για την παρουσίαση, την κατανομή χώρου ή την κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης. Αυτό δεν επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο δημιουργήθηκε το περιεχόμενο, όπως μια αφίσα ή ένα βίντεο, ο οποίος μπορεί να περιλαμβάνει υπηρεσία πολιτικής διαφημιστικής προβολής.

Εφόσον πληρούνται και οι τρεις όροι (δηλαδή δωρεάν κατανομή, παρουσίαση που προβλέπεται ρητά από τον νόμο και ίση μεταχείριση), το μήνυμα δεν συνιστά πολιτική διαφημιστική προβολή.

Η απαίτηση της «ίσης μεταχείρισης» σημαίνει ότι η παρουσίαση πρέπει να πραγματοποιείται σε ισότιμη βάση, εξασφαλίζοντας την ισότητα ευκαιριών και εφαρμόζοντας αντικειμενικά κριτήρια. Αυτό συνήθως σημαίνει την εξασφάλιση ισορροπημένου ραδιοφωνικού ή τηλεοπτικού χρόνου, ή ισορροπημένου διαφημιστικού χώρου. Μπορεί επίσης να περιλαμβάνει αναλογική κατανομή με βάση το μερίδιο των ψήφων.

2.2 Συστατικά στοιχεία του ορισμού της πολιτικής διαφημιστικής προβολής

2.2.1 Μηνύματα «που παρέχονται συνήθως έναντι αμοιβής»

Τα μηνύματα των οποίων η προετοιμασία, τοποθέτηση, προώθηση, δημοσίευση, παράδοση ή διάδοση παρέχεται «συνήθως έναντι αμοιβής» αναφέρονται σε υπηρεσίες πολιτικής διαφημιστικής προβολής για τις οποίες κατά κανόνα καταβάλλεται αμοιβή.

Η έννοια της αμοιβής βάσει του ενωσιακού δικαίου είναι γενικά ευρεία και περιλαμβάνει την πληρωμή ή τις παροχές σε είδος 19 , όπως οι ταξιδιωτικές ρυθμίσεις, η στέγαση ή η πρόσβαση σε εκδηλώσεις ή χώρους για τα οποία διαφορετικά θα καταβαλλόταν αμοιβή (βλ. επίσης τα στοιχεία σχετικά με τους παρόχους υπηρεσιών στην ενότητα 1.2.1).

Αυτό δεν επηρεάζει το γεγονός ότι οι πολιτικές απόψεις ή άλλο συντακτικό περιεχόμενο δεν θα πρέπει να θεωρούνται πολιτική διαφημιστική προβολή, εκτός εάν προβλέπονται συγκεκριμένες πληρωμές ή άλλη αμοιβή για την προετοιμασία, τοποθέτηση, προώθηση, δημοσίευση ή διάδοσή τους από τρίτους, ή σε σύνδεση με αυτές.

Βλ. επίσης τα στοιχεία που παρέχονται ανωτέρω σχετικά με τους παρόχους υπηρεσιών.

2.2.2 Μηνύματα που παρέχονται «μέσω εσωτερικών δραστηριοτήτων»

Η πολιτική διαφημιστική προβολή που διεξάγεται μέσω «εσωτερικών δραστηριοτήτων» αφορά καταστάσεις στις οποίες δεν παρέχεται άλλη υπηρεσία, δηλαδή καταστάσεις στις οποίες οντότητες (π.χ. πολιτικά κόμματα, εταιρείες ή δημόσιοι φορείς) προετοιμάζουν, τοποθετούν, προωθούν, δημοσιεύουν, παραδίδουν ή διαδίδουν μηνύματα χρησιμοποιώντας δικούς τους πόρους (π.χ. υπαλλήλους ή μέλη κομμάτων), αντί να αναθέτουν δραστηριότητες σε εξωτερικούς παρόχους υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής. Αυτό θα καλύπτει δραστηριότητες νομικών προσώπων και μπορεί επίσης να καλύπτει δραστηριότητες ενώσεων χωρίς νομική προσωπικότητα.

Η αιτιολογική σκέψη 24 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900 διευκρινίζει ότι οι εν λόγω δραστηριότητες ασκούνται στο πλαίσιο μιας οντότητας που ενεργεί για δικό της λογαριασμό και περιλαμβάνουν, ή συμβάλλουν σημαντικά, στην πολιτική διαφημιστική προβολή.

Όταν τα μηνύματα αναρτώνται αυθόρμητα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, δηλαδή χωρίς τη χρήση προώθησης επί πληρωμή ή άλλων υπηρεσιών προώθησης που παρέχονται έναντι συγκεκριμένης αμοιβής, ή όταν τα μηνύματα διανέμονται στο κοινό με άλλα μέσα, μέσω εσωτερικών δραστηριοτήτων, δεν εφαρμόζονται οι υποχρεώσεις διαφάνειας που ισχύουν για τους εκδότες πολιτικών διαφημίσεων δυνάμει του κεφαλαίου II.

Οι εσωτερικές δραστηριότητες που δεν περιλαμβάνουν τη χρήση τεχνικών στόχευσης ή παροχής διαφημίσεων δεν υπάγονται στις υποχρεώσεις που ορίζονται στο κεφάλαιο III του κανονισμού.

Ωστόσο, εάν οι πάροχοι μιας υπηρεσίας πολιτικής διαφημιστικής προβολής συμμετέχουν στην προετοιμασία πολιτικής διαφήμισης η οποία αργότερα δημοσιεύεται, παραδίδεται ή διαδίδεται στο πλαίσιο εσωτερικών δραστηριοτήτων (π.χ. όπως στο παράδειγμα 26), θα πρέπει και πάλι να συμμορφώνονται με τις άλλες υποχρεώσεις του κεφαλαίου II που ισχύουν για τους παρόχους υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής 20 .

Εάν οι εκδότες πολιτικής διαφημιστικής προβολής δημοσιεύουν, παραδίδουν ή διαδίδουν πολιτικές διαφημίσεις που έχουν καταρτιστεί εσωτερικά, θα πρέπει να συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις που ισχύουν για τους εκδότες. Αυτό περιλαμβάνει την υποχρέωση των χρηστών επιγραμμικών πλατφορμών να επισημαίνουν δεόντως το μήνυμα που αναφορτώνουν, εφόσον αυτό μπορεί να θεωρηθεί πολιτική διαφημιστική προβολή και εάν έλαβαν αμοιβή ως αντάλλαγμα για την αναφόρτωσή του, καθώς οι εν λόγω χρήστες, σε τέτοιες περιπτώσεις, θα θεωρούνταν εκδότες πολιτικής διαφημιστικής προβολής (π.χ. επηρεαστές γνώμης που πληρώνονται για να αναρτούν μηνύματα υπέρ κάποιων πολιτικών παραγόντων, τα οποία έχουν προετοιμαστεί από τις εσωτερικές υπηρεσίες επικοινωνίας των εν λόγω παραγόντων).

2.2.3 Μηνύματα που παρέχονται στο πλαίσιο εκστρατείας πολιτικής διαφημιστικής προβολής

Στο άρθρο 3 σημείο 7) του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, η «εκστρατεία πολιτικής διαφημιστικής προβολής» ορίζεται ως εξής: η προετοιμασία, τοποθέτηση, προώθηση, δημοσίευση, παράδοση ή διάδοση σειράς συνδεδεμένων πολιτικών διαφημίσεων στο πλαίσιο σύμβασης για πολιτική διαφημιστική προβολή, βάσει κοινής προετοιμασίας, χορηγίας ή χρηματοδότησης.

Ο ορισμός αυτός καλύπτει καταστάσεις στις οποίες συνδεδεμένες πολιτικές διαφημίσεις διαδίδονται εντός κοινού πλαισίου που βασίζεται σε συμβατικές ρυθμίσεις, χωρίς η αμοιβή να συνδέεται άμεσα με κάθε διαφήμιση. Αυτό είναι ιδιαίτερα σχετικό με τη διάδοση περιεχομένου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και σε άλλες δραστηριότητες που βασίζονται σε κοινή προετοιμασία, εάν υπάρχει σύμβαση.

Για να εμπίπτουν οι πολιτικές διαφημίσεις σε διαφημιστική εκστρατεία, πρέπει να υπάρχουν στοιχεία κοινής προετοιμασίας (π.χ. το περιεχόμενο των διαφημίσεων είναι το ίδιο, οι διαφημίσεις έχουν την ίδια βάση, το ίδιο οπτικό υλικό ή το ίδιο ύφος αλλά είναι προσαρμοσμένες σε διαφορετικά ακροατήρια, ή υπάρχουν αποδείξεις συντονισμού και σχεδιασμού). Παράλληλα, η εκστρατεία πρέπει να διεξάγεται βάσει συμβατικής σχέσης.

2.2.4 Μηνύματα από πολιτικό παράγοντα, για λογαριασμό του ή εξ ονόματός του

Σύμφωνα με το άρθρο 3 σημείο 2) στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, ο ορισμός της πολιτικής διαφημιστικής προβολής περιλαμβάνει τις διαφημίσεις που προετοιμάζονται, τοποθετούνται, προωθούνται, δημοσιεύονται, παραδίδονται ή διαδίδονται από πολιτικό παράγοντα, για λογαριασμό του ή εξ ονόματός του. Πέρα από τους ίδιους τους πολιτικούς και τα ίδια τα πολιτικά κόμματα, αυτό περιλαμβάνει επίσης διάφορες οντότητες που ενίοτε ενεργούν ως πληρεξούσιοι των πολιτικών κομμάτων.

Για να χαρακτηριστεί ως πολιτική διαφημιστική προβολή, ένα μήνυμα από πολιτικό παράγοντα, για λογαριασμό του ή εξ ονόματός του, δεν χρειάζεται να ενδέχεται να επηρεάσει και να έχει σχεδιαστεί με σκοπό να επηρεάσει εκλογές, δημοψηφίσματα ή νομοθετικές ή κανονιστικές διαδικασίες. Τα δύο κριτήρια που απαριθμούνται στον ορισμό της πολιτικής διαφημιστικής προβολής στο άρθρο 3 σημείο 2) στοιχεία α) και β) του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900 δεν είναι σωρευτικά.

Τα μηνύματα από πολιτικό παράγοντα, για λογαριασμό του ή εξ ονόματός του, τα οποία είναι καθαρά ιδιωτικά ή καθαρά εμπορικού χαρακτήρα εξαιρούνται από τον ορισμό της πολιτικής διαφημιστικής προβολής. Είναι αναγκαίο να διενεργηθεί ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης για να καθοριστεί αν η πολιτική διαφημιστική προβολή διεξάγεται απευθείας «από» έναν πολιτικό παράγοντα ή αν μια άλλη οντότητα ενεργεί «για λογαριασμό» ή «εξ ονόματος» ενός πολιτικού παράγοντα σε μια συγκεκριμένη περίπτωση. Η αιτιολογική σκέψη 22 του κανονισμού εξηγεί ότι στα στοιχεία που θα μπορούσαν να ληφθούν υπόψη για την αξιολόγηση αυτή περιλαμβάνονται οι συμβατικές ρυθμίσεις, οι οδηγίες και οι εγκρίσεις που παρέχονται από τον πολιτικό παράγοντα.

Τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να στηρίξουν περαιτέρω τη συμμόρφωση με τις διατάξεις αυτές καθιστώντας διαθέσιμο και εύκολα προσβάσιμο έναν κατάλογο υποψηφίων σε κάθε εκλογή ή, όπου είναι εφικτό, κατάλογο των σχετικών πολιτικών παραγόντων (π.χ. μητρώο πολιτικών κομμάτων).

2.2.5 Μηνύματα με καθαρά ιδιωτικό ή καθαρά εμπορικό χαρακτήρα

Το άρθρο 3 σημείο 2) στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900 ορίζει ότι τα μηνύματα από πολιτικούς παράγοντες, για λογαριασμό τους ή εξ ονόματός τους, τα οποία έχουν καθαρά ιδιωτικό ή καθαρά εμπορικό χαρακτήρα δεν συνιστούν πολιτική διαφημιστική προβολή.

Όπως εξηγείται στην αιτιολογική σκέψη 22 του κανονισμού, για να καθοριστεί αν ένα μήνυμα έχει καθαρά ιδιωτικό ή καθαρά εμπορικό χαρακτήρα, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη διάφοροι παράγοντες (βλ. επίσης ενότητα 2.3 σχετικά με το ζήτημα αυτό). Το περιεχόμενο του μηνύματος αποτελεί την πρώτη παράμετρο που πρέπει να εξεταστεί, καθώς μπορεί να δείξει αν το μήνυμα αφορά την προσωπική ζωή ή εμπορικά συμφέροντα. Επιπλέον, για να προσδιοριστεί ο επιδιωκόμενος σκοπός ενός μηνύματος, είναι χρήσιμο να διαπιστωθεί ποιος είναι ο ανάδοχος ή ο αποστολέας του, να αξιολογηθεί η γλώσσα που χρησιμοποιείται, το ύφος και το γενικότερο πλαίσιο του μηνύματος, συμπεριλαμβανομένου του χρόνου και του τόπου κοινοποίησής του.

2.2.6 Μηνύματα που ενδέχεται να επηρεάσουν και έχουν σχεδιαστεί για να επηρεάσουν το αποτέλεσμα εκλογών ή δημοψηφίσματος, συμπεριφοράς κατά την ψηφοφορία ή μιας νομοθετικής ή κανονιστικής διαδικασίας

Επιπλέον των μηνυμάτων από πολιτικό παράγοντα, για λογαριασμό του ή εξ ονόματός του, ο ορισμός της πολιτικής διαφημιστικής προβολής στο άρθρο 3 σημείο 2) του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900 καλύπτει επίσης μηνύματα που ενδέχεται να επηρεάσουν και έχουν σχεδιαστεί ώστε να επηρεάσουν το αποτέλεσμα εκλογών ή δημοψηφίσματος, νομοθετικής ή κανονιστικής διαδικασίας ή συμπεριφοράς κατά την ψηφοφορία.

Για να αποτελεί πολιτική διαφημιστική προβολή, το μήνυμα πρέπει να ενδέχεται να επηρεάσει το αποτέλεσμα εκλογών ή δημοψηφίσματος, συμπεριφοράς κατά την ψηφοφορία ή μιας νομοθετικής ή κανονιστικής διαδικασίας και παράλληλα να έχει σχεδιαστεί για τον σκοπό αυτόν. Ένα μήνυμα που μπορεί να επηρεάσει τη συμπεριφορά κατά την ψηφοφορία, χωρίς να έχει σχεδιαστεί αρχικά για τον σκοπό αυτόν, δεν αποτελεί πολιτική διαφημιστική προβολή αναφορικά μ’ αυτό το μέρος του ορισμού.

Η αξιολόγηση του κατά πόσον ένα μήνυμα ενδέχεται να επηρεάσει και έχει σχεδιαστεί για να επηρεάσει την έκβαση εκλογών ή δημοψηφίσματος, μια νομοθετική ή κανονιστική διαδικασία ή τη συμπεριφορά κατά την ψηφοφορία, πρέπει να βασίζεται σε αντικειμενικά στοιχεία και να λαμβάνει υπόψη όλα τα αναγκαία χαρακτηριστικά (βλ. ενότητα 2.3).

Η προσέγγιση είναι λειτουργική. Επομένως, η ταυτότητα του αναδόχου ή του ατόμου που ξεκίνησε το μήνυμα δεν είναι καθοριστική, αν και θα μπορούσε να συμβάλει στον προσδιορισμό του πολιτικού χαρακτήρα του μηνύματος.

Για να αξιολογηθεί το κατά πόσον ένα μήνυμα ενδέχεται να επηρεάσει και έχει σχεδιαστεί για να επηρεάσει το αποτέλεσμα των εκλογών, η αιτιολογική σκέψη 31 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900 διευκρινίζει ότι ως «εκλογές» θα πρέπει να νοούνται τα εξής:

I)οι εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου·

II)όλες οι εκλογές ή τα δημοψηφίσματα που διοργανώνονται σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο στα κράτη μέλη· και

III)οι εκλογές εντός των πολιτικών κομμάτων για την επιλογή της ηγεσίας τους.

Οι τελευταίες περιλαμβάνουν εσωτερικές εκλογές εντός ενός πολιτικού κόμματος, συμπεριλαμβανομένων των ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων, για την επιλογή ατόμων για ηγετικές θέσεις, συνήθως για τη θέση του ηγέτη του κόμματος (π.χ. του προέδρου) και των συλλογικών οργάνων (π.χ. των αντιπροέδρων). Αυτό καλύπτει την κεντρική διακυβέρνηση και άλλα επίπεδα (μεταξύ των οποίων το περιφερειακό ή το τοπικό επίπεδο) στα οποία τα πολιτικά κόμματα επιλέγουν την ηγεσία τους.

Επιπλέον, τα μηνύματα που ενδέχεται να επηρεάσουν και έχουν σχεδιαστεί για να επηρεάσουν το αποτέλεσμα νομοθετικής ή κανονιστικής διαδικασίας αναφέρονται σε μηνύματα που επιδιώκουν να επηρεάσουν την προετοιμασία, τις διαπραγματεύσεις, την έγκριση ή την εφαρμογή νομοθετικών ή κανονιστικών διατάξεων, και θα πρέπει να σχετίζονται με υπάρχουσες διαδικασίες, καθώς και με προσπάθειες να δρομολογήσουν, να αποφύγουν ή να παρεμποδίσουν τις διαδικασίες αυτές.

Αυτό αφορά κυρίως νομοθετικές ή κανονιστικές διαδικασίες που έχουν ξεκινήσει επίσημα (π.χ. είναι επίσημα καταχωρισμένες ή κωδικοποιημένες), αλλά θα μπορούσε επίσης να καλύπτει το προπαρασκευαστικό στάδιο μιας νομοθετικής ή κανονιστικής διαδικασίας, εάν υπάρχουν επαρκή αποδεικτικά στοιχεία ότι μια τέτοια διαδικασία βρίσκεται σε εξέλιξη ή επίκειται (π.χ. από δημόσια διαβούλευση ή δελτία Τύπου των αρμόδιων αρχών που υποδεικνύουν την προετοιμασία για νομοθετική πρόταση ή κανονιστικό μέτρο ή όταν διεξάγονται διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη) ή μηνύματα που αποσκοπούν να επηρεάσουν την έναρξη τέτοιων διαδικασιών, μεταξύ άλλων και να την αποτρέψουν.

2.3 Πρακτικά στοιχεία που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό της πολιτικής διαφημιστικής προβολής

Το άρθρο 8 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900 παραθέτει έναν μη εξαντλητικό κατάλογο στοιχείων που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη για να καθοριστεί κατά πόσον ένα μήνυμα ενδέχεται να επηρεάσει και έχει σχεδιαστεί για να επηρεάσει το αποτέλεσμα εκλογών ή δημοψηφίσματος, τη συμπεριφορά κατά την ψηφοφορία ή μια νομοθετική ή κανονιστική διαδικασία και, ως εκ τούτου, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί πολιτική διαφημιστική προβολή. Σε αυτά περιλαμβάνονται στοιχεία σχετικά με:

I)τον ανάδοχο του μηνύματος·

II)τη γλώσσα που χρησιμοποιείται για τη μετάδοση του μηνύματος·

III)το πλαίσιο εντός του οποίου μεταδίδεται το μήνυμα, συμπεριλαμβανομένης της περιόδου διάδοσης (π.χ. εκλογική περίοδος)·

IV)τα μέσα με τα οποία προετοιμάζεται, τοποθετείται, προωθείται, δημοσιεύεται, παραδίδεται ή διαδίδεται το μήνυμα·

V)το στοχευόμενο κοινό·

VI)τον σκοπό του μηνύματος.

Ο ανωτέρω κατάλογος αφορά ρητά μόνο το στοιχείο β) του ορισμού της πολιτικής διαφημιστικής προβολής στο άρθρο 3 σημείο 2) του κανονισμού.

Σε περιπτώσεις που καλύπτονται από το άρθρο 3 σημείο 2) στοιχείο β) του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, πρέπει να υπάρχει σαφής και ουσιώδης σύνδεση μεταξύ του μηνύματος και της δυνατότητάς του να επηρεάσει την έκβαση εκλογών ή δημοψηφίσματος, νομοθετικής ή κανονιστικής διαδικασίας ή τη συμπεριφορά των πολιτών κατά την ψηφοφορία. Το γεγονός ότι το μήνυμα έχει σχεδιαστεί για τον σκοπό αυτόν θα πρέπει να προκύπτει από όλους τους σχετικούς παράγοντες. Επιπλέον, η σύνδεση δεν θα πρέπει να καθοριστεί αναδρομικά αποκλειστικά και μόνο με βάση τον αντίκτυπο του μηνύματος (π.χ. στην περίπτωση που το μήνυμα γίνει δημοφιλές).

Στο πίνακα 1 κατωτέρω παρατίθενται αντικειμενικά στοιχεία που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη κατά την αξιολόγηση συγκεκριμένων μηνυμάτων, με βάση τα κριτήρια που απαριθμούνται στο άρθρο 8 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900. Για να καθοριστεί σύνδεση μεταξύ του μηνύματος και του πολιτικού του χαρακτήρα, θα πρέπει να υιοθετηθεί μια ολιστική αναλυτική προσέγγιση, καθώς ο καθορισμός είναι πιθανό να βασίζεται σε περισσότερα από ένα ενδεικτικά στοιχεία. Η χρήση τους θα μπορούσε να είναι σωρευτική. Η προσέγγιση αυτή θα μπορούσε επίσης να περιλαμβάνει την εξέταση πρόσθετων στοιχείων κατά περίπτωση.

Σύμφωνα με την αιτιολογική σκέψη 108 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, ο πίνακας 1 θα πρέπει να συνδράμει πρωτίστως τις εθνικές αρμόδιες αρχές ώστε να στηρίξουν την αποτελεσματική εφαρμογή και επιβολή του κανονισμού. Θα πρέπει να υπενθυμιστεί ότι την πρωταρχική ευθύνη για τον προσδιορισμό και τη δήλωση των πολιτικών διαφημίσεων φέρουν οι ανάδοχοι (βλ. σημείο 3.2.4.3).

Πίνακας 1: Στοιχεία που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό των πολιτικών διαφημίσεων

Ο πίνακας 1 είναι εργαλείο υποστήριξης και έτσι θα πρέπει να χρησιμοποιείται. Δεν επιδιώκει να καθιερώσει ενιαία λύση για όλες τις περιπτώσεις, καθώς δεν καλύπτει όλα τα πιθανά στοιχεία.

Οι πολιτικές διαφημίσεις θα πρέπει να αξιολογούνται κατά περίπτωση και τα στοιχεία που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη (μεμονωμένα ή από κοινού), που παρατίθενται στον πίνακα 1, δεν θα πρέπει να ερμηνεύονται ως αυτόματη απόδειξη σαφούς σύνδεσης μεταξύ μιας διαφήμισης και του πολιτικού της χαρακτήρα. Θα πρέπει να υπάρχει στέρεη βάση για την εξαγωγή συμπερασμάτων από τις αντίστοιχες εκτιμήσεις.

Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό όσον αφορά τη διάκριση μεταξύ πολιτικής και αμιγώς εμπορικής διαφημιστικής προβολής.

Η εμπορική διαφημιστική προβολή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί πολιτική διαφημιστική προβολή εάν το μήνυμα πληροί τα κριτήρια του ορισμού της πολιτικής διαφημιστικής προβολής που ορίζονται στο άρθρο 3 σημείο 2) του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, αλλά δεν θα πρέπει να συγχέεται αυτόματα με την πολιτική διαφημιστική προβολή. Όταν, για παράδειγμα, οι διαφημιστικές εκστρατείες εμπορικών σημάτων περιλαμβάνουν κοινωνικά ή δεοντολογικά θέματα (π.χ. την κοινωνική ισότητα ή τη βιωσιμότητα), τα οποία δεν έχουν σχεδιαστεί για να επηρεάσουν μια νομοθετική ή κανονιστική διαδικασία, αυτό μπορεί να αντικατοπτρίζει την ταυτότητα και τις βασικές αξίες του εν λόγω εμπορικού σήματος, και όχι να αποσκοπεί στο να επηρεάσει εκλογικές ή κανονιστικές διαδικασίες. Παρομοίως, εάν θέματα που εμφανίζονται σε εμπορικές διαφημιστικές εκστρατείες (π.χ. διαφημίσεις που προβάλλουν την τοπική παραγωγή ή λύσεις ανανεώσιμης ενέργειας) έχουν ή αποκτούν σημασία κατά τον πολιτικό διάλογο ενόψει εκλογών ή δημοψηφίσματος, αυτό δεν καθιστά αυτομάτως τις εν λόγω διαφημίσεις πολιτικές.

Εάν οι διαφημίσεις δεν πραγματοποιούνται από πολιτικό παράγοντα, για λογαριασμό του ή εξ ονόματός του, για να συνιστούν πολιτική διαφημιστική προβολή θα πρέπει να ενδέχεται να επηρεάσουν ή να έχουν σχεδιαστεί για να επηρεάσουν εκλογές ή δημοψηφίσματα, τη συμπεριφορά κατά την ψηφοφορία ή νομοθετικές ή κανονιστικές διαδικασίες. Ο σύνδεσμος με τον πολιτικό χαρακτήρα μιας διαφήμισης θα πρέπει να είναι ουσιαστικός, όχι συμπτωματικός ή κατασκευασμένος με βάση φαινομενικά κατάλληλους δείκτες.

Για να διευκολυνθεί περαιτέρω η ομαλή εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, τα κράτη μέλη θα μπορούσαν να παρέχουν πρόσθετη καθοδήγηση, μεταξύ άλλων μέσω ειδικών ιστοτόπων, σχετικά με την εκτίμηση του κατά πόσον ένα συγκεκριμένο μήνυμα είναι πιθανό να θεωρηθεί πολιτική διαφημιστική προβολή, όπου θα λαμβάνονται επίσης υπόψη οι σχετικές εθνικές, περιφερειακές ή τοπικές ιδιαιτερότητες.

Στο πλαίσιο αυτό, τα κράτη μέλη, με την υποστήριξη της Επιτροπής, θα πρέπει επίσης να ανταλλάσσουν τακτικά πληροφορίες σχετικά με τον προσδιορισμό της πολιτικής διαφημιστικής προβολής, συμπεριλαμβάνοντας τον προσδιορισμό συγκεκριμένων περιπτώσεων, εντός του δικτύου εθνικών σημείων επαφής.

3. Υποχρεώσεις δυνάμει του κεφαλαίου II του κανονισμού

Η παρούσα ενότητα αφορά τις υποχρεώσεις των αναδόχων, των παρόχων υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής και των εκδοτών πολιτικών διαφημίσεων δυνάμει του κεφαλαίου II του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900. Η Επιτροπή επισημαίνει ότι οι υποχρεώσεις αυτές ισχύουν επίσης για τους υπευθύνους επεξεργασίας (επιπλέον των υποχρεώσεων που απορρέουν από το κεφάλαιο III) εάν αυτοί αναλαμβάνουν τον ρόλο αναδόχων, παρόχων υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής ή εκδοτών πολιτικών διαφημίσεων, κατά περίπτωση. Οι κυρώσεις για τη μη συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις αυτές πρέπει να καθορίζονται από τα κράτη μέλη και, σύμφωνα με το άρθρο 25 παράγραφος 1 του κανονισμού, πρέπει να είναι αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές.

3.1 Υποχρεώσεις των αναδόχων

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2024/900 επιβάλλει ειδικές υποχρεώσεις στους αναδόχους πολιτικής διαφημιστική προβολή, οι οποίες περιγράφονται λεπτομερώς στο άρθρο 7 του κανονισμού.

Οι υποχρεώσεις αυτές αφορούν κυρίως τη δήλωση πολιτικής διαφήμισης και την παροχή των πληροφοριών που είναι απαραίτητες ώστε οι πάροχοι να εξασφαλίζουν τη συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις τους περί διαφάνειας ή δέουσας επιμέλειας δυνάμει του κεφαλαίου II του κανονισμού.

Οι ανάδοχοι είναι υπεύθυνοι για την ακρίβεια των δηλώσεών τους. Πρέπει να επικαιροποιούν ή να διορθώνουν αμέσως τυχόν ανακρίβειες που εντοπίζονται.

Όταν ζητούν διαφημιστική υπηρεσία, οι ανάδοχοι (ή οι πάροχοι υπηρεσιών διαφημιστικής προβολής που ενεργούν για λογαριασμό αναδόχων) πρέπει να δηλώνουν με ειλικρίνεια αν η ζητούμενη υπηρεσία συνιστά πολιτική διαφημιστική προβολή, όπως ορίζεται στον κανονισμό.

Όταν οι ανάδοχοι ζητούν υπηρεσίες πολιτικής διαφημιστικής προβολής κατά τους τελευταίους τρεις μήνες πριν από εκλογές ή δημοψήφισμα (που διοργανώνεται σε επίπεδο Ένωσης ή σε εθνικό, περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο σε ένα κράτος μέλος), οι οποίες αφορούν τις εν λόγω εκλογές ή το δημοψήφισμα, πρέπει ειδικότερα να δηλώνουν ότι δικαιούνται να ζητήσουν τις εν λόγω διαφημιστικές υπηρεσίες. Όπως περιγράφεται αναλυτικότερα στο σημείο 3.2.2, το άρθρο 5 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900 επιτρέπει την παροχή υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής μόνο στους εξής:

·πολίτες της ΕΕ,

·πολίτες τρίτων χωρών που διαμένουν μόνιμα στην Ένωση και έχουν δικαίωμα ψήφου στις εν λόγω εκλογές ή το δημοψήφισμα, ή

·νομικά πρόσωπα που δεν ανήκουν ή δεν ελέγχονται τελικά από υπηκόους τρίτων χωρών (εκτός εάν αυτοί διαμένουν μόνιμα στην Ένωση και έχουν δικαίωμα ψήφου στις εν λόγω εκλογές ή το δημοψήφισμα) ή από νομικά πρόσωπα εγκατεστημένα σε τρίτες χώρες.

Σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, οι ανάδοχοι (ή οι πάροχοι υπηρεσιών διαφημιστικής προβολής που ενεργούν για λογαριασμό τους) πρέπει να παρέχουν πληροφορίες που είναι απαραίτητες ώστε οι πάροχοι να συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις τήρησης αρχείων που υπέχουν δυνάμει του άρθρου 9 παράγραφος 1 του κανονισμού, καθώς και, στην περίπτωση των εκδοτών πολιτικής διαφημιστικής προβολής, με τις απαιτήσεις επισήμανσης και διαφάνειας δυνάμει του άρθρου 11 παράγραφος 1 και του άρθρου 12 παράγραφος 1 του κανονισμού.

Όταν οι ανάδοχοι ελέγχονται τελικά από άλλη οντότητα, τα λεπτομερή στοιχεία της εν λόγω οντότητας πρέπει να γνωστοποιούνται.

Εάν οι ανάδοχοι (ή οι πάροχοι υπηρεσιών διαφημιστικής προβολής που ενεργούν για λογαριασμό τους) αντιληφθούν ότι οποιαδήποτε πληροφορία που είχαν παράσχει προηγουμένως έχει αλλάξει, πρέπει να στείλουν αμέσως τις επικαιροποιημένες πληροφορίες στον σχετικό πάροχο υπηρεσιών με πλήρη και ακριβή τρόπο. Ομοίως, εάν ανακαλύψουν ότι οι πληροφορίες που διαβιβάζονται ή δημοσιεύονται από τον εκδότη είναι ελλιπείς ή ανακριβείς, πρέπει να επικοινωνήσουν αμέσως με τον εν λόγω εκδότη και να παράσχουν τις ορθές ή ελλείπουσες πληροφορίες.

Σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, όταν ένας πάροχος υπηρεσιών επικοινωνεί με ανάδοχο σε σχέση με προδήλως εσφαλμένες δηλώσεις ή πληροφορίες και του ζητά να διορθώσει τις σχετικές πληροφορίες, ο ανάδοχος οφείλει να ανταποκριθεί στο αίτημα το συντομότερο δυνατόν και είτε να συμπληρώσει είτε να διορθώσει τις σχετικές πληροφορίες. Μια τέτοια προσέγγιση θα πρέπει να διατηρηθεί επίσης όσον αφορά τη συμπλήρωση ή τη διόρθωση των πληροφοριών που περιέχονται στις επισημάνσεις ή τις ανακοινώσεις διαφάνειας σύμφωνα με το άρθρο 12 παράγραφος 2 του κανονισμού, ή την αντιμετώπιση κοινοποιήσεων σχετικά με πιθανές μη συμμορφούμενες πολιτικές διαφημίσεις σύμφωνα με το άρθρο 15 του κανονισμού.

3.2 Υποχρεώσεις των παρόχων υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής

3.2.1 Άρθρο 5 παράγραφος 1: Απαγόρευση διακρίσεων

Η διασυνοριακή παροχή υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής στην εσωτερική αγορά, όπως και η διασυνοριακή παροχή όλων των άλλων υπηρεσιών στην εσωτερική αγορά, υπόκειται στην αρχή της απαγόρευσης των διακρίσεων.

Σ’ αυτή τη βάση, το άρθρο 5 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900 προβλέπει ότι η πρόσβαση του αποδέκτη σε υπηρεσία προσφερόμενη στο κοινό δεν περιορίζεται αποκλειστικά και μόνο λόγω του τόπου διαμονής ή της έδρας του αποδέκτη. Δεν επιτρέπεται στους παρόχους υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής να εισάγουν διακρίσεις σε βάρος αναδόχων που διαμένουν ή είναι νόμιμα εγκατεστημένοι στην Ένωση αποκλειστικά λόγω της κατοικίας ή της έδρας τους, εκτός εάν η διαφορετική μεταχείριση είναι δικαιολογημένη και αναλογική σύμφωνα με το δίκαιο της Ένωσης.

Αυτό δεν θα πρέπει να νοείται ως επιβολή γενικής υποχρέωσης παροχής υπηρεσιών σε ολόκληρη την Ένωση. Η δυνατότητα διαφοροποίησης της μεταχείρισης διατηρείται, αλλά πρέπει να βασίζεται σε αιτιολογημένους αντικειμενικούς λόγους (π.χ. όταν η παροχή υπηρεσιών περιορίζεται σε ένα μόνο κράτος μέλος), ιδίως στην περίπτωση που οι πάροχοι παρέχουν κατά τα λοιπά υπηρεσίες στο κράτος μέλος στο οποίο πρόκειται να παρασχεθεί η εν λόγω υπηρεσία.

Η αρχή της απαγόρευσης των διακρίσεων είναι ιδιαίτερα σημαντική για τα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα όταν διεξάγουν πολιτικές εκστρατείες σε ολόκληρη την Ένωση και εκπληρώνουν τον ρόλο που τους ανατίθεται από τις Συνθήκες. Η εφαρμογή της αρχής αυτής δυνάμει του κανονισμού επεκτείνεται στα ευρωπαϊκά πολιτικά κόμματα ή τις ευρωπαϊκές πολιτικές ομάδες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου όταν ενεργούν ως ανάδοχοι και, στην περίπτωση αυτή, οι πάροχοι δεν θα πρέπει να αρνούνται ή να παρεμποδίζουν τις υπηρεσίες τους ή να τις καθιστούν λιγότερο ελκυστικές όταν δέχονται αιτήματα ευρωπαϊκών πολιτικών κομμάτων ή ευρωπαϊκών πολιτικών ομάδων αποκλειστικά βάσει της έδρας αυτών των τελευταίων, συμπεριλαμβανομένης της καταχώρισής τους.

3.2.2 Άρθρο 5 παράγραφος 2: Απαγόρευση αναδόχων τρίτων χωρών

Σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, κατά τους τρεις μήνες που προηγούνται εκλογών ή δημοψηφίσματος, δεν επιτρέπεται η παροχή υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής που αφορούν τις εν λόγω εκλογές ή δημοψήφισμα σε αναδόχους τρίτων χωρών, με την επιφύλαξη αυστηρότερων εθνικών κανόνων (οι οποίοι ενδέχεται να προβλέπουν και πλήρη απαγόρευση).

Η παροχή αυτών των υπηρεσιών δεν θίγει τις εθνικές νομοθεσίες που ενδέχεται να απαγορεύουν την πολιτική διαφημιστική προβολή κατά τη διάρκεια ορισμένων περιόδων. Επίσης, δεν επηρεάζει την εθνική νομοθεσία που απαγορεύει την παροχή πολιτικής διαφημιστικής προβολής για λογαριασμό συγκεκριμένων κατηγοριών οντοτήτων, όπως νομικές οντότητες ή υπήκοοι τρίτων χωρών.

Δεδομένου ότι στα κράτη μέλη εφαρμόζονται διαφορετικά εκλογικά συστήματα, τα οποία προβλέπουν διαφορετικές εκλογικές περιόδους (κατά περίπτωση) ή προθεσμίες που μπορεί να είναι μικρότερες των τριών μηνών, μεταξύ άλλων όσον αφορά τη δυνατότητα διεξαγωγής πρόωρων εκλογών, δεν μπορεί να απαιτείται από τους παρόχους να συμμορφώνονται με τον εν λόγω κανόνα πριν από την προκήρυξη των εκλογών ή του δημοψηφίσματος.

Τα κράτη μέλη δημοσιεύουν τις ημερομηνίες των εκλογών και δημοψηφισμάτων τους και, κατά περίπτωση, των εκλογικών περιόδων τους σε εύκολα προσβάσιμο τόπο. Η Επιτροπή θα θέσει στη διάθεση του κοινού μια κοινή διαδικτυακή πύλη της ΕΕ, μέσω της οποίας τα κράτη μέλη θα παρέχουν τις σχετικές ημερομηνίες, αμέσως μετά την ανακοίνωση των εκλογών και των δημοψηφισμάτων τους. Σ’ αυτή τη βάση, οι πάροχοι θα γνωρίζουν τη διεξαγωγή εκλογών ή δημοψηφίσματος από την ημερομηνία της επίσημης ανακοίνωσής τους σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία.

Οι πάροχοι υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής περιορίζονται κατά την παροχή των υπηρεσιών τους σε αναδόχους τρίτων χωρών μόνο τρεις μήνες πριν από συγκεκριμένες εκλογές ή δημοψηφίσματα, σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 2 του κανονισμού. Αυτός ο περιορισμός δεν θα πρέπει να επηρεάζει την παροχή υπηρεσιών στους αναδόχους αυτούς εκτός των εν λόγω περιόδων.

Η συμμόρφωση μπορεί να υποστηριχθεί με την καθιέρωση αποτελεσματικών μηχανισμών παρακολούθησης που θα επιτρέπουν στους παρόχους υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής να παρακολουθούν τις αντίστοιχες υπηρεσίες που παρέχονται σε αναδόχους τρίτων χωρών, ώστε η παροχή υπηρεσιών να μπορεί να διακόπτεται σε λειτουργικό επίπεδο.

3.2.3 Άρθρο 6 παράγραφος 2: Συμβατικές ρυθμίσεις

Το άρθρο 6 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900 απαιτεί από τους παρόχους υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής να μεριμνούν ώστε οι συμβατικές ρυθμίσεις που συνάπτονται για την παροχή υπηρεσίας πολιτικής διαφημιστικής προβολής να καθιστούν δυνατή τη συμμόρφωση με τις σχετικές διατάξεις του κανονισμού, συμπεριλαμβανομένων αυτών που σχετίζονται με την κατανομή της ευθύνης και αυτών που σχετίζονται με την πληρότητα και την ακρίβεια των πληροφοριών.

Η απαίτηση αυτή θα στηρίξει την παροχή των αναγκαίων ροών πληροφοριών σε ολόκληρη την αξιακή αλυσίδα, μεταξύ άλλων υπό το πρίσμα του άρθρου 10 του κανονισμού και της υποχρέωσης διαβίβασης των σχετικών πληροφοριών στον εκδότη πολιτικής διαφημιστικής προβολής.

Μπορεί να υπάρχουν περιπτώσεις στις οποίες οι πάροχοι εισέρχονται στην αλυσίδα χωρίς συνολική γνώση του αποτελέσματος της διαδικασίας ή χωρίς σύνδεση με τη συνολική παραγωγή (π.χ. μέσω υπεργολαβίας). Αυτό θα μπορούσε να αφορά περιπτώσεις στις οποίες, για παράδειγμα, μια εταιρεία μάρκετινγκ είναι συμβεβλημένη μόνο για την προετοιμασία της διαφήμισης, ενώ η επακόλουθη χρήση της εν λόγω διαφήμισης εναπόκειται εξ ολοκλήρου στον ανάδοχο, ο οποίος θα ενεργήσει κατά το δοκούν. Στις περιπτώσεις αυτές, η εταιρεία μάρκετινγκ δεν θα πρέπει να είναι καταρχήν υπεύθυνη για την παροχή πληροφοριών σε έναν εκδότη, όταν ο εκδότης αυτός τής είναι άγνωστος.

Επιπλέον, μπορεί να υπάρχουν επίσης περιπτώσεις εκδοτών που ενεργούν ως από κοινού εκδότες. Αυτό θα μπορούσε, μεταξύ άλλων, να επιφέρει την ανάγκη να προσδιοριστεί ποιος είναι υπεύθυνος για την επισήμανση της πολιτικής διαφήμισης, ώστε να μην αλληλεπικαλύπτονται οι προσπάθειες επισήμανσης και διαφάνειας. Ο κανονισμός (ΕΕ) 2024/900 αφήνει στους από κοινού εκδότες τη διακριτική ευχέρεια να οργανώνουν τα καθήκοντα επισήμανσης και διαφάνειάς τους. Όταν προβαίνουν στην οργάνωση αυτή, θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την αποδοτικότητα καθώς και τη φιλικότητα προς τον χρήστη (βλ. επίσης σημείο 3.3.5).

Για παράδειγμα, εάν ένας ανάδοχος ζητήσει από διαφημιστική εταιρεία να παραγάγει διαφημιστικά φυλλάδια, αλλά στη συνέχεια προσλάβει επίσης έναν άλλο εργολάβο για τη διανομή των διαφημιστικών φυλλαδίων, ο πιο αποτελεσματικός τρόπος μάλλον θα είναι η διαφημιστική εταιρεία, και όχι ο εργολάβος που ανέλαβε τη διανομή, να εξασφαλίσει ότι τηρούνται όλες οι υποχρεώσεις που αφορούν την επισήμανση. Αυτό σημαίνει ότι ο ανάδοχος θα πρέπει να παρέχει επικαιροποιημένες πληροφορίες στη διαφημιστική εταιρεία όταν προκύψει ανάγκη, όπως απαιτείται από το άρθρο 7 παράγραφος 3 του κανονισμού.

Οι περιπτώσεις αυτές θα πρέπει να καθορίζονται σε συμβατικό πλαίσιο, όπου η υποχρέωση και η ευθύνη για τη διαβίβαση των πληροφοριών να ανατίθενται ανάλογα. Για λόγους αποτελεσματικότητας της διαδικασίας και μείωσης του διοικητικού φόρτου, ορθή πρακτική θα ήταν η συμβατική ανάθεση των εν λόγω ευθυνών στον σχετικό ανάδοχο, ή στον πάροχο που ενεργεί για λογαριασμό του αναδόχου, ο οποίος ζητεί περαιτέρω υπηρεσίες από τον εκδότη. Διαφορετικά, θα μπορούσε να υπάρχει ρήτρα σύμφωνα με την οποία ο οικείος πάροχος θα ενημερώνεται σε εύθετο χρόνο για όλους τους συμβεβλημένους εκδότες για διαφημίσεις τις οποίες αφορούν οι υπηρεσίες του.

Ωστόσο, το άρθρο 6 παράγραφος 2 του κανονισμού δεν απαλλάσσει τους παρόχους από την ευθύνη για υποχρεώσεις οι οποίες, κατ’ ουσίαν, δεν εντάσσονται σε κανένα πλαίσιο από κοινού συμμόρφωσης, όπως στην περίπτωση των συνεκδοτών. Αυτό σημαίνει ότι κάθε πάροχος θα πρέπει να συμμορφώνεται και ατομικά με τις υποχρεώσεις που σχετίζονται ουσιαστικά με τη συγκεκριμένη υπηρεσία που παρέχει, μεταξύ των οποίων η υποχρέωση τήρησης αρχείων ή η υποχρέωση υποβολής εκθέσεων.

3.2.4 Άρθρο 7: Προσδιορισμός των υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής

Σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, όλοι οι πάροχοι υπηρεσιών διαφημιστικής προβολής (συμπεριλαμβανομένων εκείνων που δεν ασχολούνται ειδικά με πολιτική διαφήμιση) πρέπει να ζητούν από τους πελάτες τους δήλωση σχετικά με το αν το περιεχόμενο για το οποίο ζητούν υπηρεσία διαφημιστικής προβολής εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του ορισμού της πολιτικής διαφημιστικής προβολής δυνάμει του κανονισμού.

Επιπλέον, οι πάροχοι πρέπει επίσης να ζητούν από τους πελάτες να υποβάλουν δήλωση ότι συμμορφώνονται με τα κριτήρια που ορίζονται στο άρθρο 5 παράγραφος 2 του κανονισμού (βλ. σημείο 3.2.2). Δεδομένου ότι ο περιορισμός αυτός αφορά μόνο τις υπηρεσίες πολιτικής διαφημιστικής προβολής, οι πάροχοι θα μπορούσαν να εφαρμόσουν μια σταδιακή προσέγγιση και να ζητούν δηλώσεις μόνο όταν πρόκειται για πολιτική διαφημιστική προβολή. Διαφορετικά, οι πάροχοι θα μπορούσαν επίσης να ζητούν αυτές τις δηλώσεις εκ των προτέρων από όλους τους αναδόχους, αλλά στη συνέχεια θα πρέπει να διακρίνουν τη δυνατότητα εφαρμογής τους και να εφαρμόζουν ακριβή διατύπωση για τον σκοπό αυτόν. Σε κάθε περίπτωση, οι δηλώσεις θα μπορούσαν να παρέχονται με απλό τρόπο, όπως μέσω εμφάνισης ή απόκρυψης τμήματος περιεχομένου με διαδραστικό στοιχείο διεπαφής (toggle box) σε ηλεκτρονική φόρμα.

Οι πάροχοι, για να στηρίξουν την ικανότητά τους να αποδεικνύουν τη συμμόρφωσή τους με τις διατάξεις του εν λόγω άρθρου, θα πρέπει να τηρούν τις δηλώσεις ή τα αρχεία που τεκμηριώνουν την υποβολή των δηλώσεων αυτών και οποιοδήποτε άλλο σχετικό αρχείο (π.χ. σε περίπτωση περαιτέρω επικοινωνίας με τον ανάδοχο για τη διόρθωση των δηλώσεων), παράλληλα με τις πληροφορίες που υποχρεούνται να τηρούν σύμφωνα με το άρθρο 9 του κανονισμού.

3.2.4.1 Συμβατικές ρυθμίσεις

Δυνάμει του άρθρου 7(2) του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, οι πάροχοι υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής μεριμνούν ώστε οι συμβάσεις που συνάπτουν για την παροχή υπηρεσίας πολιτικής διαφημιστικής προβολής να απαιτούν από τους αναδόχους, ή τους παρόχους υπηρεσιών διαφημιστικής προβολής που ενεργούν για λογαριασμό αναδόχων, να παρέχουν δηλώσεις σχετικά με τον πολιτικό χαρακτήρα της υπηρεσίας και την επιλεξιμότητά τους ως αποδεκτών τέτοιων υπηρεσιών, σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 2 του κανονισμού.

Επιπροσθέτως, οι πάροχοι υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής μεριμνούν ώστε οι συμβάσεις αυτές να απαιτούν την παροχή των σχετικών πληροφοριών που θα τους επιτρέπουν να συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις τήρησης αρχείων δυνάμει του άρθρου 9 παράγραφος 1 του κανονισμού και, στην περίπτωση των εκδοτών πολιτικής διαφημιστικής προβολής, με τις απαιτήσεις επισήμανσης και διαφάνειας δυνάμει του άρθρου 11 παράγραφος 1 και του άρθρου 12 παράγραφος 1 του κανονισμού (βλ. σημεία 3.2.5 και 3.3.1).

Η αιτιολογική σκέψη 53 του κανονισμού εξηγεί ότι, όταν οποιαδήποτε συμπεριφορά στο πλαίσιο εμπορικής ή συμβατικής ρύθμισης επιδιώκει ή διατρέχει τον κίνδυνο να καταστρατηγήσει τις υποχρεώσεις διαφάνειας, οι υποχρεώσεις αυτές αποδίδονται στις οντότητες που παρέχουν ουσιαστικά την υπηρεσία διαφημιστικής προβολής.

3.2.4.2 Διαχείριση των δηλώσεων και των αναγκαίων πληροφοριών

Προκειμένου να στηρίξουν την αποτελεσματική διαχείριση των πληροφοριών, οι πάροχοι θα πρέπει να αναπτύξουν λειτουργικές μεθόδους για την υποβολή και τη συλλογή των δηλώσεων και όλων των απαραίτητων πληροφοριών που πρέπει να παρέχονται από τους αναδόχους. Η ομοιομορφία στο σύστημα συλλογής θα συμβάλει στον εξορθολογισμό της διαδικασίας, στη μείωση των σφαλμάτων ή των παραλείψεων και, τελικά, θα στηρίξει τη συμμόρφωση καθοδηγώντας τους αναδόχους να παρέχουν ό,τι απαιτείται.

Σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, το οποίο απαιτεί από τους παρόχους που χρησιμοποιούν επιγραμμική διεπαφή να εξασφαλίζουν ότι η εν λόγω διεπαφή είναι σχεδιασμένη και οργανωμένη κατά τρόπο που να διευκολύνει τη συμμόρφωση των αναδόχων ή των παρόχων υπηρεσιών διαφημιστικής προβολής που ενεργούν για λογαριασμό αναδόχων, κάθε σύστημα που αναπτύσσεται θα πρέπει να έχει ως στόχο να είναι φιλικό προς τον χρήστη και, στο μέτρο του δυνατού, να βοηθά επίσης τον ανάδοχο.

3.2.4.3 Ακρίβεια των πληροφοριών

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2024/900 βασίζεται σε ένα σύστημα αληθούς δήλωσης και παροχής ακριβών πληροφοριών από τον ανάδοχο και αποδίδει την ευθύνη στον ανάδοχο όσον αφορά τα είδη πληροφοριών που, καταρχήν, δεν είναι υπό τον έλεγχο του παρόχου.

Ο κανονισμός δεν επιβάλλει καμία γενική υποχρέωση στους παρόχους υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής να παρακολουθούν την ειλικρίνεια των δηλώσεων.

Οι πάροχοι υπηρεσιών πολιτικής διαφήμισης, συμπεριλαμβανομένων των εκδοτών, δεν υποχρεούνται να επαληθεύουν τις παρεχόμενες δηλώσεις ή πληροφορίες, εκτός εάν φαίνεται ότι είναι προδήλως εσφαλμένες χωρίς να απαιτούνται περαιτέρω επαληθεύσεις ή διερευνητικές διαδικασίες. Αυτό σημαίνει επίσης ότι δεν υποχρεούνται να επαληθεύουν αν η διαφήμιση είναι πολιτική. Θα πρέπει να ζητούν από τους αναδόχους να διορθώνουν δηλώσεις ή πληροφορίες μόνο εάν είναι προδήλως εσφαλμένες (π.χ. ένας υποψήφιος για προεδρικές εκλογές επιθυμεί να ξεκινήσει πολιτική εκστρατεία και ανέφερε εσφαλμένα στον πάροχο ότι η εν λόγω εκστρατεία αφορούσε περιφερειακές εκλογές, ενώ η διαφήμιση αναφέρεται σαφώς στις προεδρικές εκλογές).

Όταν μια δήλωση ή οι παρεχόμενες πληροφορίες φαίνεται να είναι προδήλως εσφαλμένες, ο πάροχος επικοινωνεί με τον ανάδοχο ή τον πάροχο που ενεργεί για λογαριασμό του και τους ζητά να διορθώσουν τις σχετικές πληροφορίες.

Η αιτιολογική σκέψη 45 του κανονισμού εξηγεί ότι οι πάροχοι υπηρεσιών διαφημιστικής προβολής θα πρέπει να θεωρούν μια δήλωση ή μια πληροφορία προδήλως εσφαλμένη εάν αυτό προκύπτει εμφανώς από τα έγγραφα που παρασχέθηκαν, το περιεχόμενο της διαφήμισης, την ταυτότητα του αναδόχου ή το πλαίσιο εντός του οποίου παρέχεται η σχετική υπηρεσία, χωρίς να χρειάζεται να διενεργηθούν περαιτέρω επαληθεύσεις ή εργασίες διαπίστωσης γεγονότων 26 .

3.2.5 Άρθρο 9: Τήρηση αρχείων

Στο πλαίσιο των υποχρεώσεων δέουσας επιμέλειας που υπέχουν, οι πάροχοι υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής υποχρεούνται να διατηρούν συγκεκριμένες πληροφορίες που συλλέγουν κατά την παροχή των υπηρεσιών τους, όπως απαιτείται για τη συμμόρφωση με τις σχετικές υποχρεώσεις.

Παρόλο που οι πάροχοι θα πρέπει να καταβάλλουν εύλογες προσπάθειες για να διασφαλίζουν την ακρίβεια και την πληρότητα αυτών των πληροφοριών, ο ανάδοχος είναι υπεύθυνος για την ακρίβεια των στοιχείων α), δ), ε) και στ). Συνεπώς, ο πάροχος είναι υπεύθυνος μόνο για τα στοιχεία που βρίσκονται υπό τον άμεσο έλεγχό του (δηλαδή που αφορούν τη συγκεκριμένη υπηρεσία που παρείχε και τα ποσά που χρέωσε ή την αξία άλλων παροχών που έλαβε).

Οι πληροφορίες αυτές πρέπει να διατηρούνται από τον πάροχο υπηρεσιών για περίοδο επτά ετών από την ημερομηνία που έληξε η παροχή της υπηρεσίας (δηλ. από την ημερομηνία της τελευταίας προετοιμασίας, τοποθέτησης, προώθησης, δημοσίευσης, παράδοσης ή διάδοσης, ανάλογα με την περίπτωση). Οι πληροφορίες, ενώ μπορούν να συλλέγονται σε γραπτή ή σε ηλεκτρονική μορφή, πρέπει να διατηρούνται σε μηχαναγνώσιμο μορφότυπο. Όσον αφορά τις πληροφορίες σχετικά με την πολιτική διαφήμιση ή την εκστρατεία πολιτικής διαφημιστικής προβολής με την οποία συνδέεται η υπηρεσία (ή οι υπηρεσίες), οι πάροχοι θα μπορούσαν να αποθηκεύουν τις πολιτικές διαφημίσεις αυτές καθαυτές, αλλά θα μπορούσαν επίσης να διατηρούν μόνο τα μεταδεδομένα της εκάστοτε πολιτικής διαφήμισης ή εκστρατείας, εφόσον τα μεταδεδομένα αυτά επιτρέπουν την επαρκή ταυτοποίηση ή εκτίμηση.

Η υποχρέωση τήρησης αρχείων δεν ισχύει όταν ένας πάροχος θεωρείται πολύ μικρή επιχείρηση σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 1 της οδηγίας 2013/34/ΕΕ και η παροχή υπηρεσιών διαφημιστικής προβολής είναι καθαρά περιθωριακή και παρεπόμενη σε σχέση με τις κύριες δραστηριότητές του. Εντούτοις, στις περιπτώσεις αυτές, οι πάροχοι εξακολουθούν να οφείλουν να συμμορφώνονται με τις άλλες υποχρεώσεις που ορίζονται στο κεφάλαιο II του κανονισμού. Επομένως, οι πάροχοι, για να ενισχύσουν την ικανότητά τους να επιβεβαιώνουν τη συμμόρφωσή τους με τις διάφορες υποχρεώσεις, θα μπορούσαν, σε εθελοντική βάση, να τηρούν αρχείο των υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής που έχουν παράσχει σύμφωνα με το άρθρο 9 του κανονισμού στο μέτρο του δυνατού (π.χ. να τηρούν μόνο έντυπα αρχεία).

3.2.6 Άρθρο 10: Διαβίβαση πληροφοριών στον εκδότη πολιτικής διαφημιστικής προβολής

Σύμφωνα με το άρθρο 10 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, οι πάροχοι, κατά την παροχή της σχετικής υπηρεσίας, υποχρεούνται να διαβιβάζουν στους εκδότες πολιτικής διαφημιστικής προβολής τις πληροφορίες που συλλέγουν σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 1 του κανονισμού κατά τρόπο έγκαιρο, πλήρη και ακριβή, ώστε οι εν λόγω εκδότες να μπορούν να συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις τους δυνάμει του κανονισμού.

Εάν ένας πάροχος αντιληφθεί ότι οι διαβιβαζόμενες πληροφορίες έχουν αλλάξει, οφείλει να παράσχει στους εκδότες τις επικαιροποιημένες πληροφορίες. Όπως περιγράφεται στο σημείο 3.2.3, η αρμοδιότητα αυτή θα μπορούσε να ανατεθεί σε ανάδοχο ή πάροχο που ενεργεί για λογαριασμό του αναδόχου.

3.2.7 Άρθρο 16: Διαβίβαση πληροφοριών στις εθνικές αρμόδιες αρχές

Σύμφωνα με το άρθρο 16 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, οι αρμόδιες εθνικές αρχές μπορούν να ζητούν πληροφορίες από τους παρόχους υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής, για να επαληθεύσουν τη συμμόρφωση με τα άρθρα 9, 11, 12 και 14 του κανονισμού (δηλαδή τις υποχρεώσεις που αφορούν την τήρηση αρχείων, την επισήμανση και τις ανακοινώσεις διαφάνειας). Όταν οι αρχές ζητούν τις σχετικές πληροφορίες, πρέπει να περιλαμβάνουν δήλωση στην οποία να εξηγούν τον σκοπό του αιτήματος —εκτός εάν κάτι τέτοιο θα παρεμπόδιζε τυχόν ποινικές έρευνες—, καθώς και πληροφορίες σχετικά με τα διαθέσιμα μέτρα επανόρθωσης και/ή αποκατάστασης.

Για τους σκοπούς της επικοινωνίας με τις αρχές, οι πάροχοι πρέπει να ορίσουν ένα σημείο επαφής, το οποίο, στην περίπτωση των πολύ μικρών έως μεσαίων επιχειρήσεων, μπορεί να είναι εξωτερικό φυσικό πρόσωπο. Υπό την έννοια αυτή, παρότι ο κανονισμός απαιτεί μόνο τον «ορισμό» ενός σημείου επαφής, οι πάροχοι θα πρέπει να μεριμνούν για την εύκολη πρόσβαση στο εν λόγω σημείο επαφής (π.χ. παραθέτοντας τα σχετικά στοιχεία στον ιστότοπό τους). Για τους εκδότες, μια ακόμα ορθή πρακτική θα μπορούσε να είναι να υποδεικνύουν το σημείο επαφής στη διεπαφή όπου παρέχουν τις ανακοινώσεις διαφάνειας, όταν αυτές παρέχονται χωριστά από τις επισημάνσεις.

Όταν οι εθνικές αρμόδιες αρχές υποβάλλουν αιτήματα, οι πάροχοι πρέπει να επιβεβαιώνουν την παραλαβή τους εντός δύο εργάσιμων ημερών, ενημερώνοντας επίσης την αρχή για τα μέτρα που έχουν λάβει ώστε να συμμορφωθούν με αυτά, και να παρέχουν τις απαραίτητες πληροφορίες εντός 8 εργάσιμων ημερών, αν και οι πολύ μικρές έως μεσαίες επιχειρήσεις παρόχων υποχρεούνται μόνο να καταβάλλουν εύλογες προσπάθειες για να δώσουν συνέχεια εντός 12 εργάσιμων ημερών. Σε κάθε περίπτωση, στη διάρκεια του μήνα που προηγείται εκλογών ή δημοψηφίσματος, οι πληροφορίες που βρίσκονται ήδη στην κατοχή του παρόχου πρέπει να διαβιβάζονται εντός 48 ωρών, ενώ οι πολύ μικρές έως μεσαίες επιχειρήσεις παρόχων υποχρεούνται μόνο να συμμορφώνονται το συντομότερο δυνατόν, και, ιδανικά, πριν από τις σχετικές εκλογές ή το δημοψήφισμα.

3.2.8 Άρθρο 17: Διαβίβαση πληροφοριών σε άλλες ενδιαφερόμενες οντότητες

27 Δυνάμει του άρθρου 17 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, τα ενδιαφερόμενα μέρη (δηλαδή διαπιστευμένοι ερευνητές, δημοσιογράφοι, πολιτικοί παράγοντες, εθνικοί ή διεθνείς παρατηρητές εκλογών αναγνωρισμένοι σε κράτος μέλος και μέλη οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών των οποίων καταστατικοί στόχοι είναι η προστασία και η προώθηση του δημόσιου συμφέροντος, εξουσιοδοτημένα βάσει του εθνικού ή του ενωσιακού δικαίου) δικαιούνται να ζητούν από τους παρόχους υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής να τους γνωστοποιούν τις πληροφορίες που υποχρεούνται να έχουν στην κατοχή τους δυνάμει των άρθρων 9, 11 και 12 του κανονισμού, συμπεριλαμβανομένων των πληροφοριών δυνάμει του άρθρου 19 παράγραφος 1 στοιχείο γ) σχετικά με τις κύριες παραμέτρους των τεχνικών στόχευσης ή παράδοσης διαφημίσεων, κατά περίπτωση. Όσον αφορά τις οικονομικές πληροφορίες, οι πάροχοι υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής μπορούν να συγκεντρώνουν τα σχετικά ποσά ή να τα τοποθετούν σε ένα εύρος τιμών, στον βαθμό που απαιτείται για την προστασία των εμπορικών έννομων συμφερόντων τους, σύμφωνα με το άρθρο 17 παράγραφος 4 του κανονισμού.

Γενικά, οι πάροχοι πρέπει να διαβιβάζουν τις ζητούμενες πληροφορίες στην ενδιαφερόμενη οντότητα δωρεάν και, όταν είναι τεχνικά εφικτό, σε μηχαναγνώσιμο μορφότυπο.

Ωστόσο, οι πάροχοι μπορούν να χρεώνουν ένα εύλογο και αναλογικό τέλος, όταν η επεξεργασία του αιτήματος για παροχή πληροφοριών συνεπάγεται σημαντικό κόστος.

28 Όταν τα εν λόγω αιτήματα είναι προδήλως ασαφή, υπερβολικά ή αφορούν πληροφορίες που δεν βρίσκονται στην κατοχή των παρόχων, οι πάροχοι μπορούν να αρνηθούν να παράσχουν τις ζητούμενες πληροφορίες, αλλά πρέπει να δώσουν αιτιολογημένη απάντηση στη σχετική ενδιαφερόμενη οντότητα, δίνοντας επίσης πληροφορίες σχετικά με τις δυνατότητες προσφυγής, μεταξύ των οποίων και οι δυνατότητες προσφυγής δυνάμει της οδηγίας (ΕΕ) 2020/1828, κατά περίπτωση.

Σε κάθε περίπτωση, οι πάροχοι φέρουν το βάρος της απόδειξης οποιουδήποτε από τα ανωτέρω και οφείλουν να διαβιβάσουν είτε τις ζητούμενες πληροφορίες είτε την αιτιολογημένη απάντηση αμέσως και το αργότερο εντός ενός μήνα από τη διαβίβαση του αιτήματος.

3.2.9 Άρθρο 21: Νόμιμος εκπρόσωπος

Σύμφωνα με το άρθρο 21 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, οι πάροχοι υπηρεσιών που παρέχουν υπηρεσίες πολιτικής διαφημιστικής προβολής στην Ένωση, αλλά δεν διαθέτουν εγκατάσταση στην Ένωση, ορίζουν εγγράφως ένα φυσικό ή νομικό πρόσωπο ως νόμιμο εκπρόσωπό τους σε ένα από τα κράτη μέλη στα οποία οι εν λόγω πάροχοι προσφέρουν τις υπηρεσίες τους. Επιπλέον, ο νόμιμος εκπρόσωπος πρέπει να είναι επίσημα καταχωρισμένος στην οικεία αρμόδια αρχή του εν λόγω κράτους μέλους.

Για τους σκοπούς της καταχώρισης, ο πάροχος υπηρεσιών πρέπει να υποβάλει, σε μηχαναγνώσιμο μορφότυπο, ένα σύνολο δεδομένων ταυτοποίησης του νόμιμου εκπροσώπου του (δηλαδή ονοματεπώνυμο, ταχυδρομική διεύθυνση, διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και αριθμό τηλεφώνου) και πρέπει να εξασφαλίζει ότι οι πληροφορίες είναι ακριβείς και επικαιροποιημένες.

Ο νόμιμος εκπρόσωπος θα ορίζεται ως ένας για όλα τα κράτη μέλη. Ο πάροχος υπηρεσιών, για να δώσει τη δυνατότητα στον εκπρόσωπο να εκπληρώσει αποτελεσματικά τα καθήκοντά του, πρέπει να τον εφοδιάσει με τις απαραίτητες εξουσίες και τους πόρους, καθώς θα είναι υπεύθυνος να διασφαλίσει τη συμμόρφωση όσον αφορά τις υποχρεώσεις του εκπροσωπούμενου παρόχου υπηρεσιών και μπορεί να τους αποδοθούν ευθύνες για τυχόν μη συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τον παρόντα κανονισμό.

Η Επιτροπή θα δημιουργήσει και θα διατηρεί μια δημόσια διαθέσιμη διαδικτυακή πύλη η οποία θα συνδέεται με τα επιγραμμικά μητρώα όλων των νόμιμων εκπροσώπων που έχουν καταχωριστεί στην επικράτεια των κρατών μελών δυνάμει του κανονισμού.

3.3 Υποχρεώσεις των εκδοτών πολιτικής διαφημιστικής προβολής

3.3.1 Άρθρα 11 και 12: Επισημάνσεις και ανακοινώσεις διαφάνειας

Οι εκδότες πολιτικής διαφημιστικής προβολής, οι οποίοι αποτελούν υποσύνολο των παρόχων υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής, υπόκεινται σε ειδικές υποχρεώσεις που ορίζονται στο κεφάλαιο II του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, επιπλέον των υποχρεώσεων διαφάνειας και δέουσας επιμέλειας που ισχύουν για όλους τους παρόχους υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής. Οι εν λόγω εκδότες πρέπει να διασφαλίζουν ότι κάθε πολιτική διαφήμιση διατίθεται μαζί με επισήμανση και ανακοίνωση διαφάνειας, οι οποίες μπορούν να παρέχονται είτε απευθείας μέσω της επισήμανσης είτε μπορούν να δημοσιεύονται χωριστά, εφόσον η επισήμανση περιέχει σαφή ένδειξη σχετικά με το πού μπορεί να ανακτηθεί εύκολα και άμεσα η ανακοίνωση διαφάνειας. Κατ’ ελάχιστον, όταν η πολιτική διαφημιστική προβολή διατίθεται ηλεκτρονικά, μεταξύ άλλων μέσω επιγραμμικού μέσου, η συνοδευτική ανακοίνωση διαφάνειας θα πρέπει επίσης να είναι διαθέσιμη ηλεκτρονικά και σε μηχαναγνώσιμο μορφότυπο.

Οι ανακοινώσεις διαφάνειας, μαζί με τυχόν τροποποιήσεις τους, θα πρέπει να διατηρούνται για περίοδο 7 ετών μετά την τελευταία δημοσίευση της σχετικής πολιτικής διαφήμισης. Όλες οι ανακοινώσεις διαφάνειας μπορούν να διατηρούνται ηλεκτρονικά, δηλαδή χωρίς να απαιτείται αποθήκευση συγκεκριμένου έντυπου αντιγράφου.

29 Ο μορφότυπος, το υπόδειγμα και οι τεχνικές προδιαγραφές των επισημάνσεων και των ανακοινώσεων διαφάνειας των πολιτικών διαφημίσεων καθορίζονται στον εκτελεστικό κανονισμό (ΕΕ) 2025/1410 της Επιτροπής.

Παρότι οι εκδότες πολιτικής διαφημιστικής προβολής είναι υπεύθυνοι μόνο για την ακρίβεια ορισμένων πληροφοριών, ιδίως του σημείου όπου διατίθεται η ανακοίνωση διαφάνειας (όταν δεν αποτελεί άμεσα μέρος της επισήμανσης) και των πληροφοριών που απαριθμούνται στο άρθρο 12 παράγραφος 1 στοιχεία δ), στ), θ), ι) και ιγ) του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, είναι υπεύθυνοι για την πληρότητα των πληροφοριών που απαριθμούνται στο άρθρο 12 του κανονισμού (δηλαδή οι πολιτικές διαφημίσεις δεν θα πρέπει να διατίθενται ενώ λείπει οποιαδήποτε από τις αναγκαίες πληροφορίες) και οφείλουν να καταβάλλουν τις μέγιστες δυνατές προσπάθειες για να συμπληρώνουν ή να διορθώνουν όλες τις εν λόγω πληροφορίες χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση, εάν αντιληφθούν ότι είναι ελλιπείς ή ανακριβείς.

Εάν οι πληροφορίες δεν μπορούν να συμπληρωθούν ή να διορθωθούν αμελλητί, ο εκδότης πολιτικής διαφημιστικής προβολής δεν πρέπει να καταστήσει διαθέσιμη την πολιτική διαφήμιση ή διακόπτει αμελλητί τη δημοσίευση, την παράδοση ή τη διάδοσή της. Στην περίπτωση αυτήν, ο εκδότης πρέπει να ενημερώνει αμέσως τους αναδόχους ή τους οικείους παρόχους υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής σχετικά με τυχόν αποφάσεις που λαμβάνονται στο πλαίσιο αυτό.  

Δεδομένου ότι θα υπάρξει πιθανώς η ανάγκη για επικαιροποίηση των αναγκαίων πληροφοριών, των οπτικών ή τεχνικών πτυχών της παρουσίασης της πολιτική διαφήμισης, καθώς και η ανάγκη να διασαφηνιστεί η επισήμανση, η χρήση ειδικών συνδέσμων ιστοσελίδων ή κωδικών QR οι οποίοι να παραπέμπουν στο σημείο όπου διατίθεται η ανακοίνωση διαφάνειας μπορεί να είναι πιο αποτελεσματική από την παροχή της ανακοίνωσης διαφάνειας μαζί με την επισήμανση. Γι’ αυτόν τον λόγο ο εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2025/1410 της Επιτροπής προβλέπει τη χρήση ειδικών συνδέσμων ιστοσελίδων, ιδίως στην περίπτωση πολιτικών διαφημίσεων που διατίθενται στα τηλεοπτικά και ψηφιακά μέσα ενημέρωσης.

Καταρχήν, όταν οι εκδότες δημοσιεύουν, παραδίδουν ή διαδίδουν την ίδια πολιτική διαφήμιση, μεταξύ άλλων όταν αυτό γίνεται πολλές φορές ή μέσω διαφορετικών μέσων ενημέρωσης, θα πρέπει να παρέχουν μόνο μία ανακοίνωση διαφάνειας.

Σύμφωνα με το άρθρο 12 παράγραφος 1 στοιχείο δ) του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, η ανακοίνωση διαφάνειας θα πρέπει να αντικατοπτρίζει τα συνολικά ποσά που εισπράττονται για τη συγκεκριμένη πολιτική διαφήμιση, καθώς και για ολόκληρη την εκστρατεία πολιτικής διαφημιστικής προβολής. Αυτό εξηγείται περαιτέρω στην αιτιολογική σκέψη 57 του κανονισμού. Δεδομένου ότι ορισμένες φορές τα ακριβή ποσά για συγκεκριμένες πολιτικές διαφημίσεις δεν τιμολογούνται, δεν εγγράφονται στον προϋπολογισμό ή δεν χρεώνονται ρητά, ιδίως σε περιπτώσεις πολιτικών διαφημιστικών εκστρατειών, οι εκδότες μπορούν να παρέχουν στις περιπτώσεις αυτές τα συνολικά ποσά για ολόκληρη την εκστρατεία.

3.3.2 Άρθρο 13: Ευρωπαϊκό αποθετήριο επιγραμμικών πολιτικών διαφημίσεων

Σύμφωνα με το άρθρο 13 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, οι εκδότες πολιτικής διαφημιστικής προβολής που παρέχουν επιγραμμικές υπηρεσίες πολιτικής διαφημιστικής προβολής πρέπει να καθιστούν κάθε πολιτική διαφήμιση που διαδίδουν, καθώς και τις πληροφορίες που απαιτούνται δυνάμει του άρθρου 12 παράγραφος 1 του κανονισμού, διαθέσιμη στο ευρωπαϊκό αποθετήριο επιγραμμικών πολιτικών διαφημίσεων, το οποίο θα δημιουργήσει η Επιτροπή σύμφωνα με το εν λόγω άρθρο.

Οι εκδότες πολιτικής διαφημιστικής προβολής που έχουν οριστεί ως πάροχοι πολύ μεγάλων επιγραμμικών πλατφορμών ή πολύ μεγάλων επιγραμμικών μηχανών αναζήτησης δυνάμει του κανονισμού (ΕΕ) 2022/2065 πρέπει να καθιστούν κάθε πολιτική διαφήμιση, μαζί με τις πληροφορίες που απαιτούνται βάσει των ανακοινώσεων διαφάνειας, διαθέσιμη στα αποθετήρια που υποχρεούνται να καταρτίσουν βάσει του άρθρου 39 του κανονισμού (ΕΕ) 2022/2065 και να καθιστούν δυνατή την πρόσβαση στις εν λόγω πληροφορίες μέσω του ευρωπαϊκού αποθετηρίου. Εφόσον τηρούνται όλες οι σχετικές υποχρεώσεις, οι εν λόγω εκδότες είναι ελεύθεροι να αποφασίσουν αν επιθυμούν να καταρτίσουν χωριστό αποθετήριο αφιερωμένο μόνο στην πολιτική διαφημιστική προβολή.

30 Οι υποχρεώσεις που σχετίζονται με το αποθετήριο θα αρχίσουν να εφαρμόζονται μόνο από την ημερομηνία έναρξης λειτουργίας του..

3.3.3 Άρθρο 14: Περιοδική υποβολή εκθέσεων

31 Σύμφωνα με το άρθρο 14 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, οι εκδότες πολιτικής διαφημιστικής προβολής, με εξαίρεση τις πολύ μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, πρέπει να επισυνάπτουν στην έκθεση διαχείρισής τους στο πλαίσιο της χρηματοοικονομικής πληροφόρησης δυνάμει της οδηγίας 2013/34/ΕΕ λεπτομέρειες σχετικά με τα χρήματα ή την αξία άλλων οφελών που έλαβαν, εν όλω ή εν μέρει, ως αντάλλαγμα για την παροχή υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής, συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών σχετικά με τη χρήση τεχνικών στόχευσης και παράδοσης διαφημίσεων, οι οποίες θα πρέπει να συγκεντρώνονται ανά εκστρατεία.

Επιπροσθέτως, οι εκδότες πρέπει να παρέχουν τις εν λόγω πληροφορίες στις αρχές που είναι αρμόδιες για τον έλεγχο ή την εποπτεία των πολιτικών παραγόντων, εάν υπάρχουν τέτοιες αρχές βάσει του εθνικού δικαίου.

3.3.4 Άρθρο 15: Μηχανισμός κοινοποίησης

Σύμφωνα με το άρθρο 15 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, οι εκδότες πολιτικής διαφημιστικής προβολής πρέπει να καθιερώνουν μηχανισμούς οι οποίοι να επιτρέπουν στα άτομα και σε άλλα ενδιαφερόμενα μέρη να τους υποδεικνύουν τις διαφημίσεις που δεν συμμορφώνονται με τον κανονισμό. Οι μηχανισμοί αυτοί πρέπει να είναι προσβάσιμοι, εύχρηστοι και δωρεάν και, όπου είναι τεχνικά εφικτό, οι εκδότες οφείλουν να καθιστούν δυνατή την ηλεκτρονική υποβολή στοιχείων ώστε να διευκολύνεται η ευκολία χρήσης των μηχανισμών.

Εάν οι εν λόγω μηχανισμοί δεν είναι διαθέσιμοι, τα άτομα θα πρέπει να είναι σε θέση να αναφέρουν τις εν λόγω πολιτικές διαφημίσεις απευθείας στις αρμόδιες αρχές.

Οι εκδότες πολιτικής διαφημιστικής προβολής θα μπορούσαν να εξετάσουν το ενδεχόμενο να συμπεριλάβουν περισσότερα πεδία δεδομένων στους μηχανισμούς τους, τα οποία θα τους βοηθήσουν να αντιμετωπίσουν δεόντως τυχόν περιπτώσεις μη συμμόρφωσης. Τα εν λόγω πεδία δεδομένων δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να παρουσιάζονται ως υποχρεωτικά για τις κοινοποιούσες οντότητες. Η απουσία των ζητούμενων πληροφοριών στα εν λόγω πρόσθετα πεδία δεδομένων δεν θα πρέπει να ερμηνεύεται ως δημιουργία εμποδίων στην επεξεργασία μιας πλήρους κοινοποίησης βάσει των πληροφοριών που περιλαμβάνονται στην κοινοποίηση, κατά την έννοια του άρθρου 15 παράγραφος 7 του κανονισμού.

Η εφαρμογή των εν λόγω μηχανισμών και ο χειρισμός των κοινοποιήσεων που λαμβάνονται μέσω αυτών δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να θεωρείται ότι απαιτούν από τους εκδότες πολιτικής διαφημιστικής προβολής, συμπεριλαμβανομένων των επιγραμμικών πλατφορμών όταν ενεργούν με την ιδιότητα αυτή, να υπάγονται σε γενική παρακολούθηση.

Μόλις παραληφθεί μια κοινοποίηση, πρέπει η παραλαβή της να επιβεβαιώνεται αμέσως στον κοινοποιούντα. Οι εκδότες πολιτικής διαφημιστικής προβολής που είναι πάροχοι πολύ μεγάλων επιγραμμικών πλατφορμών ή πολύ μεγάλων μηχανών αναζήτησης πρέπει, χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση, να εξετάζουν τις κοινοποιήσεις και να τους δίνουν συνέχεια με τρόπο επιμελή και αντικειμενικό, ενημερώνοντας τον κοινοποιούντα σχετικά με τα μέτρα που έλαβαν ύστερα από την κοινοποίησή του.

Αντιστρόφως, οι εκδότες πολιτικής διαφημιστικής προβολής που δεν είναι ούτε πάροχοι πολύ μεγάλων επιγραμμικών πλατφορμών ούτε πάροχοι πολύ μεγάλων μηχανών αναζήτησης υποχρεούνται μόνο να καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να εξετάζουν και να χειρίζονται τις κοινοποιήσεις χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση, με τρόπο επιμελή και αντικειμενικό, και, τουλάχιστον όταν τους ζητηθεί ειδικά, θα πρέπει επίσης να ενημερώνουν τον κοινοποιούντα σχετικά με τη συνέχεια που έδωσαν στην κοινοποίησή του.

Υπενθυμίζεται ότι ισχύουν συγκεκριμένες προθεσμίες για την εξέταση των κοινοποιήσεων, ιδίως κατά τη διάρκεια κρίσιμων περιόδων, όπως ο μήνας που προηγείται των εκλογών ή των δημοψηφισμάτων. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι εκδότες πρέπει να επεξεργάζονται τις κοινοποιήσεις που συνδέονται με τις εν λόγω εκλογές ή τα δημοψηφίσματα εντός 48 ωρών (δηλαδή εντός δύο ημερολογιακών ημερών, ανεξαρτήτως σαββατοκύριακου ή αργιών), υπό την προϋπόθεση ότι η κοινοποίηση περιέχει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες που απαιτούνται από το άρθρο 15 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900. Οι εκδότες που χαρακτηρίζονται ως πολύ μικρές έως μεσαίες επιχειρήσεις καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να επεξεργαστούν τις κοινοποιήσεις που συνδέονται με τις εκλογές ή τα δημοψηφίσματα χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση.

Για τον εξορθολογισμό της διαδικασίας, οι εκδότες επιτρέπεται να απαντούν συλλογικά σε πολλαπλές κοινοποιήσεις σχετικά με την ίδια πολιτική διαφήμιση ή εκστρατεία, χρησιμοποιώντας αυτοματοποιημένα εργαλεία ή παραπέμποντας στην κοινοποίηση μέσω ανακοίνωσης στον ιστότοπό τους, εάν είναι απαραίτητο.

Σύμφωνα με το άρθρο 12 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, όταν ο εκδότης πολιτικής διαφημιστικής προβολής αντιληφθεί με οποιοδήποτε μέσο ότι μια πολιτική διαφήμιση δεν πληροί τις απαιτήσεις διαφάνειας που ορίζονται στον κανονισμό, μεταξύ άλλων κατόπιν ατομικής κοινοποίησης, ο κανονισμός προβλέπει σταδιακή προσέγγιση.

Στις περιπτώσεις αυτές, ο εν λόγω εκδότης θα πρέπει να καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να συμπληρώσει ή να διορθώσει τις πληροφορίες σχετικά με την πολιτική διαφήμιση, μεταξύ άλλων επικοινωνώντας με τον ανάδοχο ή τον σχετικό πάροχο υπηρεσιών όταν οι ελλείψεις ή οι ανακρίβειες δεν οφείλονται στον ίδιο . Ο εκδότης υποχρεούται να διακόψει τη δημοσίευση ή τη διάδοση της πολιτικής διαφήμισης μόνον όταν οι πληροφορίες δεν μπορούν να συμπληρωθούν ή να διορθωθούν χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση, λαμβανομένων υπόψη των ιδιαίτερων περιστάσεων κάθε περίπτωσης, συμπεριλαμβανομένης της σημασίας των πληροφοριών που λείπουν.

Εάν ληφθούν μέτρα που επηρεάζουν τη διαθεσιμότητα ή την παρουσίαση της κοινοποιηθείσας πολιτικής διαφήμισης, οι εκδότες πρέπει να ενημερώνουν αμέσως τους οικείους αναδόχους ή παρόχους υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής. Όλοι οι εκδότες πρέπει να παρέχουν σαφείς και φιλικές προς τον χρήστη πληροφορίες σχετικά με τις επιλογές έννομης προστασίας που σχετίζονται με την εν λόγω κοινοποίηση και να δημοσιοποιούν κάθε αυτοματοποιημένη επεξεργασία κατά τη διεκπεραίωση των κοινοποιήσεων.

3.3.4.1 Αλληλεπίδραση με τον «μηχανισμό ειδοποίησης και δράσης» του κανονισμού (ΕΕ) 2022/2065 (πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες)

Οι πάροχοι επιγραμμικών πλατφορμών , συμπεριλαμβανομένων των παρόχων πολύ μεγάλων επιγραμμικών πλατφορμών, ενδέχεται να μην αποτελούν σε όλες τις περιπτώσεις εκδότες πολιτικής διαφημιστικής προβολής, όπως όταν εμπίπτουν στην εξαίρεση για τους παρόχους ενδιάμεσων υπηρεσιών όσον αφορά μηνύματα που αναφορτώνονται απευθείας από τους χρήστες χωρίς περαιτέρω αντάλλαγμα για τη δημοσίευση, την παράδοση ή τη διάδοσή τους. Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι πάροχοι επιγραμμικών πλατφορμών δεν υπόκεινται στις υποχρεώσεις που ορίζονται στον κανονισμό. Εξακολουθούν να υπόκεινται σε πιθανές σχετικές υποχρεώσεις βάσει της πράξης για τις ψηφιακές υπηρεσίες.

Σύμφωνα με το άρθρο 8 της πράξης για τις ψηφιακές υπηρεσίες, οι πάροχοι ενδιάμεσων υπηρεσιών δεν υπάγονται στη γενική υποχρέωση παρακολούθησης της νομιμότητας περιεχομένου που κοινοποιείται από φυσικά ή νομικά πρόσωπα στις υπηρεσίες τους, ούτε υποχρεούνται να λαμβάνουν προληπτικά μέτρα σε σχέση με παράνομο περιεχόμενο.

Σύμφωνα με το άρθρο 16 της πράξης για τις ψηφιακές υπηρεσίες, ένας πάροχος επιγραμμικής πλατφόρμας μπορεί ακόμη να ενεργεί στο πλαίσιο του «μηχανισμού ειδοποίησης και δράσης» 32 . Το άρθρο 16 της πράξης για τις ψηφιακές υπηρεσίες δεν υποχρεώνει τους παρόχους επιγραμμικών πλατφορμών να ενεργούν κατόπιν ειδοποιήσεων. Απαιτεί μόνο από τον πάροχο να επεξεργάζεται τις ειδοποιήσεις και να λαμβάνουν τις αποφάσεις τους σχετικά με αυτές με έγκαιρο, επιμελή, μη αυθαίρετο και αντικειμενικό τρόπο, δηλαδή ο πάροχος θα πρέπει να αποφασίζει αν συμφωνεί με την αξιολόγηση του προσώπου ή της οντότητας που κοινοποιεί δυνητικά παράνομο περιεχόμενο.

Στο πλαίσιο της πολιτικής διαφήμισης, αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι οι πάροχοι επιγραμμικών πλατφορμών κατά την έννοια της πράξης για τις ψηφιακές υπηρεσίες ενημερώνονται σύμφωνα με το άρθρο 16 της πράξης για τις ψηφιακές υπηρεσίες σχετικά με εικαζόμενες παράνομες πολιτικές διαφημίσεις, για τις οποίες δεν ενεργούν ως εκδότες πολιτικής διαφημιστικής προβολής. Εάν, στην περίπτωση αυτή, ο πάροχος λάβει πραγματική γνώση παράνομης διαφήμισης ή αντιληφθεί παράνομη διαφήμιση, θα πρέπει να ενεργήσει ταχέως για να αποσύρει την εν λόγω διαφήμιση ή να απενεργοποιήσει την πρόσβαση σε αυτήν, εάν επιθυμεί να επωφεληθεί από την απαλλαγή από την ευθύνη για υπηρεσίες φιλοξενίας σύμφωνα με το άρθρο 6 της πράξης για τις ψηφιακές υπηρεσίες. Για να υπάρξει πραγματική γνώση ή επίγνωση σύμφωνα με το άρθρο 6 της πράξης για τις ψηφιακές υπηρεσίες, ο παράνομος χαρακτήρας του περιεχομένου θα πρέπει να είναι αναγνωρίσιμος από επιμελή επιγραμμική πλατφόρμα χωρίς λεπτομερή νομική εξέταση (για παράδειγμα, όταν η πλατφόρμα λαμβάνει απόφαση αρμόδιας εθνικής αρχής με την οποία διαπιστώνεται ότι το περιεχόμενο, ή πανομοιότυπο περιεχόμενο που διαδίδεται μέσω άλλων διαύλων, είναι παράνομο).

Όταν ένας πάροχος επιγραμμικής πλατφόρμας αφαιρεί μια πολιτική διαφήμιση ή απενεργοποιεί την πρόσβαση σε αυτή λόγω του ότι η εν λόγω διαφήμιση αποτελεί παράνομο περιεχόμενο δυνάμει του άρθρου 3 στοιχείο η) της πράξης για τις ψηφιακές υπηρεσίες, παρέχει σαφή και ειδική αιτιολογία, δυνάμει του άρθρου 17 της πράξης για τις ψηφιακές υπηρεσίες, στον αποδέκτη της υπηρεσίας που αναφόρτωσε τη διαφήμιση, στην οποία αιτιολογία περιλαμβάνονται σαφείς και φιλικές προς τον χρήστη πληροφορίες σχετικά με τις δυνατότητες προσφυγής που διατίθενται στον αποδέκτη της υπηρεσίας σε σχέση με την απόφαση, ιδίως, κατά περίπτωση, μέσω εσωτερικών μηχανισμών διαχείρισης καταγγελιών, εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών και δικαστικής προσφυγής. 

Αυτή η αλληλεπίδραση μπορεί να καταδειχθεί με το ακόλουθο παράδειγμα: Ένα διαφημιστικό γραφείο πληρώθηκε για τη δημοσίευση πανομοιότυπων πολιτικών διαφημίσεων για έναν ανάδοχο σε διάφορες επιγραμμικές πλατφόρμες. Κατόπιν καταγγελιών σχετικά με μία από τις διαφημίσεις, η αρμόδια αρχή αποφάσισε ότι η διαφήμιση ήταν παράνομη, καθώς διαδόθηκε στο πλαίσιο σύμβασης με ανάδοχο τρίτης χώρας ο οποίος δεν δηλώθηκε ως τέτοιος, εντός 3 μηνών πριν από τις εκλογές, όπως απαιτείται από τον κανονισμό (ΕΕ) 2024/900. Μετά την απόφαση αυτή, η διαφήμιση αφαιρέθηκε από μία διαδικτυακή πλατφόρμα. Κάθε πολίτης ή ενδιαφερόμενη οντότητα που συναντά την ίδια διαφήμιση μπορεί να κάνει χρήση του μηχανισμού ειδοποίησης και δράσης που απαιτείται σύμφωνα με το άρθρο 16 της πράξης για τις ψηφιακές υπηρεσίες, για να ενημερώσει τους παρόχους επιγραμμικών πλατφορμών ότι η διαφήμιση είχε χαρακτηριστεί παράνομη από αρμόδια αρχή. Οι επιγραμμικές πλατφόρμες θα πρέπει να επεξεργαστούν την ειδοποίηση σύμφωνα με την πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες.

3.3.4.2 Η έννοια των «μέγιστων δυνατών προσπαθειών»’

Η έννοια των «μέγιστων δυνατών προσπαθειών» ή της «κάθε δυνατής προσπάθειας» που χρησιμοποιείται στο άρθρο 15 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900 γενικά σε εύλογα μέσα και δράσεις για την επίτευξη συγκεκριμένου στόχου. Προϋποθέτει την καλόπιστη δράση και τη χρήση λογικών βημάτων που θα μπορούσε ευλόγως να αναμένεται ότι θα πραγματοποιηθούν υπό παρόμοιες συνθήκες για την επίτευξη του επιθυμητού αποτελέσματος, χωρίς να προσδιορίζεται απαραίτητα το αποτέλεσμα της διαδικασίας.

Σε κάθε περίπτωση, το κατά πόσον τα μέτρα που λαμβάνονται από έναν πάροχο πληρούν την απαίτηση της «κάθε δυνατής προσπάθειας» πρέπει να καθορίζεται κατά περίπτωση, καθώς οι περιστάσεις (π.χ. η πολυπλοκότητα, το χρονοδιάγραμμα ή ο συνολικός αριθμός των κοινοποιήσεων που λαμβάνονται) ή οι διαθέσιμοι πόροι διαφέρουν σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση. Για παράδειγμα, η καταβολή «κάθε δυνατής προσπάθειας» ενδέχεται να εκδηλωθεί διαφορετικά στην περίπτωση των ΜΜΕ.

3.3.5 Υποχρεώσεις των παρόχων διαφημιστικής τεχνολογίας

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2024/900 προβλέπει κοινή ευθύνη μεταξύ, αφενός, των παρόχων διαφημιστικής προβολής και, αφετέρου, των παρόχων διεπαφών δημοσίευσης (που μπορεί να είναι ιστότοποι ή εφαρμογές για φορητές συσκευές, για παράδειγμα).

Η αιτιολογική σκέψη 67 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900 εξηγεί ότι, όταν οι πάροχοι υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής που φιλοξενούν ή αποθηκεύουν με άλλον τρόπο και παρέχουν το περιεχόμενο πολιτικών διαφημίσεων είναι χωριστοί από τους παρόχους υπηρεσιών που ελέγχουν τη διεπαφή δημοσίευσης, αμφότεροι οι πάροχοι θα πρέπει να θεωρούνται εκδότες πολιτικής διαφημιστικής προβολής, με ευθύνη όσον αφορά τη συγκεκριμένη υπηρεσία που παρέχουν, ώστε να διασφαλίζεται ότι παρέχεται επισήμανση και ότι διατίθενται η ειδοποίηση διαφάνειας και οι σχετικές πληροφορίες, σύμφωνα με τον κανονισμό (βλ. επίσης ενότητα 3.3).

Η κατανομή των ευθυνών θα πρέπει να πλαισιώνεται από συμβατικές ρυθμίσεις και δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να οδηγεί σε αλληλεπικάλυψη των προσπαθειών επισήμανσης και διαφάνειας.

Υπό την προϋπόθεση ότι τηρούνται όλες οι σχετικές υποχρεώσεις, ο κανονισμός (ΕΕ) 2024/900 παρέχει στους παρόχους διαφημιστικής τεχνολογίας και στους παρόχους διεπαφών δημοσίευσης ευελιξία όσον αφορά την οργάνωσή τους και την κατανομή των διαφόρων ευθυνών, λαμβανομένων υπόψη των χωριστών παρεχόμενων υπηρεσιών. Ως εκ τούτου, και οι δύο αυτοί πάροχοι θα πρέπει να μπορούν να βασίζονται σε υφιστάμενα πρότυπα του κλάδου, κώδικες δεοντολογίας ή οποιοδήποτε άλλο αποτελεσματικό μέσο ώστε να διοχετεύουν την παροχή των απαραίτητων πληροφοριών. Ωστόσο, δεδομένου ότι, όταν μια διαφήμιση διαβιβάζεται από πάροχο διαφημιστικής τεχνολογίας συνήθως εμφανίζεται σε μεγάλο αριθμό επιμέρους διεπαφών, η επισήμανση και η παροχή ανακοινώσεων διαφάνειας που διασφαλίζονται από τον εν λόγω πάροχο μπορεί να είναι η πλέον αποτελεσματική ρύθμιση για να εξασφαλιστεί η συμμόρφωση με τον κανονισμό. Επιπλέον, στο ίδιο πνεύμα, θα ήταν λογικό εκείνοι που παρέχουν την επισήμανση και τις ανακοινώσεις διαφάνειας να είναι επίσης υπεύθυνοι για τη συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις που σχετίζονται με το ευρωπαϊκό αποθετήριο δυνάμει του άρθρου 13.

Όταν δεν επιλέγεται μια τέτοια κατανομή ευθυνών, οι πάροχοι διαφημιστικής τεχνολογίας θα πρέπει να διασφαλίζουν τη διοχέτευση όλων των απαραίτητων πληροφοριών από τους αναδόχους στους παρόχους διεπαφών δημοσίευσης οι οποίοι δεν έρχονται σε επαφή ούτε συνάπτουν συμβατικές σχέσεις με τους αναδόχους ή στους παρόχους που ενεργούν για λογαριασμό τους και, ως εκ τούτου, δεν διαθέτουν τα μέσα να συλλέξουν από μόνοι τους όλες τις απαραίτητες πληροφορίες που απαριθμούνται στο άρθρο 11 παράγραφος 1 και στο άρθρο 12 παράγραφος 1. Όταν εκείνος που είναι υπεύθυνος για τις επισημάνσεις και τις ανακοινώσεις διαφάνειας είναι ο πάροχος της διεπαφής δημοσίευσης, ο εν λόγω πάροχος θα πρέπει να βασίζεται στις πληροφορίες που λαμβάνει και να τις προσαρμόζει, όπου είναι σκόπιμο, ώστε να αντικατοπτρίζει την πρόσθετη παροχή υπηρεσιών που παρέχει ως τελικός εκδότης, προτού τις συμπεριλάβει στην ανακοίνωση διαφάνειας, ιδίως όσον αφορά τις πληροφορίες που απαριθμούνται στο άρθρο 12 παράγραφος 1 του κανονισμού.

Τέλος, όσον αφορά τις ελλείπουσες ή εσφαλμένες πληροφορίες, δεδομένου ότι ο κανονισμός προβλέπει ότι οι εκδότες πολιτικής διαφημιστικής προβολής αναλαμβάνουν στοχευμένες δράσεις που αποβλέπουν κατά πρώτον και κύριο λόγο στην επανόρθωση των καταστάσεων που ενδέχεται να προκύψουν και, μόνο ως έσχατη λύση, ότι διακόπτουν τη δημοσίευση, την παράδοση ή τη διάδοση της πολιτικής διαφήμισης, θα πρέπει να καθιερωθούν κατάλληλες ρυθμίσεις για τον σκοπό αυτό μεταξύ του παρόχου της διαφημιστικής τεχνολογίας και του παρόχου της διεπαφής δημοσίευσης, οι οποίες να λαμβάνουν υπόψη το πνεύμα των διατάξεων που έχουν ήδη θεσπιστεί με τον κανονισμό.

Ειδικότερα, με την επιφύλαξη των διατάξεων του κανονισμού (ΕΕ) 2022/2065, θα πρέπει να καθιερωθούν αποτελεσματικά μέσα που θα διασφαλίζουν ότι, όταν ένας από τους από κοινού εκδότες αντιληφθεί ότι οι πληροφορίες στις επισημάνσεις ή στις ανακοινώσεις διαφάνειας είναι ελλιπείς ή ανακριβείς, καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια για να συμπληρωθούν ή να διορθωθούν οι πληροφορίες αμελλητί, όπως απαιτείται στο άρθρο 12 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, και ότι ο ανάδοχος έρχεται σε επικοινωνία ή ενημερώνεται όπως απαιτείται.

Ομοίως, όταν εμπλέκονται περισσότεροι εκδότες (π.χ. όταν ο πάροχος διαφημιστικής τεχνολογίας τοποθετεί μία έκδοση πολιτικής διαφήμισης σε διάφορες διεπαφές) και όταν πολιτική διαφήμιση υπόκειται περαιτέρω σε διορθώσεις, συμπληρώσεις ή διακοπές, ο πάροχος διαφημιστικής τεχνολογίας θα πρέπει να εξασφαλίζει ότι όλοι οι εκδότες της εν λόγω διαφήμισης ενημερώνονται επαρκώς σύμφωνα με το πνεύμα του άρθρου 12 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, μεταξύ άλλων για να καταστεί δυνατή η προσαρμογή των ανακοινώσεων διαφάνειας όσον αφορά το στοιχείο ια) του άρθρου 12 παράγραφος 1 εάν η διαφήμιση έχει ανασταλεί ή διακοπεί λόγω παράβασης του κανονισμού.

3.3.6 Υποχρεώσεις για επηρεαστές γνώμης

Δεδομένου ότι οι επηρεαστές γνώμης συμμετέχουν συνήθως στο τέλος της αλυσίδας παραγωγής πολιτικής διαφημιστικής προβολής (π.χ. ασχολούμενοι με τη δημοσίευση ή τη διάδοση των πολιτικών διαφημίσεων), πρέπει να συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις που ισχύουν για τους εκδότες πολιτικής διαφημιστικής προβολής όταν ο κανονισμός εφαρμόζεται σ’ αυτούς τους τελευταίους (δηλαδή με τις υποχρεώσεις που είναι κοινές για όλους τους παρόχους υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής και με εκείνες που αφορούν ειδικά τους εκδότες πολιτικής διαφημιστικής προβολής).

Υπάρχουν επίσης περιπτώσεις στις οποίες οι επηρεαστές γνώμης συμμετέχουν απλώς στο προπαρασκευαστικό στάδιο μιας πολιτικής διαφήμισης (π.χ. με την παροχή συμβουλών)· στις περιπτώσεις αυτές, θα ισχύουν γι’ αυτούς μόνον οι υποχρεώσεις που ισχύουν για όλους τους παρόχους πολιτικής διαφημιστικής προβολής (βλ. ενότητα 3.2).

Η αιτιολογική σκέψη 55 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900 εξηγεί ότι οι επηρεαστές γνώμης, όταν ασχολούνται με πολιτική διαφημιστική προβολή μέσω επιγραμμικών πλατφορμών, θα πρέπει να είναι σε θέση να βασίζονται σε εργαλεία που παρέχονται από τον πάροχο της επιγραμμικής πλατφόρμας, όπως εργαλεία για την επισήμανση περιεχομένου ως πολιτική διαφήμιση. Με την παροχή τέτοιων εργαλείων, ο πάροχος της επιγραμμικής πλατφόρμας δεν θα πρέπει να θεωρείται ότι αποτελεί τον εκδότη της πολιτικής διαφήμισης αντί του επηρεαστή γνώμης.

Στο πλαίσιο αυτό, δεδομένου ότι, κατά κανόνα, οι επηρεαστές γνώμης λειτουργούν επίσης ως μεμονωμένα άτομα ή στο πλαίσιο μικρότερων ομάδων, ενδέχεται να ισχύουν ορισμένες εξαιρέσεις ως μέρος της ελάφρυνσης του φόρτου για τις ΜΜΕ (βλ. σημείο 3.4), ιδίως όσον αφορά:

·το άρθρο 9 παράγραφος 4: Υποχρεώσεις τήρησης αρχείων.

·το άρθρο 12 παράγραφος 5: Διατήρηση των ανακοινώσεων διαφάνειας για περίοδο επτά ετών μετά την τελευταία δημοσίευση της πολιτικής διαφήμισης.

·το άρθρο 14 παράγραφος 2: Ετήσια υποβολή εκθέσεων σχετικά με τα ποσά που τιμολογούνται για τις οικείες υπηρεσίες πολιτικής διαφημιστικής προβολής.

·το άρθρο 15 παράγραφος 6 στοιχείο β) και παράγραφος 7: Εξέταση των κοινοποιήσεων σχετικά με πιθανές μη συμμορφούμενες πολιτικές διαφημίσεις.

·το άρθρο 16 παράγραφοι 3 και 4: Παροχή πληροφοριών στις εθνικές αρχές.

3.4 Ελαχιστοποίηση του φόρτου για τις ΜΜΕ

Οι μικροί παράγοντες διαδραματίζουν επίσης καίριο ρόλο στο οικοσύστημα πολιτικής διαφήμισης. Ο κανονισμός (ΕΕ) 2024/900 λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητές τους και προβλέπει τις ακόλουθες εξατομικευμένες απαιτήσεις:

I)Οι πολύ μικρές επιχειρήσεις για τις οποίες η παροχή (όλων) των υπηρεσιών διαφημιστικής προβολής είναι μόνο δευτερεύουσα και επικουρική σε σχέση με τις κύριες δραστηριότητες τους εξαιρούνται πλήρως από τις υποχρεώσεις τήρησης αρχείων 33 , καθώς και από την απαίτηση διατήρησης των ανακοινώσεων διαφάνειας μαζί με τυχόν τροποποιήσεις τους για περίοδο επτά ετών μετά την τελευταία δημοσίευση των σχετικών πολιτικών διαφημίσεων 34 .

II)Οι ΜΜΕ που είναι εκδότες πολιτικής διαφημιστικής προβολής δεν χρειάζεται να υποβάλλουν ετησίως έκθεση σχετικά με τα ποσά που τιμολογούνται για τις υπηρεσίες πολιτικής διαφημιστικής προβολής που παρέχουν 35 . Κατά τον τελευταίο μήνα που προηγείται εκλογών ή δημοψηφίσματος, επίσης δεν χρειάζεται να συμμορφώνονται με την προθεσμία των 48 ωρών για την επεξεργασία κοινοποιήσεων σχετικά με πιθανές μη συμμορφούμενες πολιτικές διαφημίσεις που αφορούν τις εν λόγω εκλογές ή το δημοψήφισμα. Θα πρέπει, ωστόσο, να καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για την επεξεργασία της κοινοποίησης χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση 36 .

III)Κατά τον χειρισμό των κοινοποιήσεων, η πολύ μικρή επιχείρηση καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να διασφαλίσει ότι, όταν της ζητηθεί, το πρόσωπο που ενημερώνει τον εκδότη σχετικά με πιθανές μη συμμορφούμενες πολιτικές διαφημίσεις ενημερώνεται για τη συνέχεια που δόθηκε στην κοινοποίηση 37 .

IV)Όταν οι εθνικές αρχές ζητούν πληροφορίες για να επαληθεύσουν τη συμμόρφωση με τον κανονισμό, ισχύουν παρατεταμένες προθεσμίες για τις ΜΜΕ· οι εν λόγω ΜΜΕ καταβάλλουν εύλογες προσπάθειες για την παροχή των ζητούμενων πληροφοριών εντός 12 εργάσιμων ημερών και, μετέπειτα, χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση 38 .

V)Όταν οι εθνικές αρχές ζητούν πληροφορίες για να επαληθεύσουν τη συμμόρφωση με τον κανονισμό κατά τον τελευταίο μήνα πριν από εκλογές ή δημοψήφισμα, οι πολύ μικρές ή μικρές επιχειρήσεις πρέπει να παρέχουν τις πληροφορίες χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση και, αν είναι δυνατόν, πριν από την ημερομηνία των εκλογών ή του δημοψηφίσματος, σε σύγκριση με άλλους παρόχους για τους οποίους ισχύει προθεσμία 48 ωρών 39 .

VI)Οι ΜΜΕ μπορούν να ορίζουν εξωτερικό πρόσωπο ως σημείο επαφής τους για την επικοινωνία με τις αρμόδιες εθνικές αρχές 40 . 

(1)

 Σύμφωνα με τις ανάγκες που εξέφρασαν τα ενδιαφερόμενα μέρη κατά τις ειδικές διαβουλεύσεις που πραγματοποιήθηκαν μεταξύ Δεκεμβρίου 2024 και Απριλίου 2025, στο πλαίσιο της πρόσκλησης υποβολής στοιχείων, καθώς και σε εκείνες που επισημάνθηκαν στη μελέτη που εκπονήθηκε για την υποστήριξη της κατάρτισης των παρουσών κατευθυντήριων γραμμών.

(2)

Οι ειδικοί κανόνες για τις τεχνικές στόχευσης και παράδοσης διαφημίσεων που προβλέπονται στο κεφάλαιο III εφαρμόζονται στη χρήση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα για τους σκοπούς της στόχευσης ή της παράδοσης επιγραμμικών πολιτικών διαφημίσεων. Αυτό σημαίνει ότι οι σχετικές απαιτήσεις καλύπτουν επίσης τις εθνικές αρχές των κρατών μελών και τα θεσμικά όργανα και τους οργανισμούς της ΕΕ όταν συμμετέχουν σε τέτοιες δραστηριότητες ως υπεύθυνοι επεξεργασίας.

(3)

Παράγοντες (άλλοι πλην των υποψηφίων στις εκλογές) αναγνωρισμένοι από την εκλογική νομοθεσία ορισμένων κρατών μελών ως δικαιούμενοι να διεξάγουν τις δικές τους προεκλογικές εκστρατείες, κατά κανόνα κατόπιν καταχώρισής τους σε εποπτική αρχή.

(4)

Ως μέρος των πληροφοριών που απαιτούνται για τις ανακοινώσεις διαφάνειας, σύμφωνα με το άρθρο 12 παράγραφος 1 στοιχείο α) του κανονισμού.

(5)

Σύμφωνα με το άρθρο 2 παράγραφος 3 στοιχείο θ) του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, ο εν λόγω κανονισμός δεν θίγει τους κανόνες σχετικά με την παροχή ενδιάμεσων υπηρεσιών στην Ένωση οι οποίοι ορίζονται στον κανονισμό 2022/2065.

(6)

Ακόμη και αν οι πάροχοι που δεν εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900 επιλέγουν, για εμπορικούς λόγους, να μην παρέχουν πολιτική διαφημιστική προβολή, εξακολουθούν να ισχύουν γι’ αυτούς ειδικές υποχρεώσεις, όπως η υποχρέωση να ζητούν τις σχετικές δηλώσεις από αναδόχους, σύμφωνα με το άρθρο 7 παράγραφος 1 του κανονισμού.

(7)

Η διατύπωση αυτή ακολουθεί τον ορισμό των υπηρεσιών που παρέχεται στο άρθρο 57 της ΣΛΕΕ και χρησιμοποιείται και σε άλλες σχετικές ενωσιακές νομοθετικές πράξεις [βλ. την οδηγία 2006/123/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Δεκεμβρίου 2006, σχετικά με τις υπηρεσίες στην εσωτερική αγορά ή την οδηγία (ΕΕ) 2015/1535 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Σεπτεμβρίου 2015, για την καθιέρωση μιας διαδικασίας πληροφόρησης στον τομέα των τεχνικών προδιαγραφών και των κανόνων σχετικά με τις υπηρεσίες της κοινωνίας των πληροφοριών].

(8)

Βλ., για παράδειγμα, την απόφαση της 27ης Σεπτεμβρίου 1988, Humbel, C-263/86, EU:C:1988:451, σκέψη 17, και την απόφαση της 22ας Μαΐου 2003, Freskot, C-355/00, EU:C:2003:298, σκέψη 55.

(9)

Βλ., για παράδειγμα, την απόφαση της 19ης Οκτωβρίου 2023, QB κατά Ευρωπαϊκής Επιτροπής, C‑88/22 P, EU:C:2023:792, σκέψη 30.

(10)

Σύμφωνα με το άρθρο 3 στοιχείο ζ) του κανονισμού (ΕΕ) 2022/2065.

(11)

Στο σημείο 3.3.5 κατωτέρω παρέχονται περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τις ειδικές ευθύνες των παρόχων διαφημιστικής τεχνολογίας.

(12)

Για παράδειγμα, η οδηγία 2005/29/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές των επιχειρήσεων προς τους καταναλωτές στην εσωτερική αγορά.

(13)

Κατευθυντήριες γραμμές για την ερμηνεία και την εφαρμογή της οδηγίας 2005/29/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές των επιχειρήσεων προς τους καταναλωτές στην εσωτερική αγορά.

(14)

Οδηγία 2010/13/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 10ης Μαρτίου 2010, για τον συντονισμό ορισμένων νομοθετικών, κανονιστικών και διοικητικών διατάξεων των κρατών μελών σχετικά με την παροχή υπηρεσιών οπτικοακουστικών μέσων (οδηγία για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων).

(15)

Εκτός από τρεις μήνες πριν από εκλογές ή δημοψήφισμα, όπου, σύμφωνα με το άρθρο 5 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900, οι υπηρεσίες πολιτικής διαφημιστικής προβολής που αφορούν τις εν λόγω εκλογές ή το δημοψήφισμα δεν μπορούν να παρασχεθούν σε αναδόχους τρίτων χωρών, ανεξάρτητα από το συγκεκριμένο περιεχόμενο της διαφήμισης.

(16)

Οδηγία 2000/31/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 8ης Ιουνίου 2000, για ορισμένες νομικές πτυχές των υπηρεσιών της κοινωνίας της πληροφορίας, ιδίως του ηλεκτρονικού εμπορίου, στην εσωτερική αγορά («οδηγία για το ηλεκτρονικό εμπόριο») ( ΕΕ L 178 της 17.7.2000, σ. 1).

(17)

Κανονισμός (ΕΕ) 2022/2065 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 19ης Οκτωβρίου 2022, σχετικά με την ενιαία αγορά ψηφιακών υπηρεσιών και την τροποποίηση της οδηγίας 2000/31/ΕΚ (πράξη για τις ψηφιακές υπηρεσίες) (ΕΕ L 277 της 27.10.2022, σ. 1).

(18)

Η δημόσια επικοινωνία: 1) πρέπει να προέρχεται από τις δημόσιες αρχές των κρατών μελών ή από την ΕΕ ή από τα μέλη της κυβέρνησης των κρατών μελών· 2) πρέπει να αποσκοπεί στην παροχή επίσημων πληροφοριών· και 3) δεν ενδέχεται να επηρεάσει και δεν έχει σχεδιαστεί με σκοπό να επηρεάσει το αποτέλεσμα εκλογών ή δημοψηφίσματος, τη συμπεριφορά κατά την ψηφοφορία ή νομοθετική ή κανονιστική διαδικασία.

(19)

Όπως επιβεβαιώθηκε με την απόφαση του Δικαστηρίου, της 27ης Σεπτεμβρίου 1988, Humbel, C-263/86, EU:C:1988:451, σκέψη 17 και με την απόφαση του Δικαστηρίου, της 19ης Οκτωβρίου 2023, QB κατά Ευρωπαϊκής Επιτροπής, C‑88/22 P, EU:C:2023:792, σκέψη 30.

(20)

Όλες οι υποχρεώσεις που ορίζονται στο κεφάλαιο II δεν απευθύνονται αποκλειστικά στους εκδότες.

(21)

Όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 1) του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1141/2014.

(22)

Όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 2) του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1141/2014.

(23)

Όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο 3) του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 1141/2014.

(24)

Η γλώσσα θα μπορούσε να αποτελέσει σημαντικό δείκτη όσον αφορά τα μηνύματα που απευθύνονται μόνο σε επιλεγμένα ακροατήρια (π.χ. μειονότητες) ή επιλεγμένες γεωγραφικές περιοχές. Η γλώσσα θα πρέπει να νοείται ότι περιλαμβάνει κάθε γλώσσα που χρησιμοποιείται στην ΕΕ, δηλαδή όχι μόνο τις επίσημες γλώσσες της ΕΕ, αλλά και τις περιφερειακές διαλέκτους, τη νοηματική γλώσσα ή τις γλώσσες χωρών εκτός ΕΕ, και να χρησιμοποιεί κάθε μέσο επικοινωνίας ή κωδικοποίησης, όπως η γραφή Μπράιγ και άλλα μέσα.

(25)

Το άρθρο 7 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900 προβλέπει ότι οι ανάδοχοι παρέχουν και διασφαλίζουν την ακρίβεια των πληροφοριών που είναι απαραίτητες ώστε οι πάροχοι υπηρεσιών πολιτικής διαφημιστικής προβολής να συμμορφώνονται με το άρθρο 9 παράγραφος 1 στοιχεία α), δ), ε) και στ), το άρθρο 11 παράγραφος 1 στοιχεία α) έως δ) και το άρθρο 12 παράγραφος 1 στοιχεία α), β), γ), ε), η) και ια), πριν ή κατά τη διάρκεια της περιόδου δημοσίευσης, παράδοσης ή διάδοσης της πολιτικής διαφήμισης.

(26)

Βλ. επίσης, για παράδειγμα, την απόφαση της 8ης Μαρτίου 2016, Ελλάδα κατά Ευρωπαϊκής Επιτροπής, C‑431/14 P, EU:C:2016:145, σκέψη 32.

(27)

Στους οποίους έχει χορηγηθεί το καθεστώς αυτό σύμφωνα με το άρθρο 40 παράγραφος 8 του κανονισμού (ΕΕ) 2022/2065. Το άρθρο 17 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900 προσδιορίζει ποιες ενδιαφερόμενες οντότητες μπορούν να ζητήσουν τη διαβίβαση πληροφοριών και πώς. Στο πλαίσιο αυτό, εξουσιοδοτεί, μεταξύ άλλων, διαπιστευμένους ερευνητές, όπως ορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) 2022/2065, να ζητούν πληροφορίες σχετικά με τα άρθρα 9, 11 και 12 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900.

(28)

Οδηγία (ΕΕ) 2020/1828 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Νοεμβρίου 2020, σχετικά με τις αντιπροσωπευτικές αγωγές για την προστασία των συλλογικών συμφερόντων των καταναλωτών.

(29)

Εκτελεστικός κανονισμός (ΕΕ) 2025/1410 της Επιτροπής, της 9ης Ιουλίου 2025, σχετικά με τον μορφότυπο, το υπόδειγμα και τις τεχνικές προδιαγραφές των επισημάνσεων και των ανακοινώσεων διαφάνειας των πολιτικών διαφημίσεων σύμφωνα με τα άρθρα 11 και 12 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου.

(30)

Έως τις 10 Απριλίου 2026 η Επιτροπή θα εκδώσει εκτελεστική πράξη που θα καθορίζει τις ρυθμίσεις για τη λειτουργία του αποθετηρίου. Παράλληλα με τη δημιουργία του αποθετηρίου, η Επιτροπή μπορεί να εκδώσει περαιτέρω οδηγίες σχετικά με τη συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις που το αφορούν.

(31)

Οδηγία 2013/34/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2013, σχετικά με τις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις, τις ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις και συναφείς εκθέσεις επιχειρήσεων ορισμένων μορφών.

(32)

 Μπορεί επίσης να βασίζεται σ' αυτό δυνάμει του εν λόγω κανονισμού όταν ενεργεί ως εκδότης πολιτικής διαφημιστικής προβολής.

(33)

Άρθρο 9 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900.

(34)

Άρθρο 12 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900.

(35)

Άρθρο 14 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900.

(36)

Άρθρο 15 παράγραφος 7 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900.

(37)

Άρθρο 15 παράγραφος 6 στοιχείο β) του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900.

(38)

Άρθρο 16 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900.

(39)

Άρθρο 16 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900.

(40)

Άρθρο 16 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΕ) 2024/900.