Μπλε κάρτα της ΕΕ — είσοδος και διαμονή εργαζομένων υψηλής ειδίκευσης (από το 2023)

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Οδηγία (ΕΕ) 2021/1883 — προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπηκόων τρίτων χωρών με σκοπό την απασχόληση υψηλής ειδίκευσης

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΟΔΗΓΙΑΣ;

Η οδηγία καθορίζει τις προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής, καθώς και τα δικαιώματα, των υπηκόων* τρίτων χωρών και των οικογενειών τους:

• που διαμένουν για διάστημα μεγαλύτερο των τριών μηνών σε ένα κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ)·
• που εργάζονται σε ένα κράτος μέλος άλλο από εκείνο που τους χορήγησε πρώτο την μπλε κάρτα της ΕΕ.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας:

• Ισχύει για υπηκόους τρίτων χωρών οι οποίοι αιτούνται ή έχουν υποβάλει αίτηση για απασχόληση υψηλής ειδίκευσης σε ένα κράτος μέλος.
• Δεν ισχύει για υπηκόους τρίτων χωρών:
  • που αναζητούν διεθνή προστασία·
  • που διεξάγουν ερευνητικό έργο·
  • που τους έχει χορηγηθεί «το καθεστώς του επί μακρόν διαμένοντος» σε ένα κράτος μέλος·
  • που καλύπτονται από μια διεθνή συμφωνία η οποία επιτρέπει την προσωρινή διαμονή, παρέχει δικαιώματα ελεύθερης κυκλοφορίας ή των οποίων η απέλαση έχει ανασταλεί.
• Δεν επηρεάζει:
  • τους ευνοϊκότερους κανόνες στο δίκαιο της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων των διμερών και πολυμερών συμφωνιών·
  • το δικαίωμα των κρατών μελών να αποφασίζουν τον αριθμό των υπηκόων τρίτων χωρών που μπορούν να εισέρχονται στην επικράτειά τους.

Οι αιτούντες μπλε κάρτα της ΕΕ πρέπει να προσκομίζουν:

• μια έγκυρη σύμβαση εργασίας ή δεσμευτική προσφορά εργασίας που αφορά απασχόληση υψηλής ειδίκευσης για περίοδο τουλάχιστον έξι μηνών·
• έγγραφα που πιστοποιούν τα επαγγελματικά τους προσόντα·
• έγκυρο ταξιδιωτικό έγγραφο και, εφόσον απαιτείται, θεώρηση·
• αποδεικτικά στοιχεία ότι έχουν υποβάλει αίτηση ασφάλισης ασθενείας, εάν δεν καλύπτεται από τη σύμβαση.

Τα κράτη μέλη:

• απαιτούν να πληρούνται οι προϋποθέσεις που ορίζονται στο σχετικό εθνικό δίκαιο, στις συλλογικές συμβάσεις ή στις καθιερωμένες πρακτικές·
• διασφαλίζουν ότι το κατώτατο όριο μισθού που καθορίζουν, είναι τουλάχιστον ίσο, αλλά όχι υψηλότερο από 1,6 φορές επί του μέσου ακαθάριστου ετησίου μισθού. Ισχύει κατώτατο όριο της τάξης του 80 % για επαγγέλματα όπου παρουσιάζονται ελλείψεις και για πτυχιούχους τρίτων χωρών που αποφοίτησαν πρόσφατα (όχι πάνω από τρία έτη)·
• αποφασίζουν εάν οι αιτήσεις υποβάλλονται από τον υπήκοο τρίτης χώρας, τον εργοδότη ή από οποιονδήποτε από τους δύο·
• δύνανται να χρεώνουν τέλη, εφόσον δεν είναι δυσανάλογα υψηλά ή υπερβολικά, για τη διεκπεραίωση των αιτήσεων·
• καθιστούν εύκολα προσβάσιμα στους αιτούντες όλα τα δικαιολογητικά που απαιτούνται και τους σχετικούς όρους·
• ορίζουν σημεία επαφής για την παραλαβή και τη διαβίβαση των πληροφοριών.

Οι κανόνες απόρριψης καθορίζουν τα ακόλουθα:

• Τα κράτη μέλη πρέπει να απορρίπτουν αιτήσεις όταν:
  • τα κριτήρια εισδοχής δεν πληρούνται·
  • τα έγγραφα που προσκομίζονται είναι πλαστά·
  • ο αιτών θεωρείται απειλή για τη δημόσια τάξη, την ασφάλεια ή την υγεία·
  • κύριος σκοπός της επιχείρησης του εργοδότη είναι η εισαγωγή υπηκόων τρίτων χωρών.
• Τα κράτη μέλη δύνανται να απορρίπτουν αιτήσεις όταν:
  • μια κενή θέση μπορεί να πληρωθεί από εθνικό υπήκοο, πολίτη της ΕΕ ή πολίτη τρίτης χώρας που διαμένει νόμιμα στην ΕΕ·
  • ο εργοδότης δεν εκπληρώνει τις φορολογικές και άλλες νομικές υποχρεώσεις του, είναι χρεοκοπημένος, έχει περιέλθει σε κατάσταση αφερεγγυότητας ή απασχολεί παράνομα υπηκόους τρίτων χωρών·
  • η χώρα καταγωγής του αιτούντος έχει έλλειψη ειδικευμένου εργατικού δυναμικού στο συγκεκριμένο επάγγελμα.

Οι κανόνες ανάκλησης ή μη ανανέωσης καθορίζουν τα ακόλουθα.

• Τα κράτη μέλη πρέπει να ανακαλέσουν ή να αρνηθούν την ανανέωση μιας μπλε κάρτας όταν:
  • η κάρτα ή τα έγγραφα είναι πλαστά·
  • ο υπήκοος τρίτης χώρας δεν διαθέτει πλέον έγκυρη σύμβαση εργασίας ή τα απαραίτητα προσόντα ή δεν πληροί πλέον το κατώτατο όριο μισθού.
• Τα κράτη μέλη δύνανται να ανακαλέσουν ή να αρνηθούν την ανανέωση μιας μπλε κάρτας όταν:
  • η δημόσια τάξη, η δημόσια ασφάλεια ή η δημόσια υγεία βρίσκονται σε κίνδυνο·
  • ο εργοδότης δεν εκπληρώνει τις νομικές υποχρεώσεις του·
  • ο κάτοχος μπλε κάρτας δεν πληροί τις προϋποθέσεις όσον αφορά την προσωπική οικονομική κατάστασή του, τη διαμονή του καθώς και άλλες απαιτήσεις που αναφέρονται στην οδηγία.

Οι μπλε κάρτες:

• ισχύουν για τουλάχιστον 24 μήνες ή στην περίπτωση που η σύμβαση εργασίας είναι για μικρότερη περίοδο, για επιπλέον τρεις μήνες μετά τη λήξη της σύμβασης·
• παρέχουν στους κατόχους το δικαίωμα να εισέρχονται, να εισέρχονται εκ νέου και να διαμένουν στο κράτος μέλος, απολαμβάνοντας τα δικαιώματα που προβλέπονται στην παρούσα οδηγία.

Οι εργοδότες:

• επωφελούνται από την απλουστευμένη διαδικασία μπλε κάρτας εάν ένα κράτος μέλος τούς παρέχει καθεστώς αναγνώρισης·
• αντιμετωπίζουν αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές εθνικές κυρώσεις εάν δεν συμμορφώνονται με τις διατάξεις της νομοθεσίας.

Οι κάτοχοι μπλε κάρτας της ΕΕ:

• ενδέχεται να πρέπει να ενημερώσουν τις εθνικές αρχές για οποιαδήποτε αλλαγή εργοδότη ή συνθηκών κατά τους πρώτους 12 μήνες νόμιμης απασχόλησης·
• απολαύουν ίσης μεταχείρισης με τους υπηκόους της ΕΕ σε τομείς όπως συνθήκες απασχόλησης, ελευθερία του συνεταιρίζεσθαι, εκπαιδευτική και επαγγελματική κατάρτιση, αμοιβαία αναγνώριση διπλωμάτων, κοινωνική ασφάλιση και πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες·
• μπορούν να συνοδεύονται από μέλη της οικογένειάς τους που επίσης έχουν δικαίωμα στην εργασία·
• μπορούν να αποκτήσουν καθεστώς επί μακρόν διαμένοντος στην ΕΕ υπό συγκεκριμένους όρους·
• μετά τη νόμιμη διαμονή τους για τουλάχιστον 12 μήνες στο κράτος μέλος που εξέδωσε την μπλε κάρτα, μπορούν να μετακινηθούν, να ζήσουν και να εργαστούν με την οικογένειά τους σε άλλο κράτος μέλος.

Η οδηγία απαιτεί τα ακόλουθα.

• Τα κράτη μέλη πρέπει να παρέχουν στατιστικά στοιχεία σχετικά με τις μπλε κάρτες που χορηγήθηκαν, ανακλήθηκαν ή απορρίφθηκαν, καθώς και την αιτιολόγηση, έως τις 18 Νοεμβρίου 2025 και, εφεξής, ετησίως.
• Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να υποβάλλει εκθέσεις στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης έως τις 18 Νοεμβρίου 2026 σχετικά με την αξιολόγησή της όσον αφορά:
  • τον κατάλογο επαγγελμάτων υψηλής ειδίκευσης στο παράρτημα I και, εφεξής, να το επαναλαμβάνει ανά δυο έτη λαμβάνοντας υπόψη τις μεταβαλλόμενες ανάγκες στην αγορά εργασίας·
  • την εφαρμογή της οδηγίας, την πρόταση τροποποιήσεων, αν κρίνεται απαραίτητο, και, εφεξής, να το επαναλαμβάνει ανά τέσσερα έτη.

Η οδηγία:

• τροποποιεί την οδηγία (ΕΕ) 2016/801 σχετικά την είσοδο και διαμονή υπηκόων τρίτων χωρών με σκοπό την έρευνα, τις σπουδές, την πρακτική άσκηση, την εθελοντική υπηρεσία, τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και την απασχόληση εσωτερικών άμισθων βοηθών (au pair) (βλέπε σύνοψη)·
• καταργεί την αρχική οδηγία για την μπλε κάρτα, την οδηγία 2009/50/ΕΚ (βλέπε σύνοψη), από τις 19 Νοεμβρίου 2023.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Η ΟΔΗΓΙΑ;

Η οδηγία εφαρμόζεται από τις 17 Νοεμβρίου 2021 και πρέπει να γίνει νόμος στα κράτη μέλη έως τις 18 Νοεμβρίου 2023.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

• Η οδηγία επικαιροποιεί τους προγενέστερους κανόνες για την μπλε κάρτα. Παρέχει στην ΕΕ ένα στοχευμένο καθεστώς νόμιμης μετανάστευσης που μπορεί να ανταποκριθεί στις ελλείψεις δεξιοτήτων και διευκολύνει τους επαγγελματίες υψηλής ειδίκευσης να ενταχθούν στο εργατικό δυναμικό.
• Η οδηγία παρέχει ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο για την προσέλκυση ταλέντων, ενώ δίνεται η δυνατότητα σε κάθε κράτος μέλος να καθορίζει τον αριθμό των ατόμων που θα δεχθεί στην αγορά εργασίας του.
• Για περισσότερες πληροφορίες δείτε:
  • Μπλε κάρτα — Διαδικτυακή πύλη της ΕΕ για τη μετανάστευση (Ευρωπαϊκή Επιτροπή)
  • Μπλε κάρτα της ΕΕ: η Επιτροπή χαιρετίζει την πολιτική συμφωνία σχετικά με τους νέους κανόνες για μετανάστες εργάτες υψηλής ειδίκευσης — δελτίο Τύπου (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Οδηγία (ΕΕ) 2021/1883 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Οκτωβρίου 2021, σχετικά με τις προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής υπηκόων τρίτων χωρών με σκοπό την απασχόληση υψηλής ειδίκευσης, και την κατάργηση της οδηγίας 2009/50/ΕΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 382 της 28.10.2021, σ. 1–38).

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών σχετικά με ένα νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο [COM(2020) 609 final της 23.9.2020].

Οδηγία (ΕΕ) 2016/801 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Μαΐου 2016, σχετικά με τις προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής υπηκόων τρίτων χωρών με σκοπό την έρευνα, τις σπουδές, την πρακτική άσκηση, την εθελοντική υπηρεσία, τις ανταλλαγές μαθητών ή τα εκπαιδευτικά προγράμματα και την απασχόληση των εσωτερικών άμισθων βοηθών (au pair) (ΕΕ L 132 της 21.5.2016, σ. 21–57).

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις της οδηγίας (ΕΕ) 2016/801 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.

Οδηγία 2009/50/ΕΚ του Συμβουλίου, της 25ης Μαΐου 2009, σχετικά με τις προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής υπηκόων τρίτων χωρών με σκοπό την απασχόληση υψηλής ειδίκευσης (ΕΕ L 155 της 18.6.2009, σ. 17–29).

τελευταία ενημέρωση 16.12.2021