Το άρθρο 13 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΣΕΕ) απαριθμεί τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και ορίζει ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα επικουρούνται από την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ) και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών (ΕτΠ), που ασκούν συμβουλευτικά καθήκοντα.
Το άρθρο 300 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) ορίζει ότι η ΕτΠ απαρτίζεται από αντιπροσώπους των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης και περιφερειακής διοίκησης, οι οποίοι είτε είναι εκλεγμένα μέλη οργανισμού τοπικής αυτοδιοίκησης ή περιφερειακής διοίκησης είτε ευθύνονται πολιτικώς έναντι εκλεγμένης συνέλευσης. Τα μέλη της ΕτΠ δεν δεσμεύονται από καμία επιτακτική εντολή και απολαμβάνουν πλήρη ανεξαρτησία κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους, προς το γενικό συμφέρον της ΕΕ.
Το άρθρο 305 της ΣΛΕΕ ορίζει τον μέγιστο αριθμό μελών της ΕτΠ στα 350 και προβλέπει ότι το Συμβούλιο εγκρίνει ομόφωνα απόφαση με την οποία καθορίζεται η σύνθεση της ΕτΠ. Το Συμβούλιο διορίζει τα μέλη και τα αναπληρωματικά μέλη για πενταετή θητεία σύμφωνα με τις προτάσεις που υποβάλλει κάθε κράτος μέλος της ΕΕ. Εάν λήξει η πολιτική εντολή δυνάμει της οποίας έχουν προταθεί, λήγει και η θητεία τους στην ΕτΠ και αντικαθίστανται για το υπόλοιπο της θητείας με την ίδια διαδικασία. Κανένα μέλος της ΕτΠ δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα και μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Το άρθρο 306 της ΣΛΕΕ ορίζει ότι η ΕτΠ διορίζει, μεταξύ των μελών της, τον πρόεδρο και το προεδρείο της για περίοδο δυόμισι ετών. Εκχωρεί στην ΕτΠ την εξουσία να καταρτίζει τον εσωτερικό της κανονισμό. Η ΕτΠ συγκαλείται από τον πρόεδρό της κατόπιν αιτήματος του Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου ή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Μπορεί επίσης να συνεδριάσει με δική της πρωτοβουλία.
Το άρθρο 307 της ΣΛΕΕ υποχρεώνει το Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Επιτροπή να ζητούν τη γνώμη της ΕτΠ στις περιπτώσεις που προβλέπονται από τις συνθήκες ή όποτε το κρίνουν απαραίτητο, ιδίως για ζητήματα που αφορούν τη διασυνοριακή συνεργασία. Οι γνωμοδοτήσεις της ΕτΠ πρέπει να διαβιβάζονται στο Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Επιτροπή.
Ο εσωτερικός κανονισμός καθορίζει τον τρόπο λειτουργίας και οργάνωσης της ΕτΠ.

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Μέλη

Τα μέλη της ΕτΠ προτείνονται από τις κυβερνήσεις των 27 κρατών μελών της ΕΕ και διορίζονται από το Συμβούλιο για περίοδο 5 ετών. Η απόφαση (ΕE) 2019/852 του Συμβουλίου καθορίζει τον αριθμό των μελών στα 329 έπειτα από την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ.

Οι εθνικές αντιπροσωπείες των μελών αντικατοπτρίζουν τις γενικές πολιτικές, γεωγραφικές και τοπικές/περιφερειακές ισορροπίες κάθε κράτους μέλους ως εξής:

Γερμανία, Γαλλία και Ιταλία: 24 η κάθε μία·
Ισπανία και Πολωνία: 21 η κάθε μία·
Ρουμανία: 15·
Βέλγιο, Βουλγαρία, Τσεχία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ολλανδία, Αυστρία, Πορτογαλία και Σουηδία: 12 η κάθε μία·
Δανία, Ιρλανδία, Κροατία, Λιθουανία, Σλοβακία και Φινλανδία: εννέα η κάθε μία·
Εσθονία, Λετονία και Σλοβενία: επτά η κάθε μία·
Κύπρος και Λουξεμβούργο: έξι η κάθε μία·
Μάλτα: πέντε.

Επίσης, τα μέλη συγκροτούν πολιτικές ομάδες που αντικατοπτρίζουν τις πολιτικές τους πεποιθήσεις.

Ο ρόλος της ΕτΠ στη νομοθετική διαδικασία

Το Συμβούλιο και η Επιτροπή πρέπει να διαβουλεύονται με την ΕΤΠ πριν λάβουν αποφάσεις σχετικά με:
- την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή, τα Διαρθρωτικά Ταμεία, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο·
- την απασχόληση και την κοινωνική πολιτική·
- την εκπαίδευση, την νεολαία, τον επαγγελματική κατάρτιση, πολιτισμό και τον αθλητισμό·
- το περιβάλλον, την ενέργεια και την κλιματική αλλαγή·
- τις μεταφορές και τα διευρωπαϊκά δίκτυα· και
- τη δημόσια υγεία.
Το Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Επιτροπή μπορούν επίσης να ζητούν τη γνώμη της ΕτΠ για κάθε άλλο θέμα που κρίνουν σκόπιμο. Η ΕτΠ μπορεί να εκδίδει γνωμοδοτήσεις με δική της πρωτοβουλία εφόσον θεωρεί σχετικό κάποιο ζήτημα.
Η ΕτΠ ενημερώνεται όταν ζητείται η γνώμη της ΕΟΚΕ, και μπορεί επίσης να εκδίδει γνώμη για το ίδιο ζήτημα εφόσον κρίνει ότι πραγματεύεται περιφερειακά συμφέροντα.
Η ΕτΠ δύναται να προσφεύγει στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης εάν κρίνει ότι:
- δεν έχει ζητηθεί η γνώμη της όταν θα έπρεπε (σύμφωνα με το άρθρο 263 της ΣΛΕΕ)·
- δεν εφαρμόστηκαν ορθά οι διαδικασίες διαβούλευσης.
Βάσει του Πρωτοκόλλου αριθ. 2 που προσαρτάται στις συνθήκες (άρθρο 8) σχετικά με την εφαρμογή των αρχών της επικουρικότητας και της αναλογικότητας, η ΕτΠ μπορεί επίσης να ζητεί από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης να εκτιμήσει εάν μια νομοθετική πράξη που απαιτούσε τη γνωμοδότηση της ΕτΠ πριν την έγκρισή της συνάδει με την αρχή της επικουρικότητας.

Οργάνωση των εργασιών

Οι επιτροπές εκπονούν σχέδια γνωμοδοτήσεων, εκθέσεων και ψηφισμάτων που στη συνέχεια εγκρίνονται στη σύνοδο ολομέλειας. Οι έξι επιτροπές είναι οι εξής:

Η σύνθεση των επιτροπών είναι ανάλογη με τη συνολική σύνθεση της ΕτΠ. Κάθε μέλος συμμετέχει σε τουλάχιστον μία επιτροπή, αλλά όχι σε περισσότερες από δύο επιτροπές. Μπορούν να γίνονται εξαιρέσεις για μέλη από κράτη μέλη που έχουν λιγότερα μέλη από τον αριθμό των επιτροπών. Οι συνεδριάσεις των επιτροπών συνήθως είναι δημόσιες.

Η προεδρία των συνόδων ολομέλειας ασκείται από τον/την πρόεδρο της ΕτΠ και οι αποφάσεις λαμβάνονται με πλειοψηφία, εκτός εάν ο εσωτερικός κανονισμός προβλέπει άλλως. Κατά κανόνα, οι σύνοδοι μεταδίδονται διαδικτυακά. Η ολομέλεια εγκρίνει:

γνωμοδοτήσεις, εκθέσεις και ψηφίσματα·
τα σχεδίου κατάστασης των προβλεπόμενων εσόδων και δαπανών της ΕτΠ·
τις πολιτικές προτεραιότητες της ΕτΠ κατά την έναρξη κάθε πενταετούς θητείας·

Επίσης:

εκλέγει τον πρόεδρο, τον πρώτο αντιπρόεδρο και τα υπόλοιπα μέλη του Προεδρείου·
συγκροτεί επιτροπές πολιτικής εντός του οργάνου·
εγκρίνει και αναθεωρεί τον εσωτερικό κανονισμό·
αποφαίνεται για την άσκηση προσφυγής στο Δικαστήριο.

Το Προεδρείο καταρτίζει το πολιτικό πρόγραμμα της ΕτΠ και επιβλέπει την υλοποίησή του. Επιπλέον, συντονίζει τις εργασίες της συνόδου ολομέλειας και των επιτροπών. Απαρτίζεται από τον πρόεδρο, τον πρώτο αντιπρόεδρο, 27 άλλους αντιπροέδρους (έναν για κάθε κράτος μέλος), άλλα 26 μέλη και τους προέδρους των πολιτικών ομάδων.

Ο πρόεδρος εκπροσωπεί την ΕτΠ και διευθύνει τις εργασίες της.

Οι διαπεριφερειακές ομάδες είναι πλατφόρμες στις οποίες τοπικές και περιφερειακές αρχές των κρατών μελών, και όχι μόνο, μπορούν να ανταλλάσσουν απόψεις και να αναπτύσσουν νέες ιδέες. Οι ομάδες αποτελούνται από τουλάχιστον 10 μέλη της ΕτΠ από τουλάχιστον τέσσερις χώρες ή από μια ομάδα περιφερειών που εκπροσωπούν κάποιο πρόγραμμα διασυνοριακής συνεργασίας. Έχουν δημιουργηθεί για ορισμένα ζητήματα, όπως το Brexit, η υγεία και οι νησιωτικές περιοχές.

Η ΕτΠ συντονίζει επίσης δίκτυα ώστε να καταστεί δυνατή η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών μεταξύ περιφερειών και πόλεων.

Γενική Γραμματεία

Η ΕτΠ διαθέτει Γενική Γραμματεία υπό τη διεύθυνση ενός γενικού γραμματέα. Ο γενικός γραμματέας διορίζεται από το Προεδρείο με πλειοψηφία δύο τρίτων των μελών του για διάστημα 5 ετών, και διασφαλίζει την εκτέλεση των αποφάσεων που λαμβάνει το Προεδρείο ή ο πρόεδρος.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ;

Ο κανονισμός διαδικασίας εφαρμόζεται από τις 22 Ιουλίου 2023.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Η ΕτΠ εδρεύει στις Βρυξέλλες και μοιράζεται ορισμένες από τις υπηρεσίες της μόνιμης γραμματείας της (όσες συνδέονται με τις υλικοτεχνικές υποδομές, την ΤΠΕ και τη μετάφραση) με την ΕΟΚΕ.

Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε:

ΕτΠ (Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών).

ΒΑΣΙΚΑ ΚΕΙΜΕΝΑ

Ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση — Τίτλος III — Διατάξεις περί των θεσμικών οργάνων — Άρθρο 13 (ΕΕ C 202 της 7.6.2016, σ. 22).

Ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Μέρος έκτο — Θεσμικές και δημοσιονομικές διατάξεις — Τίτλος I — Θεσμικές διατάξεις — Κεφάλαιο 3 — Τα συμβουλευτικά όργανα της Ένωσης Άρθρο 300 (ΕΕ C 202 της 7.6.2016, σ. 177).

Ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Μέρος έκτο — Θεσμικές και δημοσιονομικές διατάξεις — Τίτλος I — Θεσμικές διατάξεις — Κεφάλαιο 3 — Τα συμβουλευτικά όργανα της Ένωσης — Τμήμα 2 — Η Επιτροπή των Περιφερειών — Άρθρο 305 (πρώην άρθρο 263, δεύτερο, τρίτο και τέταρτο εδάφιο, της ΣΕΚ) (ΕΕ C 202 της 7.6.2016, σ. 178-179).

Ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Μέρος έκτο — Θεσμικές και δημοσιονομικές διατάξεις — Τίτλος I — Θεσμικές διατάξεις — Κεφάλαιο 3 — Τα συμβουλευτικά όργανα της Ένωσης — Τμήμα 2 — Η Επιτροπή των Περιφερειών — Άρθρο 306 (πρώην άρθρο 264 της ΣΕΚ) (ΕΕ C 202 της 7.6.2016, σ. 179).

Ενοποιημένη απόδοση της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Μέρος έκτο — Θεσμικές και δημοσιονομικές διατάξεις — Τίτλος I — Θεσμικές διατάξεις — Κεφάλαιο 3 — Τα συμβουλευτικά όργανα της Ένωσης — Τμήμα 2 — Η Επιτροπή των Περιφερειών — Άρθρο 307 (πρώην άρθρο 265 της ΣΕΚ) (ΕΕ C 202 της 7.6.2016, σ. 179).

Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών — Εσωτερικός κανονισμός (ΕΕ L 184 της 21.7.2023, σ. 83-108).

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Απόφαση (ΕΕ) 2020/102 του Συμβουλίου, της 20ής Ιανουαρίου 2020, για τον διορισμό των τακτικών και αναπληρωματικών μελών της Επιτροπής των Περιφερειών για την περίοδο από 26 Ιανουαρίου 2020 έως 25 Ιανουαρίου 2025 (ΕΕ L 20 της 24.1.2020, σ. 2-16).

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις της απόφασης 2020/102 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη απόδοση αποτελεί απλώς εργαλείο τεκμηρίωσης.

Κώδικας Δεοντολογίας των μελών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών (ΕΕ L 20 της 24.1.2020, σ. 17-23).

Απόφαση (EE) 2019/852 του Συμβουλίου, της 21ης Μαΐου 2019, για τον καθορισμό της σύνθεσης της Επιτροπής των Περιφερειών (ΕΕ L 139 της 27.5.2019, σ. 13-14).

τελευταία ενημέρωση 08.09.2023

Top

All