Εποπτεία της αγοράς και συμμόρφωση των προϊόντων

 

ΣΥΝΟΨΗ ΤΟΥ ΑΚΟΛΟΥΘΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Κανονισμός (ΕΕ) 2019/1020 — εποπτεία της αγοράς και συμμόρφωση των προϊόντων

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ;

• Αποσκοπεί στη βελτίωση του τρόπου λειτουργίας της αρχής της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων μέσω της ενίσχυσης της εποπτείας της αγοράς* για προϊόντα που εμπίπτουν στη νομοθεσία εναρμόνισης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ). Επιτυγχάνεται έτσι υψηλό επίπεδο προστασίας της υγείας και της ασφάλειας γενικότερα, αλλά και στον χώρο εργασίας, και προστατεύονται οι καταναλωτές, το περιβάλλον, η δημόσια ασφάλεια καθώς και άλλοι τομείς δημόσιου συμφέροντος.
• Θεσπίζει κανόνες και διαδικασίες για τους οικονομικούς φορείς* και καθιερώνει ένα σύστημα ελέγχου για τη συνεργασία τους με τις εποπτικές αρχές.
• Παράλληλα, καθιερώνει ελέγχους σε προϊόντα που εισάγονται στην ΕΕ.
• Διαγράφει και αντικαθιστά τα άρθρα 15 έως 29 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 765/2008 (βλέπε σύνοψη του εγγράφου Διαπίστευση και εποπτεία της αγοράς) και τροποποιεί την οδηγία 2004/42/ΕΚ και τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 305/2011 (βλέπε σύνοψη του εγγράφου Προϊόντα του τομέα δομικών κατασκευών).

ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ

Ο κανονισμός εφαρμόζεται στα προϊόντα:

• που εμπίπτουν στη νομοθεσία εναρμόνισης της ΕΕ (και ορίζονται στο παράρτημα I)·
• που εισάγονται στην ΕΕ και δεν υπάγονται σε κάποια ειδική νομοθεσία.

Ορισμένα προϊόντα μπορεί να μη διατίθενται προς πώληση στους καταναλωτές της ΕΕ χωρίς την ύπαρξη οικονομικού φορέα εγκατεστημένου στην ΕΕ ο οποίος:

• διατηρεί δηλώσεις επιδόσεων και συμμόρφωσης ΕΕ και, εφόσον ζητηθεί, θέτει στη διάθεση των αρχών τις δηλώσεις αυτές και τον τεχνικό φάκελο·
• ενημερώνει τις αρχές εάν θεωρήσει ότι κάποιο προϊόν ενέχει κινδύνους·
• συνεργάζεται με τις αρχές, εφόσον του ζητηθεί, μέσω της άμεσης λήψης διορθωτικών μέτρων —από τη διόρθωση της ατέλειας έως την ανάκληση ή την καταστροφή του προϊόντος— σε περίπτωση που ένα προϊόν θεωρηθεί μη συμμορφούμενο, ενώ παράλληλα βοηθάει στην εξάλειψη ή στον περιορισμό των κινδύνων·
• αναγράφει το όνομα και τα στοιχεία επικοινωνίας του στο προϊόν, στη συσκευασία του ή σε συνοδευτικό έγγραφο.

Οι αρχές εποπτείας της αγοράς:

• διενεργούν αποτελεσματική εποπτεία στα προϊόντα που πωλούνται επιγραμμικά και απογραμμικά·
• διεξάγουν κατάλληλους ελέγχους των σχετικών εγγράφων και φυσικούς ή εργαστηριακούς ελέγχους προϊόντων, συνεκτιμώντας την πιθανή επικινδυνότητα·
• αναλαμβάνουν δράση σε περίπτωση που ένα προϊόν, το οποίο έχει εγκατασταθεί καταλλήλως, συντηρείται και χρησιμοποιείται για τον προβλεπόμενο σκοπό:
  • μπορεί να βλάψει την υγεία και την ασφάλεια των τελικών χρηστών,
  • δεν συμμορφώνεται με τη νομοθεσία της ΕΕ·
• φροντίζουν ώστε οι οικονομικοί φορείς να λάβουν διορθωτικά μέτρα όταν τους ζητηθεί και αναλαμβάνουν δράση σε περίπτωση που οι δεύτεροι δεν το πράξουν·
• θεσπίζουν διαδικασίες για την παρακολούθηση της διαχείρισης καταγγελιών και εκθέσεων, καθώς και για την επαλήθευση της λήψης από τους οικονομικούς φορείς διορθωτικών μέτρων·
• διασφαλίζουν υψηλό επίπεδο διαφάνειας και δημοσιοποιούν κάθε πληροφορία που κρίνουν συναφή, ώστε να προστατεύουν τα συμφέροντα των τελικών χρηστών·
• ενημερώνουν τους οικονομικούς φορείς για τους λόγους των αποφάσεών τους, παρέχοντάς τους έτσι την ευκαιρία να απαντήσουν·
• γνωστοποιούν άμεσα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στις άλλες χώρες της ΕΕ τυχόν μέτρα που έλαβαν εάν αυτά μπορεί να έχουν επιπτώσεις σε άλλες χώρες- μέλη·
• μπορούν να ζητήσουν από συναδέλφους τους από την ΕΕ να συνδράμουν στις έρευνες και στην επιβολή και να συμμετάσχουν σε αξιολογήσεις από ομοτίμους για τη βελτίωση της συνολικής αποτελεσματικότητας του συστήματος·
• διαθέτουν εξουσίες που τους επιτρέπουν:
  • να κινούν έρευνες με δική τους πρωτοβουλία,
  • να απαιτούν από τους οικονομικούς φορείς να παρέχουν συναφή έγγραφα, δεδομένα και πληροφορίες για τις αλυσίδες εφοδιασμού, τα δίκτυα διανομής, τα μοντέλα του προϊόντος και την κυριότητα των ιστότοπων,
  • να διενεργούν χωρίς προειδοποίηση επιτόπιες επιθεωρήσεις και φυσικούς ελέγχους,
  • να εισέρχονται σε εγκαταστάσεις, εδάφη ή μεταφορικά μέσα που χρησιμοποιεί ο οικονομικός φορέας,
  • να αγοράζουν δείγματα του προϊόντος με καλυμμένη ταυτότητα,
  • να ζητούν από τους οικονομικούς φορείς να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης, ή για να εξαλείψουν ενδεχόμενο κίνδυνο,
  • να απαγορεύουν ή να περιορίζουν τη διάθεση ενός προϊόντος και να διατάζουν την απόσυρση ή ανάκλησή του,
  • να επιμένουν, σε περίπτωση σοβαρού κινδύνου, στην αφαίρεση περιεχομένου που αφορά ένα προϊόν από κάποιον ιστότοπο ή να απαιτούν να συνοδεύεται αυτό από προειδοποίηση,
  • να λαμβάνουν μέτρα, μεταξύ άλλων και κυρώσεις, σε βάρος των οικονομικών φορέων που δεν δρουν καταλλήλως.

Οι χώρες της ΕΕ:

• εκχωρούν σε μία ή περισσότερες αρχές τις εξουσίες εποπτείας της αγοράς, έρευνας και επιβολής·
• ορίζουν ένα ενιαίο γραφείο σύνδεσης για την εκπροσώπηση των αρχών εποπτείας και για την κοινοποίηση της εθνικής στρατηγικής τους·
• εξασφαλίζουν στις αρχές και στο γραφείο επαρκείς δημοσιονομικούς και λοιπούς πόρους·
• μπορούν να επιτρέψουν στις αρχές εποπτείας να απαιτήσουν από κάποιον οικονομικό φορέα το σύνολο των εξόδων που προκύπτουν κατά την τακτοποίηση των ζητημάτων μη συμμόρφωσης·
• χαράσσουν μια κεντρική, εθνική στρατηγική εποπτείας της αγοράς κάθε τέσσερα χρόνια, ξεκινώντας από τις 16 Ιουλίου 2022, για την προαγωγή μιας συνεπούς, συνολικής και ολοκληρωμένης προσέγγισης στην εποπτεία της αγοράς. Η στρατηγική οφείλει να περιλαμβάνει:
  • δεδομένα για τα μη συμμορφούμενα προϊόντα,
  • τομείς προτεραιότητας για την επιβολή της νομοθεσίας της ΕΕ,
  • δράσεις επιβολής με στόχο τον περιορισμό της συχνότητας της μη συμμόρφωσης,
  • αξιολόγηση της συνεργασίας μεταξύ των αρχών σε άλλες χώρες της ΕΕ·
• παρέχουν δωρεάν στους οικονομικούς φορείς, έπειτα από δικό τους αίτημα, πληροφορίες για την εφαρμογή σε εθνικό επίπεδο της νομοθεσίας εναρμόνισης της ΕΕ σχετικά με τα προϊόντα·
• επιβάλλουν αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές κυρώσεις και τις κοινοποιούν στην Επιτροπή έως τις 16 Οκτωβρίου 2021.

Η Επιτροπή:

• μεριμνά ώστε η δικτυακή πύλη «Η Ευρώπη σου» να παρέχει στους χρήστες εύκολη και επιγραμμική πρόσβαση σε πληροφορίες σχετικές με τις απαιτήσεις, τα δικαιώματα, τις υποχρεώσεις και τους κανόνες που καθορίζονται από την ΕΕ για κάθε προϊόν·
• εκδίδει εκτελεστικές πράξεις·
• υποστηρίζει το Ενωσιακό Δίκτυο Συμμόρφωσης των Προϊόντων (βλ. παρακάτω) σε όλες του τις δραστηριότητες·
• διατηρεί σύστημα πληροφορικής για την αποθήκευση και επεξεργασία όλων των δεδομένων που συλλέγονται·
• υποβάλλει έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή έως την 31η Δεκεμβρίου 2026, και στη συνέχεια κάθε πέντε χρόνια, σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού.

Υπάρχουν ειδικοί κανόνες για τα εισαγόμενα προϊόντα:

• οι χώρες της ΕΕ ορίζουν αρχές που διαθέτουν τις αναγκαίες εξουσίες για τον έλεγχο των εισαγωγών·
• οι αρχές εποπτείας της αγοράς τούς παρέχουν πληροφορίες για προϊόντα και οικονομικούς φορείς σε περίπτωση που έχει εντοπιστεί υψηλός κίνδυνος μη συμμόρφωσης·
• οι αρχές μπορούν να κατάσχουν ένα προϊόν αν δεν συνοδεύεται από τα απαραίτητα έγγραφα ή αν υπάρχουν φόβοι ότι ενέχει σοβαρούς κινδύνους για την υγεία, την ασφάλεια, το περιβάλλον ή το δημόσιο συμφέρον, και να επιτρέπουν τη διάθεσή του όταν πληροί ορισμένες προϋποθέσεις.

Ο κανονισμός:

• θεσπίζει ένα Ενωσιακό Δίκτυο Συμμόρφωσης των Προϊόντων. Το δίκτυο:
  • ενισχύει τη συνεργασία μεταξύ των αρχών εποπτείας και της Επιτροπής·
  • αποτελείται από εκπροσώπους και εμπειρογνώμονες της Επιτροπής και των χωρών της ΕΕ·
  • οργανώνει μια σειρά δραστηριότητες για τη βελτίωση της εποπτείας της αγοράς σε ολόκληρη την ΕΕ.

ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΕΦΑΡΜΟΖΕΤΑΙ Ο ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ;

Εφαρμόζεται από τις 16 Ιουλίου 2021. Ωστόσο, τα άρθρα 29, 30, 31, 32, 33 (για το Ενωσιακό Δίκτυο Συμμόρφωσης των Προϊόντων) και 36 (για τις χρηματοδοτικές δραστηριότητες) εφαρμόζονται από την 1η Ιανουαρίου 2021.

ΓΕΝΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ

Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε:

• Εποπτεία της αγοράς για τα προϊόντα (Ευρωπαϊκή Επιτροπή).

ΒΑΣΙΚΟΙ ΟΡΟΙ

ΒΑΣΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Κανονισμός (ΕΕ) 2019/1020 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 2019, για την εποπτεία της αγοράς και τη συμμόρφωση των προϊόντων και για την κατάργηση της οδηγίας 2004/42/ΕΚ και των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 765/2008 και (ΕΕ) αριθ. 305/2011 (ΕΕ L 169 της 25.6.2019, σ. 1-44)

ΣΥΝΑΦΗ ΚΕΙΜΕΝΑ

Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 305/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Μαρτίου 2011, για τη θέσπιση εναρμονισμένων όρων εμπορίας προϊόντων του τομέα των δομικών κατασκευών και για την κατάργηση της οδηγίας 89/106/ΕΟΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 88 της 4.4.2011, σ. 5-43)

Οι διαδοχικές τροποποιήσεις του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 305/2011 έχουν ενσωματωθεί στο αρχικό κείμενο. Αυτή η ενοποιημένη έκδοση αποτελεί απλώς βοήθημα τεκμηρίωσης.

Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 765/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 9ης Ιουλίου 2008, για τον καθορισμό των απαιτήσεων διαπίστευσης και εποπτείας της αγοράς όσον αφορά την εμπορία των προϊόντων και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 339/93 του Συμβουλίου (ΕΕ L 218 της 13.8.2008, σ. 30-47)

Οδηγία 2004/42/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Απριλίου 2004, για τον περιορισμό των εκπομπών πτητικών οργανικών ενώσεων που οφείλονται στη χρήση οργανικών διαλυτών σε χρώματα διακόσμησης και βερνίκια και σε προϊόντα φανοποιίας αυτοκινήτων και για την τροποποίηση της οδηγίας 1999/13/ΕΚ (ΕΕ L 143 της 30.4.2004, σ. 87-96)

Βλέπε ενοποιημένη έκδοση.

τελευταία ενημέρωση 30.08.2019