ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 14.7.2021

COM(2021) 568 final

2021/0206(COD)

Πρόταση

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για τη σύσταση Κοινωνικού Ταμείου για το Κλίμα

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

•Αιτιολόγηση και στόχοι της πρότασης

Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία 1 (στο εξής: η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία) εγκαινίασε μια νέα αναπτυξιακή στρατηγική για την Ευρωπαϊκή Ένωση που αποσκοπεί στη μετατροπή της Ένωσης σε βιώσιμη, πιο δίκαιη και πιο ευημερούσα κοινωνία, με μια σύγχρονη, αποδοτική ως προς τη χρήση των πόρων και ανταγωνιστική οικονομία, με μηδενικές καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου το 2050 και όπου η οικονομική ανάπτυξη είναι αποσυνδεδεμένη από τη χρήση πόρων. Η ανακοίνωση επανεκφράζει τη φιλοδοξία της Επιτροπής να αυξήσει τη φιλοδοξία της για το κλίμα και να καταστήσει την Ευρώπη την πρώτη κλιματικά ουδέτερη ήπειρο έως το 2050. Η αναγκαιότητα και η αξία της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας έχουν σαφώς αυξηθεί λόγω των πολύ σοβαρών επιπτώσεων της πανδημίας COVID-19 στην υγεία και την κοινωνική και οικονομική ευημερία των πολιτών της Ένωσης.

Με βάση τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και μια ολοκληρωμένη εκτίμηση επιπτώσεων, η ανακοίνωση της Επιτροπής, του Σεπτεμβρίου 2020, με τίτλο Ενίσχυση της κλιματικής φιλοδοξίας της Ευρώπης για το 2030 2 (στο εξής: σχέδιο κλιματικών στόχων για το 2030) προτείνει να ενισχυθεί η φιλοδοξία της Ένωσης και παρουσιάζει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την αύξηση του δεσμευτικού στόχου της Ένωσης για το 2030 σε μείωση των καθαρών εκπομπών τουλάχιστον της τάξης του 55 %, με υπεύθυνο τρόπο. Η αύξηση του επιπέδου φιλοδοξίας για το 2030 προσφέρει μεγαλύτερη σιγουριά στους φορείς χάραξης πολιτικής και στους επενδυτές, έτσι ώστε οι αποφάσεις που θα λαμβάνονται τα επόμενα χρόνια να μη συνεπάγονται εγκλωβισμό σε επίπεδα εκπομπών ασυμβίβαστα με τον στόχο της Ένωσης για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050. Ο αυξημένος στόχος της Ένωσης για το 2030 είναι σύμφωνος με τον στόχο της συμφωνίας του Παρισιού που υπογράφηκε στο πλαίσιο της Σύμβασης-Πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (UNFCCC) (στο εξής: Συμφωνία του Παρισιού) 3 να διατηρηθεί η αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας αρκετά κάτω από τους 2°C με επιδίωξη τον περιορισμό της στους 1,5 °C.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τον νέο δεσμευτικό στόχο της Ένωσης για το 2030 κατά τη σύνοδο του Δεκεμβρίου 2020 4 . Στις 25 Μαΐου 2021, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαίωσε τα συμπεράσματα αυτά και κάλεσε την Επιτροπή να υποβάλει γρήγορα τη δέσμη νομοθετικών μέτρων της μαζί με μια διεξοδική εξέταση των περιβαλλοντικών, οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων σε επίπεδο κρατών μελών. Τόσο η κλιματική ουδετερότητα της Ένωσης έως το 2050 όσο και η ενδιάμεση μείωση των καθαρών εκπομπών κατά τουλάχιστον 55 % έως το 2030 κατοχυρώνονται στον κανονισμό (ΕΕ) 2021/1119 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 5 (στο εξής: ευρωπαϊκός νόμος για το κλίμα).

Προκειμένου να εφαρμοστεί ο ευρωπαϊκός νόμος για το κλίμα και τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, η Επιτροπή επανεξέτασε τη νομοθεσία για το κλίμα και την ενέργεια που ισχύει σήμερα και προτείνει τη δέσμη νομοθετικών μέτρων «Προσαρμογή στον στόχο του 55 %» (Fit for 55).

Η αυξημένη φιλοδοξία της Ένωσης για το κλίμα σημαίνει επίσης ότι πρέπει να αυξηθεί η συμβολή από όλους τους τομείς. Για τον σκοπό αυτό, προτείνεται η εμπορία δικαιωμάτων εκπομπών για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές ως μέρος της αναθεώρησης της οδηγίας 2003/87/ΕΚ 6 (στο εξής: οδηγία ΕΔΕ). Θα πρέπει να προσφέρει ένα επιπλέον οικονομικό κίνητρο για τη μείωση της άμεσης κατανάλωσης ορυκτών καυσίμων και, ως εκ τούτου, να συμβάλει στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Η καθιέρωση μιας τιμής αγοράς για τον άνθρακα σε αυτούς τους δύο τομείς σε συνδυασμό με άλλα μέτρα θα πρέπει μεσοπρόθεσμα να μειώσουν το κόστος για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές και θα προσφέρουν νέες ευκαιρίες για νέες επενδύσεις και θέσεις εργασίας που θα αξιοποιηθούν πλήρως εφόσον υπάρχουν οι κατάλληλες πολιτικές για την αγορά εργασίας και τις δεξιότητες, όπως αυτές που υποστηρίζονται σε επίπεδο ΕΕ από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ (ΕΚΤ+) που θεσπίστηκε με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2021/1057 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 7 και το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης που θεσπίστηκε σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2021/1056 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 8 .

Η αύξηση της τιμής των ορυκτών καυσίμων θα έχει ωστόσο σημαντικές κοινωνικές και διανεμητικές επιπτώσεις που μπορεί να επηρεάσουν δυσανάλογα τα ευάλωτα νοικοκυριά, τις ευάλωτες μικροεπιχειρήσεις και τους ευάλωτους χρήστες των μεταφορών που δαπανούν μεγαλύτερο μέρος των εισοδημάτων τους για ενέργεια και μεταφορές και οι οποίοι, σε ορισμένες περιφέρειες, δεν έχουν πρόσβαση σε εναλλακτικές, οικονομικά προσιτές λύσεις κινητικότητας και μεταφορών. Αυτές οι επιπτώσεις στις ευάλωτες ομάδες διαφέρουν μεταξύ των κρατών μελών και οι επιπτώσεις στις τιμές είναι πιθανό να γίνουν πιο αισθητές σε κράτη μέλη, περιφέρειες και πληθυσμούς με χαμηλότερο μέσο εισόδημα. Ως συνέπεια της αύξησης της τιμής των καυσίμων μέσω της τιμολόγησης του άνθρακα, η εμπορία δικαιωμάτων εκπομπών δημιουργεί έσοδα, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να αμβλύνουν την επιβάρυνση των ευάλωτων ομάδων.

Για την αντιμετώπιση των κοινωνικών και διανεμητικών επιπτώσεων στους πιο ευάλωτους που προκύπτουν από την εμπορία δικαιωμάτων εκπομπών για τους δύο νέους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών, δημιουργείται Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα (στο εξής: το Ταμείο). Οι προσαρμογές στο δημοσιονομικό πλαίσιο της Ένωσης που είναι απαραίτητες για την πρόταση αυτήν θα παρουσιαστούν από την Επιτροπή στο πλαίσιο της προσεχούς δέσμης μέτρων για τους ίδιους πόρους, συμπεριλαμβανομένης πρότασης τροποποίησης του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 9 . Ειδικότερα, μέρος των εσόδων από την εμπορία δικαιωμάτων εκπομπών για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές θα συγκεντρωθεί στον προϋπολογισμό της Ένωσης και ένα ποσοστό αυτών θα αντιστοιχεί κατ’ αρχήν στο νέο Ταμείο. Πριν από τα τέλη του έτους, η Επιτροπή προτίθεται επίσης να υποβάλει πρόταση για σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης των κοινωνικών πτυχών της επιθυμητής πράσινης μετάβασης.

Το Ταμείο στοχεύει στον περιορισμό των επιπτώσεων της νέας τιμολόγησης άνθρακα στις τιμές και θα πρέπει να παρέχει χρηματοδότηση στα κράτη μέλη για την υποστήριξη των πολιτικών τους με σκοπό την αντιμετώπιση των κοινωνικών επιπτώσεων της εν λόγω εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών στα ευάλωτα νοικοκυριά, τις ευάλωτες πολύ μικρές επιχειρήσεις και τους ευάλωτους χρήστες των μεταφορών. Αυτό θα πρέπει να επιτευχθεί κυρίως μέσω προσωρινής εισοδηματικής στήριξης και μέτρων και επενδύσεων που αποσκοπούν στη μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη μείωση της εξάρτησης από ορυκτά καύσιμα μέσω της αυξημένης ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων, την απαλλαγή της θέρμανσης και της ψύξης των κτιρίων από τις ανθρακούχες εκπομπές, συμπεριλαμβανομένων της ένταξης της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και της παροχής βελτιωμένης πρόσβασης στην κινητικότητα και τις μεταφορές μηδενικών και χαμηλών εκπομπών.

•Συνέπεια με τις ισχύουσες διατάξεις στον τομέα πολιτικής

Η σύσταση του Κοινωνικού Ταμείου για το Κλίμα αποσκοπεί στην αντιμετώπιση μέρους των κοινωνικών και διανεμητικών προκλήσεων της πράσινης μετάβασης της Ένωσης. Συνάδει με την πολιτική δράσης της Ένωσης για το κλίμα και με τις δεσμεύσεις που ανέλαβαν η Ένωση και τα κράτη μέλη στο πλαίσιο της συμφωνίας του Παρισιού. Κατά τη θέσπιση του Ταμείου λαμβάνονται υπόψη η αυξημένη φιλοδοξία της Ένωσης για το κλίμα, όπως επιβεβαιώθηκε από τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου 2020 και του Μαΐου 2021, καθώς και οι διατάξεις του ευρωπαϊκού νόμου για το κλίμα. Το Ταμείο αποσκοπεί ειδικότερα στην άμβλυνση της κοινωνικής και διανεμητικής επιβάρυνσης από τις επιπτώσεις της εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών στις τιμές στους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών και τη διευκόλυνση καθαρών επενδύσεων για τον περιορισμό της επιβάρυνσης αυτής. Επίσης, άλλες νομοθετικές πράξεις για το κλίμα, την ενέργεια και τις μεταφορές που επηρεάζουν τους εν λόγω τομείς καλύπτουν τις κοινωνικές πτυχές, για παράδειγμα οι ισχύουσες διατάξεις της οδηγίας 2012/27/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 10 (στο εξής: οδηγία για την ενεργειακή απόδοση) και η οδηγία ΕΔΕ αναφέρουν αμφότερες ότι η χρήση των κονδυλίων και των εσόδων θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις κοινωνικές πτυχές. Το νέο Ταμείο είναι συμπληρωματικό προς τα υφιστάμενα δημοσιονομικά μέσα που εστιάζουν στις επενδύσεις και τις δεξιότητες σε σχέση με τη μετάβαση.

Ο στόχος για την κλιματική ουδετερότητα της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και του ευρωπαϊκού νόμου για το κλίμα, καθώς και η διττή πράσινη και ψηφιακή μετάβαση αποτελούν βασική προτεραιότητα της Ένωσης. Η δέσμη προσαρμογής στον στόχο του 55 %, το Next Generation EU και το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο για την περίοδο 2021-2027 θα συμβάλουν στην επίτευξη της διττής πράσινης και ψηφιακής μετάβασης την οποία επιδιώκει η Ευρώπη. Ο συνδυασμός αυτών των πολιτικών θα συμβάλει αποφασιστικά στην αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης και θα διευκολύνει την ανάκαμψη μετά την πανδημία COVID-19 και θα επισπεύσει τη στροφή προς μια καθαρή και βιώσιμη οικονομία, συνδέοντας τη δράση για το κλίμα και την οικονομική ανάπτυξη με την κοινωνική και εδαφική συνοχή.

Η αναγκαιότητα και η αξία της πράσινης μετάβασης έχουν σαφώς αυξηθεί λόγω των πολύ σοβαρών επιπτώσεων της πανδημίας COVID-19 στην υγεία και την οικονομική ευημερία των πολιτών της Ένωσης. Το Ταμείο θα αρχίσει να λειτουργεί τα τελευταία δύο χρόνια του μέσου ανάκαμψης 11 και του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας 12 που είναι τα μέτρα της Ένωσης για τον περιορισμό των οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων της πανδημίας COVID-19 και καθιστούν τις οικονομίες και τις κοινωνίες της Ένωσης πιο βιώσιμες, ανθεκτικές και καλύτερα προετοιμασμένες για τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες της πράσινης και ψηφιακής μετάβασης. Η εκτέλεση του Ταμείου, που θα πρέπει να συνεχιστεί έως το 2032, θα συνάδει με τα προηγούμενα μέτρα. Ομοίως, το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης χρηματοδοτείται από το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο και θα λήξει το 2027. Το Ταμείο θα πρέπει επομένως να συνεχίσει να λειτουργεί για πέντε επιπλέον έτη.

Διακυβέρνηση και διαμόρφωση των παρεμβάσεων

Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία αναγνώρισε ότι η ανάγκη για μια κοινωνικά δίκαιη μετάβαση πρέπει επίσης να αντικατοπτρίζεται στις πολιτικές σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο. Θα πρέπει να αντικατοπτρίζεται επίσης σε επενδύσεις για την παροχή οικονομικά προσιτών λύσεων σε όσους έχουν πληγεί περισσότερο και είναι λιγότερο ικανοί να αντιμετωπίσουν τις πολιτικές τιμολόγησης του άνθρακα, για παράδειγμα μέσω βελτίωσης των δημόσιων μεταφορών, καθώς και μέτρων για τον περιορισμό και την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας και την προώθηση της επανειδίκευσης. Τα παραπάνω συνάδουν με τις αρχές 1 και 20 του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων για τη διευκόλυνση των μεταβάσεων στην αγορά εργασίας στο πλαίσιο της διττής μετάβασης και της ανάκαμψης από τις κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19 και την εξασφάλιση πρόσβασης σε βασικές υπηρεσίες, όπως ενέργεια και κινητικότητα για όλους.

Σύμφωνα με το πλαίσιο διακυβέρνησης για το κλίμα, τα κράτη μέλη υποχρεούνται να ενημερώσουν το 2023 τα ολοκληρωμένα εθνικά τους σχέδια για την ενέργεια και το κλίμα (στο εξής: ΕΣΕΚ) σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 13 (στο εξής: ο κανονισμός για τη διακυβέρνηση). Τα 10ετή ΕΣΕΚ περιγράφουν τον τρόπο με τον οποίο τα κράτη μέλη της ΕΕ σκοπεύουν να αντιμετωπίσουν την ενεργειακή απόδοση, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τις μειώσεις των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και καλύπτουν ήδη την ενεργειακή φτώχεια σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Η Επιτροπή παρακολουθεί και υποβάλλει εκθέσεις σχετικά με την πρόοδο στο πλαίσιο της έκθεσης για την Ενεργειακή Ένωση. Το Ταμείο και τα κοινωνικά σχέδια για το κλίμα θα συνδεθούν και θα πλαισιωθούν από τις προγραμματισμένες μεταρρυθμίσεις και τις δεσμεύσεις που αναλήφθηκαν από τα ΕΣΕΚ. Προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί η πρόσθετη διοικητική επιβάρυνση, ο χρόνος παρουσίασης και έγκρισης των κοινωνικών σχεδίων για το κλίμα ευθυγραμμίζεται με την ήδη υπάρχουσα διαδικασία για τα ΕΣΕΚ.

Η εφαρμογή του Ταμείου μέσω των κοινωνικών σχεδίων των κρατών μελών για το κλίμα θα συνάδει επίσης με την πολιτική και τα μέτρα που υποστηρίζονται από διάφορα άλλα μέσα της ΕΕ για την προώθηση μιας κοινωνικά δίκαιης μετάβασης. Αυτά περιλαμβάνουν το σχέδιο δράσης για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων 14 , το οποίο στοχεύει σε μια κοινωνικά δίκαιη πράσινη μετάβαση για όλους τους Ευρωπαίους, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ (ΕΚΤ+), τα σχέδια δίκαιης μετάβασης σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/1056, τις μακροπρόθεσμες στρατηγικές των κρατών μελών για την ανακαίνιση των κτιρίων σύμφωνα με την οδηγία 2010/31/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 15 και το Παρατηρητήριο Ενεργειακής Φτώχειας, το οποίο υποστηρίζει τις προσπάθειες των κρατών μελών για την άμβλυνση και την παρακολούθηση της ενεργειακής φτώχειας και τους σχετικούς συνδυασμούς πολιτικών, σύμφωνα με τη σύσταση της Επιτροπής για την ενεργειακή φτώχεια 16 .

Το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα θα συμβάλει επίσης στην εφαρμογή του «Σχεδίου δράσης της ΕΕ για μηδενική ρύπανση του αέρα, του νερού και του εδάφους» 17 , το οποίο αποσκοπεί στη μεγιστοποίηση των συνεργειών μεταξύ της απαλλαγής από τις ανθρακούχες εκπομπές και της φιλοδοξίας μηδενικής ρύπανσης. Για τον σκοπό αυτό, τα μέτρα και οι επενδύσεις θα προσανατολιστούν επίσης σε δράσεις (π.χ. όσον αφορά τη θέρμανση και τους λέβητες) που μπορούν να συμβάλουν ταυτόχρονα στη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, καθώς η καταπολέμηση της ρύπανσης είναι επίσης ένας αγώνας για τη δικαιοσύνη και την ισότητα. Η ρύπανση έχει κατά κανόνα πιο επιβλαβείς επιπτώσεις στην υγεία των πλέον ευάλωτων ομάδων.

2.ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ, ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ

•Νομική βάση

Οι νομικές βάσεις για την πρόταση του παρόντος κανονισμού σχετικά με τη σύσταση Κοινωνικού Ταμείου για το Κλίμα είναι το άρθρο 91 παράγραφος 1 στοιχείο δ), το άρθρο 192 παράγραφος 1 και το άρθρο 194 παράγραφος 1 στοιχείο γ) της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο εξής: ΣΛΕΕ).

Το Ταμείο συστήνεται για να αντιμετωπίσει τις κοινωνικές και διανεμητικές προκλήσεις της πράσινης μετάβασης που είναι απαραίτητη για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και να δώσει κίνητρα για τη λήψη των αναγκαίων μέτρων για την άμβλυνση των κοινωνικών συνεπειών της εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών στους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών.

Σύμφωνα με το άρθρο 192 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ, η Ένωση συμβάλλει στην επιδίωξη, μεταξύ άλλων, της διατήρησης, προστασίας και βελτίωσης της ποιότητας του περιβάλλοντος, την προώθηση, σε διεθνές επίπεδο, μέτρων για την αντιμετώπιση των περιφερειακών ή παγκόσμιων περιβαλλοντικών προβλημάτων, και ιδίως την καταπολέμηση της αλλαγής του κλίματος. Η πολιτική της Ένωσης στον τομέα του περιβάλλοντος αποβλέπει σε υψηλό επίπεδο προστασίας και λαμβάνει υπόψη την ποικιλομορφία των καταστάσεων στις διάφορες περιοχές της Ένωσης. Τα μέτρα που αποσκοπούν σε βιώσιμες μεταφορές θεσπίζονται επίσης βάσει αυτών των διατάξεων.

Το Ταμείο αντιμετωπίζει ιδίως τις προκλήσεις της ενεργειακής φτώχειας για τα ευάλωτα νοικοκυριά και τις ευάλωτες πολύ μικρές επιχειρήσεις. Θα πρέπει να παρέχει στήριξη σε μέτρα για την προώθηση της ενεργειακής απόδοσης, την εξοικονόμηση ενέργειας και την ανάπτυξη νέων και ανανεώσιμων μορφών ενέργειας, όπως αναφέρεται στο άρθρο 194 παράγραφος 1 στοιχείο γ) της ΣΛΕΕ.

Το Ταμείο πρέπει επίσης να αντιμετωπίσει την κατάσταση των ευάλωτων χρηστών των μεταφορών. Θα πρέπει να στηρίξει μέτρα για τη διευκόλυνση της πρόσβασής τους σε λύσεις κινητικότητας και μεταφορών μηδενικών και χαμηλών εκπομπών, συμπεριλαμβανομένων των δημόσιων μεταφορών, και να συμβάλει στην επίτευξη των στόχων της κοινής πολιτικής μεταφορών όπως αναφέρεται στο άρθρο 91 παράγραφος 1 στοιχείο δ) της ΣΛΕΕ.

•Επικουρικότητα (σε περίπτωση μη αποκλειστικής αρμοδιότητας) 

Το Ταμείο συστήνεται για να συμπληρώσει την εμπορία δικαιωμάτων εκπομπών για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές που θα εφαρμοστεί στο σύνολο της Ένωσης. Η εφαρμογή ενιαίας τιμής για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές θα έχει άνιση επίπτωση στα διάφορα κράτη μέλη και περιφέρειες. Το Ταμείο παρέχει στήριξη στα κράτη μέλη, ώστε να μπορούν να χρηματοδοτήσουν ένα συνεκτικό σύνολο μέτρων, συμπεριλαμβανομένης της προσωρινής άμεσης εισοδηματικής στήριξης, καθώς και επενδύσεις που κρίνονται απαραίτητες για την επίτευξη των στόχων της Ένωσης για το κλίμα και, ιδίως, την εξασφάλιση οικονομικά προσιτής και βιώσιμης θέρμανσης, ψύξης και κινητικότητας. Η στήριξη θα πρέπει να αντικατοπτρίζει την ποικιλόμορφη κατάσταση των κρατών μελών και των περιφερειών τους, λαμβάνοντας υπόψη τους περιφερειακούς χάρτες ενεργειακής φτώχειας και τους χάρτες των απομακρυσμένων και αγροτικών περιοχών με κακή οδική ή σιδηροδρομική σύνδεση. Αυτά τα μέτρα και οι επενδύσεις, συμπεριλαμβανομένης της προσωρινής άμεσης εισοδηματικής στήριξης, θα ωφελήσουν τα νοικοκυριά, τις πολύ μικρές επιχειρήσεις και τους χρήστες των μεταφορών, οι οποίοι είναι ευάλωτοι και επηρεάζονται ιδιαίτερα από την εμπορία δικαιωμάτων εκπομπών για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές, καθώς οι ρυθμιζόμενες οντότητες αναμένεται να μετακυλήσουν το κόστος στους τελικούς καταναλωτές.

Η χρηματοδότηση από τον προϋπολογισμό της Ένωσης επικεντρώνεται σε δραστηριότητες των οποίων οι στόχοι δεν είναι δυνατόν να επιτευχθούν επαρκώς μόνο από τα κράτη μέλη («κριτήριο της αναγκαιότητας»), και όπου η παρέμβαση της Ένωσης μπορεί να προσπορίσει πρόσθετη αξία σε σύγκριση με τη δράση μόνο των κρατών μελών. Στην περίπτωση αυτή, οι ειδικές ανάγκες των διαφόρων κρατών μελών αντικατοπτρίζονται στη μεθοδολογία κατανομής. Η δημιουργία ενός ενωσιακού προγράμματος διασφαλίζει επίσης ότι όλα τα κράτη μέλη θα μπορούν να λάβουν μέτρα για τη συμπλήρωση της δράσης για το κλίμα σε επίπεδο Ένωσης. Τα κράτη μέλη θα είναι εκείνα που θα σχεδιάσουν και θα επιλέξουν τα μέτρα και τις επενδύσεις, επειδή είναι στην καλύτερη δυνατή θέση να σχεδιάσουν μέτρα που να αντικατοπτρίζουν τις εθνικές ιδιαιτερότητες.

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να προτείνουν μια ολοκληρωμένη σειρά μέτρων και επενδύσεων που θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο, καθώς τα κοινωνικά σχέδιά τους για το κλίμα θα υποβληθούν μαζί με την επικαιροποίηση του ΕΣΕΚ τους σύμφωνα με τον κανονισμό για τη διακυβέρνηση.

Είναι απαραίτητο να αναληφθεί δράση σε επίπεδο Ένωσης για την επίτευξη μιας γρήγορης και ισχυρής πράσινης μετάβασης, όπου δεν θα μείνει κανείς στο περιθώριο. Συνεπώς, απαιτείται να αναληφθεί δράση σε επίπεδο Ένωσης για τον συντονισμό της κατάλληλης ανταπόκρισης στις κοινωνικές προκλήσεις από την εμπορία δικαιωμάτων εκπομπών για τους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών («κριτήριο αποτελεσματικότητας»). Ο στόχος αυτός δεν μπορεί να επιτευχθεί σε επαρκή βαθμό από τα κράτη μέλη μεμονωμένα, ενώ η παρέμβαση της Ένωσης μπορεί να προσφέρει πρόσθετη αξία, με τη θέσπιση μέσων που θα στοχεύουν στην οικονομική στήριξη των κρατών μελών όσον αφορά τον σχεδιασμό και την υλοποίηση των απαραίτητων μέτρων και επενδύσεων.

•Αναλογικότητα

Η πρόταση συνάδει με την αρχή της αναλογικότητας, καθώς περιορίζεται στο ελάχιστο αναγκαίο για την επίτευξη του δεδηλωμένου στόχου της σε ενωσιακό επίπεδο και δεν υπερβαίνει το μέτρο που είναι αναγκαίο για τον σκοπό αυτόν.

•Επιλογή της νομικής πράξης

Οι στόχοι που περιγράφονται στα προηγούμενα κεφάλαια δεν μπορούν να επιτευχθούν με την εναρμόνιση των νομοθεσιών ή με την εθελοντική δράση των κρατών μελών. Μόνο ένας κανονισμός θα καθιστούσε δυνατή την επίτευξή τους. Ένας κανονισμός που εφαρμόζεται σε όλα τα κράτη μέλη είναι επίσης το καταλληλότερο νομικό μέσο για την οργάνωση της παροχής χρηματοδοτικής στήριξης προκειμένου να εξασφαλιστεί ισότιμη μεταχείριση των κρατών μελών.

Η πλειονότητα των εσόδων από το νέο σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών θα συγκεντρωθούν στους εθνικούς προϋπολογισμούς των κρατών μελών και θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν για σκοπούς που σχετίζονται με το κλίμα, καθώς και για την αντιμετώπιση των κοινωνικών επιπτώσεων του νέου συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών. Τα κράτη μέλη ενθαρρύνονται να χρησιμοποιούν τα εν λόγω έσοδα, καθώς και να διοχετεύουν την πρόσθετη χρηματοδότηση που διατίθεται από άλλα προγράμματα της Ένωσης σε μέτρα που υποστηρίζουν την κοινωνικά δίκαιη απαλλαγή των τομέων από τις ανθρακούχες εκπομπές. Ένα νέο ταμείο άμεσης διαχείρισης στον προϋπολογισμό της Ένωσης συμπληρώνει τα μέτρα αυτά με τρόπο που προβλέπει ειδικά και συνδέεται άμεσα με τις κοινωνικές προκλήσεις από την εμπορία δικαιωμάτων εκπομπών στους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών μέσω μιας ολοκληρωμένης, προσανατολισμένης στα αποτελέσματα προσέγγισης που βασίζεται σε ένα συμφωνημένο σχέδιο με σαφείς στόχους, ορόσημα και παραδοτέα. Η κλείδα κατανομής για το Ταμείο λαμβάνει υπόψη τον άνισο αντίκτυπο που αναμένεται εντός και εντός των κρατών μελών.

3.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΚ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΩΝ, ΤΩΝ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΩΝ ΜΕ ΤΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΚΤΙΜΗΣΕΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

•Εκ των υστέρων αξιολογήσεις / έλεγχοι καταλληλότητας της ισχύουσας νομοθεσίας

Δεν υπήρξε εκ των υστέρων αξιολόγηση ή έλεγχος καταλληλότητας που να σχετίζεται με αυτήν την πρόταση, καθώς η εφαρμογή της αυξημένης φιλοδοξίας της Ένωσης για το κλίμα δεν έχει ξεκινήσει ακόμη.

•Διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη

Η Επιτροπή κάλεσε τα κράτη μέλη, εκπροσώπους του κλάδου από τον ιδιωτικό τομέα, μη κυβερνητικούς οργανισμούς, ερευνητικά και ακαδημαϊκά ιδρύματα, συνδικαλιστικές οργανώσεις και πολίτες να παράσχουν τις απόψεις και τη γνώμη τους για την πιθανή εμπορία δικαιωμάτων εκπομπών στους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών, καθώς και για τις κοινωνικές συνέπειές της.

Η Επιτροπή ολοκλήρωσε τον πρώτο γύρο δημόσιας διαβούλευσης προτού εγκρίνει την ανακοίνωση για το σχέδιο κλιματικών στόχων για το 2030, το οποίο πρότεινε να αυξηθεί η φιλοδοξία της Ένωσης και να υποβληθεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την αύξηση του δεσμευτικού στόχου της Ένωσης για το 2030 σε μείωση των καθαρών εκπομπών τουλάχιστον της τάξης του 55 %, με υπεύθυνο τρόπο.

Για κάθε μία από τις προτάσεις της δέσμης «Fit for 55», η Επιτροπή διοργάνωσε έναν δεύτερο κύκλο διαδικτυακών δημόσιων διαβουλεύσεων. Όσον αφορά την αναθεώρηση της οδηγίας ΕΔΕ, συμπεριλαμβανομένης της εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές, ελήφθησαν σχεδόν 500 απαντήσεις 18 . Πριν από αυτό, η Επιτροπή ζήτησε την υποβολή σχολίων σχετικά με μια αρχική εκτίμηση επιπτώσεων 19 της αναθεώρησης της οδηγίας ΕΔΕ, καθώς και τις αρχικές σκέψεις και επιλογές πολιτικής σχετικά με την πιθανή δημιουργία του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών.

Όσον αφορά τους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών, πολλά ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών εταίρων τόσο από την πλευρά του εργοδότη όσο και από την πλευρά των εργαζομένων, προβληματίζονται γενικά ως προς την επέκταση της εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών σε αυτούς τους τομείς. Μεταξύ των επιλογών που παρουσιάστηκαν, η προτιμώμενη επιλογή πολιτικής για ένα ευρύ φάσμα ενδιαφερομένων μερών ήταν να ξεκινήσει με ένα ξεχωριστό αυτόνομο σύστημα για τους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών, όπως αποτυπώνεται στην πρόταση για την αναθεώρηση του ΣΕΔΕ. Αρκετά ενδιαφερόμενα μέρη αναφέρθηκαν επίσης στις κοινωνικές επιπτώσεις της αύξησης της τιμής των καυσίμων θέρμανσης και μεταφοράς στα πιο ευάλωτα νοικοκυριά. Ειδικότερα, τονίστηκε ότι τα νοικοκυριά με χαμηλό εισόδημα ενδέχεται να χρειάζονται υποστήριξη προκειμένου να πραγματοποιήσουν τις απαραίτητες επενδύσεις στην ενεργειακή απόδοση και την κινητικότητα και τις μεταφορές μηδενικών και χαμηλών εκπομπών.

•Συλλογή και χρήση εμπειρογνωσίας

Αυτή η πρόταση βασίζεται στα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν στην εκτίμηση επιπτώσεων που συνοδεύει το σχέδιο κλιματικών στόχων για το 2030 20 , την εκτίμηση επιπτώσεων στην οποία στηρίζεται η αναθεώρηση της οδηγίας ΕΔΕ 21 , την ανάλυση που πραγματοποιήθηκε για την υποστήριξη της μακροπρόθεσμης στρατηγικής της Επιτροπής 22 και τα σχετικά στοιχεία που συγκεντρώθηκαν σε άλλες ταυτόχρονες πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, καθώς και σε παλαιότερες μελέτες σχετικά με τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές.

•Εκτίμηση επιπτώσεων

Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το προτεινόμενο Ταμείο και οι πιθανές κατευθύνσεις λύσεων αναλύονται σε δύο διαδοχικές εκτιμήσεις επιπτώσεων, επομένως δεν πραγματοποιήθηκε ειδική εκτίμηση επιπτώσεων.

Η εκτίμηση επιπτώσεων στην οποία στηρίζεται το σχέδιο κλιματικών στόχων για το 2030 διαπίστωσε ότι η αύξηση του στόχου για τις εκπομπές για το 2030 στο -55 % αυξάνει το μερίδιο των δαπανών των νοικοκυριών που σχετίζονται με την ενέργεια κατά περίπου 0,7 έως 0,8 ποσοστιαίες μονάδες. Οι αλλαγές στις τιμές καταναλωτή επηρεάζουν τα νοικοκυριά με αντίθετους τρόπους που εξαρτώνται από τη δομή των δαπανών τους, το επίπεδο και τις πηγές εισοδήματος, τον πλούτο και την ίδια τη σύνθεση του νοικοκυριού.

Οι εκτιμώμενες μεταβολές των σχετικών τιμών λόγω της υψηλότερης φιλοδοξίας για το κλίμα θα επηρεάσουν τα χαμηλότερα εισοδήματα πολύ περισσότερο από ό,τι τα υψηλότερα. Ωστόσο, αυτά τα αποτελέσματα δεν περιλαμβάνουν την ανακατανομή των εσόδων από πλειστηριασμούς. Εάν, για παράδειγμα, θεσπιστεί κατ’ αποκοπή ανακατανομή των εσόδων από πλειστηριασμούς βάσει του μεγέθους των νοικοκυριών για κάθε κράτος μέλος, αυτό θα μπορούσε να δημιουργήσει θετικό αντίκτυπο ως προς την ευημερία στο κατώτατο δεκατημόριο δαπανών του πληθυσμού της Ένωσης στο σύνολό του και να μειώσει κατακόρυφα τον αρνητικό αντίκτυπο σε όλες τις άλλες κατηγορίες δαπανών. Η εκτίμηση επιπτώσεων κατέληξε επίσης στο συμπέρασμα ότι ως πραγματική πολιτική, ένας μηχανισμός ανακατανομής θα μπορούσε να επικεντρώνεται σημαντικά περισσότερο στην αντιμετώπιση των αναγκών των χαμηλότερων δεκατημορίων εσόδων/δαπανών. Αυτό θα επέτρεπε υψηλότερο βαθμό αποζημίωσης και στήριξης στα νοικοκυριά που έχουν ανάγκη για οποιοδήποτε επίπεδο εσόδων που δημιουργείται από την τιμολόγηση του άνθρακα.

Η εκτίμηση επιπτώσεων που συνοδεύει την πρόταση για την τροποποίηση της οδηγίας ΕΔΕ στο πλαίσιο της δέσμης «Fit for 55» αποσαφηνίζει αυτήν την ανάλυση. Δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην καθιέρωση της εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές και αναλύει τις κοινωνικές επιπτώσεις της, ιδίως στα νοικοκυριά με χαμηλότερο εισόδημα και τα ευάλωτα νοικοκυριά. Συγκεκριμένα, κατανέμει τις δαπάνες ενέργειας των νοικοκυριών σε κόστος καυσίμου και κόστος κεφαλαίου για επενδύσεις, καθώς και ανά κύρια εισοδηματική ομάδα νοικοκυριών και εισοδηματική ομάδα κρατών μελών.

Οι δαπάνες επενδύσεων σε κατοικίες αναμένεται να αυξηθούν το 2030 στην Ένωση κατά 0,4 έως 0,7 ποσοστιαίες μονάδες του εισοδήματος των νοικοκυριών σε σύγκριση με τη βασική τιμή, ως συνέπεια της δέσμης «Fit for 55». Σε ένα περιβάλλον πολιτικής που βασίζεται περισσότερο στις τιμές του άνθρακα, οι επενδυτικές δαπάνες αυξάνονται λιγότερο έντονα από ό,τι σε ένα πιο ισορροπημένο μείγμα πολιτικής. Σε ένα οικονομικά αποδοτικό μείγμα πολιτικής, οι αυξήσεις των επενδυτικών δαπανών για νοικοκυριά χαμηλότερου εισοδήματος θα είναι σε όλες τις εισοδηματικές ομάδες των κρατών μελών πάνω από το διπλάσιο του μέσου νοικοκυριού. Οι αυξήσεις υπερβαίνουν κατά πολύ τον μέσο όρο της Ένωσης στα κράτη μέλη με κατά κεφαλήν ΑΕΠ κάτω από το 60 % του μέσου όρου της Ένωσης. Αυτό δείχνει τη σημασία της πρόσβασης σε χρηματοδότηση, με σκοπό την ανακαίνιση του αποθέματος κατοικιών και την αγορά ενεργειακά αποδοτικού εξοπλισμού, ιδίως σε κράτη μέλη χαμηλότερου εισοδήματος.

Η εκτίμηση επιπτώσεων για την αναθεώρηση της οδηγίας ΕΔΕ διαπίστωσε ότι η εμπορία δικαιωμάτων εκπομπών για τα κτίρια δεν θα επηρεάσει εξίσου τα νοικοκυριά, αλλά πιθανότατα θα έχει αρνητική επίδραση στο διαθέσιμο εισόδημα, καθώς τα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος τείνουν να δαπανούν μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματός τους για θέρμανση. Επιπλέον, η καθιέρωση εναρμονισμένης τιμής ανθρακούχων εκπομπών θα έχει πολύ διαφορετικό αντίκτυπο στις τιμές καταναλωτή στα κράτη μέλη, ανάλογα με το υπάρχον επίπεδο φόρων στα σχετικά καύσιμα, καθώς οι τιμές των ορυκτών καυσίμων προ φόρων είναι συγκρίσιμες μεταξύ των κρατών μελών. Ωστόσο, οι συνολικές δαπάνες για καύσιμα ως ποσοστό του εισοδήματος παραμένουν κατά μέσο όρο σχεδόν σταθερές. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να υπάρξει εξοικονόμηση δαπανών για καύσιμα παρά τις αυξήσεις των τιμών, εφόσον πραγματοποιηθούν οικονομικά αποδοτικές επενδύσεις. Εάν πραγματοποιηθούν αυτές οι επενδύσεις, τότε κατά μέσο όρο τα νοικοκυριά με χαμηλότερο εισόδημα θα είναι σε καλύτερη θέση από το μέσο νοικοκυριό. Για την ομάδα κρατών μελών χαμηλού εισοδήματος, το μερίδιο των δαπανών για καύσιμα στις καταναλωτικές δαπάνες των νοικοκυριών αυξάνεται σε όλες τις εισοδηματικές ομάδες και πιο έντονα στα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος. Εάν πραγματοποιηθούν οι απαραίτητες επενδύσεις ενεργειακής απόδοσης, ανακαίνισης και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, η πρόκληση της αύξησης των τιμών των καυσίμων παραμένει περιορισμένη και επικεντρώνεται στα νοικοκυριά χαμηλού εισοδήματος στα κράτη μέλη χαμηλού εισοδήματος.

Όσον αφορά τις οδικές μεταφορές, η στρατηγική για τη βιώσιμη και έξυπνη κινητικότητα (στο εξής: SSMS) και η εκτίμηση επιπτώσεων, που συνοδεύουν το σχέδιο κλιματικών στόχων για το 2030, έχουν αναγνωρίσει την κομβική σημασία των επενδύσεων που αποσκοπούν στην αύξηση της ζήτησης για οχήματα μηδενικών και χαμηλών εκπομπών και στην επίσπευση της ανάπτυξης υποδομών επαναφόρτισης και ανεφοδιασμού για αυτά τα οχήματα, οι οποίες θα διαδραματίσουν βασικό ρόλο στην επίτευξη του στόχου της σημαντικής απαλλαγής των οδικών μεταφορών από τις ανθρακούχες εκπομπές έως το 2030.

Η εκτίμηση επιπτώσεων που συνοδεύει την πρόταση αναθεώρησης της οδηγίας ΕΔΕ διαπιστώνει ότι οι επιπτώσεις της εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών για τις οδικές μεταφορές στα νοικοκυριά είναι μεικτές. Συνήθως, το κατώτερο μεσαίο και το μεσαίο τμήμα των εισοδηματικών κατηγοριών των νοικοκυριών είναι αυτά στα οποία το ποσοστό των δαπανών για μεταφορές είναι το υψηλότερο (επειδή τα νοικοκυριά με το χαμηλότερο εισόδημα δεν έχουν πρόσβαση σε ιδιωτικό όχημα).

Ωστόσο, η εκτίμηση επιπτώσεων καταλήγει επίσης στο συμπέρασμα ότι αν και η τιμολόγηση του άνθρακα αυξάνει το κόστος ενέργειας για τους καταναλωτές, ταυτόχρονα αυξάνει και τα έσοδα, τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν για επανεπενδύσεις, για την τόνωση της δράσης για το κλίμα και την αντιμετώπιση των κοινωνικών ή διανεμητικών επιπτώσεων της τιμολόγησης του άνθρακα. Τα έσοδα από τον εκπλειστηριασμό των δικαιωμάτων στο πλαίσιο της εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών μπορούν να χρησιμοποιηθούν μέσω διαφορετικών μηχανισμών αναδιανομής ως αποζημίωση για τους καταναλωτές, υποστήριξη των επενδύσεων στην ενεργειακή απόδοση ή σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ή άλλες επιλογές.

•Καταλληλότητα και απλούστευση του κανονιστικού πλαισίου

Η νομοθεσία για το ΣΕΔΕ της ΕΕ ευνοεί συνεχώς προσεγγίσεις για την ελαχιστοποίηση της κανονιστικής επιβάρυνσης τόσο για τους οικονομικούς φορείς όσο και για τις διοικήσεις.

Σύμφωνα με τη δέσμευση της Επιτροπής για βελτίωση της νομοθεσίας, η παρούσα πρόταση εκπονήθηκε λαμβάνοντας υπόψη τις συνεισφορές των ενδιαφερομένων μερών (βλ. επίσης κεφάλαιο για τη συγκέντρωση και τη χρήση εμπειρογνωσίας).

Τα κοινωνικά σχέδια για το κλίμα πρόκειται να υποβληθούν μαζί με την επικαιροποίηση των υφιστάμενων εθνικών σχεδίων για την ενέργεια και το κλίμα (στο εξής: ΕΣΕΚ) προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν οι πρόσθετες διοικητικές προσπάθειες. Τα ΕΣΕΚ περιέχουν ήδη λεπτομερή επισκόπηση των υποκείμενων θεμάτων σχετικά με την ενεργειακή φτώχεια που αντιμετωπίζει το Ταμείο. Ομοίως, η ανακαίνιση κτιρίων, οι βιώσιμες μεταφορές και τα έργα που σχετίζονται με την απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές στις οδικές μεταφορές έχουν ήδη αντιμετωπιστεί εκτενώς στα εθνικά σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας.

Η απαιτούμενη πρόσθετη διοικητική προσπάθεια θα αφορά κυρίως τις διοικήσεις, ενώ τελικά θα υπάρξουν οφέλη για τα νοικοκυριά, τις πολύ μικρές επιχειρήσεις και τους χρήστες των μεταφορών. Οι ευκαιρίες για τη δημιουργία εσόδων και θέσεων εργασίας θα ωφελήσουν τις τοπικές εταιρείες, οι οποίες είναι συχνά μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

•Θεμελιώδη δικαιώματα

Η πρόταση έχει θετικό αντίκτυπο στη διαφύλαξη και την ανάπτυξη των θεμελιωδών δικαιωμάτων της Ένωσης, καθώς και στις αρχές της ένταξης και της μη εισαγωγής διακρίσεων, με την προϋπόθεση ότι τα κράτη μέλη ζητούν και λαμβάνουν στήριξη σε συναφείς τομείς που μπορούν να χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο.

Οι γυναίκες επηρεάζονται ιδιαίτερα από τα μέτρα τιμολόγησης του άνθρακα, καθώς αντιπροσωπεύουν το 85 % των μονογονεϊκών οικογενειών. Οι μονογονεϊκές οικογένειες διατρέχουν ιδιαίτερα υψηλό κίνδυνο παιδικής φτώχειας. Η ισότητα των φύλων και οι ίσες ευκαιρίες για όλους, καθώς και η ενσωμάτωση αυτών των στόχων θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και να προωθούνται καθ’ όλη τη διάρκεια της εφαρμογής του Ταμείου. Επιπλέον, 87 εκατομμύρια Ευρωπαίοι με κάποιου είδους αναπηρία ζουν σε ιδιωτικά νοικοκυριά και αντιμετωπίζουν σημαντικό κίνδυνο φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού (28,5 % σε σύγκριση με 18,6 % των ατόμων χωρίς αναπηρία στην Ένωση το 2019).

4.ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

Το συνολικό χρηματοδοτικό κονδύλιο του Ταμείου για την περίοδο 2025-32 ανέρχεται σε 72,2 δισεκατομμύρια EUR σε τρέχουσες τιμές. Η Επιτροπή θα προτείνει σύντομα μια στοχευμένη τροποποίηση του κανονισμού σχετικά με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο για τα έτη 2021 έως 2027 για να καλύψει επιπλέον δαπάνες της Ένωσης ύψους 23,7 δισεκατομμυρίων EUR για την περίοδο 2025-2027. Οι δαπάνες θα πρέπει να καλυφθούν προκαταβολικά για να προηγηθεί και να διευκολυνθεί η ομαλή θέσπιση του νέου ΣΕΔΕ. Το ποσό των 48,5 δισεκατομμυρίων EUR για την περίοδο 2028-2032 εξαρτάται από τη διαθεσιμότητα των κονδυλίων στα ετήσια ανώτατα όρια του ισχύοντος πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου που αναφέρεται στο άρθρο 312 της ΣΛΕΕ, για τα οποία η Επιτροπή θα υποβάλει πρόταση πριν από την 1η Ιουλίου 2025 23 .

Το χρηματοδοτικό κονδύλιο του Ταμείου θα πρέπει κατ’ αρχήν να αντιστοιχεί στο 25 % των αναμενόμενων εσόδων από τη συμπερίληψη των κτιρίων και των οδικών μεταφορών στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας ΕΔΕ, δεδομένης της άμεσης σύνδεσής του με το νέο ΣΕΔΕ. Η πρόταση τροποποίησης της απόφασης περί ιδίων πόρων θα καθορίσει τον τρόπο με τον οποίο τα κράτη μέλη θα πρέπει να διαθέτουν τα απαραίτητα έσοδα στον προϋπολογισμό της Ένωσης ως ιδίους πόρους.

Για την περίοδο 2025-2032, το Ταμείο θα χρηματοδοτηθεί έτσι από τους ίδιους πόρους του προϋπολογισμού της Ένωσης, ενώ επίσης, από το 2026, από τα έσοδα από την εμπορία δικαιωμάτων εκπομπών για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές, όπως προβλέπεται στην τροποποίηση της απόφασης για τους ίδιους πόρους που θα υποβάλει σύντομα η Επιτροπή. Το Ταμείο θα πρέπει να εφαρμοστεί ένα έτος πριν από την καθιέρωση της τιμής του άνθρακα στο πλαίσιο του νέου ΣΕΔΕ.

Η ετήσια κατανομή των δημοσιονομικών δεσμεύσεων ρυθμίζεται σύμφωνα με τον στόχο του Ταμείου. Το αποτέλεσμα είναι ένα προφίλ προκαταβολικής διάθεσης πόρων, σύμφωνα με τους στόχους του Ταμείου για την άμβλυνση των επιπτώσεων του διευρυμένου πεδίου εφαρμογής της οδηγίας ΕΔΕ σε ευάλωτα νοικοκυριά, ευάλωτες πολύ μικρές επιχειρήσεις και ευάλωτους χρήστες μεταφορών. Προκειμένου να προβλεφθούν τα αποτελέσματα της διεύρυνσης, διατέθηκε ήδη κάποια στήριξη το 2025.

Οι δημοσιονομικές δεσμεύσεις επιμερίζονται σε ετήσιες δόσεις που κατανέμονται σε δύο πολυετείς περιόδους 2025-2027 και 2028-2032, οι οποίες αντιστοιχούν στο τρέχον και το προσεχές ΠΔΠ και σύμφωνα με ένα ενδεικτικό χρονοδιάγραμμα για την εφαρμογή των σχετικών ορόσημων και στόχων που περιλαμβάνονται στην απόφαση της Επιτροπής για την έγκριση των κοινωνικών σχεδίων για το κλίμα των κρατών μελών.

Οι πληρωμές των χρηματοδοτικών κονδυλίων στο κράτος μέλος πραγματοποιούνται με την ολοκλήρωση των σχετικών συμφωνημένων ορόσημων και στόχων που αναφέρονται στο κοινωνικό σχέδιο για το κλίμα του κράτους μέλους, όπως έχουν εγκριθεί και βάσει της διαθέσιμης χρηματοδότησης. Οι πληρωμές θα πραγματοποιούνται με βάση την απόφαση που επιτρέπει την εκταμίευση της χρηματοδοτικής ενίσχυσης.

Για να διευκολυνθεί η έγκαιρη εφαρμογή των υποστηριζόμενων μέτρων και επενδύσεων, ο προγραμματισμός των οροσήμων και στόχων αναμένεται να ακολουθήσει στενά το χρονοδιάγραμμα των ετήσιων δημοσιονομικών δεσμεύσεων, υποστηρίζοντας την ταχεία απορρόφηση του Ταμείου. Οι τελικές πληρωμές θα πραγματοποιηθούν το 2032 σύμφωνα με την προθεσμία για την ολοκλήρωση όλων των οροσήμων και των στόχων

Η μέγιστη χρηματοδοτική ενίσχυση του Ταμείου σε κάθε κράτος μέλος υπολογίζεται σύμφωνα με τον τύπο που παρουσιάζεται στο παράρτημα Ι του κανονισμού. Η προκύπτουσα αναλογία και ποσό κάθε κράτους μέλους στο χρηματοδοτικό κονδύλιο του Ταμείου παρουσιάζεται στο παράρτημα II. Κάθε κράτος μέλος μπορεί να υποβάλει αίτηση μέχρι τη μέγιστη χρηματοδοτική ενίσχυσή του για την εφαρμογή του αντίστοιχου σχεδίου του.

Η μέγιστη χρηματοδοτική ενίσχυση ανά κράτος μέλος λαμβάνει υπόψη το ακαθάριστο κόστος διοικητικής στήριξης που αναφέρεται στο άρθρο 9 παράγραφος 3 του παρόντος κανονισμού. Τα σχετικά ποσά θα αφαιρεθούν από τα επιμέρους χρηματοδοτικές ενισχύσεις αναλογικά.

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να χρηματοδοτήσουν τουλάχιστον το 50 % του συνολικού κόστους των κοινωνικών σχεδίων για το κλίμα. Θα χρησιμοποιήσουν μέρος των αναμενόμενων εσόδων τους από τη συμπερίληψη των κτιρίων και των οδικών μεταφορών στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας ΕΔΕ για τον σκοπό αυτό, με την επιφύλαξη έναρξης του Ταμείου το 2025.

Περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τις δημοσιονομικές επιπτώσεις και τους ανθρώπινους και διοικητικούς πόρους που απαιτούνται παρέχονται στο νομοθετικό δημοσιονομικό δελτίο που επισυνάπτεται στην παρούσα πρόταση.

5.ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

•Σχέδια εφαρμογής και ρυθμίσεις παρακολούθησης, αξιολόγησης και υποβολής εκθέσεων

Για την παρακολούθηση της απόδοσης της εφαρμογής του Ταμείου θα δημιουργηθεί ένα σύστημα για την υποβολή αιτήσεων και την εκτέλεση πληρωμών από το Ταμείο.

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να αναπτύξουν τα κοινωνικά σχέδιά τους για το κλίμα για να καθορίσουν τα μέτρα και τις επενδύσεις που θα χρηματοδοτηθούν, το αναμενόμενο κόστος τους, καθώς και τα ορόσημα και τους στόχους για την επίτευξή τους. Η Επιτροπή πρόκειται να αξιολογήσει τα σχέδια αυτά και δύναται να τα εγκρίνει μόνο εφόσον αξιολογηθούν θετικά με βάση τη συνάφεια, την αποτελεσματικότητα, την αποδοτικότητα και τη συνοχή τους. Η εκταμίευση της χρηματοδοτικής ενίσχυσης θα ακολουθεί την ολοκλήρωση των οροσήμων και των στόχων που έχουν συμφωνηθεί με το οικείο κράτος μέλος και κατέστησαν δεσμευτικοί με εκτελεστική απόφαση της Επιτροπής. Ο χρόνος υποβολής καθώς και οι κύκλοι αναφοράς της προόδου ευθυγραμμίζονται με τις επικαιροποιήσεις των ολοκληρωμένων εθνικών σχεδίων για την ενέργεια και το κλίμα που υποβάλλονται βάσει του κανονισμού για τη διακυβέρνηση.

Για τον σκοπό αυτό, μία ή δύο φορές τον χρόνο τα κράτη μέλη μπορούν να ζητήσουν την πληρωμή κονδυλίων στο πλαίσιο του Ταμείου που θα πρέπει να συνοδεύεται από αποδείξεις σχετικά με τα επιτευχθέντα σχετικά ορόσημα και τους στόχους. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να υποβάλλουν έκθεση στην Επιτροπή σχετικά με την πρόοδο που έχει σημειωθεί στην εφαρμογή των μέτρων και των επενδύσεων στο πλαίσιο των κοινωνικών σχεδίων τους για το κλίμα, στη διετή υποβολή εκθέσεων σχετικά με την πρόοδο στην εφαρμογή των ΕΣΕΚ τους βάσει του κανονισμού για τη διακυβέρνηση.

Θα διεξαχθεί αξιολόγηση και εκ των υστέρων αξιολόγηση με σκοπό την εξέταση της αποτελεσματικότητας, της αποδοτικότητας, της επικαιρότητας και της συνοχής του Ταμείου. Κατά περίπτωση, η Επιτροπή θα συνοδεύσει την αξιολόγηση με πρόταση αναθεώρησης του κανονισμού.

•Αναλυτική επεξήγηση των επιμέρους διατάξεων της πρότασης

Συστήνεται  Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα για την περίοδο 2025 έως 2032 με σκοπό την αντιμετώπιση των κοινωνικών επιπτώσεων που προκύπτουν από την εμπορία δικαιωμάτων εκπομπών στους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών (άρθρο 1). Τα κονδύλια του Ταμείου θα πρέπει να διατεθούν στα κράτη μέλη με σκοπό την παροχή προσωρινής εισοδηματικής στήριξης και την υποστήριξη των μέτρων και επενδύσεών τους που αποσκοπούν στη μείωση της εξάρτησης από ορυκτά καύσιμα μέσω της αυξημένης ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων, την απαλλαγή της θέρμανσης και της ψύξης των κτιρίων από τις ανθρακούχες εκπομπές, συμπεριλαμβανομένων της ένταξης της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και της παροχής βελτιωμένης πρόσβασης στην κινητικότητα και τις μεταφορές μηδενικών και χαμηλών εκπομπών προς όφελος των ευάλωτων νοικοκυριών, των ευάλωτων μικροεπιχειρήσεων και των ευάλωτων χρηστών μεταφορών.

Κάθε κράτος μέλος θα πρέπει να καταρτίσει το κοινωνικό του σχέδιο για το κλίμα (άρθρο 3). Το σχέδιο θα πρέπει να υποβληθεί μαζί με την επικαιροποίηση του ΕΣΕΚ σύμφωνα με τη διαδικασία και το χρονοδιάγραμμα που προβλέπονται στον κανονισμό για τη διακυβέρνηση, ενώ η επίσημη υποβολή θα πρέπει να γίνει έως τα τέλη Ιουνίου 2024. Ο κανονισμός καθορίζει το περιεχόμενο του κοινωνικού σχεδίου για το κλίμα (άρθρο 4) και απαριθμεί τις επιλέξιμες (άρθρο 6) και τις μη επιλέξιμες (άρθρο 7) δράσεις. Το Ταμείο θα πρέπει να στηρίζει δραστηριότητες που τηρούν πλήρως τα κλιματικά και περιβαλλοντικά πρότυπα και τις κλιματικές και περιβαλλοντικές προτεραιότητες της Ένωσης και την αρχή της «μη πρόκλησης σοβαρής βλάβης» κατά την έννοια του άρθρου 17 του κανονισμού (ΕΕ) 2020/852 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 24 (άρθρο 5).

Το χρηματοδοτικό κονδύλιο του Ταμείου είναι 23,7 δισεκατομμύρια EUR για τα έτη 2025-2027 και 48,5 δισεκατομμύρια EUR για τα έτη 2028-2032 (άρθρο 9), το οποίο αντιστοιχεί κατ’ αρχήν στο 25 % των αναμενόμενων εσόδων που θα συγκεντρωθούν από τον εκπλειστηριασμό των δικαιωμάτων στο πλαίσιο της εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές. Η κατανομή των κονδυλίων στο Ταμείο θα πραγματοποιηθεί σύμφωνα με το άρθρο 13 και τα παραρτήματα I και II. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να συνεισφέρουν τουλάχιστον το 50 % του συνολικού εκτιμώμενου κόστους του σχεδίου. Για τον σκοπό αυτό, θα πρέπει μεταξύ άλλων να χρησιμοποιήσουν τα έσοδα από τον εκπλειστηριασμό των δικαιωμάτων τους στο πλαίσιο της εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών για τους δύο νέους τομείς (άρθρο 14).

Η Επιτροπή θα αξιολογήσει τη συνάφεια, την αποτελεσματικότητα, την αποδοτικότητα και τη συνοχή των σχεδίων των κρατών μελών (άρθρο 15). Έπειτα από θετική αξιολόγηση, η Επιτροπή θα εκδώσει εκτελεστική απόφαση (άρθρο 16). Διαφορετικά, μπορεί να απορρίψει το κοινωνικό σχέδιο για το κλίμα, στην οποία περίπτωση το οικείο κράτος μέλος μπορεί να υποβάλει επικαιροποίηση του σχεδίου.

Κατά τη φάση εφαρμογής, τα κράτη μέλη μπορούν να ζητήσουν αιτιολογημένη τροποποίηση του κοινωνικού σχεδίου για το κλίμα, εάν τα ορόσημα και οι στόχοι του δεν είναι πλέον εν μέρει ή πλήρως εφικτοί, λόγω αντικειμενικών συνθηκών (άρθρο 17). Τα κράτη μέλη θα πρέπει να αξιολογήσουν την καταλληλότητα των κοινωνικών σχεδίων τους για το κλίμα, λαμβανομένων υπόψη των πραγματικών επιπτώσεων του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές.

Εφόσον η αξιολόγηση του κοινωνικού σχεδίου για το κλίμα είναι θετική, η Επιτροπή θα συνάψει συμφωνία με το οικείο κράτος μέλος (άρθρο 18) με σκοπό τη δημιουργία ατομικής νομικής δέσμευσης κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 25 (στο εξής: δημοσιονομικός κανονισμός).

Οι κατανομές των χρηματοδοτικών ενισχύσεων στο κράτος μέλος στο πλαίσιο του Ταμείου πραγματοποιούνται με την ολοκλήρωση των σχετικών συμφωνημένων ορόσημων και στόχων που αναφέρονται στα κοινωνικά σχέδια για το κλίμα. Καθορίζονται συγκεκριμένοι κανόνες για την πληρωμή, την αναστολή και την καταγγελία συμβάσεων όσον αφορά τις κατανομές χρηματοδοτικών ενισχύσεων (άρθρο 19).

Ο κανονισμός περιέχει τις απαραίτητες διατάξεις για τη διασφάλιση της σύνδεσης του Ταμείου με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης (άρθρο 20).

Περιλαμβάνονται συγκεκριμένες διατάξεις για τη διασφάλιση ενός ισχυρού συστήματος συντονισμού, επικοινωνίας και παρακολούθησης (άρθρα 21, 22 και 23). Η Επιτροπή καθορίζει σε κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις τους κοινούς δείκτες για την υποβολή εκθέσεων σχετικά με την πρόοδο και για την παρακολούθηση και αξιολόγηση.

Θα διεξαχθεί αξιολόγηση με σκοπό την εξέταση της αποτελεσματικότητας, της αποδοτικότητας, της επικαιρότητας και της συνοχής του Ταμείου. Θα διεξαχθεί αξιολόγηση του μεγέθους του χρηματοδοτικού κονδυλίου του Ταμείου ενόψει των εσόδων από τον εκπλειστηριασμό των δικαιωμάτων στο πλαίσιο του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές βάσει της οδηγίας ΕΔΕ. Κατά περίπτωση, η Επιτροπή θα συνοδεύσει την αξιολόγηση με πρόταση αναθεώρησης του κανονισμού (άρθρο 24).

Για να διασφαλιστεί ότι το Ταμείο χρησιμοποιείται μόνο εάν εφαρμοστεί αποτελεσματικά το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές, ο κανονισμός θα εφαρμοστεί από την ημερομηνία που τα κράτη μέλη θα πρέπει να μεταφέρουν την οδηγία ΕΔΕ για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές (άρθρο 26). Επιπλέον, τα κράτη μέλη θα μπορούν να ζητήσουν την πληρωμή κονδυλίων στο πλαίσιο του Ταμείου το νωρίτερο από το έτος που προηγείται του έτους έναρξης των πλειστηριασμών στο πλαίσιο του νέου συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών (άρθρο 18 παράγραφος 1).

2021/0206 (COD)

Πρόταση

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για τη σύσταση Κοινωνικού Ταμείου για το Κλίμα

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ιδίως το άρθρο 91 παράγραφος 1 στοιχείο δ, το άρθρο 192 παράγραφος 1 στοιχείο δ), το άρθρο 192 παράγραφος 1 και το άρθρο 194 παράγραφος στοιχείο γ),

Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής 26 ,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών 27 ,

Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)Η Ένωση και τα κράτη μέλη της είναι συμβαλλόμενα μέρη στη συμφωνία του Παρισιού, που εγκρίθηκε στα τέλη Δεκεμβρίου 2015 δυνάμει της σύμβασης-πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (UNFCCC) (στο εξής: συμφωνία του Παρισιού) 28 και τέθηκε σε ισχύ τον Νοέμβριο του 2016. Σύμφωνα με τη συμφωνία αυτή, οφείλουν να περιορίσουν την αύξηση της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη πολύ κάτω από τους 2 °C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα και η συνέχιση των προσπαθειών για τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας σε 1,5 °C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα.

(2)Η Επιτροπή, στην ανακοίνωσή της με τίτλο «Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία» 29 , καθόρισε μια νέα αναπτυξιακή στρατηγική που αποσκοπεί στη μετατροπή της Ένωσης σε βιώσιμη, πιο δίκαιη και πιο ευημερούσα κοινωνία, με μια σύγχρονη, αποδοτική ως προς τη χρήση των πόρων και ανταγωνιστική οικονομία, με μηδενικές καθαρές εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου το 2050 και όπου η οικονομική ανάπτυξη είναι αποσυνδεδεμένη από τη χρήση πόρων. Η Επιτροπή προτείνει επίσης την προστασία, τη διατήρηση και την ενίσχυση του φυσικού κεφαλαίου της Ένωσης, καθώς και την προστασία της υγείας και της ευημερίας των πολιτών από κινδύνους και επιπτώσεις που σχετίζονται με το περιβάλλον. Τέλος, η Επιτροπή θεωρεί ότι η μετάβαση αυτή θα πρέπει να είναι δίκαιη και χωρίς αποκλεισμούς, χωρίς να αφεθεί κανείς στο περιθώριο.

(3)Ο κανονισμός (ΕΕ) 2021/1119 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 30 κατοχυρώνει στη νομοθεσία τον στόχο της επίτευξης κλιματικής ουδετερότητας σε ολόκληρη την οικονομία έως το 2050. Ο εν λόγω κανονισμός θεσπίζει τη δεσμευτική υποχρέωση από την πλευρά της Ένωσης όσον αφορά τη μείωση των εκπομπών. Έως το 2030, η Ένωση θα πρέπει να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, μετά την αφαίρεση των απορροφήσεων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, κατά τουλάχιστον 55 % σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990. Όλοι οι τομείς της οικονομίας θα πρέπει να συμβάλουν στην επίτευξη του στόχου αυτού.

(4)Στις 11 Δεκεμβρίου 2020, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε τον στόχο αυτό, υπογραμμίζοντας παράλληλα τη σημασία των θεμάτων δικαιοσύνης και αλληλεγγύης και του να μην μείνει κανείς στο περιθώριο. Στις 25 Μαΐου 2021, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαίωσε τα συμπεράσματα αυτά και κάλεσε την Επιτροπή να υποβάλει γρήγορα τη δέσμη νομοθετικών μέτρων της μαζί με μια διεξοδική εξέταση των περιβαλλοντικών, οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων σε επίπεδο κρατών μελών.

(5)Η αρχή 20 του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων αναφέρει ότι «κάθε άνθρωπος έχει δικαίωμα πρόσβασης σε βασικές υπηρεσίες καλής ποιότητας, στις οποίες περιλαμβάνονται η ύδρευση, η αποχέτευση, η ενέργεια, οι μεταφορές, οι χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες και οι ψηφιακές επικοινωνίες. Παρέχεται η δυνατότητα υποστήριξης για την πρόσβαση στις εν λόγω υπηρεσίες σε όσους την έχουν ανάγκη».

(6)Η διακήρυξη του Πόρτο της 8ης Μαΐου 2021 επιβεβαίωσε τη δέσμευση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να καταβάλλει προσπάθειες προς μια κοινωνική Ευρώπη και την αποφασιστικότητά του να συνεχίσει να εμβαθύνει την εφαρμογή του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων σε επίπεδο ΕΕ και σε εθνικό επίπεδο, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τις αντίστοιχες αρμοδιότητες και τις αρχές της επικουρικότητας και αναλογικότητας.

(7)Προκειμένου να εκπληρωθούν οι δεσμεύσεις για κλιματική ουδετερότητα, η νομοθεσία της Ένωσης για το κλίμα και την ενέργεια επανεξετάστηκε και τροποποιήθηκε προκειμένου να επισπευσθεί η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου.

(8)Οι τροποποιήσεις αυτές έχουν διαφορετικές οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις στους διάφορους τομείς της οικονομίας, στους πολίτες και στα κράτη μέλη. Ειδικότερα, η συμπερίληψη των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 31 θα πρέπει να προσφέρει ένα επιπλέον οικονομικό κίνητρο για επενδύσεις στη μείωση της κατανάλωσης ορυκτών καυσίμων και ως εκ τούτου να επιταχύνει τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Σε συνδυασμό με άλλα μέτρα, αυτό θα πρέπει, μεσομακροπρόθεσμα, να μειώσει το κόστος για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές και να προσφέρει νέες ευκαιρίες για δημιουργία θέσεων εργασίας και επενδύσεις.

(9)Ωστόσο, απαιτούνται πόροι για τη χρηματοδότηση των εν λόγω επενδύσεων. Επιπλέον, πριν από την πραγματοποίησή τους, το κόστος που βαρύνει τα νοικοκυριά και τους χρήστες μεταφορών για θέρμανση, ψύξη και μαγείρεμα, καθώς και για οδικές μεταφορές, είναι πιθανό να αυξηθεί καθώς οι προμηθευτές καυσίμων που υπόκεινται στις υποχρεώσεις στο πλαίσιο της εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές μετακυλίουν το κόστος για τον άνθρακα στους καταναλωτές.

(10)Η αύξηση της τιμής των ορυκτών καυσίμων μπορεί να επηρεάσει δυσανάλογα τα ευάλωτα νοικοκυριά, τις ευάλωτες μικροεπιχειρήσεις και τους ευάλωτους χρήστες των μεταφορών που δαπανούν μεγαλύτερο μέρος των εισοδημάτων τους για ενέργεια και μεταφορές και οι οποίοι, σε ορισμένες περιφέρειες, δεν έχουν πρόσβαση σε εναλλακτικές, οικονομικά προσιτές λύσεις κινητικότητας και μεταφορών και μπορεί να μην έχουν την οικονομική δυνατότητα να επενδύσουν στη μείωση της κατανάλωσης ορυκτών καυσίμων.

(11)Ως εκ τούτου, μέρος των εσόδων που δημιουργούνται από τη συμπερίληψη των κτιρίων και των οδικών μεταφορών στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 2003/87/ΕΚ θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση των κοινωνικών επιπτώσεων που προκύπτουν από αυτήν την ένταξη,  προκειμένου η μετάβαση να είναι δίκαιη και χωρίς αποκλεισμούς, ώστε να μη μείνει κανείς στο περιθώριο.

(12)Αυτό είναι ακόμη πιο σημαντικό ενόψει των υφιστάμενων επιπέδων της ενεργειακής φτώχειας. Η ενεργειακή φτώχεια είναι μια κατάσταση όπου τα νοικοκυριά δεν μπορούν να έχουν πρόσβαση σε βασικές ενεργειακές υπηρεσίες όπως η ψύξη, καθώς οι θερμοκρασίες αυξάνονται, και η θέρμανση. Περίπου 34 εκατομμύρια Ευρωπαίοι ανέφεραν αδυναμία να διατηρήσουν τα σπίτια τους επαρκώς ζεστά το 2018 και το 6,9 % του πληθυσμού της Ένωσης δήλωσε ότι δεν έχει την πολυτέλεια να ζεστάνει το σπίτι του επαρκώς σε μια έρευνα που διεξήχθη το 2019 σε επίπεδο ΕΕ 32 . Συνολικά, το Παρατηρητήριο Ενεργειακής Φτώχειας εκτιμά ότι περισσότερα από 50 εκατομμύρια νοικοκυριά στην Ευρωπαϊκή Ένωση αντιμετωπίζουν ενεργειακή φτώχεια. Η ενεργειακή φτώχεια αποτελεί συνεπώς σημαντική πρόκληση για την Ένωση. Ενώ τα κοινωνικά τιμολόγια ή η άμεση εισοδηματική στήριξη μπορούν να παρέχουν άμεση ανακούφιση στα νοικοκυριά που αντιμετωπίζουν ενεργειακή φτώχεια, μόνο στοχευμένα διαρθρωτικά μέτρα, ιδίως ενεργειακές ανακαινίσεις, μπορούν να προσφέρουν μόνιμες λύσεις.

(13)Θα πρέπει συνεπώς να συσταθεί ένα Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα (στο εξής: το Ταμείο) που θα παρέχει κονδύλια στα κράτη μέλη για την υποστήριξη των πολιτικών τους με σκοπό την αντιμετώπιση των κοινωνικών επιπτώσεων της εν λόγω εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές στα ευάλωτα νοικοκυριά, τις ευάλωτες πολύ μικρές επιχειρήσεις και τους ευάλωτους χρήστες των μεταφορών. Αυτό θα πρέπει να επιτευχθεί κυρίως μέσων προσωρινής εισοδηματικής στήριξης και μέτρων και επενδύσεων που αποσκοπούν στη μείωση της εξάρτησης από ορυκτά καύσιμα μέσω της αυξημένης ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων, την απαλλαγή της θέρμανσης και της ψύξης των κτιρίων από τις ανθρακούχες εκπομπές, συμπεριλαμβανομένων της ένταξης της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και της παροχής βελτιωμένης πρόσβασης στην κινητικότητα και τις μεταφορές μηδενικών και χαμηλών εκπομπών προς όφελος των ευάλωτων νοικοκυριών, των ευάλωτων μικροεπιχειρήσεων και των ευάλωτων χρηστών μεταφορών.

(14)Για τον σκοπό αυτό, κάθε κράτος μέλος θα πρέπει να υποβάλει στην Επιτροπή ένα κοινωνικό σχέδιο για το κλίμα (στο εξής: το σχέδιο). Τα σχέδια αυτά θα πρέπει να επιδιώκουν δύο στόχους. Πρώτον, θα πρέπει να παρέχουν στα ευάλωτα νοικοκυριά, τις ευάλωτες μικροεπιχειρήσεις και τους ευάλωτους χρήστες των μεταφορών τους απαραίτητους πόρους για τη χρηματοδότηση και την πραγματοποίηση επενδύσεων στην ενεργειακή απόδοση, στην απαλλαγή της θέρμανσης και ψύξης από τις ανθρακούχες εκπομπές, σε οχήματα μηδενικών και χαμηλών εκπομπών και στην κινητικότητα. Δεύτερον, θα πρέπει να μετριάσουν τον αντίκτυπο της αύξησης του κόστους των ορυκτών καυσίμων στους πιο ευάλωτους και να αποτρέψουν έτσι τη φτώχεια στον τομέα των μεταφορών και της ενέργειας κατά τη μεταβατική περίοδο έως ότου υλοποιηθούν οι εν λόγω επενδύσεις. Τα σχέδια θα πρέπει να έχουν μια επενδυτική συνιστώσα που προωθεί τη μακροπρόθεσμη λύση μείωσης της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα και θα μπορούσαν να προβλέπουν άλλα μέτρα, συμπεριλαμβανομένης της προσωρινής άμεσης εισοδηματικής στήριξης για τον περιορισμό των δυσμενών εισοδηματικών αποτελεσμάτων βραχυπρόθεσμα.

(15)Τα κράτη μέλη, σε διαβούλευση με τις αρχές περιφερειακού επιπέδου, βρίσκονται στην καλύτερη δυνατή θέση να σχεδιάσουν και να εφαρμόσουν σχέδια προσαρμοσμένα και στοχευμένα στις τοπικές, περιφερειακές και εθνικές συνθήκες τους, όπως στις υφιστάμενες πολιτικές τους στους σχετικούς τομείς και την προγραμματισμένη χρήση άλλων σχετικών κονδυλίων της ΕΕ. Με αυτόν τον τρόπο, η μεγάλη ποικιλία καταστάσεων, η ειδική γνώση των τοπικών και περιφερειακών κυβερνήσεων, η έρευνα και η καινοτομία και οι βιομηχανικές σχέσεις και οι δομές κοινωνικού διαλόγου, καθώς και οι εθνικές παραδόσεις, μπορούν να γίνουν σεβαστές και να συμβάλουν καλύτερα στην αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα της συνολικής στήριξης των ευάλωτων.

(16)Η διασφάλιση ότι τα μέτρα και οι επενδύσεις απευθύνονται ιδιαίτερα στα ενεργειακά φτωχά ή ευάλωτα νοικοκυριά, τις ευάλωτες πολύ μικρές επιχειρήσεις και τους ευάλωτους χρήστες των μεταφορών είναι καίριας σημασίας για μια δίκαιη μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα. Τα μέτρα στήριξης για την προώθηση των μειώσεων των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου θα πρέπει να βοηθήσουν τα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν τις κοινωνικές επιπτώσεις που προκύπτουν από την εμπορία δικαιωμάτων εκπομπών στους τομείς των κτιρίων και των οδικών μεταφορών.

(17)Εν αναμονή του αντίκτυπου των εν λόγω επενδύσεων στη μείωση του κόστους και των εκπομπών, η στοχευμένη άμεση εισοδηματική στήριξη για τους πιο ευάλωτους θα συνέβαλε στη δίκαιη μετάβαση. Η στήριξη αυτή θα πρέπει να θεωρηθεί ως ένα προσωρινό μέτρο που συνοδεύει την απαλλαγή των τομέων της στέγασης και των μεταφορών από τις ανθρακούχες εκπομπές. Δεν θα ήταν μόνιμη καθώς δεν αντιμετωπίζει τις βασικές αιτίες της ενεργειακής φτώχειας και των μεταφορών. Η στήριξη αυτή θα πρέπει να αφορά μόνο τις άμεσες επιπτώσεις της συμπερίληψης των κτιρίων και των οδικών μεταφορών στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 2003/87/ΕΚ, και όχι το κόστος ηλεκτρικής ενέργειας ή θέρμανσης που σχετίζεται με τη συμπερίληψη της παραγωγής ενέργειας και θερμότητας στο πεδίο εφαρμογής της εν λόγω οδηγίας. Η επιλεξιμότητα για την εν λόγω άμεση εισοδηματική στήριξη θα πρέπει να είναι χρονικά περιορισμένη.

(18)Λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής σύμφωνα με τις δεσμεύσεις της συμφωνίας του Παρισιού και τη δέσμευση στους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, οι ενέργειες βάσει του παρόντος κανονισμού θα συμβάλουν στην επίτευξη του στόχου το 30 % όλων των δαπανών στο πλαίσιο του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου 2021-2027 να δαπανηθεί για την ενσωμάτωση των κλιματικών στόχων και θα συμβάλουν στη φιλοδοξία να διατεθεί το 10 % των ετήσιων δαπανών στους στόχους της βιοποικιλότητας το 2026 και το 2027, λαμβάνοντας υπόψη τις υφιστάμενες επικαλύψεις μεταξύ των στόχων για το κλίμα και τη βιοποικιλότητα. Για τον σκοπό αυτό, για την επισήμανση των δαπανών του Ταμείου θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί η μεθοδολογία που παρατίθεται στο παράρτημα II του κανονισμού (ΕΕ) 2021/1060 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 33 . Το Ταμείο θα πρέπει να στηρίζει δραστηριότητες που τηρούν πλήρως τα κλιματικά και περιβαλλοντικά πρότυπα και τις κλιματικές και περιβαλλοντικές προτεραιότητες της Ένωσης και συμμορφώνονται με την αρχή της «μη πρόκλησης σοβαρής βλάβης» κατά την έννοια του άρθρου 17 του κανονισμού (ΕΕ) 2020/852 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 34 . Στα σχέδια θα πρέπει να περιλαμβάνονται μόνο τέτοια μέτρα και επενδύσεις. Τα μέτρα άμεσης εισοδηματικής στήριξης θα πρέπει κατά κανόνα να θεωρούνται ότι έχουν ασήμαντη απρόβλεπτη επίδραση στους περιβαλλοντικούς στόχους και, ως εκ τούτου, να θεωρούνται ότι συμμορφώνονται με την αρχή της «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης». Η Επιτροπή προτίθεται να εκδώσει τεχνικές κατευθυντήριες γραμμές στα κράτη μέλη πολύ πριν από την προετοιμασία των σχεδίων. Οι κατευθυντήριες γραμμές θα επεξηγούν τον τρόπο με τον οποίο τα μέτρα και οι επενδύσεις πρέπει να συμμορφώνονται με την αρχή της «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης» κατά την έννοια του άρθρου 17 του κανονισμού (ΕΕ) 2020/852. Η Επιτροπή προτίθεται να υποβάλει το 2021 πρόταση για σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης των κοινωνικών πτυχών της πράσινης μετάβασης.

(19)Οι γυναίκες επηρεάζονται ιδιαίτερα από την τιμολόγηση του άνθρακα, καθώς αντιπροσωπεύουν το 85 % των μονογονεϊκών οικογενειών. Οι μονογονεϊκές οικογένειες διατρέχουν ιδιαίτερα υψηλό κίνδυνο παιδικής φτώχειας. Η ισότητα των φύλων και οι ίσες ευκαιρίες για όλους, η ενσωμάτωση αυτών των στόχων, καθώς και τα ζητήματα προσβασιμότητας για τα άτομα με αναπηρία, θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και να προωθούνται καθ’ όλη τη διάρκεια της ετοιμασίας και της εφαρμογής των σχεδίων, ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν θα μείνει κανείς στο περιθώριο.

(20)Τα κράτη μέλη θα πρέπει να υποβάλουν τα σχέδιά τους μαζί με την επικαιροποίηση των ολοκληρωμένων εθνικών σχεδίων τους για την ενέργεια και το κλίμα σύμφωνα με το άρθρο 14 του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 35 . Τα σχέδια θα πρέπει να περιλαμβάνουν τα προς χρηματοδότηση μέτρα, το εκτιμώμενο κόστος τους και την εθνική συνεισφορά. Θα πρέπει επίσης να περιλαμβάνουν βασικά ορόσημα και στόχους για την αξιολόγηση της αποτελεσματικής εφαρμογής των μέτρων.

(21)Το Ταμείο και τα σχέδια θα πρέπει να είναι συνεπή και να πλαισιώνονται από τις μεταρρυθμίσεις που σχεδιάζονται και τις δεσμεύσεις που αναλαμβάνουν τα κράτη μέλη στο πλαίσιο των επικαιροποιημένων ολοκληρωμένων εθνικών σχεδίων για την ενέργεια και το κλίμα σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/1999, την οδηγία [εεεε/ααα] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου [πρόταση αναδιατύπωσης της οδηγίας 2012/27/ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση] 36 , το σχέδιο δράσης για τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων 37 , το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+ (ΕΚΤ+) που θεσπίστηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/1057 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 38 , τα σχέδια δίκαιης μετάβασης σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/1056 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 39 και τις μακροπρόθεσμες στρατηγικές των κρατών μελών για την ανακαίνιση των κτιρίων σύμφωνα με την οδηγία 2010/31/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 40 . Προκειμένου να διασφαλιστεί διοικητική αποτελεσματικότητα, όπου απαιτείται, οι πληροφορίες που περιλαμβάνονται στα σχέδια θα πρέπει να είναι συνεπείς με τη νομοθεσία και τα σχέδια που αναφέρονται παραπάνω.

(22)Η Ένωση θα πρέπει να στηρίξει τα κράτη μέλη με οικονομικά μέσα για την υλοποίηση των σχεδίων τους μέσω του Κοινωνικού Ταμείου για το Κλίμα. Οι πληρωμές από το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα θα πρέπει να εξαρτώνται από την επίτευξη των οροσήμων και των στόχων που περιλαμβάνονται στα σχέδια. Αυτό θα επέτρεπε την αποτελεσματική συνεκτίμηση των εθνικών συνθηκών και προτεραιοτήτων, ενώ θα απλούστευε τη χρηματοδότηση και θα διευκόλυνε την ένταξή της σε άλλα εθνικά προγράμματα δαπανών, ενώ θα εγγυόταν τον αντίκτυπο και την ακεραιότητα των δαπανών της ΕΕ.

(23)Το χρηματοδοτικό κονδύλιο του Ταμείου θα πρέπει κατ’ αρχήν να αναλογεί σε ποσά που αντιστοιχούν στο 25 % των αναμενόμενων εσόδων από τη συμπερίληψη των κτιρίων και των οδικών μεταφορών στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 2003/87/ΕΚ την περίοδο 2026-2032. Σύμφωνα με την απόφαση του Συμβουλίου (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2053 41 , τα κράτη μέλη θα πρέπει να διαθέσουν τα έσοδα αυτά στον προϋπολογισμό της Ένωσης ως ιδίους πόρους. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να χρηματοδοτήσουν τα ίδια το 50 % του συνολικού κόστους του σχεδίου τους. Για τον σκοπό αυτό, καθώς και προκειμένου οι επενδύσεις και τα μέτρα να επισπεύσουν και να αμβλύνουν την απαιτούμενη μετάβαση για τους πολίτες που επηρεάζονται αρνητικά, τα κράτη μέλη θα πρέπει, μεταξύ άλλων, να χρησιμοποιήσουν για τον σκοπό αυτό τα αναμενόμενα έσοδά τους από την εμπορία δικαιωμάτων εκπομπών για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές βάσει της οδηγίας 2003/87/ΕΚ.

(24)Το Ταμείο θα πρέπει να στηρίζει μέτρα που σέβονται την αρχή της προσθετικότητας της χρηματοδότησης της Ένωσης. Το Ταμείο δεν θα πρέπει να υποκαθιστά επαναλαμβανόμενες εθνικές δαπάνες παρά μόνο σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις.

(25)Προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματική και συνεκτική κατανομή των κονδυλίων και να τηρηθεί η αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, οι δράσεις στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να είναι συνεπείς και συμπληρωματικές με τα τρέχοντα προγράμματα της Ένωσης, αποφεύγοντας ταυτόχρονα τη διπλή χρηματοδότηση από το Ταμείο και άλλα προγράμματα της Ένωσης για τις ίδιες δαπάνες. Ειδικότερα, η Επιτροπή και το κράτος μέλος θα πρέπει να εξασφαλίζουν, σε όλα τα στάδια της διαδικασίας, αποτελεσματικό συντονισμό προκειμένου να διασφαλίζεται η συνέπεια, η συνοχή, η συμπληρωματικότητα και η συνέργεια μεταξύ των πηγών χρηματοδότησης. Για τον σκοπό αυτόν, τα κράτη μέλη θα πρέπει να υποβάλλουν τις σχετικές πληροφορίες για υφιστάμενη ή προγραμματισμένη ενωσιακή χρηματοδότηση όταν υποβάλλουν τα σχέδιά τους στην Επιτροπή. Η χρηματοδοτική στήριξη στο πλαίσιο του Ταμείου θα πρέπει να παρέχεται επιπρόσθετα στη στήριξη που παρέχεται στο πλαίσιο άλλων προγραμμάτων και μέσων της Ένωσης. Τα μέτρα και οι επενδύσεις που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο του Ταμείου θα πρέπει να μπορούν να λαμβάνουν χρηματοδότηση από άλλα προγράμματα και μέσα της Ένωσης, υπό την προϋπόθεση ότι η εν λόγω στήριξη δεν καλύπτει την ίδια δαπάνη.

(26)Οι πληρωμές θα πρέπει να πραγματοποιούνται με βάση απόφαση της Επιτροπής που επιτρέπει την εκταμίευση στο οικείο κράτος μέλος. Ως εκ τούτου, είναι απαραίτητο να υπάρξει παρέκκλιση από το άρθρο 116 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 42 , έτσι ώστε η προθεσμία πληρωμής να υπολογίζεται από την ημερομηνία της ανακοίνωσης της εν λόγω απόφασης από την Επιτροπή προς το οικείο κράτος μέλος και όχι από την ημερομηνία λήψης της αίτησης πληρωμής.

(27)Προκειμένου να διασφαλιστούν διαφανείς κανόνες για την παρακολούθηση και την αξιολόγηση, η εξουσία έκδοσης πράξεων σύμφωνα με το άρθρο 290 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα πρέπει να ανατεθεί στην Επιτροπή όσον αφορά τον καθορισμό των κοινών δεικτών για την υποβολή εκθέσεων σχετικά με την πρόοδο και με σκοπό την παρακολούθηση και την αξιολόγηση της εφαρμογής των σχεδίων. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να διενεργεί η Επιτροπή κατάλληλες διαβουλεύσεις κατά τις προπαρασκευαστικές εργασίες της, μεταξύ άλλων σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων, και οι εν λόγω διαβουλεύσεις να διενεργούνται σύμφωνα με τις αρχές που προβλέπονται στη διοργανική συμφωνία για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου της 13ης Απριλίου 2016. Πιο συγκεκριμένα, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ίση συμμετοχή στην προετοιμασία των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο λαμβάνουν όλα τα έγγραφα κατά τον ίδιο χρόνο με τους εμπειρογνώμονες των κρατών μελών, και οι εμπειρογνώμονές τους έχουν συστηματικά πρόσβαση στις συνεδριάσεις των ομάδων εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής που ασχολούνται με την προετοιμασία κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων.

(28)Η εφαρμογή του Ταμείου θα πρέπει να διέπεται από την αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, συμπεριλαμβανομένης της αποτελεσματικής πρόληψης και δίωξης της απάτης, της φορολογικής απάτης, της φοροδιαφυγής, της διαφθοράς και της σύγκρουσης συμφερόντων.

(29)Για τους σκοπούς της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και τηρουμένου του βάσει επιδόσεων χαρακτήρα του Ταμείου, θα πρέπει να θεσπιστούν ειδικοί κανόνες για τις δημοσιονομικές δεσμεύσεις, τις πληρωμές, την αναστολή και την ανάκτηση κεφαλαίων, καθώς και για την καταγγελία συμβάσεων σχετικών με τη χρηματοδοτική στήριξη. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να λαμβάνουν κατάλληλα μέτρα για να διασφαλίζουν ότι η χρήση των κονδυλίων σε σχέση με μέτρα που υποστηρίζονται από το Ταμείο συμμορφώνεται με το εφαρμοστέο ενωσιακό και εθνικό δίκαιο. Τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίζουν ότι η στήριξη αυτή χορηγείται σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις, κατά περίπτωση. Ειδικότερα, θα πρέπει να διασφαλίζουν την πρόληψη, τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση υποθέσεων απάτης, διαφθοράς και σύγκρουσης συμφερόντων και την αποφυγή της διπλής χρηματοδότησης από το Ταμείο και άλλα προγράμματα της Ένωσης. Η αναστολή και η καταγγελία συμβάσεων σχετικών με τη χρηματοδοτική στήριξη, καθώς επίσης η μείωση και η ανάκτηση της χρηματοδοτικής ενίσχυσης θα πρέπει να είναι δυνατές όταν το σχέδιο δεν έχει υλοποιηθεί ικανοποιητικά από το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος ή, σε περίπτωση σοβαρών παρατυπιών, δηλαδή απάτης, διαφθοράς και σύγκρουσης συμφερόντων σε σχέση με τα μέτρα που υποστηρίζονται από το Ταμείο ή σοβαρής παράβασης υποχρέωσης που απορρέει από τις συμβάσεις που έχουν σχέση με την χρηματοδοτική στήριξη. Θα πρέπει να θεσπιστούν κατάλληλες διαδικασίες αντιπαράθεσης για να διασφαλιστεί ότι η απόφαση της Επιτροπής σχετικά με την αναστολή και την ανάκτηση των καταβληθέντων ποσών καθώς και την καταγγελία συμβάσεων σχετικών με τη χρηματοδοτική στήριξη σέβεται το δικαίωμα των κρατών μελών να υποβάλλουν παρατηρήσεις.

(30)Η Επιτροπή θα πρέπει να διασφαλίσει την αποτελεσματική προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης. Ενώ αποτελεί πρωτίστως ευθύνη του ίδιου του κράτους μέλους να διασφαλίζει ότι το Ταμείο εφαρμόζεται σύμφωνα με τη σχετική ενωσιακή και εθνική νομοθεσία, η Επιτροπή θα πρέπει να είναι σε θέση να λαμβάνει επαρκείς εγγυήσεις από τα κράτη μέλη εν προκειμένω. Προς τούτο, κατά την εφαρμογή του Ταμείου, τα κράτη μέλη θα πρέπει να μεριμνούν για τη λειτουργία αποτελεσματικού και αποδοτικού συστήματος εσωτερικού ελέγχου και να ανακτούν τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ή μη ορθώς χρησιμοποιηθέντα ποσά. Στο πλαίσιο αυτό, τα κράτη μέλη θα πρέπει να μπορούν να βασίζονται στα συνήθη εθνικά συστήματα δημοσιονομικής διαχείρισής τους. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να συλλέγουν, να καταγράφουν και να αποθηκεύουν σε ηλεκτρονικό σύστημα τυποποιημένες κατηγορίες δεδομένων και πληροφορίες που επιτρέπουν την πρόληψη, τον εντοπισμό και τη διόρθωση σοβαρών παρατυπιών, δηλαδή απάτης, διαφθοράς και σύγκρουσης συμφερόντων, σε σχέση με τα μέτρα που υποστηρίζονται από το Ταμείο. Η Επιτροπή θα πρέπει να καταστήσει διαθέσιμο ένα σύστημα πληροφοριών και παρακολούθησης, συμπεριλαμβανομένου ενός ενιαίου εργαλείου άντλησης δεδομένων και βαθμονόμησης κινδύνου, για την πρόσβαση και την ανάλυση των εν λόγω δεδομένων και πληροφοριών, με σκοπό την υποχρεωτική εφαρμογή από τα κράτη μέλη.

(31)Η Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF), το Ελεγκτικό Συνέδριο και, κατά περίπτωση, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία θα πρέπει να μπορούν να χρησιμοποιούν το σύστημα πληροφοριών και παρακολούθησης στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων και των δικαιωμάτων τους.

(32)Τα κράτη μέλη και η Επιτροπή θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να επεξεργάζονται δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα μόνον όταν είναι αναγκαίο για τους σκοπούς της διασφάλισης απαλλαγής, λογιστικών και λοιπών ελέγχων, πληροφόρησης, επικοινωνίας και δημοσιότητας για τη χρήση των κονδυλίων που σχετίζονται με μέτρα υλοποίησης στο πλαίσιο του Ταμείου. Τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα θα πρέπει να υποβάλλονται σε επεξεργασία σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 43 ή τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/1725 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 44 , κατά περίπτωση.

(33)Σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046, τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 45 και τους κανονισμούς (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 2988/95 46 , (Ευρατόμ, ΕΚ) αριθ. 2185/96 47 και (ΕΕ) 2017/1939 48 του Συμβουλίου, τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης πρέπει να προστατεύονται μέσω αναλογικών μέτρων, συμπεριλαμβανομένων μέτρων σχετικών με την πρόληψη, τον εντοπισμό, τη διόρθωση και τη διερεύνηση υποθέσεων απάτης, διαφθοράς και σύγκρουσης συμφερόντων, και, κατά περίπτωση, την επιβολή διοικητικών κυρώσεων. Ειδικότερα, σύμφωνα με τους κανονισμούς (Ευρατόμ, ΕΚ) αριθ. 2185/96 και (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013, η OLAF έχει την εξουσία να διενεργεί διοικητικές έρευνες, μεταξύ των οποίων και επιτόπιες έρευνες και επιθεωρήσεις, με στόχο να διαπιστωθεί αν υπήρξε απάτη, διαφθορά, σύγκρουση συμφερόντων ή οποιαδήποτε άλλη παράνομη δραστηριότητα εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης. Σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1939 και όσον αφορά τα κράτη μέλη που συμμετέχουν στην ενισχυμένη συνεργασία δυνάμει του εν λόγω κανονισμού, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία έχει την εξουσία να διερευνά και να ασκεί δίωξη σε υποθέσεις απάτης, διαφθοράς, σύγκρουσης συμφερόντων και άλλων ποινικών αδικημάτων εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης, όπως προβλέπεται στην οδηγία (ΕΕ) 2017/1371 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 49 . Σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046, κάθε πρόσωπο ή οντότητα που είναι αποδέκτης κονδυλίων από τον προϋπολογισμό της Ένωσης οφείλει να συνεργάζεται πλήρως για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης, να παρέχει τα αναγκαία δικαιώματα και πρόσβαση στην Επιτροπή, την OLAF, το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο και, σε σχέση με τα κράτη μέλη που συμμετέχουν στην ενισχυμένη συνεργασία σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2017/1939, την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία και να μεριμνά ώστε τυχόν τρίτοι που συμμετέχουν στην εκτέλεση κονδυλίων που χρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό της Ένωσης να εκχωρούν ισοδύναμα δικαιώματα.

(34)Οι οριζόντιοι δημοσιονομικοί κανόνες που εγκρίθηκαν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και από το Συμβούλιο δυνάμει του άρθρου 322 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν εφαρμογή στον παρόντα κανονισμό. Οι κανόνες αυτοί ορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 και καθορίζουν κατά κύριο λόγο τη διαδικασία κατάρτισης και εκτέλεσης του προϋπολογισμού μέσω επιχορηγήσεων, συμβάσεων, βραβείων και έμμεσης υλοποίησης. Προβλέπουν επίσης ελέγχους της ευθύνης των οικονομικών φορέων. Οι κανόνες που θεσπίζονται δυνάμει του άρθρου 322 Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης περιλαμβάνουν επίσης γενικό καθεστώς αιρεσιμότητας για την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης,

ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

ΚΕΦΑΛΑΙΟ I

ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρo 1

Περιεχόμενο, πεδίο εφαρμογής και στόχοι

Συστήνεται το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα (στο εξής: το Ταμείο).

Το Ταμείο αυτό παρέχει υποστήριξη στα κράτη μέλη για τη χρηματοδότηση των μέτρων και των επενδύσεων που περιλαμβάνονται στα κοινωνικά τους σχέδια για το κλίμα (στο εξής: τα σχέδια).

Τα μέτρα και οι επενδύσεις που υποστηρίζονται από το Ταμείο θα ωφελήσουν νοικοκυριά, πολύ μικρές επιχειρήσεις και χρήστες των μεταφορών, τα οποία είναι ευάλωτα και επηρεάζονται ιδιαίτερα από τη συμπερίληψη των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 2003/87/ΕΚ, ιδίως νοικοκυριά που αντιμετωπίζουν ενεργειακή φτώχεια και πολίτες χωρίς εναλλακτικά μέσα μαζικής μεταφοράς αντί των ιδιωτικών αυτοκινήτων (σε απομακρυσμένες και αγροτικές περιοχές).

Ο γενικός στόχος του Ταμείου είναι να συμβάλει στη μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα αντιμετωπίζοντας τις κοινωνικές επιπτώσεις της συμπερίληψης των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 2003/87/ΕΚ. Ο συγκεκριμένος στόχος του Ταμείου είναι η υποστήριξη των ευάλωτων νοικοκυριών, των ευάλωτων μικροεπιχειρήσεων και των ευάλωτων χρηστών των μεταφορών μέσω προσωρινής άμεσης εισοδηματικής στήριξης και μέσω μέτρων και επενδύσεων που αποσκοπούν στην αύξηση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων, την απαλλαγή της θέρμανσης και της ψύξης των κτιρίων από τις ανθρακούχες εκπομπές, συμπεριλαμβανομένων της ένταξης της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές και της παροχής βελτιωμένης πρόσβασης στην κινητικότητα και τις μεταφορές μηδενικών και χαμηλών εκπομπών.

Άρθρο 2

Ορισμοί

Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:

1)«ανακαίνιση κτιρίων»: κάθε είδους ενεργειακή ανακαίνιση κτιρίων, συμπεριλαμβανομένης της μόνωσης του κελύφους των κτιρίων, δηλαδή των τοίχων, της οροφής, του δαπέδου και της αντικατάστασης των παραθύρων, της αντικατάστασης των συσκευών θέρμανσης, ψύξης και μαγειρέματος και της εγκατάστασης επιτόπιας παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές·

2)«ενεργειακή φτώχεια»: η ενεργειακή φτώχεια όπως ορίζεται στο άρθρο 2 σημείο [(49)] της οδηγίας (ΕΕ) [εεεε/ααα] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 50 ·

3)«εκτιμώμενο συνολικό κόστος του σχεδίου»: το εκτιμώμενο συνολικό κόστος των μέτρων και των επενδύσεων που περιλαμβάνονται στο υποβληθέν σχέδιο·

4)«χρηματοδοτική ενίσχυση»: μη επιστρεπτέα χρηματοδοτική στήριξη στο πλαίσιο του Ταμείου που διατίθεται προς κατανομή ή έχει κατανεμηθεί σε κράτος μέλος·

5)«νοικοκυριό»: το ιδιωτικό νοικοκυριό όπως ορίζεται στο άρθρο 2, σημείο 15 του κανονισμού (ΕΕ) 2019/1700 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 51 ·

6) «ορόσημο»: ποιοτικό επίτευγμα που χρησιμοποιείται για τη μέτρηση της προόδου προς την επίτευξη ενός μέτρου ή μιας επένδυσης·

7)«στόχος»: ποσοτικό επίτευγμα που χρησιμοποιείται για τη μέτρηση της προόδου προς την επίτευξη ενός μέτρου ή μιας επένδυσης·

8)«ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές»: ενέργεια από ανανεώσιμες μη ορυκτές πηγές, όπως ορίζεται στο άρθρο 2, δεύτερο εδάφιο, σημείο 1 της οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 52 ·

9)«πολύ μικρή επιχείρηση»: επιχείρηση που απασχολεί λιγότερα από 10 άτομα και της οποίας ο ετήσιος κύκλος εργασιών ή ο ετήσιος ισολογισμός δεν υπερβαίνει τα 2 εκατομμύρια EUR, υπολογιζόμενος σύμφωνα με τα άρθρα 3 έως 6 του παραρτήματος Ι του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 651/2014 της Επιτροπής 53 ·

10) «χρήστες των μεταφορών»: νοικοκυριά ή πολύ μικρές επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν διάφορες επιλογές μεταφοράς και μετακίνησης·

11)«ευάλωτα νοικοκυριά»: νοικοκυριά που αντιμετωπίζουν ενεργειακή φτώχεια ή νοικοκυριά, συμπεριλαμβανομένων των νοικοκυριών κατώτερου μεσαίου εισοδήματος, που επηρεάζονται σημαντικά από τις επιπτώσεις στις τιμές λόγω της συμπερίληψης των κτιρίων στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 2003/87/ΕΚ και δεν διαθέτουν τα μέσα για την ανακαίνιση του κτιρίου που καταλαμβάνουν·

12)«ευάλωτες πολύ μικρές επιχειρήσεις»: οι πολύ μικρές επιχειρήσεις που επηρεάζονται σημαντικά από τις επιπτώσεις στις τιμές λόγω της συμπερίληψης των κτιρίων στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 2003/87/ΕΚ και δεν διαθέτουν τα μέσα για την ανακαίνιση του κτιρίου που καταλαμβάνουν·

13)«ευάλωτοι χρήστες των μεταφορών»: χρήστες των μεταφορών, μεταξύ άλλων από νοικοκυριά κατώτερου μεσαίου εισοδήματος, που επηρεάζονται σημαντικά από τις επιπτώσεις στις τιμές λόγω της συμπερίληψης των οδικών μεταφορών στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 2003/87/ΕΚ και στερούνται των μέσων για να αγοράσουν οχήματα μηδενικών και χαμηλών εκπομπών ή να στραφούν σε εναλλακτικά βιώσιμα μέσα μεταφοράς, συμπεριλαμβανομένων των δημόσιων μεταφορών, ιδιαίτερα σε αγροτικές και απομακρυσμένες περιοχές.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ II

ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΚΛΙΜΑ

Άρθρο 3

Κοινωνικά σχέδια για το κλίμα

1.Κάθε κράτος μέλος υποβάλλει στην Επιτροπή ένα κοινωνικό σχέδιο για το κλίμα (στο εξής: το σχέδιο) μαζί με την επικαιροποίηση του ολοκληρωμένου εθνικού σχεδίου για την ενέργεια και το κλίμα που αναφέρεται στο άρθρο 14 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1999 σύμφωνα με τη διαδικασία και το χρονοδιάγραμμα που καθορίζονται στο εν λόγω άρθρο. Το σχέδιο περιλαμβάνει ένα συνεκτικό σύνολο μέτρων και επενδύσεων για την αντιμετώπιση του αντίκτυπου της τιμολόγησης του άνθρακα στα ευάλωτα νοικοκυριά, τις ευάλωτες μικροεπιχειρήσεις και τους ευάλωτους χρήστες των μεταφορών, προκειμένου να διασφαλιστεί οικονομικά προσιτή θέρμανση, ψύξη και κινητικότητα, ενώ συνοδεύει και επισπεύδει τα απαραίτητα μέτρα για την εκπλήρωση των στόχων της Ένωσης για το κλίμα.

2.Το σχέδιο μπορεί να περιλαμβάνει εθνικά μέτρα που παρέχουν προσωρινή άμεση εισοδηματική στήριξη σε ευάλωτα νοικοκυριά και νοικοκυριά που είναι ευάλωτοι χρήστες των μεταφορών για να μειώσουν τον αντίκτυπο της αύξησης της τιμής των ορυκτών καυσίμων που προκύπτει από τη συμπερίληψη των κτιρίων και των οδικών μεταφορών στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 2003/87/ΕΚ.

3.Το σχέδιο περιλαμβάνει εθνικά έργα με σκοπό:

α)τη χρηματοδότηση μέτρων και επενδύσεων για την αύξηση της ενεργειακής απόδοσης των κτιρίων, την εφαρμογή μέτρων βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης, την ανακαίνιση κτιρίων και την απαλλαγή της θέρμανσης και ψύξης των κτιρίων από τις ανθρακούχες εκπομπές, συμπεριλαμβανομένης της ενσωμάτωσης της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας·

β)τη χρηματοδότηση μέτρων και επενδύσεων για την αύξηση της υιοθέτησης της κινητικότητας και των μεταφορών μηδενικών και χαμηλών εκπομπών.

Άρθρο 4

Περιεχόμενο των κοινωνικών σχεδίων για το κλίμα

1.Τα κοινωνικά σχέδια για το κλίμα καθορίζουν ιδίως τα ακόλουθα στοιχεία:

α)συγκεκριμένα μέτρα και επενδύσεις σύμφωνα με το άρθρο 3 για τη μείωση των επιπτώσεων που αναφέρονται στο στοιχείο γ) της παρούσας παραγράφου, μαζί με επεξήγηση του τρόπου με τον οποίο θα συμβάλουν αποτελεσματικά στην επίτευξη των στόχων που ορίζονται στο άρθρο 1 στο πλαίσιο του συνολικού πλαισίου των σχετικών πολιτικών ενός κράτους μέλους·

β)συγκεκριμένα συνοδευτικά μέτρα που απαιτούνται για την επίτευξη των μέτρων και των επενδύσεων του σχεδίου και τη μείωση των επιπτώσεων που αναφέρονται στο στοιχείο γ), καθώς και πληροφορίες σχετικά με υφιστάμενη ή προγραμματισμένη χρηματοδότηση μέτρων και επενδύσεων από άλλες ενωσιακές, διεθνείς, δημόσιες ή ιδιωτικές πηγές·

γ)εκτίμηση των πιθανών επιπτώσεων της εν λόγω αύξησης των τιμών στα νοικοκυριά, και ιδίως της επίπτωσης της ενεργειακής φτώχειας στις πολύ μικρές επιχειρήσεις και στους χρήστες των μεταφορών, η οποία περιλαμβάνει ιδίως εκτίμηση και προσδιορισμό των ευάλωτων νοικοκυριών, των ευάλωτων μικροεπιχειρήσεων και των ευάλωτων χρηστών των μεταφορών· οι εν λόγω επιπτώσεις πρέπει να αναλύονται με επαρκές επίπεδο περιφερειακού διαχωρισμού, λαμβάνοντας υπόψη στοιχεία όπως η πρόσβαση στις δημόσιες συγκοινωνίες και τις βασικές υπηρεσίες και ο προσδιορισμός των περιοχών που πλήττονται περισσότερο, ιδίως των εδαφών που είναι απομακρυσμένα και αγροτικά·

δ)όταν το σχέδιο προβλέπει μέτρα που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφος 2, τα κριτήρια για τον προσδιορισμό των επιλέξιμων τελικών αποδεκτών, την αναφορά της προβλεπόμενης προθεσμίας για τα εν λόγω μέτρα και την αιτιολόγησή τους βάσει ποσοτικής εκτίμησης και ποιοτικής επεξήγησης του τρόπου με τον οποίο τα μέτρα στο σχέδιο αναμένεται να μειώσουν την ενεργειακή φτώχεια, τη φτώχεια των μεταφορών και την ευπάθεια των νοικοκυριών, των πολύ μικρών επιχειρήσεων και των χρηστών των μεταφορών στην αύξηση των τιμών των οδικών μεταφορών και των καυσίμων θέρμανσης·

ε)τα ορόσημα και τους στόχους που προβλέπονται, και ένα ενδεικτικό χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση των μέτρων και των επενδύσεων που θα ολοκληρωθούν έως τις 31 Ιουλίου 2032·

στ)το εκτιμώμενο συνολικό κόστος του σχεδίου συνοδευόμενο από κατάλληλη αιτιολόγηση του κόστους και επεξηγήσεις για τον τρόπο με τον οποίο συνάδει με την αρχή της αποδοτικότητας του κόστους και είναι ανάλογο με τον αναμενόμενο αντίκτυπο του σχεδίου·

ζ)την προβλεπόμενη εθνική συνεισφορά στο συνολικό εκτιμώμενο κόστος, υπολογιζόμενη σύμφωνα με το άρθρο 14·

η)επεξήγηση του τρόπου με τον οποίο το σχέδιο διασφαλίζει ότι καμία επένδυση ή μέτρο, που περιλαμβάνεται στο σχέδιο, δεν προκαλεί σημαντική βλάβη στους περιβαλλοντικούς στόχους κατά την έννοια του άρθρου 17 του κανονισμού (ΕΕ) 2020/852· η Επιτροπή παρέχει τεχνική καθοδήγηση στα κράτη μέλη που αφορά το πεδίο εφαρμογής του Ταμείου για τον σκοπό αυτόν· δεν απαιτείται επεξήγηση για τα μέτρα που αναφέρονται στο άρθρο 3 παράγραφος 2·

θ)τις ρυθμίσεις για την αποτελεσματική παρακολούθηση και εφαρμογή του σχεδίου από το οικείο κράτος μέλος, ιδίως των προτεινόμενων οροσήμων και στόχων, συμπεριλαμβανομένων δεικτών για την υλοποίηση μέτρων και επενδύσεων, οι οποίοι είναι, κατά περίπτωση, αυτοί που διατίθενται στη Στατιστική Υπηρεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο Ενεργειακής Φτώχειας, όπως προσδιορίζονται στη σύσταση 2020/1563 της Επιτροπής 54 σχετικά με την ενεργειακή φτώχεια·

ι)για την προετοιμασία και, εάν υπάρχει, την εφαρμογή του σχεδίου, περίληψη της διεξαχθείσας σύμφωνα με το άρθρο 10 του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1999 και με το εθνικό νομικό πλαίσιο διαδικασίας διαβούλευσης με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές, τους κοινωνικούς εταίρους, τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, τις οργανώσεις νεολαίας και άλλους σχετικούς ενδιαφερομένους, και τον τρόπο με τον οποίο αντικατοπτρίζονται στο σχέδιο οι απόψεις που διατυπώνουν τα ενδιαφερόμενα μέρη·

ια)επεξήγηση του συστήματος του κράτους μέλους για την πρόληψη, τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση της διαφθοράς, της απάτης και των συγκρούσεων συμφερόντων κατά τη χρήση των κονδυλίων που παρέχονται στο πλαίσιο του Ταμείου και τις ρυθμίσεις που αποσκοπούν στην αποφυγή της διπλής χρηματοδότησης από το Ταμείο και άλλα προγράμματα της Ένωσης.

2.Τα σχέδια συνάδουν με τις πληροφορίες που περιλαμβάνονται και τις δεσμεύσεις που αναλαμβάνονται από τα κράτη μέλη στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων και του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου+ (ΕΚΤ+) που θεσπίστηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/1057, βάσει των επιχειρησιακών προγραμμάτων τους για την πολιτική συνοχής βάσει του κανονισμού (ΕΕ) 2021/1058 55 , βάσει των σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/241 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 56 , βάσει των μακροπρόθεσμων στρατηγικών για την ανακαίνιση κτιρίων σύμφωνα με την οδηγία 2010/31/ΕΕ και βάσει των επικαιροποιημένων ολοκληρωμένων εθνικών σχεδίων για την ενέργεια και το κλίμα σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/1999. Συμπληρώνουν επίσης τα σχέδια δίκαιης μετάβασης σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/1056 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 57 .

3.Κατά την προετοιμασία των σχεδίων τους, τα κράτη μέλη μπορούν να ζητήσουν από την Επιτροπή να διοργανώσει την ανταλλαγή ορθών πρακτικών. Τα κράτη μέλη μπορούν επίσης να ζητήσουν τεχνική υποστήριξη στο πλαίσιο του μηχανισμού ELENA, που θεσπίστηκε με συμφωνία της Επιτροπής με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων το 2009 ή βάσει του Μέσου Τεχνικής Υποστήριξης που θεσπίστηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/240 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 58 .

ΚΕΦΑΛΑΙΟ III

ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗ ΤΟΥ ΤΑΜΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΣΧΕΔΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΚΛΙΜΑ

Άρθρο 5

Αρχές που διέπουν το Ταμείο και επιλεξιμότητα

1.Το Ταμείο παρέχει οικονομική υποστήριξη στα κράτη μέλη για τη χρηματοδότηση των μέτρων και των επενδύσεων που καθορίζονται στα σχέδιά τους.

2.Η πληρωμή της υποστήριξης εξαρτάται από την επίτευξη των οροσήμων και των στόχων για τα μέτρα και τις επενδύσεις που καθορίζονται στα σχέδια. Τα εν λόγω ορόσημα και οι στόχοι είναι συμβατά με τους στόχους της Ένωσης για το κλίμα και καλύπτουν ιδίως τα εξής:

α)την ενεργειακή απόδοση·

β)την ανακαίνιση κτιρίων·

γ)την κινητικότητα και τις μεταφορές μηδενικών και χαμηλών εκπομπών·

δ)τις μειώσεις των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου·

ε)τις μειώσεις του αριθμού των ευάλωτων νοικοκυριών, ιδίως των νοικοκυριών που αντιμετωπίζουν ενεργειακή φτώχεια, των ευάλωτων μικροεπιχειρήσεων και των ευάλωτων χρηστών των μεταφορών, μεταξύ άλλων σε αγροτικές και απομακρυσμένες περιοχές.

3.Το Ταμείο υποστηρίζει μόνο μέτρα και επενδύσεις που σέβονται την αρχή της «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης» που αναφέρεται στο άρθρο 17 του κανονισμού (ΕΕ) 2020/852.

Άρθρο 6

Μέτρα και επενδύσεις που θα συμπεριληφθούν στο εκτιμώμενο συνολικό κόστος των κοινωνικών σχεδίων για το κλίμα

1.Τα κράτη μέλη μπορούν να συμπεριλάβουν το κόστος των μέτρων παρέχοντας προσωρινή άμεση εισοδηματική υποστήριξη σε ευάλωτα νοικοκυριά και ευάλωτα νοικοκυριά που είναι χρήστες των μεταφορών για να απορροφήσουν την αύξηση των τιμών των οδικών μεταφορών και των καυσίμων θέρμανσης. Η υποστήριξη αυτή μειώνεται με την πάροδο του χρόνου και περιορίζεται στον άμεσο αντίκτυπο της εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές. Η επιλεξιμότητα της εν λόγω άμεσης εισοδηματικής στήριξης παύει εντός των χρονικών ορίων που καθορίζονται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο δ).

2.Τα κράτη μέλη μπορούν να συμπεριλάβουν το κόστος των ακόλουθων μέτρων και επενδύσεων στο εκτιμώμενο συνολικό κόστος των σχεδίων, υπό την προϋπόθεση ότι θα ωφελήσουν κυρίως ευάλωτα νοικοκυριά, ευάλωτες πολύ μικρές επιχειρήσεις ή ευάλωτους χρήστες των μεταφορών και αποσκοπούν στα εξής:

α)την υποστήριξη ανακαινίσεων κτιρίων, ιδίως για όσους καταλαμβάνουν κτίρια με τη χείριστη απόδοση, μεταξύ άλλων με τη μορφή οικονομικής στήριξης ή φορολογικών κινήτρων, όπως έκπτωση του κόστους ανακαίνισης από το ενοίκιο, ανεξάρτητα από την ιδιοκτησία των σχετικών κτιρίων·

β)τη συμβολή στην απαλλαγή από τις ανθρακούχες εκπομπές, συμπεριλαμβανομένου του εξηλεκτρισμού, της θέρμανσης και ψύξης και του μαγειρέματος σε κτίρια και την ενσωμάτωση ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές που συμβάλλουν στην επίτευξη εξοικονόμησης ενέργειας·

γ)την υποστήριξη δημόσιων και ιδιωτικών φορέων στην ανάπτυξη και παροχή οικονομικά προσιτών λύσεων ανακαίνισης όσον αφορά την ενεργειακή απόδοση και κατάλληλων χρηματοδοτικών μέσων σύμφωνα με τους κοινωνικούς στόχους του Ταμείου·

δ)την παροχή πρόσβασης σε οχήματα και μοτοσικλέτες μηδενικών και χαμηλών εκπομπών, συμπεριλαμβανομένης της παροχής οικονομικής υποστήριξης ή φορολογικών κινήτρων για την αγορά τους, καθώς και κατάλληλης δημόσιας και ιδιωτικής υποδομής, μεταξύ άλλων για επαναφόρτιση και ανεφοδιασμό· όσον αφορά την υποστήριξη σχετικά με τα οχήματα χαμηλών εκπομπών, παρέχεται χρονοδιάγραμμα για τη σταδιακή μείωση της υποστήριξης·

ε)τη χορήγηση δωρεάν πρόσβασης στις δημόσιες συγκοινωνίες ή προσαρμοσμένα τιμολόγια για πρόσβαση στις δημόσιες συγκοινωνίες, καθώς και προώθηση της βιώσιμης κινητικότητας κατ’ αίτηση και υπηρεσιών κοινής κινητικότητας·

στ)την υποστήριξη δημόσιων και ιδιωτικών φορέων στην ανάπτυξη και παροχή οικονομικά προσιτών υπηρεσιών κινητικότητας και μεταφορών με μηδενικές και χαμηλές εκπομπές και την υιοθέτηση ελκυστικών επιλογών ενεργητικής κινητικότητας για τις αγροτικές, νησιωτικές, ορεινές, απομακρυσμένες και λιγότερο προσβάσιμες περιοχές ή για τις λιγότερο ανεπτυγμένες περιοχές ή εδάφη, συμπεριλαμβανομένων των λιγότερων ανεπτυγμένων περιαστικών περιοχών.

Άρθρο 7

Εξαιρέσεις από το εκτιμώμενο συνολικό κόστος των κοινωνικών σχεδίων για το κλίμα

1.Το Ταμείο δεν υποστηρίζει και το εκτιμώμενο συνολικό κόστος των σχεδίων δεν περιλαμβάνει μέτρα με τη μορφή άμεσης εισοδηματικής στήριξης σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 2 του παρόντος κανονισμού για νοικοκυριά που επωφελούνται ήδη από:

α)δημόσια παρέμβαση στο επίπεδο των τιμών των καυσίμων που καλύπτονται από το κεφάλαιο IVα της οδηγίας 2003/87/ΕΚ·

β)δημόσιες παρεμβάσεις στον καθορισμό των τιμών για την προμήθεια αερίου σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 3 της οδηγίας 2009/73/ΕΚ·

2.Όταν αποδεικνύεται από το οικείο κράτος μέλος στο σχέδιό του ότι οι δημόσιες παρεμβάσεις που αναφέρονται στην παράγραφο 1 δεν αντισταθμίζουν πλήρως την αύξηση της τιμής που προκύπτει από τη συμπερίληψη των τομέων των κτιρίων και των οδικών μεταφορών στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 2003/87/ΕΚ, η άμεση εισοδηματική ενίσχυση δύναται να συμπεριληφθεί στο εκτιμώμενο συνολικό κόστος στα όρια της αύξησης της τιμής που δεν έχει αντισταθμιστεί πλήρως.

Άρθρο 8

Μετακύλιση των οφελών σε νοικοκυριά, πολύ μικρές επιχειρήσεις και χρήστες των μεταφορών

Τα κράτη μέλη δύνανται να συμπεριλάβουν στο εκτιμώμενο συνολικό κόστος τη χρηματοδοτική στήριξη που παρέχεται σε δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς εκτός από ευάλωτα νοικοκυριά, ευάλωτες μικροεπιχειρήσεις και ευάλωτους χρήστες των μεταφορών, εάν οι εν λόγω οντότητες υλοποιήσουν μέτρα και επενδύσεις που ωφελούν τελικά τα ευάλωτα νοικοκυριά, τις ευάλωτες μικροεπιχειρήσεις και τους ευάλωτους χρήστες των μεταφορών.

Τα κράτη μέλη παρέχουν τις απαραίτητες νομικές και συμβατικές εγγυήσεις για να διασφαλίσουν ότι θα μετακυλιστεί το σύνολο του οφέλους στα νοικοκυριά, τις πολύ μικρές επιχειρήσεις και τους χρήστες των μεταφορών.

Άρθρο 9

Προϋπολογισμός

1.Το δημοσιονομικό κονδύλιο για την εκτέλεση του Ταμείου για την περίοδο 2025-2027 ορίζεται σε 23 700 000 000 EUR σε τρέχουσες τιμές.

2.Το δημοσιονομικό κονδύλιο για την εκτέλεση του Ταμείου για την περίοδο 2028-2032 είναι 48 500 000 000 EUR σε τρέχουσες τιμές, ανάλογα με τη διαθεσιμότητα των κονδυλίων στα ετήσια ανώτατα όρια του ισχύοντος πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου που αναφέρεται στο άρθρο 312 της ΣΛΕΕ.

3.Τα ποσά που αναφέρονται στις παραγράφους 1 και 2 μπορούν επίσης να καλύπτουν δαπάνες για δραστηριότητες προπαρασκευής, παρακολούθησης, διαχειριστικού ελέγχου, λογιστικού ελέγχου και αξιολόγησης οι οποίες απαιτούνται για τη διαχείριση του Ταμείου και την επίτευξη των στόχων του, και ιδίως δαπάνες για μελέτες, συνεδριάσεις εμπειρογνωμόνων, διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη, δράσεις πληροφόρησης και επικοινωνίας, συμπεριλαμβανομένων δράσεων πολυδεκτικής προβολής και εταιρικής επικοινωνίας για τις πολιτικές προτεραιότητες της Ένωσης, στον βαθμό που αφορούν τους στόχους του παρόντος κανονισμού, δαπάνες για δίκτυα τεχνολογίας πληροφοριών που επικεντρώνονται στην επεξεργασία και ανταλλαγή πληροφοριών, εταιρικά εργαλεία τεχνολογίας πληροφοριών, και κάθε άλλη δαπάνη τεχνικής και διοικητικής συνδρομής την οποία πραγματοποιεί η Επιτροπή για τη διαχείριση του Ταμείου. Οι δαπάνες μπορούν επίσης να καλύπτουν το κόστος άλλων υποστηρικτικών δραστηριοτήτων, όπως ο έλεγχος ποιότητας και η παρακολούθηση έργων επιτόπου και το κόστος της παροχής συμβουλών από ομοτίμους και από πραγματογνώμονες για την αξιολόγηση και την υλοποίηση των επιλέξιμων δράσεων.

Άρθρο 10

Πόροι από προγράμματα επιμερισμένης διαχείρισης και χρήση πόρων

1.Πόροι που κατανέμονται στα κράτη μέλη υπό καθεστώς επιμερισμένης διαχείρισης μπορούν, κατόπιν αιτήματός τους, να μεταφερθούν στο Ταμείο με την επιφύλαξη των όρων που καθορίζονται στις σχετικές διατάξεις του κανονισμού (ΕΕ) 2021/1060. Η Επιτροπή εκτελεί τους εν λόγω πόρους άμεσα, σύμφωνα με το άρθρο 62 παράγραφος 1 στοιχείο α) του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046. Οι πόροι αυτοί χρησιμοποιούνται αποκλειστικά προς όφελος του οικείου κράτους μέλους.

2.Τα κράτη μέλη μπορούν να αναθέσουν στις διαχειριστικές αρχές του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου+ (ΕΚΤ+) που θεσπίστηκε με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2021/1057 και των επιχειρησιακών προγραμμάτων της πολιτικής συνοχής βάσει του Κανονισμού (ΕΕ) 2021/1058 την υλοποίηση των μέτρων και των επενδύσεων που επωφελούνται από το Ταμείο αυτό, κατά περίπτωση, λόγω των συνεργειών με τα εν λόγω κονδύλια της Ένωσης και σύμφωνα με τους στόχους του Ταμείου. Τα κράτη μέλη δηλώνουν την πρόθεσή τους να συμπεριλάβουν τις εν λόγω αρχές στα σχέδιά τους.

3.Τα κράτη μέλη μπορούν να συμπεριλάβουν στο σχέδιό τους, ως μέρος του εκτιμώμενου συνολικού κόστους, τις πληρωμές για πρόσθετη τεχνική υποστήριξη σύμφωνα με το άρθρο 7 του κανονισμού (ΕΕ) 2021/240 και το ποσό της χρηματικής συνεισφοράς για τους σκοπούς της συνιστώσας για τα κράτη μέλη σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του κανονισμού (ΕΕ) 2021/523. Το εν λόγω κόστος δεν υπερβαίνει το 4 % της συνολικής χρηματοδοτικής ενίσχυσης για το σχέδιο και τα σχετικά μέτρα, όπως ορίζονται στο σχέδιο, συμμορφώνονται με τον παρόντα κανονισμό.

Άρθρο 11

Υλοποίηση

59 Το Ταμείο υλοποιείται από την Επιτροπή με άμεση διαχείριση σύμφωνα με τους σχετικούς κανόνες που θεσπίζονται σύμφωνα με το άρθρο 322 της ΣΛΕΕ και ιδίως τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 και τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου.

Άρθρο 12

Προσθετικότητα και συμπληρωματική χρηματοδότηση

1.Η στήριξη στο πλαίσιο του Ταμείου παρέχεται επιπρόσθετα στη στήριξη που παρέχεται στο πλαίσιο άλλων κονδυλίων, προγραμμάτων και μέσων της Ένωσης. Μέτρα και επενδύσεις που υποστηρίζονται στο πλαίσιο του Ταμείου μπορούν να λαμβάνουν στήριξη από άλλα κονδύλια, προγράμματα και μέσα της Ένωσης, υπό την προϋπόθεση ότι η εν λόγω στήριξη δεν καλύπτει τις ίδιες δαπάνες.

2.Η στήριξη από το Ταμείο είναι πρόσθετη και δεν υποκαθιστά τις επαναλαμβανόμενες εθνικές δαπάνες του προϋπολογισμού.

Άρθρο 13

Μέγιστη χρηματοδοτική ενίσχυση

1.Η μέγιστη χρηματοδοτική ενίσχυση υπολογίζεται για κάθε κράτος μέλος, όπως ορίζεται στο παράρτημα I και στο παράρτημα II.

2.Κάθε κράτος μέλος δύναται να υποβάλει αίτημα έως τη μέγιστη χρηματοδοτική του ενίσχυση για την υλοποίηση του σχεδίου του.

Άρθρο 14

Εθνική συνεισφορά στο συνολικό εκτιμώμενο κόστος

1.Τα κράτη μέλη συνεισφέρουν τουλάχιστον στο 50 τοις εκατό του συνολικού εκτιμώμενου κόστους των σχεδίων τους.

2.Τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν μεταξύ άλλων τα έσοδα από τον εκπλειστηριασμό των δικαιωμάτων τους σύμφωνα με το Κεφάλαιο IVα της οδηγίας 2003/87/ΕΚ για την εθνική τους συνεισφορά στο συνολικό εκτιμώμενο κόστος των σχεδίων τους.

Άρθρο 15

Αξιολόγηση της Επιτροπής

1.Η Επιτροπή αξιολογεί το σχέδιο και, κατά περίπτωση, κάθε τροποποίηση του εν λόγω σχεδίου που υποβάλλεται από κράτος μέλος σύμφωνα με το άρθρο 17, για λόγους συμμόρφωσης με τις διατάξεις του παρόντος κανονισμού. Κατά τη διεξαγωγή της εν λόγω αξιολόγησης, η Επιτροπή ενεργεί σε στενή συνεργασία με το οικείο κράτος μέλος. Η Επιτροπή δύναται να διατυπώσει παρατηρήσεις ή να ζητήσει πρόσθετες πληροφορίες. Το οικείο κράτος μέλος παρέχει τις ζητούμενες πρόσθετες πληροφορίες και μπορεί να αναθεωρήσει το σχέδιο, εάν χρειάζεται, ακόμη και μετά την υποβολή του σχεδίου. Το οικείο κράτος μέλος και η Επιτροπή μπορούν να συμφωνήσουν να παρατείνουν την προθεσμία για την αξιολόγηση κατά εύλογο χρονικό διάστημα, εφόσον είναι αναγκαίο.

2.Η Επιτροπή αξιολογεί τη συνάφεια, την αποτελεσματικότητα, την αποδοτικότητα και τη συνοχή του σχεδίου ως εξής:

α)Για την αξιολόγηση της συνάφειας, η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη τα ακόλουθα κριτήρια:

i) κατά πόσον το σχέδιο απαντά στον κοινωνικό αντίκτυπο και στις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα ευάλωτα νοικοκυριά, οι ευάλωτες μικροεπιχειρήσεις και οι ευάλωτοι χρήστες των μεταφορών στο οικείο κράτος μέλος λόγω της θέσπισης του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές σύμφωνα με το κεφάλαιο IVα της οδηγίας 2003/87/ΕΚ, ιδίως τα νοικοκυριά που αντιμετωπίζουν ενεργειακή φτώχεια, λαμβάνοντας δεόντως υπόψη τις προκλήσεις που προσδιορίζονται στις αξιολογήσεις της Επιτροπής σχετικά με την επικαιροποίηση του ολοκληρωμένου εθνικού σχεδίου για την ενέργεια και το κλίμα του οικείου κράτους μέλους και την πρόοδο που έχει επιτευχθεί σε αυτό σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 3 και τα άρθρα 13 και 29 του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1999, καθώς και στις συστάσεις της Επιτροπής προς τα κράτη μέλη που εκδίδονται σύμφωνα με το άρθρο 34 του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1999 ενόψει του μακροπρόθεσμου στόχου επίτευξης κλιματικής ουδετερότητας στην Ένωση έως το 2050. Λαμβάνονται επίσης υπόψη οι ειδικές προκλήσεις και η χρηματοδοτική ενίσχυση του οικείου κράτους μέλους·

ii) κατά πόσον το σχέδιο αναμένεται να διασφαλίσει ότι κανένα μέτρο ή επένδυση που περιλαμβάνεται στο σχέδιο δεν προκαλεί σημαντική βλάβη στους περιβαλλοντικούς στόχους κατά την έννοια του άρθρου 17 του κανονισμού (ΕΕ) 2020/852·

iii) κατά πόσον το σχέδιο περιέχει μέτρα και επενδύσεις που συμβάλλουν στην πράσινη μετάβαση, καθώς και στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που προκύπτουν από αυτήν και ιδίως στην επίτευξη των στόχων της Ένωσης για το κλίμα και την ενέργεια για το 2030 και τα ορόσημα της στρατηγικής για την κινητικότητα για το 2030.

β)Για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας, η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη τα ακόλουθα κριτήρια:

i) κατά πόσον το σχέδιο αναμένεται να έχει μόνιμο αντίκτυπο στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει το εν λόγω σχέδιο και ιδίως στα ευάλωτα νοικοκυριά, τις ευάλωτες μικροεπιχειρήσεις και τους ευάλωτους χρήστες των μεταφορών, ιδίως τα νοικοκυριά που αντιμετωπίζουν ενεργειακή φτώχεια, στο οικείο κράτος μέλος·

iii) κατά πόσον οι ρυθμίσεις που προτείνονται από το οικείο κράτος μέλος αναμένεται να διασφαλίσουν την αποτελεσματική παρακολούθηση και υλοποίηση του σχεδίου, συμπεριλαμβανομένων του προβλεπόμενου χρονοδιαγράμματος, των προτεινόμενων οροσήμων και στόχων, καθώς και των σχετικών δεικτών·

iii) κατά πόσον τα μέτρα και οι επενδύσεις που προτείνει το οικείο κράτος μέλος συνάδουν και συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις της οδηγίας [εεεε/ααα] [πρόταση αναδιατύπωσης της οδηγίας 2012/27/ΕΕ], της οδηγίας (ΕΕ) 2018/2001, της οδηγίας 2014/94/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 60 , της οδηγίας (ΕΕ) 2019/1161 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και της οδηγίας 2010/31/ΕΕ·

γ)Για την αξιολόγηση της αποδοτικότητας, η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη τα ακόλουθα κριτήρια:

i) κατά πόσον η αιτιολόγηση που παρέχεται από το κράτος μέλος για το ύψος του εκτιμώμενου συνολικού κόστους του σχεδίου είναι εύλογη και βάσιμη, σύμφωνη με την αρχή της οικονομικής αποδοτικότητας και ανάλογη προς τον αναμενόμενο εθνικό περιβαλλοντικό και κοινωνικό αντίκτυπο·

ii) κατά πόσον οι ρυθμίσεις που προτείνονται από το οικείο κράτος μέλος αναμένεται να προλαμβάνουν, να εντοπίζουν και να αντιμετωπίζουν τη διαφθορά, την απάτη και τις συγκρούσεις συμφερόντων κατά τη χρήση των κονδυλίων που παρέχονται στο πλαίσιο του Ταμείου, συμπεριλαμβανομένων των ρυθμίσεων που αποσκοπούν στην αποφυγή της διπλής χρηματοδότησης από το Ταμείο και άλλα προγράμματα της Ένωσης·

iii) κατά πόσον τα ορόσημα και οι στόχοι που προτείνει το κράτος μέλος είναι αποτελεσματικά, λαμβανομένων υπόψη του πεδίου, των στόχων και των επιλέξιμων δράσεων του Ταμείου·

δ)Για την αξιολόγηση της συνοχής, η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη εάν το σχέδιο περιέχει μέτρα και επενδύσεις που συνιστούν συνεκτικές δράσεις.

Άρθρο 16

Απόφαση της Επιτροπής

1.Με βάση την αξιολόγηση σύμφωνα με το άρθρο 15, η Επιτροπή αποφασίζει για το σχέδιο ενός κράτους μέλους, μέσω εκτελεστικής πράξης, εντός έξι μηνών από την ημερομηνία υποβολής του εν λόγω σχεδίου σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 1 του παρόντος κανονισμού.

Σε περίπτωση θετικής αξιολόγησης από την Επιτροπή, η εν λόγω απόφαση ορίζει:

α)τα μέτρα και τις επενδύσεις που πρέπει να υλοποιηθούν από το κράτος μέλος, το ποσό του εκτιμώμενου συνολικού κόστους του σχεδίου και τα ορόσημα και τους στόχους·

β)τη χρηματοδοτική ενίσχυση της Ένωσης που κατανέμεται σύμφωνα με το άρθρο 13 του παρόντος κανονισμού, η οποία καταβάλλεται σε δόσεις μόλις το κράτος μέλος εκπληρώσει ικανοποιητικά τα σχετικά ορόσημα και τους στόχους που έχουν προσδιοριστεί σε σχέση με την εφαρμογή του σχεδίου και η οποία, για την περίοδο 2028-2032, εξαρτάται από τη διαθεσιμότητα των ποσών που αναφέρονται στο άρθρο 9 παράγραφος 2 του παρόντος κανονισμού στο πλαίσιο των ετήσιων ανώτατων ορίων του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου που αναφέρονται στο άρθρο 312 της ΣΛΕΕ·

γ)την εθνική συνεισφορά·

δ)τις ρυθμίσεις και το χρονοδιάγραμμα παρακολούθησης και υλοποίησης, συμπεριλαμβανομένων, κατά περίπτωση, των μέτρων που απαιτούνται για τη συμμόρφωση προς το άρθρο 20 του παρόντος κανονισμού·

ε)τους σχετικούς δείκτες για την εκπλήρωση των προβλεπόμενων οροσήμων και στόχων·

στ)τις ρυθμίσεις για την παροχή πλήρους πρόσβασης της Επιτροπής στα σχετικά δεδομένα τεκμηρίωσης·

2.Η χρηματοδοτική ενίσχυση που αναφέρεται στην παράγραφο 1 στοιχείο β) καθορίζεται με βάση το εκτιμώμενο συνολικό κόστος του σχεδίου που προτείνει το οικείο κράτος μέλος, όπως αξιολογείται σύμφωνα με τα κριτήρια που καθορίζονται στο άρθρο 15 παράγραφος 2.

Το ποσό της χρηματοδοτικής ενίσχυσης καθορίζεται ως εξής:

α)εάν το σχέδιο συμμορφώνεται επαρκώς με τα κριτήρια του άρθρου 15 παράγραφος 2 και το ποσό του εκτιμώμενου συνολικού κόστους της δέσμης μείον την εθνική συνεισφορά είναι ίσο ή μεγαλύτερο από τη μέγιστη χρηματοδοτική ενίσχυση για το εν λόγω κράτος μέλος, όπως αναφέρεται στο άρθρο 13 παράγραφος 1, η χρηματοδοτική ενίσχυση που κατανέμεται στο οικείο κράτος μέλος θα ισούται με το συνολικό ποσό της μέγιστης χρηματοδοτικής ενίσχυσης που αναφέρεται στο άρθρο 9·

β)εάν το σχέδιο συμμορφώνεται επαρκώς με τα κριτήρια του άρθρου 15 παράγραφος 2 και το ποσό του εκτιμώμενου συνολικού κόστους της δέσμης μείον την εθνική συνεισφορά είναι μικρότερο από τη μέγιστη χρηματοδοτική ενίσχυση για το εν λόγω κράτος μέλος, όπως αναφέρεται στο άρθρο 13 παράγραφος 1, η χρηματοδοτική ενίσχυση που κατανέμεται στο οικείο κράτος μέλος θα ισούται με το ποσό του εκτιμώμενου συνολικού κόστους της δέσμης μείον την εθνική συνεισφορά·

γ)εάν το σχέδιο συμμορφώνεται επαρκώς με τα κριτήρια που ορίζονται στο άρθρο 15 παράγραφος 2, αλλά προκύπτουν από την αξιολόγηση αδυναμίες στα συστήματα ελέγχου, η Επιτροπή δύναται να απαιτήσει την επίτευξη πρόσθετων ορόσημων και στόχων πριν από την πρώτη πληρωμή·

δ)εάν το σχέδιο δεν συμμορφώνεται επαρκώς με τα κριτήρια του άρθρου 15 παράγραφος 2, δεν κατανέμεται καμία χρηματοδοτική ενίσχυση στο οικείο κράτος μέλος.

3.Εάν η Επιτροπή αξιολογήσει αρνητικά ένα σχέδιο, η απόφαση που αναφέρεται στην παράγραφο 1 περιλαμβάνει τους λόγους για την εν λόγω αρνητική αξιολόγηση. Το οικείο κράτος μέλος υποβάλλει εκ νέου το σχέδιο, αφού λάβει υπόψη την αξιολόγηση της Επιτροπής.

Άρθρο 17

Τροποποίηση των κοινωνικών σχεδίων για το κλίμα

1.Εάν ένα κοινωνικό σχέδιο για το κλίμα, συμπεριλαμβανομένων των σχετικών ορόσημων και στόχων, δεν είναι πλέον εφικτό, εν όλω ή εν μέρει, από το οικείο κράτος μέλος λόγω αντικειμενικών συνθηκών, ιδίως λόγω των πραγματικών άμεσων επιπτώσεων του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές που θεσπίζεται σύμφωνα με το κεφάλαιο IVα της οδηγίας 2003/87/ΕΚ, το οικείο κράτος μέλος δύναται να υποβάλει στην Επιτροπή τροποποίηση του σχεδίου του, η οποία θα περιλαμβάνει τις απαραίτητες και δεόντως αιτιολογημένες αλλαγές. Τα κράτη μέλη μπορούν να ζητούν τεχνική υποστήριξη για την προετοιμασία του εν λόγω αιτήματος.

2.Η Επιτροπή αξιολογεί το τροποποιημένο σχέδιο σύμφωνα με το άρθρο 15.

3.Εάν η Επιτροπή αξιολογήσει θετικά το τροποποιημένο σχέδιο, λαμβάνει, σύμφωνα με το άρθρο 16 παράγραφος 1, εντός τριών μηνών από την επίσημη υποβολή του τροποποιημένου σχεδίου από το κράτος μέλος, απόφαση που εκθέτει τους λόγους της θετικής αξιολόγησής της, μέσω εκτελεστικής πράξης.

4.Εάν η Επιτροπή αξιολογήσει αρνητικά το τροποποιημένο σχέδιο, απορρίπτει το αίτημα εντός της προθεσμίας που αναφέρεται στην παράγραφο 3, αφού παράσχει στο οικείο κράτος μέλος τη δυνατότητα να υποβάλει τις παρατηρήσεις του εντός τριών μηνών από την κοινοποίηση της αξιολόγησης της Επιτροπής.

5.Έως τις 15 Μαρτίου 2027, κάθε οικείο κράτος μέλος αξιολογεί την καταλληλότητα των σχεδίων του, λαμβανομένων υπόψη των πραγματικών άμεσων επιπτώσεων του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές που θεσπίζεται σύμφωνα με το κεφάλαιο IVα της οδηγίας 2003/087/ΕΚ. Οι εν λόγω αξιολογήσεις υποβάλλονται στην Επιτροπή ως μέρος της διετούς έκθεσης προόδου σύμφωνα με το άρθρο 17 του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1999.

Άρθρο 18

Δέσμευση για τη χρηματοδοτική ενίσχυση

1.Μόλις η Επιτροπή εκδώσει απόφαση όπως αναφέρεται στο άρθρο 16, συνάπτει σε εύθετο χρόνο συμφωνία με το οικείο κράτος μέλος η οποία συνιστά ατομική νομική δέσμευση κατά την έννοια του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 που καλύπτει την περίοδο 2025- 2027. Η εν λόγω συμφωνία μπορεί να συναφθεί το νωρίτερο ένα έτος πριν από το έτος έναρξης των πλειστηριασμών σύμφωνα με το κεφάλαιο IVα της οδηγίας 2003/87/ΕΚ.

2.Η ατομική νομική δέσμευση που καλύπτει την περίοδο 2028-2032 αναλαμβάνεται με την επιφύλαξη της διαθεσιμότητας των ποσών που αναφέρονται στο άρθρο 9 παράγραφος 2 του παρόντος κανονισμού στα ετήσια ανώτατα όρια του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου που αναφέρεται στο άρθρο 312 της ΣΛΕΕ.

3.Οι δημοσιονομικές δεσμεύσεις είναι δυνατόν να βασίζονται σε συνολικές δεσμεύσεις και, κατά περίπτωση, να κατανέμονται σε ετήσιες δόσεις επί σειρά ετών.

Άρθρο 19

Κανόνες για την πληρωμή, την αναστολή και την καταγγελία συμβάσεων όσον αφορά χρηματοδοτικές ενισχύσεις

1.Οι πληρωμές των χρηματοδοτικών κονδυλίων στο οικείο κράτος μέλος δυνάμει του παρόντος άρθρου πραγματοποιούνται με την ολοκλήρωση των σχετικών συμφωνημένων ορόσημων και στόχων που αναφέρονται στο σχέδιο, όπως έχουν εγκριθεί σύμφωνα με το άρθρο 16 και βάσει της διαθέσιμης χρηματοδότησης. Μετά την ολοκλήρωσή τους, το οικείο κράτος μέλος υποβάλλει στην Επιτροπή δεόντως αιτιολογημένο αίτημα πληρωμής της χρηματοδοτικής ενίσχυσης. Τέτοια αιτήματα πληρωμής υποβάλλονται από τα κράτη μέλη στην Επιτροπή μία ή δύο φορές ετησίως έως τις 31 Ιουλίου.

2.Η Επιτροπή αξιολογεί χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση και το αργότερο εντός δύο μηνών από την παραλαβή της αίτησης, κατά πόσον έχουν εκπληρωθεί ικανοποιητικά τα σχετικά ορόσημα και οι στόχοι που καθορίζονται στην απόφαση της Επιτροπής που αναφέρεται στο άρθρο 16. Η ικανοποιητική εκπλήρωση των οροσήμων και των στόχων προϋποθέτει ότι τα μέτρα που σχετίζονται με ορόσημα και στόχους που είχαν εκπληρωθεί ικανοποιητικά στο παρελθόν δεν έχουν αναιρεθεί από το οικείο κράτος μέλος. Η Επιτροπή μπορεί να επικουρείται από εμπειρογνώμονες.

3.Εάν η Επιτροπή καταλήξει σε θετική αξιολόγηση, εκδίδει χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση απόφαση με την οποία εγκρίνεται η εκταμίευση της χρηματοδοτικής ενίσχυσης σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046.

4.Σε περίπτωση που, μετά την αξιολόγηση που αναφέρεται στην παράγραφο 3, η Επιτροπή διαπιστώσει ότι τα ορόσημα και οι στόχοι που καθορίζονται στην απόφαση της Επιτροπής που αναφέρεται στο άρθρο 16 δεν έχουν εκπληρωθεί ικανοποιητικά, η καταβολή του συνόλου ή μέρους της χρηματοδοτικής ενίσχυσης αναστέλλεται. Το οικείο κράτος μέλος μπορεί να υποβάλει τις παρατηρήσεις του εντός ενός μηνός από την κοινοποίηση της αξιολόγησης της Επιτροπής.

Η αναστολή αίρεται μόνο όταν τα ορόσημα και οι στόχοι έχουν εκπληρωθεί ικανοποιητικά, όπως ορίζεται στην απόφαση της Επιτροπής που αναφέρεται στο άρθρο 16.

5.Κατά παρέκκλιση από το άρθρο 116 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046, η προθεσμία πληρωμής αρχίζει από την ημερομηνία κοινοποίησης της απόφασης με την οποία εγκρίνεται η εκταμίευση στο οικείο κράτος μέλος σύμφωνα με την παράγραφο 3 του παρόντος άρθρου, ή από την ημερομηνία κοινοποίησης της άρσης αναστολής σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 4 του παρόντος άρθρου.

6.Εάν τα ορόσημα και οι στόχοι δεν εκπληρωθούν ικανοποιητικά εντός έξι μηνών από την αναστολή, η Επιτροπή μειώνει το ποσό της χρηματοδοτικής ενίσχυσης κατ’ αναλογία, αφού δώσει στο οικείο κράτος μέλος τη δυνατότητα να υποβάλει τις παρατηρήσεις του εντός δύο μηνών από την κοινοποίηση των συμπερασμάτων της.

7.Εάν, εντός 12 μηνών από την ημερομηνία σύναψης των σχετικών συμβάσεων που αναφέρονται στο άρθρο 18, το οικείο κράτος μέλος δεν έχει σημειώσει απτή πρόοδο ως προς οποιοδήποτε από τα σχετικά ορόσημα και τους στόχους, η Επιτροπή καταγγέλλει τις σχετικές συμβάσεις που αναφέρονται στο άρθρο 18 και αίρει τη δέσμευση του ποσού της χρηματοδοτικής ενίσχυσης. Η Επιτροπή αποφασίζει σχετικά με τη λύση των συμβάσεων που αναφέρονται στο άρθρο 18 αφού δώσει στο οικείο κράτος μέλος τη δυνατότητα να υποβάλει τις παρατηρήσεις του εντός δύο μηνών από την κοινοποίηση της αξιολόγησής της σχετικά με την απουσία απτής προόδου.

Άρθρο 20

Προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης 

1.Κατά την εφαρμογή του Ταμείου, τα κράτη μέλη, ως δικαιούχοι κονδυλίων στο πλαίσιο του Ταμείου, λαμβάνουν όλα τα κατάλληλα μέτρα για την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης και για να διασφαλίσουν ότι η χρήση των κεφαλαίων σε σχέση με μέτρα και επενδύσεις που υποστηρίζονται από το Ταμείο συνάδει με το εφαρμοστέο ενωσιακό και εθνικό δίκαιο, ιδίως όσον αφορά την πρόληψη, τον εντοπισμό και τη διόρθωση περιπτώσεων απάτης, διαφθοράς και σύγκρουσης συμφερόντων. Προς τούτο, τα κράτη μέλη προβλέπουν αποτελεσματικό και αποδοτικό σύστημα εσωτερικού ελέγχου, όπως περιγράφεται λεπτομερέστερα στο παράρτημα ΙΙΙ, και την ανάκτηση των αδικαιολογήτως καταβληθέντων ή μη ορθώς χρησιμοποιηθέντων ποσών. Τα κράτη μέλη μπορούν να βασίζονται στα συνήθη εθνικά συστήματα δημοσιονομικής διαχείρισής τους.

2.Οι συμβάσεις που αναφέρονται στο άρθρο 18 προβλέπουν τις υποχρεώσεις των κρατών μελών:

α)να ελέγχουν τακτικά εάν η χορηγούμενη χρηματοδότηση χρησιμοποιείται ορθά σύμφωνα με όλους τους ισχύοντες κανόνες και εάν κάθε μέτρο ή επένδυση στο πλαίσιο του σχεδίου έχει εφαρμοστεί ορθά σύμφωνα με όλους τους ισχύοντες κανόνες ειδικότερα όσον αφορά την πρόληψη, τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση υποθέσεων απάτης, διαφθοράς και σύγκρουσης συμφερόντων·

β)να λαμβάνουν ενδεδειγμένα μέτρα για την πρόληψη, τον εντοπισμό και την αντιμετώπιση υποθέσεων απάτης, διαφθοράς και σύγκρουσης συμφερόντων κατά την έννοια του άρθρου 61 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046, οι οποίες θίγουν τα οικονομικά συμφέροντα της Ένωσης, και να κινούν νομικές διαδικασίες για την ανάκτηση μη ορθώς χρησιμοποιηθέντων κονδυλίων, μεταξύ άλλων σε σχέση με οποιοδήποτε μέτρο ή επένδυση που υλοποιήθηκε στο πλαίσιο του σχεδίου·

γ)να εξασφαλίζουν ότι το αίτημα πληρωμής συνοδεύεται από:

i) διαχειριστική δήλωση ότι τα κεφάλαια χρησιμοποιήθηκαν για τον σκοπό για τον οποίο προορίζονταν, ότι οι πληροφορίες που υποβλήθηκαν με το αίτημα πληρωμής είναι πλήρεις, ακριβείς και αξιόπιστες και ότι τα εφαρμοζόμενα συστήματα ελέγχου παρέχουν τις αναγκαίες εγγυήσεις ότι η διαχείριση των κονδυλίων πραγματοποιήθηκε σύμφωνα με όλους τους εφαρμοστέους κανόνες, ιδίως τους κανόνες σχετικά με την αποφυγή της σύγκρουσης συμφερόντων, την πρόληψη της απάτης, τη διαφθορά και τη διπλή χρηματοδότηση από το Ταμείο και άλλα προγράμματα της Ένωσης, σύμφωνα με την αρχή της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης· και

ii) περίληψη των ελέγχων που διενεργήθηκαν σύμφωνα με τα διεθνώς αποδεκτά πρότυπα λογιστικού ελέγχου, συμπεριλαμβανομένου του πεδίου εφαρμογής των εν λόγω ελέγχων όσον αφορά το ύψος των δαπανών που καλύπτονται και το χρονικό διάστημα που καλύπτεται και ανάλυση των αδυναμιών που εντοπίστηκαν και τυχόν διορθωτικών ενεργειών που πραγματοποιήθηκαν·

α)για τους σκοπούς του λογιστικού και άλλου ελέγχου και για την παροχή συγκρίσιμων πληροφοριών σχετικά με τη χρήση των κονδυλίων σε σχέση με μέτρα και επενδύσεις που υλοποιήθηκαν στο πλαίσιο του σχεδίου, να συλλέγουν, να καταγράφουν και να αποθηκεύουν σε ηλεκτρονικό σύστημα και να διασφαλίζουν την πρόσβαση στις ακόλουθες τυποποιημένες κατηγορίες δεδομένων:

i) το όνομα των τελικών αποδεκτών των κονδυλίων, τους αριθμούς μητρώου ΦΠΑ ή φορολογικού μητρώου και το ύψος της χρηματοδοτικής ενίσχυσης από το Ταμείο·

ii) το όνομα του(των) αναδόχου(-ων) και του υπεργολάβου(-ων) και τον(τους) αριθμό(-ούς) μητρώου ΦΠΑ ή τον(τους) αριθμό(-ούς) φορολογικού μητρώου, όταν ο τελικός αποδέκτης των κονδυλίων είναι αναθέτουσα αρχή σύμφωνα με την ενωσιακή ή εθνική νομοθεσία σχετικά με δημόσιες συμβάσεις και την αξία της(των) σύμβασης(-εων)·

iii) το(τα) όνομα(-τα), το(τα) επώνυμο(-α), την ημερομηνία γέννησης και τον(τους) αριθμό(-ούς) μητρώου ΦΠΑ ή τον(τους) αριθμό(-ούς) φορολογικού μητρώου του(των) πραγματικού(-ών) δικαιούχου(-ων) του αποδέκτη των κονδυλίων ή του αναδόχου, όπως ορίζεται στο άρθρο 3 σημείο 6 της οδηγίας (ΕΕ) 2015/849 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 61 ·

iv) κατάλογο των μέτρων και επενδύσεων που υλοποιήθηκαν στο πλαίσιο του Ταμείου με το συνολικό ποσό της δημόσιας χρηματοδότησης των εν λόγω μέτρων και επενδύσεων και αναφορά του ύψους των κονδυλίων που καταβλήθηκαν από άλλα ταμεία που χρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό της Ένωσης·

β)να εξουσιοδοτούν ρητώς την Επιτροπή, την OLAF, το Ελεγκτικό Συνέδριο και, κατά περίπτωση, την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία να ασκούν τα καθήκοντά τους όπως προβλέπονται στο άρθρο 129 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 και να επιβάλλουν υποχρεώσεις σε όλους τους τελικούς αποδέκτες κονδυλίων που πληρώθηκαν για την υλοποίηση των μέτρων και επενδύσεων που περιλαμβάνονται στο σχέδιο, ή σε όλα τα άλλα πρόσωπα ή οντότητες που εμπλέκονται στην υλοποίησή τους, να εξουσιοδοτούν ρητώς την Επιτροπή, την OLAF, το Ελεγκτικό Συνέδριο και, κατά περίπτωση, την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία να ασκούν τα δικαιώματά τους, όπως προβλέπονται στο άρθρο 129 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046, και να επιβάλλουν παρόμοιες υποχρεώσεις σε όλους τους τελικούς αποδέκτες κονδυλίων που εκταμιεύθηκαν·

γ)να τηρούν αρχεία σύμφωνα με το άρθρο 132 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046.

3.Τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα όπως αναφέρονται στην παράγραφο 2 στοιχείο δ) του παρόντος άρθρου υποβάλλονται σε επεξεργασία από τα κράτη μέλη και την Επιτροπή για τον σκοπό, και την αντίστοιχη διάρκεια, των διαδικασιών απαλλαγής και λογιστικού και άλλου ελέγχου, ενημέρωσης, κοινοποίησης και δημοσιότητας που σχετίζονται με τη χρήση των κονδυλίων που σχετίζονται με την εφαρμογή των συμβάσεων που αναφέρονται στα άρθρο 18. Τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα υποβάλλονται σε επεξεργασία σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2016/679 ή τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/1725, ανάλογα με την περίπτωση. Στο πλαίσιο της διαδικασίας απαλλαγής της Επιτροπής, σύμφωνα με το άρθρο 319 ΣΛΕΕ, το Ταμείο υπόκειται σε υποβολή εκθέσεων στο πλαίσιο των ενοποιημένων δημοσιονομικών εκθέσεων και εκθέσεων λογοδοσίας που αναφέρονται στο άρθρο 247 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 και, ειδικότερα, χωριστά στην ετήσια έκθεση για τη διαχείριση και τις επιδόσεις.

4.Η Επιτροπή θέτει στη διάθεση των κρατών μελών ένα ολοκληρωμένο και διαλειτουργικό σύστημα πληροφοριών και παρακολούθησης, συμπεριλαμβανομένου ενός ενιαίου εργαλείου άντλησης δεδομένων και βαθμονόμησης κινδύνου, για την πρόσβαση και την ανάλυση των σχετικών δεδομένων. Τα κράτη μέλη χρησιμοποιούν το εργαλείο για σκοπούς λογιστικού και άλλου ελέγχου με σκοπό την αποφυγή διπλής χρηματοδότησης και την πρόληψη, τον εντοπισμό και τη διόρθωση περιπτώσεων απάτης, διαφθοράς και σύγκρουσης συμφερόντων σε σχέση με τα μέτρα και τις επενδύσεις που υποστηρίζονται από το Ταμείο. Η Επιτροπή, η OLAF, το Ελεγκτικό Συνέδριο και, κατά περίπτωση, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία μπορούν να χρησιμοποιούν το εργαλείο στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων και των δικαιωμάτων τους που αναφέρονται στην παράγραφο 2 στοιχείο δ) του παρόντος άρθρου.

5.Οι συμβάσεις που αναφέρονται στο άρθρο 18 προβλέπουν επίσης το δικαίωμα της Επιτροπής να μειώσει κατ’ αναλογία τη στήριξη στο πλαίσιο του Ταμείου και να ανακτήσει τυχόν ποσά που οφείλονται στον προϋπολογισμό της Ένωσης, σε περιπτώσεις απάτης, διαφθοράς και σύγκρουσης συμφερόντων εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης που δεν διορθώθηκαν από το κράτος μέλος ή σοβαρής αθέτησης υποχρέωσης που απορρέει από τέτοιες συμβάσεις.

Κατά τη λήψη απόφασης σχετικά με το ποσό που πρέπει να ανακτηθεί και να μειωθεί, η Επιτροπή τηρεί την αρχή της αναλογικότητας και λαμβάνει υπόψη τη σοβαρότητα της απάτης, της διαφθοράς και της σύγκρουσης συμφερόντων εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης ή αθέτησης υποχρέωσης. Το κράτος μέλος έχει τη δυνατότητα να υποβάλει τις παρατηρήσεις του πριν από την πραγματοποίηση της μείωσης.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ IV
ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ, ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Άρθρο 21

Συντονισμός και συμπληρωματικότητα

Η Επιτροπή και τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη, κατ’ αναλογία προς τις αντίστοιχες αρμοδιότητές τους, προωθούν συνέργειες και διασφαλίζουν τον αποτελεσματικό συντονισμό μεταξύ του Ταμείου και άλλων προγραμμάτων και μηχανισμών της Ένωσης, συμπεριλαμβανομένου του προγράμματος InvestEU, του μέσου τεχνικής υποστήριξης, του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας και των ταμείων που καλύπτονται από τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/1060. Για τον σκοπό αυτό:

α)εξασφαλίζουν συμπληρωματικότητα, συνέργεια, συνοχή και συνέπεια μεταξύ των διάφορων μέσων σε ενωσιακό, εθνικό και, κατά περίπτωση, περιφερειακό επίπεδο, τόσο κατά το στάδιο σχεδιασμού όσο και κατά την υλοποίηση·

β)βελτιστοποιούν τους μηχανισμούς συντονισμού για την αποφυγή της επικάλυψης των προσπαθειών και

γ)εξασφαλίζουν στενή συνεργασία μεταξύ των αρμοδίων για την εφαρμογή και τον έλεγχο σε ενωσιακό, εθνικό και, κατά περίπτωση, περιφερειακό επίπεδο για την επίτευξη των στόχων του Ταμείου.

Άρθρο 22
Πληροφόρηση, επικοινωνία και δημοσιότητα

1.Τα κράτη μέλη δημοσιοποιούν και επικαιροποιούν τα δεδομένα που αναφέρονται στο άρθρο 20 παράγραφος 2 στοιχείο δ) σημεία i), ii) και iv) του παρόντος κανονισμού σε έναν ενιαίο ιστότοπο σε ανοικτές, μηχαναγνώσιμες μορφές, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 παράγραφος 1 της οδηγίας (ΕΕ) 2019/1024 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 62 , οι οποίες επιτρέπουν την ταξινόμηση, αναζήτηση, εξαγωγή, σύγκριση και επαναχρησιμοποίηση των δεδομένων. Οι πληροφορίες που αναφέρονται στο άρθρο 20 παράγραφος 2 στοιχείο δ) σημεία i) και ii) του παρόντος κανονισμού δεν δημοσιεύονται στις περιπτώσεις που αναφέρονται στο άρθρο 38 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 ή εάν η άμεση εισοδηματική στήριξη που καταβάλλεται είναι μικρότερη από 15 000 EUR.

2.Οι αποδέκτες της ενωσιακής χρηματοδότησης μνημονεύουν ρητά την προέλευση των εν λόγω κονδυλίων και εξασφαλίζουν την προβολή της (ιδίως κατά την προώθηση των δράσεων και των αποτελεσμάτων τους), παρέχοντας συνεκτική, αποτελεσματική και αναλογική στοχευμένη πληροφόρηση σε πολλαπλά ακροατήρια, συμπεριλαμβανομένων των μέσων ενημέρωσης και του κοινού.

3.Η Επιτροπή εφαρμόζει δράσεις πληροφόρησης και επικοινωνίας σχετικά με το Ταμείο, τις αναληφθείσες δράσεις στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού και τα αποτελέσματά τους, μεταξύ άλλων, κατά περίπτωση και κατόπιν συμφωνίας των εθνικών αρχών, μέσω κοινών επικοινωνιακών δραστηριοτήτων με τις εθνικές αρχές, καθώς και με τα γραφεία των αντιπροσωπειών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Επιτροπής στο οικείο κράτος μέλος.

Άρθρο 23

Παρακολούθηση της υλοποίησης

1.Κάθε οικείο κράτος μέλος υποβάλλει έκθεση, ανά διετία, στην Επιτροπή σχετικά με την εφαρμογή του σχεδίου του ως μέρος της ολοκληρωμένης εθνικής έκθεσης προόδου για την ενέργεια και το κλίμα σύμφωνα με το άρθρο 17 του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1999 και σύμφωνα με το άρθρο 28. Τα οικεία κράτη μέλη περιλαμβάνουν στην έκθεση προόδου τους:

α)λεπτομερείς ποσοτικές πληροφορίες για τον αριθμό των νοικοκυριών που αντιμετωπίζουν ενεργειακή φτώχεια·

β)κατά περίπτωση, λεπτομερείς πληροφορίες σχετικά με την πρόοδο προς την επίτευξη του εθνικού ενδεικτικού στόχου για τη μείωση του αριθμού των νοικοκυριών που αντιμετωπίζουν ενεργειακή φτώχεια·

γ)λεπτομερείς πληροφορίες για τα αποτελέσματα των μέτρων και των επενδύσεων, που περιλαμβάνονται στο σχέδιό του·

δ)πληροφορίες που αναφέρονται για τις πολιτικές και τα μέτρα για τα αέρια του θερμοκηπίου και για τις προβλέψεις, καθώς και για την ενεργειακή φτώχεια, οι οποίες παρέχονται σύμφωνα με το άρθρο 18 και το άρθρο 24 του κανονισμού (ΕΕ) 2018/1999·

ε)πληροφορίες που αναφέρονται στο πλαίσιο των μακροπρόθεσμων στρατηγικών για την ανακαίνιση κτιρίων σύμφωνα με την οδηγία 2010/31/ΕΕ·

στ)το 2027, αξιολόγηση του σχεδίου που αναφέρεται στο άρθρο 17 παράγραφος 5, λαμβανομένων υπόψη των πραγματικών άμεσων επιπτώσεων του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές που θεσπίζεται σύμφωνα με το κεφάλαιο IVα της οδηγίας 2003/087/ΕΚ·

ζ)πληροφορίες σχετικά με τις αλλαγές του σχεδίου του σύμφωνα με το άρθρο 17.

2.Η Επιτροπή παρακολουθεί την υλοποίηση του Ταμείου και μετρά την επίτευξη των στόχων του. Η παρακολούθηση της υλοποίησης είναι στοχευμένη και αναλογική προς τις δραστηριότητες που διεξάγονται στο πλαίσιο του Ταμείου.

3.Το σύστημα της Επιτροπής για την υποβολή εκθέσεων σχετικά με τις επιδόσεις εξασφαλίζει ότι τα στοιχεία για την παρακολούθηση της υλοποίησης των δραστηριοτήτων και τα αποτελέσματα συλλέγονται κατά τρόπο αποδοτικό, αποτελεσματικό και έγκαιρο. Γι’ αυτόν τον σκοπό, επιβάλλονται αναλογικές απαιτήσεις υποβολής εκθέσεων στους αποδέκτες της ενωσιακής χρηματοδότησης.

4.Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 25 για τη συμπλήρωση του παρόντος κανονισμού, προκειμένου να καθορίσει τους κοινούς δείκτες που θα χρησιμοποιηθούν για την υποβολή εκθέσεων σχετικά με την πρόοδο και για την παρακολούθηση και την αξιολόγηση του Ταμείου ως προς την επίτευξη των στόχων που ορίζονται στο άρθρο 1.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ V
ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 24

Αξιολόγηση και επανεξέταση του Ταμείου

1.Έως την 1η Ιουλίου 2028, η Επιτροπή παρέχει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο Συμβούλιο, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και στην Επιτροπή των Περιφερειών έκθεση αξιολόγησης για την υλοποίηση και τη λειτουργία του Ταμείου.

2.Έως τις 31 Δεκεμβρίου 2033, η Επιτροπή παρέχει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο Συμβούλιο, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και στην Επιτροπή των Περιφερειών ανεξάρτητη έκθεση εκ των υστέρων αξιολόγησης.

3.Στην έκθεση αξιολόγησης εξετάζεται ιδίως ο βαθμός στον οποίο έχουν επιτευχθεί οι στόχοι του Ταμείου που ορίζονται στο άρθρο 1, η αποδοτικότητα της χρήσης των πόρων και η ενωσιακή προστιθέμενη αξία. Λαμβάνει υπόψη τη συνεχή συνάφεια όλων των στόχων και των δράσεων που ορίζονται στο άρθρο 6 υπό το πρίσμα των επιπτώσεων στις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου από το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές σύμφωνα με το κεφάλαιο IVα της οδηγίας 2003/87/ΕΚ και από τα εθνικά μέτρα που ελήφθησαν για την κάλυψη των δεσμευτικών ετήσιων μειώσεων των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου από τα κράτη μέλη σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2018/842 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 63 . Λαμβάνει επίσης υπόψη τη συνεχή συνάφεια του χρηματοδοτικού κονδυλίου του Ταμείου σε σχέση με πιθανές εξελίξεις όσον αφορά τον εκπλειστηριασμό δικαιωμάτων στο πλαίσιο του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών για τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές σύμφωνα με το κεφάλαιο IVα της Οδηγίας 2003/87/ΕΚ και άλλα σχετικά ζητήματα.

4.Εάν χρειάζεται, η έκθεση αξιολόγησης συνοδεύεται από πρόταση για τροποποιήσεις του παρόντος κανονισμού.

5.Η έκθεση εκ των υστέρων αξιολόγησης συνίσταται σε συνολική αξιολόγηση του Ταμείου και περιλαμβάνει πληροφορίες σχετικά με τον αντίκτυπό του.

Άρθρο 25

Άσκηση της εξουσιοδότησης

1.Ανατίθεται στην Επιτροπή η εξουσία να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις υπό τους όρους του παρόντος άρθρου.

2.Η εξουσία για την έκδοση των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων που αναφέρονται στο άρθρο 23 παράγραφος 4 ανατίθενται στην Επιτροπή για αόριστη διάρκεια.

3.Η εξουσιοδότηση που προβλέπεται στο άρθρο 23 παράγραφος 4 μπορεί να ανακληθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο οποτεδήποτε. Η απόφαση ανάκλησης περατώνει την εξουσιοδότηση που προσδιορίζεται στην εν λόγω απόφαση. Αρχίζει να ισχύει την επομένη της δημοσίευσης της απόφασης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή σε μεταγενέστερη ημερομηνία που ορίζεται σε αυτή. Δεν θίγει το κύρος των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων που ισχύουν ήδη.

4.Πριν εκδώσει κατ’ εξουσιοδότηση πράξη, η Επιτροπή διεξάγει διαβουλεύσεις με εμπειρογνώμονες που ορίζουν τα κράτη μέλη σύμφωνα με τις αρχές της διοργανικής συμφωνίας της 13ης Απριλίου 2016 για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου.

5.Μόλις εκδώσει κατ’ εξουσιοδότηση πράξη η Επιτροπή την κοινοποιεί ταυτόχρονα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο.

6.Η κατ’ εξουσιοδότηση πράξη που εκδίδεται δυνάμει του άρθρου 23 παράγραφος 4 τίθεται σε ισχύ μόνο εφόσον δεν έχει διατυπωθεί αντίρρηση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο εντός δύο μηνών από την ημέρα που η πράξη κοινοποιείται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο ή αν, πριν λήξει αυτή η περίοδος, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ενημερώσουν αμφότερα την Επιτροπή ότι δεν θα προβάλουν αντιρρήσεις. Η περίοδος αυτή παρατείνεται κατά δύο μήνες κατόπιν πρωτοβουλίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ή του Συμβουλίου.

Άρθρο 26

Έναρξη ισχύος

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Εφαρμόζεται από την ημερομηνία κατά την οποία τα κράτη μέλη θέτουν σε ισχύ τις αναγκαίες νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις για να συμμορφωθούν με την οδηγία (ΕΕ) [εεεε/ααα] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 64 για την τροποποίηση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ όσον αφορά το κεφάλαιο IVα της οδηγίας 2003/87/ΕΚ.

Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

Βρυξέλλες,

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ

1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ

1.1.Τίτλος της πρότασης/πρωτοβουλίας

1.2.Σχετικοί τομείς πολιτικής

1.3.Η πρόταση/πρωτοβουλία αφορά:

1.4.Στόχος(-οι)

1.4.1.Γενικός(-οί) στόχος(-οι)

1.4.2.Ειδικός(-ός) στόχος(-οι)

1.4.3.Αναμενόμενο(-α) αποτέλεσμα(-τα) και επιπτώσεις

1.4.4.Δείκτες επιδόσεων

1.5.Αιτιολόγηση της πρότασης/πρωτοβουλίας

1.5.1.Βραχυπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη κάλυψη αναγκών, συμπεριλαμβανομένου λεπτομερούς χρονοδιαγράμματος για τη σταδιακή υλοποίηση της πρωτοβουλίας

1.5.2.Προστιθέμενη αξία της ενωσιακής παρέμβασης (που μπορεί να προκύπτει από διάφορους παράγοντες, π.χ. οφέλη από τον συντονισμό, ασφάλεια δικαίου, μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα ή συμπληρωματικότητα). Για τους σκοπούς του παρόντος σημείου «προστιθέμενη αξία της ενωσιακής παρέμβασης» είναι η αξία που απορρέει από την ενωσιακή παρέμβαση και η οποία προστίθεται στην αξία που θα είχε δημιουργηθεί αν τα κράτη μέλη ενεργούσαν μεμονωμένα.

1.5.3.Διδάγματα από ανάλογες εμπειρίες του παρελθόντος

1.5.4.Συμβατότητα με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο και ενδεχόμενες συνέργειες με άλλα κατάλληλα μέσα

1.5.5.Αξιολόγηση των διάφορων διαθέσιμων επιλογών χρηματοδότησης, συμπεριλαμβανομένων των δυνατοτήτων ανακατανομής

1.6.Διάρκεια και δημοσιονομικές επιπτώσεις της πρότασης/πρωτοβουλίας

1.7.Προβλεπόμενος(-οι) τρόπος(-οι) διαχείρισης

2.ΜΕΤΡΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ

2.1.Κανόνες παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων

2.2.Σύστημα(-τα) διαχείρισης και ελέγχου

2.2.1.Αιτιολόγηση των τρόπων διαχείρισης, των μηχανισμών εκτέλεσης της χρηματοδότησης, των όρων πληρωμής και της προτεινόμενης στρατηγικής ελέγχου

2.2.2.Πληροφορίες σχετικά με τους κινδύνους που έχουν εντοπιστεί και τα συστήματα εσωτερικού ελέγχου που έχουν δημιουργηθεί για τον μετριασμό τους

2.2.3.Εκτίμηση και αιτιολόγηση της οικονομικής αποδοτικότητας των ελέγχων (λόγος του κόστους του ελέγχου προς την αξία των σχετικών κονδυλίων που αποτελούν αντικείμενο διαχείρισης) και αξιολόγηση του εκτιμώμενου επιπέδου κινδύνου σφάλματος (κατά την πληρωμή και κατά το κλείσιμο)

2.3.Μέτρα για την πρόληψη περιπτώσεων απάτης και παρατυπίας

3.ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ

3.1.Τομείς του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και γραμμές δαπανών του προϋπολογισμού που επηρεάζονται

3.2.Εκτιμώμενες δημοσιονομικές επιπτώσεις της πρότασης στις πιστώσεις

3.2.1.Συνοπτική παρουσίαση των εκτιμώμενων επιπτώσεων στις επιχειρησιακές πιστώσεις

3.2.2.Συνοπτική παρουσίαση των εκτιμώμενων επιπτώσεων στις διοικητικές πιστώσεις

3.2.2.1.    Εκτιμώμενες ανάγκες σε ανθρώπινους πόρους

3.2.3.Συμβατότητα με το ισχύον πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο

3.2.4.Συμμετοχή τρίτων στη χρηματοδότηση

3.3.Εκτιμώμενες επιπτώσεις στα έσοδα

ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟ

1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ 

1.1.Τίτλος της πρότασης/πρωτοβουλίας

1.2.Σχετικοί τομείς πολιτικής 

1.3.Η πρόταση/πρωτοβουλία αφορά: 

⌧ νέα δράση 

◻ νέα δράση έπειτα από δοκιμαστικό σχέδιο/προπαρασκευαστική ενέργεια 65  

◻ την παράταση υφιστάμενης δράσης 

◻ συγχώνευση ή αναπροσανατολισμό μίας ή περισσότερων δράσεων προς άλλη/νέα δράση 

1.4.Στόχος(-οι)

1.4.1.Γενικός(-οί) στόχος(-οι)

1.4.2.Ειδικός(-ός) στόχος(-οι)

1.4.3.Αναμενόμενο(-α) αποτέλεσμα(-τα) και επιπτώσεις

Να προσδιοριστούν τα αποτελέσματα που αναμένεται να έχει η πρόταση/πρωτοβουλία όσον αφορά τους/τις στοχευόμενους/-ες δικαιούχους/ομάδες.

1.4.4.Δείκτες επιδόσεων

Να προσδιοριστούν οι δείκτες για την παρακολούθηση της προόδου και των επιτευγμάτων.

1.5.Αιτιολόγηση της πρότασης/πρωτοβουλίας 

1.5.1.Βραχυπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη κάλυψη αναγκών, συμπεριλαμβανομένου λεπτομερούς χρονοδιαγράμματος για τη σταδιακή υλοποίηση της πρωτοβουλίας

1.5.2.Προστιθέμενη αξία της ενωσιακής παρέμβασης (που μπορεί να προκύπτει από διάφορους παράγοντες, π.χ. οφέλη από τον συντονισμό, ασφάλεια δικαίου, μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα ή συμπληρωματικότητα). Για τους σκοπούς του παρόντος σημείου «προστιθέμενη αξία της ενωσιακής παρέμβασης» είναι η αξία που απορρέει από την ενωσιακή παρέμβαση και η οποία προστίθεται στην αξία που θα είχε δημιουργηθεί αν τα κράτη μέλη ενεργούσαν μεμονωμένα.

1.5.3.Διδάγματα από ανάλογες εμπειρίες του παρελθόντος

1.5.4.Συμβατότητα με το πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο και ενδεχόμενες συνέργειες με άλλα κατάλληλα μέσα

1.5.5.Αξιολόγηση των διάφορων διαθέσιμων επιλογών χρηματοδότησης, συμπεριλαμβανομένων των δυνατοτήτων ανακατανομής

1.6.Διάρκεια και δημοσιονομικές επιπτώσεις της πρότασης/πρωτοβουλίας

⌧ περιορισμένη διάρκεια

◻    με ισχύ από [ΗΗ/MM]ΕΕΕΕ έως [ΗΗ/MM]ΕΕΕΕ

⌧    Δημοσιονομικές επιπτώσεις από το 2025 έως το 2032 για πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων και από το 2025 έως το 2032 για πιστώσεις πληρωμών.

◻ απεριόριστη διάρκεια

◻ Περίοδος σταδιακής εφαρμογής από το ΕΕΕΕ έως το ΕΕΕΕ και, στη συνέχεια, πλήρης εφαρμογή.

1.7.Προβλεπόμενοι τρόποι διαχείρισης 66  

⌧ Άμεση διαχείριση από την Επιτροπή

⌧ από τις υπηρεσίες της, συμπεριλαμβανομένου του προσωπικού της στις αντιπροσωπείες της Ένωσης·

◻    από τους εκτελεστικούς οργανισμούς

◻ Επιμερισμένη διαχείριση με τα κράτη μέλη

◻ Έμμεση διαχείριση με ανάθεση καθηκόντων εκτέλεσης του προϋπολογισμού:

◻ σε τρίτες χώρες ή οργανισμούς που αυτές έχουν ορίσει·

◻ σε διεθνείς οργανισμούς και στις οργανώσεις τους (να προσδιοριστούν)·

◻ στην ΕΤΕπ και στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων·

◻ στους οργανισμούς που αναφέρονται στα άρθρα 70 και 71 του δημοσιονομικού κανονισμού·

◻ σε οργανισμούς δημοσίου δικαίου·

◻ σε οργανισμούς που διέπονται από ιδιωτικό δίκαιο και έχουν αποστολή δημόσιας υπηρεσίας, στον βαθμό που παρέχουν επαρκείς οικονομικές εγγυήσεις·

◻ σε οργανισμούς που διέπονται από το ιδιωτικό δίκαιο κράτους μέλους, στους οποίους έχει ανατεθεί η εκτέλεση σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και οι οποίοι παρέχουν επαρκείς οικονομικές εγγυήσεις·

◻ σε πρόσωπα επιφορτισμένα με την εκτέλεση συγκεκριμένων δράσεων στην ΚΕΠΠΑ βάσει του τίτλου V της ΣΕΕ και τα οποία προσδιορίζονται στην αντίστοιχη βασική πράξη.

Αν αναφέρονται περισσότεροι του ενός τρόποι διαχείρισης, να διευκρινιστούν στο τμήμα «Παρατηρήσεις».

Παρατηρήσεις

2.ΜΕΤΡΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ 

2.1.Κανόνες παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων 

Να προσδιοριστούν η συχνότητα και οι όροι.

2.2.Σύστημα(-τα) διαχείρισης και ελέγχου 

2.2.1.Αιτιολόγηση των τρόπων διαχείρισης, των μηχανισμών εκτέλεσης της χρηματοδότησης, των όρων πληρωμής και της προτεινόμενης στρατηγικής ελέγχου

2.2.2.Πληροφορίες σχετικά με τους κινδύνους που έχουν εντοπιστεί και τα συστήματα εσωτερικού ελέγχου που έχουν δημιουργηθεί για τον μετριασμό τους

2.2.3.Εκτίμηση και αιτιολόγηση της οικονομικής αποδοτικότητας των ελέγχων (λόγος του κόστους του ελέγχου προς την αξία των σχετικών κονδυλίων που αποτελούν αντικείμενο διαχείρισης) και αξιολόγηση του εκτιμώμενου επιπέδου κινδύνου σφάλματος (κατά την πληρωμή και κατά το κλείσιμο) 

2.3.Μέτρα για την πρόληψη περιπτώσεων απάτης και παρατυπίας 

Να προσδιοριστούν τα ισχύοντα ή τα προβλεπόμενα μέτρα πρόληψης και προστασίας, π.χ. στη στρατηγική για την καταπολέμηση της απάτης.

3.ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΕΣ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ/ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑΣ 

3.1.Τομείς του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και γραμμές δαπανών του προϋπολογισμού που επηρεάζονται 

Νέες γραμμές του προϋπολογισμού, των οποίων έχει ζητηθεί η δημιουργία

Κατά σειρά τομέων του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου και γραμμών του προϋπολογισμού.

3.2.Εκτιμώμενες δημοσιονομικές επιπτώσεις της πρότασης στις πιστώσεις 

3.2.1.Συνοπτική παρουσίαση των εκτιμώμενων επιπτώσεων στις επιχειρησιακές πιστώσεις 

◻    Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση επιχειρησιακών πιστώσεων

⌧    Η πρόταση/πρωτοβουλία συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση επιχειρησιακών πιστώσεων, όπως εξηγείται κατωτέρω:

σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

Αυτό το τμήμα πρέπει να συμπληρωθεί με «στοιχεία διοικητικού χαρακτήρα του προϋπολογισμού» τα οποία θα εισαχθούν, καταρχάς, στο παράρτημα του νομοθετικού δημοσιονομικού δελτίου (παράρτημα V του εσωτερικού κανονισμού), που τηλεφορτώνεται στο DECIDE για διυπηρεσιακή διαβούλευση. 

σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

   σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

3.2.2.Συνοπτική παρουσίαση των εκτιμώμενων επιπτώσεων στις διοικητικές πιστώσεις 

◻    Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση πιστώσεων διοικητικού χαρακτήρα.

⌧    Η πρόταση/πρωτοβουλία συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση πιστώσεων διοικητικού χαρακτήρα, όπως εξηγείται κατωτέρω:

σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

Οι απαιτούμενες πιστώσεις για ανθρώπινους πόρους και άλλες δαπάνες διοικητικού χαρακτήρα θα καλυφθούν από τις πιστώσεις της ΓΔ που έχουν ήδη διατεθεί για τη διαχείριση της δράσης και/ή έχουν ανακατανεμηθεί στο εσωτερικό της ΓΔ, οι οποίες θα συμπληρωθούν, αν χρειαστεί, με τυχόν πρόσθετα κονδύλια που μπορεί να χορηγηθούν στην αρμόδια για τη διαχείριση ΓΔ στο πλαίσιο της ετήσιας διαδικασίας κατανομής και λαμβανομένων υπόψη των υφιστάμενων δημοσιονομικών περιορισμών.

3.2.2.1.Εκτιμώμενες ανάγκες σε ανθρώπινους πόρους

◻    Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση ανθρώπινων πόρων.

⌧    Η πρόταση/πρωτοβουλία συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση ανθρώπινων πόρων, όπως εξηγείται κατωτέρω:

Εκτίμηση η οποία πρέπει να εκφράζεται σε μονάδες ισοδυνάμων πλήρους απασχόλησης

Οι ανάγκες σε ανθρώπινους πόρους θα καλυφθούν από το προσωπικό της ΓΔ που έχει ήδη διατεθεί για τη διαχείριση της δράσης και/ή έχει ανακατανεμηθεί στο εσωτερικό της ΓΔ, το οποίο θα συμπληρωθεί, αν χρειαστεί, με τυχόν πρόσθετους πόρους που μπορεί να διατεθούν στην αρμόδια για τη διαχείριση ΓΔ στο πλαίσιο της ετήσιας διαδικασίας κατανομής και λαμβανομένων υπόψη των υφιστάμενων δημοσιονομικών περιορισμών.

Περιγραφή των προς εκτέλεση καθηκόντων:

3.2.3.Συμβατότητα με το ισχύον πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο 

Η πρόταση/πρωτοβουλία:

◻    μπορεί να χρηματοδοτηθεί εξ ολοκλήρου με ανακατανομή εντός του οικείου τομέα του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου (ΠΔΠ).

◻    συνεπάγεται τη χρησιμοποίηση του αδιάθετου περιθωρίου στο πλαίσιο του αντίστοιχου τομέα του ΠΔΠ και/ή τη χρήση ειδικών μηχανισμών, όπως ορίζεται στον κανονισμό για το ΠΔΠ.

⌧    συνεπάγεται την αναθεώρηση του ΠΔΠ.

3.2.4.Συμμετοχή τρίτων στη χρηματοδότηση 

Η πρόταση/πρωτοβουλία:

◻    δεν προβλέπει συγχρηματοδότηση από τρίτους

⌧    προβλέπει τη συγχρηματοδότηση από τρίτους που εκτιμάται παρακάτω:

Πιστώσεις σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

3.3.Εκτιμώμενες επιπτώσεις στα έσοδα 

⌧    Η πρόταση/πρωτοβουλία δεν έχει δημοσιονομικές επιπτώσεις στα έσοδα.

◻    Η πρόταση/πρωτοβουλία έχει τις δημοσιονομικές επιπτώσεις που περιγράφονται κατωτέρω:

◻    στους ιδίους πόρους

◻    στα λοιπά έσοδα

να αναφερθεί αν τα έσοδα προορίζονται για γραμμές δαπανών ◻    

σε εκατ. EUR (με τρία δεκαδικά ψηφία)

Ως προς τα έσοδα «για ειδικό προορισμό», να προσδιοριστούν οι γραμμές δαπανών του προϋπολογισμού που επηρεάζονται.

Άλλες παρατηρήσεις (π.χ. μέθοδος/τύπος για τον υπολογισμό των επιπτώσεων στα έσοδα ή τυχόν άλλες πληροφορίες).[…]

(1)    COM(2019) 640 final.

(2)    COM(2020) 562 final.

(3)    Συμφωνία του Παρισιού (ΕΕ L 282 της 19.10.2016, σ. 4).

(4)    Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, 10-11 Δεκεμβρίου 2020, 2020 EUCO 22/20 CO EUR 17 CONCL 8.

(5)    Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1119 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Ιουνίου 2021, για τη θέσπιση πλαισίου με στόχο την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας και για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 401/2009 και (ΕΕ) 2018/1999 («ευρωπαϊκός νόμος για το κλίμα») (ΕΕ L 243 της 9.7.2021, σ. 1).

(6)    Οδηγία 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Οκτωβρίου 2003, σχετικά με τη θέσπιση συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου εντός της Ένωσης (ΕΕ L 275 της 25.10.2003, σ. 32).

(7)    Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1057 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Ιουνίου 2021 περί ιδρύσεως του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου+ (EKT+) και καταργήσεως του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1296/2013 (ΕΕ L 231 της 30.6.2021, σ. 21).

(8)    Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1056 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Ιουνίου 2021 για τη θέσπιση του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης (ΕΕ L 231 της 30.6.2021, σ. 1).

(9)    Τροποποιημένη πρόταση κανονισμού (ΕΕ) 2020/2093 του Συμβουλίου για τον καθορισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για τα έτη 2021 έως 2027, COM/2021/XXX final.

(10)    Οδηγία 2012/27/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 25ης Οκτωβρίου 2012, για την ενεργειακή απόδοση, την τροποποίηση των οδηγιών 2009/125/ΕΚ και 2010/30/ΕΕ και την κατάργηση των οδηγιών 2004/8/ΕΚ και 2006/32/ΕΚ (ΕΕ L 315 της 14.11.2012, σ. 1).

(11)    Κανονισμός (ΕΕ) 2020/2094 του Συμβουλίου, της 14ης Δεκεμβρίου, 2020 σχετικά με τη θέσπιση Μέσου Ανάκαμψης της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη στήριξη της ανάκαμψης μετά την κρίση της νόσου COVID-19 (ΕΕ L 433I της 22.12.2020, σ. 23).

(12)    Κανονισμός (ΕΕ) 2021/241 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Φεβρουαρίου 2021, για τη θέσπιση του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (ΕΕ L 57 της 18.2.2021, σ. 17).

(13)    Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2018, για τη διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης και της Δράσης για το Κλίμα, για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 663/2009 και (ΕΚ) αριθ. 715/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών 94/22/ΕΚ, 98/70/ΕΚ, 2009/31/ΕΚ, 2009/73/ΕΚ, 2010/31/ΕΕ, 2012/27/ΕΕ και 2013/30/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών 2009/119/ΕΚ και (ΕΕ) 2015/652 του Συμβουλίου και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 525/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 328 της 21.12.2018, σ. 1).

(14)    Εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 24 και 25 Ιουνίου 2021.

(15)    Οδηγία 2010/31/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 19ης Μαΐου 2010, για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων (ΕΕ L 153 της 18.6.2010, σ. 13).

(16)    Σύσταση (ΕΕ) 2020/1563 της Επιτροπής της 14ης Οκτωβρίου 2020 σχετικά με την ενεργειακή φτώχεια C/2020/9600 (ΕΕ L 357 της 27.10.2020, σ. 35).

(17)    COM(2021) 400.

(18)    Παρέμεινε ανοικτή για 12 εβδομάδες από τις 13 Νοεμβρίου 2020 έως τις 5 Φεβρουαρίου 2021. Το αποτέλεσμα είναι διαθέσιμο στον ακόλουθο ιστότοπο: https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say/initiatives/12660-Updating-the-EU-Emissions-Trading-System/public-consultation.

(19)    Η αρχική εκτίμηση επιπτώσεων ήταν ανοικτή για σχολιασμό από τις 29 Οκτωβρίου 2020 έως τις 26 Νοεμβρίου 2020 και δέχθηκε περίπου 250 εισηγήσεις. Το αποτέλεσμα είναι διαθέσιμο στον ακόλουθο ιστότοπο: https://ec.europa.eu/info/law/better-regulation/have-your-say/initiatives/12660-Updating-the-EU-Emissions-Trading-System.

(20)    SWD(2020)176, ιδίως το σημείο 6.5.2.

(21)    [Εκτίμηση επιπτώσεων που συνοδεύει ….]

(22)    Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή, την Επιτροπή των Περιφερειών και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων «Καθαρός πλανήτης για όλους Ένα ευρωπαϊκό, στρατηγικό, μακρόπνοο όραμα για μια ευημερούσα, σύγχρονη, ανταγωνιστική και κλιματικά ουδέτερη οικονομία», COM/2018/773 final.

(23)    Άρθρο 21 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2093 του Συμβουλίου, της 17ης Δεκεμβρίου 2020, για τον καθορισμό του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου για τα έτη 2021 έως 2027 (ΕΕ L 433I της 22.12.2020, σ. 11).

(24)    Κανονισμός (ΕΕ) 2020/852 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της, της 18ης Ιουνίου 2020, σχετικά με τη θέσπιση πλαισίου για τη διευκόλυνση των βιώσιμων επενδύσεων, και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2019/2088 (ΕΕ L 198 της 22.6.2020, σ. 13).

(25)    Κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Ιουλίου 2018, σχετικά με τους δημοσιονομικούς κανόνες που εφαρμόζονται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης, την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1296/2013, (ΕΕ) αριθ. 1301/2013, (ΕΕ) αριθ. 1303/2013, (ΕΕ) αριθ. 1304/2013, (ΕΕ) αριθ. 1309/2013, (ΕΕ) αριθ. 1316/2013, (ΕΕ) αριθ. 223/2014, (ΕΕ) αριθ. 283/2014 και της απόφασης αριθ. 541/2014/ΕΕ και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012 (ΕΕ L 193 της 30.7.2018, σ. 1).

(26)    ΕΕ C της , σ. 

(27)    ΕΕ C της , σ. 

(28)    Συμφωνία του Παρισιού (ΕΕ L 282 της 19.10.2016, σ. 4).

(29)    COM(2019) 640 final.

(30)    Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1119 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Ιουνίου 2021, για τη θέσπιση πλαισίου με στόχο την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας και για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 401/2009 και (ΕΕ) 2018/1999 («ευρωπαϊκός νόμος για το κλίμα») ( ΕΕ L 243 της 9.7.2021, σ. 1).

(31)    Οδηγία 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 13ης Οκτωβρίου 2003, σχετικά με τη θέσπιση συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου εντός της Ένωσης (ΕΕ L 275 της 25.10.2003, σ. 32).

(32)    Στοιχεία από το 2018. Eurostat, SILC [ilc_mdes01]).

(33)    Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1060 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Ιουνίου 2021 για τον καθορισμό κοινών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο+, το Ταμείο Συνοχής, το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Θάλασσας, Αλιείας και Υδατοκαλλιέργειας, και δημοσιονομικών κανόνων για τα εν λόγω Ταμεία και για το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης, το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας και το Μέσο για τη Χρηματοδοτική Στήριξη της Διαχείρισης των Συνόρων και την Πολιτική των Θεωρήσεων (ΕΕ L 231 της 30.6.2021, σ. 159)

(34)    Κανονισμός (ΕΕ) 2020/852 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της, της 18ης Ιουνίου 2020, σχετικά με τη θέσπιση πλαισίου για τη διευκόλυνση των βιώσιμων επενδύσεων, και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) 2019/2088 (ΕΕ L 198 της 22.6.2020, σ. 13).

(35)    Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2018, για τη διακυβέρνηση της Ενεργειακής Ένωσης και της Δράσης για το Κλίμα, για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 663/2009 και (ΕΚ) αριθ. 715/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών 94/22/ΕΚ, 98/70/ΕΚ, 2009/31/ΕΚ, 2009/73/ΕΚ, 2010/31/ΕΕ, 2012/27/ΕΕ και 2013/30/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, των οδηγιών 2009/119/ΕΚ και (ΕΕ) 2015/652 του Συμβουλίου και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 525/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ L 328 της 21.12.2018, σ. 1).

(36)    [Να προστεθεί παραπ.]

(37)    Εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 24 και 25 Ιουνίου 2021.

(38)    Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1057 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Ιουνίου 2021 περί ιδρύσεως του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου+ (EKT+) και καταργήσεως του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1296/2013 (ΕΕ L 231 της 30.6.2021, σ. 21).

(39)    Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1056 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Ιουνίου 2021 για τη θέσπιση του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης (ΕΕ L 231 της 30.6.2021, σ. 1).

(40)    Οδηγία 2010/31/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 19ης Μαΐου 2010, για την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων (ΕΕ L 153 της 18.6.2010, σ. 13).

(41)    Απόφαση (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2053 του Συμβουλίου, της 14ης Δεκεμβρίου 2020, για το σύστημα των ιδίων πόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και για την κατάργηση της απόφασης 2014/335/ ΕΕ, Ευρατόμ (ΕΕ L 424 της 15.12.2020, σ. 1).

(42)    Κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) 2018/1046 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Ιουλίου 2018, σχετικά με τους δημοσιονομικούς κανόνες που εφαρμόζονται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης, την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1296/2013, (ΕΕ) αριθ. 1301/2013, (ΕΕ) αριθ. 1303/2013, (ΕΕ) αριθ. 1304/2013, (ΕΕ) αριθ. 1309/2013, (ΕΕ) αριθ. 1316/2013, (ΕΕ) αριθ. 223/2014, (ΕΕ) αριθ. 283/2014 και της απόφασης αριθ. 541/2014/ΕΕ και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012 (ΕΕ L 193 της 30.7.2018, σ. 1).

(43)    Κανονισμός (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Απριλίου 2016, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και για την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών και την κατάργηση της οδηγίας 95/46/ΕΚ (Γενικός Κανονισμός για την Προστασία Δεδομένων) (ΕΕ L 119 της 4.5.2016, σ. 1).

(44)    Κανονισμός (ΕΕ) 2018/1725 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Οκτωβρίου 2018, για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από τα θεσμικά και λοιπά όργανα και τους οργανισμούς της Ένωσης και την ελεύθερη κυκλοφορία των δεδομένων αυτών, και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 45/2001 και της απόφασης αριθ. 1247/2002/ΕΚ (ΕΕ L 295 της 21.11.2018, σ. 39).

(45)    Κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 883/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Σεπτεμβρίου 2013, σχετικά με τις έρευνες που πραγματοποιούνται από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) και την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1073/1999 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και του κανονισμού (Ευρατόμ) αριθ. 1074/1999 του Συμβουλίου (ΕΕ L 248 της 18.9.2013, σ. 1).

(46)    Κανονισμός (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 2988/95 του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 1995, σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΕΕ L 312 της 23.12.1995, σ. 1).

(47)    Κανονισμός (Ευρατόμ, ΕΚ) αριθ. 2185/96 του Συμβουλίου, της 11ης Νοεμβρίου 1996, σχετικά με τους ελέγχους και εξακριβώσεις που διεξάγει επιτοπίως η Επιτροπή με σκοπό την προστασία των οικονομικών συμφερόντων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων από απάτες και λοιπές παρατυπίες (ΕΕ L 292 της 15.11.1996, σ. 2).

(48)    Κανονισμός (ΕΕ) 2017/1939 του Συμβουλίου, της 12ης Οκτωβρίου 2017, σχετικά με την εφαρμογή ενισχυμένης συνεργασίας για τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (ΕΕ L 283 της 31.10.2017, σ. 1).

(49)    Οδηγία (ΕΕ) 2017/1371 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουλίου 2017, σχετικά με την καταπολέμηση, μέσω του ποινικού δικαίου, της απάτης εις βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης (ΕΕ L 198 της 28.7.2017, σ. 29).

(50)    [Οδηγία (ΕΕ) [εεε/ααα] του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (ΕΕ C […] της […], σ. […]).] [Πρόταση αναδιατύπωσης της οδηγίας 2012/27/ΕΕ για την ενεργειακή απόδοση]

(51)    Κανονισμός (ΕΕ) 2019/1700 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 10ης Οκτωβρίου 2019 για τη θέσπιση κοινού πλαισίου για τις ευρωπαϊκές στατιστικές σχετικά με τα άτομα και τα νοικοκυριά, με βάση στοιχεία που συλλέγονται από δείγματα σε ατομικό επίπεδο, για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΚ) αριθ. 808/2004, (ΕΚ) αριθ. 452/2008 και (ΕΚ) αριθ. 1338/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1177/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 577/980 του Συμβουλίου (ΕΕ L 261I της 14.10.2019, σ. 1).

(52)    Οδηγία (ΕΕ) 2018/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2018, για την προώθηση της χρήσης ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές (ΕΕ L 328 της 21.12.2018, σ. 82).

(53)    Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 651/2014 της Επιτροπής, της 17ης Ιουνίου 2014 , για την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων ως συμβατών με την εσωτερική αγορά κατ' εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ) (ΕΕ L 187 της 26.6.2014, σ. 1).

(54)    ΕΕ L 357 της 27.10.2020, σ. 35.

(55)    Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1058 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Ιουνίου 2021 για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το Ταμείο Συνοχής (ΕΕ L 231 της 30.6.2021, σ. 60).

(56)    Κανονισμός (ΕΕ) 2021/241 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Φεβρουαρίου 2021, για τη θέσπιση του μηχανισμού ανάκαμψης και ανθεκτικότητας (ΕΕ L 57 της 18.2.2021, σ. 17).

(57)    Κανονισμός (ΕΕ) 2021/1056 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 24ης Ιουνίου 2021 για τη θέσπιση του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης (ΕΕ L 231 της 30.6.2021, σ. 1).

(58)    Κανονισμός (ΕΕ) 2021/240 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 10ης Φεβρουαρίου 2021, για τη θέσπιση Μέσου Τεχνικής Υποστήριξης (ΕΕ L 57 της 18.2.2021, σ. 1).

(59)    Κανονισμός (ΕΕ, Ευρατόμ) 2020/2092 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2020, περί γενικού καθεστώτος αιρεσιμότητος για την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης (ΕΕ L 433I της 22.12.2020, σ. 1).

(60)    Οδηγία 2014/94/EE του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Οκτωβρίου 2014, για την ανάπτυξη υποδομών εναλλακτικών καυσίμων (ΕΕ L 307 της 28.10.2014, σ. 1).

(61)    Οδηγία (ΕΕ) 2015/849 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Μαΐου 2015, σχετικά με την πρόληψη της χρησιμοποίησης του χρηματοπιστωτικού συστήματος για τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες ή για τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, και την κατάργηση της οδηγίας 2005/60/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου και της οδηγίας 2006/70/ΕΚ της Επιτροπής (ΕΕ L 141 της 5.6.2015, σ. 73).

(62)    Οδηγία (ΕΕ) 2019/1024 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 20ής Ιουνίου 2019, για τα ανοικτά δεδομένα και την περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δημόσιου τομέα (ΕΕ L 172 της 26.6.2019, σ. 56).

(63)    Κανονισμός (ΕΕ) 2018/842 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 30ής Μαΐου 2018, σχετικά με τις δεσμευτικές ετήσιες μειώσεις των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου από τα κράτη μέλη από το 2021 έως το 2030, στο πλαίσιο της συμβολής στη δράση για το κλίμα για την τήρηση των δεσμεύσεων που απορρέουν από τη συμφωνία του Παρισιού και για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 525/2013 (ΕΕ L 156 της 19.6.2018, σ. 26-42).

(64)    [οδηγία (ΕΕ) εεεε/ααα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου…. (ΕΕ …..).] [Οδηγία για την τροποποίηση της οδηγίας 2003/87/ΕΚ]

(65)    Όπως αναφέρεται στο άρθρο 58 παράγραφος 2 στοιχεία α) ή β) του δημοσιονομικού κανονισμού.

(66)    Οι λεπτομέρειες σχετικά με τους τρόπους διαχείρισης, καθώς και οι παραπομπές στον δημοσιονομικό κανονισμό είναι διαθέσιμες στον ιστότοπο BudgWeb: https://myintracomm.ec.europa.eu/budgweb/EN/man/budgmanag/Pages/budgmanag.aspx

(67)    Τεχνική και/ή διοικητική βοήθεια και δαπάνες στήριξης της εφαρμογής προγραμμάτων και/ή δράσεων της ΕΕ (πρώην γραμμές «BA»), έμμεση έρευνα, άμεση έρευνα.

(68)    Όσον αφορά τους παραδοσιακούς ιδίους πόρους (δασμούς, εισφορές ζάχαρης), τα αναγραφόμενα ποσά πρέπει να είναι καθαρά ποσά, δηλ. τα ακαθάριστα ποσά μετά την αφαίρεση του 20 % για έξοδα είσπραξης.

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ

Βρυξέλλες, 14.7.2021

COM(2021) 568 final

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ

του

ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

για τη σύσταση Κοινωνικού Ταμείου για το Κλίμα

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ I

Μεθοδολογία για τον υπολογισμό της μέγιστης χρηματοδοτικής συνεισφοράς ανά κράτος μέλος στο πλαίσιο του Ταμείου σύμφωνα με το άρθρο 13

Στο παρόν παράρτημα περιγράφεται η μεθοδολογία για τον υπολογισμό της μέγιστης χρηματοδοτικής συνεισφοράς που θα διατίθεται σε κάθε κράτος μέλος σύμφωνα με τα άρθρα 9 και 13.

Η μεθοδολογία λαμβάνει υπόψη τις ακόλουθες μεταβλητές για κάθε κράτος μέλος:

–πληθυσμός σε κίνδυνο φτώχειας που ζει σε αγροτικές περιοχές (2019)·

–εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από την καύση καυσίμων από τα νοικοκυριά (μέσος όρος 2016-2018)·

–ποσοστό των νοικοκυριών σε κίνδυνο φτώχειας με καθυστερήσεις στους λογαριασμούς κοινής ωφελείας τους (2019)·

–συνολικός πληθυσμός (2019)·

–το κατά κεφαλήν ΑΕΕ του κράτους μέλους, μετρούμενο σε μονάδα αγοραστικής δύναμης (2019)·

–το μερίδιο των εκπομπών αναφοράς βάσει του άρθρου 4 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) 2018/842 για τους τομείς που καλύπτονται από το [κεφάλαιο IVα της οδηγίας 2003/87/ΕΚ] (μέσος όρος 2016-2018).

Η μέγιστη χρηματοδοτική συνεισφορά κράτους μέλους στο πλαίσιο του Ταμείου (ΜΧΣi) ορίζεται ως εξής:

Όπου:

Το συνολικό χρηματοδοτικό κονδύλιο (ΣΧΚ) για την υλοποίηση του Ταμείου είναι το άθροισμα των χρηματοοικονομικών κονδυλίων που αναφέρονται στο άρθρο 9 παράγραφοι 1 και 2 και είναι το μερίδιο του κράτους μέλους i στο συνολικό χρηματοδοτικό κονδύλιο, το οποίο καθορίζεται με βάση τα ακόλουθα βήματα:

όπου

βi = min(

γi =

δi = min(

fi = 1 αν · fi = 2,5 αν

Όπου για κάθε κράτος μέλος i:

είναι ο πληθυσμός σε κίνδυνο φτώχειας που ζει σε αγροτικές περιοχές του κράτους μέλους i·

είναι το άθροισμα του πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας που ζει σε αγροτικές περιοχές των κρατών μελών της ΕΕ των 27·

 είναι ο πληθυσμός του κράτους μέλους i·

 είναι το άθροισμα του πληθυσμού των κρατών μελών της ΕΕ των 27·

είναι οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα από την καύση καυσίμων από τα νοικοκυριά του κράτους μέλους i·

είναι το άθροισμα των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα από την καύση καυσίμων από τα νοικοκυριά των κρατών μελών της ΕΕ των 27·

είναι το ποσοστό των νοικοκυριών σε κίνδυνο φτώχειας με καθυστερούμενες οφειλές σε λογαριασμούς υπηρεσιών κοινής ωφέλειας του κράτους μέλους i·

είναι το ποσοστό των νοικοκυριών σε κίνδυνο φτώχειας με καθυστερούμενες οφειλές σε λογαριασμούς υπηρεσιών κοινής ωφέλειας της ΕΕ των 27·

είναι το κατά κεφαλήν ΑΕΕ του κράτους μέλους i·

είναι το κατά κεφαλήν ΑΕΕ της ΕΕ των 27.

Η τιμή βi αυτών των κρατών μελών με κατά κεφαλήν ΑΕΕ κάτω από την τιμή της ΕΕ των 27 και για τα οποία το είναι η ελάχιστη συνιστώσα, προσαρμόζεται αναλογικά για να διασφαλιστεί ότι το άθροισμα της τιμής β i για όλα τα κράτη μέλη ισούται με 100 %. Όλες οι τιμές λi προσαρμόζονται αναλογικά για να διασφαλιστεί ότι το άθροισμά τους ισούται με 100 %.

Για τα κράτη μέλη με κατά κεφαλή ΑΕΕ κάτω από το 90 % της τιμής για την ΕΕ των 27, η τιμή δεν μπορεί να είναι χαμηλότερη από το μερίδιο των εκπομπών αναφοράς σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) 2018/842 για τους τομείς που καλύπτονται από το [κεφάλαιο IVα της οδηγίας 2003/87/ΕΚ] για τον μέσο όρο της περιόδου 2016-2018. Οι τιμές των κρατών μελών με κατά κεφαλήν ΑΕΕ πάνω από την τιμή της ΕΕ των 27 προσαρμόζονται αναλογικά για να διασφαλιστεί ότι το άθροισμα όλων των τιμών ισούται με 100 %.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ

Μέγιστη χρηματοδοτική συνεισφορά ανά κράτος μέλος στο πλαίσιο του Ταμείου σύμφωνα με το άρθρο 9 και το άρθρο 13

Από την εφαρμογή της μεθοδολογίας του παραρτήματος Ι στα ποσά που αναφέρονται στο άρθρο 9 παράγραφοι 1 και 2 προκύπτει το ακόλουθο μερίδιο και η ακόλουθη μέγιστη χρηματοδοτική συνεισφορά (ΜΧΣ) ανά κράτος μέλος.

Τυχόν ποσά που αναφέρονται στο άρθρο 9 παράγραφος 3 θα καλύπτονται εντός των ορίων της μέγιστης χρηματοδοτικής συνεισφοράς ανά κράτος μέλος αναλογικά.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ III

Βασικές απαιτήσεις για το σύστημα ελέγχου των κρατών μελών

1)Το κράτος μέλος παρέχει αποτελεσματικό και αποδοτικό σύστημα εσωτερικού ελέγχου, συμπεριλαμβανομένου του διαχωρισμού των λειτουργιών και των ρυθμίσεων υποβολής στοιχείων, εποπτείας και παρακολούθησης.

Το σύστημα αυτό περιλαμβάνει τα εξής:

τον ορισμό μιας αρχής ως «συντονιστή» που έχει τη συνολική ευθύνη για το κοινωνικό σχέδιο δράσης για το κλίμα και αποτελεί το μοναδικό σημείο επαφής της Επιτροπής·

ότι ο συντονιστής έχει i) τη διοικητική ικανότητα όσον αφορά τους ανθρώπινους πόρους (αριθμοί και προφίλ προσωπικού), τη θεσμική εμπειρία και εμπειρογνωσία και ii) την εντολή και την εξουσία να ασκεί όλα τα σχετικά καθήκοντα, συμπεριλαμβανομένων των ευθυνών εποπτείας και αναφοράς·

τον ορισμό των αρχών στις οποίες έχουν ανατεθεί η υλοποίηση του κοινωνικού σχεδίου δράσης για το κλίμα και η κατανομή των συναφών λειτουργιών·

τον ορισμό της αρχής που είναι υπεύθυνη για την υπογραφή της διαχειριστικής δήλωσης που συνοδεύει τα αιτήματα πληρωμής·

διαδικασίες που διασφαλίζουν ότι η εν λόγω αρχή θα λάβει διαβεβαίωση για την επίτευξη των οροσήμων και των στόχων που καθορίζονται στο σχέδιο, ότι η διαχείριση των κονδυλίων έγινε σύμφωνα με όλους τους ισχύοντες κανόνες, ιδίως τους κανόνες για την αποφυγή συγκρούσεων συμφερόντων, την πρόληψη της απάτης, της διαφθοράς και της διπλής χρηματοδότησης·

κατάλληλο διαχωρισμό μεταξύ λειτουργιών διαχείρισης και λογιστικού ελέγχου.

2)Το κράτος μέλος εφαρμόζει αποτελεσματικά αναλογικά μέτρα κατά της απάτης και της διαφθοράς, καθώς και κάθε απαραίτητο μέτρο για την αποτελεσματική αποφυγή σύγκρουσης συμφερόντων.

Το σύστημα αυτό περιλαμβάνει τα εξής:

κατάλληλα μέτρα που σχετίζονται με την πρόληψη, τον εντοπισμό και τη διόρθωση των περιπτώσεων απάτης, διαφθοράς και σύγκρουσης συμφερόντων, καθώς και την αποφυγή διπλής χρηματοδότησης και την ανάληψη νομικής δράσης για την ανάκτηση υπεξαιρεθέντων κεφαλαίων·

αξιολόγηση κινδύνου απάτης και καθορισμό κατάλληλων μέτρων περιορισμού της απάτης.

3)Το κράτος μέλος τηρεί τις κατάλληλες διαδικασίες για την κατάρτιση της διαχειριστικής δήλωσης και περίληψη των λογιστικών και λοιπών ελέγχων που διενεργούνται σε εθνικό επίπεδο.

Το σύστημα αυτό περιλαμβάνει τα εξής:

αποτελεσματική διαδικασία για την κατάρτιση της διαχειριστικής δήλωσης, την τεκμηρίωση της περίληψης των λογιστικών και λοιπών ελέγχων και τη διατήρηση των υποκείμενων πληροφοριών για το ίχνος επιθεώρησης·

αποτελεσματικές διαδικασίες για να διασφαλιστεί ότι όλες οι περιπτώσεις απάτης, διαφθοράς και σύγκρουσης συμφερόντων αναφέρονται σωστά και διορθώνονται μέσω ανακτήσεων.

4)Για την παροχή των απαραίτητων πληροφοριών, το κράτος μέλος εξασφαλίζει τις κατάλληλες διαχειριστικές επαληθεύσεις, συμπεριλαμβανομένων διαδικασιών για τον έλεγχο της εκπλήρωσης των οροσήμων και των στόχων και τη συμμόρφωση με τις οριζόντιες αρχές της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης.

Το σύστημα αυτό περιλαμβάνει τα εξής:

κατάλληλες διαχειριστικές επαληθεύσεις μέσω των οποίων οι αρχές εφαρμογής θα ελέγχουν την εκπλήρωση των οροσήμων και των στόχων του ταμείου (π.χ. έλεγχοι εγγράφων, επιτόπιοι έλεγχοι)·

κατάλληλες διαχειριστικές επαληθεύσεις μέσω των οποίων οι αρχές εφαρμογής θα ελέγχουν την απουσία σοβαρών παρατυπιών (απάτη, διαφθορά και σύγκρουση συμφερόντων) και διπλή χρηματοδότηση (π.χ. έλεγχοι εγγράφων, επιτόπιοι έλεγχοι).

5)Το κράτος μέλος διενεργεί επαρκείς και ανεξάρτητους ελέγχους συστημάτων και λειτουργιών σύμφωνα με τα διεθνώς αποδεκτά πρότυπα λογιστικού ελέγχου.

Το σύστημα αυτό περιλαμβάνει τα εξής:

τον ορισμό των φορέων που θα διενεργούν τους ελέγχους των συστημάτων και των λειτουργιών και πώς διασφαλίζεται η λειτουργική ανεξαρτησία τους·

τη διάθεση επαρκών πόρων στον εν λόγω φορέα για τους σκοπούς του Ταμείου·

την αποτελεσματική αντιμετώπιση από τον/τους ελεγκτικό(-ούς) φορέα(-είς) του κινδύνου απάτης, διαφθοράς, σύγκρουσης συμφερόντων και διπλής χρηματοδότησης τόσο μέσω ελέγχων συστήματος όσο και ελέγχων λειτουργιών.

6)Το κράτος μέλος διατηρεί αποτελεσματικό σύστημα που διασφαλίζει ότι τηρούνται όλες οι πληροφορίες και τα έγγραφα που είναι απαραίτητα για σκοπούς ανίχνευσης επιθεώρησης.

Το σύστημα αυτό περιλαμβάνει τα εξής:

αποτελεσματική συλλογή, καταγραφή και αποθήκευση σε ηλεκτρονικό σύστημα δεδομένων για τους τελικούς αποδέκτες μέτρων ή επενδύσεων που είναι απαραίτητες για την επίτευξη των οροσήμων/στόχων·

·    πρόσβαση της Επιτροπής, της OLAF, του ΕΕΣ και της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (κατά περίπτωση) στα δεδομένα για τους τελικούς αποδέκτες.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ […]