Access to European Union law
<a href="https://eur-lex.europa.eu/content/help/eurlex-content/experimental-features.html" target="_blank">More about the experimental features corner</a>
Choose the experimental features you want to try
EUR-Lex
Access to European Union law

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

You are here
Use quotation marks to search for an "exact phrase". Append an asterisk (*) to a search term to find variations of it (transp*, 32019R*). Use a question mark (?) instead of a single character in your search term to find variations of it (ca?e finds case, cane, care).
Search tips
Need more search options? Use the Advanced search

Document 52021AE6442

    Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας 2010/40/ΕΕ περί πλαισίου ανάπτυξης των Συστημάτων Ευφυών Μεταφορών στον τομέα των οδικών μεταφορών και των διεπαφών με άλλους τρόπους μεταφοράς» [COM(2021) 813 final — 2021/0419 (COD)]

    EESC 2021/06442

    ΕΕ C 290 της 29.7.2022, p. 126–130 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, GA, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

    Date of document:
    23/03/2022; ημερομηνία ψήφισης
    Date of vote:
    23/03/2022
    Date lodged:
    27/01/2022
    Author:
    Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή
    Responsible body:
    Section for Transport, Energy, Infrastructure and the Information Society, EESC_TEN
    Rapporteur:
    Thord Stefan BACK
    Form:
    Γνωμοδότηση
    Term of office:
    2015-2020
    Internal reference:
    AVIS-SECTION 2021/6442 FIN, TEN/765
    Session:
    568
    Treaty:
    Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης
    Legal basis:
    Link
    Link
    Link
    Select all documents mentioning this document
    Earlier related instruments:
    Instruments cited:
    Link

    29.7.2022   

    EL

    Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

    C 290/126

    Γνωμοδότηση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα «Πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας 2010/40/ΕΕ περί πλαισίου ανάπτυξης των Συστημάτων Ευφυών Μεταφορών στον τομέα των οδικών μεταφορών και των διεπαφών με άλλους τρόπους μεταφοράς»

    [COM(2021) 813 final — 2021/0419 (COD)]

    (2022/C 290/20)

    Εισηγητής:

    ο κ. Stefan BACK

    Αιτήσεις γνωμοδότησης

    Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, 27.1.2022

    Συμβούλιο, 28.1.2022

    Νομική βάση

    Άρθρα 91 και 304 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης

    Αρμόδιο τμήμα

    Μεταφορές, ενέργεια, υποδομές, κοινωνία των πληροφοριών

    Υιοθετήθηκε από το τμήμα

    10.3.2022

    Υιοθετήθηκε από την ολομέλεια

    23.3.2022

    Σύνοδος ολομέλειας αριθ.

    568

    Αποτέλεσμα της ψηφοφορίας

    (υπέρ/κατά/αποχές)

    225/1/5

    1.   Συμπεράσματα και συστάσεις

    1.1.

    		 Η ΕΟΚΕ επικροτεί την πρόταση της Επιτροπής, η οποία ευθυγραμμίζεται πλήρως με τις συστάσεις που διατύπωσε η ΕΟΚΕ στην προηγούμενη γνωμοδότησή της σχετικά με τα συνεργατικά ευφυή συστήματα μεταφορών, και θεωρεί ότι η πρόταση έχει σημαντική προστιθέμενη αξία όσον αφορά τις βελτιώσεις, την προστασία, την ασφάλεια και την αποδοτικότητα.

    1.2.

    		 Η ΕΟΚΕ επικροτεί επίσης τη διεύρυνση του εύρους των πληροφοριών που πρέπει να παρέχονται και την υποχρέωση των κρατών μελών να συνεργάζονται. Ειδικότερα, η ΕΟΚΕ εφιστά την προσοχή στο διευρυμένο πεδίο της ανταλλαγής πληροφοριών σχετικά με τις εμπορευματικές μεταφορές, καθώς και με στη συνεργατική, συνδεδεμένη και αυτοματοποιημένη κινητικότητα, συμπεριλαμβανομένης της επικοινωνίας οχήματος προς όχημα, η οποία επίσης βελτιώνει σημαντικά την οδική ασφάλεια.

    1.3.

    		 Η ΕΟΚΕ σημειώνει ότι η βελτίωση της αποδοτικότητας θα αφορά τόσο τις εμπορευματικές όσο και τις επιβατικές μεταφορές, επιτρέποντας, για παράδειγμα, την παρακολούθηση της προόδου μιας αποστολής.

    1.4.

    		 Παρότι αναγνωρίζει την ανάγκη τυποποίησης της ανταλλαγής πληροφοριών, η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει ότι πρέπει να υπάρχουν εύλογα περιθώρια για την υλοποίηση τοπικών και ειδικών για την εκάστοτε εταιρεία λύσεων, όταν αυτό είναι δεόντως αιτιολογημένο και αναλογικό, λαμβανομένων επίσης υπόψη των δυνητικών συνεπειών στην εσωτερική αγορά.

    1.5.

    		 Η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει ότι η ανάπτυξη ευφυών συστημάτων μεταφορών (ITS) πρέπει να πραγματοποιηθεί σε ένα ευρύ κοινωνικό πλαίσιο, με συνυπολογισμό στοιχείων που υπερβαίνουν κατά πολύ τις απλές τεχνικές πτυχές, και ότι, σε αντίθετη περίπτωση, ενδέχεται να υπάρξουν δυσμενείς επιπτώσεις, τόσο από άποψη βιωσιμότητας όσο και από άποψη αποδοτικής χρήσης των πόρων. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει ότι είναι σημαντικό να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή και να διατεθούν επαρκείς πόροι για τις ανάγκες των αγροτικών περιοχών, συμπεριλαμβανομένων των πτυχών των δημόσιων υπηρεσιών και των εναλλακτικών μέσων κινητικότητας, όπως το περπάτημα και η ποδηλασία.

    1.6.

    		 Η ΕΟΚΕ θέτει επίσης το ζήτημα της κοινοχρησίας των πόρων κινητικότητας και επισημαίνει την ενδεχόμενη ανάγκη έκδοσης κατ’ εξουσιοδότηση πράξης σχετικά με τη στήριξη των υπηρεσιών ITS για τον σκοπό αυτόν, η οποία θα εξετάζει, για παράδειγμα, τη διαθεσιμότητα μεταφορικών πόρων και ικανότητας, καθώς και τη συγκέντρωση αναγκών μετακίνησης, και θα καθορίζει τις δυνατότητες αντιστοίχισης για τη βελτιστοποίηση της χρήσης της ικανότητας.

    1.7.

    		 Η βελτιστοποίηση της χρήσης των διαθέσιμων πόρων, σε συνδυασμό με την αύξηση του αριθμού οχημάτων μηδενικών εκπομπών, θα βελτιώσει τη βιωσιμότητα.

    1.8.

    		 Η ΕΟΚΕ θεωρεί ότι η πρόταση αποτελεί σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση ενός κοινού ευρωπαϊκού χώρου δεδομένων για την κινητικότητα, γεγονός που συνεπάγεται προστιθέμενη αξία μέσω της βελτίωσης της αποδοτικότητας, ενώ δημιουργεί προϋποθέσεις για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας στον τομέα των μεταφορών, με τη διευκόλυνση, για παράδειγμα, της συμμόρφωσης με τη νομοθεσία σχετικά με τον χρόνο εργασίας και ανάπαυσης, καθώς και την εύρεση και πρόσβαση σε χώρους ανάπαυσης.

    1.9.

    		 Η ΕΟΚΕ εφιστά την προσοχή στη σημασία της οικοδόμησης εμπιστοσύνης, προκειμένου να γίνει αποδεκτό από τους πολίτες και να λειτουργήσει σωστά ένα σύστημα που βασίζεται στην κοινοχρησία μέσων και πληροφοριών. Αυτό σημαίνει ότι, μεταξύ άλλων, η προστασία της ιδιωτικής ζωής και των δεδομένων, καθώς και η προστασία του επιχειρηματικού απορρήτου πρέπει να είναι ικανοποιητικές. Συνεπώς, η ΕΟΚΕ προσβλέπει στο πλαίσιο διακυβέρνησης που εξήγγειλε η Επιτροπή στην ανακοίνωσή της με θέμα «Ευρωπαϊκή στρατηγική για τα δεδομένα».

    1.10.

    		 Όσον αφορά τα δεδομένα επί του οχήματος, η ΕΟΚΕ επισημαίνει επίσης την ανάγκη να διασφαλιστεί τόσο η προστασία των καταναλωτών όσο και ο θεμιτός ανταγωνισμός, όπως αναπτύσσεται περαιτέρω στο σημείο 3.18.

    1.11.

    		 Η ΕΟΚΕ ζητεί να εκπονηθεί επειγόντως ειδικός κανονισμός για τον τομέα με θέμα την πρόσβαση στα δεδομένα, τις λειτουργίες και τα μέσα επί του οχήματος. Μέχρι στιγμής, η Επιτροπή δεν έχει καταθέσει σχετική πρόταση. Αυτή η καθυστέρηση είναι ιδιαίτερα επιβλαβής για τους καταναλωτές.

    1.12.

    		 Η ΕΟΚΕ επισημαίνει επίσης την ανάγκη να βελτιωθεί η συμπερίληψη των ατόμων με μειωμένη κινητικότητα και ζητεί οι απαιτήσεις προσβασιμότητας βάσει της οδηγίας (ΕΕ) 2019/882 να συμπεριληφθούν στις απαιτήσεις για τις υπηρεσίες ITS, ενδεχομένως με τη μορφή κατ’ εξουσιοδότηση πράξης.

    1.13.

    		 Τέλος, η ΕΟΚΕ επαναλαμβάνει την προσφορά που διατύπωσε στην προαναφερθείσα γνωμοδότηση σχετικά με τα συνεργατικά ευφυή συστήματα μεταφορών να συνδράμει την Επιτροπή στις σχετικές με την εφαρμογή δραστηριότητές της, λειτουργώντας ως σύνδεσμος με την κοινωνία των πολιτών.

    2.   Γενικό πλαίσιο

    2.1.

    		 Η πρόταση της Επιτροπής αποτελεί μέρος της εφαρμογής της στρατηγικής της Επιτροπής για βιώσιμη και έξυπνη κινητικότητα του 2020 (στο εξής: στρατηγική) και του μετασχηματισμού του ευρωπαϊκού συστήματος μεταφορών. Προσδιορίζει τις περιπτώσεις όπου η ψηφιοποίηση διαδραματίζει βασικό ρόλο στη διασφάλιση της αδιάλειπτης λειτουργίας και την ενίσχυση της αποδοτικότητας του συστήματος μεταφορών.

    2.2.

    		 Τα ευφυή συστήματα μεταφορών (ITS) διαδραματίζουν βασικό ρόλο στη δημιουργία ενός συστήματος συνδεδεμένης και αυτοματοποιημένης πολυτροπικής κινητικότητας, το οποίο θα βελτιώσει την αποδοτικότητα, την ασφάλεια και τη βιωσιμότητα των μεταφορών.

    2.3.

    		 Σύμφωνα με την ανακοίνωσή της με θέμα «Ευρωπαϊκή στρατηγική για τα δεδομένα» [COM(2020) 66], η Επιτροπή υπέβαλε την εν λόγω πρόταση, προκειμένου να συμβάλει στην επίτευξη των στόχων της Πράσινης Συμφωνίας, καθώς και να συμβάλει ώστε η Ευρώπη να είναι έτοιμη για την ψηφιακή εποχή.

    2.4.

    		 Η οδηγία ITS (2010/40/ΕΕ) πρέπει να επικαιροποιηθεί, προκειμένου να ανταποκριθεί στις προκλήσεις της τεχνικής ανάπτυξης στα συστήματα ITS και, ιδίως, να βελτιώσει τη συνεργασία μεταξύ των ενδιαφερόμενων μερών, καθώς και τη διαθεσιμότητα των υπηρεσιών ITS.

    2.5.

    		 Η πρόταση για την επικαιροποίηση της οδηγίας ITS αποτελεί μέρος δέσμης νομοθετικών πρωτοβουλιών που επικεντρώνεται στους στόχους της μείωσης των εκπομπών CO2, της ψηφιοποίησης και της βελτίωσης της ανθεκτικότητας των υποδομών μεταφορών. Για παράδειγμα, τόσο η πρόταση επανεξέτασης του κανονισμού ΔΕΔ-Μ (1) όσο και η ανακοίνωση με θέμα «Το νέο πλαίσιο αστικής κινητικότητας της ΕΕ» (2) περιλαμβάνουν διατάξεις σχετικά με την ανάπτυξη των υπηρεσιών ITS, όπως η παροχή πληροφοριών σχετικά με την ασφάλεια και η ανάπτυξη της αστικής κινητικότητας.

    2.6.

    		 Η οδηγία ITS θα αποτελέσει σημαντικό στοιχείο για την υλοποίηση του κοινού ευρωπαϊκού χώρου δεδομένων για την κινητικότητα, ο οποίος αποτελεί έναν από τους χώρους δεδομένων που σχεδιάζονται για στρατηγικούς τομείς στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής στρατηγικής για τα δεδομένα.

    2.7.

    		 Η πρόταση τροποποιεί την οδηγία ITS προσθέτοντας τη διαθεσιμότητα των δεδομένων και την ανάπτυξη των υπηρεσιών ITS στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας. Οι τομείς προτεραιότητας για δράση έχουν αναδιαρθρωθεί, ώστε να συνάδουν περισσότερο με τους διάφορους τύπους υπηρεσιών ITS.

    —

    Σε κάθε κράτος μέλος συγκροτείται εθνικό σημείο πρόσβασης για την ανταλλαγή δεδομένων. Η ανταλλαγή/παροχή δεδομένων καθίσταται υποχρεωτική σε ορισμένους τομείς, και τα δεδομένα θα διαβιβάζονται σε μεγάλο βαθμό και στα ενδιαφερόμενα μέρη.

    —

    Τα κράτη μέλη πρέπει επίσης να συνεργάζονται, όπου κρίνεται αναγκαίο, με τα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη σχετικά με τις επιχειρησιακές πτυχές της εφαρμογής.

    —

    Ένα νέο τμήμα του παραρτήματος I σχετικά με τους τομείς προτεραιότητας περιλαμβάνει διατάξεις σχετικά με τον ρόλο των δεδομένων στην παρακολούθηση και τον εντοπισμό του φορτίου και ένα νέο τμήμα σχετικά με τις υπηρεσίες συνεργατικής, συνδεδεμένης και αυτοματοποιημένης κινητικότητας.

    —

    Υπάρχουν επίσης διατάξεις σχετικά με την προστασία και την ακεραιότητα των δεδομένων.

    —

    Ένα σημαντικό στοιχείο είναι ότι η Επιτροπή θα εξουσιοδοτηθεί να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις για την επικαιροποίηση ορισμένων απαιτήσεων πληροφόρησης.

    —

    Τα κράτη μέλη θα υποβάλλουν τακτικά εκθέσεις στην Επιτροπή σχετικά με την εφαρμογή της οδηγίας.

    3.   Γενικές παρατηρήσεις

    3.1.

    		 Η ΕΟΚΕ επικροτεί την πρόταση της Επιτροπής, η οποία ευθυγραμμίζεται πλήρως με τις εξελίξεις που συνέστησε η ΕΟΚΕ στη γνωμοδότησή της σχετικά με τα συνεργατικά ευφυή συστήματα μεταφορών (3). Θεωρεί ότι το επικαιροποιημένο σύστημα ITS που προτείνει τώρα η Επιτροπή έχει σημαντική προστιθέμενη αξία, από άποψη βελτίωσης τόσο της προστασίας και της ασφάλειας, όσο και της αποδοτικότητας, όχι μόνο όσον αφορά τη βελτίωση και την ενίσχυση της ασφάλειας των ροών κυκλοφορίας, αλλά και ως υποστηρικτική λειτουργία για αποδοτική εφοδιαστική.

    3.2.

    		 Συνεπώς, η ΕΟΚΕ επικροτεί επίσης το ευρύτερο πεδίο των πληροφοριών που πρέπει να παρέχονται, καθώς και το γεγονός ότι τα κράτη μέλη θα έχουν την υποχρέωση να συνεργάζονται. Εκτιμά ιδιαίτερα το διευρυμένο πεδίο εφαρμογής των διατάξεων σχετικά με την ανταλλαγή πληροφοριών για τις εμπορευματικές μεταφορές και την επέκταση των καλυπτόμενων πληροφοριών, ώστε να συμπεριληφθεί η συνεργατική, συνδεδεμένη και αυτοματοποιημένη κινητικότητα.

    3.3.

    		 Υποθέτει ότι το προτεινόμενο πληροφοριακό σύστημα καλύπτει επίσης την επικοινωνία οχήματος προς όχημα, όπως ζήτησε ήδη στη γνωμοδότησή της σχετικά με την ευρωπαϊκή στρατηγική για συνεργατικά ευφυή συστήματα μεταφορών. Η ΕΟΚΕ υπενθυμίζει τη σημαντική συμβολή της επικοινωνίας οχήματος προς όχημα στην πρόληψη των τροχαίων ατυχημάτων.

    3.4.

    		 Η ΕΟΚΕ υποθέτει ότι το αναβαθμισμένο σύστημα ανταλλαγής πληροφοριών που προτείνεται τώρα θα προσφέρει προστιθέμενη αξία με τη μορφή βελτίωσης της αποδοτικότητας τόσο στις επιβατικές όσο και στις εμπορευματικές μεταφορές, καθώς και ότι η παρακολούθηση της προόδου μιας αποστολής, για παράδειγμα, θα είναι πλέον εύκολη για τους ενδιαφερόμενους, καθώς οι σχετικές πληροφορίες θα διαβιβάζονται πλέον και στα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη.

    3.5.

    		 Σημειώνει ότι οι πληροφορίες που πρέπει να ανταλλάσσονται σε αυτό το στάδιο είναι σε μεγάλο βαθμό τυποποιημένες και, συνεπώς, επαναλαμβάνει την άποψή της ότι είναι σημαντικό να υπάρχουν εύλογα περιθώρια για την υλοποίηση τοπικών και ειδικών για την εκάστοτε εταιρεία λύσεων, όταν αυτό είναι δεόντως αιτιολογημένο και αναλογικό, λαμβανομένων επίσης υπόψη των δυνητικών συνεπειών στην εσωτερική αγορά. Η ΕΟΚΕ υποθέτει ότι αυτό δεν αποτελεί πρόβλημα, εφόσον οι πληροφορίες που παρέχονται στο προτεινόμενο σύστημα είναι σύμφωνες με τα καθορισμένα πρότυπα.

    3.6.

    		 Η ΕΟΚΕ σημειώνει ότι η ανάπτυξη ευφυών συστημάτων μεταφορών πρέπει να πραγματοποιηθεί σε ένα ευρύ κοινωνικό πλαίσιο και δεν οδηγεί αυτόματα σε ένα φιλικό προς το κλίμα σύστημα μεταφορών. Η ψηφιοποίηση των τρόπων μεταφοράς (π.χ. αυτοματοποιημένη κινητικότητα με αυτοκίνητο) μπορεί να είναι ακόμη και αντιπαραγωγική από άποψη περιβαλλοντικής πολιτικής. Τα ευφυή συστήματα μεταφορών θα πρέπει να αναπτυχθούν, να προωθηθούν και να χρησιμοποιηθούν κατά τρόπο ώστε να αναπτυχθεί φιλική προς το κλίμα προστιθέμενη αξία.

    3.7.

    		 Ένα αποδοτικό σύστημα δημόσιων μεταφορών ως μέρος των υπηρεσιών γενικού (οικονομικού) συμφέροντος, το οποίο συμπληρώνεται από την ποδηλασία και το περπάτημα, είναι ουσιαστικό για τη βιώσιμη κινητικότητα. Η ΕΟΚΕ τάσσεται υπέρ της προώθησης ευφυών συστημάτων μεταφορών για την ενίσχυση και τη συμπλήρωση των δημόσιων μεταφορών.

    3.8.

    		 Η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι μια θεώρηση της ανάπτυξης ευφυών συστημάτων μεταφορών με καθαρά τεχνολογικό προσανατολισμό ενδέχεται να μην συμβάλει τελικά στην επίτευξη των καθορισμένων στόχων και αποτελεσμάτων — για παράδειγμα, η συμβολή των συστημάτων συνεπιβατισμού σε αστικούς οικισμούς που διαθέτουν ήδη επαρκώς αναπτυγμένα συστήματα δημόσιων μεταφορών. Η αυτοματοποιημένη οδήγηση αυτοκινήτων ενδέχεται επίσης να μην αποτελεί μελλοντοστρεφή λύση για τις πόλεις, ιδίως όταν υπάρχει κυκλοφοριακή συμφόρηση και λιγοστοί δημόσιοι χώροι. Συνεπώς, η ΕΟΚΕ υποστηρίζει ότι οι μεγάλες καινοτομίες, στην κινητικότητα, της ηλεκτροκίνησης, της αυτοματοποίησης και της κοινοχρησίας θα αποφέρουν τη βέλτιστη προστιθέμενη αξία, εάν σχεδιαστούν και αναπτυχθούν λαμβανομένων δεόντως υπόψη των αναγκών της κοινωνίας, όπως η προσβασιμότητα, η αποδοτικότητα και οι πτυχές των δημόσιων υπηρεσιών.

    3.9.

    		 Οι διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη αποκάλυψαν πολλές ανησυχίες σχετικά με την εδαφική κάλυψη. Η ΕΟΚΕ εκφράζει τη λύπη της για το γεγονός ότι η πρόταση δεν αναφέρει την ανάπτυξη ευφυών συστημάτων μεταφορών για την κάλυψη των αναγκών των αγροτικών περιοχών, ως ζήτημα χωριστό από την ανάπτυξή τους στις αστικές περιοχές. Η ΕΟΚΕ συνιστά στην Επιτροπή να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στην επέκταση των συστημάτων ITS στις αγροτικές περιοχές, καθώς η ζωή σε αυτές τις περιοχές εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη διαθεσιμότητα ποιοτικών δημόσιων υπηρεσιών και υποδομών. Σε χωριστή ανακοίνωση της Επιτροπής με θέμα Ένα μακρόπνοο όραμα για τις αγροτικές περιοχές της ΕΕ (4) αναφέρεται επίσης ότι οι βασικές υπηρεσίες και οι σχετικές υποδομές στις περιοχές αυτές είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τη διασφάλιση της κοινωνικής και οικονομικής ένταξης. Συνεπώς, η ΕΕ θα πρέπει να μεριμνήσει ώστε οι αγροτικές περιοχές να μπορέσουν να ωφεληθούν από τις λύσεις που παρέχουν τα συστήματα ITS.

    3.10.

    		 Αυτό μπορεί να παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον όσον αφορά την αποδοτική χρήση των μεταφορικών ικανοτήτων στις αγροτικές περιοχές. Η ζημία που προκαλείται από τις μεταφορές δεν αντικατοπτρίζεται μόνο στις εκπομπές αλλά και στη χρήση των μεταφορικών πόρων. Συνιστούμε στην Επιτροπή να εξετάσει, κατά περίπτωση, το ενδεχόμενο έκδοσης κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων που πραγματεύονται την κοινοχρησία πόρων που στηρίζουν τα συστήματα ITS. Αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει την έξυπνη και ψηφιακά υποστηριζόμενη συγκέντρωση των αναγκών μετακίνησης και την κοινοχρησία της πλεονάζουσας ικανότητας (βλέπε συνεπιβατισμό), οι οποίες είναι ιδιαίτερα αναγκαίες στις αγροτικές περιοχές, όπου η διαθέσιμη μεταφορική ικανότητα καθίσταται όλο και πιο περιορισμένη, και όπου η ανάπτυξη νέας ικανότητας καθίσταται όλο και πιο δύσκολη λόγω των αποστάσεων. Αυτά τα ευφυή συστήματα θα πρέπει να καθιστούν δυνατή την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με τη χρήση του οχήματος και την ικανότητα τροφοδότησης του υφιστάμενου συστήματος με πρόσθετους επιβάτες ή εμπορεύματα.

    3.11.

    		 Η ΕΟΚΕ επικροτεί το γεγονός ότι, εκτός από τη διάδοση των οχημάτων μηδενικών εκπομπών, η πρόταση θα συμβάλει επίσης σε πιο βιώσιμες μεταφορές μέσω των υπηρεσιών κοινόχρηστης κινητικότητας, με αποτέλεσμα καθαρές μηδενικές εκπομπές έως το 2050. Καθιστώντας την οδική κυκλοφορία ομαλότερη και μειώνοντας την κυκλοφοριακή συμφόρηση, εξυπηρετούμε τους περιβαλλοντικούς μας στόχους με διάφορους τρόπους.

    3.12.

    		 Η ΕΟΚΕ εκτιμά ότι η ενίσχυση του συστήματος ITS, όπως προτείνεται τώρα, μπορεί να θεωρηθεί ως ένα πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση ενός κοινού ευρωπαϊκού χώρου δεδομένων για την κινητικότητα, γεγονός που θα συνεπάγεται σημαντική προστιθέμενη αξία από άποψη βελτίωσης της αποδοτικότητας.

    3.13.

    		 Είναι σαφές ότι η δημιουργία ενός τέτοιου χώρου θα διευκολύνει την παροχή της κινητικότητας ως υπηρεσίας τόσο για τις επιβατικές όσο και για τις εμπορευματικές μεταφορές και μπορεί να βελτιώσει τις συνθήκες εργασίας στον τομέα των μεταφορών.

    3.14.

    		 Η ΕΟΚΕ επικροτεί τα συστήματα ITS για ασφαλή στάθμευση για τους επαγγελματίες οδηγούς στο διευρωπαϊκό δίκτυο αυτοκινητοδρόμων. Οι εφαρμογές τηλεματικής για ασφαλή στάθμευση μπορούν να διευκολύνουν τη συμμόρφωση με τον νόμιμο χρόνο οδήγησης και ανάπαυσης. Ωστόσο, η ΕΟΚΕ επισημαίνει ότι το βασικό πρόβλημα τόσο για τις εταιρείες όσο και για τους επαγγελματίες οδηγούς είναι οι ανεπαρκείς υποδομές χώρων ανάπαυσης στους αυτοκινητοδρόμους, γεγονός που οδηγεί σε υπερστάθμευση τη νύχτα. Η ανάπτυξη υποδομών πρέπει να συμβαδίζει με τις υπηρεσίες που βασίζονται στα συστήματα ITS (π.χ. κράτηση χώρου στάθμευσης).

    3.15.

    		 Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΟΚΕ υπογραμμίζει εκ νέου τη σημασία της οικοδόμησης εμπιστοσύνης και το γεγονός ότι καμία υποχρέωση παροχής πληροφοριών δεν θα πρέπει να θίγει το επιχειρηματικό απόρρητο και την προστασία της ιδιωτικής ζωής ή των δεδομένων.

    3.16.

    		 Όσον αφορά το δικαίωμα της Επιτροπής να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις για την επικαιροποίηση συγκεκριμένων υποχρεώσεων πληροφόρησης, η ΕΟΚΕ επισημαίνει την ανάγκη για ισότιμους όρους ανταγωνισμού και εμπιστοσύνη όσον αφορά όλους τους εμπλεκόμενους στην «κοινοχρησία δεδομένων». Η ΕΟΚΕ στηρίζει το διευρυμένο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας ITS και την προστιθέμενη αξία που προσφέρει. Η ΕΟΚΕ σημειώνει επίσης την ύπαρξη προβλημάτων εμπιστοσύνης όσον αφορά την κοινοχρησία δεδομένων, καθώς και την ανάγκη θέσπισης ενός πλαισίου διακυβέρνησης των ευρωπαϊκών χώρων δεδομένων, ιδίως σε στρατηγικούς τομείς όπως η κινητικότητα, όπως περιγράφεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής με θέμα «Ευρωπαϊκή στρατηγική για τα δεδομένα» (5).

    3.17.

    		 Στο σημείο αυτό, η ΕΟΚΕ τονίζει επίσης ότι είναι σημαντικό οι πληροφορίες που περιέχονται στο σύστημα να χρησιμοποιούνται μόνο για τους σκοπούς των συστημάτων ITS και όχι για άλλους σκοπούς. Η ΕΟΚΕ επαναλαμβάνει τη σημασία της αποτελεσματικής προστασίας της ιδιωτικής ζωής και των δεδομένων στο πλαίσιο της ανάπτυξης ευφυών συστημάτων μεταφορών. Ωστόσο, ο γενικός κανονισμός για την προστασία δεδομένων δεν παρέχει επαρκή προστασία, όταν τεχνολογίες (π.χ. πρότυπα κινητικότητας δεδομένων οχημάτων, αναγνώριση προσώπου κ.λπ.) που επιτρέπουν την εξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με άτομα ή ακόμη εισάγουν διακρίσεις μέσω αλγορίθμων χρησιμοποιούνται κατά την ανωνυμοποίηση δεδομένων. Όσον αφορά τη χρήση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα στον χώρο εργασίας, οι εργαζόμενοι, οι εκπρόσωποί τους και οι συνδικαλιστικές οργανώσεις πρέπει να έχουν λόγο και δικαίωμα αρνησικυρίας. Η ΕΟΚΕ τονίζει ότι το άρθρο 10 της πρότασης (διατάξεις για την προστασία των δεδομένων και της ιδιωτικής ζωής) πρέπει να αποκλείει αυτόν τον ενδεχόμενο κίνδυνο. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης στο σύστημα και της αποδοχής στην κοινωνία γενικότερα.

    3.18.

    		 Η ΕΟΚΕ σημειώνει πως οι καταναλωτές πρέπει να διατηρούν τον έλεγχο των δεδομένων που μοιράζονται, ήτοι των προσωπικών τους στοιχείων κατά την κράτηση υπηρεσιών ή εισιτηρίων, καθώς και των δεδομένων που μοιράζονται τα οχήματά τους με τους παρόχους υπηρεσιών ή τις υποδομές. Σε κάθε περίπτωση, οι καταναλωτές πρέπει να βρίσκονται στο επίκεντρο και τα δεδομένα τους να προστατεύονται, σε πλήρη συμμόρφωση με τον ΓΚΠΔ.

    3.19.

    		 Η πρόσβαση στα δεδομένα επί του οχήματος πρέπει επιτέλους να ρυθμιστεί υπέρ της προστασίας των δεδομένων και των καταναλωτών, καθώς και υπέρ του θεμιτού ανταγωνισμού. Εάν τα δεδομένα επί του οχήματος αφήνονται στους κατασκευαστές αυτοκινήτων, αυτό οδηγεί σε μονοπώλια και δεσπόζουσες θέσεις στην αγορά, καθώς και σε κινδύνους κατάχρησης. Έχει ζητηθεί εδώ και καιρό από την Επιτροπή να υποβάλει ρυθμιστική πρόταση και τα μηνύματα που έχει δώσει είναι θετικά ως προς αυτό (για παράδειγμα στην προαναφερθείσα στρατηγική για τα δεδομένα), χωρίς ωστόσο να έχει κάνει μέχρι στιγμής συγκεκριμένα βήματα προς την υποβολή πρότασης. Αυτή η καθυστέρηση είναι ιδιαίτερα επιβλαβής για τα συμφέροντα των καταναλωτών και τη δυνατότητά τους να ελέγχουν τα δεδομένα και να επιλέγουν εναλλακτικές λύσεις βασισμένες στην πληροφόρηση.

    3.20.

    		 Η ψηφιοποίηση μπορεί να μειώσει τα προβλήματα ένταξης που αντιμετωπίζουν τα άτομα με μειωμένη κινητικότητα στην καθημερινή τους ζωή. Υπό την έννοια αυτήν, οι ρητές απαιτήσεις προσβασιμότητας βάσει της οδηγίας (ΕΕ) 2019/882 θα πρέπει να κατοχυρωθούν προγραμματικά στην εν λόγω οδηγία για όλους τους τομείς ITS. Δεν αρκεί η αναφορά αυτού του θέματος μόνο σε μια αιτιολογική σκέψη που προσφέρει την προοπτική ανάπτυξης χαρακτηριστικών προσβασιμότητας για άτομα με μειωμένη κινητικότητα στις ψηφιακές πολυτροπικές υπηρεσίες.

    3.21.

    		 Η προβλεπόμενη ανταλλαγή και διαθεσιμότητα δεδομένων σχετικά με τις οδούς και τους αυτοκινητοδρόμους (απαγόρευση οδήγησης, όρια ταχύτητας, δεδομένα σε πραγματικό χρόνο σχετικά με το κλείσιμο οδών, οδικά έργα κ.λπ.) στο παράρτημα III είναι ευπρόσδεκτη. Στο πλαίσιο αυτό, η ΕΟΚΕ ενθαρρύνει την ανάπτυξη ευφυών συστημάτων διαχείρισης της κυκλοφορίας, τα οποία θα μπορούν να εξισώνουν την κυκλοφορία των (διαμετακομιστικών) οδικών μεταφορών στους αυτοκινητοδρόμους από άποψη χρόνου και, συνεπώς, να διασφαλίζουν την ασφάλεια και την ομαλή διεξαγωγή της κυκλοφορίας.

    3.22.

    		 Εν προκειμένω, η ΕΟΚΕ σημειώνει ότι η Επιτροπή, στο έργο της για την επικαιροποίηση του καταλόγου υποχρεωτικών πληροφοριών, προτίθεται να ζητήσει τη συμβολή της ευρωπαϊκής συμβουλευτικής ομάδας ITS. Στο σημείο αυτό, η ΕΟΚΕ επαναλαμβάνει την προσφορά που διατύπωσε στην προαναφερθείσα γνωμοδότηση να συνδράμει την Επιτροπή λειτουργώντας ως σύνδεσμος με την κοινωνία των πολιτών.

    Βρυξέλλες, 23 Μαρτίου 2022.

    Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής

    Christa SCHWENG

    (1)  Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1315/2013.

    (2)  COM(2021) 811.

    (3)  ΕΕ C 288 της 31.8.2017, σ. 85 και COM(2016) 766 final.

    (4)  Ένα μακρόπνοο όραμα για τις αγροτικές περιοχές της ΕΕ — Προς ισχυρότερες, συνδεδεμένες, ανθεκτικές και ευημερούσες αγροτικές περιοχές με ορίζοντα το 2040 — COM(2021) 345.

    (5)  COM(2020) 66.

    Top