Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52020PC0818

    Πρόταση ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 95/93 του Συμβουλίου όσον αφορά την προσωρινή απαλλαγή από τους κανόνες χρησιμοποίησης του διαθέσιμου χρόνου χρήσης (slots) στους κοινοτικούς αερολιμένες λόγω της πανδημίας COVID-19

    COM/2020/818 final

    Βρυξέλλες, 16.12.2020

    COM(2020) 818 final

    2020/0358(COD)

    Πρόταση

    ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

    για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 95/93 του Συμβουλίου όσον αφορά την προσωρινή απαλλαγή από τους κανόνες χρησιμοποίησης του διαθέσιμου χρόνου χρήσης (slots) στους κοινοτικούς αερολιμένες λόγω της πανδημίας COVID-19

    (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

    {SWD(2020) 341 final}


    ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

    1.ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

    Αιτιολόγηση και στόχοι της πρότασης

    Ο κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 95/93 1 (ο «κανονισμός για τον διαθέσιμο χρόνο χρήσης») καθορίζει τους κανόνες κατανομής του διαθέσιμου χρόνου χρήσης (slots) στους κοινοτικούς αερολιμένες. Το άρθρο 10 ορίζει τον κανόνα «απώλειας σε περίπτωση μη χρήσης», σύμφωνα με τον οποίο οι αερομεταφορείς πρέπει να χρησιμοποιούν τουλάχιστον το 80 % των διαθέσιμων χρόνων χρήσης που τους έχουν χορηγηθεί εντός μιας δεδομένης (θερινής ή χειμερινής) περιόδου προγραμματισμού δρομολογίων, προκειμένου να διατηρήσουν τα δικαιώματα χρήσης όσον αφορά την ίδια σειρά διαθέσιμων χρόνων χρήσης για την επόμενη αντίστοιχη περίοδο προγραμματισμού δρομολογίων του επόμενου έτους («ιστορικά δικαιώματα»).

    Λόγω της μείωσης στη ζήτηση των επιβατών, που προκλήθηκε από την πανδημία COVID-19, οι αερομεταφορείς έχουν πραγματοποιήσει σημαντικές αλλαγές στον προγραμματισμό των δρομολογίων τους από την 1η Μαρτίου 2020, οι οποίες είχαν ως αποτέλεσμα το ποσοστό αξιοποίησης των διαθέσιμων χρόνων χρήσης στους συντονισμένους αερολιμένες να πέσει πολύ κάτω από το όριο του 80 % που επιβάλλει ο κανονισμός για τον διαθέσιμο χρόνο χρήσης.

    Για την αντιμετώπιση της κατάστασης αυτής, η Ευρωπαϊκή Ένωση ενέκρινε, στις 30 Μαρτίου 2020, τροποποίηση του κανονισμού για τον διαθέσιμο χρόνο χρήσης, με στόχο την παρέκκλιση από τον κανόνα «απώλειας σε περίπτωση μη χρήσης» για ολόκληρη τη θερινή περίοδο προγραμματισμού δρομολογίων του 2020, η οποία έληγε στις 24 Οκτωβρίου 2020. Με την τροποποίηση αυτή παρεχόταν επίσης εξουσιοδότηση στην Επιτροπή να παρατείνει την περίοδο που καλύπτεται από την παρέκκλιση, εκδίδοντας μία ή περισσότερες κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις. Στις 14 Οκτωβρίου 2020, η Επιτροπή εξέδωσε κατ’ εξουσιοδότηση πράξη για την παράταση της περιόδου παρέκκλισης από τον κανόνα «απώλειας σε περίπτωση μη χρήσης» έως το τέλος της χειμερινής περιόδου προγραμματισμού 2020/2021, στις 27 Μαρτίου 2021.

    Όπως αναμενόταν, η μείωση της ζήτησης των επιβατών συνεχίστηκε καθ’ όλη τη διάρκεια της θερινής περιόδου προγραμματισμού 2020. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurocontrol, η έναρξη της μείωσης της εναέριας κυκλοφορίας στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (ΕΟΧ) τοποθετείται στην 11η εβδομάδα, με πτώση της τάξης του 17 % σε σύγκριση με την ίδια εβδομάδα του 2019. Η πτωτική πορεία στην εναέρια κυκλοφορία συνεχίστηκε με ταχύτατους ρυθμούς, σημειώνοντας μείωση κατά 59 % και 82 %, σε σύγκριση με τη 12η και τη 13η εβδομάδα του 2019 αντίστοιχα. Τα χαμηλότερα ποσοστά καταγράφηκαν τη 15η και τη 16η εβδομάδα (μείωση κατά 89 %). Ο μέσος συντελεστής πληρότητας σε δείγμα 10 ευρωπαϊκών αερομεταφορέων μειώθηκε από 80 % την 9η εβδομάδα σε 26 % τη 15η εβδομάδα. Όχι μόνον οι αερομεταφορείς πετούσαν λιγότερο συχνά, αλλά και οι εναπομείνασες πτήσεις είχαν λιγότερες κρατήσεις σε σύγκριση με το 2019. Έως την 23η εβδομάδα, όταν τα αεροπορικά ταξίδια εντός της ΕΕ άνοιξαν και πάλι σε μεγάλο βαθμό, ο μέσος συντελεστής πληρότητας ανέκαμψε στο 44 %. Κατά την ίδια εβδομάδα του 2019, ο μέσος συντελεστής πληρότητας των ίδιων αερομεταφορέων κυμαινόταν μεταξύ του 75 % (4η εβδομάδα) και του 86% (16η εβδομάδα). Έως τα μέσα Νοεμβρίου του 2020, η εναέρια κυκλοφορία μειώθηκε κατά 65 %, σε σύγκριση με την ίδια εβδομάδα του 2019.

    Οι τελευταίες προβλέψεις της Eurocontrol δείχνουν ότι η εναέρια κυκλοφορία αναμένεται τον Φεβρουάριο του 2021 να είναι στο ήμισυ μόνο του επιπέδου του Φεβρουαρίου 2020. Τι θα συμβεί πέραν αυτού είναι αβέβαιο, δεν υπάρχουν όμως ενδείξεις ότι η ζήτηση θα επιστρέψει, τη θερινή περίοδο του 2021, κάπου κοντά στα επίπεδα των τελευταίων ετών.

    Ταυτόχρονα, δεν θα πρέπει να λησμονούμε ότι στόχος του κανόνα «απώλειας σε περίπτωση μη χρήσης» είναι να διασφαλίζεται η πλέον αποτελεσματική χρήση της χωρητικότητας των αερολιμένων, ώστε να μεγιστοποιείται το όφελος για τον μεγαλύτερο δυνατό αριθμό χρηστών και να μπορούν οι επιβάτες να αποκομίζουν τα οφέλη μιας ανταγωνιστικής αγοράς αερομεταφορών και της συνδεσιμότητας. Η παρέκκλιση από τον κανόνα «απώλειας σε περίπτωση μη χρήσης» προσέφερε όντως απαλλαγή στους αερομεταφορείς κατά την τρέχουσα περίοδο άνευ προηγουμένου έλλειψης ζήτησης και περιορισμών στα αεροπορικά ταξίδια, αποτρέποντας επίσης τον αρνητικό αντίκτυπο άδειων ή σε μεγάλο βαθμό άδειων πτήσεων, που εκτελούνται απλώς και μόνο για τη διατήρηση των υποκείμενων διαθέσιμων χρόνων χρήσης στους αερολιμένες. Ωστόσο, θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη ο αρνητικός αντίκτυπος της περαιτέρω παράτασης της παρέκκλισης. Αποτέλεσμα της τρέχουσας παρέκκλισης είναι να παγώσει τον ανταγωνισμό στα επίπεδα του 2019, χωρίς να υπάρχει ουδεμία απαίτηση να χρησιμοποιείται όντως αποτελεσματικά η χωρητικότητα, επειδή οι διατάξεις της εν λόγω παρέκκλισης αποδείχθηκαν ανεπαρκείς να διασφαλίσουν ότι άλλοι αερομεταφορείς που είναι σε θέση να εκτελούν δρομολόγια μπορούν να αποκτήσουν τον απαραίτητο διαθέσιμο χρόνο χρήσης. Για την περίοδο που ξεκινά μετά από περισσότερο από έναν χρόνο παρέκκλισης από τον κανόνα «απώλειας σε περίπτωση μη χρήσης» (από την 1η Φεβρουαρίου 2020 έως τις 27 Μαρτίου 2021), κατά την οποία διατηρούνται τα ιστορικά δικαιώματα χρόνου χρήσης των αερομεταφορέων που ίσχυαν το 2019 έως τα τέλη της χειμερινής περιόδου προγραμματισμού 2021/2022, ήλθε ο καιρός να ανοίξει ο δρόμος της επιστροφής στην κανονική εφαρμογή του κανόνα «απώλειας σε περίπτωση μη χρήσης». Η επιστροφή στο φυσιολογικό δεν θα πρέπει να είναι ξαφνική, ώστε να αποφευχθεί η αποσταθεροποίηση της αγοράς αερομεταφορών εις βάρος των αερομεταφορέων, της συνδεσιμότητας, των καταναλωτών της ΕΕ και του περιβάλλοντος. Η επιστροφή στο φυσιολογικό θα πρέπει να πραγματοποιηθεί σύμφωνα με τις μελλοντικές αυξήσεις στα επίπεδα κυκλοφορίας σε σχέση με τα επίπεδα του 2019 ή με τη σταθεροποίηση της εναέριας κυκλοφορίας σε μια νέα κατάσταση της αγοράς.

    Προτείνεται, επομένως, από την αρχή της θερινής περιόδου προγραμματισμού 2021, να ισχύσει εκ νέου η κανονική εφαρμογή των απαιτήσεων για τους διαθέσιμους χρόνους χρήσης αερολιμένα βάσει του κανονισμού για τον διαθέσιμο χρόνο χρήσης, όμως το ποσοστό θα πρέπει να οριστεί στο 40/60 αντί του 80/20. Δηλαδή, οι αερομεταφορείς θα απαιτείται να εκτελούν δρομολόγια για το 40 % μιας δεδομένης σειράς διαθέσιμων χρόνων χρήσης αερολιμένα, προκειμένου να διατηρήσουν την προτεραιότητα σε μια δεδομένη σειρά διαθέσιμων χρόνων χρήσης αερολιμένα που ήδη χρησιμοποιούν για την επόμενη αντίστοιχη περίοδο προγραμματισμού δρομολογίων. Η προσαρμογή αυτή προστατεύει αναλογικά τα ιστορικά δικαιώματα, κατά την απότομη πτώση της ζήτησης αεροπορικών ταξιδίων που προκαλεί η πανδημία COVID-19, και συμβάλλει στην αποτροπή των αρνητικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων άδειων ή σε μεγάλο βαθμό άδειων πτήσεων, που εκτελούνται απλώς και μόνο για τη διατήρηση των υποκείμενων διαθέσιμων χρόνων χρήσης στους αερολιμένες. Θα συμβάλει επίσης στην αποτελεσματικότερη χρήση της χωρητικότητας των αερολιμένων προς όφελος των επιβατών και της συνδεσιμότητας.

    Λαμβανομένων υπόψη των εμπειριών του παρελθόντος, η εν λόγω πρόταση απαλλαγής ως προς τον διαθέσιμο χρόνο χρήσης περιλαμβάνει προϋποθέσεις που διασφαλίζουν ότι η περίοδος απαλλαγής παραμένει συμβατή με τη βέλτιστη χρήση της λιγοστής χωρητικότητας των αερολιμένων, αλλά και συμβάλλει επίσης στη διατήρηση του ανταγωνισμού, προς το συμφέρον των επιβατών. Το μέτρο απαλλαγής θα πρέπει να αφορά τους αερομεταφορείς οι οποίοι έχουν πρόθεση να χρησιμοποιήσουν τους ιστορικά διαθέσιμους χρόνους χρήσης τους, αμέσως μόλις ανακάμψει επαρκώς η ζήτηση και οι πτήσεις καταστούν και πάλι οικονομικά βιώσιμες. Επομένως, οι σειρές διαθέσιμων χρόνων χρήσης που κατανεμήθηκαν πρόσφατα για πρώτη φορά σε αερομεταφορέα, δηλαδή οι σειρές διαθέσιμων χρόνων χρήσης τις οποίες δεν δικαιούται ο αερομεταφορέας λόγω της απόκτησης ιστορικών δικαιωμάτων, δεν θα πρέπει να καλύπτονται από το μέτρο απαλλαγής, με δεδομένο ότι οι αερομεταφορείς αυτοί υπέβαλαν αίτηση για τους εν λόγω πρόσθετους διαθέσιμους χρόνους γνωρίζοντας ότι η ζήτηση για αεροπορικά ταξίδια ήταν χαμηλή λόγω της πανδημίας COVID-19 και ότι οι συγκεκριμένες σειρές διαθέσιμων χρόνων χρήσης εξαιρούνται από την κανονική εφαρμογή του κανόνα «απώλειας σε περίπτωση μη χρήσης». Επομένως, οι αερομεταφορείς που αποκτούν για πρώτη φορά μια τέτοια σειρά διαθέσιμων χρόνων χρήσης θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν τουλάχιστον το 80 % αυτών των πρόσφατα κατανεμημένων σειρών διαθέσιμων χρόνων χρήσης, ώστε να λάβουν προτεραιότητα για την επόμενη αντίστοιχη περίοδο προγραμματισμού δρομολογίων. Η προσέγγιση αυτή αντιστοιχεί στην οικειοθελή συμφωνία μεταξύ αερολιμένων, αερομεταφορέων και συντονιστών διαθέσιμων χρόνων χρήσης όσον αφορά τον τρόπο λειτουργίας της τρέχουσας παρέκκλισης από τον κανόνα για τον χρόνο χρήσης κατά τη χειμερινή περίοδο προγραμματισμού 2020/2021 και μετά 2 .

    Ο κανόνας «απώλειας σε περίπτωση μη χρήσης» (δηλ. η απαίτηση χρήσης τουλάχιστον 80 % της σειράς διαθέσιμων χρόνων χρήσης) θα πρέπει επίσης να συνεχίσει να ισχύει σε περίπτωση ανταλλαγής χρόνων χρήσης βάσει του άρθρου 8α παράγραφος 1 στοιχείο γ), όταν η ανταλλαγή συνοδεύεται από τυχόν οικονομική ή άλλη αποζημίωση. Πρόθεση είναι να αποφευχθεί η καταβολή αμοιβής για την αξία που είναι εγγενής στο μέτρο απαλλαγής. Αντίθετα, οι ανταλλαγές χωρίς χρηματική ή άλλη αποζημίωση, που πραγματοποιούνται προς βελτίωση των χρονοδιαγραμμάτων, για παράδειγμα, δεν παρεμποδίζουν την εφαρμογή του μέτρου απαλλαγής στους σχετικούς διαθέσιμους χρόνους χρήσης. Το ίδιο ισχύει, για παράδειγμα, για τους διαθέσιμους χρόνους χρήσης που μεταφέρονται ως αποτέλεσμα αποφάσεων δημοσίων αρχών σύμφωνα με την εθνική ή ενωσιακή νομοθεσία περί ανταγωνισμού (βλ. άρθρο 8β του κανονισμού για τον διαθέσιμο χρόνο χρήσης).

    Η πρόταση περιλαμβάνει προθεσμία για τους αερομεταφορείς για να επιστρέψουν τους διαθέσιμους χρόνους χρήσης που δεν επιθυμούν στον συντονιστή, ώστε να μπορέσουν να επωφεληθούν από το μέτρο απαλλαγής. Μια προθεσμία τριών εβδομάδων πριν από την προγραμματισμένη ημερομηνία εκτέλεσης δρομολογίων για τον εν λόγω διαθέσιμο χρόνο χρήσης θα επιτρέψει στους αερολιμένες και σε άλλους παρόχους υπηρεσιών αερολιμένα να έχουν εικόνα σχετικά με το πόση χωρητικότητα απαιτείται και τον όγκο των δρομολογίων που αναμένεται, ώστε να διασφαλιστεί ότι διαθέτουν επαρκείς υποδομές, εγκαταστάσεις και προσωπικό. Επιτρέπει επίσης σε άλλους αερομεταφορείς να εκτιμήσουν ποια χωρητικότητα αερολιμένα είναι διαθέσιμη, εάν επιθυμούν να τη χρησιμοποιήσουν για την εκτέλεση πτήσεων. Όσο νωρίτερα διατεθούν προς ανακατανομή οι διαθέσιμοι χρόνοι χρήσης, τόσο πιθανότερο είναι να μπορέσουν να τους χρησιμοποιήσουν άλλοι αερομεταφορείς. Οι κανόνες που προτείνονται στην παρούσα πρόταση καλύπτουν τόσο την ανακατανομή σε προσωρινή βάση για τη συγκεκριμένη περίοδο (χωρίς ο αερομεταφορέας στον οποίο έχουν ανακατανεμηθεί οι εν λόγω χρόνοι χρήσης να αποκτά ιστορικά δικαιώματα), όσο και σε μόνιμη βάση, δηλαδή όταν ο αερομεταφορέας που επέστρεψε τους διαθέσιμους χρόνους χρήσης στο κοινό σύστημα εκμετάλλευσης δεν προβλέπει να τους χρησιμοποιήσει κατά την επόμενη αντίστοιχη περίοδο προγραμματισμού δρομολογίων. Σε αυτήν την περίπτωση, οι αερομεταφορείς που χρησιμοποίησαν τουλάχιστον πέντε από αυτούς τους διαθέσιμους χρόνους χρήσης θα πρέπει να έχουν προτεραιότητα, έναντι άλλων αιτούντων και νεοεισερχομένων αερομεταφορέων, σε ολόκληρη την αρχική σειρά χρόνων χρήσης των αερομεταφορέων που τους διέθεσαν στο κοινό σύστημα εκμετάλλευσης.

    Είναι επίσης αναγκαίο να διευκρινιστεί υπό ποίες συνθήκες οι συντονιστές θα μπορούσαν να αποσύρουν διαθέσιμους χρόνους χρήσης από αερομεταφορείς. Όταν ένας συντονιστής διαπιστώνει, βάσει πληροφοριών που έχει στη διάθεσή του, ότι αερομεταφορέας έχει σταματήσει τα δρομολόγιά του σε αερολιμένα και δεν είναι πλέον σε θέση να χρησιμοποιεί τους χρόνους χρήσης που του έχουν κατανεμηθεί, οι εν λόγω χρόνοι χρήσης θα πρέπει να επιστρέφονται αμέσως στο κοινό σύστημα εκμετάλλευσης και να διατίθενται προς ανακατανομή σε άλλους αερομεταφορείς, κάτι το οποίο συνεπάγεται την απώλεια ιστορικών δικαιωμάτων επί αυτών των χρόνων χρήσης για την αεροπορική εταιρεία που εγκαταλείπει τον αερολιμένα.

    Με βάση τις πληροφορίες που διατίθενται επί του παρόντος από τη Eurocontrol, είναι εύλογο να υποτεθεί ότι η παρούσα κατάσταση, η οποία χαρακτηρίζεται από εξαιρετική πτώση της ζήτησης, θα συνεχιστεί έως τουλάχιστον την έναρξη της θερινής περιόδου προγραμματισμού 2021. Δεδομένης της αβεβαιότητας, είναι επίσης πιθανό η περίοδος εξαιρετικά χαμηλής ζήτησης να διαρκέσει τουλάχιστον έως και τη χειμερινή περίοδο προγραμματισμού 2024/2025, σύμφωνα με προβλέψεις από αερομεταφορείς και ενώσεις αερολιμένων, όπως η ACI-Europe και η IATA.

    Επομένως, υπό αυτές τις συνθήκες, ο κανονισμός για τον διαθέσιμο χρόνο χρήσης θα πρέπει να τροποποιηθεί, ώστε να προστατεύει περαιτέρω τα ιστορικά δικαιώματα των αερομεταφορέων όσον αφορά εκείνες τις σειρές χρόνων χρήσης που δεν έχουν χρησιμοποιηθεί με το κανονικό ποσοστό του 80 % κατά την περίοδο που η αεροπορική αγορά επηρεάζεται αρνητικά από την πανδημία COVID-19. Το μέτρο απαλλαγής ως προς τον χρόνο χρήσης παρατείνεται για μια ακόμη περίοδο, πέρα ​από την παράταση που προβλέπεται στον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2020/1477 της Επιτροπής και, με τον τρόπο αυτό, καλύπτει την περίοδο από τις 28 Μαρτίου 2021 έως τις 30 Οκτωβρίου 2021. Με το μέτρο αυτό μειώνεται το ποσοστό χρησιμοποίησης του χρόνου χρήσης από 80 % σε 40 %. Επιπλέον, με την τροποποίηση ανατίθενται στην Επιτροπή εξουσίες κατ’ εξουσιοδότηση για περαιτέρω παράταση του μέτρου απαλλαγής ως προς τον χρόνο χρήσης πέρα ​από τη θερινή περίοδο προγραμματισμού 2021, αλλά και για περαιτέρω προσαρμογή του ποσοστού χρησιμοποίησης του χρόνου χρήσης βάσει ορισμένων δεικτών, όπως τα δεδομένα για την πραγματική και την προβλεπόμενη εναέρια κυκλοφορία, οι συντελεστές πληρότητας και η χρήση του στόλου. Η Επιτροπή θα εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις, όπου απαιτείται, ώστε να προσαρμόζει το ποσοστό χρησιμοποίησης του διαθέσιμου χρόνου χρήσης, για οποιαδήποτε περίοδο προγραμματισμού από τον χειμώνα 2021/2022 έως και τον χειμώνα 2024/2025.

    Η διαδικασία κατανομής των διαθέσιμων χρόνων χρήσης πραγματοποιείται πολύ πριν από την αντίστοιχη περίοδο προγραμματισμού. Οι αερομεταφορείς, οι αερολιμένες και οι άλλοι πάροχοι υπηρεσιών πρέπει, συνεπώς, να γνωρίζουν εγκαίρως τους κανόνες που ισχύουν για δεδομένη περίοδο προγραμματισμού δρομολογίων. Κατά τον ίδιο τρόπο, η έγκαιρη γνώση των κανόνων αυτών τους ενθαρρύνει επίσης να επιστρέψουν, σε πρώιμο στάδιο, στον συντονιστή χρόνους χρήσης που δεν προτίθενται να χρησιμοποιήσουν. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θα πρέπει να εκδώσει τις σχετικές κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις πριν από την ολοκλήρωση της διαδικασίας κατανομής των διαθέσιμων χρόνων χρήσης.

    Συνέπεια με τις ισχύουσες διατάξεις στον τομέα πολιτικής

    Ο κανονισμός για τον διαθέσιμο χρόνο χρήσης παρέχει στους αερομεταφορείς απαλλαγή από τους κανόνες χρησιμοποίησης των χρόνων χρήσης που επί του παρόντος είναι προβληματικοί για τους αερομεταφορείς λόγω της πανδημίας COVID-19. Ο κανονισμός για τον διαθέσιμο χρόνο χρήσης παρέχει στην Επιτροπή την αρμοδιότητα να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις που μπορούν να τροποποιήσουν μόνο την περίοδο κατά την οποία ισχύει η τρέχουσα παρέκκλιση. Οι παρατεταμένες περίοδοι απαλλαγής από τους κανόνες χρησιμοποίησης των χρόνων χρήσης οδηγούν σε στρεβλώσεις του ανταγωνισμού που επηρεάζουν τη συνδεσιμότητα των επιβατών, την απασχόληση και την ποιότητα των θέσεων εργασίας στον αεροπορικό τομέα, και προκαλούν συγκεκριμένα προβλήματα στους αερολιμένες και τους παρόχους υπηρεσιών. Ταυτόχρονα, η ξαφνική επιστροφή στον συνήθη κανόνα «απώλειας σε περίπτωση μη χρήσης» ενέχει τον κίνδυνο να προκληθεί πρόσθετη οικονομική επιβάρυνση στους αερομεταφορείς και θα μπορούσε να έχει ακούσια αρνητική περιβαλλοντική επίδραση, με τους αερομεταφορείς να εκτελούν άδειες ή σε μεγάλο βαθμό άδειες πτήσεις με μόνο σκοπό τη διατήρηση του υφιστάμενου διαθέσιμου χρόνου χρήσης στους αερολιμένες. Επομένως, ο κανονισμός για τον διαθέσιμο χρόνο χρήσης θα πρέπει να τροποποιηθεί ώστε να μετριαστούν οι επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19, να παρασχεθεί ασφάλεια δικαίου στους αερομεταφορείς και να διατηρηθεί η ενότητα του ευρωπαϊκού συστήματος κατανομής των διαθέσιμων χρόνων χρήσης.

    Συνέπεια με άλλες πολιτικές της Ένωσης

    Η αποτελεσματική λειτουργία της εσωτερικής αγοράς αερομεταφορών και συναφών υπηρεσιών εξαρτάται από την οικονομική απόδοση των αερομεταφορέων και άλλων τμημάτων του αεροπορικού τομέα, συμπεριλαμβανομένων των αερολιμένων και άλλων παρόχων υπηρεσιών. Οι αρνητικές οικονομικές συνέπειες της πανδημίας COVID-19 θέτουν σε κίνδυνο την οικονομική τους ευρωστία και έχουν σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στο σύστημα αεροπορικών μεταφορών και στην οικονομία στο σύνολό της. Επομένως, η τροποποίηση του κανονισμού για τον διαθέσιμο χρόνο χρήσης είναι εξαιρετικά σημαντική. Επιπλέον, συνάδει επίσης με την πολιτική της ΕΕ για το κλίμα, καθώς αποτρέπει τους αερομεταφορείς από το κίνητρο να εκτελούν άδειες ή σε μεγάλο βαθμό άδειες πτήσεις, με μόνο σκοπό τη διατήρηση του υφιστάμενου διαθέσιμου χρόνου χρήσης στους αερολιμένες.

    2.ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ, ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ

    Νομική βάση

    Νομική βάση της πρότασης είναι το άρθρο 100 παράγραφος 2 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το άρθρο αυτό παρέχει τη νομική βάση για την έκδοση κάθε κατάλληλης νομοθεσίας για τις αεροπορικές μεταφορές και χρησιμεύει ως νομική βάση για τον κανονισμό για τον διαθέσιμο χρόνο χρήσης και τις τροποποιήσεις του.

    Επικουρικότητα (σε περίπτωση μη αποκλειστικής αρμοδιότητας)

    Οι στόχοι της πρότασης δεν μπορούν να επιτευχθούν επαρκώς από τα κράτη μέλη, δεδομένου ότι ο κανονισμός για τον διαθέσιμο χρόνο χρήσης δεν επιτρέπει στα κράτη μέλη να απαιτούν από τους συντονιστές να επιβάλλουν όρους για τα μέτρα απαλλαγής ως προς τον χρόνο χρήσης, και να αλλάζουν το ποσοστό χρησιμοποίησης του διαθέσιμου χρόνου χρήσης ως απάντηση στα μεταβαλλόμενα επίπεδα κυκλοφορίας. Αυτός ο στόχος μπορεί να επιτευχθεί μόνον από την Ένωση, τροποποιώντας τον κανονισμό για τον διαθέσιμο χρόνο χρήσης.

    Αναλογικότητα

    Η πρόταση δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη του στόχου να μετριαστεί ο οικονομικός αντίκτυπος της πανδημίας COVID-19 στη λειτουργία του κανονισμού για τον διαθέσιμο χρόνο χρήσης. Η πρόταση επιτυγχάνει ισορροπία μεταξύ της ανάγκης για απαλλαγή των αεροπορικών εταιρειών από τον κανόνα «απώλειας σε περίπτωση μη χρήσης», ως απάντηση στη χαμηλή ζήτηση αεροπορικών ταξιδίων λόγω της πανδημίας COVID-19, και της ανάγκης για επιστροφή στην κανονική εφαρμογή των κανόνων κατανομής των χρόνων χρήσης, κατ’ αναλογία προς την ανάκαμψη των επιπέδων εναέριας κυκλοφορίας. Η πρόταση περιλαμβάνει επίσης σειρά μέτρων υπέρ του ανταγωνισμού προς αντιμετώπιση ορισμένων ανεπιθύμητων αρνητικών επιπτώσεων λόγω της τρέχουσας παρέκκλισης από τον κανόνα για τους διαθέσιμους χρόνους χρήσης.

    Επιλογή της νομικής πράξης

    Για την επίτευξη του στόχου της, η νομική πράξη πρέπει να έχει άμεση και γενική εφαρμογή, με τον ίδιο τρόπο όπως και ο κανονισμός για τον διαθέσιμο χρόνο χρήσης. Επομένως, η κατάλληλη νομική πράξη είναι ο κανονισμός.

    3.ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΚ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΩΝ, ΤΩΝ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΩΝ ΜΕ ΤΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΚΤΙΜΗΣΕΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ

    Εκ των υστέρων αξιολογήσεις / έλεγχοι καταλληλότητας της ισχύουσας νομοθεσίας

    Το άρθρο 10α παράγραφος 4 του κανονισμού για τον διαθέσιμο χρόνο χρήσης, όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) 2020/459, υποχρέωνε την Επιτροπή να υποβάλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, έως τις 15 Σεπτεμβρίου 2020, συνοπτική έκθεση σχετικά με την κατάσταση της εναέριας κυκλοφορίας. Προκειμένου να συλλέξουν δεδομένα και άλλες πληροφορίες, οι υπηρεσίες της Επιτροπής βρίσκονται σε τακτική επαφή με αερομεταφορείς, αερολιμένες, συντονιστές χρόνων χρήσης αερολιμένων, καθώς και με τις ενώσεις τους, με σκοπό την παρακολούθηση της εξελισσόμενης κατάστασης στην εναέρια κυκλοφορία, ώστε να εκτιμηθεί ο αντίκτυπος της πανδημίας COVID-19 επί της ζήτησης για αεροπορικές μεταφορές και επί του επιπέδου της εναέριας κυκλοφορίας, αλλά και να καθοριστεί η αποτελεσματικότητα της παρέκκλισης από τον κανόνα για τους διαθέσιμους χρόνους χρήσης. Στην έκθεση που δημοσιεύθηκε στις 14 Σεπτεμβρίου 2020 αξιολογείται η εφαρμογή της παρέκκλισης από τον κανόνα και εντοπίζονται ορισμένες ελλείψεις. Δεν πραγματοποιήθηκε αξιολόγηση βάσει των κανόνων για τη βελτίωση της νομοθεσίας, λόγω της επείγουσας ανάγκης να θεσπιστούν κανόνες που θα παρέχουν εγκαίρως στους μεταφορείς επαρκή απαλλαγή από τον κανόνα «απώλειας σε περίπτωση μη χρήσης», ενόψει των συνεχιζόμενων συνεπειών της πανδημίας COVID-19 στην εναέρια κυκλοφορία.

    Διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη

    Λόγω του επείγοντος χαρακτήρα του ζητήματος, δεν διενεργήθηκε επίσημη διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη. Η Επιτροπή δημοσίευσε χάρτη πορείας για διατύπωση παρατηρήσεων και προέβη σε δημόσια διαβούλευση στην πύλη για τη βελτίωση της νομοθεσίας, στην οποία οι ενδιαφερόμενοι μπορούσαν να απαντήσουν από την 1η έως τις 28 Σεπτεμβρίου 2020. Λόγω του επείγοντος χαρακτήρα του ζητήματος, η διάρκεια της διαβούλευσης μειώθηκε από τις 12 εβδομάδες, που διαρκεί συνήθως, στις 4 εβδομάδες. Μέσα στο ίδιο χρονικό πλαίσιο, δρομολογήθηκε επίσης στοχευμένη διαβούλευση και ζητήθηκαν στοιχεία.

    Συλλογή και χρήση εμπειρογνωσίας

    Όπως εξηγήθηκε, δεν κατέστη δυνατόν να πραγματοποιηθεί εκτεταμένη συλλογή εμπειρογνωσίας, λόγω του επείγοντος χαρακτήρα της κατάστασης. Ωστόσο, η Επιτροπή βασίστηκε στην πείρα που αποκτήθηκε από την εφαρμογή και τις τροποποιήσεις του κανονισμού για τον διαθέσιμο χρόνο χρήσης, που περιλάμβαναν επίσης διαβουλεύσεις με εμπειρογνώμονες.

    Εκτίμηση επιπτώσεων

    Λόγω του επείγοντος χαρακτήρα της κατάστασης, δεν πραγματοποιήθηκε εκτίμηση επιπτώσεων βάσει των κανόνων για τη βελτίωση της νομοθεσίας. Η πρόταση συνοδεύεται από έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής. Παρουσιάζει τις συνέπειες της εφαρμογής του κανόνα «απώλειας σε περίπτωση μη χρήσης» κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, πληροφορίες σχετικά με τη λειτουργία της παρέκκλισης από τον κανόνα για τους διαθέσιμους χρόνους χρήσης από την έναρξη ισχύος της και περιγράφει τις αδυναμίες που έχουν ανακύψει στην αεροπορική αγορά. Επιπλέον, πραγματεύεται τη σταδιακή κατάργηση του μέτρου απαλλαγής ως προς τον χρόνο χρήσης, που θα συνδέεται με τη σταδιακή επιστροφή της εναέριας κυκλοφορίας. Παρουσιάζει τον προτιμώμενο τρόπο δράσης για την αντιμετώπιση των ελλείψεων και αξιολογεί τις πιθανές συνέπειές του.

    Θεμελιώδη δικαιώματα

    Άνευ αντικειμένου.

    4.ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ

    Άνευ αντικειμένου.

    5.ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

    Σχέδια εφαρμογής και ρυθμίσεις παρακολούθησης, αξιολόγησης και υποβολής εκθέσεων

    Η Επιτροπή θα πρέπει να συνεχίσει να παρακολουθεί την εξέλιξη της πανδημίας COVID-19 και του αντικτύπου της στις αεροπορικές μεταφορές. Όπως και βάσει του κανονισμού (ΕΕ) 2020/459, η Επιτροπή θα πρέπει να έχει την αρμοδιότητα να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξη για την παράταση των χρονικών περιόδων τις οποίες αφορά το μέτρο, καθώς και να προσαρμόζει την ελάχιστη απαίτηση χρήσης, κατά περίπτωση.

    Αναλυτική επεξήγηση των επιμέρους διατάξεων της πρότασης

    Ένας νέος προσωρινός ορισμός προστίθεται στο άρθρο 2 του κανονισμού για τον διαθέσιμο χρόνο χρήσης όσον αφορά τους «νεοεισερχόμενους αερομεταφορείς», ώστε να μπορούν περισσότεροι αερομεταφορείς να πληρούν τις προϋποθέσεις των νεοεισερχομένων και να αποκτούν χρόνους χρήσης από το κοινό σύστημα εκμετάλλευσης, επιτρέποντας έτσι περισσότερο ανταγωνισμό στους αερολιμένες υπό το πρίσμα του μειωμένου ποσοστού χρησιμοποίησης, που καθιστά ευκολότερο για τους υφιστάμενους αερομεταφορείς του αερολιμένα να διατηρούν τους χρόνους χρήσης τους.

    Επιπλέον, προστίθεται νέος ορισμός για τις «παραμέτρους συντονισμού λόγω COVID-19», ενώ στο άρθρο 8 παρεμβάλλεται η παράγραφος 6α, ώστε να αντιμετωπιστεί η πιθανότητα μείωσης της διαθέσιμης χωρητικότητας σε αερολιμένα λόγω της λήψης συγκεκριμένων υγειονομικών μέτρων στον εν λόγω αερολιμένα ως αποτέλεσμα της πανδημίας COVID-19, κάτι το οποίο σημαίνει ότι δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν όλοι οι χρόνοι χρήσης κατά τους χρόνους για τους οποίους είχαν κατανεμηθεί. Οι συντονιστές θα πρέπει να είναι σε θέση να επαναπρογραμματίζουν ή να ακυρώνουν κατανεμημένους ή ζητούμενους διαθέσιμους χρόνους χρήσης που δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν, μετά από σχετική συζήτηση με τους επηρεαζόμενους αερομεταφορείς. Ενώσεις αερομεταφορέων, αερολιμένων και συντονιστών διαθέσιμων χρόνων χρήσης συζητούν σχετικά με τον καλύτερο τρόπο αντιμετώπισης αυτών των καταστάσεων, λαμβάνοντας υπόψη τα διαφορετικά επιχειρηματικά συμφέροντα. Οι συντονιστές θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη αυτές τις βέλτιστες πρακτικές υπό μορφή κατευθυντήριων γραμμών του κλάδου ή τοπικών κανόνων, εφόσον συνάδουν με τις αρχές της διαφάνειας και της μη διάκρισης και δεν θέτουν υπό αμφισβήτηση την ανεξαρτησία των συντονιστών.

    Όπου διατέθηκαν χρόνοι χρήσης, κατά τη διάρκεια μιας δεδομένης περιόδου προγραμματισμού, από αερομεταφορείς οι οποίοι κατέχουν ιστορικά δικαιώματα στη σχετική σειρά χρόνων χρήσης, οι μεταφορείς που χρησιμοποίησαν τους χρόνους αυτούς συνέβαλαν συνήθως στην αποτελεσματική χρήση των σχετικών σειρών χρόνων χρήσης σε επόμενες περιόδους προγραμματισμού. Ως εκ τούτου, προστίθεται νέα παράγραφος 2α στο άρθρο 8, η οποία δίδει στους εν λόγω αερομεταφορείς προτεραιότητα για την κατανομή της εν λόγω σειράς στην επόμενη αντίστοιχη περίοδο προγραμματισμού δρομολογίων, υπό τον όρο ότι ο αερομεταφορέας ο οποίος κατείχε αρχικά ιστορικά δικαιώματα στη συγκεκριμένη σειρά δεν τα ζητά και ότι ο αιτών μεταφορέας έχει χρησιμοποιήσει πέντε από τους διαθέσιμους χρόνους χρήσης που αποτελούν τη σειρά. Για να αποφευχθεί ο κατακερματισμός της χωρητικότητας του αερολιμένα και των δρομολογίων, ολόκληρη η σειρά μέρος της οποίας αποτελούν οι χρησιμοποιηθέντες διαθέσιμοι χρόνοι χρήσης θα πρέπει να κατανέμεται στον αερομεταφορέα που έχει προτεραιότητα. Σε περίπτωση που περισσότεροι του ενός αερομεταφορείς έχουν χρησιμοποιήσει διαθέσιμους χρόνους χρήσης της ίδιας σειράς, προτεραιότητα δίδεται στον αερομεταφορέα που έχει χρησιμοποιήσει τον μεγαλύτερο αριθμό χρόνων χρήσης.

    Στο άρθρο 10 παράγραφος 4 προστίθεται νέο στοιχείο ε) για την αντιμετώπιση της κατάστασης κατά την οποία η δυνατότητα των επιβατών να πετούν σε ορισμένα δρομολόγια επηρεάζεται σημαντικά από μέτρα που λαμβάνουν οι δημόσιες αρχές προς περιορισμό της εξάπλωσης της πανδημίας COVID-19 (π.χ. περιορισμούς στα δικαιώματα κυκλοφορίας, στους επιβάτες και/ή το πλήρωμα, κλείσιμο συνόρων), μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας κατανομής διαθέσιμων χρόνων χρήσης για μια επερχόμενη περίοδο. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι αερομεταφορείς μπορούν να απαλλάσσονται από την εφαρμογή του κανόνα «απώλεια σε περίπτωση μη χρήσης» (όπως τροποποιήθηκε). Ωστόσο, το πλεονέκτημα αυτό περιορίζεται, ούτως ώστε να αποφεύγονται τυχόν ανεπιθύμητα αποτελέσματα (για λεπτομέρειες, βλ. τα τέσσερα νέα εδάφια που προστίθενται στο άρθρο 10 παράγραφος 4).

    Το άρθρο 10α τροποποιείται με διάφορους τρόπους. Η περίοδος της ισχύουσας παρέκκλισης από το άρθρο 10α (η οποία θεσπίστηκε στον κανονισμό (ΕΕ) 2020/459, τον Μάρτιο του 2020) παρατάθηκε έως τις 27 Μαρτίου 2021 με τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2020/1477, που εκδόθηκε στις 14 Οκτωβρίου 2020. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, οι συντονιστές πρέπει, για την αξιολόγηση των δικαιωμάτων προτεραιότητας, να λαμβάνουν υπόψη ότι οι διαθέσιμοι χρόνοι χρήσης που κατανεμήθηκαν για την περίοδο από την 1η Μαρτίου 2020 έως τις 27 Μαρτίου 2021 χρησιμοποιήθηκαν από τον αερομεταφορέα στον οποίο είχαν αρχικά χορηγηθεί. Διατηρείται περίοδος πρόσθετης απαλλαγής για τους διαθέσιμους χρόνους χρήσης που χρησιμοποιήθηκαν μεταξύ ΕΕ και Κίνας ή μεταξύ ΕΕ και Χονγκ Κονγκ (από τις 23 Ιανουαρίου 2020).

    Σε νέα προτεινόμενη παράγραφο 2α στο άρθρο 10α προβλέπεται ότι για μια σειρά διαθέσιμων χρόνων χρήσης που κατανεμήθηκαν για την περίοδο από τις 28 Μαρτίου 2021 έως τις 30 Οκτωβρίου 2021, οι αερομεταφορείς θα δικαιούνται την ίδια σειρά χρόνων χρήσης κατά την επόμενη αντίστοιχη περίοδο προγραμματισμού δρομολογίων, όταν έχουν χρησιμοποιήσει το 40 % των διαθέσιμων χρόνων χρήσης σε αυτή τη σειρά.

    Το στοιχείο α) της νέας παραγράφου 3α του άρθρου 10α περιορίζει το πεδίο εφαρμογής του μέτρου απαλλαγής που ισχύει για τους διαθέσιμους χρόνους χρήσης οι οποίοι κατανεμήθηκαν σύμφωνα με το άρθρο 10 παράγραφος 2 του κανονισμού για τον διαθέσιμο χρόνο χρήσης. Οι διαθέσιμοι χρόνοι χρήσης που αποτελούν σειρά και κατανεμήθηκαν πρόσφατα για την αντίστοιχη περίοδο προγραμματισμού δρομολογίων προτείνεται να μην είναι επιλέξιμοι για απαλλαγή και θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν σύμφωνα με το ποσοστό ύψους 80 % που αφορά τη χρησιμοποίηση των διαθέσιμων χρόνων χρήσης, ώστε ο μεταφορέας που τους χρησιμοποιεί να έχει δικαίωμα στην ίδια σειρά κατά την επόμενη αντίστοιχη περίοδο προγραμματισμού δρομολογίων.

    Το στοιχείο β) του άρθρου 10α παράγραφος 3α εξαιρεί από την απαλλαγή όσους διαθέσιμους χρόνους χρήσης ανταλλάσσονται συνοδευόμενοι από χρηματική ή άλλη αποζημίωση. Αυτό είναι σημαντικό, ώστε να διασφαλιστεί ότι η αξία της απαλλαγής δεν περιλαμβάνεται σε δευτερογενές εμπόριο ή μίσθωση του διαθέσιμου χρόνου χρήσης σε άλλον αερομεταφορέα. Αυτή η διάταξη δεν έχει αναδρομική ισχύ, δηλαδή οι διαθέσιμοι χρόνοι χρήσης που αποτέλεσαν αντικείμενο συναλλαγής και χρησιμοποιήθηκαν από τον «αγοραστή» αερομεταφορέα, με ισχύ από την προηγούμενη αντίστοιχη περίοδο προγραμματισμού δρομολογίων (ή νωρίτερα), είναι επιλέξιμοι για την απαλλαγή.

    Στο άρθρο 10α παρεμβάλλεται νέα παράγραφος 7, ώστε, κατά τη διάρκεια της περιόδου ισχύος του μέτρου απαλλαγής ως προς τον διαθέσιμο χρόνο χρήσης, ο αερομεταφορέας που δεν σκοπεύει να χρησιμοποιήσει τον χρόνο αυτό να πρέπει να τον διαθέσει για προσωρινή ανακατανομή σε άλλους αερομεταφορείς το αργότερο τρεις εβδομάδες πριν από την προγραμματισμένη ημερομηνία χρησιμοποίησης του διαθέσιμου χρόνου χρήσης. Έτσι βοηθούνται άλλοι αερομεταφορείς που μπορεί να επιθυμούν να χρησιμοποιήσουν τους εν λόγω διαθέσιμους χρόνους χρήσης σε βάση ad hoc. Οι άλλοι αυτοί αερομεταφορείς θα πρέπει να διαθέτουν επαρκή χρόνο για να προγραμματίσουν τις δραστηριότητές τους, καθώς και για να διασφαλίσουν ότι οι επιβάτες, οι αερολιμένες και οι πάροχοι υπηρεσιών αερολιμένα έχουν ενημερωθεί εκ των προτέρων σχετικά με τις προγραμματισμένες δραστηριότητες των αερομεταφορέων.

    Με την παράγραφο 4 του άρθρου 10α παρέχεται στην Επιτροπή η αρμοδιότητα να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις ώστε να παρατείνει περαιτέρω το χρονικό διάστημα κατά το οποίο ισχύει το μέτρο απαλλαγής, εάν δεν επιλυθεί το ζήτημα της πανδημίας COVID-19 και εξακολουθεί να έχει αρνητικές επιπτώσεις στον τομέα των αεροπορικών μεταφορών, μεταξύ άλλων επί των ιστορικών δικαιωμάτων. Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται επίσης να τροποποιεί το ποσοστό χρησιμοποίησης σύμφωνα με την εξέλιξη των επιπέδων κυκλοφορίας. Δεδομένης της ταχύτητας εξάπλωσης της πανδημίας, οι κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις πρέπει να εκδίδονται με τη διαδικασία του κατεπείγοντος.

    Στο άρθρο 14 παράγραφος 5 προστίθεται νέο εδάφιο, το οποίο προβλέπει σύστημα κυρώσεων και μέτρων σε περίπτωση που δεν τηρείται η νέα παράγραφος 7 του άρθρου 10α.

    Με το νέο στοιχείο γ) του άρθρου 14 παράγραφος 6 επιτρέπεται στον συντονιστή να αναλαμβάνει δράση και να αποσύρει διαθέσιμους χρόνους χρήσης, όταν αερομεταφορέας παύσει να δραστηριοποιείται στον εν λόγω αερολιμένα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, ο συντονιστής μπορεί να αποσύρει τους διαθέσιμους χρόνους χρήσης αμέσως για το υπόλοιπο της περιόδου προγραμματισμού, χωρίς να χρειάζεται να περιμένει μέχρι το τέλος της περιόδου αυτής, και να διαθέσει τους χρόνους χρήσης προς ανακατανομή το συντομότερο δυνατό.

    2020/0358 (COD)

    Πρόταση

    ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

    για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 95/93 του Συμβουλίου όσον αφορά την προσωρινή απαλλαγή από τους κανόνες χρησιμοποίησης του διαθέσιμου χρόνου χρήσης (slots) στους κοινοτικούς αερολιμένες λόγω της πανδημίας COVID-19

    (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

    ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

    Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 100 παράγραφος 2,

    Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

    Κατόπιν διαβίβασης του σχεδίου νομοθετικής πράξης στα εθνικά κοινοβούλια,

    Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής 3 ,

    Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών 4 ,

    Αποφασίζοντας σύμφωνα με τη συνήθη νομοθετική διαδικασία,

    Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

    (1)Η πανδημία COVID-19 οδήγησε σε απότομη μείωση της εναέριας κυκλοφορίας λόγω της σημαντικής πτώσης της ζήτησης και των άμεσων μέτρων που έλαβαν τα κράτη μέλη, καθώς και τρίτες χώρες, για να περιορίσουν την πανδημία. Ο αντίκτυπος στους αερομεταφορείς υπήρξε επιζήμιος από την 1η Μαρτίου 2020, αναλογιζόμενοι δε το μέλλον είναι πιθανό να συνεχίσει να επηρεάζει αρνητικά τους αερομεταφορείς έως και τον χειμώνα 2024/2025.

    (2)Οι περιστάσεις αυτές εκφεύγουν του ελέγχου των αερομεταφορέων και τους έχουν οδηγήσει σε οικειοθελή ή αναγκαστική ματαίωση αεροπορικών δρομολογίων ως αντίδραση στις εν λόγω περιστάσεις. Ειδικότερα, οι οικειοθελείς ματαιώσεις προστατεύουν την οικονομική ευρωστία των αερομεταφορέων και, ταυτόχρονα, αποτρέπουν τις αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις άδειων ή σε μεγάλο βαθμό άδειων πτήσεων, που εκτελούνται απλώς και μόνο για τη διατήρηση των διαθεσίμων χρόνων χρήσης τους.

    (3)Τα αριθμητικά στοιχεία που δημοσίευσε η Eurocontrol, ο διαχειριστής δικτύου για τη λειτουργία του δικτύου της εναέριας κυκλοφορίας του ενιαίου ευρωπαϊκού ουρανού, αναφέρουν συνεχή ετήσια μείωση, της τάξης περίπου του 74 %, της εναέριας κυκλοφορίας στα μέσα Ιουνίου 2020.

    (4)Με βάση τις γνωστές κρατήσεις, τις προβλέψεις της Eurocontrol και τις επιδημιολογικές προβλέψεις, δεν είναι δυνατόν να προβλεφθεί πότε είναι πιθανό να τελειώσει η περίοδος της σοβαρά μειωμένης ζήτησης που οφείλεται στην πανδημία COVID-19. Σύμφωνα με τις τελευταίες προβλέψεις της Eurocontrol, η εναέρια κυκλοφορία τον Φεβρουάριο του 2021 θα είναι περίπου στο ήμισυ των επιπέδων του Φεβρουαρίου 2020. Οι προβλέψεις που εκτείνονται πέραν της ημερομηνίας αυτής βασίζονται σε πολλούς άγνωστους παράγοντες, όπως η διαθεσιμότητα εμβολίου για την COVID-19. Υπό αυτές τις συνθήκες, οι αερομεταφορείς που δεν χρησιμοποιούν τους διαθέσιμους χρόνους χρήσης σύμφωνα με το ποσοστό χρησιμοποίησης, όπως καθορίζεται στον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 95/93 5 του Συμβουλίου, δεν θα πρέπει να χάνουν αυτόματα την προτεραιότητα στη σειρά χρόνων χρήσης που καθορίζεται στο άρθρο 8 παράγραφος 2 και στο άρθρο 10 παράγραφος 2, την οποία διαφορετικά θα λάμβαναν. Θα πρέπει να θεσπιστούν ειδικοί κανόνες για τον σκοπό αυτό.

    (5)Οι κανόνες αυτοί θα πρέπει ταυτόχρονα να αντιμετωπίζουν τις δυνητικά αρνητικές επιπτώσεις στον ανταγωνισμό των αερομεταφορέων. Ειδικότερα, θα πρέπει να διασφαλίζεται ότι οι αερομεταφορείς που είναι διατεθειμένοι να εκτελούν δρομολόγια έχουν τη δυνατότητα να καταλαμβάνουν αχρησιμοποίητη χωρητικότητα, με κάποια προοπτική διατήρησης των εν λόγω διαθεσίμων χρόνων χρήσης μακροπρόθεσμα. Με τον τρόπο αυτό αναμένεται να διατηρούνται τα κίνητρα των αερομεταφορέων να κάνουν χρήση της χωρητικότητας αερολιμένων, κάτι που με τη σειρά του θα ωφελήσει τους καταναλωτές.

    (6)Είναι επομένως αναγκαίο να καθοριστούν, σύμφωνα με αυτές τις αρχές και για περιορισμένο χρονικό διάστημα, οι όροι υπό τους οποίους θα εξακολουθήσουν οι αερομεταφορείς να δικαιούνται σειρές διαθέσιμου χρόνου χρήσης, σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 2 και το άρθρο 10 παράγραφος 2, αλλά και να θεσπιστούν απαιτήσεις για τους αερομεταφορείς που ενδιαφέρονται να αποδεσμεύσουν αχρησιμοποίητη χωρητικότητα.

    (7)Ο ορισμός του όρου «νεοεισερχόμενος αερομεταφορέας» θα πρέπει να προσαρμοστεί για τους σκοπούς της σχετικής περιόδου, ώστε να αυξηθεί ο αριθμός των αερομεταφορέων που ενδέχεται να χαρακτηριστούν ως νεοεισερχόμενοι, δίνοντας έτσι την ευκαιρία σε περισσότερους αερομεταφορείς που το επιθυμούν να ξεκινήσουν και να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους. Ταυτόχρονα, είναι αναγκαίο να περιοριστούν τα αντίστοιχα προνόμια στους γνήσιους νεοεισερχόμενους αερομεταφορείς, εξαιρώντας τους μεταφορείς οι οποίοι, μαζί με οποιαδήποτε μητρική εταιρεία, ή με δικές τους θυγατρικές ή θυγατρικές μητρικής εταιρείας, κατέχουν περισσότερο από το 10 % του συνολικού αριθμού διαθεσίμων χρόνων χρήσης που έχουν κατανεμηθεί κατά τη συγκεκριμένη ημέρα σε συγκεκριμένο αερολιμένα.

    (8)Για τη διάρκεια της περιόδου κατά την οποία εφαρμόζεται το μέτρο απαλλαγής από τους κανόνες χρησιμοποίησης των διαθεσίμων χρόνων χρήσης, το σύστημα κατανομής χρόνων χρήσης θα πρέπει να αναγνωρίζει την προσπάθεια των αερομεταφορέων που πραγματοποιούν πτήσεις χρησιμοποιώντας χρόνους χρήσης οι οποίοι αποτελούν μέρος μιας σειράς την οποία δικαιούται άλλος αερομεταφορέας, σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 2 και το άρθρο 10 παράγραφος 2, έχουν όμως τεθεί στη διάθεση του συντονιστή των διαθεσίμων χρόνων χρήσης για προσωρινή ανακατανομή. Επομένως, οι αερομεταφορείς που έχουν χρησιμοποιήσει τουλάχιστον πέντε διαθέσιμους χρόνους χρήσης μιας σειράς θα πρέπει να έχουν προτεραιότητα για την κατανομή των εν λόγω σειρών κατά την επόμενη αντίστοιχη περίοδο προγραμματισμού δρομολογίων, υπό την προϋπόθεση ότι ο αερομεταφορέας που τις δικαιούται, σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 2 και το άρθρο 10 παράγραφος 2, δεν θα τις ζητήσει.

    (9)Η επιβολή ειδικών υγειονομικών μέτρων για την COVID-19 στους αερολιμένες μπορεί να μειώσει τη διαθέσιμη χωρητικότητα, γεγονός το οποίο ενδέχεται να καταστήσει αναγκαία την πρόβλεψη συγκεκριμένων παραμέτρων συντονισμού λόγω COVID-19. Σε τέτοιες καταστάσεις, και προκειμένου να καταστεί δυνατή η ορθή εφαρμογή των εν λόγω παραμέτρων, οι συντονιστές θα πρέπει να έχουν την εξουσία να προσαρμόζουν το χρονοδιάγραμμα των χρόνων χρήσης που κατανέμονται στους αερομεταφορείς σύμφωνα με το άρθρο 8, ή να ακυρώνουν τους εν λόγω χρόνους χρήσης για την περίοδο προγραμματισμού κατά την οποία ισχύουν τα ειδικά υγειονομικά μέτρα για την COVID-19.

    (10)Οι αρνητικές συνέπειες των πιθανών μέτρων από τις δημόσιες αρχές, που περιορίζουν τη δυνατότητα ταξιδίου χωρίς επαρκή προειδοποίηση, δεν μπορεί να βαρύνουν τους αερομεταφορείς και, ως εκ τούτου, θα πρέπει να μετριάζονται. Επομένως, οι αερομεταφορείς δεν θα πρέπει να τιμωρούνται για τη μη χρησιμοποίηση διαθεσίμων χρόνων χρήσης, όταν αυτή προκύπτει από τέτοια περιοριστικά μέτρα που δεν είχαν ακόμη δημοσιευτεί όταν έγινε η κατανομή των χρόνων χρήσης. Υπό αυτές τις συνθήκες, οι αερομεταφορείς θα πρέπει να εξακολουθούν να δικαιούνται τις συγκεκριμένες σειρές στην επόμενη αντίστοιχη περίοδο προγραμματισμού δρομολογίων. Τα μέτρα αυτά θα μπορούσαν να αφορούν, για παράδειγμα, σοβαρούς κυβερνητικούς περιορισμούς που σχετίζονται με την πανδημία COVID-19 ως προς τον μέγιστο αριθμό αφίξεων ή αναχωρήσεων επιβατών σε συγκεκριμένη πτήση ή μέσω συγκεκριμένου αερολιμένα, ή μέτρα που καθιστούν πρακτικά ή τεχνικά αδύνατη την εκτέλεση ενός αεροπορικού δρομολογίου, μέσω της επιβολής περιορισμών στις κινήσεις του πληρώματος των αεροπορικών εταιρειών ή στη διαθεσιμότητα υπηρεσιών απαραίτητων για την άμεση υποστήριξη της εκτέλεσης ενός αεροπορικού δρομολογίου. Η ειδική απαλλαγή από τις επιπτώσεις της επιβολής τέτοιου είδους μέτρων θα πρέπει να περιορίζεται σε δύο το πολύ διαδοχικές περιόδους προγραμματισμού δρομολογίων.

    (11)Οι αερομεταφορείς θα πρέπει να απαλλάσσονται, στον αναγκαίο βαθμό, από τις απαιτήσεις σχετικά με τη χρησιμοποίηση των διαθεσίμων χρόνων χρήσης, όσον αφορά το δικαίωμα σε χρόνους χρήσης κατά την επόμενη ισοδύναμη περίοδο προγραμματισμού δρομολογίων, σε περιόδους όπου η ζήτηση επηρεάζεται σημαντικά λόγω της επίδρασης της πανδημίας COVID-19. Με τον τρόπο αυτό αναμένεται να μπορούν να αυξήσουν τις υπηρεσίες τους, όταν το επιτρέψουν οι περιστάσεις. Το χαμηλότερο ελάχιστο ποσοστό χρήσης που θα καθοριστεί για τον σκοπό αυτό θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις τρέχουσες προοπτικές της εναέριας κυκλοφορίας, η οποία βρίσκεται στο 50 % των επιπέδων κυκλοφορίας του 2019, την αβεβαιότητα σχετικά με την πανδημία COVID-19 και την επιστροφή της εμπιστοσύνης των καταναλωτών και των επιπέδων κυκλοφορίας. Ωστόσο, δεδομένης της προοπτικής της εκ νέου αύξησης των επιπέδων κυκλοφορίας κάποια στιγμή, θα πρέπει να είναι δυνατή η τροποποίηση του ελάχιστου ποσοστού χρήσης μέσω κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων. Οι αερομεταφορείς και οι συντονιστές θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να προβούν εγκαίρως στις αναγκαίες προετοιμασίες, λαμβανομένων υπόψη των συνθηκών που θα ισχύουν για τη χρησιμοποίηση των διαθεσίμων χρόνων χρήσης σε μια δεδομένη περίοδο προγραμματισμού δρομολογίων. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θα πρέπει να προσπαθήσει να εκδώσει την κατ’ εξουσιοδότηση πράξη το συντομότερο δυνατό και, σε κάθε περίπτωση, να εκδίδει τέτοιου είδους πράξεις πριν από την προθεσμία για την επιστροφή των διαθεσίμων χρόνων χρήσης, όπως καθορίζεται στο άρθρο 10 παράγραφος 3.

    (12)Για να ελαχιστοποιηθούν τα εμπόδια εισόδου και να αποφευχθεί ο κίνδυνος το μέτρο απαλλαγής από τις γενικές απαιτήσεις χρησιμοποίησης των διαθεσίμων χρόνων χρήσης να επηρεάσει αρνητικά την ανταγωνιστική θέση των αερομεταφορέων πέραν ​του δικαιολογημένου, η εφαρμογή της απαλλαγής θα πρέπει να περιορίζεται σε όσους χρόνους χρήσης είχε χρησιμοποιήσει προηγουμένως ο αερομεταφορέας στους σχετικούς αερολιμένες. Ομοίως, η απαλλαγή δεν θα πρέπει να ισχύει για διαθέσιμους χρόνους χρήσης που έχουν ανταλλαχθεί στα πλαίσια εμπορικής συμφωνίας, με συνέπεια χρηματική ή άλλη αποζημίωση, μεταξύ αερομεταφορέων που δεν ανήκουν στον ίδιο όμιλο.

    (13)Για να εξασφαλιστεί ευέλικτη ανταπόκριση, όπου είναι αναγκαίο και δικαιολογημένο, στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο τομέας των αερομεταφορών λόγω της πανδημίας COVID-19, θα πρέπει να ανατεθεί στην Επιτροπή η εξουσία έκδοσης πράξεων σύμφωνα με το άρθρο 290 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε να τροποποιεί τον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 95/93 όσον αφορά την παράταση της περιόδου εφαρμογής της απαλλαγής από τον κανόνα χρησιμοποίησης των διαθεσίμων χρόνων χρήσης που προβλέπεται στον παρόντα κανονισμό. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να διεξάγει η Επιτροπή, κατά τις προπαρασκευαστικές της εργασίες, τις κατάλληλες διαβουλεύσεις, μεταξύ άλλων σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων, και οι διαβουλεύσεις αυτές να πραγματοποιούνται σύμφωνα με τις αρχές που καθορίζονται στη διοργανική συμφωνία της 13ης Απριλίου 2016 για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου 6 . Πιο συγκεκριμένα, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ίση συμμετοχή στην προετοιμασία των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο λαμβάνουν όλα τα έγγραφα κατά τον ίδιο χρόνο με τους εμπειρογνώμονες των κρατών μελών, και οι εμπειρογνώμονές τους έχουν συστηματικά πρόσβαση στις συνεδριάσεις των ομάδων εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής που ασχολούνται με την προετοιμασία κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων.

    (14)Οι αερολιμένες, οι πάροχοι υπηρεσιών αερολιμένα και οι αερομεταφορείς χρειάζεται να έχουν εικόνα σχετικά με τη διαθέσιμη χωρητικότητα για την επίτευξη του κατάλληλου σχεδιασμού. Οι αερομεταφορείς θα πρέπει να θέτουν, το συντομότερο δυνατό, στη διάθεση του συντονιστή τους χρόνους χρήσης που δεν σκοπεύουν να χρησιμοποιήσουν για πιθανή ανακατανομή, το αργότερο δε τρεις εβδομάδες πριν από την προγραμματισμένη ημερομηνία χρησιμοποίησής τους. Θα πρέπει να υπόκεινται σε κατάλληλες κυρώσεις ή ισοδύναμα μέτρα σε περίπτωση μη συμμόρφωσης.

    (15)Όταν ο συντονιστής είναι πεπεισμένος ότι αερομεταφορέας έχει παύσει τα δρομολόγια σε αερολιμένα, θα πρέπει να αποσύρει αμέσως τους διαθέσιμους χρόνους χρήσης από τον εν λόγω αερομεταφορέα και να τους εισαγάγει στο κοινό σύστημα εκμετάλλευσης για ανακατανομή σε άλλους μεταφορείς.

    (16)Λόγω της επείγουσας ανάγκης που προέκυψε από τις εξαιρετικές συνθήκες που σχετίζονται με την πανδημία COVID-19, η οποία δικαιολογεί τα μέτρα που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό, θεωρείται σκόπιμο να προβλεφθεί εξαίρεση από την περίοδο των οκτώ εβδομάδων που αναφέρεται στο άρθρο 4 του πρωτοκόλλου αριθ. 1 για τον ρόλο των εθνικών κοινοβουλίων στην Ένωση, το οποίο προσαρτάται στη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, στη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στη Συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Ατομικής Ενέργειας.

    (17)Λόγω της επείγουσας ανάγκης που προέκυψε από τις εξαιρετικές συνθήκες που σχετίζονται με την πανδημία COVID-19, η οποία δικαιολογεί τα μέτρα που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό, θεωρείται σκόπιμο να προβλεφθεί η άμεση έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού,

    ΕΞΕΔΩΣΑΝ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

    Άρθρο 1

    Ο κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 95/93 τροποποιείται ως εξής:

    1) το άρθρο 2 τροποποιείται ως εξής:

    α) προστίθεται το ακόλουθο σημείο βα):

    «βα) κατά την περίοδο που αναφέρεται στο άρθρο 10α παράγραφος 2α, «νεοεισερχόμενος αερομεταφορέας»,

    i)    ο αερομεταφορέας ο οποίος ζητεί διαθέσιμο χρόνο χρήσης από μια σειρά χρόνων χρήσης σε έναν αερολιμένα για κάποια ημέρα, εφόσον, εάν γίνει δεκτό το αίτημά του, θα διαθέτει συνολικά λιγότερους από επτά διαθέσιμους χρόνους χρήσης σε αυτόν τον αερολιμένα για την συγκεκριμένη ημέρα· ή

    ii)    ο αερομεταφορέας ο οποίος ζητεί σειρά διαθεσίμων χρόνων χρήσης για προγραμματισμένο απευθείας επιβατικό δρομολόγιο μεταξύ δύο αερολιμένων της Ευρωπαϊκής Ένωσης όταν δύο κατ’ ανώτατο όριο άλλοι αερομεταφορείς εκτελούν το ίδιο προγραμματισμένο απευθείας δρομολόγιο μεταξύ των εν λόγω αερολιμένων την ίδια ημέρα, και εφόσον παρά ταύτα θα διέθετε, εάν το αίτημά του γινόταν δεκτό, λιγότερους από εννέα χρόνους χρήσης στον αερολιμένα αυτό τη δεδομένη ημέρα για το συγκεκριμένο απευθείας δρομολόγιο.

    Αερομεταφορέας ο οποίος, μαζί με τη μητρική του εταιρεία, τις δικές του θυγατρικές ή τις θυγατρικές της μητρικής του εταιρείας, κατέχει άνω του 10 % του συνολικού αριθμού διαθεσίμων χρόνων χρήσης που έχουν κατανεμηθεί κατά τη συγκεκριμένη ημέρα σε συγκεκριμένο αερολιμένα δεν θεωρείται νεοεισερχόμενος στον εν λόγω αερολιμένα·»·

    β) το στοιχείο ιγ) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «ιγ) «παράμετροι συντονισμού», η με επιχειρησιακούς όρους έκφραση της συνολικής διαθέσιμης χωρητικότητας ενός αερολιμένα για την κατανομή διαθεσίμων χρόνων χρήσης κατά τη διάρκεια κάθε περιόδου προγραμματισμού, η οποία αντικατοπτρίζει όλους τους τεχνικούς, επιχειρησιακούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες που επηρεάζουν την απόδοση της αερολιμενικής υποδομής και των διαφόρων υποσυστημάτων της·»·

    γ) προστίθεται το ακόλουθο στοιχείο ιδ):

    «ιδ) «παράμετροι συντονισμού λόγω COVID-19», αναθεωρημένες παράμετροι συντονισμού που οδηγούν σε μείωση της διαθέσιμης χωρητικότητας αερολιμένα σε συντονισμένο αερολιμένα, λόγω ειδικών υγειονομικών μέτρων που επιβάλλονται από τα κράτη μέλη για την αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19.»·

    2) το άρθρο 8 τροποποιείται ως εξής:

    α) παρεμβάλλεται η ακόλουθη παράγραφος 2α:

    «2α. Κατά τη διάρκεια της περιόδου που αναφέρεται στο άρθρο 10α παράγραφος 2α, η σειρά των διαθεσίμων χρόνων χρήσης που επιστρέφεται στο κοινό σύστημα εκμετάλλευσης χρόνου χρήσης, σύμφωνα με το άρθρο 8 παράγραφος 1, κατά το τέλος της περιόδου προγραμματισμού δρομολογίων (η «περίοδος προγραμματισμού αναφοράς») κατανέμεται, κατόπιν αιτήματος, για την επόμενη αντίστοιχη περίοδο προγραμματισμού δρομολογίων σε αερομεταφορέα ο οποίος έχει χρησιμοποιήσει τουλάχιστον πέντε χρόνους χρήσης της εν λόγω σειράς κατόπιν της εφαρμογής του άρθρου 10α παράγραφος 7 κατά τη διάρκεια της περιόδου προγραμματισμού αναφοράς.

    Σε περίπτωση που περισσότεροι του ενός αιτούντες πληρούν τις προϋποθέσεις του πρώτου εδαφίου, προτεραιότητα δίδεται στον αερομεταφορέα ο οποίος έχει χρησιμοποιήσει τον μεγαλύτερο αριθμό διαθεσίμων χρόνων χρήσης αυτής της σειράς.»·

    β) παρεμβάλλεται η ακόλουθη παράγραφος 6α:

    «6α. Εντός της περιόδου κατά την οποία ισχύουν οι παράμετροι συντονισμού λόγω COVID-19, και προκειμένου να καταστεί δυνατή η ορθή εφαρμογή των εν λόγω παραμέτρων συντονισμού, ο συντονιστής μπορεί να τροποποιήσει το χρονοδιάγραμμα των αιτούμενων ή κατανεμημένων χρόνων χρήσης που εμπίπτουν στην περίοδο η οποία ορίζεται στο άρθρο 10α παράγραφος 2α, ή να τους ακυρώσει κατόπιν ακρόασης του ενδιαφερόμενου αερομεταφορέα. Στο πλαίσιο αυτό, ο συντονιστής λαμβάνει υπόψη τους άλλους κανόνες και τις κατευθύνσεις που αναφέρονται στο άρθρο 8 παράγραφος 5, υπό τους όρους που καθορίζονται σε αυτό.»·

    3) το άρθρο 10 παράγραφος 4 τροποποιείται ως εξής:

    α) το στοιχείο δ) αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «δ) δικαστικές διαδικασίες σχετικά με την εφαρμογή του άρθρου 9 σε δρομολόγια στα οποία έχουν επιβληθεί υποχρεώσεις δημόσιας υπηρεσίας δυνάμει του άρθρου 4 του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 2408/92, με αποτέλεσμα την προσωρινή αναστολή της λειτουργίας αυτών των δρομολογίων·»·

    β) προστίθεται το ακόλουθο στοιχείο ε):

    «ε) κατά τη διάρκεια της περιόδου που αναφέρεται στο άρθρο 10α παράγραφος 2α, λήψη μέτρων από τις δημόσιες αρχές, μετά τις 31 Ιανουαρίου για την επόμενη θερινή περίοδο ή μετά τις 31 Αυγούστου για την επόμενη χειμερινή περίοδο, τα οποία αποσκοπούν στην αντιμετώπιση της εξάπλωσης της πανδημίας COVID-19 στο ένα άκρο της διαδρομής για την οποία χρησιμοποιούνταν ή σχεδιαζόταν να χρησιμοποιηθούν οι εν λόγω χρόνοι χρήσης, υπό την προϋπόθεση ότι τα μέτρα δεν είχαν δημοσιευτεί κατά τη στιγμή της κατανομής της σειράς διαθεσίμων χρόνων χρήσης και ότι οδήγησαν σε ένα από τα ακόλουθα:

    – μερικό ή ολικό κλείσιμο των συνόρων, του αερολιμένα ή του εναερίου χώρου κατά τη διάρκεια σημαντικού μέρους της σχετικής περιόδου προγραμματισμού,

    – σοβαρή παρακώλυση στην ικανότητα των επιβατών να ταξιδεύουν με οποιονδήποτε μεταφορέα στο εν λόγω απευθείας δρομολόγιο κατά τη διάρκεια σημαντικού μέρους της σχετικής περιόδου προγραμματισμού.»·

    γ) προστίθενται τα ακόλουθα εδάφια:

    «Το πρώτο εδάφιο στοιχείο ε) εφαρμόζεται εντός της περιόδου κατά την οποία ισχύουν τα μέτρα τα οποία αναφέρονται σε αυτό και κατά τη διάρκεια έξι επιπλέον εβδομάδων, εντός των ορίων που αναφέρονται στο τρίτο, τέταρτο και πέμπτο εδάφιο. Ωστόσο, όταν το μέτρο που αναφέρεται στο στοιχείο ε) παύει να ισχύει λιγότερο από έξι εβδομάδες πριν από το τέλος κάποιας περιόδου προγραμματισμού, το στοιχείο ε) εφαρμόζεται στο υπόλοιπο της περιόδου των έξι εβδομάδων μόνον όταν οι διαθέσιμοι χρόνοι χρήσης στην επόμενη περίοδο προγραμματισμού χρησιμοποιούνται για το ίδιο δρομολόγιο.

    Το πρώτο εδάφιο στοιχείο ε) ισχύει μόνο για διαθέσιμους χρόνους χρήσης που χρησιμοποιούνται για δρομολόγια για τα οποία είχαν ήδη χρησιμοποιηθεί πριν από τη δημοσίευση των μέτρων που αναφέρονται στο στοιχείο ε).

    Το πρώτο εδάφιο στοιχείο ε) παύει να ισχύει όταν ο αερομεταφορέας, χρησιμοποιώντας τους εν λόγω διαθέσιμους χρόνους χρήσης, στρέφεται σε δρομολόγιο που δεν επηρεάζεται από τα μέτρα των δημόσιων αρχών.

    Το πρώτο εδάφιο στοιχείο ε) ισχύει για δύο το πολύ διαδοχικές περιόδους προγραμματισμού.»·

    4) το άρθρο 10α τροποποιείται ως εξής:

    α) η παράγραφος 1 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «1.    Για τους σκοπούς του άρθρου 8 παράγραφος 2 και του άρθρου 10 παράγραφος 2, οι συντονιστές θεωρούν ότι οι διαθέσιμοι χρόνοι χρήσης που χορηγήθηκαν για την περίοδο από την 1η Μαρτίου 2020 έως τις 27 Μαρτίου 2021 χρησιμοποιούνταν από τον αερομεταφορέα στον οποίο είχαν αρχικά χορηγηθεί.»·

    β) παρεμβάλλεται η ακόλουθη παράγραφος 2α:

    «2α.    Όσον αφορά την περίοδο από τις 28 Μαρτίου 2021 έως τις 30 Οκτωβρίου 2021, και για τους σκοπούς του άρθρου 8 παράγραφος 2 και του άρθρου 10 παράγραφος 2, εάν αερομεταφορέας αποδείξει, κατά τρόπο που να ικανοποιεί τον συντονιστή, ότι έχει χρησιμοποιήσει, ύστερα από την έγκριση του συντονιστή, τη συγκεκριμένη σειρά διαθεσίμων χρόνων σε ποσοστό τουλάχιστον 40 % καθ’ όλη την περίοδο προγραμματισμού για την οποία χορηγήθηκαν, ο αερομεταφορέας δικαιούται την ίδια σειρά διαθεσίμων χρόνων χρήσης για την επόμενη αντίστοιχη περίοδο προγραμματισμού.

    Όσον αφορά την περίοδο που αναφέρεται στο πρώτο εδάφιο, οι ποσοστιαίες τιμές οι οποίες αναφέρονται στο άρθρο 10 παράγραφος 4 και στο άρθρο 14 παράγραφος 6 στοιχείο α) είναι 40 %.»·

    γ) η παράγραφος 3 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «3.    Όσον αφορά τους διαθέσιμους χρόνους χρήσης με ημερομηνία μεταξύ 9 Απριλίου 2020 και 27 Μαρτίου 2021, η παράγραφος 1 εφαρμόζεται μόνον εάν ο αερομεταφορέας επέστρεψε τους σχετικούς αχρησιμοποίητους χρόνους χρήσης στον συντονιστή για ανακατανομή σε άλλους αερομεταφορείς.»·

    δ) παρεμβάλλεται η ακόλουθη παράγραφος 3α:

    «3α.    Η παράγραφος 2α δεν εφαρμόζεται:

    α)    όσον αφορά σειρά διαθεσίμων χρόνων χρήσης που έχουν κατανεμηθεί σε αερομεταφορέα για δεδομένη περίοδο προγραμματισμού, όταν ο αερομεταφορέας δεν είχε λάβει την ίδια σειρά χρόνων χρήσης για την προηγούμενη αντίστοιχη περίοδο προγραμματισμού·

    β)    όσον αφορά σειρά διαθεσίμων χρόνων χρήσης η οποία, με ισχύ από τη συγκεκριμένη περίοδο προγραμματισμού, ανταλλάχθηκε μεταξύ αερομεταφορέων σύμφωνα με το άρθρο 8α παράγραφος 1 στοιχείο γ), και όταν η ανταλλαγή περιλάμβανε χρηματική ή οποιουδήποτε άλλου είδους αποζημίωση.»·

    ε) η παράγραφος 4 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «4.    Όταν η Επιτροπή διαπιστώνει, αφενός, βάσει των στοιχείων που δημοσιεύει η Eurocontrol, που είναι ο διαχειριστής δικτύου για τη λειτουργία του δικτύου της εναέριας κυκλοφορίας του ενιαίου ευρωπαϊκού ουρανού, ότι η μείωση του επιπέδου της εναέριας κυκλοφορίας εξακολουθεί να υφίσταται σε σύγκριση με το επίπεδο κατά την αντίστοιχη περίοδο του 2019 και, βάσει των προβλέψεων κυκλοφορίας της Eurocontrol, είναι πιθανό να συνεχιστεί, και επίσης διαπιστώνει, βάσει των βέλτιστων διαθέσιμων επιστημονικών δεδομένων, ότι η κατάσταση αυτή αποτελεί συνέπεια των επιπτώσεων της πανδημίας COVID‐19, η Επιτροπή εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις, σύμφωνα με το άρθρο 12α, για να τροποποιηθεί αναλόγως η περίοδος που αναφέρεται στην παράγραφο 2α.

    Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να εκδίδει κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με το άρθρο 12α για την τροποποίηση των ποσοστιαίων τιμών που αναφέρονται στην παράγραφο 2α του παρόντος άρθρου εντός εύρους μεταξύ 0 και 80 %. Για τον σκοπό αυτό, η Επιτροπή εξετάζει τις αλλαγές που θα επέλθουν μετά την έναρξη ισχύος του κανονισμού (ΕΕ) [2021/XXX, αναφορά στον παρόντα κανονισμό], λαμβάνοντας υπόψη τα ακόλουθα στοιχεία:

    α) δεδομένα που δημοσιεύθηκαν από την Eurocontrol σχετικά με τα επίπεδα κυκλοφορίας και τις προβλέψεις κυκλοφορίας·

    β) την εξέλιξη των τάσεων της εναέριας κυκλοφορίας κατά τις περιόδους προγραμματισμού, λαμβάνοντας επίσης υπόψη την εξέλιξη που παρατηρείται από την έναρξη της πανδημίας COVID-19· και

    γ) δείκτες σχετικά με τη ζήτηση αεροπορικών μεταφορών επιβατών και φορτίου, συμπεριλαμβανομένων τάσεων σχετικά με το μέγεθος του στόλου, τη χρήση του στόλου και τους συντελεστές πληρότητας.

    Οι κατ’ εξουσιοδότηση πράξεις σύμφωνα με την παρούσα παράγραφο εκδίδονται το αργότερο έως τις 24 Ιανουαρίου για την επόμενη θερινή περίοδο προγραμματισμού και το αργότερο έως τις 24 Αυγούστου για την επόμενη χειμερινή περίοδο προγραμματισμού.»·

    στ) η παράγραφος 5 απαλείφεται·

    ζ) προστίθεται η ακόλουθη παράγραφος 7:

    «7.    Κατά τη διάρκεια της περιόδου που αναφέρεται στην παράγραφο 2α, οι αερομεταφορείς θέτουν στη διάθεση του συντονιστή για ανακατανομή σε άλλους αερομεταφορείς όλους τους διαθέσιμους χρόνους χρήσης που δεν σκοπεύουν να χρησιμοποιήσουν, τουλάχιστον τρεις εβδομάδες πριν από την ημερομηνία εκτέλεσης δρομολογίων.»·

    5) στο άρθρο 12α, η παράγραφος 2 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

    «2.    Η προβλεπόμενη στο άρθρο 10α εξουσία έκδοσης κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων ανατίθεται στην Επιτροπή μέχρι τις 24 Αυγούστου 2024.»·

    6) το άρθρο 14 τροποποιείται ως εξής:

    α) στην παράγραφο 5, προστίθεται το ακόλουθο εδάφιο:

    «Τα κράτη μέλη θεσπίζουν και εφαρμόζουν αποτελεσματικές, αποτρεπτικές και αναλογικές κυρώσεις ή ισοδύναμα μέτρα, σε περίπτωση που αερομεταφορέας επανειλημμένως και εκ προθέσεως δεν συμμορφώνεται με το άρθρο 10α παράγραφος 7. Στις εν λόγω κυρώσεις και μέτρα περιλαμβάνεται η δυνατότητα ανάκλησης του οφέλους του άρθρου 10α παράγραφος 2α, εφόσον δικαιολογείται από τη συγκεκριμένη περίπτωση.»·

    β) στην παράγραφο 6, προστίθεται το ακόλουθο στοιχείο γ): «γ)    Κατά τη διάρκεια της περιόδου που αναφέρεται στο άρθρο 10α παράγραφος 2α, όταν ένας συντονιστής καθορίζει, βάσει των πληροφοριών που έχει στη διάθεσή του, ότι αερομεταφορέας έχει παύσει τα δρομολόγιά του σε αερολιμένα και δεν είναι πλέον σε θέση να χρησιμοποιήσει τους διαθέσιμους χρόνους χρήσης που του έχουν κατανεμηθεί, ο συντονιστής αποσύρει από τον εν λόγω αερομεταφορέα τη σειρά των συγκεκριμένων χρόνων χρήσης για το υπόλοιπο της περιόδου προγραμματισμού και τους εισάγει στο κοινό σύστημα εκμετάλλευσης, κατόπιν ακρόασης του ενδιαφερόμενου αερομεταφορέα.».

    Άρθρο 2

    Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την επομένη της δημοσίευσής του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

    Ο παρών κανονισμός είναι δεσμευτικός ως προς όλα τα μέρη του και ισχύει άμεσα σε κάθε κράτος μέλος.

    Βρυξέλλες,

    Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο    Για το Συμβούλιο

    Ο Πρόεδρος    Ο Πρόεδρος

    (1)    Κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 95/93 του Συμβουλίου, της 18ης Ιανουαρίου 1993, σχετικά με τους κοινούς κανόνες κατανομής του διαθέσιμου χρόνου χρήσης (slots) στους κοινοτικούς αερολιμένες (ΕΕ L 14 της 22.1.1993, σ. 1).
    (2)    «Joint agreement of airlines, airports and slot coordinators on conditions that should be applied to an extension of a slot waiver to the full NW2020 season» https://www.euaca.org/up/files/NW20%20EU%20Slot%20Waiver%20-%20Common%20proposal%20airlines%20-%20airports%20-%20slots%20coordinators.pdf.
    (3)    ΕΕ C της , σ. .
    (4)    ΕΕ C της , σ. .
    (5)    Κανονισμός (ΕΟΚ) αριθ. 95/93 του Συμβουλίου, της 18ης Ιανουαρίου 1993, σχετικά με τους κοινούς κανόνες κατανομής του διαθέσιμου χρόνου χρήσης (slots) στους κοινοτικούς αερολιμένες (ΕΕ L 14 της 22.1.1993, σ. 1).
    (6)    ΕΕ L 123 της 12.5.2016, σ. 1.
    Top