52012DC0429

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

σχετικά με την εφαρμογή κατά το έτος 2011 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής

Πρόλογος

Η παρούσα έκθεση συντάσσεται σύμφωνα με το άρθρο 17 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001 για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής[1], αφορά το έτος 2011 και βασίζεται σε στατιστικά στοιχεία τα οποία συνοψίζονται στο παράρτημα.

Οι στατιστικές αυτές απεικονίζουν τον αριθμό των αιτήσεων και όχι τα αιτούμενα έγγραφα. Στην πράξη, οι αιτήσεις είναι δυνατό να αφορούν ένα μεμονωμένο έγγραφο ή πλήρεις φακέλους σχετικούς με μια συγκεκριμένη διαδικασία. Οι αιτήσεις για πρόσβαση σε έγγραφα τα οποία ήταν προσβάσιμα στο κοινό κατά τον χρόνο υποβολής του αιτήματος δεν συμπεριλαμβάνονται.

1.           Αναθεώρηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001

1.1.        Δύο διαφορετικές προτάσεις για την αναθεώρηση του κανονισμού 1049/2001, οι οποίες υποβλήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εξακολουθούν να αποτελούν αντικείμενο διοργανικών διαβουλεύσεων. Η πρώτη πρόταση, η οποία αφορά αναδιατύπωση του κανονισμού και υπεβλήθη από την Επιτροπή στις 30 Απριλίου 2008, εισάγει μια σειρά σημαντικών τροποποιήσεων, με τις οποίες αποσαφηνίζεται η ερμηνεία του κανονισμού 1049/2001. Η δεύτερη πρόταση υπεβλήθη από την Επιτροπή στις 21 Μαρτίου 2011 και αποβλέπει στην προσαρμογή του κανονισμού 1049/2001 στις τυπικές απαιτήσεις της Συνθήκης της Λισαβόνας, με την επέκταση του θεσμικού πεδίου εφαρμογής του κανονισμού στο σύνολο των θεσμικών και λοιπών οργάνων, υπηρεσιών και οργανισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αν και με ορισμένους περιορισμούς όσον αφορά το Δικαστήριο της ΕΕ, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.

1.2.        Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέδωσε τη θέση του επί αμφοτέρων των προτάσεων σε πρώτη ανάγνωση στις 15 Δεκεμβρίου 2011, προτείνοντας 63 τροπολογίες. Η δανική Προεδρία του Συμβουλίου εξετάζει επί του παρόντος διάφορους εναλλακτικούς τρόπους για την πρόοδο της νομοθετικής διαδικασίας, ούτως ώστε να επέλθει συμφωνία μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής.

2.           Μητρώα και δικτυακοι τοποι στο διαδικτυο

2.1.        Το 2011, προστέθηκαν 19.956 νέα έγγραφα στο μητρώο εγγράφων της Επιτροπής (βλ. συνημμένο πίνακα).

2.2.        Σύμφωνα με το άρθρο 17 παράγραφος 1 του κανονισμού 1049/2001, η Επιτροπή οφείλει να παρέχει στις ετήσιες εκθέσεις της τον αριθμό των εγγράφων στην κατοχή της τα οποία είναι «ευαίσθητα» κατά την έννοια του άρθρου 9 παράγραφος 1 του κανονισμού[2] και, ως εκ τούτου, δεν έχουν καταχωρισθεί στο μητρώο. Έως τα τέλη του 2011, το δημόσιο μητρώο της Επιτροπής κάλυπτε τα έγγραφα των σειρών COM, C, ΕΕ, PV και SEC. Το 2011, δεν δημιουργήθηκε ούτε παραλήφθηκε από την Επιτροπή κανένα ευαίσθητο έγγραφο το οποίο να εμπίπτει σε μια από τις προαναφερθείσες κατηγορίες εγγράφων.

2.3.        Ο κατωτέρω πίνακας εμφανίζει τις στατιστικές για το 2011 σχετικά με την επισκεψιμότητα του δικτυακού τόπου «Διαφάνεια και πρόσβαση στα έγγραφα», που βρίσκεται στον διακομιστή EUROPA.

|| Αριθμός επισκεπτών || Αριθμός επισκέψεων || Επισκεφθείσες σελίδες

Σύνολο || 41.408 || 46.191 || 425.434

Μηνιαίος μέσος όρος || 3.451 || 3.849 || 35.453

3.           Συνεργασία με τα λοιπά θεσμικά όργανα που υπόκεινται στον κανονισμό

Η διοργανική επιτροπή που συστάθηκε σύμφωνα με το άρθρο 15 παράγραφος 2 του κανονισμού δεν συνήλθε κατά τη διάρκεια του 2011. Τα τρία θεσμικά όργανα (Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, Συμβούλιο και Επιτροπή) διατήρησαν τακτικές επαφές σε διοικητικό επίπεδο, με στόχο τη διασφάλιση της συνεπούς εφαρμογής του κανονισμού.

4.           Ανάλυση των αιτησεων προσβασης

4.1.        Το 2011, η ροή αιτήσεων πρόσβασης σε αρχικό στάδιο παρέμεινε εν πολλοίς σταθερή, με πολύ μικρή αύξηση του αριθμού αιτήσεων (6447 το 2011 έναντι 6361 το 2010) και ακόμη μικρότερη μείωση του αριθμού απαντήσεων βάσει του κανονισμού 1049/2001 (6055 το 2011 έναντι 6127 το 2010).

4.2.        Σε ό,τι αφορά το επιβεβαιωτικό στάδιο, ο αριθμός των αιτήσεων που παρελήφθησαν μειώθηκε κατά σχεδόν 9% (165 νέες επιβεβαιωτικές αιτήσεις το 2011 έναντι 181 το 2010). Ο συνολικός αριθμός απαντήσεων σε επιβεβαιωτικές αιτήσεις ήταν σε πολύ μεγάλο βαθμό ανάλογος του αριθμού αιτήσεων που παρελήφθησαν (162 περατωθείσες υποθέσεις το 2011 έναντι 150 το 2010). Από τις απαντήσεις αυτές, οι 144 (89%) ήταν επιβεβαιωτικές αποφάσεις σχετικά με την πρόσβαση σε έγγραφα δυνάμει του κανονισμού 1049/2001. Ο αριθμός τους αυξήθηκε το 2011 κατά 18% σε σύγκριση με το 2010, έτος κατά το οποίο εκδόθηκαν 122 τέτοιες αποφάσεις.

4.3.        Το 2011, η ΓΔ Φορολογίας και Τελωνειακής Ένωσης έλαβε τον υψηλότερο αριθμό αρχικών αιτήσεων (7,80%), ακολουθούμενη κατά πόδας από τη ΓΔ Ανταγωνισμού, με το 6,99% των αρχικών αιτήσεων, και τη ΓΔ Υγείας και Προστασίας των Καταναλωτών, με το 6,96%. Αξίζει να επισημανθεί η αύξηση ενδιαφέροντος για τους τομείς που αναδιοργανώθηκαν προσφάτως, όπου τέσσερις νεοσύστατες Γενικές Διευθύνσεις αντικατέστησαν δύο προϋπάρχουσες: Γενική Διεύθυνση Κινητικότητας και Μεταφορών από κοινού με τη ΓΔ Ενέργειας (πρώην ΓΔ Μεταφορών και Ενέργειας) και Γενική Διεύθυνση Περιβάλλοντος από κοινού με τη ΓΔ Δράσης για το Κλίμα (πρώην ΓΔ Περιβάλλοντος).

Μολονότι οι εξωτερικές σχέσεις της ΕΕ υπάγονται πλέον στην αρμοδιότητα της νεοσύστατης Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης, η οποία άρχισε να λειτουργεί το 2011, το γεγονός αυτό δεν αποτυπώνεται ακόμη στα στατιστικά στοιχεία της Επιτροπής, δεδομένου ότι τα μητρώα της εξακολούθησαν να καλύπτουν τον κύριο όγκο των σχετικών αιτήσεων δυνάμει του κανονισμού 1049/2001.

4.4.        Η πανεπιστημιακή κοινότητα απεδείχθη και πάλι η πλέον δραστήρια κατηγορία αιτούντων, αντιπροσωπεύοντας το 25,73% των αρχικών αιτήσεων. Όπως και κατά τα προηγούμενα έτη, ακολουθούν οι δικηγορικές εταιρείες, με 11,30%, και η κοινωνία των πολιτών (ΜΚΟ, ομάδες συμφερόντων), που αντιπροσωπεύει το 8,59% του συνολικού αριθμού αιτήσεων. Για το 34,78% των αιτήσεων, παραμένει απροσδιόριστο το κοινωνικοεπαγγελματικό προφίλ.

4.5.        Η γεωγραφική κατανομή των αρχικών αιτήσεων παρέμεινε, ομοίως, παρεμφερής με εκείνη των προηγούμενων ετών, με ελαφρά αύξηση της αναλογίας των αιτήσεων που προέρχονται από το Βέλγιο (21,42%), των οποίων ο αριθμός αυξάνεται σταθερά. Σχεδόν ίσος αριθμός αιτήσεων προερχόταν από την Ιταλία και τη Γερμανία (12,37% και 12,27%, αντιστοίχως). Κανένα από τα άλλα κράτη μέλη δεν υπερέβη το 10% των αιτήσεων, και οι μεγαλύτεροι αριθμοί προέρχονται από τα πολυπληθή κράτη μέλη, δηλαδή τη Γαλλία, την Ισπανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τις Κάτω Χώρες και την Πολωνία. Τα μερίδια των αιτήσεων από τα 12 «νέα» κράτη μέλη εξακολουθούν να είναι ελαφρώς χαμηλότερα από τα αντίστοιχα μερίδια των αιτήσεων που προέρχονται από τα «παλαιά» κράτη μέλη.

5.           Εφαρμογή των εξαιρεσεων στο δικαιωμα προσβασησ

5.1.        Το 2011, η αναλογία των αιτήσεων που απορρίφθηκαν πλήρως στο πρώτο στάδιο παρέμεινε σχεδόν ίδια με εκείνη του προηγούμενου έτους (12,17% το 2011 έναντι 12,47% το 2010). Πλήρης κοινολόγηση παραχωρήθηκε στα τέσσερα πέμπτα των υποθέσεων (80,20% έναντι 82,16% το 2010), ενώ το ποσοστό των εγγράφων στα οποία παραχωρήθηκε μερική πρόσβαση αυξήθηκε ελαφρώς σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη, φθάνοντας το 7,63 % (έναντι 5,37% το 2010).

5.2.        Ο αριθμός των υποθέσεων στις οποίες, μετά την υποβολή επιβεβαιωτικής αίτησης, η Επιτροπή ανέτρεψε τη θέση που είχαν λάβει οι υπηρεσίες της, προβαίνοντας σε πλήρη κοινολόγηση εγγράφων στα οποία η πρόσβαση είχε προηγουμένως απορριφθεί, παρέμεινε σε γενικές γραμμές σταθερός (14,58% έναντι 15,57% το 2010). Εντούτοις, υπήρξαν λιγότερες υποθέσεις στις οποίες επιβεβαιώθηκε πλήρως προηγούμενη απόρριψη, και σημαντικά περισσότερες υποθέσεις όπου παραχωρήθηκε ευρύτερη πρόσβαση έπειτα από επιβεβαιωτική αίτηση.

5.3.        Μολονότι η προστασία της διαδικασίας λήψεως αποφάσεων της Επιτροπής (άρθρο 4 παράγραφος 3) αντιπροσώπευε ελαφρώς μειωμένο ποσοστό των λόγων απόρριψης σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος (25,73% έναντι 26,42% το 2010), κατατάσσεται πρώτη στον κατάλογο των εξαιρέσεων των οποίων γίνεται επίκληση συχνότερα, υπερσκελίζοντας την εξαίρεση η οποία αφορά την προστασία του σκοπού επιθεώρησης, έρευνας και οικονομικού ελέγχου (τρίτο εδάφιο του άρθρου 4 παράγραφος 2), η οποία εμφάνισε κατά το περασμένο έτος κάμψη κατά σχεδόν 5% (21,90% των υποθέσεων έναντι 26,63% το 2010).

5.4.        Τάση αύξησης παρατηρείται επίσης σε σχέση με την προστασία εμπορικών συμφερόντων (16,83% έναντι 11,84% το 2010) και την προστασία των διεθνών σχέσεων (12,02% έναντι 9,83% το 2010).

5.5.        Ο λόγος που προβάλλεται με τη μεγαλύτερη συχνότητα για την επιβεβαίωση άρνησης πρόσβασης ήταν, όπως ακριβώς και κατά τα προηγούμενα έτη, η προστασία του σκοπού ερευνών (32,68% έναντι 32% το 2010).

– Η προστασία της διαδικασίας λήψεως αποφάσεων της Επιτροπής προβλήθηκε ως λόγος στο 19,33% των υποθέσεων (ποσοστό πανομοιότυπο με εκείνο του 2010), αλλά το ποσοστό αυτό αποτελεί σωρευτικό αποτέλεσμα, αφενός, της αύξησης των υποθέσεων ως προς τις οποίες η διαδικασία λήψης απόφασης βρισκόταν σε εξέλιξη (15,33% έναντι 11,33% το προηγούμενο έτος) και, αφετέρου, της ταυτόχρονης μείωσης των υποθέσεων οι οποίες αφορούν γνώμες για εσωτερική χρήση και για τις οποίες η απόφαση είχε ήδη ληφθεί (4% έναντι 8% το 2010).

– Σημαντική αύξηση διαπιστώνεται όσον αφορά την προστασία της ιδιωτικής ζωής και ακεραιότητας φυσικών προσώπων (20,67% έναντι 9,33% το 2010). Από την άλλη πλευρά, ελαφρώς μικρότερη συχνότητα παρουσιάζει η επίκληση της προστασίας εμπορικών συμφερόντων σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη (14,10% έναντι 16,67% το 2010), ενώ ακόμη μεγαλύτερη είναι η μείωση αυτή όσον αφορά την εξαίρεση της προστασίας δικαστικής διαδικασίας και της παροχής νομικών συμβουλών (1,33% έναντι 10% το προηγούμενο έτος).

6.           Καταγγελίες υποβληθεισεσ στον ευρωπαιο διαμεσολαβητη

6.1.        Το 2011, ο Διαμεσολαβητής περάτωσε τις ακόλουθες 17 καταγγελίες κατά της διεκπεραίωσης από την Επιτροπή αιτημάτων για πρόσβαση σε έγγραφα:

Μία υπόθεση περατώθηκε χωρίς να διαπιστωθεί καμία μορφή κακής διοίκησης

1735/2010/MHZ ||

8 υποθέσεις περατώθηκαν με επικριτικό και/ή άλλο σχόλιο

56/2007/PB || 3196/2007/(BEH)VL || 1633/2008/DK || 1294/2009/TN

271/2010/GG || 1403/2010/GG || 2073/2010/AN || 339/2011/AN

8 υποθέσεις περατώθηκαν χωρίς να δοθεί περαιτέρω συνέχεια

715/2009/ANA || 1861/2009/(JF)AN || 1051/2010/BEH || 1109/2010/VL

1577/2010/GG || 1581/2010/(FS)GG || 2609/2010/BEH || 2691/2010/(VL)GG

6.2.        Κατά τη διάρκεια του έτους, ο Διαμεσολαβητής κίνησε 10 νέες έρευνες στις οποίες η πρόσβαση σε έγγραφα ήταν είτε το βασικό είτε δευτερεύον αντικείμενο της καταγγελίας. Ο αριθμός αυτός είναι σημαντικά μικρότερος από εκείνον του 2010, έτος κατά το οποίο κινήθηκαν 22 έρευνες.

7.           Δικαστικός έλεγχος

Όπως κατά τα προηγούμενα έτη, το 2011 εκδόθηκε σημαντικός όγκος νέας νομολογίας[3].

7.1.        Το Δικαστήριο εξέδωσε μία βαρυσήμαντη απόφαση σε δεύτερο βαθμό επί της υπόθεσης My Travel[4]. Το Δικαστήριο ενίσχυσε το βάρος απόδειξης για την επίκληση των εξαιρέσεων οι οποίες αποσκοπούν στην προστασία της διαδικασίας λήψης αποφάσεων και της παροχής νομικών συμβουλών σε σχέση με εσωτερικά έγγραφα τα οποία αφορούν μη νομοθετικά ζητήματα, σε περίπτωση που έχει ήδη εκδοθεί απόφαση.

7.2.        Σε ό,τι αφορά το Γενικό Δικαστήριο, εξέδωσε 6 αποφάσεις σχετικά με το δικαίωμα πρόσβασης σε έγγραφα:

T-362/08 IFAW κατά Επιτροπής, απόφαση της 13.1.2011 || T-250/08, Batchelor κατά Επιτροπής, απόφαση της 24.5.2011 || Συνεκδικασθείσες υποθέσεις T-109/05 και T-444/05, Navigazione Libera del Golfo κατά Επιτροπής, απόφαση της 24.5.2011

T-161/04, V. Jordana κατά Επιτροπής, απόφαση της 7.7.2011 || T-29/08, LPN κατά Επιτροπής, απόφαση της 9.9.2011 || T-437/08 CDC κατά Επιτροπής, απόφαση της 15.12.2011

Στις αποφάσεις επί των υποθέσεων Batchelor και IFAW II, το Δικαστήριο παρέσχε σημαντικές διευκρινίσεις όσον αφορά την αξιολόγηση των αντιρρήσεων που προβάλλονται από κράτη μέλη κατά της κοινολόγησης εγγράφων που προέρχονται από αυτά αλλά βρίσκονται στην κατοχή της Επιτροπής.

Στην υπόθεση Navigazione Libera del Golfo, το Γενικό Δικαστήριο ακύρωσε απόφαση της Επιτροπής η οποία είχε εκδοθεί πριν από την έκδοση της απόφασης του Δικαστηρίου επί της υπόθεσης Σουηδία κατά Επιτροπής (IFAW I) και στην οποία γινόταν επίκληση, χωρίς περαιτέρω αιτιολόγηση, της αντίρρησης κράτους μέλους ως λόγου μη παραχώρησης πρόσβασης σε έγγραφο προερχόμενο από το εν λόγω κράτος μέλος.

Στην απόφαση την οποία εξέδωσε επί της υπόθεσης Jordana, το Δικαστήριο αποσαφήνισε ότι το άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο β) του κανονισμού αποτελεί αδιαίρετη διάταξη και επιτάσσει τυχόν προσβολή της ιδιωτικής ζωής και της ακεραιότητας του ατόμου να εξετάζεται και να εκτιμάται πάντοτε κατά τη σχετική με την προστασία των προσωπικών δεδομένων νομοθεσία της ΕΕ, και ιδίως κατά τον κανονισμό 45/2001.

Στην υπόθεση LPN, το Δικαστήριο επιβεβαίωσε την ύπαρξη γενικού τεκμηρίου βάσει του οποίου η κοινολόγηση εγγράφων στο πλαίσιο διαδικασίας επί παραβάσει υπονομεύει καταρχήν την προστασία του σκοπού διεξαγόμενων ερευνών, επί όσο χρονικό διάστημα η εν λόγω διαδικασία βρίσκεται σε εξέλιξη.

Τέλος, στην απόφαση επί της υπόθεσης CDC, το Δικαστήριο απεφάνθη ότι η προστασία του σκοπού ερευνών δεν είναι δυνατό να προβληθεί ως λόγος για την άρνηση παραχώρησης πρόσβασης σε κατάλογο εγγράφων.

Αξίζει να αναφερθούν τρεις ακόμη υποθέσεις οι οποίες αφαιρέθηκαν από το μητρώο μετά από την ανάκληση της αίτησης από τον αιτούντα:

T-88/11 BIA Separations κατά Επιτροπής || T-14/11 Timab Industries και CFPR κατά Επιτροπής || T-399/07, Basell Polyolefine κατά Επιτροπής

7.3.        Το Δικαστήριο αποφάσισε να μην εκδικάσει πέντε υποθέσεις και, κατά συνέπεια, διέταξε την αφαίρεσή τους από το μητρώο:

T-411/09, Τερεζάκης κατά Επιτροπής || T-291/10, A. Martin κατά Επιτροπής || T-395/10 Stichting Corporate Europe Observatory κατά Επιτροπής

T-120/10 ClientEarth και λοιποί κατά Επιτροπής || T-449/10 ClientEarth και λοιποί κατά Επιτροπής ||

7.4.        Το 2010, υποβλήθηκαν 15 νέες υποθέσεις κατά αποφάσεων της Επιτροπής δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1049/2001.

T-603/11 Ecologistas en Acción-CODA κατά Επιτροπής || T-545/11 Stichting Greenpeace Nederland και PAN Europe κατά Επιτροπής || T-534/11 Schenker κατά Επιτροπής

T-516/11 MasterCard και λοιποί κατά Επιτροπής || T-480/11 Technion - Israel Institute of Technology και Technion Research & Development κατά Επιτροπής || T-362/11 Stichting Greenpeace Nederland και PAN Europe κατά Επιτροπής

T-341/11 Ecologistas en Acción-CODA κατά Επιτροπής || T-330/11 MasterCard και λοιποί κατά Επιτροπής || T-278/11 ClientEarth και λοιποί κατά Επιτροπής

Υπόθεση T-211/11 Timab Industries και CFPR κατά Επιτροπής || T-111/11 ClientEarth κατά Επιτροπής || T-93/11 Stichting Corporate Europe Observatory κατά Επιτροπής

T-14/11 Timab Industries και CFPR κατά Επιτροπής || T-88/11 BIA Separations κατά Επιτροπής || T-447/11 Catinis κατά Επιτροπής

7.5.        Επίσης, τρεις νέες εφέσεις ασκήθηκαν ενώπιον του Δικαστηρίου κατά διατάξεων/αποφάσεων του Γενικού Δικαστηρίου.

C-208/11P Internationaler Hilfsfonds κατά Επιτροπής || C-554/11 P Internationaler Hilfsfonds κατά Επιτροπής || Υπόθεση C-135/11 P IFAW Internationaler Tierschutz-Fonds κατά Επιτροπής

8.           Συμπεράσματα

Έπειτα από εννέα έτη συνεχούς αύξησης, ο αριθμός των αιτήσεων πρόσβασης που υποβλήθηκαν στην Επιτροπή παρέμεινε στο ίδιο επίπεδο το 2010 και το 2011. Η Επιτροπή διεκπεραιώνει σχεδόν 6500 αιτήσεις σε ετήσια βάση, δηλαδή τον σαφώς μεγαλύτερο αριθμό αιτήσεων πρόσβασης μεταξύ όλων των θεσμικών οργάνων και οργανισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η παρατηρηθείσα σταθεροποίηση του όγκου των αιτήσεων αποτελεί ενδεχομένως ένδειξη για το ότι το δικαίωμα πρόσβασης σε έγγραφα έχει πλέον φθάσει σε έναν αξιόλογο βαθμό δημόσιας αναγνώρισης μεταξύ των ευρωπαίων πολιτών, της κοινωνίας των πολιτών και των οικονομικών φορέων. Η επίγνωση του δικαιώματος αυτού συνάδει με το πνεύμα της Συνθήκης της Λισαβόνας και προετοιμάζει το έδαφος για την ενίσχυση της δημόσιας συζήτησης και για τη στενότερη συμμετοχή των ως άνω ενδιαφερομένων στη χάραξη των ευρωπαϊκών πολιτικών.

Από την άλλη πλευρά, η αναγκαιότητα της υποβολής αιτήσεων πρόσβασης σε έγγραφα αμβλύνεται εκ παραλλήλου με την πρακτική της Επιτροπής να αυξάνει σταδιακά την προδραστική δημοσιοποίηση εγγράφων και πληροφοριών μέσω δημόσιων μητρώων και δικτυακών τόπων.

Η ενεργός διαφάνεια έχει ήδη επιτευχθεί σε μεγάλο βαθμό προκειμένου για το νομοθετικό έργο. Ένας σημαντικός αριθμός αιτήσεων πρόσβασης και το σύνολο σχεδόν των επιβεβαιωτικών αιτήσεων αφορούν τις δραστηριότητες της Επιτροπής στον τομέα της παρακολούθησης της εφαρμογής της νομοθεσίας της ΕΕ. Οι αιτήσεις αυτές πρέπει να διεκπεραιώνονται ταυτόχρονα με τη διεξαγωγή των σχετικών ερευνών. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η Επιτροπή πρέπει να επιτυγχάνει τη σωστή ισορροπία μεταξύ της διασφάλισης της διαφάνειας των δραστηριοτήτων της και της προάσπισης άλλων δικαιωμάτων τα οποία κατοχυρώνονται από τη νομοθεσία, καθώς και από τη νομολογία των Ευρωπαϊκών Δικαστηρίων.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

Στατιστικά στοιχεία σχετικά με την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ.1049/2001

1.           Αριθμός εγγράφων που έχουν καταχωρισθεί στο μητρώο

|| COM || C || ΕΕ || PV || SEC || Σύνο-λο

2011 || 2414 || 14025 || 131 || 93 || 3293 || 19956

Αρχικές αιτησεισ

2.           ληφθεισεσ και διεκπεραιωθείσεσ αιτησεισ

|| 2009 || 2010 || 2011

Αιτήσεις που ελήφθησαν || 5401 || 6361 || 6477

Απαντήσεις που δόθηκαν[5] [6] || 6636 || 7148 || 7075

Απαντήσεις που εδόθησαν βάσει του κανονισμού 1049/2001 || 5055 || 6127 || 6055

3.           Αποτέλεσμα

            || 2009 || 2010 || 2011

Αριθ. || % || Αριθ. || % || Αριθ. || %

Χορηγηθείσα πρόσβαση || 4258 || 84,23 || 5034 || 82,16 || 4856 || 80,20

Απορριφθείσα πρόσβαση || 589 || 11,65 || 764 || 12,47 || 737 || 12,18

Μερική πρόσβαση || 208 || 4,11 || 329 || 5,37 || 462 || 7,62

σύνολο || 5055 || 100 || 6127 || 100 || 6055 || 100

Επιβεβαιωτικές αιτησεισ

4.           ληφθεισεσ και διεκπεραιωθείσεσ αιτησεισ

|| 2009 || 2010 || 2011

Αιτήσεις που ελήφθησαν || 140 || 181 || 165

Απαντήσεις στις αιτήσεις || 134 || 152 || 162

Αποφάσεις σχετικά με επιβεβαιωτικές αιτήσεις βάσει του κανονισμού 1049/2001 || 120 || 122 || 144

5.           Αποτέλεσμα

|| 2009 || 2010 || 2011

Αριθ. || % || Αριθ. || % || Αριθ. || %

Επιβεβαίωση || 27 || 22,50 || 61 || 50 || 61 || 42,36

Μερική αναθεώρηση || 33 || 27,50 || 42 || 34,43 || 62 || 43,05

Ολική αναθεώρηση || 60 || 50 || 19 || 15,57 || 21 || 14,58

σύνολο || 120 || 100 || 122 || 100 || 144 || 100

(1) Κατανομή των αρνητικων απαντησεων ανα εφαρμοζομενη εξαιρεση (%)

6.           Αρχικές αιτήσεις

|| 2009 || 2010 || 2011

4.1.α. Πρώτη περίπτωση – Προστασία της δημόσιας ασφάλειας || 1,36 || 1,94 || 2,40

4.1.α. Δεύτερη περίπτωση - Προστασία της άμυνας και των στρατιωτικών υποθέσεων || 0,54 || 0,14 || 0,39

4.1.α. Τρίτη περίπτωση - Προστασία των διεθνών σχέσεων || 8,17 || 9,83 || 12,02

4.1.α. Τέταρτη περίπτωση - Προστασία της δημοσιονομικής, νομισματικής και οικονομικής πολιτικής || 2,09 || 2,15 || 1,88

4.1.β. Προστασία της ιδιωτικής ζωής και της ακεραιότητας του ατόμου || 6,99 || 9,76 || 8,90

4.2. Πρώτη περίπτωση - Προστασία των εμπορικών συμφερόντων || 13,99 || 11,84 || 16,83

4.2 Δεύτερη περίπτωση - Προστασία των δικαστικών διαδικασιών και της παροχής νομικών συμβουλών || 9,81 || 7,32 || 6,76

4.2 Τρίτη περίπτωση - Προστασία του σκοπού επιθεώρησης, έρευνας και οικονομικού ελέγχου || 27,61 || 26,63 || 21,90

4.3 Πρώτη υποπαράγραφος - Διαδικασία λήψης αποφάσεων, δεν έχει ακόμα ληφθεί απόφαση || 17,80 || 16,80 || 17,15

4.3. Δεύτερη υποπαράγραφος - Διαδικασία λήψης αποφάσεων, η απόφαση έχει ήδη ληφθεί: γνώμες για εσωτερική χρήση, ως μέρος συζητήσεων και προκαταρκτικών διαβουλεύσεων || 7,81 || 9,62 || 8,58

4.5. Αρνητική απάντηση κράτους μέλους/τρίτου συντάκτη || 3,81 || 3,94 || 3,18

σύνολο || 100 || 100 || 100

7.           Επιβεβαιωτικές αιτησεισ

|| 2009 || 2010 || 2011

4.1.α. Πρώτη περίπτωση – Προστασία της δημόσιας ασφάλειας || 2,55 || 2,67 || 1,33

4.1.α. Δεύτερη περίπτωση - Προστασία της άμυνας και των στρατιωτικών υποθέσεων || 0 || 0 || 2,00

4.1.α. Τρίτη περίπτωση - Προστασία των διεθνών σχέσεων || 4,38 || 6,67 || 4,67

4.1.α. Τέταρτη περίπτωση - Προστασία της δημοσιονομικής, νομισματικής και οικονομικής πολιτικής || 3,28 || 3,33 || 3,34

4.1.β. Προστασία της ιδιωτικής ζωής και της ακεραιότητας του ατόμου || 14,23 || 9,33 || 20,67

4.2. Πρώτη περίπτωση - Προστασία των εμπορικών συμφερόντων || 17,52 || 16,67 || 14,66

4.2. Δεύτερη περίπτωση - Προστασία των δικαστικών διαδικασιών και της παροχής νομικών συμβουλών || 5,47 || 10 || 1,33

4.2. Τρίτη περίπτωση - Προστασία του σκοπού επιθεώρησης, έρευνας και οικονομικού ελέγχου || 25,91 || 32 || 32,68

4.3 Πρώτη υποπαράγραφος - Διαδικασία λήψης αποφάσεων, δεν έχει ακόμα ληφθεί απόφαση || 12,77 || 11,33 || 15,33

4.3. Δεύτερη υποπαράγραφος - Διαδικασία λήψης αποφάσεων, η απόφαση έχει ήδη ληφθεί: γνώμες για εσωτερική χρήση, ως μέρος συζητήσεων και προκαταρκτικών διαβουλεύσεων || 13,87 || 8 || 4,00

4.5. Αρνητική απάντηση του κράτους μέλους || - || - || -

σύνολο || 100 || 100 || 100

Κατανομή των αιτησεων

8.           Ανά κοινωνικοεπαγγελματικη κατηγορια των αιτουντων (%)

|| 2009 || 2010 || 2011

Πανεπιστημιακοί || 21,29 || 23,24 || 25,73

Δικηγόροι || 10,24 || 10,69 || 11,30

Κοινωνία των πολιτών (ομάδες συμφερόντων, βιομηχανία, ΜΚΟ κ.λπ.) || 9,85 || 8,18 || 8,59

Δημόσιες αρχές (πλην των θεσμικών οργάνων της ΕΕ) || 7,33 || 13,56 || 8,20

Άλλα θεσμικά όργανα της ΕΕ || 3,77 || 8,32 || 8,15

Δημοσιογράφοι || 2,02 || 3,35 || 3,25

Δεν διευκρινίζεται || 45,5 || 32,68 || 34,78

σύνολο || 100 || 100 || 100

9.           Ανά γεωγραφικη προελευση των αιτησεων (%)

|| 2009 || 2010 || 2011

Βέλγιο || 18,26 || 17,95 || 21,42

Ιταλία || 7,18 || 8,85 || 12,37

Γερμανία || 16,61 || 16,62 || 12,27

Γαλλία || 8,01 || 9,05 || 8,90

Ηνωμένο Βασίλειο || 6,23 || 7,24 || 8,59

Ισπανία || 6,27 || 6,86 || 7,16

Κάτω Χώρες || 5,45 || 4,43 || 4,18

Πολωνία || 2,86 || 2,76 || 2,68

Λουξεμβούργο || 1,71 || 1,99 || 2,12

Δανία || 1,63 || 2,02 || 2,11

Σουηδία || 2,13 || 2,18 || 1,81

Φινλανδία || 0,78 || 0,81 || 1,57

Αυστρία || 1,98 || 2,08 || 1,38

Πορτογαλία || 1,61 || 1,16 || 1,15

Ελλάδα || 1,06 || 1,22 || 1,10

Ιρλανδία || 0,72 || 1,49 || 1,02

Ουγγαρία || 0,70 || 0,89 || 0,96

Τσεχική Δημοκρατία || 1,11 || 4,23 || 0,93

Βουλγαρία || 0,56 || 0,69 || 0,93

Ρουμανία || 0,93 || 1,11 || 0,87

Σλοβακία || 0,50 || 0,56 || 0,56

Λιθουανία || 0,35 || 0,31 || 0,42

Σλοβενία || 0,39 || 0,52 || 0,31

Κύπρος || 0,20 || 0,20 || 0,25

Εσθονία || 0,17 || 0,09 || 0,19

Λετονία || 0,06 || 0,13 || 0,15

Μάλτα || 0,30 || 0,22 || 0,12

Ευρωπαϊκές χώρες που δεν ανήκουν στην ΕΕ || 0,83 || 0,50 || 0,40

Βόρεια Αμερική || 0,37 || 0,11 || 0,23

Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία || 0,07 || 0,09 || 0,03

Αφρική || 0,20 || 0,05 || 0,02

Νότια Αμερική || 0,09 || 0,05 || 0,02

Ασία || 0,19 || 0,04 || 0,06

Δεν διευκρινίζεται || 10,57 || 3,49 || 3,73

σύνολο || 100 || 100 || 100

10.         Ανά τομεα συμφεροντων (%)

Γενική Διεύθυνση/Υπηρεσία || 2009 || 2010 || 2011

SG – Γενική Γραμματεία || 10,10 || 11,64 || 10,12

TAXUD – Φορολογία και Τελωνειακή Ένωση || 6,20 || 5,30 || 7,80

COMP – Ανταγωνισμός || 7,03 || 9,07 || 6,99

SANCO – Υγεία και Προστασία των Καταναλωτών || 4,69 || 5,44 || 6,96

ENV – Περιβάλλον[7] || 8,37 || 4,86 || 6,37

ENER – Ενέργεια || - || 2,91 || 5,86

MARKT – Εσωτερική Αγορά και Υπηρεσίες || 7,27 || 6,14 || 5,72

ENTR – Επιχειρήσεις και Βιομηχανία || 4,55 || 4,48 || 4,84

HOME – Εσωτερικές Υποθέσεις || - || 1,63 || 4,74

TRADE – Εμπόριο || 2,08 || 3,06 || 3,47

DEVCO – Ανάπτυξη και Συνεργασία-EuropeAid (πρώην DEV + AIDCO) || 2,75 || 2,77 || 3,30

MOVE – Κινητικότητα και Μεταφορές || - || 3,13 || 3,02

SJ – Νομική Υπηρεσία || 1,80 || 2,68 || 2,76

AGRI – Γεωργία και Αγροτική Ανάπτυξη || 4,07 || 3,15 || 2,62

JUST – Δικαιοσύνη (πρώην JLS) [8] || 7,74 || 6,75 || 2,54

RELEX – Εξωτερικές Σχέσεις[9] || 2,25 || 3,29 || 2,39

HR - Ανθρώπινοι Πόροι και Ασφάλεια + OIB + OIL - Γραφεία υποδομών και διοικητικής υποστήριξης στις Βρυξέλλες και στο Λουξεμβούργο + PMO – Γραφείο Διαχείρισης και Εκκαθάρισης των Ατομικών Δικαιωμάτων || 3,15 || 2,29 || 2,34

REGIO – Περιφερειακή Πολιτική || 3,67 || 3,06 || 2,29

CLIMA – Δράση για το Κλίμα || - || 1,21 || 2,22

INFSO – Κοινωνία της Πληροφορίας || 2,29 || 1,79 || 1,98

EMPL – Απασχόληση, Κοινωνικές Υποθέσεις και Κοινωνική Ένταξη || 3,28 || 2,74 || 1,64

ECFIN – Οικονομικές και χρηματοδοτικές υποθέσεις || 1,87 || 2,32 || 1,57

RTD – Έρευνα και Καινοτομία + JRC – Κοινό Κέντρο Ερευνών || 1,74 || 1,82 || 1,27

COMM – Επικοινωνία || 0,41 || 0,74 || 1,26

EAC – Εκπαίδευση και Πολιτισμός || 1,44 || 1,13 || 1,05

ELARG – Διεύρυνση || 1,74 || 1,47 || 1,04

BUDG – Προϋπολογισμός || 1,07 || 1,24 || 1,02

MARE – Ναυτιλιακές Υποθέσεις και Αλιεία || 0,79 || 0,66 || 0,95

OP – Υπηρεσία Εκδόσεων || 0,19 || 0,19 || 0,37

ECHO – Ανθρωπιστική Βοήθεια και Πολιτική Προστασία || 0,24 || 0,28 || 0,33

OLAF – Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης || 0,24 || 0,27 || 0,25

EPSO – Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Επιλογής Προσωπικού || 0,26 || 0,14 || 0,23

ESTAT – Eurostat || 0,11 || 0,31 || 0,20

DGT – Μετάφραση || 0,13 || 0,36 || 0,14

CAB – Ιδιαίτερα γραφεία επιτρόπων || 0,30 || 0,28 || 0,11

BEPA – Σώμα Συμβούλων Ευρωπαϊκής Πολιτικής || 0,06 || 0,03 || 0,11

DIGIT – Πληροφορική || 0,07 || 0,09 || 0,09

IAS – Εσωτερικός Λογιστικός Έλεγχος || 0,02 || 0,09 || 0,05

SCIC – Κοινή Υπηρεσία Διερμηνείας-Συνεδριάσεων || 0,02 || 0,08 || 0,00

TREN[10] || 8,02 || 1,10 || -

σύνολο || 100 || 100 || 100

[1]               ΕΕ L 145 της 31.5.2001, σ. 43.

[2]               «Έγγραφα που προέρχονται από τα θεσμικά όργανα ή τους οργανισμούς που ιδρύουν, από τα κράτη μέλη, τις τρίτες χώρες ή διεθνείς οργανισμούς, τα οποία διαβαθμίζονται ως "TRÈS SECRET/TOP SECRET", "SECRET" ή "CONFIDENTIEL" σύμφωνα με τους κανόνες των σχετικών οργάνων οι οποίοι προστατεύουν βασικά συμφέροντα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή ενός ή περισσοτέρων κρατών μελών της στους τομείς που προβλέπονται στο άρθρο 4 παράγραφος 1 στοιχείο α), και κυρίως στους τομείς της δημόσιας ασφάλειας, της άμυνας και των στρατιωτικών υποθέσεων» (άρθρο 9 παράγραφος 1).

[3]               Για λεπτομέρειες κάθε υπόθεσης που αναφέρεται κατωτέρω, βλ. http://curia.europa.eu/jurisp/cgi-bin/form.pl?lang=en

[4]               Υπόθεση C-506/08 P Σουηδία κατά MyTravel και Επιτροπής, της 21/7/2011.

[5]               Ας σημειωθεί ότι ένα μεμονωμένο αίτημα δύναται να αφορά περισσότερα έγγραφα και δύναται κατά συνέπεια να οδηγήσει σε περισσότερες διαφορετικές απαντήσεις.

[6]               Ας σημειωθεί ότι η κατηγορία «απαντήσεις που εδόθησαν» περιλαμβάνει τις απαντήσεις που εδόθησαν εκτός του πεδίου εφαρμογής του κανονισμού 10498/2001, για παράδειγμα απαντήσεις που εδόθησαν δυνάμει του κανονισμού 45/2001.

[7]               Σημειώσατε ότι το 2010 η ΓΔ ENV διασπάστηκε στις ΓΔ ENV και ΓΔ CLIMA.

[8]               Σημειώσατε ότι το 2010 η ΓΔ JLS διασπάστηκε στις ΓΔ JUST και ΓΔ HOME.

[9]               Σημειώσατε ότι ο κύριος όγκος των δραστηριοτήτων της ΓΔ RELEX ασκείται πλέον, από 1ης Ιανουαρίου 2011, από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης.

[10]             Σημειώσατε ότι το 2010 η ΓΔ TREN διασπάστηκε στις ΓΔ ENER και ΓΔ MOVE.