31.5.2013   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 153/9

—

έχοντας υπόψη την πέμπτη έκθεση της ΓΔ REGIO σχετικά με την οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή, ιδιαίτερα τις σελίδες 230-234,

—

έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα της πέμπτης έκθεσης για τη συνοχή: το μέλλον της πολιτικής συνοχής (COM(2010)0642) και το συνοδευτικό έγγραφο (SEC(2010)1348),

—

έχοντας υπόψη το έγγραφο εργασίας της ΓΔ REGIO, του Νοεμβρίου 2008, με τίτλο «Περιφέρειες 2020: αξιολόγηση των μελλοντικών προκλήσεων για τις περιφέρειες της ΕΕ» (προπαρασκευαστικό έγγραφο για το έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής (SEC(2008)2868)),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 11ης Νοεμβρίου 2010, σχετικά με τις δημογραφικές προκλήσεις και την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών (1),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 21ης Φεβρουαρίου 2008 σχετικά με το δημογραφικό μέλλον της Ευρώπης (2),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών, της 10ης Μαΐου 2007, με τίτλο «Προώθηση της αλληλεγγύης μεταξύ των γενεών» (COM(2007)0244),

—

έχοντας υπόψη το ψήφισμά του, της 23ης Μαρτίου 2006, σχετικά με τις δημογραφικές προκλήσεις και την αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών (3),

—

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Επιτροπής, της 12ης Οκτωβρίου 2006, με τίτλο «Το δημογραφικό μέλλον της Ευρώπης – μετατροπή μιας πρόκλησης σε ευκαιρία» (COM(2006)0571),

—

έχοντας υπόψη την Πράσινη Βίβλο, της 16ης Μαρτίου 2005, με τίτλο «Μπροστά στις δημογραφικές αλλαγές - μία νέα αλληλεγγύη μεταξύ γενεών» (COM(2005)0094),

—

έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού του,

—

έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Περιφερειακής Ανάπτυξης καθώς και τις γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων και της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων (A7-0350/2011),

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημογραφική αλλαγή στην ΕΕ και παγκοσμίως είναι γεγονός και ότι η διαχείρισή της αποτελεί μία από τις βασικές προκλήσεις του μέλλοντος καθώς και ότι ο πληθυσμός της ΕΕ είναι ο γηραιότερος παγκοσμίως,

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημογραφική αλλαγή χαρακτηρίζεται από τη γήρανση του πληθυσμού και από τα σημαντικά μεταναστευτικά ρεύματα που σημειώνονται, τόσο τα προερχόμενα από τρίτες χώρες όσο εκείνα που λαμβάνουν χώρα εντός της ΕΕ, από Ανατολάς προς Δυσμάς και από της ζώνες της υπαίθρου προς τις αστικές ζώνες,

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημογραφική αλλαγή δημιουργεί νέα καθήκοντα για ορισμένες ιδίως περιφέρειες, αλλά αντί να θεωρούνται απλώς ως απειλή θα πρέπει να αντιμετωπίζονται και ως μια ευκαιρία,

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανάλυση «Περιφέρειες 2020» της ΓΔ Περιφερειών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έχει προσδιορίσει τη δημογραφική αλλαγή ως κεντρική πρόκληση,

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημογραφική αλλαγή πλήττει εξίσου τις αγροτικές και τις αστικές περιοχές με επιπτώσεις, μεταξύ άλλων, σε ό,τι αφορά την παροχή υποδομών και υπηρεσιών ποιότητας,

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι, μολονότι η αντιμετώπιση όλων των δημογραφικών προκλήσεων είναι πρωτίστως καθήκον των κρατών μελών, ωστόσο και οι περιφέρειες πρέπει να ενεργούν προληπτικά, και, προς τούτο, χρειάζονται στήριξη σε ευρωπαϊκό επίπεδο,

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη, στο πλαίσιο των επιχειρησιακών προγραμμάτων 2007-2013, έχουν σχεδιάσει τη διάθεση πόρων των διαρθρωτικών ταμείων ύψους 30 δισεκατομμυρίων ευρώ για ενέργειες που συνδέονται με τη δημογραφική αλλαγή, και ότι οι περιφερειακές και τοπικές αρχές καταλαμβάνουν κεντρική θέση για την αντιμετώπιση αυτής της αλλαγής ούτως ώστε η περιφερειακή πολιτική να είναι το βασικό εργαλείο των μέσων δράσης της ΕΕ,

1.

θεωρεί ότι το αυξανόμενο προσδόκιμο ζωής στην Ευρώπη είναι θετικό γεγονός· θεωρεί ότι το κοινό αντιλαμβάνεται συχνά μόνον τους κινδύνους και όχι τις ευκαιρίες που συνδέονται με τη δημογραφική αλλαγή·

2.

πιστεύει ότι όλες οι ευκαιρίες θα πρέπει να εξεταστούν προσεκτικά και να αξιοποιηθούν δεόντως, συμπεριλαμβανομένης της υποστήριξης που παρέχουν τα μέσα της πολιτικής συνοχής·

3.

πιστεύει ότι η δημογραφική αλλαγή έχει πολύ διαφορετικό αντίκτυπο στις διάφορες περιφέρειες αναλόγως του κατά πόσον είναι ταχεία ή αργή και αν η εμπλεκόμενη περιοχή είναι περιοχή καθαρής μετανάστευσης ή συρρυκνούμενου πληθυσμού και, συνεπώς, είναι αναγκαίο να υιοθετηθούν διαφορετικές στρατηγικές προσαρμογής και χρήζει συντονισμένης αντιμετώπισης από όλες τις ευρωπαϊκές, εθνικές και περιφερειακές αρχές· θεωρεί ότι στις περιφέρειες που συρρικνώνονται πληθυσμιακά, ιδιαιτέρως οι αγροτικές, η ποιότητα ζωής ορίζεται με διαφορετικό τρόπο απ' ό,τι στις περιφέρειες δημογραφικής αύξησης και ότι, κατά συνέπεια, χρειάζονται διαφορετικές στρατηγικές στήριξης· πιστεύει ότι η μετανάστευση εργατικού δυναμικού επιτείνει την επίδραση της δημογραφικής αλλαγής και ότι η γήρανση του πληθυσμού αποτελεί μια μόνο πτυχή του θέματος·

4.

θεωρεί ότι το ΕΤΠΑ και το ΕΚΤ μπορούν να συμβάλουν στην αντιμετώπιση και των δύο προκλήσεων που προκύπτουν από τη δημογραφική αλλαγή στην ΕΕ, δηλαδή την αύξηση του αριθμού των μεγαλύτερων σε ηλικία ατόμων και τη μείωση των νέων· υποστηρίζει την αξιοποίηση των πόρων του ΕΤΠΑ για τη στήριξη της προσαρμογής της στέγασης στις ανάγκες των ηλικιωμένων, προκειμένου να διασφαλιστεί υψηλό επίπεδο διαβίωσης σε μια γηράσκουσα κοινωνία· ζητεί από τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες να αξιοποιήσουν τη διαθέσιμη χρηματοδότηση στο πλαίσιο των ταμείων ΕΤΠΑ και ΕΤΑ για να στηρίξουν τις νεαρές οικογένειες·

5.

εκτιμά ότι το πολιτικό πλαίσιο για την ισότητα των φύλων μπορεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση των δημογραφικών προκλήσεων· ζητεί επομένως να λαμβάνεται υπόψη το ζήτημα της ισότητας των φύλων σε όλες τις συζητήσεις για δημογραφικά ζητήματα·

6.

θεωρεί ότι η παρούσα επιδείνωση της δημογραφικής κατάστασης, τουλάχιστον σε ορισμένα κράτη μέλη, θα ενθαρρύνει τη διεξαγωγή συζητήσεων σχετικά με τη μεταρρύθμιση των συνταξιοδοτικών συστημάτων στο εγγύς μέλλον·

7.

καλεί τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες να λαμβάνουν υπόψη το διαφορετικό βαθμό ανάπτυξης των περιφερειών καθώς και τους δημογραφικούς δείκτες, όπως π.χ. το ποσοστό εξάρτησης, κατά την διάθεση και κατανομή των πόρων των διαρθρωτικών ταμείων της ΕΕ και κατά τον καθορισμό των δεικτών επιπτώσεων· υπενθυμίζει ότι η ΕΕ έχει το υψηλότερο ποσοστό ηλικιωμένων παγκοσμίως· είναι της άποψης ότι η Επιτροπή πρέπει επίσης να προτείνει τρόπους αντιμετώπισης της δημογραφικής αλλαγής σε πανευρωπαϊκό επίπεδο· θεωρεί ότι είναι σημαντικό, τόσο από την άποψη της πρόσβασης σε υποδομές και υπηρεσίες, όσο και προστασίας του περιβάλλοντος, να αναλυθούν τόσο η μετανάστευση του εργατικού δυναμικού όσο και η ανάγκη διασφάλισης συνθηκών για την παραμονή των πολιτών στις περιοχές τους, ώστε να αποφευχθεί ο συνωστισμός σε συγκεκριμένες αστικές ζώνες·

8.

πιστεύει ότι με την εφαρμογή των πολιτικών της ΕΕ μπορούν να βρεθούν κοινές λύσεις και συνέργιες και σε σχέση με την δημογραφική αλλαγή· καλεί την Επιτροπή να εντάξει τη δημογραφική αλλαγή ως οριζόντιο στόχο στη μελλοντική πολιτική συνοχής· ζητεί επίσης από την Επιτροπή να επιμείνει ώστε να ληφθεί υπόψη το θέμα αυτό κατά τη σύναψη επενδυτικών συμπράξεων με τα κράτη μέλη·

9.

ενθαρρύνει τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες να δώσουν μεγαλύτερη προσοχή σε σύγκριση με το παρελθόν στη δημογραφική αλλαγή και τις επιπτώσεις της, θεσπίζοντας μέτρα για την αντιμετώπισή της ως οριζόντιας προτεραιότητας στη διαμόρφωση των εθνικών στρατηγικών προγραμμάτων πλαισίων (ή οιουδήποτε αντίστοιχου εγγράφου) και στα επιχειρησιακά τους προγράμματα· θεωρεί, σε αυτό το πλαίσιο, ότι τα εμβληματικά μέτρα της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», μεταξύ των οποίων η σύμπραξη για την ενεργό και υγιή γήρανση, μπορούν να συνδέονται άμεσα με τις επιθυμίες των εταίρων σε αυτά τα προγράμματα·

10.

ζητεί τη λήψη προληπτικών μέτρων για την αποτροπή των αρνητικών επιπτώσεων από τη δημογραφική αλλαγή και την αυξημένη τεχνική βοήθεια σε περιφέρειες που υποφέρουν περισσότερο από την μείωση και τη γήρανση του πληθυσμού, προκειμένου να διατηρηθεί η ικανότητά τους απορρόφησης και η δυνατότητα να επωφεληθούν από τα διαρθρωτικά ταμεία·

11.

είναι της άποψης ότι οι δημόσιοι και ιδιωτικοί παράγοντες στην Ευρώπη έχουν τη δυνατότητα, κατά την αντιμετώπιση των προκλήσεων που προκύπτουν από την πληθυσμιακή αλλαγή και γήρανση μεταξύ άλλων μέσω κοινωνικών καινοτομιών να γίνουν πρωτοπόροι· υπενθυμίζει ότι τόσο ο ιδιωτικός όσο και ο δημόσιος τομέας πρέπει να ανταποκρίνεται όλο και περισσότερο στις δαπάνες που προκύπτουν από τη γήρανση· διαπιστώνει ότι ο εν λόγω τομέας έχει ένα όλο και μεγαλύτερο δυναμικό για την επιχειρηματικότητα καθώς και την καινοτομία·

12.

τονίζει το γεγονός ότι η δημογραφική αλλαγή, ιδίως δε η γήρανση του πληθυσμού, έχει σαφή επίπτωση επί της παροχής κοινωνικών υποδομών, όπως τα συνταξιοδοτικά συστήματα, η νοσηλευτική φροντίδα και η υγειονομική περίθαλψη, με τις περιφερειακές αρχές να αναγκάζονται να αντιμετωπίσουν τη μεταβαλλόμενη ζήτηση διαφορετικών πληθυσμιακών ομάδων·

13.

ζητεί μελλοντικούς κανόνες του ΕΚΤ που θα είναι ευκολότεροι στη διαχείριση και ως εκ τούτου θα δώσουν στις μικρές οργανώσεις τη δυνατότητα να επωφελούνται καλύτερα της χρηματοδότησης και να αναπτύσσουν και διαχειρίζονται καινοτόμα κοινωνικά σχέδια· καλεί την Επιτροπή να αυξήσει, στα πλαίσια του μελλοντικού ΕΚΤ, τα κονδύλια για διεθνικά πιλοτικά σχέδια σε επίπεδο ΕΕ επί θεμάτων κοινωνικής υφής και απασχόλησης, ούτως ώστε να διευκολύνουν τις καινοτόμους περιφερειακές, διασυνοριακές και μακροπεριφερειακές σχέσεις συνεργασίας με σκοπό την αντιμετώπιση των κοινών για όλους προκλήσεων εξαιτίας των δημογραφικών αλλαγών·

14.

ενθαρρύνει τις περιφέρειες να χρησιμοποιήσουν τα διαρθρωτικά ταμεία ώστε να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των δημογραφικών προκλήσεων και να βελτιώσουν την πρόσβαση στις κοινωνικές και διοικητικές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων και αυτών στις μικρές και απομακρυσμένες κωμοπόλεις και χωριά, προωθώντας το εξειδικευμένο δυναμικό κάθε περιοχής και ενισχύοντας τους παράγοντες που δημιουργούν στον πληθυσμό την επιθυμία να παραμείνει εκεί·

15.

καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει πιο ευέλικτους όρους για να ενθαρρύνει διασταυρούμενες χρηματοδοτήσεις μεταξύ ΕΤΠΑ και ΕΚΤ κατά τη σύλληψη και την εφαρμογή ολοκληρωμένων σχεδίων/στρατηγικών αστικής ανάπτυξης·

16.

θεωρεί ότι, προκειμένου να αποτραπεί η εγκατάλειψη της υπαίθρου, είναι απαραίτητη η ανάπτυξη πόλεων φιλικών προς τα παιδιά και τις οικογένειες και η προσαρμογή τους στις ανάγκες των ατόμων με αναπηρία και με περιορισμένη κινητικότητα· θεωρεί ότι ένα χαρακτηριστικό αυτού του σχεδίου είναι ότι οι αποστάσεις μεταξύ χώρων εργασίας, στέγασης και αναψυχής δεν πρέπει, στο μέτρο του δυνατού, να είναι υπερβολικά μεγάλες· καλεί τις περιφέρειες να μεριμνήσουν ώστε, κατά τον πολεοδομικό σχεδιασμό, να εναλλάσσονται οι περιοχές κατοικιών, εμπορικής χρήσης και πρασίνου και να αναπτύσσονται με ισόρροπο και εναρμονισμένο τρόπο και να βελτιωθούν οι συνδέσεις με τις προαστιακές περιοχές που προορίζονται να είναι οι νέες περιοχές κατοικιών· υποστηρίζει, επιπλέον, ότι θα πρέπει να αναπτυχθούν περαιτέρω οι δυνατότητες τηλεργασίας·

17.

διαπιστώνει ότι πρωτίστως οι μικρές πόλεις σε περιφέρειες καθαρής μετανάστευσης επιτελούν σημαντικό ρόλο ως κέντρα παροχής υπηρεσιών· ζητεί να συνεκτιμηθεί αυτός ο θεμελιώδης ρόλος στα μελλοντικά διαρθρωτικά ταμεία, ιδίως μέσω της βελτίωσης του συντονισμού του ΕΓΤΑΑ με το ΕΤΠΑ και το ΕΚΤ· επισημαίνει ότι η εγκατάλειψη της υπαίθρου έχει αρνητικές επιπτώσεις στις αστικές περιοχές και ότι οι οικονομικά και κοινωνικά πάλλουσες αγροτικές περιοχές συνιστούν δημόσιο αγαθό, το οποίο πρέπει να αναγνωριστεί υπό τη μορφή ενός επαρκώς χρηματοδοτούμενου προγράμματος αγροτικής ανάπτυξης· καλεί τα κράτη μέλη, τις περιφέρειες και τις κοινότητες να προσφέρουν ένα ολοκληρωμένο και λειτουργικό δίκτυο παροχής υπηρεσιών για τους κατοίκους τους όλων των ηλικιών, προκειμένου να αναχαιτιστεί η πληθυσμιακή συρρίκνωση και η εγκατάλειψη της υπαίθρου·

18.

επισημαίνει ότι οι πόροι του ΕΤΠΑ μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για την αποτροπή του κοινωνικού αποκλεισμού των ηλικιωμένων, παραδείγματος χάριν με την δημιουργία αποκλειστικών υποδομών και υπηρεσιών για τους ηλικιωμένους και διασφαλίζοντας την δυνατότητα πρόσβασης για όλους·

19.

θεωρεί ότι σε περιφέρειες όπου παρατηρείται συρρίκνωση του πληθυσμού πρέπει να στηριχθούν οικονομικά οι στρατηγικές προσαρμογής· είναι πεπεισμένο ότι στον πολεοδομικό και περιφερειακό σχεδιασμό πρέπει να λαμβάνονται περισσότερο υπόψη οι αλλαγές στη χρήση των υποδομών, μεταξύ άλλων με την αναζωογόνηση και την αναδιαμόρφωση των κέντρων των πόλεων, όπου η συνεργασία με ιδιώτες είναι επίσης σημαντική· επισημαίνει ότι μια από τις προτεραιότητες της πολεοδομικής πολιτικής πρέπει να είναι η ανάπτυξη πόλεων φιλικών στους ηλικιωμένους· υποστηρίζει την αναγνώριση και την αξιοποίηση του αστικού τουριστικού δυναμικού και των στόχων για την πολιτιστική κληρονομιά, ως μια ευκαιρία για την προσέλκυση νέων κατοίκων σε ζώνες που απειλούνται με ερήμωση·

20.

καλεί τις περιφέρειες να αναπτύξουν καινοτόμες ιδέες στον τομέα των τοπικών δημόσιων μεταφορών, προκειμένου να αντιμετωπισθούν, μεταξύ άλλων, οι προκλήσεις που προκύπτουν από τη μείωση του αριθμού των επιβατών κυρίως στις αγροτικές περιοχές· προτείνει στην Επιτροπή να στηρίξει χρηματοδοτικά τα σχέδια αυτού του είδους·

21.

τάσσεται υπέρ του να δοθεί προτεραιότητα στο πλαίσιο του ΕΤΠΑ σε δάνεια με χαμηλά επιτόκια για την προσαρμογή κατοικιών στις ανάγκες των ηλικιωμένων· προτείνει να δίδεται η ευκαιρία για τη διάθεση οικονομικών πόρων υπό ορισμένες προϋποθέσεις για συγκροτήματα κατοικιών υπερηλίκων με φύλαξη ή κατοικιών όπου κατοικούν περισσότερες της μίας γενιές, προκειμένου να αποφεύγεται η απομόνωση των ηλικιωμένων ατόμων και να αξιοποιείται το δημιουργικό δυναμικό τους, με στόχο να εξασφαλιστεί καλύτερη ποιότητα ζωής σε μια γηράσκουσα κοινωνία·

22.

ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να ευθυγραμμίσουν τις υπηρεσίες κοινωνικής μέριμνας και υγειονομικής περίθαλψης με τις ανάγκες όλων, ιδίως των οικογενειών και των παιδιών, και να διαθέσουν χρηματοδοτικούς πόρους προκειμένου να εξασφαλίζεται η παροχή κατ' οίκον φροντίδας και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης για όλους τους ηλικιωμένους, ανεξαρτήτως εισοδήματος, ηλικίας και κοινωνικής κατάστασης, ούτως ώστε να αποτραπεί η συρρίκνωση του πληθυσμού στην ύπαιθρο και την περιφέρεια·

23.

εκτιμά ότι οι δημόσιες επενδύσεις στο σύστημα υγείας και περίθαλψης είναι σημαντικές για την κοινωνική συνοχή στην Ευρώπη· καλεί τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν την παροχή καλής ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και στις αγροτικές περιοχές, επί παραδείγματι με την πρόβλεψη πυλών κλινικής για ιατρική περίθαλψη στην περιφέρεια και υπηρεσιών υγείας, που θα καθιστούν δυνατή την αντιμετώπιση της «ιατρικής απερήμωσης» και, στις παραμεθόριες περιοχές, με τη στενότερη διασυνοριακή συνεργασία μεταξύ κλινικών και φορέων, και εξετάζοντας τη δυνατότητα αξιοποίησης πόρων των διαρθρωτικών ταμείων για τη στήριξη συμπληρωματικών μέτρων στον τομέα της τηλεϊατρικής και της μέριμνας και τη στήριξη της ενεργού γήρανσης· ζητεί από την Επιτροπή να εξεύρει καινοτόμους λύσεις για τη χρηματοδοτική στήριξη τέτοιων μέτρων·

24.

κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τα ιδιαίτερα περιφερειακά προβλήματα που επηρεάζουν την παροχή υπηρεσιών κοινής ωφέλειας και ιδίως για την έλλειψη ειδικευμένου προσωπικού στα επαγγέλματα που συνδέονται με την παροχή φροντίδας σε ορισμένες περιφέρειες· πιστεύει ότι οι περιφέρειες αυτές πρέπει να αναπτύξουν συγκεκριμένες περιφερειακές απαντήσεις στις ανάγκες και τις δυσκολίες για την παροχή υπηρεσιών και να χρησιμοποιήσουν πόρους του ΕΚΤ για την εκπαίδευση προσωπικού του τομέα της φροντίδας, προκειμένου να εξασφαλιστεί φροντίδα υψηλής ποιότητας και να δημιουργηθούν νέες θέσεις απασχόλησης, όπου περιλαμβάνονται και προγράμματα επιμόρφωσης για τους ανέργους· επισημαίνει ότι αυτό αποτελεί καθαρή συμβολή στον στόχο της στρατηγικής της ΕΕ2020 για δημιουργία περισσότερων θέσεων εργασίας·

25.

επισημαίνει ότι είναι σημαντικό να δημιουργηθούν προϋποθέσεις που θα δίδουν τη δυνατότητα στα άτομα να επιτυγχάνουν μια ισορροπία μεταξύ της εργασίας/της οικογένειας/της ιδιωτικής ζωής και, επί παραδείγματι, να προσφέρονται, όπου είναι εφικτό, προσβάσιμες από όλους, αξιόπιστες δυνατότητες ολοήμερης φροντίδας ποιότητας για παιδιά όλων των ηλικιών, όπου θα συμπεριλαμβάνονται παροχές και ευκαιρίες για προσχολική εκπαίδευση, προκειμένου να αναχαιτιστεί η εγκατάλειψη της υπαίθρου· αναγνωρίζει, συγχρόνως τον ανεκτίμητο ρόλο των διευρυμένων οικογενειών για τη μέριμνα των παιδιών·

26.

θεωρεί σημαντικό να διατίθεται επαρκής, προσιτός από οικονομική άποψη, χώρος για τη στέγαση οικογενειών, ώστε να μπορεί να συνδυασθεί πιο αποτελεσματικά η οικογενειακή με την επαγγελματική ζωή, διότι η στήριξη των νεαρών οικογενειών μπορεί να συμβάλει στην αύξηση του ποσοστού των γεννήσεων στα κράτη μέλη·

27.

τονίζει ότι τα μεταναστευτικά ρεύματα μπορεί να προκαλέσουν συγκεκριμένα προβλήματα ενσωμάτωσης·

28.

επισημαίνει ότι η μαζική μετανάστευση ειδικευμένου εργατικού δυναμικού από τα νέα κράτη μέλη στα παλαιά είναι ένα από τα μεγαλύτερα δημογραφικά προβλήματα των νέων κρατών μελών και έχει αρνητικό αντίκτυπο στην ηλικιακή διάρθρωση του πληθυσμού τους· τονίζει, επιπλέον, ότι η μετανάστευση αφορά επίσης τους επαγγελματίες του κλάδου της υγείας, και, ως εκ τούτου, θέτει σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα του υγειονομικού συστήματος στις περιφέρειες που είναι λιγότερο ανεπτυγμένες·

29.

αναγνωρίζει ωστόσο, ότι η μετανάστευση προσφέρει, ιδίως στις περιφέρειες καθαρής αποδημίας, την ευκαιρία να παύσει ο αρνητικός αντίκτυπος της δημογραφικής αλλαγής, και καλεί, επομένως, τα κράτη μέλη να αναγνωρίσουν την ενσωμάτωση των μεταναστών ως στρατηγικής σημασίας μέτρο πολιτικής·

30.

καλεί τα κράτη μέλη να συμφωνήσουν σε μια κοινή στρατηγική για τη νόμιμη μετανάστευση, λαμβάνοντας ιδίως υπόψη το γεγονός ότι η Ευρώπη, ιδιαίτερα σε ορισμένους τομείς, εξαρτάται από τα μεταναστευτικά ρεύματα ειδικευμένου εργατικού δυναμικού (τόσο μεταξύ των κρατών μελών όσο και από χώρες εκτός ΕΕ, ιδίως εκείνες που συνορεύουν με την Ένωση) λόγω της δημογραφικής εξέλιξης· είναι της άποψης ότι τα κράτη μέλη πρέπει να προσπαθήσουν να συγκρατήσουν το ειδικευμένο εργατικό δυναμικό τους προκειμένου να συμβάλουν σε μια ισόρροπη ανάπτυξη των περιφερειών και να αμβλύνουν τις συνέπειες της δημογραφικής αλλαγής·

31.

προτείνει να διατεθούν περισσότεροι πόροι για την ένταξη των μεταναστών, προκειμένου να εξαλειφθούν οι προκαταλήψεις, ενώ για το σκοπό αυτό θα μπορούσαν να προωθηθούν προγράμματα εκπαίδευσης και κοινές εκδηλώσεις για την προώθηση ανταλλαγών·

32.

καλεί την Επιτροπή να διαχειρίζεται το ΕΚΤ κατά τρόπον ώστε να λαμβάνονται υπόψη τα άτομα σε όλα τα στάδια της ζωής τους και να διασφαλίζεται η μεγαλύτερη αξιοποίηση του επιστημονικού και εθελοντικού δυναμικού για την αντιμετώπιση των προκλήσεων των δημογραφικών αλλαγών· επισημαίνει ότι η εμπειρία και οι γνώσεις των μεγαλύτερων σε ηλικία ατόμων πρέπει να αξιοποιούνται, επί παραδείγματι στο πλαίσιο προγραμμάτων καθοδήγησης, για την διευκόλυνση της αλλαγής σκυτάλης μεταξύ των γενεών, και ότι για το σκοπό αυτό απαιτούνται κατάλληλες λύσεις· θεωρεί ότι η επικοινωνία μεταξύ γενεών προσφέρει μια ευκαιρία που θα πρέπει να αδράξουμε·

33.

πιστεύει ότι οι περιφέρειες πρέπει να χρησιμοποιούν με αποφασιστικότητα τους πόρους του ΕΚΤ για την καταπολέμηση της ανεργίας των νέων, προκειμένου να εξασφαλίζεται η ένταξή τους στην κοινωνία και να τους δίδεται η δυνατότητα να επιλέγουν το κατάλληλο επάγγελμα· σημειώνει ότι αυτό μπορεί να επιτευχθεί, επί παραδείγματι, με τη στήριξη μέτρων κατάρτισης για νέους και της επιχειρηματικότητας των νέων·

34.

θεωρεί ότι θα πρέπει να προωθηθεί η συνέχιση της στήριξης για την αύξηση του ποσοστού απασχόλησης των γυναικών· ζητεί επομένως να δοθεί σε περισσότερες γυναίκες η δυνατότητα πρόσβασης σε ειδικευμένες θέσεις εργασίας και σε προγράμματα διά βίου μάθησης, υπό την προϋπόθεση ότι τα αποκτώμενα προσόντα θα ανταποκρίνονται στις ανάγκες της αγοράς εργασίας· συνιστά στα κράτη μέλη να αναπτύξουν συστήματα ενθάρρυνσης των εργαζομένων για την συμμετοχή τους σε ειδικά προγράμματα που θα τους βοηθήσουν να συνδυάσουν την επαγγελματική με την οικογενειακή ζωή·

35.

τονίζει ότι, για τις ευρωπαϊκές περιφέρειες που αντιμετωπίζουν δημογραφικές προκλήσεις, η δημιουργία περιβάλλοντος για ανταγωνιστικό και καινοτόμο ιδιωτικό τομέα είναι κεντρικό στοιχείο για τη δημιουργία νέων ευκαιριών απασχόλησης για όλες τις γενιές·

36.

θεωρεί ότι οι δημογραφικές εξελίξεις στις περιφέρειες πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο στατιστικών μετρήσεων· ζητεί από την Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις, προκειμένου να καταστούν συγκρίσιμες οι τοπικές, περιφερειακές και εθνικές τράπεζες δεδομένων που αφορούν τις δημογραφικές εξελίξεις ούτως ώστε τα δεδομένα αυτά να μπορούν να αξιολογηθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθώς και να ενισχύσει τις ανταλλαγές βέλτιστων πρακτικών μεταξύ κρατών, περιφερειών και κοινοτήτων·

37.

καλεί την Επιτροπή να βελτιώσει τον «δείκτη δημογραφικής ευπάθειας» και να τον υπολογίζει ανά πενταετία, προκειμένου να καταδειχθεί ποιες περιφέρειες στην Ευρώπη είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένες στη δημογραφική αλλαγή· καλεί την Επιτροπή να δημιουργήσει πιλοτικές πρακτικές για την καταγραφή των πρακτικών που εφαρμόζονται στις περιφέρειες με τις μεγαλύτερες απαιτήσεις·

38.

καλεί τα κράτη μέλη και τις τοπικές και περιφερειακές αρχές να βελτιώσουν τη συνεργασία με τοπικούς και περιφερειακούς φορείς σε θέματα που συνδέονται με τη δημογραφική αλλαγή· πιστεύει ότι κατά τη συνεργασία στις παραμεθόριες περιοχές πρέπει να λαμβάνονται υπόψη και οι επιθυμίες και οι προοπτικές για διασυνοριακές πρωτοβουλίες· προτείνει την ανάπτυξη προγραμμάτων επιμόρφωσης στο θέμα αυτό προκειμένου να δημιουργηθεί μεγαλύτερη κατανόηση και συνειδητοποίηση της προβληματικής του· καλεί τις περιφέρειες να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές σχετικά με τις προκλήσεις που συνδέονται με τη γήρανση·

39.

προτείνει στην Επιτροπή, στο πλαίσιο της εδαφικής συνεργασίας, να προωθήσει ευρωπαϊκά δίκτυα στα οποία οι περιφερειακές και τοπικές αρχές, οι περιφέρειες και οι παράγοντες της κοινωνίας των πολιτών θα μπορούν να ανταλλάσσουν γνώσεις όσον αφορά την επίλυση των προβλημάτων που επιφέρει η δημογραφική αλλαγή·

40.

ζητεί από την Επιτροπή να αναζητήσει τρόπους για την κατάλληλη αναπροσαρμογή της ιδέας ενός προγράμματος Erasmus για τους εκλεγμένους αντιπροσώπους σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο και να εξηγήσει λεπτομερέστερα την ιδέα της για θερινό ή χειμερινό σχολείο ούτως ώστε οι αντιπρόσωποι από τις ευρωπαϊκές περιφέρειες να μπορούν να ανταλλάσσουν βέλτιστες εμπειρίες και προσεγγίσεις σε λύσεις για δημογραφικά ζητήματα·

41.

καλεί την Επιτροπή να συγκεντρώσει βέλτιστες πρακτικές, να τις αναλύσει, να τις εφαρμόσει από κοινού με τα κράτη μέλη και τις περιφέρειές τους, προκειμένου να μπορέσουν αυτές να λειτουργήσουν ως πρότυπο κατά τη διαμόρφωση των μέτρων για την αντιμετώπιση των δημογραφικών προκλήσεων·

42.

καλεί τα κράτη μέλη και τις περιφέρειες να ανταλλάσσουν εμπειρίες, καλές πρακτικές και νέες προσεγγίσεις για την αποτροπή των αρνητικών επιπτώσεων από τη δημογραφική αλλαγή·

43.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και την Επιτροπή.