α)

παρακολούθηση των ευγενών αερίων·

β)

τεχνική συνδρομή.

1.

Οι μετρήσεις ευγενών αερίων που αναφέρθηκαν από διάφορες ομάδες στη συνέχεια του συμβάντος της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κορέας της 9ης Οκτωβρίου 2006 κατέδειξαν το εφικτό των μετρήσεων ραδιενεργού ξένου και τη χρησιμότητα αυτών των δεδομένων για σκοπούς ελέγχου. Ωστόσο απαιτούνται και άλλες σημαντικές ερευνητικές προσπάθειες για να προσδιοριστεί το δυναμικό αυτής της τεχνολογίας για τους σκοπούς της CTBT.

2.

Τα αποτελέσματα του «διεθνούς πειράματος για τα ευγενή αέρια» (INGE) που αποκτήθηκαν τα τελευταία οκτώ έτη κατέδειξαν σαφώς ότι το βασικό ραδιενεργό ξένον είναι πολύ πιο πολύπλοκο από ό,τι θεωρήθηκε αρχικά. Πράγματι, εντοπίστηκαν μη προβλεπόμενες αρχικά ανθρωπογενείς πηγές, όπως οι εγκαταστάσεις παραγωγής ραδιοϊσοτόπων για ιατρικές εφαρμογές. Ορισμένες από αυτές τις εγκαταστάσεις άρχισαν να λειτουργούν μετά από τις διαπραγματεύσεις για την CΤΒΤ. Πλήρης απογραφή των πηγών ραδιενεργού ξένου δεν έχει γίνει ακόμα. Συναφές με αυτό το θέμα είναι οι διακυμάνσεις των δραστηριοτήτων συγκέντρωσης στην ατμόσφαιρα του βασικού ξένου από άποψη τόπου, σύνθεσης και χρόνου.

3.

Η κοινή δράση 2007/468/ΚΕΠΠΑ του Συμβουλίου (στο εξής «δεύτερη κοινή δράση CTBTO») που εγκρίθηκε το 2007 απέβλεπε στη μελέτη και στη μέτρηση του βασικού ξένου σε διάφορα μέρη του κόσμου για ορισμένες χρονικές περιόδους. Ο σκοπός της δεύτερης κοινής δράσης CTBTO ήταν η βελτίωση της γνώσης και της κατανόησης του αντίκτυπου των πηγών, της μεταφοράς μέσω της ατμόσφαιρας και της επιρροής περιφερειακών μετεωρολογικών χαρακτηριστικών. Οι μετρήσεις διενεργούνται επί του παρόντος σε διαφορετικές αποστάσεις από τις γνωστές ανθρωπογενείς πηγές, όπως είναι οι πυρηνικοί σταθμοί ή οι ραδιοφαρμακευτικές εγκαταστάσεις. Τα αποτελέσματα της δεύτερης κοινής δράσης CTBTO θα χρησιμοποιηθούν για την περαιτέρω ανάπτυξη και επικύρωση μεθοδολογιών για την κατηγοριοποίηση μετρήσεων που διενεργήθηκαν από αποτελεσματικά συστήματα ανίχνευσης ευγενών αερίων.

4.

Η CTBTO προτείνει τώρα, ως άμεση συνέχεια που πρέπει να δοθεί στις δραστηριότητες της δεύτερης κοινής δράσης CΤΒΤΟ, να δρομολογηθεί μια συνολικότερη παγκόσμια εκστρατεία μετρήσεων. Αυτή θα εστιάζει στη μελέτη της επιρροής που έχουν τοπικές πηγές ραδιενεργού ξένου στην κατανομή και διακύμανση στο χρόνο των συγκεντρώσεων ραδιενεργού ξένου. Το σχέδιο αποσκοπεί στους εξής στόχους:

5.

Τα πλεονεκτήματα του συστήματος παρακολούθησης θα είναι:

6.

Στο πλαίσιο του σχεδίου προβλέπεται η αγορά δύο συστημάτων μέτρησης του ξένου, κατά προτίμηση με χρήση δύο διαφορετικών μεθόδων ανίχνευσης. Τα συστήματα αυτά, μια συμπαγής κινητή μονάδα και μια ετοιμοπαράδοτη μονάδα τοποθετημένη σε έναν μεταφερόμενο υποδοχέα, θα αξιοποιήσουν τις υπάρχουσες και διαθέσιμες τεχνολογίες. Παραλλήλως με την απόκτηση των συστημάτων θα πραγματοποιούνται επιτόπιες επισκέψεις, για να ελεγχθούν οι υποδομές και να προετοιμαστεί η εκστρατεία μετρήσεων. Η επιλογή των τόπων και η διάρκεια των μετρήσεων θα βασίζεται σε λεπτομερείς μετεωρολογικές μελέτες που θα φέρει σε πέρας η προσωρινή τεχνική γραμματεία (PTS) κατά τη διάρκεια προπαρασκευαστικής φάσης. Τα κριτήρια για την επιλογή των τόπων θα βασίζονται επίσης στη διαθεσιμότητα των συνεργαζομένων τοπικών φορέων, σε κριτήρια υλικοτεχνικής στήριξης και σε μετεωρολογικά κριτήρια. Η προπαρασκευαστική φάση αναμένεται να διαρκέσει από τρεις έως έξι μήνες.

7.

Μετά από μια σύντομη περίοδο διενέργειας δοκιμών στο κεντρικό επιτελείο τα δύο συστήματα θα μεταφερθούν στους επιλεγέντες τόπους για να μετρηθεί το ραδιενεργό ξένον για μια αντιπροσωπευτική περίοδο 6 έως δώδεκα μηνών. Τα συστήματα θα τοποθετηθούν, θα βαθμονομηθούν και θα τεθούν σε λειτουργία από τον προμηθευτή τους. Θα προσληφθεί προσωπικό επιτόπου για τη διάρκεια των μετρήσεων και θα εκπαιδευθεί ώστε να φέρει σε πέρας τα καθημερινά καθήκοντα λειτουργίας και συντήρησης των συστημάτων. Μόλις ολοκληρωθούν οι μετρήσεις, τα συστήματα θα επιστραφούν στην ΡΤS.

8.

Θα επιδιωχθεί από τους ενδιαφερόμενους οργανισμούς στις χώρες όπου πραγματοποιούνται μετρήσεις να συνεργασθούν στενά και να συμμετάσχουν σε όλες τις πτυχές της εφαρμογής του σχεδίου. Επίσης, η ΡΤS θα ζητήσει τη συνεργασία οργανισμών των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε συγκεκριμένους τομείς, όπως η υποστήριξη εργαστηρίων, ο ποιοτικός έλεγχος, η υλικοτεχνική υποδομή και μελέτες της μεταφοράς μέσω της ατμόσφαιρας.

9.

Τα δεδομένα θα αναλυθούν από την ΡΤS. Θα διοργανωθεί σεμινάριο υπό μορφή εργαστηρίου μετά το πέρας του σχεδίου για την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων.

1.

Ένα από τα χαρακτηριστικά που κάνουν το σύστημα ελέγχου της CTBT να ξεχωρίζει μεταξύ των άλλων συστημάτων ελέγχου των όπλων είναι η κατευθείαν παροχή στα συμμετέχοντα κράτη πληροφοριών σχετικών με τη συμμόρφωση σε πραγματικό χρόνο. Τα δεδομένα και τα προϊόντα του IMS και του Διεθνούς Κέντρου Δεδομένων (IDC) τίθενται στη διάθεση κάθε υπογράφοντος κράτους. Σήμερα η ΡΤS παρέχει δεδομένα και προϊόντα σε περισσότερους από οκτακόσιους σαράντα εξουσιοδοτημένους χρήστες σε ενενήντα έξι υπογράφοντα κράτη.

2.

Παρότι το ενδιαφέρον των αναπτυσσομένων χωρών για τη δημιουργία εθνικών κέντρων δεδομένων (ΝDC) έχει αυξηθεί σημαντικά κατά τελευταία δύο έτη — με αύξηση των συνδρομητών κατά 20 % περίπου —, πολλές αναπτυσσόμενες χώρες δεν έχουν ακόμα πρόσβαση στο σύστημα CTBTO. Αυτό ισχύει συγκεκριμένα για την περιοχή της Αφρικής, όπου παραμένει περιορισμένος ο αριθμός των κρατών που έχουν δημιουργήσει εθνικά κέντρα δεδομένων (NDC) καθώς και ο αριθμός των υπογεγραμμένων προστατευμένων λογαριασμών (SSA).

3.

Οι προτεινόμενες δραστηριότητες τεχνικής συνδρομής αποσκοπούν στη βελτίωση της συμμετοχής των αφρικανικών κρατών στο σύστημα ελέγχου της CTBT και στα επιστημονικά πλεονεκτήματά της. Για να είναι σε θέση οι ενδεχόμενοι χρήστες να ζητούν δεδομένα και προϊόντα και να τα χρησιμοποιούν, πρέπει να αποκτήσουν επαρκείς τεχνικές γνώσεις. Αυτές οι γνώσεις θα πρέπει να καλύπτουν τις βασικές λειτουργικές δυνατότητες του IDC και του IMS καθώς και τις πιθανές επιστημονικές εφαρμογές που μπορούν να προκύψουν από τη χρήση των δεδομένων του IMS και των προϊόντων του IDC. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί καλύτερα με δραστηριότητες εκπαίδευσης για ένα μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

4.

Το σχέδιο προϋποθέτει συνεπώς την παρατεταμένη παρουσία τεχνικών εμπειρογνωμόνων προσληφθέντων από την ΡΤS σε κάθε δικαιούχο κράτος, οι οποίοι θα αποτελέσουν περιφερειακά σημεία επαφής (ΣΕ) για τη διάρκεια του σχεδίου. Εάν είναι εφικτό, θα προβλεφθούν στοχοθετημένες δραστηριότητες εκπαίδευσης και τεχνικής συνδρομής προς όφελος των δικαιούχων κρατών, κατά τις οποίες θα αναγνωρίζονται και θα αναλύονται οι ειδικές ανάγκες όσον αφορά τη δημιουργία εθνικών κέντρων δεδομένων και υπογεγραμμένων προστατευμένων λογαριασμών καθώς και τα μη στρατιωτικά και επιστημονικά πλεονεκτήματα του συστήματος. Στο σχέδιο αυτό θα συμμετέχουν επίσης επιλεγμένα υπογράφοντα κράτη της Αφρικής, τα οποία πρέπει ακόμη να επικυρώσουν την CTBT. Όλες οι δραστηριότητες των ΣΕ στα δικαιούχα κράτη θα πραγματοποιούνται σε στενή συνεργασία και με την υποστήριξη της ΡΤS ώστε να εξασφαλίζεται η αποτελεσματικότητα και η βιωσιμότητα των προσπαθειών εκπαίδευσης και τεχνικής συνδρομής που αναλαμβάνονται στο πλαίσιο αυτού του σχεδίου, καθώς και για να εξασφαλίζεται η κατάλληλη εναρμόνιση με τις δραστηριότητες που αναλαμβάνονται στο πλαίσιο της κοινής δράσης 2006/243/ΚΕΠΠΑ (στο εξής πρώτη κοινή δράση CTBTO).

5.

Κατά την εφαρμογή των προαναφερθέντων κριτηρίων, η ΡΤS προβλέπει ότι στο πλαίσιο της πρώτης φάσης των στοχευμένων προσπαθειών τεχνικής συνδρομής θα αναληφθούν δραστηριότητες σε όσο το δυνατόν περισσότερα από τα κατωτέρω αφρικανικά κράτη, με την προϋπόθεση μιας προηγούμενης αξιολόγησης της σκοπιμότητας από την ΡΤS που θα πραγματοποιηθεί βάσει των δεδομένων τοπικών συνθηκών που θα επικρατούν τη συγκεκριμένη στιγμή και κατόπιν συναίνεσης των δικαιούχων χωρών σύμφωνα με τις διατάξεις του σημείου IV:

6.

Σκοπός του σχεδίου είναι να παρασχεθούν στα δικαιούχα κράτη επαρκείς γνώσεις και συνδρομή για την οικοδόμηση ή/και βελτίωση των ικανοτήτων των δικών τους εθνικών κέντρων δεδομένων (ΕΚΔ), καθώς και ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης του προσωπικού των ΕΚΔ. Το σχέδιο θα συμπεριλαμβάνει επίσης μια σημαντική συνιστώσα που θα αφορά επιχειρησιακές πρακτικές στους σταθμούς IMS. Τα δικαιούχα κράτη θα μπορούν να έχουν ευκολότερη πρόσβαση και να χρησιμοποιούν αποτελεσματικότερα και αποδοτικότερα τα δεδομένα και προϊόντα του IDC καθώς και να βελτιώνουν τις εργασίες συντήρησης των σταθμών IMS που είναι εγκατεστημένοι στο έδαφός τους.

7.

Αναμένεται ότι η σύμπραξη με τα ΣΕ θα διευκολύνει την αύξηση του αριθμού των ΕΚΔ στα δικαιούχα κράτη καθώς και την ενισχυμένη συμμετοχή αυτών των κρατών στην εφαρμογή του συστήματος παρακολούθησης και ελέγχου της CTBT, περιλαμβανομένης της αποτελεσματικής και αποδοτικής χρήσης των δεδομένων και προϊόντων IDC. Επιπροσθέτως, το σχέδιο αποσκοπεί στην ενίσχυση της αμφίδρομης δράσης και της συνεργασίας μεταξύ της CTBTO και των επιστημόνων και επιστημονικών οργανισμών σε αυτές τις περιοχές.

8.

Αναπόσπαστο μέρος του σχεδίου προβλέπεται να είναι η αξιοποίηση των ικανοτήτων της ΠΤΓ στον τομέα της ηλεκτρονικής μάθησης, οι οποίες αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο της πρώτης κοινής δράσης CTBTO. Θα παράσχουν ένα φόρουμ στο οποίο οι συμμετέχοντες θα ενημερώνονται σχετικά με τη χρήση των προϊόντων ηλεκτρονικής μάθησης. Η ανάδραση αυτής της διαδικασίας από τους χρήστες στα δικαιούχα κράτη θα έχει θετική επιρροή τόσο στην ηλεκτρονική μάθηση όσο και στα σχέδια τεχνικής συνδρομής.

9.

Ειδικότερα, η τεχνική συνδρομή πρέπει να προωθήσει περισσότερο τη στενότερη σύνδεση κάθε υπογράφοντος κράτους με τις δραστηριότητες που αναλαμβάνει η ΡΤS για την ανάπτυξη ΕΚΔ του. Αυτές οι αρμοδιότητες θα αναληφθούν ως επακόλουθα μέτρα των διατάξεων περί τεχνικής συνδρομής που περιέχονται στο μέρος I ΣΤ σημείο 22 του πρωτοκόλλου CTBT.

10.

Το σχέδιο αποσκοπεί στην επίτευξη ενός αριθμού σημαντικών πλεονεκτημάτων για την CTBTO και τα δικαιούχα κράτη, ειδικότερα:

11.

Η ΠΤΓ θα παράσχει στα κράτη μέλη που ιδρύουν ΕΚΔ υποστήριξη υπό μορφή χρηματοδοτικών, τεχνολογικών και ανθρώπινων πόρων, αυτή δε η υποστήριξη θα βοηθήσει τα κράτη παραλήπτες να αναπτύξουν και να διατηρήσουν τις τεχνικές δεξιότητες οι οποίες είναι απαραίτητες για την πλήρη συμμετοχή τους στο σύστημα παρακολούθησης και ελέγχου της CTBTO.

12.

Τα δικαιούχα κράτη θα εκτιμήσουν περισσότερο τον τρόπο με τον οποίο η ίδρυση ενός ΕΚΔ μπορεί να τα βοηθήσει να εμπλουτίσουν τις ίδιες τους τις επιστημονικές βάσεις καθώς και τον τρόπο χρησιμοποίησης των δεδομένων IMS για την ανάλυση γεγονότων στην περιοχή.

13.

Η αύξηση του αριθμού και της γεωγραφικής επέκτασης των εγκαταστάσεων των ΕΚΔ τα οποία λαμβάνουν πληροφορίες από το IDC και που τις αναλύουν σε ανεξάρτητη βάση θα επιτρέψει την αποτελεσματικότερη αξιοποίηση του IDC, διευκολύνοντας με αυτόν τον τρόπο την περαιτέρω βελτίωση της ακρίβειας του συστήματος (όπως υπογραμμίζεται στην πρώτη δοκιμή της απόδοσης του συστήματος στο σύνολό του, η οποία πραγματοποιήθηκε από την ΠΤΓ από τον Απρίλιο έως τον Ιούνιο 2005).

14.

Η ΡΤS θα επιλέξει και θα προτείνει ως συμβούλους δύο τεχνικούς εμπειρογνώμονες οι οποίοι θα αποτελέσουν ΣΕ με έδρα την Αφρική για τη διάρκεια αυτού του σχεδίου, και οι οποίοι θα συντονίζουν όλες τις δραστηριότητες κατόπιν διαβουλεύσεων με τη διεύθυνση του IDC και με την έγκρισή της. Τα δικαιούχα κράτη θα κατανεμηθούν σε δύο ομάδες μεταξύ των ΣΕ. Οι εργασίες σε κάθε περιοχή θα περιλαμβάνουν δύο φάσεις.

15.

Φάση 1: Τεχνικές επισκέψεις εργασίας σε κάθε χώρα

16.

Φάση 2: Παρακολούθηση

Μετά την ολοκλήρωση της φάσης 1 οι συμμετέχοντες πρέπει να είναι σε θέση να αξιοποιήσουν τις νέες γνώσεις, το λογισμικό και το υλικό και να εγκαθιστούν και να χειρίζονται αυτά τα νέα στοιχεία βάσει των όσων διδάχθηκαν κατά τη διάρκεια των τμημάτων. Προς εμπέδωση των δεξιοτήτων που απέκτησαν ή/και προς συμπλήρωση των υφιστάμενων κενών τα ΣΕ θα επιστρέψουν στα δικαιούχα κράτη για να αξιολογήσουν τον τρόπο με τον οποίο οι συμμετέχοντες αξιοποιούν όσα έμαθαν στα τμήματα της φάσης 1. Στόχος αυτών των σύντομων επισκέψεων παρακολούθησης είναι να εξασφαλιστεί ότι το τοπικό τεχνικό προσωπικό μπορεί να χρησιμοποιεί στα συνήθη καθήκοντά του δεδομένα και προϊόντα της ΡΤS. Οι προσπάθειες αυτές θα αναληφθούν βάσει των τοπικών αναγκών και δεξιοτήτων, με ταυτόχρονη επιδίωξη της βιωσιμότητας, ώστε να συνεχισθούν αυτές οι δραστηριότητες ακόμη και μετά την ολοκλήρωση αυτού του σχεδίου.

17.

Για να ολοκληρωθεί το σχέδιο θα υποβληθεί διεξοδική έκθεση για κάθε δικαιούχο χώρα, όπου θα περιγράφεται η πρόοδος που σημειώθηκε, οι ανάγκες που διατυπώθηκαν και εντοπίστηκαν και οι αμφίδρομες σχέσεις των οργανισμών όπου πραγματοποιήθηκαν οι επισκέψεις. Αυτό θα αποτελέσει τη βάση για περαιτέρω επακόλουθες δραστηριότητες στις αντίστοιχες χώρες.

α)

ενδιάμεση έκθεση μετά το πρώτο εξάμηνο της εφαρμογής των σχεδίων·

β)

τελική έκθεση το αργότερο ένα μήνα μετά τη λήξη της εφαρμογής των σχεδίων.