4.5.2005   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 116/55

(1)

Με επιστολή της 18 Οκτωβρίου 2002 η Γερμανία ενημέρωσε την Επιτροπή σχετικά με τη χορήγηση λεγόμενης ενίσχυσης διάσωσης με τη μορφή κρατικής εγγύησης για δάνειο ύψους 50 εκατ. ευρώ που χορηγήθηκε από την κρατική τράπεζα Kreditanstalt für Wiederaufbau (στο εξής «KfW») υπέρ της MobilCom AG (στο εξής «MobilCom»). Το δάνειο εκταμιεύθηκε στις 19 Σεπτεμβρίου 2002.

(2)

Με επιστολές της 21ης και 30 Οκτωβρίου 2002 η Επιτροπή ζήτησε πρόσθετες πληροφορίες, τις οποίες παρέσχε η Γερμανία με επιστολή της 23 Οκτωβρίου 2002, που καταχωρήθηκαν στις 23 Οκτωβρίου 2002 και στις 24 Οκτωβρίου 2002, και με επιστολή της 5 Νοεμβρίου 2002, που καταχωρήθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2002.

(3)

Με επιστολή της 27 Νοεμβρίου 2002, που καταχωρήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2002, η Γερμανία ανακοίνωσε τη χορήγηση περαιτέρω εγγύησης καλύπτουσας το 80 % νέου δανείου ύψους 112 εκατ. ευρώ. Στις 10 Δεκεμβρίου 2002 πραγματοποιήθηκε συνεδρίαση με εκπροσώπους της Επιτροπής και της Γερμανίας.

(4)

Με επιστολή της 21 Ιανουαρίου 2003 η Επιτροπή ανακοίνωσε στη Γερμανία την απόφασή της να εγκρίνει την εγγύηση δανείου ύψους 50 εκατ. ευρώ ως ενίσχυση διάσωσης βάσει του άρθρου 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συνθήκης ΕΚ και των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις για τη διάσωση και την αναδιάρθρωση προβληματικών επιχειρήσεων (3).

(5)

Με την ίδια επιστολή η Επιτροπή πληροφόρησε τη Γερμανία σχετικά με την απόφασή της να κινήσει την επίσημη διαδικασία σύμφωνα με το άρθρο 88 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ όσον αφορά την εγγύηση του 80 % δανείου ύψους 112 εκατ. ευρώ.

(6)

Η απόφαση της Επιτροπής να κινήσει τη διαδικασία δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης  (4). Η Επιτροπή ζήτησε από τα ενδιαφερόμενα μέρη να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους.

(7)

Με επιστολές της 24 Φεβρουαρίου 2003, που καταχωρήθηκαν στις 25 και 26 Φεβρουαρίου 2003, η Γερμανία υπέβαλε τις παρατηρήσεις της σχετικά με την απόφαση της Επιτροπής να κινήσει τη διαδικασία.

(8)

Με επιστολή της 14 Μαρτίου 2003, που καταχωρήθηκε στις 14 Μαρτίου 2003, η Γερμανία απέστειλε στην Επιτροπή πρόσθετες πληροφορίες. Ταυτόχρονα η Γερμανία ανακοίνωσε στην Επιτροπή την πρόθεσή της να παρατείνει μέχρι το τέλος του 2007 τις κρατικές εγγυήσεις των δανείων ύψους 50 και 112 εκατ. ευρώ που χορηγήθηκαν στην MobilCom. Εκτός αυτού, η Γερμανία επισήμανε ότι από το δεύτερο δάνειο η επιχείρηση εκταμίευσε μόνον 88,3 εκατ. ευρώ.

(9)

Με επιστολή της 10 Απριλίου 2003 η Επιτροπή ζήτησε συμπληρωματικές πληροφορίες σχετικά με τη σχεδιαζόμενη παράταση των κρατικών ενισχύσεων, τις οποίες η Γερμανία παρέσχε με επιστολή της 9 Μαΐου 2003, καταχωρηθείσα στις 12 Μαΐου 2003. Η Γερμανία διαβίβασε πρόσθετες πληροφορίες με επιστολή της 21 Μαΐου 2003 που καταχωρήθηκε στις 21 Μαΐου 2003.

(10)

Με επιστολή της 3 Ιουνίου 2003, που καταχωρήθηκε στις 4 Ιουνίου 2003, η MobilCom υπέβαλε τις παρατηρήσεις της σχετικά με τη διαδικασία.

(11)

Η Επιτροπή, με επιστολή της 9 Ιουλίου 2003, γνωστοποίησε στη Γερμανία ότι επεκτείνει την κινηθείσα διαδικασία σύμφωνα με το άρθρο 87 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ στη σχεδιαζόμενη παράταση των εγγυήσεων δανείου μέχρι το τέλος του 2007.

(12)

Η απόφαση της Επιτροπής για επέκταση της διαδικασίας δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης  (5). Η Επιτροπή ζήτησε από τα ενδιαφερόμενα μέρη να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους.

(13)

Με επιστολή της 1η Σεπτεμβρίου 2003, που καταχωρήθηκε στις 2 Σεπτεμβρίου 2003, η Γερμανία υπέβαλε τις παρατηρήσεις της όσον αφορά την επέκταση της διαδικασίας. Με επιστολή της 9 Σεπτεμβρίου 2003 η Επιτροπή ζήτησε πρόσθετες πληροφορίες. Η Γερμανία απάντησε με επιστολή της 23 Σεπτεμβρίου 2003, που καταχωρήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2003. Στην εν λόγω επιστολή η Γερμανία πληροφορεί επιπλέον την Επιτροπή ότι η MobilCom, στις 22 Σεπτεμβρίου 2003, εξόφλησε στο ακέραιο και το υπόλοιπο δάνειο για το οποίο είχαν χορηγηθεί οι κρατικές εγγυήσεις, και ότι οι πράξεις εγγύησης επιστράφηκαν από την KfW(την τράπεζα επικεφαλής του ομίλου) στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση και το ομόσπονδο κράτος του Schleswig-Holstein .

(14)

Με επιστολή της 5 Νοεμβρίου 2003, που καταχωρήθηκε στις 6 Νοεμβρίου 2003, η Γερμανία δήλωσε ότι καθίσταται άνευ αντικειμένου η αίτηση που είχε υποβάλει στην Επιτροπή να εγκρίνει την παράταση των εγγυήσεων για τις πιστώσεις μέχρι το 2007, δεδομένου ότι οι πιστώσεις είχαν επιστραφεί.

(15)

Με επιστολή της 25 Σεπτεμβρίου 2003, που καταχωρήθηκε στις 25 Σεπτεμβρίου 2003, και με επιστολή της 2ας Οκτωβρίου 2003, που καταχωρήθηκε στις 6 Οκτωβρίου 2003, η Επιτροπή έλαβε τις παρατηρήσεις δύο ανταγωνιστών της MobilCom όσον αφορά την επέκταση της διαδικασίας, οι οποίες διαβιβάστηκαν στη Γερμανία προκειμένου να υποβάλει τις παρατηρήσεις της. Η απάντηση της Γερμανίας ελήφθη με επιστολή της 5 Νοεμβρίου 2003, που καταχωρήθηκε στις 6 Νοεμβρίου 2003.

(16)

Στις 9 και στις 21 Ιανουαρίου 2004 πραγματοποιήθηκαν συνομιλίες μεταξύ εκπροσώπων της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, του ομόσπονδου κράτους του Schleswig-Holstein, της επιχείρησης και της Επιτροπής σχετικά με το εάν απαιτούνται πρόσθετα μέτρα προκειμένου να αποφευχθούν στρεβλώσεις του ανταγωνισμού. Με επιστολή της 13 Φεβρουαρίου 2004, που καταχωρήθηκε στις 13 Φεβρουαρίου 2004, η Γερμανία πληροφόρησε την Επιτροπή ότι η MobilCom θα ήταν διατεθειμένη να διακόψει για διάστημα επτά μηνών την ηλεκτρονική, άμεση πώληση συμβάσεων κινητής τηλεφωνίας MobilCom. Με επιστολή της 16 Φεβρουαρίου 2004 η Επιτροπή ζήτησε να διευκρινιστούν ορισμένα σημεία. Μετά από πρόσθετη επιστολή της Επιτροπής της 26 Μαρτίου 2004, η Γερμανία δήλωσε με επιστολές της 2ας και της 28 Απριλίου 2004, που καταχωρήθηκαν στις 2 και 28 Απριλίου 2004, αντίστοιχα, ότι δεν μπορεί να δεσμευθεί οριστικά όσον αφορά το κλείσιμο των ηλεκτρονικών καταστημάτων της MobilCom. Με επιστολή της 23 Ιουνίου 2004, που καταχωρήθηκε στις 24 Ιουνίου 2004, η Γερμανία διαβίβασε στην Επιτροπή πρόσθετες πληροφορίες σχετικά με τις τρέχουσες εξελίξεις όσον αφορά την πελατεία της MobilCom.

(17)

Η MobilCom AG ιδρύθηκε το 1991 από τον Gerhard Schmid ως MobilCom Communicationstechnik GmbH. Η εταιρεία έχει την έδρα της στο Büdelsdorf, Rendsburg-Eckernförde, Schleswig-Holstein, που αποτελεί ενισχυόμενη περιοχή σύμφωνα με το άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συνθήκης ΕΚ. Εκτός των κεντρικών της στο Büdelsdorf η MobilCom διαθέτει παραρτήματα σε διάφορα σημεία της Γερμανίας (Kiel, Karlstein, Erfurt και Hallbergmoos).

(18)

Ο μεγαλύτερος μέτοχος της MobilCom είναι επί του παρόντος η France Télécom με 28,3 % των μετοχών. Το υπόλοιπο των μετοχών είναι διάσπαρτο.

(19)

Η MobilCom άρχισε την επιχειρηματική δραστηριότητά της μεταπωλώντας υπηρεσίες κινητής τηλεφωνίας «δεύτερης γενιάς» («2G»), μεταξύ άλλων για την T-Mobile, την Vodafone και την E-Plus. Το 1996 η επιχείρηση εισήχθη στο χρηματιστήριο και το 1997 εγγράφηκε ως μια από τις πρώτες εταιρείες στην Neuer Markt του χρηματιστηρίου αξιών της Φρανκφούρτης. Με την είσοδό της στη γερμανική αγορά σταθερού δικτύου και Διαδικτύου το 1998, η MobilCom επεκτάθηκε σε περαιτέρω επιχειρηματικούς τομείς. Κατά τα έτη αλματώδους ανάπτυξης της κινητής τηλεφωνίας, η MobilCom μπόρεσε να αναπτυχθεί ταχέως.

(20)

Στο διάστημα από το 1997 μέχρι το 2000 η MobilCom αγόρασε διάφορες επιχειρήσεις, μεταξύ άλλων την Topnet, εταιρεία παροχής υπηρεσιών δικτύου, την Cellway, εταιρεία παροχής υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας, καθώς και τη μεγαλύτερη κατά την περίοδο εκείνη γερμανόφωνη μηχανή έρευνας στο Διαδίκτυο, DINO-Online. Η MobilCom πρόσθεσε επίσης στο χαρτοφυλάκιό της την επιχείρηση τηλεπικοινωνιών TelePassport, την εταιρεία παροχής υπηρεσιών D Plus και πλειοψηφική συμμετοχή στην Computerkette Comtech. Το 1999, η MobilCom έφερε στην Neuer Markt της Φρανκφούρτης την Freenet.de AG, θυγατρική της στο Διαδίκτυο και δεύτερη μεγαλύτερη ηλεκτρονική υπηρεσία στη Γερμανία.

(21)

Το 2000 η MobilCom ίδρυσε, μαζί με την France Télécom, την κοινή επιχείρηση MobilCom Multimedia GmbH με σκοπό την υποβολή προσφοράς σε διαγωνισμό για άδεια UMTS (παγκόσμιο σύστημα κινητών επικοινωνιών), καθώς και την είσοδο στην αγορά UMTS. Η France Télécom αντήλαξε το μερίδιό της στην κοινή επιχείρηση με συμμετοχή στην Mobilcom AG ύψους 28,3, %, με αποτέλεσμα η Mobilcom AG να κατέχει όλα τα μερίδια στην ΜobilCom Multimedia GmbH. Για την αγορά των μεριδίων στην MobilCom AG η France Télécom κατέβαλε το ποσό των 7,3 δισεκατ. ευρώ. Η απαραίτητη ξένη χρηματοδότηση της άδειας UMTS θα προερχόταν από διεθνή κοινοπραξία τραπεζών. Τον Μάρτιο του 2000 τα μέρη υπέγραψαν συμφωνία συνεργασίας («Cooperation Framework Agreement»), ως βάση της στρατηγικής εταιρικής σχέσης τους στον τομέα UMTS.

(22)

Σε πλειοδοτικό διαγωνισμό τον Αύγουστο του 2000 η MobilCom Multimedia GmbH αγόρασε από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση άδεια UMTS για 8,4 δισεκατ. ευρώ. Το 2001 η D Plus συγχωνεύθηκε με την Cellway, προκειμένου το σύστημα διανομής να οργανωθεί κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο σε σχέση με τον τομέα UMTS. Κατά το ίδιο έτος άρχισε επίσης η εγκατάσταση του δικτύου UMTS.

(23)

Όσον αφορά τον τομέα κινητής τηλεφωνίας/παροχής υπηρεσιών, η MobilCom, με την είσοδό της στον κλάδο UMTS, είχε ως στόχο να εξελιχθεί από απλός παροχέας υπηρεσιών σε φορέα κινητής τηλεφωνίας με δίκτυο (6).

(24)

Ο τομέας σταθερού δικτύου/Διαδικτύου περιελάμβανε, αφενός, τη φωνητική τηλεφωνία, αφετέρου, την πρόσβαση στο Διαδίκτυο, δραστηριότητα που ασκείτο μέσω της θυγατρικής της στο Διαδίκτυο Freenet.de AG, στην οποία η MobilCom συμμετείχε με 76,1 %. Στον τομέα του σταθερού δικτύου, η MobilCom εξυπηρετούσε πριν από την κρίση περίπου 8 εκατ. πελάτες, εκ των οποίων περίπου 3,2 εκατ. πελάτες Διαδικτύου.

(25)

Ο κύκλος εργασιών του ομίλου MobilCom για το οικονομικό έτος 2001 ήταν 2,59 δισεκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό αντιστοιχούσε σε αύξηση περίπου 10 % σε σχέση με το προηγούμενο έτος. 1,919 δισεκατ. ευρώ του κύκλου εργασιών πραγματοποιήθηκαν στον τομέα κινητής τηλεφωνίας/παροχής υπηρεσιών, 0,583 δισεκατ. ευρώ στον τομέα σταθερό δίκτυο/Διαδίκτυο και 88 εκατ. ευρώ σε άλλους τομείς. Στον τομέα UMTS ο κύκλος εργασιών ήταν μηδενικός, δεδομένου ότι ο εν λόγω τομέας ήταν υπό δημιουργία.

(26)

Στο τέλος του έτους 5,01 εκατ. πελάτες πραγματοποίησαν κλήση με κινητό τηλέφωνο από την MobilCom — αύξηση 25 % σε σχέση με τα 4 εκατ. πελάτες κατά το προηγούμενο έτος. Ως εκ τούτου, η MobilCom αναπτύχθηκε στον τομέα της κινητής τηλεφωνίας ταχύτερα απ' ότι η αγορά, η οποία το 2001 παρουσίασε αύξηση κατά 17 %. Τα δύο τρίτα των πελατών ήταν συνδρομητές, ενώ ο μέσος όρος ανάπτυξης της αγοράς ήταν 44 %.

(27)

Στις 31 Ιουλίου 2002, η MobilCom απασχολούσε 5 175 άτομα, συμπεριλαμβανομένων των υπαλλήλων με συμβάσεις ορισμένου χρόνου. Ο αριθμός αυτός αντιστοιχούσε σε 4 463 θέσεις πλήρους απασχόλησης.

(28)

Μετά την αναδιάρθρωση η MobilCom θα επικεντρωθεί στον τομέα κινητής τηλεφωνίας/παροχής υπηρεσιών. Πριν από την κρίση η MobilCom ανέπτυσσε δραστηριότητες και στον τομέα UMTS, καθώς και στον τομέα σταθερού δικτύου/Διαδικτύου.

(29)

Σύμφωνα με πληροφορίες της Γερμανίας και τη μελέτη αγοράς που επισυνάπτεται στο διαβιβασθέν σχέδιο αναδιάρθρωσης, η αγορά των υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας αποτελεί τμήμα της αγοράς τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών, που περιλαμβάνει επίσης τις επίγειες συνδέσεις, την καλωδιακή τηλεόραση, τις μισθωμένες γραμμές και άλλα. Η αγορά κινητών τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών («αγορά υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας») θα πρέπει να θεωρείται ως αυτόνομη αγορά σε σχέση με τις αγορές άλλων τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών, δεδομένου ότι τα προϊόντα της διαφέρουν σαφώς από αυτά στον τομέα των άλλων τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών.

(30)

Οι επιχειρήσεις που αναπτύσσουν δραστηριότητες στην αγορά κινητής τηλεφωνίας διακρίνονται σε φορείς εκμετάλλευσης δικτύου και απλούς μεταπωλητές («παροχείς υπηρεσιών»). Οι φορείς εκμετάλλευσης δικτύου διαθέτουν και εκμεταλλεύονται την υποδομή που είναι απαραίτητη για την παροχή κινητών υπηρεσιών. Η παροχή των εν λόγω υπηρεσιών πραγματοποιείται τόσο άμεσα όσο και έμμεσα μέσω των παροχέων υπηρεσιών. Οι παροχείς υπηρεσιών περιορίζονται στην πώληση υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας βάσει δικής τους τιμολόγησης.

(31)

Σύμφωνα με στοιχεία της Regulierungsbehörde für Telekommunikation und Post (κανονιστική αρχή για τις τηλεπικοινωνίες και τα ταχυδρομεία) («RegTP») ο συνολικός κύκλος εργασιών όσον αφορά τις υπηρεσίες τηλεπικοινωνιών στη Γερμανία κατά το έτος 2002 ανήλθε περίπου σε 61 δισεκατ. ευρώ. Οι υπηρεσίες σταθερού δικτύου και κινητής τηλεφωνίας αποτελούν επί του παρόντος τα ισχυρότερα τμήματα της συνολικής αγοράς των αγορών τηλεπικοινωνιών, δεδομένου ότι αντιπροσωπεύουν περίπου το ένα τρίτο του συνολικού κύκλου εργασιών.

(32)

Σύμφωνα με στοιχεία της RegTP το άθροισμα των συνολικών εσόδων των επιχειρήσεων κινητής τηλεφωνίας κατά το 2002 ήταν 23,7 δισεκατ. ευρώ. Ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης των υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας μεταξύ 1998 και 2002 ήταν κατά μέσο όρο 25,7 % και ως εκ τούτου σημαντικά υψηλότερος του μέσου ρυθμού ανάπτυξης της συνολικής αγοράς υπηρεσιών τηλεπικοινωνιών στη Γερμανία που ήταν 8,3 %. Ο μέσος ετήσιος ρυθμός ανάπτυξης του κύκλου εργασιών των υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας ήταν ωστόσο σημαντικά χαμηλότερος του μέσου ετήσιου ρυθμού ανάπτυξης του αριθμού των εταιρειών στον εν λόγω τομέα. Αυτό συνέβη λόγω της σταθερής πτώσης των μηνιαίων μέσων κύκλων εργασιών ανά εταιρεία. Κατά τα έτη 2001 και 2002 η ανάπτυξη στον τομέα των υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας επιβραδύνθηκε σημαντικά (2,8 % το 2002).

(33)

Σύμφωνα με όλες τις προγνώσεις και μελέτες που διαθέτει η Επιτροπή σχετικά με την εξέλιξη της αγοράς κινητής τηλεφωνίας στη Γερμανία (7), ο αριθμός των πελατών κινητής τηλεφωνίας κατά τα επόμενα τρία έως τέσσερα έτη θα προσεγγίσει το φυσικό όριο κορεσμού στον τομέα, ήτοι 80 έως 90 % του πληθυσμού της Γερμανίας. Στο τέλος του 2002 η διείσδυση στην αγορά ήταν 72,4 % του πληθυσμού (68 % το 2001). Ως εκ τούτου, στο μέλλον δεν θα αποτελεί πλέον προτεραιότητα η επίτευξη υψηλού αριθμού πελατών, αλλά η διατήρηση ήδη υπαρχόντων αποδοτικών πελατών, καθώς και η αύξηση των μέσων μηνιαίων κύκλων εργασιών. Ο ανταγωνισμός θα αφορά όλο και περισσότερο τους πελάτες που είναι πρόθυμοι να αλλάξουν φορέα. Ως αποτέλεσμα των ετών αλματώδους ανάπτυξης 1999/2000 η ανάγκη αλλαγής του τερματικού εξοπλισμού (και ταυτόχρονα της σύμβασης κινητής τηλεφωνίας) στη Γερμανία θα αυξηθεί περαιτέρω κατά τα επόμενα έτη.

(34)

 (8)

(35)

Οι ηγέτες της αγοράς στον τομέα της κινητής τηλεφωνίας δεύτερης γενιάς είναι η T-Mobile και η Vodafone, με δικό τους δίκτυο κινητής τηλεφωνίας.

(36)

Όσον αφορά τον αριθμό πελατών και συνεργατών υπάρχουν τρεις φορείς παροχής υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας που μπορούν να συγκριθούν με την MobilCo.

(37)

Η O2 Deutschland εκμεταλλεύεται δίκτυα και προσφέρει υπηρεσίες κινητής τηλεφωνίας στη Γερμανία. Η O2 Deutschland αποτελεί θυγατρική κατά 100 % της mmO2 plc, πρώην θυγατρικής της British Telecommunications plc. στον τομέα της κινητής τηλεφωνίας. Η επιχείρηση απασχολεί 3 500 εργαζόμενους.

(38)

Η Debitel αποτελεί επιχείρηση τηλεπικοινωνιών χωρίς ίδια υποδομή δικτύου, η οποία ασχολείται με τη μεταπώληση τηλεφωνικών λεπτών και λειτουργιών δικτύου υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας δεύτερης γενιάς. Η επιχείρηση απασχολεί 3 544 εργαζόμενους. Το 2002 πραγματοποίησε κύκλο εργασιών ύψους 2,8 δισεκατ. ευρώ.

(39)

Η Talkline μεταπωλεί υπηρεσίες κινητής τηλεφωνίας δεύτερης γενιάς. Το 2001 πραγματοποίησε κύκλο εργασιών ύψους 1,26 δισεκατ. ευρώ. Σύμφωνα με στοιχεία της ίδιας της επιχείρησης, η Talkline απασχολεί 1 000 εργαζόμενους.

(40)

Παρά τη σημαντική επέκταση του κύκλου εργασιών της στον τομέα της κινητής τηλεφωνίας/παροχής υπηρεσιών κατά την περίοδο 1997-2000 ως αποτέλεσμα μιας ιδιαίτερα έντονης καθαρής αύξησης των πελατών, τα αποτελέσματα εκμετάλλευσης της MobilCom στο συγκεκριμένο τομέα μειώθηκαν. Το γεγονός αυτό οφείλεται κυρίως στο αυξημένο κόστος απόκτησης νέων πελατών σε συνδυασμό με την ταυτόχρονη μείωση των περιθωρίων στις υφιστάμενες επιχειρηματικές δραστηριότητες. Από την άποψη αυτή, σημαντικό ρόλο έπαιξε η αύξηση αμφίβολων απαιτήσεων, με αποτέλεσμα να χρειαστούν σημαντικές προβλέψεις, ιδίως το 2001.

(41)

Επιπλέον, οι εξωτερικές συνθήκες στον κλάδο UMTS, ιδίως η εξέλιξη της αγοράς, των προϊόντων περιεχομένου και των τερματικών, διαμορφώθηκαν πιο αντίξοα από ό, τι είχε προβλεφθεί και με σημαντική καθυστέρηση.

(42)

Στις 13 Σεπτεμβρίου 2002, η France Télécom κατήγγειλε τη σύμβαση εταιρικής σχέσης με την Mobilcom AG, δεδομένου ότι δεν θεωρούσε πλέον αποδοτικές τις αυτόνομες δραστηριότητες UMTS του γερμανού εταίρου. Ως αποτέλεσμα της πλήρους αποχώρησης της France Télécom από τις κοινές δραστηριότητες UMTS σταμάτησε αμέσως κάθε πληρωμή για τη χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων UMTS.

(43)

Κατά τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή η MobilCom, σύμφωνα με στοιχεία της έκθεσης πεπραγμένων της, είχε χρέη ύψους 7,1 δισεκατ. ευρώ και υψηλές ανάγκες χρηματοδοτικών μέσων για περαιτέρω επενδύσεις δικτύου, τρέχοντα οργανωτικά έξοδα, καθώς και τόκους. Δεδομένου ότι η France Télécom ήδη επί πολλούς μήνες αποτελούσε τον μόνο εναπομείναντα χρηματοδότη της MobilCom και ελλείψει εναλλακτικών πηγών χρηματοδότησης, η MobilCom διέτρεχε άμεσα τον κίνδυνο αφερεγγυότητας.

(44)

Λόγω της κατάστασης αυτής το κράτος χορήγησε ενίσχυση διάσωσης με τη μορφή εγγύησης για δάνειο ύψους 50 εκατ. ευρώ. Το δάνειο διατέθηκε από την κρατική τράπεζα KfW και εκταμιεύθηκε στις 21 Σεπτεμβρίου 2002. Αυτό επέτρεψε στην επιχείρηση να συνεχίσει τις δραστηριότητές της. Η εν λόγω ενίσχυση δεν αποτελεί αντικείμενο της παρούσας διαδικασίας, δεδομένου ότι έχει ήδη εγκριθεί από την Επιτροπή με απόφαση της 21 Ιανουαρίου 2003.

(45)

Παράλληλα, η MobilCom προσπάθησε να διεκδικήσει αποζημίωση από την France Télécom βάσει της σύμβασης συνεργασίας.

(46)

Στις 22 Νοεμβρίου 2003 η MobilCom AG, η mobilcom Holding GmbH, η Mobilcom Multimedia, η France Télécom και η Wirefree Services Belgium SA υπέγραψαν συμφωνία διακανονισμού, την MC Settlement Agreement, με την οποία κατέστη δυνατή η διαγραφή σημαντικού μέρους των χρεών της MobilCom.

(47)

Πυρήνας της συμφωνίας διακανονισμού ήταν η ανάληψη των υποχρεώσεων UMTS του ομίλου MobilCom από την France Télécom. Σε αντάλλαγμα η MobilCom παραιτήθηκε, με εξαίρεση μεριδίου 10 %, υπέρ της France Télécom από έσοδα που πιθανώς θα προέκυπταν από την πώληση ή τη χρήση όλων των στοιχείων ενεργητικού UMTS.

(48)

Πιο συγκεκριμένα, η France Télécom ανέλαβε τραπεζικές υποχρεώσεις (4,692 δισεκατ. ευρώ), καθώς και πιστώσεις προμηθευτών (περίπου 1, 25 δισεκατ. ευρώ). Ταυτόχρονα, η France Télécom παραιτήθηκε από την επιστροφή μετοχικού δανείου της ύψους περίπου 1,009 δισεκατ. ευρώ. Συνολικά, η παραίτηση από απαιτήσεις και η ανάληψη υποχρεώσεων αντιστοιχούσε σε ποσό 6,9 δισεκατ. ευρώ, προσαυξημένο με τόκο για το διάστημα μέχρι την ανάληψη.

(49)

Επιπλέον, η France Télécom ανέλαβε να διαθέσει τους πόρους για την απόσυρση από τον κλάδο UMTS, ωστόσο μόνο έως τις 21 Δεκεμβρίου 2003 και μέχρι ποσού συνολικού ύψους 370 εκατ. ευρώ. Κατά τα άλλα, οι συμβαλλόμενοι παραιτήθηκαν αμοιβαία από κάθε απαίτηση που θα προέκυπτε από την εταιρική σχέση τους (10).

(50)

Η αποχώρηση της France Télécom από τη συνεργασία στον κλάδο UMTS δεν είχε ωστόσο μόνον επιπτώσεις στον κλάδο UMTS της MobilCom, αλλά κατέστησε επιπλέον αναγκαία την αναδιάρθρωση και άλλων επιχειρηματικών τομέων, ιδίως του ζημιογόνου τομέα κινητής τηλεφωνίας/παροχής υπηρεσιών.

(51)

Στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων διακανονισμού η France Télécom είχε αρνηθεί ρητά να διαθέσει πόρους και για την αναδιοργάνωση του τομέα κινητής τηλεφωνίας/παροχής υπηρεσιών. Προκειμένου να καλυφθούν οι πρόσθετες ανάγκες για τη χρηματοδότηση των απαραίτητων μέτρων αναδιοργάνωσης στον εν λόγω τομέα, η Γερμανία και το ομόσπονδο κράτος του Schleswig-Holstein χορήγησαν, στις 20 Σεπτεμβρίου 2002, περαιτέρω εγγύηση του 80 % δανείου ύψους 112 εκατ. ευρώ.

(52)

Η Γερμανία υπέβαλε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αναδιάρθρωσης για τον όμιλο MobilCom, στο οποίο εξετάζονται τα αίτια της κρίσης και προτείνεται λύση για την αποκατάσταση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας της εταιρείας.

(53)

Σύμφωνα με το σχέδιο, τα κύρια αίτια των συνεχιζόμενων οικονομικών δυσχερειών του ομίλου MobilCom εντοπίζονται στον τομέα κινητής τηλεφωνίας/παροχής υπηρεσιών και στον κλάδο UMTS.

(54)

Στον τομέα UMTS, σύμφωνα με το σχέδιο αναδιάρθρωσης, οι εξωτερικές συνθήκες διαμορφώθηκαν δυσμενέστερα από ό, τι είχε προβλεφθεί. Οι αρχικές προσδοκίες κέρδους σε σχέση με τις δραστηριότητες UMTS έπρεπε να αναπροσαρμοστούν. Τελικά, η κρίση πυροδοτήθηκε από την αναπάντεχη για τον όμιλο MobilCom απόσυρση της France Télécom από τον τομέα UMTS, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα να τεθεί σε κίνδυνο η ρευστότητα του ομίλου MobilCom, δεδομένων των υψηλών αναγκών χρηματοδότησης για την ανάπτυξη του τομέα UMTS.

(55)

Στον τομέα παροχής υπηρεσιών/κινητής τηλεφωνίας το σχέδιο αναδιάρθρωσης προσδιορίζει ως κύρια αιτία της κρίσης την επικέντρωση αποκλειστικά στην ανάπτυξη σε βάρος της αποδοτικότητας. Προκειμένου να εξασφαλισθούν πελάτες για τις μελλοντικές δραστηριότητες UMTS, δόθηκε στο παρελθόν υπερβολικά μεγάλη έμφαση στην αύξηση του μεριδίου αγοράς στον εν λόγω επιχειρηματικό τομέα. Δεδομένου ότι συχνά στο παρελθόν η απόκτηση νέων πελατών ήταν δυνατή μόνον με δυσανάλογα υψηλό κόστος και προσφέροντας συμφέρουσες τιμές, ενώ ταυτόχρονα οι πραγματοποιούμενοι κύκλοι εργασιών ήταν ιδιαίτερα χαμηλοί, τα περιθώρια ακαθάριστης απόδοσης ήταν ελάχιστα.

(56)

Επιπλέον, σημαντικά υψηλές επιβαρύνσεις προέκυψαν από τη μη ικανοποιητική συμπεριφορά πολλών πελατών όσον αφορά τις πληρωμές και τις επακόλουθες απαξιώσεις. Ο επιχειρηματικός τομέας κινητής τηλεφωνίας/παροχής υπηρεσιών ήταν την εποχή εκείνη σταθερά ζημιογόνος..

(57)

Λόγω της επικέντρωσης στις δραστηριότητες UMTS, δεν πραγματοποιήθηκαν επιπλέον οι απαραίτητες προσαρμογές στους άλλους τομείς δραστηριοτήτων.

(58)

Η στρατηγική που προβλέπει το σχέδιο αναδιάρθρωσης για την αποκατάσταση της βιωσιμότητας της επιχείρησης βασίζεται στην αυστηρή συγκέντρωση στις δραστηριότητες που αποτελούσαν αρχικά τον πυρήνα της, ήτοι την παροχή υπηρεσιών στον τομέα της κινητής τηλεφωνίας.

(59)

Ο μη αποδοτικός τομέας UMTS έπρεπε να εγκαταλειφθεί πλήρως. Οι δαπάνες απόσυρσης από τον τομέα UMTS, η πώληση ή/και η συρρίκνωση όλων των περιουσιακών στοιχείων UMTS και η κατάργηση 1 000 θέσεων εργασίας πλήρους απασχόλησης στον εν λόγω τομέα, καθορίζονται στο σχέδιο αναδιάρθρωσης σε 370 εκατ. ευρώ κατ' ανώτατο όριο. Σύμφωνα με το σχέδιο αναδιάρθρωσης, κατ' αυτόν τον τρόπο δεν θα υπάρξει περαιτέρω καμία ανάγκη πρόσθετης χρηματοδότησης πέραν του ποσού των 370 εκατ. ευρώ, για το οποίο δεσμεύθηκε η France Télécom στο πλαίσιο της συμφωνίας διακανονισμού.

(60)

Επιπλέον προβλέπεται ότι η MobilCom θα αποσυρθεί από τον τομέα Διαδικτύου/σταθερού δικτύου. Τα τμήματα σταθερού δικτύου θα ενταχθούν στη Freenet.de AG και αργότερα η συμμετοχή στην Freenet.de AG θα εκποιηθεί (μερικά).

(61)

Κύριο στοιχείο της στρατηγικής αναδιοργάνωσης για τον ζημιογόνο τομέα κινητή τηλεφωνία/παροχή υπηρεσιών είναι η σταδιακή κατάργηση 850 θέσεων εργασίας πλήρους απασχόλησης, η συγκέντρωση στην έδρα της εταιρείας στο Büdelsdorf και στη θέση Erfurt όλων των δραστηριοτήτων πώλησης και παροχής υπηρεσιών μετά την πώληση που μέχρι στιγμής ήταν διασκορπισμένες σε διάφορα σημεία, η μείωση των εξόδων κατάκτησης πελατών (μεταξύ άλλων κλείνοντας τα καταστήματα MobilCom) και η εκκαθάριση του χαρτοφυλακίου πελατών. Γενικά, η έμφαση δίνεται στην ενοποίηση της επιχείρησης σε χαμηλότερο αλλά αποδοτικότερο επίπεδο πελατών και κύκλου εργασιών.

(62)

Τα μέτρα αυτά θα χρηματοδοτούντο με την πίστωση για την οποία το κράτος χορήγησε εγγύηση κατά 80 %. Αρχικά, η ανάγκη χρηματοδότησης είχε εκτιμηθεί σε 112 εκατ. ευρώ. Τελικά όμως απαιτήθηκε μόνον ποσό 88,3 εκατ. ευρώ, το οποίο στο σχέδιο αναδιάρθρωσης κατανέμεται ως εξής:

(63)

Σύμφωνα με επιχειρηματικό σχέδιο που επισυνάπτεται στο σχέδιο αναδιάρθρωσης καθώς και λογαριασμό κερδών και ζημιών μέχρι το 2007, η MobilCom θα έπρεπε το 2005 να καταστεί κερδοφόρα στον τομέα της παροχής υπηρεσιών. Όσον αφορά την επιστροφή των κρατικά εγγυημένων πιστώσεων, μια ανάλυση ρευστότητας βάσει τριών διαφορετικών σεναρίων, ήτοι θετική εξέλιξη, μέτρια ή «ρεαλιστική» εξέλιξη και αρνητική εξέλιξη, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι ακόμα και στη χειρότερη περίπτωση είναι δυνατή η επιστροφή του δανείου μέχρι το τέλος του 2007. Εξάλλου, στο σχέδιο αναδιάρθρωσης θεωρείται πιθανή η ταχύτερη επιστροφή του δανείου σε περίπτωση επιτυχούς πώλησης των μεριδίων στη Freenet.de AG.

(64)

Ήδη τον Νοέμβριο του 2002 η MobilCom είχε αρχίσει την εφαρμογή των μέτρων που προβλέπονται στο σχέδιο αναδιάρθρωσης. Βάσει του σχεδίου, ο τομέας UMTS πάγωσε και προετοιμάστηκε για πώληση. Η προβλεπόμενη κατάργηση συνολικά 1 850 θέσεων εργασίας πλήρους απασχόλησης στους τομείς UMTS και παροχής υπηρεσιών είχε ολοκληρωθεί ήδη τον Μάρτιο του 2003. Αλλά και τα περαιτέρω μέτρα για την εξυγίανση του κύριου τομέα της παροχής υπηρεσιών, όπως για παράδειγμα η εγκατάλειψη των θέσεων Karlstein και Hallbergmoos, το κλείσιμο μη αποδοτικών καταστημάτων, καθώς και η εφαρμογή νέας οργανωτικής διάρθρωσης, είχαν εφαρμοστεί πλήρως το τέταρτο τρίμηνο του 2002 και το πρώτο τρίμηνο του 2003.

(65)

Στη συνέχεια, το σύνολο των δραστηριοτήτων σταθερού δικτύου της MobilCom AG συγκεντρώθηκαν στην mobilcom CityLine GmbH (MCL) και στις 10 Απριλίου 2003 μεταβιβάστηκαν στη Freenet.de AG βάσει πωλητήριας σύμβασης μεταξύ της MobilCom AG και της Freenet.de AG. Οι δύο πρώτες δόσεις ύψους 10 εκατ. ευρώ από το συνολικό ποσό των 35 εκατ. ευρώ της τιμής αγοράς, που ήταν πληρωτέες ήδη τον Μάιο και τον Αύγουστο του 2003, χρησιμοποιήθηκαν όπως προέβλεπε το σχέδιο για την επιστροφή της δεύτερης πίστωσης που είχε χορηγηθεί με κρατική εγγύηση.

(66)

Το δίκτυο UMTS πωλήθηκε τον Μάιο του 2003 στην E-Plus και η άδεια UMTS επιστράφηκε στην RegTP τον Δεκέμβριο του 2003. Κατ' αυτόν τον τρόπο, η MobilCom ήταν πλέον ελεύθερη ως παροχέας υπηρεσιών να προσφέρει και υπηρεσίες UMTS και να συμμετάσχει στη δημιουργούμενη αγορά (12).

(67)

Στις 17 Σεπτεμβρίου 2003 το διοικητικό συμβούλιο και το εποπτικό συμβούλιο αποφάσισαν την πώληση των μεριδίων στην Freenet.de AG μέχρι ποσοστού 20 %. Στο πλαίσιο διαδικασίας accelerated bookbuilding επωλήθη το 20 % των μεριδίων (3,75 εκατ. μετοχές) σε διάφορους γερμανούς και ξένους επενδυτές. Το ακαθάριστο προϊόν πώλησης των μετοχών ανήλθε σε 176,1 εκατ. ευρώ (47 ευρώ ανά μετοχή). Ως εκ τούτου, η MobilCom διατηρεί μόνο το 52,89 % των μεριδίων στη Freenet.de AG.

(68)

Με το προϊόν πώλησης η MobilCom αποπλήρωσε στις 22 Σεπτεμβρίου 2003 και το υπόλοιπο από τα δύο δάνεια που είχε λάβει με κρατική εγγύηση, με αποτέλεσμα να μην έχει πλέον χρέη. Οι πράξεις εγγύησης επιστράφηκαν στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση και στο ομόσπονδο κράτος του Schleswig-Holstein.

(69)

Μετά την εξόφληση των χρεών της έμειναν στην MobilCom σχεδόν 60 εκατ. ευρώ από την πώληση των μετοχών Freenet.

(70)

Σύμφωνα με δηλώσεις της Γερμανίας δεν προβλέπεται η πώληση περαιτέρω μεριδίων στην Freenet.de AG. Εν τω μεταξύ, η συμμετοχή της MobilCom στην Freenet.de AG μετατράπηκε από στρατηγική σε χρηματοοικονομική, μολονότι η MobilCom διατήρησε όπως και πριν το 52,89 % των μεριδίων. Σύμφωνα με δηλώσεις της Γερμανίας, μεταξύ του υπο-ομίλου Freenet και του υπο-ομίλου MobilCom υφίστανται ελάχιστοι μόνον λειτουργικοί δεσμοί. Η MobilCom και η Freenet.de AG δεν έχουν συνάψει συμφωνία ελέγχου και μεταφοράς κερδών.

(71)

Τον Οκτώβριο του 2003 η MobilCom είχε περαιτέρω έκτακτα έσοδα από την επιτυχή πώληση μετοχών MobilCom του ιδρυτή και πρώην διοικητή της εταιρείας από τον διαχειριστή του καθηγητή Helmut Thoma (13).

(72)

Ο όμιλος MobilCom κατέστη εκ νέου κερδοφόρος τόσο στον τομέα της κινητής τηλεφωνίας/παροχής υπηρεσιών όσον και στον τομέα σταθερού δικτύου/Διαδικτύου. Στον τομέα παροχής υπηρεσιών η MobilCom επέτυχε θετικό αποτέλεσμα το δεύτερο και τρίτο τρίμηνο του 2003 και επανεμφάνισε κέρδη για πρώτη φορά μετά από έντεκα τρίμηνα. Κατά το οικονομικό έτος 2003 το EBITDA (αποτέλεσμα πριν τους φόρους, τόκους και αποσβέσεις) ανήλθε σε 103,6 εκατ. ευρώ και στους δύο τομείς κινητής τηλεφωνίας/παροχής υπηρεσιών και σταθερού δικτύου/Διαδικτύου με κύκλο εργασιών συνολικού ύψους 1,837 δισεκατ. ευρώ. Το EBIT (αποτέλεσμα πριν τους φόρους και τους τόκους) ανήλθε σε 22,3 εκατ. ευρώ (σε σύγκριση με το 2002: - 372,9 εκατ. ευρώ).

(73)

Η εξέλιξη του τμήματος παροχής υπηρεσιών κατά τη διάρκεια της φάσης αναδιάρθρωσης διαμορφώθηκε ως εξής (14)

(74)

Εάν ληφθεί υπόψη η υπεραξία από τη διάθεση των 3,75 εκατ. μετοχών Freenet το αποτέλεσμα του ομίλου το 2003 ανήλθε σε 160,4 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τις δηλώσεις της ίδιας της εταιρείας, η Mobilcom βρίσκεται πάλι σε στέρεο έδαφος.

(75)

Η πίστωση των 50 εκατ. ευρώ που χορήγησε η KfW στις 19 Σεπτεμβρίου 2002 με κρατική εγγύηση κατά 100 %, είχε διάρκεια έως τις 15 Μαρτίου 2003 με δυνατότητα παράτασης έως τις 15 Σεπτεμβρίου 2003. Το δάνειο παρατάθηκε καταρχήν μέχρι τις 21 Ιουλίου 2003. Τον Ιούλιο του 2003 η KfW παρέτεινε περαιτέρω τη διάρκεια του εν λόγω δανείου μέχρι τη λήψη απόφασης από την Επιτροπή σχετικά με το υποβληθέν σχέδιο αναδιάρθρωσης, το αργότερο έως τις 20 Μαΐου 2004. Το επιτόκιο για το δάνειο καθορίστηκε σε 6,814 %. Το εν λόγω επιτόκιο αποτελείτο από το επιτόκιο Euro Interbank Offered Rate (Euribor) για την εκάστοτε περίοδο τοκισμού και περιθώριο αύξησης 3,50 % ετησίως.

(76)

Η δεύτερη εγγύηση για το δάνειο των 112 εκατ. ευρώ που χορηγήθηκε στην MobilCom AG και στην MobilCom Holding GmbH από την κοινοπραξία τραπεζών αποτελούμενη από την Deutsche Bank AG, την Dresdner Bank AG, την KfW και την Landesbank Schleswig-Holstein, με επικεφαλής την KfW, παρασχέθηκε από την ομοσπονδιακή κυβέρνηση και το ομόσπονδο κράτος του Schleswig-Holstein. Το δάνειο, το οποίο χορηγήθηκε στις 20 Νοεμβρίου 2002, ήταν διάρκειας 18 μηνών έως τις 20 Μαΐου 2004. Το δάνειο θα επιστρεφόταν σε πολλαπλές δόσεις. Ο τόκος αποτελείτο από τον τόκο Euro Interbank Offered Rate (Euribor) για τη συγκεκριμένη περίοδο τοκισμού κάθε δόσης, καθώς και από περιθώριο αύξησης 2,50 % ετησίως. Οι εγγυήσεις της ομοσπονδιακής κυβέρνησης και του ομόσπονδου κράτους του Schleswig-Holstein κάλυπταν από κοινού το 80 % του συνόλου της πίστωσης. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση χορήγησε εγγύηση για το 48 % του ποσού και το ομόσπονδο κράτος για το 32 %. Σύμφωνα με την απόφαση εγγύησης της 20 Νοεμβρίου 2002, η εγγύηση έληγε στις 15 Μαρτίου 2003. Ωστόσο, σε περίπτωση υποβολής σχεδίου αναδιάρθρωσης στην Επιτροπή πριν από τη λήξη της εν λόγω προθεσμίας, το εν λόγω χρονικό διάστημα θα παρατεινόταν αυτόματα μέχρι να λάβει απόφαση η Επιτροπή για την ενίσχυση βάσει του εν λόγω σχεδίου. Λόγω της υποβολής του σχεδίου αναδιάρθρωσης τον Μάρτιο του 2003 η δεύτερη εγγύηση παρατάθηκε για να καλύψει τη συνολική χρονική διάρκεια της πίστωσης μέχρι τη λήψη απόφασης από την Επιτροπή βάσει του σχεδίου.

(77)

Η Γερμανία ανακοίνωσε ότι η προσαύξηση που θα έπρεπε να καταβάλει στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση η MobilCom για τις εγγυήσεις της πίστωσης τόσο των 50 όσο και αυτής των 112 εκατ. ευρώ ανερχόταν σε 0,8 % ετησίως. Επιπλέον, θα έπρεπε να καταβάλει τέλος αίτησης ύψους 25 000 ευρώ. Στο ομόσπονδο κράτος του Schleswig-Holstein θα έπρεπε επίσης να καταβληθεί τέλος εγγύησης 1 % ετησίως και τέλος διεκπεραίωσης ύψους 25 564 ευρώ.

(78)

Σύμφωνα με δηλώσεις της Γερμανίας η MobilCom, δεδομένου ότι χρειάστηκε και εκταμίευσε μόνο 88,3 εκατ. ευρώ για την αναδιάρθρωση, με επιστολή της 1η Απριλίου 2003 προς την KfW ως επικεφαλής της κοινοπραξίας δήλωσε ότι παραιτείται από το υπόλοιπο ποσό της πίστωσης ύψους 23,7 εκατ. ευρώ.

(79)

Η Επιτροπή ενέκρινε την εγγύηση για δάνειο 50 εκατ. ευρώ ως ενίσχυση διάσωσης βάσει του άρθρου 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συνθήκης ΕΚ και των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών.

(80)

Στην απόφασή της να κινήσει την επίσημη διαδικασία, η Επιτροπή θεώρησε ότι και η εγγύηση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης και του ομόσπονδου κράτους του Schleswig-Holstein για το δεύτερο δάνειο συνιστούν κρατικές ενισχύσεις κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ. Στο πλαίσιο της προσωρινής εκτίμησής της η Επιτροπή κατέληξε στη διαπίστωση ότι οι κοινοποιηθείσες ενισχύσεις θα έπρεπε να εκτιμηθούν βάσει των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών και διατύπωσε αμφιβολίες σχετικά με το κατά πόσον οι εν λόγω ενισχύσεις συμβιβάζονται με την κοινή αγορά.

(81)

Ιδιαίτερα, δεν κατέστη σαφές στην Επιτροπή εάν και η αργότερα χορηγηθείσα πίστωση των 112 εκατ. ευρώ χρησιμοποιήθηκε αποκλειστικά για τη διατήρηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας στο χρονικό διάστημα της διάσωσης ή ήδη για την αναδιάρθρωση της επιχείρησης. Λόγω του ιδιαίτερα στρεβλωτικού χαρακτήρα τους όσον αφορά τον ανταγωνισμό, οι ενισχύσεις αναδιάρθρωσης μπορούν να εγκριθούν μόνον βάσει ενός σχεδίου αναδιάρθρωσης, το οποίο ωστόσο δεν είχε ακόμη υποβληθεί στην Επιτροπή όταν αυτή αποφάσισε να κινήσει τη διαδικασία του άρθρου 88 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ.

(82)

Με απόφαση της 9 Ιουλίου 2003 η Επιτροπή συμπεριέλαβε στην τρέχουσα διαδικασία ελέγχου και την αρχικά προβλεπόμενη παράταση των εγγυήσεων για το δάνειο μέχρι το 2007.

(83)

Η Επιτροπή αμφέβαλε ιδιαίτερα εάν η MobilCom χρειαζόταν την παράταση των κρατικά εγγυημένων δανείων. Η Επιτροπή δεν μπορούσε να αποκλείσει το ενδεχόμενο η MobilCom να ήταν σε θέση να εξασφαλίσει επαρκείς πόρους για την εξόφληση του δανείου εάν είχε πωλήσει έγκαιρα το μερίδιό της στη Freenet.de AG.

(84)

Δεδομένου ότι τα δάνεια αποπληρώθηκαν στις 22 Σεπτεμβρίου 2003 και οι πράξεις εγγύησης επιστράφηκαν στους εγγυητές, η Γερμανία δήλωσε ότι θεωρεί άνευ αντικειμένου την αίτηση, που είχε υποβληθεί προληπτικά, προκειμένου να εγκριθεί η παράταση των εγγυήσεων για τα δάνεια μέχρι το 2007.

(85)

Όσον αφορά τη χορήγηση της δεύτερης ενίσχυσης με τη μορφή εγγύησης για πίστωση 112 εκατ. ευρώ, η Επιτροπή εμμένει στην άποψή της ότι και η εν λόγω εγγύηση συνιστά ενίσχυση διάσωσης κατά την έννοια των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών.

(86)

Η Γερμανία δηλώνει ότι με τις πιστώσεις χρηματοδοτήθηκαν αποκλειστικά μέτρα στον τομέα της παροχής υπηρεσιών, όπως για παράδειγμα μέτρα υπέρ των πελατών για τη βελτιστοποίηση της τιμολογιακής διάρθρωσης την προσαρμογή των εξόδων πώλησης και μέτρα για τη μείωση των εξόδων προσωπικού, τα οποία ελήφθησαν μόνο για τη διατήρηση της τρέχουσας λειτουργίας της επιχείρησης και τη μείωση των αναγκών ρευστότητας κατά τη φάση διάσωσης. Χωρίς τα εν λόγω μέτρα οι ανάγκες ρευστότητας θα είχαν αυξηθεί κατά 110 εκατ. ευρώ έως τον Μάρτιο του 2003.

(87)

Επιπλέον, κατά τη στιγμή χορήγησης των επίμαχων ενισχύσεων δεν είχε υποβληθεί ένα συγκροτημένο σχέδιο αναδιάρθρωσης, δεδομένου ότι τα στενά χρονικά περιθώρια δεν επέτρεπαν κάτι τέτοιο.

(88)

Για την περίπτωση που η Επιτροπή δεν συμφωνεί με την εν λόγω εκτίμηση, η Γερμανία ζητά την έγκριση της δεύτερης εγγύησης δανείου ως ενίσχυσης αναδιάρθρωσης βάσει του σχεδίου αναδιάρθρωσης που υποβλήθηκε μεταγενέστερα στην Επιτροπή. Συγκεκριμένα, κατά την άποψη της Γερμανίας, η απόσυρση της MobilCom από τον τομέα UMTS και το τμήμα σταθερού δικτύου και Διαδικτύου, όπως προβλέπεται στο σχέδιο αναδιάρθρωσης, αντισταθμίζει ενδεχόμενες στρεβλώσεις του ανταγωνισμού στην αγορά κινητής τηλεφωνίας που θα προκαλούσε το κρατικά εγγυημένο δάνειο.

(89)

Στις παρατηρήσεις της σχετικά με την κίνηση και την επέκταση της επίσημης διαδικασίας, η MobilCom απορρίπτει τις αμφιβολίες όσον αφορά τη συμβατότητα της ενίσχυσης με την κοινή αγορά.

(90)

Η MobilCom ισχυρίζεται ότι η εξαφάνιση της MobilCom θα αδρανοποιούσε τον ανταγωνισμό στην αγορά υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας. Η αγορά κινητής τηλεφωνίας κυριαρχείται από τους φορείς εκμετάλλευσης δικτύου με συνολικό μερίδιο αγοράς σχεδόν 70 %, το οποίο κατά 52 % περίπου ανήκει στους δύο κυρίαρχους παροχείς T-Mobile και Vodafone. Η εξαφάνιση της MobilCom θα είχε ως αποτέλεσμα να αποκτήσει η Debitel μονοπωλιακή ουσιαστικά θέση μεταξύ των παροχέων υπηρεσιών, που δεν διαθέτουν δικό τους δίκτυο. Κατ' αυτόν τον τρόπο, δεν θα ασκείτο πλέον καμία πίεση στην Debitel να προσφέρει δέσμες των ευνοϊκότερων τιμών της στους πελάτες. Ως αποτέλεσμα, θα εξασθενούσε σημαντικά ο ρόλος των παροχέων υπηρεσιών ως καταλυτών του ανταγωνισμού μεταξύ των φορέων εκμετάλλευσης δικτύου και θα ενισχυόταν περαιτέρω η ολιγοπωλιακή διάρθρωση της γερμανικής αγοράς κινητής τηλεφωνίας.

(91)

Η MobilCom ισχυρίζεται επίσης ότι η κρατική ενίσχυση δεν προκάλεσε καμία στρέβλωση του ανταγωνισμού και ότι περιορίστηκε στο απολύτως απαραίτητο. Η εγγύηση κάλυπτε συνολικά μόνο το 80 % του δανείου. Οι πόροι που τέθηκαν στη διάθεση της εταιρείας θα εχρησιμοποιούντο αποκλειστικά για την εφαρμογή του σχεδίου αναδιάρθρωσης και θα περιορίζονταν αυστηρά στα έξοδα της αναδιάρθρωσης στον τομέα παροχής υπηρεσιών. Κάθε ένα από τα μέτρα που περιγράφονται στο σχέδιο αναδιάρθρωσης αποτελούσε απαραίτητη προϋπόθεση για την αποκατάσταση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας, και στο πλαίσιο αυτό η MobilCom παρείχε νέα λεπτομερή ανάλυση και κατάταξη των εξόδων που προβλέπονται στο σχέδιο αναδιάρθρωσης.

(92)

Η MobilCom επισημαίνει επίσης ότι οι άλλοι ανταγωνιστές της επωφελήθηκαν από το σχέδιο αναδιάρθρωσης, διότι ως αποτέλεσμα η MobilCom σταμάτησε να ασκεί δραστηριότητες που αν και δεν ανήκαν άμεσα στον πυρήνα των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων της, εντούτοις τον εξυπηρετούσαν, όπως, ιδίως, η εκμετάλλευση του δικτύου UMTS.

(93)

Επιπλέον, δεν αναμένονται αρνητικές επιπτώσεις στον ανταγωνισμό, δεδομένου ότι στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης στον τομέα παροχής υπηρεσιών θα πραγματοποιηθούν σημαντικές μειώσεις της ικανότητας. Η δυνατότητα της MobilCom να εξασφαλίσει πελάτες περιορίζεται σημαντικά ιδίως λόγω της σημαντικής μείωσης του προσωπικού και του κλεισίματος εγκαταστάσεων.

(94)

Στις συνομιλίες μεταξύ της Γερμανίας και της Επιτροπής που πραγματοποιήθηκαν στις 9 και 21 Ιανουαρίου 2004 με συμμετοχή και εκπροσώπων της MobilCom, η MobilCom διευκρίνισε περαιτέρω τις γραπτές παρατηρήσεις της, συγκεκριμένα ότι η επιχείρηση εμμένει στη νομική άποψη, με την οποία συμφωνεί και η Γερμανία, ότι η χορηγηθείσα δεύτερη ενίσχυση αποτελεί ενίσχυση διάσωσης και όχι αναδιάρθρωσης. Ως εκ τούτου, δεν τίθεται θέμα κατάλληλων μέτρων αντιστάθμισης.

(95)

Η Talkline GmbH & Co. KG (στο εξής «Talkline») είναι άμεσος ανταγωνιστής της MobilCom στον τομέα της παροχής υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας. Η Talkline επισημαίνει ότι η επιχείρηση, καθώς και άλλοι άμεσοι ανταγωνιστές, χρειάστηκε κατά τα προηγούμενα δύο έτη να προσαρμοστούν στους όρους της αγοράς και να αναπροσανατολίσουν τις δραστηριότητές τους με ίδια έξοδα και χωρίς κρατική βοήθεια.

(96)

Η Talkline ισχυρίζεται καταρχήν ότι η δεύτερη πίστωση με κρατική ενίσχυση αποτελεί βοήθεια αναδιάρθρωσης υπέρ της MobilCom και όχι βοήθεια διάσωσης. Η αναδιάρθρωση της επιχείρησης είχε ήδη αρχίσει τον Νοέμβριο πριν από τη χορήγηση του δεύτερου δανείου.

(97)

Επιπλέον, η επιχείρηση θεωρεί ότι η στρέβλωση του ανταγωνισμού λόγω των ενισχύσεων υπέρ της MobilCom είναι ιδιαίτερα έντονη. Οι χορηγηθείσες ενισχύσεις είναι ασυμβίβαστες με την κοινή αγορά χωρίς επαρκή αντιστάθμιση.

(98)

Η Talkline βασίζει το επιχείρημά της όσον αφορά την έντονη στρέβλωση του ανταγωνισμού στο γεγονός ότι η εγγύηση επέτρεψε στην MobilCom να συνεχίσει απρόσκοπτα τις δραστηριότητές της, προβαίνοντας ταυτόχρονα σε πλήρη και ταχεία αναδιάρθρωση. Μολονότι στο διάστημα της αναδιάρθρωσης η MobilCom απώλεσε μερίδια αγοράς, η παρουσία της στην αγορά παρέμεινε αισθητή για τους ανταγωνιστές της.

(99)

Επιπλέον, οι κρατικά εγγυηθείσες πιστώσεις επέτρεψαν στην MobilCom να καταστήσει προσοδοφόρα τη βάση των πελατών της. Μετά την εκκαθάριση της βάσης των πελατών της η MobilCom αναπτύχθηκε περίπου το ίδιο όσο και η αγορά, διαθέτοντας ωστόσο μια δυσανάλογα αποδοτική πελατεία.

(100)

Επιπλέον, η MobilCom χάρη στις πιστώσεις μπόρεσε να καθυστερήσει τη σχεδιαζόμενη πώληση του σταθερού δικτύου στην Freenet.de AG και την επακόλουθη μερική πώληση της συμμετοχής της. Το γεγονός αυτό είχε ως αποτέλεσμα η επιχείρηση να επωφεληθεί της αναμενόμενης σχετικής αύξησης της τιμής όχι μόνον για να αποπληρώσει το δάνειο αλλά και για να πραγματοποιήσει νέες επενδύσεις στον τομέα της κινητής τηλεφωνίας, δεδομένου ότι η πώληση του 20 % του πακέτου μετοχών τον Σεπτέμβριο του 2003 απέφερε στην MobilCom, μετά την πλήρη αποπληρωμή των πιστώσεων, πρόσθετους ρευστούς πόρους ύψους σχεδόν 60 εκατ. ευρώ.

(101)

Επιπλέον, η Talkline αμφιβάλλει για την αναγκαιότητα της δεύτερης χορηγηθείσας εγγύησης. Η MobilCom διέθετε ήδη σημαντικά πάγια στοιχεία, εκ των οποίων η Talkline επισημαίνει ιδιαίτερα τη συμμετοχή στη Freenet.de AG. Η πώληση του 20 % των μεριδίων στη Freenet (3,75 εκατ. μετοχές) που πραγματοποιήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2003, θα είχε αποφέρει στην επιχείρηση έσοδα ύψους τουλάχιστον 18,75 εκατ. ευρώ ήδη τον Νοέμβριο του 2002 με την τότε τιμή των 5 ευρώ ανά μετοχή. Η πώληση της συνολικής συμμετοχής (13,65 εκατ. μετοχές) θα είχε αποφέρει στην επιχείρηση ρευστούς πόρους ύψους 68 εκατ. ευρώ καθιστώντας περιττή σε μεγάλο βαθμό τη λήψη δανείου και σίγουρα την κρατική ενίσχυση. Ο υπολογισμός αυτός βασίστηκε μόνο στην τιμή χρηματιστηρίου και όχι στην καθαρή αξία των στοιχείων ενεργητικού της Freenet.de AG, που εκτιμήθηκε σε σημαντικά υψηλότερο επίπεδο από το εποπτικό συμβούλιο της MobilCom και το διοικητικό συμβούλιο της Freenet.de AG.

(102)

Σε περίπτωση που η Επιτροπή καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η κρατική εγγύηση για τη δεύτερη πίστωση αποτελεί επιτρεπτή ενίσχυση αναδιάρθρωσης, κατά την άποψη της Talkline, η Επιτροπή μπορεί να την εγκρίνει μόνο εφόσον η Γερμανία προτείνει τη λήψη πρόσθετων κατάλληλων μέτρων αντιστάθμισης σύμφωνα με την παράγραφο 35 και εξής των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών.

(103)

Τα μέτρα που έλαβε η Γερμανία δεν ήταν επαρκή για να αντισταθμίσουν τις αρνητικές επιπτώσεις της ενίσχυσης. Ο περιορισμός των ικανοτήτων στον τομέα της κινητής τηλεφωνίας και η σχετική μείωση της πελατείας οφείλονται κυρίως στο γεγονός ότι η MobilCom διέκοψε μη κερδοφόρες πελατειακές σχέσεις της. Η εν λόγω μείωση ήταν απαραίτητη από οικονομική άποψη και ως εκ τούτου δεν μπορεί να θεωρηθεί ως αντιστάθμιση.

(104)

Η απόσυρση από τον τομέα σταθερού δικτύου και Διαδικτύου δεν ήταν πλήρης. Επιπλέον, η πώληση του μεριδίου στη Freenet, δεδομένης της επίπτωσής της στον ανταγωνισμό στον τομέα της κινητής τηλεφωνίας, συνιστά επαναδιάθεση κεφαλαίου. Κατά συνέπεια, όχι μόνον δεν αποτελεί αντιστάθμιση για πιθανές στρεβλώσεις του ανταγωνισμού, αλλά καθιστά εντονότερη τη στρέβλωση, δεδομένου ότι η MobilCom επενδύει άμεσα στον τομέα της παροχής υπηρεσιών το προϊόν από την πώληση του μεριδίου Freenet.

(105)

Το πάγωμα των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων UMTS αποτελούσε οικονομική ανάγκη και ως εκ τούτου δεν μπορεί να θεωρηθεί ως αντισταθμιστικό μέτρο για τις στρεβλώσεις του ανταγωνισμού στον τομέα της κινητής τηλεφωνίας. Από την αποχώρηση της MobilCom επωφελούνται μόνο οι εναπομείναντες δικαιοδόχοι UMTS, οι οποίοι έχουν έναν λιγότερο άμεσο ανταγωνιστή.

(106)

Τέλος, η Talkline προτείνει κατάλογο πιθανόν μέτρων για την αντιστάθμιση των στρεβλώσεων του ανταγωνισμού που κατά τη γνώμη της έχουν προκληθεί. Τα εν λόγω μέτρα περιλαμβάνουν την αναλογική «πώληση» πελατών στους ανταγωνιστές, το κλείσιμο των ηλεκτρονικών καταστημάτων και άλλων άμεσων καναλιών και την απόσυρση της εταιρείας από τον τομέα UMTS ως φορέα παροχής υπηρεσιών (Enhanced Service Providing) για περιορισμένο χρονικό διάστημα.

(107)

Η Επιτροπή έλαβε επίσης παρατηρήσεις από έναν ακόμα ανταγωνιστή, ο οποίος αναπτύσσει επίσης δραστηριότητες απλού παροχέα υπηρεσιών χωρίς δική του διάρθρωση δικτύου.

(108)

Ο εν λόγω ανταγωνιστής είναι επίσης της άποψης ότι οι προσφερθείσες αντιπαροχές δεν επαρκούν για να περιοριστούν οι ικανότητες της MobilCom στον κύριο τομέα δραστηριοτήτων της, προκειμένου να αντισταθμιστούν οι στρεβλώσεις του ανταγωνισμού. Η MobilCom σκόπευε να επικεντρωθεί στους αποδοτικούς πελάτες στο μεσαίο και ανώτερο τμήμα της αγοράς. Ως εκ τούτου, η MobilCom θα παραμείνει παρούσα στην αγορά παρά τη μείωση των πελατών, δεδομένου ότι λόγω της επικέντρωσης σε προσοδοφόρους πελάτες είναι δυνατή η μείωση των εξόδων και η αύξηση του κύκλου εργασιών.

(109)

Στην παρούσα κατάσταση της αγοράς, που χαρακτηρίζεται από κορεσμό, χαμηλότερους μέσους κύκλους εργασιών ανά πελάτη και μειούμενα περιθώρια κέρδους, η επιχειρούμενη επανατοποθέτηση της MobilCom αποτελεί στόχο όλων των επιχειρήσεων, που ασχολούνται με την παροχή υπηρεσιών. Οι ενισχύσεις, που δεν διαθέτουν οι άμεσοι ανταγωνιστές της, χρησιμοποιούνται από την MobilCom ως ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην κατηγορία των πολύτιμων και δύσκολα κατακτήσιμων πελατών. Κατ' αυτόν τον τρόπο, η Γερμανία προώθησε την αναδιάρθρωση της MobilCom επιβαρύνοντας άμεσα τους ανταγωνιστές της, το οποίο είναι ανεπίτρεπτο χωρίς περαιτέρω αντισταθμιστικά μέτρα.

(110)

Απαντώντας στις παρατηρήσεις τρίτων, η Γερμανία δήλωσε όσον αφορά την αναγκαιότητα της δεύτερης ενίσχυσης, ότι τα ρευστά διαθέσιμα που θα ήταν απαραίτητα για τη συνέχιση της λειτουργίας της MobilCom είχαν εξαντληθεί ήδη στα μέσα του Νοεμβρίου 2002. Χωρίς τη χορήγηση του δανείου της κοινοπραξίας KfW, η MobilCom θα είχε ζητήσει αμέσως να κηρυχθεί σε κατάσταση αφερεγγυότητας. Σύμφωνα με εκτίμηση του διοικητικού συμβουλίου της MobilCom, εάν η εταιρεία είχε υποβάλει αίτηση αφερεγγυότητας, θα είχε απολέσει πολύ σύντομα σημαντικό μέρος των πελατών της. Κατ' αυτόν τον τρόπο θα ήταν αδύνατη η αναδιάρθρωση της MobilCom σε διαδικασία αφερεγγυότητας.

(111)

Επιπλέον, η Γερμανία δήλωσε ότι στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων διακανονισμού κατά το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Σεπτεμβρίου του 2002, η France Télécom κατέστησε επίσης σαφές ότι θα μπορούσε να αποδεσμεύσει τη MobilCom από τις υποχρεώσεις της σε σχέση με τον τομέα UMTS, μόνον εφόσον εξασφαλιζόταν ότι η MobilCom δεν θα έπρεπε να κηρυχθεί αφερέγγυα στο διάστημα στο οποίο θα ήταν δυνατή η έγερση αξιώσεων βάσει του σχετικού δικαίου. Ως εκ τούτου, η France Télécom ήδη από την αρχή των διαπραγματεύσεων ζήτησε, αφενός, γνωμοδότηση από εξωτερικό εμπειρογνώμονα όσον αφορά τις θετικές προβλέψεις για τη βιωσιμότητα των δύο τομέων δραστηριοτήτων που θα έμεναν στην MobilCom, και, αφετέρου, την ανάληψη δεσμεύσεων από τρίτους ότι θα εξασφαλίσουν τη χρηματοδότηση που απαιτεί μια επιτυχής εξυγίανση. Ως εκ τούτου, η χορήγηση του δανείου των 112 εκατ. ευρώ που χορήγησε για τον σκοπό αυτό η κοινοπραξία KfW ετέθη ως όρος της συμφωνίας διακανονισμού. Επιπλέον, η France Télécom ζήτησε οι απαραίτητες πιστώσεις να είναι διαθέσιμες τουλάχιστον για 18 μήνες. Κατά την άποψη της Γερμανίας, το αίτημα αυτό ικανοποιήθηκε θέτοντας ως χρονικό όριο για τις πιστώσεις και την εγγύηση την 20 Μαΐου 2004.

(112)

Η Γερμανία δήλωσε επίσης ότι η κρατική εγγύηση για τη χορήγηση του δανείου ήταν απαραίτητη. Η σύμβαση δανείου με την κοινοπραξία KfW υποχρέωνε την MobilCom να χορηγήσει όλες τις ασφάλειες που είχε στη διάθεσή της. Ωστόσο, αυτές δεν επαρκούσαν για να πείσουν την κοινοπραξία KfW να χορηγήσει τους απαραίτητους χρηματοοικονομικούς πόρους. Η κοινοπραξία των τραπεζών επέμενε, παρά τις έντονες προσπάθειες της ομοσπονδιακής κυβέρνησης για ανάληψη υψηλότερου ίδιου κινδύνου εκ μέρους των τραπεζών, να καλυφθεί το ποσό της πίστωσης σε ποσοστό 80 % με εγγύηση της ομοσπονδιακή κυβέρνησης και του ομόσπονδου κράτους του Schleswig-Holstein. Χωρίς την εν λόγω προστασία του δημοσίου έναντι του κινδύνου καμία από τις τράπεζες δεν θα ήταν διατεθειμένη να διαθέσει στην MobilCom χρηματοοικονομικούς πόρους, γεγονός που θα είχε οδηγήσει σε αφερεγγυότητα της MobilCom.

(113)

Όσον αφορά τον περιορισμό της ενίσχυσης στο ελάχιστο απαραίτητο, η Γερμανία ισχυρίστηκε ότι η MobilCom, στη σύμβαση του δανείου με την κοινοπραξία KfW, ανέλαβε τη δέσμευση να διαθέσει όλα τα ακαθάριστα έσοδα από την πώληση σημαντικών πάγιων ή/και χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων για την επιστροφή του δανείου και, κατ' αυτόν τον τρόπο, ταυτόχρονα της κρατικής εγγύησης. Επιπλέον, η MobilCom ανέλαβε τη δέσμευση να αρχίσει σύντομα την πώληση των τμημάτων του σταθερού δικτύου και διαδικτύου. Ως εκ τούτου. Η MobilCom άρχισε αμέσως τις διαδικασίες πώλησης, και των περιουσιακών στοιχείων UMTS, τις οποίες ολοκλήρωσε με τέτοια ταχύτητα και αποτελεσματικότητα ώστε μπόρεσε να εξοφλήσει πριν από τη λήξη τους τις υπόλοιπες πιστώσεις και κατ' αυτόν τον τρόπο να επιστρέψει τις κρατικές εγγυήσεις.

(114)

Με την πώληση των τμημάτων σταθερού δικτύου και των περιουσιακών στοιχείων UMTS, καθώς και αργότερα τη μεταβίβαση των μετοχών Millenium, η πίστωση μειωνόταν σταδιακά και τελικά μηδενίστηκε οριστικά μετά την πώληση συμμετοχής στη Freenet.de AG στις 17 Σεπτεμβρίου 2003. Ως εκ τούτου, η κρατική εγγύηση κάλυψε πραγματικά την πίστωση KfW μόνο κατά το ήμισυ περίπου της διάρκειάς της.

(115)

Η ταχύτερη εκμετάλλευση των περιουσιακών στοιχείων και επιστροφή των κρατικά εγγυημένων πιστώσεων δεν ήταν δυνατή. Αυτό ισχύει τόσο για την πώληση των τμημάτων σταθερού δικτύου που είχε συμφωνηθεί ήδη τον Μάρτιο του 2003 όσο και για τη μεταβίβαση των περιουσιακών στοιχείων UMTS που είχε συμφωνηθεί τον Μάιο του 2003, καθώς και για την πώληση μετοχών MobilCom από τον διαχειριστή Dr. Dieter Thoma που επιτράπηκε τον Απρίλιο του 2003. Έναντι του διαχειριστή η MobilCom δεν είχε κανένα διευθυντικό δικαίωμα, ο οποίος όμως, βάσει της σχετικής συμφωνίας κηδεμονίας με τον Gerhard Schmid και την Millenium, υποχρεούτο να εξασφαλίσει την υψηλότερη δυνατή τιμή πώλησης.

(116)

Αυτό όμως, σύμφωνα με τη Γερμανία, ίσχυε και για την πώληση των μετοχών Freenet. Σύμφωνα με τις διατάξεις του γερμανικού δικαίου περί ανωνύμων εταιρειών, το διοικητικό συμβούλιο υποχρεούτο, προστατεύοντας τα συμφέροντα της επιχείρησης και των μετόχων της, να παρεμποδίσει μια μεταβίβαση των στοιχείων του ενεργητικού της σε τιμή χαμηλότερη της αξίας τους. Η Γερμανία ισχυρίζεται, συγκεκριμένα, ότι την εποχή εκείνη η ταχεία μεταβίβαση της συμμετοχής θα ήταν δυνατή μόνο μέσω του χρηματιστηρίου. Η τότε χαμηλή χρηματιστηριακή τιμή της μετοχής Freenet ύψους περίπου 5 ευρώ (χρηματιστηριακή αξία του συνολικού μεριδίου: 68 εκατ. ευρώ) κατά πάσα πιθανότητα θα κατέρρεε σε περίπτωση ταχείας μεταβίβασης του 76,1 % των μετοχών Freenet. Επιπλέον, τα εποπτικά όργανα δεν θα συμφωνούσαν με τη μεταβίβαση τον Νοέμβριο του 2002, δεδομένου ότι η γενική συνέλευση της France Télécom δεν είχε ακόμη εγκρίνει τη συμφωνία διακανονισμού.

(117)

Η Γερμανία ισχυρίζεται ότι η MobilCom δεν είχε καμία άλλη δυνατότητα επιλογής προκειμένου να παραμείνει στην αγορά. Σε κάθε περίπτωση, η αφερεγγυότητά της θα απέβαινε προς το συμφέρον των ανταγωνιστών της, δεδομένου ότι η πελατεία της MobilCom θα στρεφόταν αμέσως προς αυτούς. Αλλά και μια διάλυση του ομίλου MobilCom λόγω αφερεγγυότητας δεν δικαιολογείτο κατά την άποψη της Γερμανίας. Αντίθετα, λόγοι ανταγωνισμού, υποδομής και αγοράς εργασίας συνηγορούσαν υπέρ της χορήγησης της κρατικής εγγύησης.

(118)

Εξάλλου, η Γερμανία εμμένει καταρχήν στην άποψή της ότι έχουν ήδη ληφθεί σημαντικά αντισταθμιστικά μέτρα, ιδίως με την πώληση του τομέα UMTS, την πώληση του σταθερού δικτύου, τη μείωση της πλειοψηφικής συμμετοχής της MobilCom στη Freenet.de AG σε απλή χρηματοοικονομική συμμετοχή και το κλείσιμο των εγκαταστάσεων Hallbergmoos και Karlstein. Ωστόσο, στο πλαίσιο των άμεσων συνομιλιών τον Ιανουάριο του 2004, η Επιτροπή εξέτασε από κοινού με τη Γερμανία το ενδεχόμενο πρόσθετων αντισταθμιστικών μέτρων, ιδίως το κλείσιμο των ηλεκτρονικών καταστημάτων MobilCom για χρονικό διάστημα επτά μηνών, με το οποίο η Γερμανία είχε καταρχήν συμφωνήσει. Ωστόσο, τον Απρίλιο του 2004 η Γερμανία ανακοίνωσε ότι δεν μπορεί να δεσμευτεί οριστικά όσον αφορά το κλείσιμο των ηλεκτρονικών καταστημάτων.

(119)

Σύμφωνα με το άρθρο 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ, ενισχύσεις που χορηγούνται από τα κράτη ή με κρατικούς πόρους και που νοθεύουν ή απειλούν να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό διά της ευνοϊκής μεταχειρίσεως ορισμένων επιχειρήσεων ή ορισμένων κλάδων παραγωγής είναι ασυμβίβαστες με την κοινή αγορά, κατά το μέτρο που επηρεάζουν τις μεταξύ κρατών μελών συναλλαγές, εκτός αν η συνθήκη ΕΚ ορίζει άλλους.

(120)

Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι η αίτηση της Γερμανίας με την οποία ζητήθηκε η έγκριση παράτασης των κρατικών εγγυήσεων για τις πιστώσεις μέχρι το 2007, καθίσταται άνευ αντικειμένου, δεδομένου ότι οι πιστώσεις αποπληρώθηκαν στις 22 Σεπτεμβρίου 2003 και οι πράξεις εγγύησης επιστράφηκαν στους παροχείς της εγγύησης. Κατά συνέπεια, η Επιτροπή δεν χρειάζεται να αποφασίσει για την εν λόγω αίτηση.

(121)

Στις 21 Ιανουαρίου 2003, η Επιτροπή ενέκρινε ως ενίσχυση διάσωσης την κρατική εγγύηση για πίστωση 50 εκατ. ευρώ βάσει των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών. Ως εκ τούτου, η εν λόγω ενίσχυση δεν χρειάζεται να εκτιμηθεί εκ νέου.

(122)

Όσον αφορά την κρατική εγγύηση κατά 80 % του δανείου των 112 εκατ. ευρώ που χορηγήθηκε στις 20 Νοεμβρίου, η Επιτροπή θεωρεί ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση πρόκειται για ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ.

(123)

Η εγγύηση χορηγήθηκε από το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Οικονομικών της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, καθώς και το Υπουργείο Οικονομίας, Τεχνολογίας και Μεταφορών του ομόσπονδου κράτους του Schleswig-Holstein, που αποτελούν κρατικές αρχές. Ως εκ τούτου, η εγγύηση θεωρείται κρατική.

(124)

Οι κρατικές εγγυήσεις εμπίπτουν εν γένει στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ, εφόσον επηρεάζονται οι συναλλαγές μεταξύ των κρατών μελών και δεν καταβάλλεται το ασφάλιστρο που ανταποκρίνεται στους όρους της αγοράς (15).

(125)

Η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι η προσαύξηση που καταβλήθηκε για την κρατική εγγύηση δεν ήταν η συνήθως προβλεπόμενη στην αγορά. Η Γερμανία ανακοίνωσε ότι η προσαύξηση την οποία έπρεπε να καταβάλει η MobilCom στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση για τη χορηγηθείσα εγγύηση ήταν 0,8 % ετησίως. Επιπλέον, έπρεπε να καταβάλει για κάθε εγγύηση τέλος αίτησης ύψους 25 000 ευρώ. Στο ομόσπονδο κράτος του Schleswig-Holstein καταβλήθηκε επίσης τέλος εγγύησης 1 % ετησίως και τέλος διεκπεραίωσης ύψους 25 564 ευρώ. Ωστόσο, η Γερμανία δεν παρείχε περαιτέρω στοιχεία για το κατά πόσον οι προσαυξήσεις ήταν ανάλογες του κινδύνου και οι συνήθως προβλεπόμενες στην αγορά. Επιπλέον, η Γερμανία συνεχίζει να θεωρεί την εγγύηση για το δεύτερο δάνειο ως ενίσχυση. Στο πλαίσιο αυτό και λαμβάνοντας υπόψη τη δυσχερή οικονομική κατάσταση στην οποία βρισκόταν η MobilCom, καθώς και το γεγονός ότι η επιχείρηση ήταν στο όριο της αφερεγγυότητας, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η αποζημίωση δεν αντανακλούσε τον κίνδυνο που ανέλαβαν η ομοσπονδιακή κυβέρνηση και το ομόσπονδο κράτος χορηγώντας την κρατική εγγύηση, και ότι κανένας ιδιώτης δεν θα χορηγούσε μια εγγύηση υπό αυτές τις συνθήκες.

(126)

Ως εκ τούτου, η εγγύηση εξασφάλισε στην MobilCom επιλεκτικό πλεονέκτημα, το οποίο δεν θα είχε η επιχείρηση υπό κανονικές συνθήκες αγοράς. Με την εγγύηση βελτιώθηκαν ιδιαίτερα οι δυνατότητες δανειοληψίας της επιχείρησης. Χάρη στην εγγύηση η επιχείρηση MobilCom, η οποία βρισκόταν σε κατάσταση χρηματοοικονομικής ανάγκης, μπόρεσε να εξασφαλίσει δάνειο υπό όρους, που δεν αντιστοιχούσαν στην πραγματική της χρηματοοικονομική κατάσταση ούτε στον κίνδυνο που αναλαμβάνει ο δανειστής δανειοδοτώντας επιχείρηση σε ανάλογη χρηματοοικονομική θέση χωρίς κρατική εγγύηση. Υπό φυσιολογικές συνθήκες αγοράς λίγες μόνο τράπεζες δεν θα προέβαιναν στη χορήγηση δανείου σε επιχείρηση, εφόσον η επιστροφή του κεφαλαίου ήταν εγγυημένη από το κράτος.

(127)

Επιπλέον, η εγγύηση μπορεί να επηρεάσει τον ανταγωνισμό και τις μεταξύ κρατών μελών συναλλαγές. Η MobilCom προσφέρει υπηρεσίες κινητής τηλεφωνίας GSM δεύτερης γενιάς σε ολόκληρη τη Γερμανία. Η εγγύηση που πρόσφερε η Γερμανία βελτίωσε τη θέση της MobilCom στον ανταγωνισμό και ενδέχεται κατ' αυτό τον τρόπο να επηρεάσει αρνητικά την ανταγωνιστικότητα άλλων εταιρειών παροχής υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας δεύτερης γενιάς. Η εγγύηση συνέβαλε επίσης στην ισχυροποίηση της θέσης της MobilCom σε κοινοτικό επίπεδο, δεδομένου ότι κατ' αυτόν τον τρόπο μειώνεται η δυνατότητα φορέων παροχής υπηρεσιών από άλλα κράτη μέλη να εισέλθουν ή να βελτιώσουν τη θέση τους στην αγορά της Γερμανίας. Η κοινοτική αγορά τηλεπικοινωνιών χαρακτηρίζεται από έντονο ανταγωνισμό μεταξύ των εταιρειών διαφόρων κρατών μελών. Πολλοί (υφιστάμενοι ή δυνητικοί) ανταγωνιστές της MobilCom στην παροχή υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας δεύτερης γενιάς είναι επιχειρήσεις, οι οποίες έχουν την έδρα τους σε άλλα κράτη μέλη (π.χ. O2, E-Plus, Vodafone D2, Talkline και Debitel).

(128)

Για τον λόγο αυτό, η χορηγηθείσα κρατική εγγύηση συνιστά κρατική ενίσχυση κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ.

(129)

Η ίδια η πίστωση, κατά την άποψη της Επιτροπής, δεν περιέχει κανένα στοιχείο ενίσχυσης πέραν της εγγύησης. Η εγγύηση αποτελεί ασφάλεια του δανείου σύμφωνα με τις απαιτήσεις της αγοράς. Το επιτόκιο με το οποίο χορηγήθηκε στην MobilCom το δάνειο των 112 εκατ. ευρώ (2,5 % ετησίως άνω του Euribor) ήταν ανάλογο των επιτοκίων για υγιείς επιχειρήσεις και δεν είναι κατώτερο των επιτοκίων αναφοράς της Επιτροπής (16).

(130)

Στο άρθρο 87 της συνθήκης ΕΚ προβλέπονται εξαιρέσεις από τη βασική αρχή του ασυμβίβαστου των κρατικών ενισχύσεων με την κοινή αγορά. Η εξαίρεση του άρθρου 87 παράγραφος 2 θα μπορούσε να αποτελέσει λόγο ώστε η εξεταζόμενη ενίσχυση να θεωρηθεί συμβιβάσιμη με την κοινή αγορά. Ωστόσο, η ενίσχυση δεν είναι κοινωνικού χαρακτήρα προς μεμονωμένους καταναλωτές [στοιχείο α)] ούτε προορίζεται για την επανόρθωση ζημιών που προκαλούνται από θεομηνίες ή άλλα έκτακτα γεγονότα [στοιχείο β)] και τέλος δεν χορηγείται για την οικονομία ορισμένων περιοχών της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας [στοιχείο γ)]. Το άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχεία α) και γ) της συνθήκης ΕΚ προβλέπει περαιτέρω εξαιρέσεις (περιφερειακού χαρακτήρα), οι οποίες ωστόσο δεν μπορούν να εφαρμοστούν στην προκειμένη περίπτωση, δεδομένου ότι η ενίσχυση προς την MobilCom δεν αφορά την ανάπτυξη ενός συγκεκριμένου οικονομικού τομέα. Το ίδιο ισχύει και για τις εξαιρέσεις του άρθρου 87 παράγραφος 3 στοιχεία β) και δ). Οι εν λόγω εξαιρέσεις αφορούν την προώθηση σημαντικών σχεδίων κοινού ευρωπαϊκού συμφέροντος, καθώς και την προώθηση του πολιτισμού και της διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς.

(131)

Ως εκ τούτου, απομένει η εξαίρεση του άρθρου 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συνθήκης ΕΚ και των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών που βασίζονται στο ίδιο άρθρο. Η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι δεν μπορούν να εφαρμοστούν άλλες κατευθυντήριες γραμμές της Κοινότητας, π.χ. όσον αφορά τις ενισχύσεις για έρευνα και ανάπτυξη, ΜΜΕ ή απασχόληση και εκπαίδευση. Εφόσον πληρούνται οι όροι των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών, μια ενίσχυση διάσωσης και αναδιάρθρωσης ενδέχεται να συμβάλλει στην ανάπτυξη οικονομικών δραστηριοτήτων χωρίς να επηρεάζει τις συναλλαγές (παράγραφος 20 των κοινοτικών κατευθυντηρίων γραμμών), και ως εκ τούτου μπορεί να θεωρηθεί ότι συμβιβάζεται με την κοινή αγορά.

(132)

Μετά από επισταμένη εξέταση η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η δεύτερη ενίσχυση, σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς της Γερμανίας και της αποδέκτριας επιχείρησης, συνιστά ενίσχυση αναδιάρθρωσης και όχι διάσωσης.

(133)

Σύμφωνα με τις κοινοτικές κατευθυντήριες γραμμές η ενίσχυση διάσωσης έχει από τη φύση της μεταβατικό χαρακτήρα· πρέπει να επιτρέπει τη συνέχιση των δραστηριοτήτων μιας προβληματικής επιχείρησης για όσο διάστημα αυτό είναι απαραίτητο για την επεξεργασία ενός σχεδίου αναδιάρθρωσης ή εκκαθάρισης· το ύψος της πρέπει να περιορίζεται στο ποσό που απαιτείται για τη διατήρηση των δραστηριοτήτων της επιχείρησης μέχρι την κατάρτιση σχεδίου αναδιάρθρωσης (π.χ. κάλυψη μισθολογικών εξόδων ή τρεχουσών προμηθειών).

(134)

Αντίθετα, μια αναδιάρθρωση στηρίζεται σε εφικτό, συγκροτημένο και διεξοδικό σχέδιο για την αποκατάσταση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας μιας επιχείρησης. Αυτό περιλαμβάνει, ιδίως, τα στοιχεία αναδιοργάνωσης και εξορθολογισμού των δραστηριοτήτων της επιχείρησης, το οποίο γενικά συνεπάγεται την εγκατάλειψη ζημιογόνων τομέων, καθώς και την αναδιάρθρωση δραστηριοτήτων, που μπορούν να καταστούν εκ νέου ανταγωνιστικές. Η λειτουργική αναδιάρθρωση πρέπει, κατά κανόνα, να συνοδεύεται από χρηματοοικονομική αναδιάρθρωση.

(135)

Η Επιτροπή είναι της άποψης ότι η δεύτερη εγγύηση δεν πληροί τους όρους για να θεωρηθεί ενίσχυση διάσωσης. Το κρατικά εγγυημένο δάνειο δεν χρησιμοποιήθηκε για την αποκλειστική χρηματοδότηση των τρεχόντων εξόδων, συμπεριλαμβανομένων των συνήθων βελτιώσεων με στόχο να καταστεί δυνατή η συνέχιση των δραστηριοτήτων της επιχείρησης για περιορισμένο χρονικό διάστημα μέχρι την κατάρτιση σχεδίου αναδιάρθρωσης.

(136)

Σύμφωνα με δηλώσεις της Γερμανίας, η κρατικά εγγυηθείσα πίστωση των 112 εκατ. ευρώ (88,3 εκατ. ευρώ), θα επέτρεπε στην MobilCom να αναλάβει μια σειρά μέτρων αναδιοργάνωσης στο ζημιογόνο τομέα της παροχής υπηρεσιών. Είναι σαφές ότι η δέσμη μέτρων αποσκοπούσε στην οριστική εξάλειψη των αιτιών για τις μόνιμες ζημίες στον εν λόγω τομέα.

(137)

Συγκεκριμένα, με το κρατικά εγγυηθέν δάνειο χρηματοδοτήθηκε η άμεση κατάργηση 850 θέσεων εργασίας πλήρους απασχόλησης στον τομέα της παροχής υπηρεσιών, αντιμετωπίζοντας κατ' αυτόν τον τρόπο το πρόβλημα της υψηλής έντασης προσωπικού, που στο σχέδιο αναδιάρθρωσης προσδιορίζεται ως κύρια αιτία ζημιών στο συγκεκριμένο τομέα.

(138)

Μια άλλη κατηγορία εξόδων περιελάμβανε την καταγγελία ή/και ακύρωση μη προσοδοφόρων συμβάσεων και τη μετακίνηση των νεοαποκτηθέντων πελατών ενόψει του ίδιου δικτύου UMTS σε τιμές που ενδείκνυνται για φορείς παροχής υπηρεσιών. Με την εν λόγω εκκαθάριση της πελατειακής βάσης και την αναδιοργάνωση των τιμών, η εταιρεία είχε σκοπό να δημιουργήσει μακροπρόθεσμα αποδοτικές πελατειακές σχέσεις και να σταματήσει οριστικά την υποβάθμιση των περιθωρίων ακαθάριστου κέρδους.

(139)

Κλείνοντας τις εγκαταστάσεις Karlstein και Hallbergmoos, που εντάχθηκαν στον όμιλο MobilCom με την εξαγορά των εταιρειών D-Plus Telecommunications GmbH (Karlstein) και Cellway Kommunikationsdienste (Hallbergmoos), και συγκεντρώνοντας όλη τη διάρθρωση πωλήσεων και παροχής υπηρεσιών μετά την πώληση στην έδρα της επιχείρησης στο Büdelsdorf και στη θέση Erfurt, η MobilCom, σύμφωνα με δηλώσεις της, πραγματοποίησε τις απαραίτητες προσαρμογές, τις οποίες είχε παραμελήσει στο παρελθόν λόγω της επικέντρωσης στην ανάπτυξη των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων UMTS.

(140)

Ως εκ τούτου, καθίσταται σαφές για την Επιτροπή ότι η δέσμη μέτρων, που χρηματοδοτήθηκε με την κρατικά εγγυηθείσα πίστωση, έχει διαρθρωτικές κυρίως επιπτώσεις στην εξασφάλιση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας του τομέα παροχής υπηρεσιών και της επιχείρησης, και δεν χρησιμοποιήθηκε αποκλειστικά για τη συνέχιση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων της επιχείρησης μέχρι την κατάρτιση σχεδίου αναδιάρθρωση. Τα διαρθρωτικά μέτρα δεν μπορούν να χρηματοδοτηθούν με ενίσχυση διάσωσης. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η δεύτερη εγγύηση αποτελεί ενίσχυση αναδιάρθρωσης κατά την έννοια των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών.

(141)

Η Επιτροπή καταλήγει επίσης στο συμπέρασμα ότι τα μέτρα στον τομέα παροχής υπηρεσιών βασίστηκαν σε εφικτό σχέδιο για την αποκατάσταση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας της επιχείρησης. Κατ' αυτόν τον τρόπο η Επιτροπή απορρίπτει κατηγορηματικά την αντίρρηση της Γερμανίας ότι όταν εγκρίθηκε η κρατικά εγγυηθείσα πίστωση τον Νοέμβριο του 2002 δεν είχε ακόμη υποβληθεί σχέδιο αναδιάρθρωσης.

(142)

Ήδη τον Σεπτέμβριο του 2002 το διοικητικό συμβούλιο σε συνεννόηση με το εποπτικό συμβούλιο είχε αποφασίσει τα ουσιαστικά σημεία της στρατηγικής εξυγίανσης (17). Στο πλαίσιο αυτό, η MobilCom δεν είχε καμία αμφιβολία ότι το σχέδιο UMTS δεν ήταν εφικτό χωρίς τη συμμετοχή της France Télécom και ότι ως εκ τούτου έπρεπε να εγκαταλειφθεί.

(143)

Επιπλέον, το διοικητικό συμβούλιο πρότεινε ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα εξυγίανσης για τον τομέα παροχής υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας, το οποίο ήδη προέβλεπε ως κύρια στοιχεία την κατάργηση 850 θέσεων εργασίας πλήρους απασχόλησης στον κύριο τομέα επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, τη συγκέντρωση των δραστηριοτήτων πώλησης και παροχής υπηρεσιών μετά την πώληση, που μέχρι τότε ήταν διασκορπισμένες σε πέντε σημεία, στην έδρα της επιχείρησης στο Büdelsdorf και στο Erfurt, καθώς και τη μείωση των εξόδων για την απόκτηση πελατών, μεταξύ άλλων, κλείνοντας τα μη προσοδοφόρα καταστήματα MobilCom.

(144)

Το εν λόγω πρόγραμμα εξυγίανσης το οποίο στον πυρήνα του είναι ίδιο με το σχέδιο αναδιάρθρωσης που υποβλήθηκε στην Επιτροπή τον Μάρτιο του 2003, ελέγχθηκε από την εταιρεία ελέγχου και λογιστικής οργάνωσης Deloitte & Touche. Στην εκτίμηση της 25 Οκτωβρίου 2002 η Deloitte & Touche κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, δεδομένου του ελάχιστου χρόνου που είχε στη διάθεσή της και της φύσης του αντικειμένου, δεν μπορούσε να λάβει οριστικά θέση εάν το σχέδιο αναδιάρθρωσης του ομίλου MobilCom «περιλαμβάνει πλήρως όλα τα αδύνατα σημεία». Ωστόσο, τα «σημαντικότερα αδύνατα σημεία» ελήφθησαν υπόψη και αναφέρονται στην έκθεση. Ως αποτέλεσμα, τα μέτρα που αναφέρονται στο σχέδιο αναδιάρθρωσης θεωρούνται συνολικά κατάλληλα για να αντιμετωπιστούν τα μέχρι στιγμής αδύνατα σημεία και να επιτρέψουν στον όμιλο MobilCom να επιτύχει θετικά αποτελέσματα σε διάστημα ενός έως δύο ετών.

(145)

Η Επιτροπή θεωρεί ότι κατ' αυτόν τον τρόπο αποδεικνύεται επαρκώς ότι το αργότερο τον Νοέμβριο του 2002 υπήρχε ένα τελικό σχέδιο για την εξυγίανση της επιχείρησης, το οποίο όχι μόνο αποτελούσε τη βάση για την απόφαση της κοινοπραξίας KfW να χορηγήσει τις πιστώσεις, αλλά και τη βάση των μέτρων που δρομολογήθηκαν τον Νοέμβριο για την αναδιοργάνωση του τομέα παροχής υπηρεσιών. Σε αυτό δεν αντίκειται το γεγονός ότι η France Télécom δεν είχε ακόμη εγκρίνει οριστικά τη συμφωνία διακανονισμού. Σε περίπτωση που δεν είχε τεθεί σε ισχύ η συμφωνία διακανονισμού, η MobilCom είχε ζητήσει δίχως άλλο να κηρυχθεί σε κατάσταση αφερεγγυότητας. Η εκτίμηση των προοπτικών εξυγίανσης της εταιρείας βασίστηκε στη δυνατότητα διαγραφής του μεγαλύτερου μέρους των χρεών της, το οποίο προϋπέθετε η σύναψη έγκυρης συμφωνίας. Κατά συνέπεια, η MobilCom άρχισε αμέσως την εφαρμογή των μέτρων χωρίς να περιμένει την οριστική έγκριση της γενικής συνέλευσης της France Télécom.

(146)

Καθοριστικό επίσης ρόλο για την εκτίμηση της δεύτερης ενίσχυσης ως ενίσχυσης αναδιάρθρωσης από την Επιτροπή έπαιξε το γεγονός ότι όταν χορηγήθηκε το κρατικά εγγυηθέν δάνειο είχε διάρκεια 18 μηνών έως τις 20 Μαΐου 2004. Η εγγύηση χορηγήθηκε έως τις 15 Μαρτίου 2003. Ωστόσο, το χρονικό αυτό διάστημα θα παρατεινόταν αυτόματα, εάν υποβαλλόταν στην Επιτροπή σχέδιο αναδιάρθρωσης πριν από τη λήξη της εν λόγω προθεσμίας. Σύμφωνα με την παράγραφο 23 των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών, οι ενισχύσεις διάσωσης υπό τη μορφή εγγυήσεων δανείων πρέπει να συνδέονται με δάνεια, η περίοδος αποπληρωμής των οποίων δεν υπερβαίνει τους δώδεκα μήνες από την καταβολή της τελευταίας δόσης τους στην επιχείρηση. Αυτό δεν συνέβη στην προκειμένη περίπτωση.

(147)

Συμπερασματικά, η δεύτερη ενίσχυση αποτελεί ενίσχυση αναδιάρθρωσης, την οποία η Επιτροπή μπορεί να εγκρίνει μόνο εφόσον πληρούνται οι όροι των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών.

(148)

Κατά την έννοια των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών, μια επιχείρηση είναι «προβληματική», εφόσον δεν είναι ικανή, με δικούς της οικονομικούς πόρους ή με τους πόρους που είναι πρόθυμοι να συνεισφέρουν οι ιδιοκτήτες/μέτοχοι της και οι πιστωτές της, να ανακόψει τη ζημιογόνο πορεία της, η οποία θα την οδηγήσει, ελλείψει εξωτερικής παρέμβασης από το κράτος, προς μια σχεδόν βέβαιη οικονομική εξαφάνιση μακρυπρόθεσμα ή μεσοπρόθεσμα (παράγραφος 4 των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών). Μεταξύ των τυπικών συμπτωμάτων προβληματικής επιχείρησης είναι ιδίως οι χρόνιες ζημίες, η μειωμένη ταμειακή ροή καθώς και η εξασθένιση ή εξαφάνιση της αξίας του καθαρού ενεργητικού και καταστάσεις, στις οποίες η επιχείρηση δεν είναι σε θέση να εξασφαλίσει την ανάκαμψή της με δικούς της πόρους ή με την εξασφάλιση κεφαλαίων από τους μετόχους ή τους πιστωτές της. (παράγραφος 6 των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών).

(149)

Η υπαναχώρηση της France Télécom από τη χρηματοδότηση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων UMTS ισοδυναμούσε με τη ρευστοποίηση όλων των εταιρικών πόρων της MobilCom.

(150)

Κατά το τρίτο τρίμηνο του 2002 ο όμιλος MobilCom υπέστη ζημία πριν τους φόρους και τους τόκους (EBIT) ύψους 2,9 δισεκατ. ευρώ, ενώ οι ίδιοι πόροι ανήλθαν σε 606,7 εκατ. ευρώ (2001: 3,769 δισεκατ. ευρώ)· ο κίνδυνος να καταστεί η εταιρεία αφερέγγυα τον Σεπτέμβριο του 2002 ήταν δυνατόν να αποφευχθεί μόνον με το κρατικά εγγυημένο δάνειο ρευστών διαθέσιμων της KfW ύψους 50 εκατ. ευρώ.

(151)

Παρά την επιτυχή σύναψη της συμφωνίας διακανονισμού, βάσει της οποίας η France Télécom αναλάμβανε υποχρεώσεις UMTS ποσού συνολικού ύψους 6,9 δισεκατ. ευρώ προσαυξημένου με τους φόρους, η ζημία του ομίλου κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2002 ανήλθε σε 289 εκατ. ευρώ και κατ' αυτόν τον τρόπο συνέχισε να υπερβαίνει σημαντικά τα αρνητικά αποτελέσματα του ομίλου πριν την κρίση (δεύτερο τρίμηνο 2002: - 172,8 εκατ. ευρώ· πρώτο τρίμηνο 2002: - 116,4 εκατ. ευρώ· τέταρτο τρίμηνο 2001: - 91,9 εκατ. ευρώ).

(152)

Από τα στοιχεία ρευστότητας που έχει στη διάθεσή της η Επιτροπή συμπεραίνει ότι η αρνητική εξέλιξη της ταμειακής ροής του ομίλου MobilCom ήταν αδύνατον να σταματήσει οριστικά τον Νοέμβριο του 2002. Ήδη τον Σεπτέμβριο του 2002 τα ρευστά διαθέσιμα είχαν ήδη εξαντληθεί. Μέσω της ενίσχυσης διάσωσης ήταν δυνατή μόνο η βραχυπρόθεσμη κάλυψη των τρεχουσών αναγκών ρευστότητας προκειμένου να απομακρυνθεί η άμεση απειλή αφερεγγυότητας..

(153)

Η Γερμανία εξήγησε επιπλέον ότι αν δεν είχαν ληφθεί τα μέτρα αναδιοργάνωσης του σχεδίου αναδιάρθρωσης τον Μάρτιο του 2003 η τρέχουσα ζημία της εταιρείας θα ήταν κατά 110 εκατ. ευρώ υψηλότερη. Η ζημία, σύμφωνα με δηλώσεις της Γερμανίας, δεν θα ήταν πλέον δυνατό να χρηματοδοτηθεί τραπεζικά.

(154)

Η Επιτροπή καταλήγει επίσης στο συμπέρασμα ότι τον Νοέμβριο του 2002 η MobilCom δεν ήταν σε θέση να καλύψει τις τότε χρηματοδοτικές ανάγκες της με διαθέσιμους πόρους.

(155)

Όπως ήδη αναφέρθηκε, την εποχή εκείνη δεν υπήρχαν πλέον ρευστά διαθέσιμα. Βάσει των πληροφοριών που διαθέτει η Επιτροπή, πρέπει επίσης να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η (μερική) μεταβίβαση της συμμετοχής Freenet που προβλέπεται στο σχέδιο αναδιάρθρωσης για την εξόφληση της κρατικά εγγυηθείσας πίστωσης και που τελικά πραγματοποιήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2003, δεν θα ήταν δυνατή βραχυπρόθεσμα.

(156)

Η Γερμανία εξήγησε πειστικά ότι πριν από τη σύναψη της συμφωνίας διακανονισμού τον Νοέμβριο του 2002 η πώληση της συμμετοχής Freenet δεν ήταν δυνατή λόγω των υφισταμένων υποχρεώσεων έναντι των πιστωτριών τραπεζών στο πλαίσιο του σχεδίου UMTS. Μια πώληση δεν θα ήταν δυνατή χωρίς την έγκριση των πιστωτριών τραπεζών, στις οποίες ήταν ακόμη τότε υποθηκευμένη η συμμετοχή Freenet. Δεδομένων των υψηλών χρεών στον τομέα UMTS, οι πιστώτριες τράπεζες δεν θα είχαν συμφωνήσει για την εν λόγω μεταβίβαση. Επιπλέον, τα έσοδα θα είχαν χρησιμοποιηθεί αποκλειστικά για την επιστροφή των υφιστάμενων υποχρεώσεων έναντι των τραπεζών από το σχέδιο UMTS.

(157)

Η Επιτροπή δεν διαθέτει κανένα στοιχείο που να αποδεικνύει ότι κατά τη διάρκεια της έντονης κρίσης το τρίτο και τέταρτο τρίμηνο του 2002 υπήρχαν επενδυτές που θα ενδιαφέρονταν να αναλάβουν μερίδια στη MobilCom AG. Ως εκ τούτου, η MobilCom δεν είχε ούτε αυτή τη δυνατότητα για την εξεύρεση πόρων.

(158)

Επιπλέον, η Γερμανία απέδειξε επαρκώς ότι οι τράπεζες της κοινοπραξίας δεν θα είχαν χορηγήσει την πίστωση των 112 εκατ. ευρώ χωρίς την κρατική εγγύηση, δεδομένου ο κίνδυνος μη εκπλήρωσης υποχρεώσεων είχε θεωρηθεί υψηλός και ιδίως διότι δεν ήταν δυνατό να παρασχεθούν σε ικανοποιητικό βαθμό οι συνήθεις για τα τραπεζικά δεδομένα ασφάλειες.

(159)

Η Γερμανία υπέβαλε σχετικά, μεταξύ άλλων, τις παρατηρήσεις της επικεφαλής της κοινοπραξίας KfW της 1η Ιουνίου 2003 όπου εξετάζεται η αξία των πρόσθετων ασφαλειών που χορηγήθηκαν για την πίστωση των 112 εκατ. ευρώ. Στη σύμβαση για την πίστωση των 112 εκατ. ευρώ, η MobilCom ανέλαβε, μεταξύ άλλων, την υποχρέωση να υποθηκεύσει όλα τα μερίδιά της στο σύνολο των θυγατρικών και ελεγχουσών εταιρειών της MobilCom AG ή/και της MobilCom Holding GmbH, συμπεριλαμβανομένης της συμμετοχής στη Freenet.de AG, και να εκχωρήσει όλες τις απαιτήσεις της έναντι της Millenium GmbH καθώς και του πρώην διοικητή Gerhard Schmid ύψους 71 εκατ. ευρώ. Επιπλέον, η επιχείρηση έπρεπε να μεταβιβάσει όλες τις συνήθεις για τα τραπεζικά δεδομένα ασφάλειες που διέθετε.

(160)

Η αξία της συμμετοχής Freenet, η οποία ήδη τον Δεκέμβριο του 2002 είχε υποθηκευτεί, σύμφωνα με δηλώσεις της KfW δεν ήταν δυνατόν να εκτιμηθεί λόγω της ισχυρής αστάθειας των μετοχών.

(161)

Οι απαιτήσεις έναντι του Gerhard Schmid και της Millenium GmbH, που εκχωρήθηκαν στην κοινοπραξία τραπεζών, θα ικανοποιούντο με την πώληση των μετοχών στην MobilCom AG από τον διαχειριστή καθηγητή Dr. Dieter Thoma έως τις 31 Δεκεμβρίου 2003. Η εκτίμηση της εν λόγω ασφάλειας βασιζόταν στη χρηματιστηριακή τιμή της μετοχής MobilCom. Δεδομένου ότι η χρηματιστηριακή τιμή της μετοχής εξαρτιόταν από την αξιοπιστία της MobilCom, η KfW, σύμφωνα με δηλώσεις της Γερμανίας, δεν αναγνώρισε στην εν λόγω ασφάλεια καμία ασφαλιστική αξία σύμφωνα με τις τραπεζικές βασικές αρχές.

(162)

Κατά τη στιγμή χορήγησης του δανείου δεν υπήρχαν ακόμη διαθέσιμες άλλες ασφάλειες, όπως για παράδειγμα η αργότερα εκχωρηθείσα απαίτηση όσον αφορά την τιμή αγοράς έναντι της Freenet.de AG από τη μεταβίβαση των τμημάτων σταθερού δικτύου ύψους 35 εκατ. ευρώ.

(163)

Ως εκ τούτου, η Επιτροπή πρέπει να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η χορήγηση της κατά 80 % εγγύησης εκ μέρους της ομοσπονδιακής κυβέρνησης και του ομόσπονδου κράτους ήταν απαραίτητη για τη χορήγηση από τις τράπεζες πίστωσης 112 εκατ. ευρώ.

(164)

Συμπερασματικά, η Επιτροπή διαπιστώνει ότι η επιχείρηση κατά τη στιγμή της χορήγησης της δεύτερης ενίσχυσης δεν ήταν ικανή, με δικούς της οικονομικούς πόρους ή με πόρους που θα ήταν πρόθυμοι να συνεισφέρουν οι ιδιοκτήτες/μέτοχοί της και οι πιστωτές της να εξυγιανθεί χωρίς παρέμβαση από το κράτος. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θεωρεί επαρκώς αποδεδειγμένο το γεγονός ότι η MobilCom ήδη τον Νοέμβριο του 2002 αποτελούσε προβληματική επιχείρηση κατά την έννοια των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών.

(165)

Σύμφωνα με την παράγραφο 30 και εξής των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών, η χορήγηση ενίσχυσης αναδιάρθρωσης προϋποθέτει την εφαρμογή σχεδίου αναδιάρθρωσης το οποίο, για κάθε μεμονωμένη ενίσχυση, επικυρώνεται από την Επιτροπή και υποβάλλεται σε εξέταση προκειμένου να διαπιστωθεί εάν είναι κατάλληλο να αποκαταστήσει τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα.

(166)

Κατά την άποψη της Επιτροπής μετά την επιτυχή σύναψη της συμφωνίας διακανονισμού με την France Télécom δεν υπήρχαν αμφιβολίες σχετικά με την ικανότητα εξυγίανσης του ομίλου MobilCom. Το λεπτομερές σχέδιο αναδιάρθρωσης, το οποίο υποβλήθηκε στην Επιτροπή τον Μάρτιο του 2003, περιελάμβανε διεξοδική ανάλυση των διαρθρωτικών ελλείψεων που θεωρήθηκαν υπεύθυνες για τα προβλήματα, καθώς και διεξοδικό κατάλογο μέτρων για την εξάλειψη των αδυναμιών που διεγνώσθησαν. Βάσει προβλέψεων όσον αφορά το λογαριασμό κερδών και ζημιών έως το τέλος του 2007, καθώς και ανάλυση διαφόρων σεναρίων και του κινδύνου, η Επιτροπή μπόρεσε οριστικά να διαπιστώσει ότι τα προτεινόμενα μέτρα αναδιάρθρωσης ήταν εφικτά, ολοκληρωμένα και ουσιαστικά κατάλληλα προκειμένου να αποκαταστήσουν τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα της MobilCom.

(167)

Η Deloitte & Touche εκτίμησε επίσης το σχέδιο αναδιάρθρωσης για λογαριασμό της MobilCom και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι αυτό συμφωνεί με τις εκτιμήσεις της εταιρείας ελέγχου που περιλαμβάνονται στην έκθεση της 25 Οκτωβρίου 2002, καθώς και με τη μηνιαία έκθεσή της όσον αφορά τη διαδικασία εξυγίανσης.

(168)

Η εν λόγω εκ των υστέρων εκτίμηση επιβεβαιώνεται επίσης από τις πραγματικές εξελίξεις. Ήδη το δεύτερο τρίμηνο του 2003 (για πρώτη φορά μετά από έντεκα τρίμηνα) η MobilCom παρουσίασε πάλι κέρδη στον τομέα παροχής υπηρεσιών και μπόρεσε να αποπληρώσει πλήρως τα χρέη της με τη μεταβίβαση των μεριδίων Freenet τον Σεπτέμβριο του 2003.

(169)

Σύμφωνα με την παράγραφο 40 των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών, το ύψος και η ένταση της ενίσχυσης πρέπει να περιορίζονται στο ελάχιστο απαραίτητο που θα επιτρέψει την αναδιάρθρωση της επιχείρησης. Ως εκ τούτου, πρέπει οι αποδέκτες της ενίσχυσης να συμβάλουν σημαντικά στο σχέδιο αναδιάρθρωσης με δικούς τους πόρους, περιλαμβανομένης της πώλησης του ενεργητικού, εφόσον δεν είναι απαραίτητο για την επιβίωση της επιχείρησης, ή με εξωτερική χρηματοδότηση που θα λάβουν υπό τους όρους της αγοράς.

(170)

Σύμφωνα με την άποψη της Επιτροπής, η Γερμανία απέδειξε επαρκώς ότι η εξεταζόμενη ενίσχυση αναδιάρθρωσης με τη μορφή κρατικής εγγύησης για την πίστωση των 112 εκατ. ευρώ περιορίζεται στο ελάχιστο απαραίτητο για την αναδιάρθρωση με βάση τους διαθέσιμους χρηματοοικονομικούς πόρους της επιχείρησης, των μετόχων της ή του εμπορικού ομίλου στον οποίο αυτή ανήκει. Στη διάρκεια της φάσης αναδιάρθρωσης, η MobilCom δεν προέβη σε πρόσθετες εξαγορές ούτε νέες επενδύσεις, οι οποίες δεν θα ήταν απολύτως απαραίτητες για την αποκατάσταση της μακροπρόθεσμης βιωσιμότητας. Ωστόσο, η Επιτροπή κρίνει απαραίτητο να θέσει συγκεκριμένους όρους για την έγκριση της ενίσχυσης, προκειμένου να προληφθούν αδικαιολόγητες στρεβλώσεις του ανταγωνισμού (βλέπε αιτιολογικές σκέψεις 176 έως 189).

(171)

Όσον αφορά τη διάρκεια του κρατικά εγγυηθέντος δανείου, η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη της ότι, σύμφωνα με δηλώσεις της Γερμανίας, η France Télécom για να προβεί στην ουσιαστική για την MobilCom ανάληψη των υποχρεώσεών της από τις επιχειρηματικές δραστηριότητες UMTS, είχε θέσει ως όρο η διάρκεια της κρατικά εγγυημένης πίστωσης αναδιάρθρωσης να είναι τουλάχιστον 18 μήνες. Κατ' αυτόν τον τρόπο, μια μικρότερη διάρκεια δεν θα ήταν εφικτή χωρίς να τεθεί σε κίνδυνο η σύναψη της συμφωνίας διακανονισμού. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θεωρεί ότι ο όρος σχετικά με τον περιορισμό της ενίσχυσης στο ελάχιστο απαραίτητο πληρείται.

(172)

Όσον αφορά τη συμβολή των αποδεκτών της ενίσχυσης στην αναδιάρθρωση, η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη της ότι η κρατική εγγύηση κάλυπτε μόνο το 80 % του εγγυημένου ποσού της πίστωσης. Τον κίνδυνο όσον αφορά το υπόλοιπο 20 % ανέλαβαν η επιχείρηση και οι τράπεζες. Επιπλέον, η MobilCom συνέβαλε στη χρηματοδότηση της αναδιάρθρωσης με τη μεταβίβαση στοιχείων του ενεργητικού της, όπως προβλεπόταν ήδη στο σχέδιο αναδιάρθρωσης. Ως εκ τούτου, οι πρώτες δόσεις από την επιτυχή μεταβίβαση του σταθερού δικτύου στη Freenet ύψους 35 εκατ. ευρώ το Μάρτιο του 2003, χρησιμοποιήθηκαν για την επιστροφή των πιστώσεων. Το υπόλοιπο της πίστωσης επιστράφηκε πλήρως σε διάστημα μικρότερο του ενός έτους από τα έσοδα της πώλησης του 20 % των μετοχών στη Freenet.

(173)

Βάσει των στοιχείων αυτών και λαμβάνοντας υπόψη ότι η ενίσχυση συνιστούσε εγγύηση δανείου και όχι μη επιστρεπτέα επιχορήγηση, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η MobilCom συνέβαλε επαρκώς στο σχέδιο αναδιάρθρωσης με δικούς της πόρους κατά την έννοια της παραγράφου 40 των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών και ότι η ενίσχυση είχε μειωθεί στο ελάχιστο απαραίτητο.

(174)

Σύμφωνα με την παράγραφο 35 και εξής των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών πρέπει να ληφθούν μέτρα για τον περιορισμό, στο μέτρο του δυνατού, των δυσμενών συνεπειών που θα έχει η ενίσχυση για τους ανταγωνιστές. Αυτό σημαίνει, συνήθως, περιορισμό ή μείωση της παρουσίας της επιχείρησης στην αγορά ή στις αγορές στις οποίες δραστηριοποιείται, που πρέπει να είναι ανάλογη με τις στρεβλωτικές επιπτώσεις που έχει η ενίσχυση, και ιδίως με το σχετικό βάρος της επιχείρησης στην αγορά ή στις αγορές της.

(175)

Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι η MobilCom χρησιμοποίησε τη χορηγηθείσα ενίσχυση όπως προβλέπεται στο σχέδιο αναδιάρθρωσης μόνο για την εξυγίανση του τομέα κινητής τηλεφωνίας/παροχής υπηρεσιών. Ως εκ τούτου, οι επιπτώσεις της ενίσχυσης αφορούν κατά κύριο λόγο την αγορά κινητής τηλεφωνίας. Σύμφωνα με εκτίμηση της Επιτροπής, οι αγορές σταθερού δικτύου, φωνητικής τηλεφωνίας καθώς και υπηρεσιών Διαδικτύου, στις οποίες θα συνεχίσει να δραστηριοποιείται η MobilCom μέσω της συμμετοχής της στην Freenet.de AG δεν θίγονται αισθητά.

(176)

Ως εκ τούτου, η Επιτροπή θα εξετάσει στη συνέχεια εάν η ενίσχυση είχε δυσμενείς συνέπειες για τους ανταγωνιστές της MobilCom στον τομέα της κινητής τηλεφωνίας και οδήγησε σε στρεβλώσεις του ανταγωνισμού που καθιστούν απαραίτητη τη λήψη αντισταθμιστικών μέτρων.

(177)

Εάν ληφθεί υπόψη η συνολική αγορά υπηρεσιών κινητής τηλεφωνίας, η MobilCom με συνολικό μερίδιο αγοράς 8 % πριν και περίπου 6 % μετά την αναδιάρθρωση του ομίλου ανήκει στους μικρότερους παροχείς υπηρεσιών. Επιπλέον επισημαίνεται ότι η ενίσχυση που χορηγήθηκε στη MobilCom δεν συνίστατο σε επιχορήγηση αλλά σε εγγύηση πίστωσης. Η εγγυηθείσα πίστωση είχε ήδη επιστραφεί πλήρως στις 20 Σεπτεμβρίου 2000, ήτοι μόνον δέκα μήνες μετά τη χορήγηση της πίστωσης τον Νοέμβριο του 2002.

(178)

Από την άλλη πλευρά, η MobilCom κατά την περίοδο πριν από την κρίση του 2002 ακολουθούσε μια επιθετική επεκτατική στρατηγική όσον αφορά τις τιμές, η οποία είχε ως αποκλειστικό στόχο την ανάπτυξη στον τομέα κινητής τηλεφωνίας/παροχής υπηρεσιών σε βάρος της αποδοτικότητας. Η επικέντρωση της MobilCom στην καθαρή αύξηση του μεριδίου αγοράς της θα πρέπει επίσης να εκτιμηθεί βάσει της σχεδιαζόμενης επέκτασης του δικτύου της MobilCom στον τομέα UMTS, δεδομένου ότι οι φορείς εκμετάλλευσης δικτύου επιτυγχάνουν στις πελατειακές τους σχέσεις υψηλότερα περιθώρια κέρδους από ό, τι οι απλοί παροχείς υπηρεσιών.

(179)

Επικεντρώνοντας τις δραστηριότητές της στον τομέα UMTS και προσπαθώντας να καθιερωθεί ως φορέας εκμετάλλευσης UMTS, η MobilCom ανέλαβε υψηλό κίνδυνο. Τελικά, η εν λόγω επιχειρηματική στρατηγική απέτυχε, όπως αποδεικνύουν τα προβλήματα της MobilCom κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2002. Για το λόγο αυτό, η MobilCom αποσύρθηκε ως φορέας εκμετάλλευσης δικτύου από τον τομέα UMTS και αναπροσανατόλισε την επιχειρηματική στρατηγική της με σκοπό να διατηρήσει ήδη υπάρχοντες αποδοτικούς πελάτες και να αυξήσει τους μέσους μηνιαίους κύκλους εργασιών της.

(180)

Ωστόσο, χάρη στη χορηγηθείσα ενίσχυση η MobilCom δεν έπρεπε να επωμιστεί μόνη της τις αρνητικές συνέπειες της επικίνδυνης στρατηγικής της, ενώ συνεχίζει να επωφελείται των θετικών επιπτώσεων, όπως για παράδειγμα τη δυνατότητα να καταφεύγει σε μια ευρύτερη πελατειακή βάση στο διάστημα της εκκαθάρισης του χαρτοφυλακίου πελατών της. Ως εκ τούτου, η ενίσχυση απέφερε στην MobilCom σαφές πλεονέκτημα σε σχέση με τους ανταγωνιστές της.

(181)

Επιπλέον, η MobilCom ανέφερε ότι χωρίς την κρατική ενίσχυση θα είχε ζητήσει να κηρυχθεί σε κατάσταση αφερεγγυότητας, γεγονός που πιθανώς θα συνεπαγόταν απώλεια μεγάλου μέρους των πελατών της. Αντίθετα, χάρη στην ενίσχυση η επιχείρηση όχι μόνο μπόρεσε να συνεχίσει τις δραστηριότητές της αλλά και να αναδιοργανωθεί, να αναπροσανατολίσει τη στρατηγική εμπορίας της, να απαλλαγεί από πελάτες με περιορισμένα περιθώρια κέρδους και να επικεντρωθεί μόνο στους αποδοτικούς πελάτες της. Ως αποτέλεσμα, μολονότι ο αριθμός των πελατών κατά τη διάρκεια της φάσης αναδιάρθρωσης μειώθηκε, η ακαθάριστη απόδοση ανά πελάτη αυξήθηκε (18).

(182)

Η Επιτροπή λαμβάνει επίσης υπόψη της το γεγονός ότι με τη χορήγηση της ενίσχυσης η MobilCom είχε το χρόνο να προετοιμάσει προσεκτικά την προβλεπόμενη πώληση της συμμετοχής Freenet, ώστε επιτυγχάνοντας τα υψηλότερα δυνατά έσοδα από την πώληση να εξοφλήσει το δάνειο και να αποκτήσει περαιτέρω ρευστά διαθέσιμα. Ως αποτέλεσμα, η μεταβίβαση μόνον του 20 % των μετοχών απέφερε στην MobilCom έσοδα ύψους 176 εκατ. ευρώ. Μετά την εξόφληση του υπολοίπου από το κρατικά εγγυηθέν δάνειο απέμειναν στην MobilCom από την πώληση 60 εκατ. ευρώ ρευστά διαθέσιμα για τις δραστηριότητές της στον τομέα της παροχής υπηρεσιών.

(183)

Κατ' αυτόν τον τρόπο, η MobilCom στο διάστημα της αναπροσαρμογής της επιχειρηματικής στρατηγικής της επωφελήθηκε τόσο άμεσα όσο και έμμεσα από την εγγυηθείσα πίστωση, δεδομένου ότι η εγγύηση επέτρεψε στην MobilCom να εξασφαλίσει ενδιάμεση χρηματοδότηση για να μεταβιβάσει την κατάλληλη στιγμή τις μετοχές στη Freenet.de AG. Μια προγενέστερη μεταβίβαση θα απέφερε ενδεχομένως λιγότερα έσοδα.

(184)

Ως εκ τούτου, η ενίσχυση έχει ιδιαίτερα επιζήμιες επιπτώσεις στους ανταγωνιστές, οι οποίοι, λόγω του αναμενόμενου φυσιολογικού κορεσμού της αγοράς κατά τα επόμενα έτη, θα πρέπει επίσης να αναπροσανατολίσουν την επιχειρηματική στρατηγική τους σε αποδοτικότερα τμήματα πελατών, χωρίς όμως να μπορούν να στηριχθούν σε κρατικές ενισχύσεις. Παρά το γεγονός ότι η MobilCom έχει μερίδιο μικρότερο του 10 % στη γερμανική αγορά κινητής τηλεφωνίας και ότι οι κρατικά εγγυηθείσες πιστώσεις επιστράφηκαν γρήγορα, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η ενίσχυση οδήγησε σε αδικαιολόγητες στρεβλώσεις του ανταγωνισμού στη γερμανική αγορά κινητής τηλεφωνίας.

(185)

Κατά την άποψη της Επιτροπής, οι αναφερθείσες στρεβλώσεις του ανταγωνισμού δεν περιορίζονται επαρκώς με τη λήψη των μέτρων που ανέφερε η Γερμανία για τη μείωση της παρουσίας της εταιρείας στην αγορά, ιδίως την απόσυρσή της από τον τομέα UMTS.

(186)

Η απόσυρση από τον τομέα UMTS δεν επαρκεί για να αντισταθμιστούν πλήρως τα μειονεκτήματα για τους ανταγωνιστές της MobilCom, διότι από αυτήν επωφελούνται κατά κύριο λόγο οι εναπομείναντες δικαιοδόχοι UMTS, που αποτελούν τμήμα μόνον των ανταγωνιστών στην αγορά κινητής τηλεφωνίας. Η εγκατάλειψη των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων σταθερού δικτύου και Διαδικτύου με τη μεταβίβαση όλων των δραστηριοτήτων σταθερού δικτύου στην Freenet και στη μετατροπή, όπως ισχυρίστηκε η Γερμανία, της συμμετοχής Freenet από στρατηγικής σε χρηματοοικονομικής δεν συνιστά επίσης επαρκές αντισταθμιστικό μέτρο για τις αδικαιολόγητες στρεβλώσεις του ανταγωνισμού που προκαλεί η ενίσχυση, δεδομένου ότι από αυτήν επωφελούνται κυρίως οι φορείς εκμετάλλευσης σταθερού δικτύου και οι παροχείς υπηρεσιών Διαδικτύου και όχι οι φορείς εκμετάλλευσης κινητής τηλεφωνίας.

(187)

Η Γερμανία ανέφερε ως επιπλέον αντισταθμιστικό μέτρο την κατάργηση 1 850 θέσεων πλήρους απασχόλησης εκ των οποίων 850 στον τομέα παροχής υπηρεσιών, καθώς και το κλείσιμο εγκαταστάσεων. Σύμφωνα με δηλώσεις της Γερμανίας, η MobilCom έχασε περαιτέρω πελάτες και κατ' αυτόν τον τρόπο μερίδια αγοράς. Στο τέλος του 2003 η επιχείρηση είχε μόνο 4,2 εκατ. πελάτες σε σχέση με 4,9 εκατ. που είχε όταν άρχισε η κρίση, γεγονός που μεταφράστηκε σε απώλειες του κύκλου εργασιών στον τομέα παροχής υπηρεσιών ύψους 7,2 % (1,350 δισεκατ. ευρώ το 2003 έναντι 1,487 δισεκατ. ευρώ το 2002).

(188)

Ωστόσο, η Επιτροπή επισημαίνει ότι η κατάργηση θέσεων εργασίας και το κλείσιμο εγκαταστάσεων σύμφωνα με το σχέδιο αναδιάρθρωσης συνιστούν ταυτόχρονα απαραίτητα μέτρα για την αύξηση της αποδοτικότητας. Η αρνητική τάση στην εξέλιξη του κύκλου εργασιών κατά τη διάρκεια της φάσης αναδιάρθρωσης έχει εν τω μεταξύ σταματήσει. Το πρώτο τρίμηνο του 2004 ο κύκλος εργασιών στον τομέα παροχής υπηρεσιών ανήλθε σε 349 εκατ. ευρώ σε σχέση με 321 εκατ. ευρώ το πρώτο τρίμηνο του 2003. Διαπιστώνεται επίσης ότι ο αριθμός των πελατών της MobilCom έχει εν τω μεταξύ σταθεροποιηθεί στα 4,2 εκατ. περίπου. Το τέταρτο τρίμηνο του 2003 οι νέοι πελάτες (426 000) υπερέβησαν τις απώλειες κατά το ίδιο χρονικό διάστημα (338 000) (19). Είναι γεγονός ότι στον τομέα των συνδρομητών συνεχίζει να παρουσιάζεται, σύμφωνα με δηλώσεις της εταιρείας, μια έντονη τάση μετακίνησης, πράγμα που κατά τα πρώτα δύο τρίμηνα του 2004 οδήγησε εκ νέου σε ελαφριά πτώση του αριθμού των πελατών. Ωστόσο, συνολικά διαπιστώνεται ότι κατά τα πρώτα δύο τρίμηνα του 2004 η MobilCom εξασφάλισε σημαντικά περισσότερους νέους συνδρομητές από ό, τι τα αντίστοιχα τρίμηνα του 2003. Σύμφωνα με δηλώσεις της ίδιας της εταιρείας, το πρώτο τρίμηνο του 2004 η MobilCom διέθετε όσον αφορά τους νέους πελάτες μερίδιο αγοράς άνω του 10 % (20).

(189)

Όσον αφορά τις αδικαιολόγητες στρεβλώσεις του ανταγωνισμού που αναφέρονται στις παραγράφους 185 μέχρι 184, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι δυσμενείς συνέπειες για τους ανταγωνιστές της MobilCom δεν περιορίζονται αρκετά με τα μέτρα που ανέφερε η Γερμανία, μολονότι για το είδος και τη μορφή περαιτέρω αντισταθμιστικών μέτρων πρέπει να ληφθούν ιδιαίτερα υπόψη οι προαναφερθείσες απώλειες πελατών, οι απώλειες κύκλου εργασιών που έχει ήδη υποστεί η εταιρεία στη διάρκεια της φάσης αναδιάρθρωσης, καθώς και η εγκατάλειψη των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων UMTS.

(190)

Η Επιτροπή κατέστησε σαφές στη Γερμανία ότι μια έγκριση της δεύτερης ενίσχυσης ως ενίσχυσης αναδιάρθρωσης δεν συμβιβάζεται με την κοινή αγορά χωρίς τη λήψη περαιτέρω αντισταθμιστικών μέτρων. Τα εν λόγω αντισταθμιστικά μέτρα ωστόσο, δεν θα πρέπει να περιορίσουν υπερβολικά τις δραστηριότητες της MobilCom λόγω των απωλειών πελατών και κύκλου εργασιών κατά τη διάρκεια της αναδιάρθρωσης και της επακόλουθης εγκατάλειψης των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων UMTS.

(191)

Στο πλαίσιο διαπραγματεύσεων που έλαβαν χώρα στις 9 και στις 21 Ιανουαρίου 2004 μεταξύ εκπροσώπων της Επιτροπής και εκπροσώπων της ομοσπονδιακής κυβέρνησης, του ομόσπονδου κράτους του Schleswig-Holstein και της επιχείρησης εξετάστηκαν περαιτέρω αντισταθμιστικά μέτρα με προτροπή της Επιτροπής, ιδίως η δυνατότητα προσωρινής διακοπής της ηλεκτρονικής πώλησης συμβάσεων κινητής τηλεφωνίας της MobilCom. Στις συνομιλίες αυτές η Γερμανία δήλωσε καταρχήν πρόθυμη να εγκρίνει τη διακοπή ηλεκτρονικής πώλησης συμβάσεων κινητής τηλεφωνίας της MobilCom για χρονικό διάστημα επτά μηνών προκειμένου να εξασφαλίσει την έγκριση της ενίσχυσης. Σε ανακοίνωση της 13 Φεβρουαρίου 2004 η Γερμανία ανακοίνωσε ότι και η MobilCom είναι γενικά πρόθυμη να κλείσει για επτά μήνες το ανώτερο τα ηλεκτρονικά καταστήματα για την άμεση πώληση των συμβάσεων κινητής τηλεφωνίας της MobilCom. Η ανακοίνωση περιείχε επίσης περαιτέρω λεπτομέρειες όσον αφορά την πιθανή διαμόρφωση του μέτρου, που, κατόπιν αιτήματος της Επιτροπής, η Γερμανία διευκρίνισε περισσότερο με ηλεκτρονικό μήνυμα της 18 Φεβρουαρίου 2004.

(192)

Ωστόσο, τον Απρίλιο του 2004, η Γερμανία ανακοίνωσε ότι δεν μπορούσε να συμφωνήσει οριστικά με το κλείσιμο των ηλεκτρονικών καταστημάτων. Η Γερμανία ανέφερε σχετικά τη νομική θέση που έλαβε τελικά η MobilCom. Η επιχείρηση διατήρησε τις αμφιβολίες της όσον αφορά το χαρακτήρα αναδιάρθρωσης του μέτρου. Σε περίπτωση που παρόλα αυτά η Επιτροπή κατέληγε στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για ενίσχυση αναδιάρθρωσης, η προτεινόμενη διακοπή της ηλεκτρονικής άμεσης πώλησης συμβάσεων κινητής τηλεφωνίας για επτά μήνες θα επιβάρυνε δυσανάλογα την επιχείρηση.

(193)

Όπως εξηγείται ήδη διεξοδικά στις αιτιολογικές σκέψεις 132 έως 147, η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι η δεύτερη ενίσχυση αποτελεί ενίσχυση αναδιάρθρωσης. Όπως έχει επίσης διασαφηνιστεί, η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι για την εξεταζόμενη ενίσχυση απαιτούνται περαιτέρω μέτρα προκειμένου να αντισταθμιστούν οι αδικαιολόγητες στρεβλώσεις που προκάλεσε η χορήγηση της ενίσχυσης.

(194)

Δεδομένου ότι η Επιτροπή δεν μπόρεσε να συμφωνήσει με τη Γερμανία και την ενδιαφερόμενη επιχείρηση όσον αφορά τα δυνητικά αντισταθμιστικά μέτρα, η Επιτροπή κάνει χρήση της δυνατότητας που παρέχει το άρθρο 7 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 659/1999 και θέτει ως όρο για την έγκριση της δεύτερης ενίσχυσης τη διακοπή της ηλεκτρονικής άμεσης πώλησης συμβάσεων κινητής τηλεφωνίας με πληρωμή εκ των προτέρων (Pre-Paid) ή/και εκ των υστέρων (Post-Paid) της MobilCom για χρονικό διάστημα επτά μηνών.

(195)

Πιο συγκεκριμένα, ο εν λόγω όρος προβλέπει ότι η Γερμανία θα εξασφαλίσει ότι η MobilCom AG, καθώς και όλες οι εταιρείες του ομίλου θα κλείσουν τα ηλεκτρονικά τους καταστήματα για την ηλεκτρονική, άμεση πώληση συμβάσεων κινητής τηλεφωνίας της MobilCom για διάστημα επτά μηνών, ώστε να μην είναι δυνατή η σύναψη νέων συμβάσεων κινητής τηλεφωνίας (με πληρωμή εκ των προτέρων και/ή εκ των υστέρων) άμεσα με την MobilCom AG καθώς και τις εταιρείες του ομίλου της. Ο εν λόγω όρος δεν αφορά την πώληση συμβάσεων κινητής τηλεφωνίας άλλων φορέων παροχής μέσω της Freenet.de AG.

(196)

Η Γερμανία πρέπει επίσης να εξασφαλίσει ότι καθόλο το διάστημα που θα παραμείνουν κλειστά τα ηλεκτρονικά καταστήματα θα διακοπεί επίσης και η ηλεκτρονική άμεση πώληση συμβάσεων κινητής τηλεφωνίας της MobilCom μέσω των ιστοσελίδων των καταστημάτων MobilCom και ότι η MobilCom AG και οι εταιρείες του ομίλου της δεν θα λάβουν άλλα μέτρα για να παρακάμψουν τον εν λόγω όρο.

(197)

Στη φάση αυτή, ο πελάτης δεν θα μπορεί να συνάψει άμεσα με την MobilCom AG και τις εταιρείες του ομίλου της καμία νέα ηλεκτρονική σύμβαση κινητής τηλεφωνίας (με πληρωμή εκ των προτέρων και/εκ των υστέρων). Η Επιτροπή επισημαίνει ιδιαίτερα ότι θα συνεχίσει να είναι δυνατή η ηλεκτρονική παροχή όλων των άλλων υπηρεσιών που δεν αποσκοπούν στη σύναψη νέων συμβάσεων κινητής τηλεφωνίας με τελικούς πελάτες. Σε αυτές εμπίπτουν όλες οι υπηρεσίες που μπορούν να παρασχεθούν στους ήδη υπάρχοντες πελάτες (π.χ. υπηρεσίες μετά την πώληση, ανανέωση συμβάσεων, μελωδίες κινητού, παιγνίδια κ.λπ.).

(198)

Στη φάση αυτή, ο πελάτης μπορεί να πληροφορείται στις σχετικές ιστοσελίδες ότι δεν είναι δυνατή η ηλεκτρονική σύναψη νέας σύμβασης κινητής τηλεφωνίας. Η MobilCom μπορεί να αναφέρει στις ιστοσελίδες της διευθύνσεις διανομέων που μπορούν να παράσχουν στους πελάτες τη ζητούμενη υπηρεσία. Ωστόσο, πρέπει να εξασφαλιστεί ότι ο πελάτης δεν θα μπορεί να συνδεθεί άμεσα με διανομέα μέσω αυτόματου συνδέσμου.

(199)

Η Επιτροπή αναθέτει επιπλέον στη Γερμανία να αρχίσει την εφαρμογή των μέτρων σε διάστημα δύο μηνών μετά την έκδοση της απόφασης. Η Επιτροπή θεωρεί ότι μια μεγαλύτερη φάση προετοιμασίας όχι μόνον είναι απαραίτητη αλλά και θα υπονόμευε την αποτελεσματικότητα του μέτρου, δεδομένου ότι το μέτρο θα έπαυε να είναι σε χρονική σχέση με την αναδιάρθρωση της επιχείρησης.

(200)

Για τις λεπτομέρειες του όρου η Επιτροπή έλαβε υπόψη της τις αρχικές προτάσεις της Γερμανίας.

(201)

Αφού εξέτασε διεξοδικά όλα τα δεδομένα, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η διακοπή της ηλεκτρονικής άμεσης πώλησης των συμβάσεων κινητής τηλεφωνίας της MobilCom θα συντελέσει στην επαρκή αντιστάθμιση των στρεβλώσεων του ανταγωνισμού που προκλήθηκαν. Το 2003 η MobilCom, σύμφωνα με δηλώσεις της ίδιας της εταιρείας, κέρδισε […]* νέους πελάτες (ακαθάριστα), εκ των οποίων […]* συνδρομητές, μέσω ηλεκτρονικής άμεσης εμπορίας. Το 2003 ο συνολικός ακαθάριστος αριθμός νέων πελατών ανήλθε σε […]*, εκ των οποίων […]* συνδρομητές. Ως εκ τούτου, το 2003 η MobilCom εξασφάλισε περίπου το 1-1,5 % του συνολικού αριθμού των πελατών της και περίπου 2 % των συνδρομητών της μέσω των ηλεκτρονικών καταστημάτων της. Για το 2004 προβλέπεται ότι η MobilCom θα εξασφαλίσει περίπου 2-5 % των πελατών της μέσω ηλεκτρονικής άμεσης πώλησης. Ως αποτέλεσμα, το γεγονός ότι ο πελάτης στο διάστημα της φάσης κλεισίματος δεν θα έχει τη δυνατότητα να συνάψει άμεσα με την MobilCom AG και τις εταιρείες του ομίλου της καμία νέα σύμβαση κινητής τηλεφωνίας με ηλεκτρονικό τρόπο (με πληρωμή εκ των προτέρων και/ή εκ των υστέρων), σημαίνει ότι η MobilCom θα απολέσει μια δυνατότητα άμεσης πώλησης που καθίσταται διαρκώς σημαντικότερη. Το αποτέλεσμα του μέτρου για τους ανταγωνιστές συνιστάται στο ό, τι κατ' αυτόν τον τρόπο θα έχουν προσωρινά την ευκαιρία να συνάψουν μια σύμβαση με τον πελάτη που αντί της MobilCom θα στραφεί στη δική τους ιστοσελίδα.

(202)

Το χρονικό διάστημα των επτά μηνών που προβλέπεται για το μέτρο θεωρείται επίσης εύλογο. Η MobilCom έλαβε την κρατικά εγγυηθείσα πίστωση το οέμβριο του 2002. Η επιχείρηση επέστρεψε την πίστωση το Σεπτέμβριο του 2003. Εάν ληφθεί επιπλέον υπόψη ότι η εγγυηθείσα πίστωση επιστράφηκε σε δόσεις, η τελευταία καταβλήθηκε τον Μάρτιο του 2003, το χρονικό διάστημα των επτά μηνών αντιστοιχεί στο χρονικό διάστημα κατά το οποίο η MobilCom όντας στη φάση αναδιάρθρωσης επωφελήθηκε πλήρως από την κρατικά εγγυηθείσα πίστωση. Για την αντιστάθμιση των στρεβλώσεων του ανταγωνισμού φαίνεται ενδεδειγμένο να κλείσουν τα ηλεκτρονικά καταστήματα για την άμεση πώληση συμβάσεων κινητής τηλεφωνίας της MobilCom για επτά μήνες.

(203)

Η Επιτροπή δεν μπορεί να δεχθεί επίσης ότι η διακοπή της ηλεκτρονικής άμεσης πώλησης συμβάσεων κινητής τηλεφωνίας για χρονικό διάστημα επτά μηνών συνιστά δυσανάλογη επιβάρυνση για την επιχείρηση. Αντίθετα, κατά την άποψη της Επιτροπής, το συγκεκριμένο μέτρο αποτελεί περιορισμένη μόνο παρέμβαση στις επιχειρηματικές δραστηριότητες της εταιρείας. Η εταιρεία αποκτά το μεγαλύτερο μέρος των πελατών της όπως και πριν μέσω των καταστημάτων MobilCom, καθώς και αυτόνομων διανομέων. Ως εκ τούτου, η διακοπή της ηλεκτρονικής άμεσης πώλησης δεν θίγει τα κύρια κανάλια πώλησης της MobilCom..

(204)

Εξάλλου, δεν πρέπει να θεωρείται ως δεδομένο ότι όλοι οι πελάτες οι οποίοι κατά τη διάρκεια της φάσης κλεισίματος θα είχαν συνάψει ηλεκτρονικά άμεσες συμβάσεις με την MobilCom θα επιλέξουν έναν άλλο ηλεκτρονικό φορέα παροχής. Θεωρείται πιθανότερο ότι μέρος των εν λόγω πελατών θα συνάψει σύμβαση με την MobilCom μέσω ενός άλλου καναλιού πώλησης. Ακόμη και εάν στη διάρκεια της φάσης κλεισίματος όλοι οι πελάτες, οι οποίοι θα ήθελαν να συνάψουν ηλεκτρονικά άμεση σύμβαση με την MobilCom στραφούν σε άλλους ανταγωνιστές, οι σχετικές απώλειες πελατών θεωρούνται δικαιολογημένες σε σχέση με τις προκληθείσες στρεβλώσεις του ανταγωνισμού.

(205)

Επιπλέον, οι υπάρχοντες πελάτες διατηρούν στο ακέραιο τη δυνατότητα να ανανεώσουν τη σύμβασή τους μετά τη λήξη της. Επιπλέον, η MobilCom μπορεί να παρέχει υπηρεσίες μετά την πώληση καθώς και άλλες υπηρεσίες σχετικές με την κινητή τηλεφωνία που δεν εξαρτώνται από τη σύναψη σύμβασης κινητής τηλεφωνίας. Η MobilCom θα μπορούσε επίσης και κατά τη διάρκεια της φάσης κλεισίματος να προωθεί εντατικά τα προϊόντα κινητής τηλεφωνίας στα ηλεκτρονικά καταστήματά της και να προβάλλει τα ιδιαίτερα συμφέροντα προϊόντα πληρωμής εκ των υστέρων και εκ των προτέρων, τα οποία οι πελάτες μπορούν να αγοράσουν στα καταστήματα MobilCom και μέσω των άλλων καναλιών πώλήσης.

(206)

Η Επιτροπή επισημαίνει ότι η διακοπή της ηλεκτρονικής άμεσης εμπορίας συμβάσεων κινητής τηλεφωνίας της MobilCom δεν κινδυνεύει να οδηγήσει σε έκδηλη επιδείνωση στη διάρθρωση της αγοράς σύμφωνα με το σημείο 38 των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών. Το κλείσιμο των ηλεκτρονικών καταστημάτων συνιστά αντισταθμιστικό μέτρο περιορισμένης σχετικά εμβέλειας, που σε καμία περίπτωση δεν θέτει σε κίνδυνο την επιβίωση της MobilCom. Ο κίνδυνος εξαφάνισης ή σοβαρής αποδυνάμωσης ανταγωνιστού, με έμμεση ως εκ τούτου ενίσχυση των δυο εταιρειών που ηγούνται της αγοράς T-Mobile και Vodafone δεν υφίσταται.

(207)

Η Επιτροπή είναι της άποψης ότι δεν απαιτούνται άλλα αντισταθμιστικά μέτρα, όπως για παράδειγμα η μερική «πώληση» πελατών στους ανταγωνιστές και η απόσυρση της MobilCom από τον τομέα UMTS ως φορέα παροχής υπηρεσιών για περιορισμένο χρονικό διάστημα. Τα εν λόγω δύο μέτρα δεν είναι κατά την άποψη της Επιτροπής κατάλληλα ως αντισταθμιστικά μέτρα. Μια «πώληση» πελατών της MobilCom δεν είναι πρακτικά ούτε νομικά εφαρμόσιμη. Μια απαγόρευση της παρουσίας της MobilCom ως φορέα παροχής υπηρεσιών στον τομέα UMTS για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα θα παρεμπόδιζε κατά την άποψη της Επιτροπής την καινοτομία στην αγορά κινητής τηλεφωνίας και ως εκ τούτου δεν είναι προς το συμφέρον του ανταγωνισμού, δεδομένου ότι περιορίζει τη δυναμική του.

(208)

Η Επιτροπή διαπιστώνει ότι η χορηγηθείσα κρατική εγγύηση για την πίστωση των 112 εκατ. ευρώ υπέρ της MobilCom AG αποτελεί ενίσχυση αναδιάρθρωσης, η οποία συμβιβάζεται με την κοινή αγορά βάσει των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις για τη διάσωση και την αναδιάρθρωση προβληματικών επιχειρήσεων κατά την έννοια του άρθρου 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της συνθήκης ΕΚ, εφόσον η Γερμανία τηρήσει τον όρο που προσδιορίζεται διεξοδικά στις παραγράφους195 έως 199 όσον αφορά τη διακοπή της ηλεκτρονικής άμεσης πώλησης συμβάσεων κινητής τηλεφωνίας της MobilCom. Σε περίπτωση που δεν τηρηθεί ο εν λόγω όρος, η Επιτροπή επιφυλάσσεται να κάνει χρήση των εξουσιών που απορρέουν από τα άρθρα 16 και 23 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 659/19999,