Access to European Union law
<a href="https://eur-lex.europa.eu/content/help/eurlex-content/experimental-features.html" target="_blank">More about the experimental features corner</a>
Choose the experimental features you want to try
EUR-Lex
Access to European Union law

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

You are here
Use quotation marks to search for an "exact phrase". Append an asterisk (*) to a search term to find variations of it (transp*, 32019R*). Use a question mark (?) instead of a single character in your search term to find variations of it (ca?e finds case, cane, care).
Search tips
Need more search options? Use the Advanced search

Summaries of EU Legislation

Rozporządzenie w sprawie przepisów dotyczących sprawiedliwego dostępu do danych i ich wykorzystywania (akt w sprawie danych)

 

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Rozporządzenie (UE) 2023/2854 w sprawie zharmonizowanych przepisów dotyczących sprawiedliwego dostępu do danych i ich wykorzystywania (akt w sprawie danych)

JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?

Rozporządzenie, nazywane także aktem w sprawie danych, dotyczy szeregu wyzwań i możliwości związanych z danymi* w Unii Europejskiej (UE), kładąc nacisk na sprawiedliwy dostęp i prawa użytkowników, zapewniając jednocześnie ochronę danych osobowych. Jego cele obejmują:

  • zagwarantowanie sprawiedliwego podziału korzyści płynących z danych pomiędzy zainteresowane strony;
  • stymulowanie konkurencyjności na rynku danych;
  • tworzenie możliwości wprowadzania innowacji opartych na danych; oraz
  • zwiększenie dostępności danych, w szczególności danych generowanych przez połączone produkty.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Rozporządzenie zapewnia sprawiedliwy podział korzyści z danych pomiędzy zainteresowane strony w gospodarce opartej na danych. Wyjaśnia, kto może wykorzystywać jakie dane i na jakich warunkach.

Dlatego przewiduje rozwiązania umożliwiające użytkownikom produktów połączonych z siecią, od smartfonów i inteligentnych urządzeń gospodarstwa domowego po inteligentne maszyny przemysłowe, uzyskanie dostępu do danych generowanych w wyniku ich użytkowania. Ponadto obejmuje środki mające na celu zwiększenie pewności prawnej w odniesieniu do dostępu do danych i ich wykorzystywania, w szczególności w kontekście produktów połączonych. Obejmują one:

  • jasne zasady dotyczące dopuszczalnego wykorzystania danych i warunków takiego wykorzystania;
  • ciągłe zachęty dla dysponentów danych do inwestowania w generowanie danych wysokiej jakości;
  • zasady mające na celu usprawnienie transferu wartościowych danych między dysponentami danych a ich użytkownikami, przy jednoczesnym zachowaniu poufności;
  • zachęty dla większej liczby osób i podmiotów, niezależnie od ich wielkości, do udziału w gospodarce opartej na danych;
  • zasady dotyczące praw użytkowników w zakresie udostępniania danych podmiotom zewnętrznym;
  • zasady dotyczące ochrony tajemnic handlowych i praw własności intelektualnej wraz z zabezpieczeniami przed nadużyciami; oraz
  • system rozsądnej rekompensaty za udostępnianie danych oraz mechanizm rozstrzygania sporów.

Pozostałe środki to między innymi:

  • Ograniczenie nadużyć związanych z zawieraniem nieuczciwych umów, które utrudniają sprawiedliwe udostępnianie danych. Oznacza to:
    • ochronę przedsiębiorstw przed niesprawiedliwymi warunkami umów narzucanymi przez podmioty o silniejszej pozycji rynkowej; oraz
    • opracowanie wzorcowych sformułowań umownych, aby pomóc uczestnikom rynku w sporządzaniu i negocjowaniu uczciwych umów o udostępnianiu danych.
  • Umożliwienie organom sektora publicznego dostępu do niektórych danych przechowywanych przez sektor prywatny i korzystania z nich, na przykład w celu pomocy w reagowaniu na publiczne sytuacje kryzysowe.
  • Ułatwienie zmiany dostawcy usług przetwarzania danych w celu odblokowania rynku rozwiązań chmurowych w Unii Europejskiej oraz stopniowe wycofywanie opłat za zmianę dostawcy, co przyczyni się do poprawy interoperacyjności*.
  • Wyłączenie danych uzyskanych za pośrednictwem podłączonych produktów z przepisów dyrektywy 96/9/WE, dyrektywy w sprawie baz danych.
  • Ochrona przed bezprawnym dostępem rządów państw trzecich do danych nieosobowych.
  • Zwiększenie interoperacyjności danych, mechanizmów i usług wymiany danych oraz wspólnych europejskich przestrzeni danych.

Rozporządzenie to nie ma wpływu na unijne lub krajowe akty prawne przewidujące udostępnianie, dostęp i wykorzystywanie danych do celów zapobiegania przestępstwom, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie, wykrywania ich lub ścigania albo wykonywania kar kryminalnych lub do celów celnych i podatkowych.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Rozporządzenie weszło w życie 11 stycznia 2024 r. i obowiązuje od 12 września 2025 r.

KONTEKST

Więcej informacji:

KLUCZOWE POJĘCIA

Dane. Cyfrowe odwzorowania działań, faktów lub informacji oraz wszelkie kompilacje takich działań, faktów lub informacji, w tym w formie zapisu dźwiękowego, wizualnego lub audiowizualnego.
Interoperacyjność. Możliwość wymiany i wykorzystywania danych przez dwie lub więcej przestrzeni danych lub sieci komunikacyjnych, systemów, połączonych produktów, aplikacji, usług przetwarzania danych lub komponentów w celu wykonywania ich funkcji.

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/2854 z dnia 13 grudnia 2023 r. w sprawie zharmonizowanych przepisów dotyczących sprawiedliwego dostępu do danych i ich wykorzystywania oraz w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) 2017/2394 i dyrektywy (UE) 2020/1828 (akt w sprawie danych) (Dz.U. L, 2023/2854 z 22.12.2023).

DOKUMENTY POWIĄZANE

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1543 z dnia 12 lipca 2023 r. w sprawie europejskich nakazów wydania i europejskich nakazów zabezpieczenia dowodów elektronicznych w postępowaniu karnym oraz w postępowaniu karnym wykonawczym w związku z wykonaniem kar pozbawienia wolności (Dz.U. L 191 z 28.7.2023, s. 118–180).

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/1544 z dnia 12 lipca 2023 r. w sprawie zharmonizowanych przepisów dotyczących wskazywania wyznaczonych zakładów i ustanawiania przedstawicieli prawnych w celu gromadzenia dowodów elektronicznych w postępowaniach karnych (Dz.U. L 191 z 28.7.2023, s. 181–190).

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2065 z dnia 19 października 2022 r. w sprawie jednolitego rynku usług cyfrowych oraz zmiany dyrektywy 2000/31/WE (akt o usługach cyfrowych) (Dz.U. L 277 z 27.10.2022, s. 1–102).

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/784 z dnia 29 kwietnia 2021 r. w sprawie przeciwdziałania rozpowszechnianiu w internecie treści o charakterze terrorystycznym (Dz.U. L 172 z 17.5.2021, s. 79–109).

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1828 z dnia 25 listopada 2020 r. w sprawie powództw przedstawicielskich wytaczanych w celu ochrony zbiorowych interesów konsumentów i uchylająca dyrektywę 2009/22/WE (Dz.U. L 409 z 4.12.2020, s. 1–27).

Kolejne zmiany dyrektywy (UE) 2020/1828 zostały włączone do tekstu pierwotnego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/770 z dnia 20 maja 2019 r. w sprawie niektórych aspektów umów o dostarczanie treści cyfrowych i usług cyfrowych (Dz.U. L 136 z 22.5.2019, s. 1–27).

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1807 z dnia 14 listopada 2018 r. w sprawie ram swobodnego przepływu danych nieosobowych w Unii Europejskiej (Dz.U. L 303 z 28.11.2018, s. 59-68).

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/2394 z dnia 12 grudnia 2017 r. w sprawie współpracy między organami krajowymi odpowiedzialnymi za egzekwowanie przepisów prawa w zakresie ochrony konsumentów i uchylające rozporządzenie (WE) nr 2006/2004 (Dz.U. L 345 z 27.12.2017, s. 1–26).

Zob. tekst skonsolidowany.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz.U. L 119 z 4.5.2016, s. 1–88).

Zob. tekst skonsolidowany.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/847 z dnia 20 maja 2015 r. w sprawie informacji towarzyszących transferom środków pieniężnych i uchylenia rozporządzenia (WE) nr 1781/2006 (Dz.U. L 141 z 5.6.2015, s. 1–18).

Zob. tekst skonsolidowany.

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/849 z dnia 20 maja 2015 r. w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego do prania pieniędzy lub finansowania terroryzmu, zmieniająca rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 i uchylająca dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2005/60/WE oraz dyrektywę Komisji 2006/70/WE (Dz.U. L 141 z 5.6.2015, s. 73–117)

Zob. tekst skonsolidowany.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 765/2008 z dnia 9 lipca 2008 r. ustanawiające wymagania w zakresie akredytacji i nadzoru rynku odnoszące się do warunków wprowadzania produktów do obrotu i uchylające rozporządzenie (EWG) nr 339/93 (Dz.U. L 218 z 13.8.2008, s. 30–47).

Zob. tekst skonsolidowany.

Dyrektywa 96/9/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 marca 1996 r. w sprawie ochrony prawnej baz danych (Dz.U. L 077 z 27.3.1996, s. 20).

Zob. tekst skonsolidowany.

Ostatnia aktualizacja: 09.09.2024

Top