Wytyczne w sprawie regionalnej pomocy państwa

 

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Komunikat Komisji – Wytyczne w sprawie regionalnej pomocy państwa

JAKIE SĄ CELE WYTYCZNYCH?

Wskazują one:

• warunki, na których Komisja Europejska może uznać pomoc regionalną za zgodną z rynkiem wewnętrznym;
• kryteria określania obszarów kwalifikujących się do pomocy.

KLUCZOWE ZAGADNIENIA

Komisja, działając zgodnie z art. 107 ust. 3 lit. a) i c) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), może zezwolić na następujące rodzaje pomocy państwa:

• sprzyjanie rozwojowi gospodarczemu regionów, w których poziom życia jest nienormalnie niski lub w których istnieje poważny stan niedostatecznego zatrudnienia, oraz wspieranie rozwoju najbardziej oddalonych regionów Unii Europejskiej (UE) (art. 349 TFUE);
• ułatwianie rozwoju niektórych regionów gospodarczych UE.

Na podstawie art. 108 ust. 3 TFUE państwa członkowskie UE muszą zgłaszać Komisji wszelką pomoc regionalną, z wyjątkiem pomocy, którą automatycznie dopuszcza art. 1 rozporządzenia Rady (UE) 2015/1588 (zob. streszczenie).

Zakres

Wytyczne dotyczą wszystkich sektorów gospodarczych, z wyjątkiem:

• pomocy przyznawanej sektorowi żelaza i stali, sektorowi węgla brunatnego i sektorowi węglowemu;
• działań podlegających szczególnym zasadom udzielania pomocy państwa (rybołówstwo i akwakultura, rolnictwo, transport, sieci szerokopasmowe i energetyka).

Koszty kwalifikowalne

Za kwalifikowalne uznaje się poniższe koszty.

• Pomoc inwestycyjna:
  • koszty rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych;
  • szacunkowe koszty wynagrodzenia wynikające z utworzenia miejsc pracy w następstwie inwestycji początkowej, obliczone za dwa lata;
  • połączenie powyższych kosztów, o ile jego kwota nie przekracza wyższej spośród kwot obu tych osobnych kategorii kosztów.
• Pomoc operacyjna:
  • koszty muszą zostać określone z góry oraz muszą być w pełni powiązane z problemami, którym pomoc ma zaradzić;
  • rekompensata obliczonych dodatkowych kosztów operacyjnych w najbardziej oddalonych regionach UE, będących skutkiem czynników, takich jak oddalenie, niewielkie rozmiary oraz trudna topografia lub klimat.

Cele i kryteria

Pomoc musi:

• przyczyniać się do rozwoju regionalnego i spójności w następujący sposób:
  • sprzyjanie rozwojowi gospodarczemu regionów, w których poziom życia jest nienormalnie niski lub w których istnieje poważny stan niedostatecznego zatrudnienia (nazywane obszarami „a”), oraz najbardziej oddalonych regionów stojących przed wyzwaniami natury strukturalnej, gospodarczej i społecznej;
  • ułatwianie rozwoju niektórych działań gospodarczych lub niektórych regionów gospodarczych (nazywanych obszarami „c”), o ile pomoc nie zakłóci nadmiernie konkurencji;
• spełniać wszystkie następujące kryteria:
  • zmiana zachowania beneficjenta, do której nie doszłoby bez przyznania pomocy (efekt zachęty);
  • wywołanie istotnej poprawy, która nie może nastąpić w wyniku samoczynnego działania rynku (potrzeba interwencji państwa);
  • dopasowanie do realizowanego celu polityki (odpowiedniość środka pomocy);
  • ograniczenie pomocy do minimum niezbędnego do pobudzenia dodatkowych inwestycji lub działań (proporcjonalność pomocy);
  • przewaga pozytywnego wpływu pomocy na konkurencję i wymianę handlową pomiędzy państwami członkowskimi nad jej negatywnymi skutkami (uniknięcie nadmiernych negatywnych skutków);
  • zapewnienie państwom członkowskim, Komisji, podmiotom gospodarczym oraz opinii publicznej łatwego dostępu do wszystkich stosownych aktów i informacji (przejrzystość).

Przejrzystość

Aby zagwarantować przejrzystość, na stronie internetowej Komisji lub na kompleksowej krajowej stronie internetowej państwa członkowskie muszą publikować następujące informacje:

• pełen tekst decyzji o przyznaniu pomocy indywidualnej lub zatwierdzonego programu pomocy;
• informacje na temat każdej pomocy indywidualnej, której kwota przekracza 100 000 EUR.

Oceny

Oceny:

• są przeprowadzane w odniesieniu do programów:
  • w przypadku których potencjał zakłócenia konkurencji i wymiany handlowej jest szczególnie wysoki;
  • w ramach których budżet na pomoc państwa lub zaksięgowane wydatki przekraczają 150 mln EUR w jednym roku lub 750 mln EUR łącznie;
• mogą być konieczne w przypadku programów o dużym budżecie, programów zawierających nowatorskie elementy lub programów, w których przewidziano istotne zmiany rynkowe, technologiczne lub regulacyjne.

Kwalifikujące się obszary

Wytyczne określają kryteria, na podstawie których Komisja określi obszary „a” i „c” (zgodnie z art. 107 ust. 3 lit. a) i c) TFUE).

Obszary takie:

• muszą zostać wskazane w mapie pomocy regionalnej, a także zgłoszone Komisji i zatwierdzone przez nią, zanim pomoc regionalna będzie mogła być przyznana beneficjentom na tych obszarach;
• muszą obejmować 48 % ludności UE-27 – w wytycznych w sprawie regionalnej pomocy państwa na lata 2014–2020 odsetek ludności UE-28 ustalono na poziomie 47 %;
• zostaną poddane przeglądowi Komisji w 2023 r. z uwzględnieniem najnowszych danych statystycznych.

Sprawozdawczość

Państwa członkowskie muszą:

• przekazywać Komisji sprawozdania roczne;
• przechowywać szczegółową dokumentację przez 10 lat od daty przyznania pomocy, przy czym dokumentacja ta powinna zawierać wszelkie informacje niezbędne do stwierdzenia, czy spełniono warunki dotyczące kosztów kwalifikowalnych i maksymalnych poziomów intensywności pomocy.

OD KIEDY WYTYCZNE MAJĄ ZASTOSOWANIE?

Wytyczne mają zastosowanie od 1 stycznia 2022 r.

KONTEKST

• W 2019 r. Komisja rozpoczęła ocenę istniejących ram pomocy regionalnej. Komisja podjęła decyzję, że wymagają one aktualizacji, aby odzwierciedlić zmiany gospodarcze oraz uwzględnić nowe priorytety, w tym przede wszystkim Europejski Zielony Ład, nową strategię przemysłową dla Europy oraz kształtowanie cyfrowej przyszłości Europy.
• Wytyczne obejmują silne zabezpieczenia zapobiegające wykorzystywaniu środków publicznych przez państwa członkowskie do wywoływania przenoszenia miejsc pracy z jednego obszaru UE do innego – stanowią one podstawową gwarancję równych szans i uczciwej konkurencji w ramach jednolitego rynku.
• Więcej informacji:
  • Przepisy dotyczące pomocy państwa (Komisja Europejska).

GŁÓWNY DOKUMENT

Komunikat Komisji – Wytyczne w sprawie regionalnej pomocy państwa 2021/C 153/01 (Dz.U. C 153 z 29.4.2021, s. 1–46)

DOKUMENTY POWIĄZANE

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów – Nowa strategia przemysłowa dla Europy (COM(2020) 102 final z 10.3.2020)

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów – Kształtowanie cyfrowej przyszłości Europy (COM(2020) 67 final z 19.2.2020)

Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów – Europejski Zielony Ład (COM(2019) 640 final z 11.12.2019)

Wersja skonsolidowana Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej – Część trzecia – Polityki i działania wewnętrzne Unii – Tytuł VII – Wspólne reguły w dziedzinie konkurencji, podatków i zbliżenia ustawodawstw – Rozdział 1 – Reguły konkurencji – Sekcja 2 – Pomoc przyznawana przez państwa – Artykuł 107 (dawny artykuł 87 TWE) (Dz.U. C 202 z 7.6.2016, s. 91–92)

Wersja skonsolidowana Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej – Część trzecia – Polityki i działania wewnętrzne Unii – Tytuł VII – Wspólne reguły w dziedzinie konkurencji, podatków i zbliżenia ustawodawstw – Rozdział 1 – Reguły konkurencji – Sekcja 2 – Pomoc przyznawana przez państwa – Artykuł 108 (dawny artykuł 88 TWE) (Dz.U. C 202 z 7.6.2016, s. 92–93)

Wersja skonsolidowana Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej – Część siódma – Postanowienia ogólne i końcowe – Artykuł 349 (dawny artykuł 299 ustęp 2 akapity drugi, trzeci i czwarty TWE) (Dz.U. C 202 z 7.6.2016, s. 195)

Rozporządzenie Rady (UE) 2015/1588 z dnia 13 lipca 2015 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do niektórych kategorii horyzontalnej pomocy państwa (Dz.U. L 248 z 24.9.2015, s. 1–8)

Kolejne zmiany rozporządzenia (UE) 2015/1588 zostały włączone do tekstu pierwotnego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

Ostatnia aktualizacja: 11.06.2021