Ratingbureaus

 

SAMENVATTING VAN:

Verordening (EG) nr. 1060/2009 inzake ratingbureaus

WAT IS HET DOEL VAN DE VERORDENING?

• Verordening (EG) nr. 1060/2009 heeft tot doel de activiteiten van ratingbureaus te reguleren om beleggers en financiële markten in de Europese Unie (EU) te beschermen tegen het risico van wanpraktijken.
• Het doel is om de onafhankelijkheid en integriteit van het rating- en toetsingsproces te waarborgen en de kwaliteit van de afgegeven ratings te verbeteren.
• De verordening stelt voorwaarden vast voor de afgifte van ratings en bevat voorschriften betreffende de organisatie en het gedrag van ratingbureaus, inclusief hun aandeelhouders en leden, ter bevordering van:
  • de onafhankelijkheid van ratingbureaus;
  • het vermijden van belangenconflicten; en
  • een betere bescherming van consumenten en beleggers.
• De verordening bevat ook gemeenschappelijke regels met verplichtingen voor in de EU gevestigde uitgevende entiteiten en aan deze entiteiten gelieerde derden met betrekking tot securitisatie*-instrumenten.

KERNPUNTEN

Registratie, gedragsregels en toezicht

Om in de EU geregistreerd te kunnen worden, moeten ratingbureaus:

• belangenconflicten vermijden: ratinganalisten mogen bijvoorbeeld geen organisatie beoordelen waarvan ze aandeelhouder zijn;
• de kwaliteit van hun rating en ratingmethode waarborgen;
• een hoge mate van transparantie waarborgen, bijvoorbeeld door een transparantiejaarverslag te publiceren.

Vanaf 2011 is de Europese Autoriteit voor effecten en markten (ESMA) verantwoordelijk voor de registratie van ratingbureaus en heeft ze exclusieve toezichthoudende bevoegdheden over dergelijke bureaus.

Teveel vertrouwen op ratings

• Bij Richtlijn 2013/14/EU is de verordening zodanig gewijzigd dat van financiële instellingen en beleggers wordt verwacht dat zij zelf kredietrisico’s beoordelen en niet uitsluitend of automatisch vertrouwen op externe ratings om de kredietwaardigheid van een organisatie of financieel instrument te beoordelen.

Ratings van de staatsschuld van EU-lidstaten

• Ratingbureaus moeten een schema opstellen met data waarop zij lidstaten beoordelen; lidstaten worden ten minste elke zes maanden beoordeeld.
• Om marktverstoring te voorkomen mogen ratings alleen bekendgemaakt worden na sluiting van EU-aandelenbeurzen en ten minste één uur voor ze heropenen.
• Beleggers en lidstaten moeten geïnformeerd worden over de feiten en aannames achter iedere rating.

Verantwoordelijkheid van ratingbureaus

• Een ratingbureau kan verantwoordelijk gehouden worden wanneer het, opzettelijk of met grove nalatigheid, de verordening schendt, en hierdoor schade berokkent aan de belegger of uitgevende instellingen.

Onafhankelijkheid en het voorkomen van belangenconflicten

• Een rotatieregel eist van uitgevende instellingen van complexe securitisatie-instrumenten dat ze elke vier jaar van bureau veranderen.
• Ratingbureaus moeten situaties openbaar maken waarin een aandeelhouder 5% of meer van het kapitaal of stemrechten van het bureau heeft en 5% of meer van een organisatie die door dat bureau beoordeeld wordt. Als beide deelnemingen 10% of meer bereiken, mag dit ratingbureau de entiteit niet beoordelen.
• Het is verboden om 5% of meer van het kapitaal of stemrechten van meer dan een ratingbureau te hebben, tenzij deze bureaus tot dezelfde groep behoren.

Europees centraal toegangspunt

Wijzigingsverordening (EU) 2023/2869 bevat een nieuw artikel uit Verordening (EG) nr. 1060/2009 over de toegankelijkheid van informatie over het Europees centraal toegangspunt (ESAP), opgericht krachtens Verordening (EU) 2023/2859 — zie de samenvatting. Het ESAP verschaft toegang tot openbare financiële gegevens en informatie over duurzaamheid over EU-bedrijven en beleggingsproducten in de EU. Vanaf 10 januari 2028 moeten ratingbureaus, wanneer ze bepaalde informatie uit hoofde van Verordening (EG) nr. 1060/2009 openbaar maken, met name de informatie met betrekking tot de ratings en de methodologieën, modellen en belangrijke aannamen die bij de ratingactiviteiten worden gebruikt, deze informatie tegelijkertijd indienen bij de aangewezen verzamelende instantie met als doel deze toegankelijk te maken op het ESAP. In de wijzigingsverordening worden ook de voorwaarden (in het kader van de digitalisering van de informatie) vastgesteld waaraan deze informatie moet voldoen.

Alle beschikbare ratings worden door de Europese Autoriteit voor effecten en markten gepubliceerd op het Europees ratingplatform.

In de ESAP-verordening wordt gespecificeerd dat het ESAP in de toekomst de functies van het Europees ratingplatform kan vervullen.

VANAF WANNEER IS DE VERORDENING VAN TOEPASSING?

De verordening is sinds 7 december 2009 van toepassing, met uitzondering van:

• verwijzingen naar ratings in prospectussen (artikel 4, lid 1) die sinds 7 december 2010 van toepassing zijn; en
• in derde landen gevestigde ratingbureaus (artikel 4, lid 3, onder f), g) en h)), die sinds 7 juni 2011 van toepassing zijn.

ACHTERGROND

De EU-verordening inzake ratingbureaus is één van de initiatieven van de EU om te voldoen aan de toezeggingen gedaan op de G20 tijdens de Top in Washington in november 2008.

Zie voor meer informatie:

• Ratingbureaus (Europese Autoriteit voor effecten en markten)
• Reguleren van ratingbureaus (Europese Commissie).

KERNBEGRIPPEN

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Verordening (EG) nr. 1060/2009 van het Europees Parlement en de Raad van 16 september 2009 inzake ratingbureaus (PB L 302 van 17.11.2009, blz. 1-31).

Achtereenvolgende wijzigingen aan Verordening (EG) nr. 1060/2009 zijn opgenomen in het oorspronkelijke document. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Verordening (EU) 2023/2859 van het Europees Parlement en de Raad van 13 december 2023 tot oprichting van een Europees centraal toegangspunt dat gecentraliseerde toegang biedt tot voor financiële diensten, kapitaalmarkten en duurzaamheid relevante publiek beschikbare informatie (PB L 2023/2859 van 20.12.2023).

Zie de geconsolideerde versie.

Verslag van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad betreffende alternatieve instrumenten voor externe kredietratings, de toestand op de ratingmarkt, de concurrentie en governance in de ratingbranche, de toestand op de markt voor ratings voor gestructureerde financieringsinstrumenten, en de haalbaarheid van een Europees ratingbureau (COM(2016) 664 final van 19.10.2016).

Gedelegeerde Verordening (EU) 2015/1 van de Commissie van 30 september 2014 tot aanvulling van Verordening (EG) nr. 1060/2009 van het Europees Parlement en de Raad met technische reguleringsnormen voor de periodieke verslagen betreffende de door de ratingbureaus in rekening gebrachte vergoedingen met het oog op het doorlopend toezicht van de Europese Autoriteit voor effecten en markten (PB L 2 van 6.1.2015, blz. 1-23).

Gedelegeerde Verordening (EU) 2015/2 van de Commissie van 30 september 2014 tot aanvulling van Verordening (EG) nr. 1060/2009 van het Europees Parlement en de Raad met technische reguleringsnormen voor de presentatie van de informatie die ratingbureaus aan de Europese Autoriteit voor effecten en markten ter beschikking stellen (PB L 2 van 6.1.2015, blz. 24-56).

Verslag van de Commissie aan de Raad en het Europees Parlement over de haalbaarheid van een netwerk van kleinere ratingbureaus (COM(2014) 248 final van 5.5.2014).

Richtlijn 2013/14/EU van het Europees Parlement en de Raad van 21 mei 2013 tot wijziging van Richtlijn 2003/41/EG betreffende de werkzaamheden van en het toezicht op instellingen voor bedrijfspensioenvoorziening, Richtlijn 2009/65/EG tot coördinatie van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen betreffende bepaalde instellingen voor collectieve belegging in effecten (icbe’s) en Richtlijn 2011/61/EU inzake beheerders van alternatieve beleggingsinstellingen ter voorkoming van een overmatig vertrouwen in ratings (PB L 145 van 31.05.2013, blz. 1-3).

Zie de geconsolideerde versie.

Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 272/2012 van de Commissie van 7 februari 2012 tot aanvulling van Verordening (EG) nr. 1060/2009 van het Europees Parlement en de Raad met betrekking tot de door de Europese Autoriteit voor effecten en markten aan ratingbureaus aangerekende vergoedingen (PB L 90 van 28.3.2012, blz. 6-10).

Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 447/2012 van de Commissie van 21 maart 2012 ter aanvulling van Verordening (EG) nr. 1060/2009 van het Europees Parlement en de Raad inzake ratingbureaus door vaststelling van technische reguleringsnormen voor de beoordeling van de conformiteit van ratingmethodologieën (PB L 140 van 30.5.2012, blz. 14-16).

Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 449/2012 van 21 maart 2012 tot aanvulling van Verordening (EG) nr. 1060/2009 van het Europees Parlement en de Raad met betrekking tot technische reguleringsnormen betreffende te verstrekken gegevens voor de registratie en certificatie van ratingbureaus (PB L 140 van 30.5.2012, blz. 32-52).

Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 946/2012 van de Commissie van 12 juli 2012 ter aanvulling van Verordening (EG) nr. 1060/2009 van het Europees Parlement en de Raad met procedureregels betreffende door de Europese Autoriteit voor effecten en markten aan ratingbureaus opgelegde geldboeten, met inbegrip van bepalingen inzake het recht van verweer en termijnbepalingen (PB L 282 van 16.10.2012, blz. 23-26).

Laatste bijwerking 25.09.2024