This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Rialacha i dtaca le rochtain chothrom ar shonraí agus úsáid chothrom sonraí (An Gníomh um Shonraí)
ACHOIMRE AR:
CAD IS AIDHM LEIS AN RIALACHÁN?
Leis an rialachán, ar a dtugtar an Gníomh um Shonraí chomh maith, tugtar aghaidh ar roinnt dúshlán agus deiseanna a bhaineann le sonraí1 san Aontas Eorpach (AE), lena dtugtar chun suntais rochtain chothrom agus cearta úsáideoirí, ag áirithiú go bhfuil sonraí pearsanta á gcosaint. Áirítear leis na haidhmeanna:
- dáileadh cothrom na dtairbhí a eascraíonn as sonraí i measc páirtithe leasmhara a áirithiú;
- margadh iomaíoch sonraí a spreagadh;
- deiseanna a chur ar fáil le haghaidh nuálaíocht sonraíbhunaithe; agus
- sonraí, go háirithe sonraí a ghintear le táirgí nasctha, a dhéanamh níos inrochtana.
PRÍOMHPHOINTÍ
Áirithítear leis an rialachán cothroime i leithdháileadh luach na sonraí i measc na bpáirtithe leasmhara sa gheilleagar sonraí. Soiléirítear leis cé is féidir leas a bhaint as na sonraí agus cad iad na sonraí sin agus na coinníollacha faoina bhféadfar iad a úsáid.
Chun na críche sin, áirítear leis bearta lena chur ar chumas úsáideoirí táirgí nasctha, idir ghutháin phóca agus fearais chliste tí agus mheaisíní cliste tionsclaíocha, rochtain a fháil ar shonraí a ghintear óna n–úsáid. Ina theannta sin, tá bearta ann chun deimhneacht dhlíthiúil a mhéadú i ndáil le rochtain agus úsáid sonraí, go háirithe i gcomhthéacs táirgí nasctha, amhail:
- rialacha soiléire maidir le húsáid incheadaithe sonraí agus na coinníollacha atá i bhfeidhm;
- dreasachtaí leanúnacha do shealbhóirí sonraí chun infheistíocht a dhéanamh i nginiúint sonraí ardchaighdeáin;
- rialacha lena n–éascaítear aistriú réidh sonraí luachmhara idir sealbhóirí sonraí agus úsáideoirí sonraí agus rúndacht á coimeád;
- dreasachtaí lena spreagtar níos mó daoine aonair agus eintiteas, beag beann ar a méid, chun páirt a ghlacadh sa gheilleagar sonraí;
- rialacha maidir le cearta úsáideoirí chun sonraí a chomhroinnt le tríú páirtithe;
- rialacha maidir le rúin trádála agus cearta maoine intleachtúla a chosaint, mar aon le cosaintí i gcoinne iompar drochídeach; agus
- córas cúitimh réasúnta chun sonraí a chur ar fáil agus sásra réitigh díospóidí.
Áirítear an méid a leanas le bearta eile.
- Laghdú a dhéanamh ar mhí–úsáid conarthaí mídhleathacha lena gcuirtear bac ar chomhroinnt sonraí cothroma. Is éard atá i gceist leis sin:
- fiontair a chosaint ar théarmaí conarthacha éagóracha arna bhforchur ag páirtithe i suíomhanna níos láidre ar an margadh; agus
- foclaíocht conarthaí eiseamláireacha a fhorbairt chun cuidiú le rannpháirtithe sa mhargadh conarthaí cothroma comhroinnte sonraí a dhréachtú agus a idirbheartú.
- A chur ar chumas comhlachtaí earnála poiblí sonraí áirithe atá i seilbh na hearnála príobháidí a rochtain agus a úsáid, mar shampla chun cuidiú leo freagairt d’éigeandálaí poiblí.
- Éascaíocht a dhéanamh ar athrú idir soláthraithe seirbhísí próiseála sonraí chun an margadh aonair don néalríomhaireacht san Aontas a scaoileadh, agus muirir um athrú a aistarraingt de réir a chéile, rud a chuirfidh le hidir–inoibritheacht2 sonraí níos éifeachtaí.
- Sonraí a fhaightear trí tháirgí nasctha a dhíolmhú ó fhorálacha Threoir 96/9/CE, an treoir maidir le bunachar sonraí.
- Cosaint a thabhairt ar rochtain neamhdhleathach rialtais tríú páirtí ar shonraí neamhphearsanta.
- Inoibritheacht sonraí, sásraí agus seirbhísí comhroinnte sonraí, agus spásanna coiteanna sonraí Eorpacha a fheabhsú.
Ní bhaineann an rialachán seo le gníomhartha dlíthiúla AE nó náisiúnta lena ndéantar foráil i leith sonraí a chomhroinnt, a rochtain agus a úsáid chun cionta coiriúla a chosc, a imscrúdú, a bhrath nó a ionchúiseamh nó chun pionóis choiriúla a fhorghníomhú, nó chun críocha custaim agus cánachais.
CÉN UAIR ATÁ TOSACH FEIDHME AN RIALACHÁIN?
Tháinig an rialachán i bhfeidhm an agus beidh feidhm aige ón .
CÚLRA
Le haghaidh tuilleadh faisnéise, féach:
- Todhchaí dhigiteach na hEorpa a chruthú (An Coimisiún Eorpach)
- An Gníomh um Shonraí (An Coimisiún Eorpach)
- An Gníomh Eorpach um Rialachas Sonraí (An Coimisiún Eorpach).
PRÍOMHTHÉARMAÍ
- Sonraí. Aon léiriú digiteach ar ghníomhartha, fíricí nó faisnéis agus aon tiomsú de ghníomhartha, d’fhíorais nó d’fhaisnéis den sórt sin, lena n–áirítear i bhfoirm taifeadadh fuaime, amhairc nó closamhairc.
- Idir–inoibritheacht. Cumas dhá cheann nó níos mó de spásanna sonraí nó de líonraí, córais, táirgí nasctha, feidhmchláir, seirbhísí próiseála sonraí nó comhpháirteanna cumarsáide a bheith ábalta sonraí a mhalartú agus a úsáid chun a gcuid feidhmeanna a chomhlíonadh.
PRÍOMHDHOICIMÉAD
Rialachán (AE) 2023/2854 ó Pharlaimint na hEorpa agus ón gComhairle an maidir le rialacha comhchuibhithe i dtaca le rochtain chothrom ar shonraí agus úsáid chothrom sonraí agus lena leasaítear Rialachán (AE) 2017/2394 agus Treoir (AE) 2020/1828 (an Gníomh um Shonraí) (IO L, 2023/2854, ).
nuashonrú is deireanaí