Λιθουανία

1) ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

Γνώμη της Επιτροπής COM(97) 2007 τελικό [Δεν έχει δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα]

Έκθεση της Επιτροπής COM(98) 706 τελικό [Δεν έχει δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα]

Έκθεση της Επιτροπής COM(99) 507 τελικό [Δεν έχει δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα]

Έκθεση της Επιτροπής COM (2000) 707 τελικό [Δεν έχει δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα]

Έκθεση της Επιτροπής COM (2001) 700 τελικό - SEC (2001) 1750 τελικό [Δεν έχει δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

Έκθεση της Επιτροπής COM (2002) 700 τελικό - SEC (2002) 1406 [Δεν έχει δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα]

Έκθεση παρακολούθησης της Επιτροπής COM (2003) 675 τελικό - SEC (2003) 1204 [Δεν έχει δημοσιευτεί στην Επίσημη Εφημερίδα].

Συνθήκη προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση [Επίσημη Εφημερίδα L 236 της 23.09.2003]

2) ΣΥΝΟΨΗ

Στην γνώμη που διατύπωσε τον Ιούλιο του 1997, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θεωρούσε απαραίτητο να έχει στη διάθεσή της πληρέστερες πληροφορίες για την εξέλιξη της κατάστασης όσον αφορά το νομοθετικό πλαίσιο. Ωστόσο, εφόσον τα αναγκαία νομοθετικά μέτρα ληφθούν εγκαίρως και συνοδεύονται από τις απαραίτητες διαρθρωτικές προσαρμογές της βιομηχανίας οπτικοακουστικών μέσων, η Επιτροπή έκρινε επίσης ότι η Λιθουανία θα ήταν σε θέση, μεσοπρόθεσμα, να ικανοποιήσει τις σχετικές απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Κοινότητας.

Η έκθεση του Νοεμβρίου 1998 διαπίστωνε ότι δεν είχε επιτευχθεί καμία αξιόλογη πρόοδος στον τομέα αυτό, ιδίως σε ό,τι αφορά την μεταφορά του κοινοτικού κεκτημένου.

Η έκθεση του Οκτωβρίου 1999 ανέφερε ότι, εκτός από τα θέματα διαφήμισης του καπνού, το κοινοτικό κεκτημένο δεν είχε ακόμα μεταφερθεί.

Η έκθεση του Νοεμβρίου 2000 υπογράμμιζε ότι η Λιθουανία είχε σημειώσει σημαντική πρόοδο.

Η έκθεση του Νοεμβρίου 2001 τόνιζε ότι συνεχίζεται η σημαντική πρόοδος της Λιθουανίας όσον αφορά την εναρμόνιση της νομοθεσίας της περί οπτικοακουστικών μέσων. Καμία πρόοδος δεν είχε σημειωθεί στον τομέα του πολιτισμού.

Η έκθεση του Οκτωβρίου 2002 υπογράμμιζε ότι πρόσθετες εξελίξεις σημειώθηκαν στον τομέα του πολιτισμού και της πολιτικής για τον οπτικοακουστικό τομέα. Αντίθετα δεν έχει πραγματοποιηθεί σημαντική νομοθετική πρόοδος σε ό,τι αφορά τη μεταφορά του κεκτημένου στον οπτικοακουστικό τομέα.

Η έκθεση του Νοεμβρίου 2003 κατέληγε στο συμπέρασμα ότι η Λιθουανία τηρεί το μεγαλύτερο μέρος των δεσμεύσεων και των υποχρεώσεων που απορρέουν από τις διαπραγματεύσεις προσχώρησης στον τομέα της οπτικοακουστικής πολιτικής. Αναμένεται επομένως να είναι σε θέση να εφαρμόσει το κεκτημένο αμέσως μετά την προσχώρησή της στην ΕΕ.

Η συνθήκη προσχώρησης υπογράφηκε στις 16 Απριλίου 2003 και η προσχώρηση πραγματοποιήθηκε την 1η Μαΐου 2004.

ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΚΕΚΤΗΜΕΝΟ

Στον οπτικοακουστικό τομέα, το κοινοτικό κεκτημένο συνίσταται στην παροχή και στην ελεύθερη κυκλοφορία οπτικοακουστικών υπηρεσιών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και στην προαγωγή της ευρωπαϊκής βιομηχανίας προγραμμάτων, στο πλαίσιο της εσωτερικής αγοράς. Το κεκτημένο αυτό περιέχεται στην οδηγία " Τηλεόραση χωρίς σύνορα " που εφαρμόζεται σε όλες τις επιχειρήσεις του κλάδου, ανεξαρτήτως του χρησιμοποιούμενου τρόπου μετάδοσης (ερτζιανά, δορυφόρος, καλώδιο) και του δημόσιου ή ιδιωτικού χαρακτήρα της επιχείρησης, και καθορίζει τους βασικούς κανόνες διασυνοριακής μετάδοσης. Τα βασικά σημεία στον εν λόγω τομέα είναι τα ακόλουθα:

• να εξασφαλισθεί η ελεύθερη κυκλοφορία των τηλεοπτικών προγραμμάτων μεταξύ κρατών μελών
• να προαχθεί η παραγωγή και διανομή ευρωπαϊκών οπτικοακουστικών έργων (με τον καθορισμό ελάχιστης ποσόστωσης μετάδοσης για τα ευρωπαϊκά έργα και για τα έργα ανεξάρτητων παραγωγών
• να καθορισθούν τα βασικά πρότυπα στον τομέα της τηλεοπτικής διαφήμισης
• να εξασφαλισθεί η προστασία των ανηλίκων και το δικαίωμα απάντησης

Η ευρωπαϊκή Συμφωνία μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Λιθουανίας προβλέπει την μεταξύ τους συνεργασία για την προαγωγή και τον εκσυγχρονισμό της οπτικοακουστικής βιομηχανίας, καθώς και την εναρμόνιση των κανονιστικών ρυθμίσεων στον τομέα των οπτικοακουστικών μέσων.

Η οδηγία "Τηλεόραση χωρίς σύνορα" περιλαμβάνεται στα μέτρα που οι χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης καλούνται να θεσπίσουν κατά την πρώτη φάση που καθορίζεται στη Λευκή Βίβλο για τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης και την εσωτερική αγορά (1995).

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ

Σε νομικό επίπεδο, ο κλάδος των οπτικοακουστικών διέπεται από τον νόμο του 1990 για τον τύπο και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, τον νόμο του 1995 για τις επικοινωνίες και τον νόμο για τις άδειες παροχής ταχυδρομικών υπηρεσιών και τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών.

Η κυριότερη τηλεοπτική εταιρία είναι η Λιθουανική Εθνική Εταιρεία Ραδιοτηλεόρασης (LRT), πλην όμως υπάρχουν και πολυάριθμα ιδιωτικά κανάλια.

Το κράτος επιχορηγεί την LRT προκειμένου να ενθαρρύνει την παραγωγή και διανομή εθνικών κινηματογραφικών έργων.

Οι υφιστάμενες διοικητικές δομές, όπως η Επιτροπή της λιθουανικής ραδιοτηλεόρασης, λειτουργούν αποτελεσματικά εντός των ορίων της ισχύουσας νομοθεσίας. Το 1998, χορηγήθηκαν άδειες σε οκτώ ραδιοφωνικούς σταθμούς και σε εννέα καλωδιακούς τηλεοπτικούς σταθμούς.

Τον Ιούνιο του 2000 εκδόθηκε ο νόμος σχετικά με την εθνική ραδιοφωνία-τηλεόραση, ενώ τον Αύγουστο και, στη συνέχεια, τον Οκτώβριο του 2000 τροποποιήθηκε ο νόμος περί της πληροφόρησης του κοινού. Επίσης εκδόθηκαν νόμοι σύμφωνοι με το κοινοτικό κεκτημένο και σχετικοί ιδίως με τον έλεγχο των προϊόντων καπνού και των οινοπνευματωδών ποτών καθώς και με τις θεμελιώδεις αρχές της προστασίας των δικαιωμάτων του παιδιού. Το Δεκέμβριο του 2000, επιτεύχθηκε πρόοδος όσον αφορά την πρόσβαση του κοινού στα σημαντικά γεγονότα, την προστασία των ανηλίκων, τη δικαστική αρμοδιότητα και την προαγωγή των ευρωπαϊκών έργων. Μετά τη θέσπιση αυτών των νόμων, η λιθουανική νομοθεσία είναι σε μεγάλο βαθμό σύμφωνη με το κοινοτικό κεκτημένο.

Το Φεβρουάριο του 2000 το λιθουανικό Κοινοβούλιο προσυπέγραψε την ευρωπαϊκή σύμβαση για τη διασυνοριακή τηλεόραση. Επίσης κυρώθηκε το πρωτόκολλό της.

Το Συμβούλιο ραδιοφωνίας και τηλεόρασης είναι το κύριο όργανο που είναι επιφορτισμένο με την κανονιστική ρύθμιση και τον έλεγχο του οπτικοακουστικού τομέα. Σημειώθηκε πρόοδος σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη των μέσων και των διαδικασιών εποπτείας που διαθέτει. Η επιτροπή ραδιοτηλεόρασης ασχολείται, από την πλευρά της, με την κανονιστική ρύθμιση των δραστηριοτήτων των ιδιωτικών ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών, των καλωδιακών δικτύων και των δικτύων ραδιοαναμετάδοσης με πολυπλεξία). Στην περίπτωση που δεν τηρούνται οι λιθουανικοί κανόνες, μπορούν να επιβληθούν κυρώσεις. Οι εξουσίες της εν λόγω επιτροπής σε θέματα εκτέλεσης και επιβολής κυρώσεων πρέπει να ενισχυθούν. Οι λιθουανικές αρχές πρέπει επίσης να επικεντρώσουν τις προσπάθειες τους στην εκτέλεση των κειμένων εφαρμογής, καθώς και στην ευαισθητοποίηση του κοινού στην προστασία των ανηλίκων.

Η Λιθουανία έλαβε μέτρα για τη συμμετοχή της από το 2003 στα κοινοτικά προγράμματα MEDIA Plus και MEDIA Formation (es de en fr).

Η έκθεση 2003 της Επιτροπής αναφέρει ότι η νομοθεσία της Λιθουανίας στον οπτικοακουστικό τομέα είναι, ουσιαστικά, σύμφωνη με το κοινοτικό κεκτημένο. Ωστόσο, η μεταφορά του κεκτημένου πρέπει ακόμη να συμπληρωθεί με την τροποποίηση του κώδικα διοικητικών παραβάσεων - η οποία είναι αναγκαία προκειμένου να προβλεφθούν κατάλληλες κυρώσεις για τους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς που παραβιάζουν τη νομοθεσία και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την άδειά τους. Επιπλέον, οι διοικητικές εκτελεστικές εξουσίες πρέπει να ενισχυθούν, κυρίως με αυστηρότερες κυρώσεις και με την αύξηση των εκτελεστικών εξουσιών της επιτροπής ραδιοτηλεόρασης. Η εν λόγω επιτροπή πρέπει, εξάλλου, να αποκτήσει μεγαλύτερη ικανότητα εξασφάλισης της αποτελεσματικής εφαρμογής του κεκτημένου, συμπεριλαμβανομένου και του τομέα χορήγησης αδειών δορυφορικής μετάδοσης.

Στον πολιτιστικό τομέα, εκδόθηκε τον Οκτώβριο 2001 η απόφαση του Συμβουλίου Σύνδεσης με την οποία επιτρέπεται στη Λιθουανία να συμμετάσχει πλήρως από το 2001 στο πρόγραμμα « ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ 2000 ».

Ημερομηνία τελευταίας τροποποίησης: 13.01.2004