EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Wnioski ustawodawcze

W art. 17 Traktatu o Unii Europejskiej (TUE) określono różne zadania i role, jakie ma pełnić Komisja Europejska, a w jego drugim ustępie wyraźnie stwierdzono, że „o ile Traktaty nie stanowią inaczej, wnioski ustawodawcze Unii mogą zostać przyjęte wyłącznie na wniosek Komisji”. To prawo inicjatywy daje Komisji znaczne uprawnienia w zakresie kształtowania polityki i prawodawstwa UE. Jak jasno wynika jednak z artykułu traktatu, Komisja nie ma monopolu na inicjowanie wniosków ustawodawczych.

Parlament Europejski może, na mocy art. 225 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), „stanowiąc większością głosów swoich członków, zwrócić się do Komisji o przedłożenie wszelkich stosownych wniosków w sprawach, w odniesieniu do których uważa, że akt Unii jest wymagany do celów wykonania Traktatów”. Traktaty określają również przypadki, w których Parlamentowi przysługuje bezpośrednie prawo inicjatywy: w odniesieniu do decyzji dotyczących jego własnego składu (art. 14 TUE), przepisów dotyczących wyboru jego członków (art. 223 ust. 1 TFUE), ogólnych warunków wykonywania obowiązków przez jego członków (art. 223 ust. 2 TFUE), przepisów regulujących wykonywanie prawa do prowadzenia dochodzeń (art. 226 TFUE) oraz przepisów i ogólnych warunków wykonywania zadań przez Rzecznika Praw Obywatelskich (art. 228 TFUE).

Na szczycie Rady Europejskiej można wezwać Komisję do opracowania wniosków politycznych.

Rada Unii Europejskiej, na mocy art. 241 TFUE, „stanowiąc zwykłą większością głosów, może zwrócić się do Komisji o przeprowadzenie wszelkich badań, które Rada uzna za niezbędne dla osiągnięcia wspólnych celów, oraz o przedłożenie jej wszelkich właściwych wniosków”.

Zgodnie z art. 11 TUE i art. 24 TFUE inicjatywa obywatelska umożliwia obywatelom zwrócenie się do Komisji o przedłożenie wniosków, w sprawie których ich zdaniem należy przyjąć unijne przepisy. Po zebraniu miliona podpisów z co najmniej siedmiu państw członkowskich w ramach inicjatywy (każde państwo ma minimalny próg) Komisja musi podjąć decyzję, jakie działania należy podjąć.

W ramach zwykłej procedury ustawodawczej wnioski ustawodawcze mogą być również przedkładane przez:

  • jedną czwartą państw członkowskich (na mocy art. 76 TFUE),
  • Trybunał Sprawiedliwości (na mocy art. 257 TFUE) oraz
  • Europejski Bank Centralny (na mocy art. 40 protokołu nr 4).

Procedura ustawodawcza (zwykła procedura ustawodawcza lub specjalna procedura ustawodawcza) stosowana przy przyjmowaniu wniosków ustawodawczych jest określony w artykule Traktatu, który stanowi podstawę prawną aktu.

ZOB. TAKŻE

Top