Marktcorrectiemechanisme om de burgers van de Unie en de economie te beschermen tegen buitensporig hoge prijzen

 

SAMENVATTING VAN:

Verordening (EU) 2022/2578 tot vaststelling van een marktcorrectiemechanisme om de burgers van de Unie en de economie te beschermen tegen buitensporig hoge prijzen

WAT IS HET DOEL VAN DE VERORDENING?

• Deze verordening stelt een systeem van tijdelijke maatregelen vast om pieken van buitensporig hoge gasprijzen in de Europese Unie (EU) te voorkomen wanneer deze niet verenigbaar zijn met die op de wereldmarkt.
• Het wordt geactiveerd wanneer prijzen op virtuele handelspunten in de EU (VTP’s)* boven bepaalde niveaus liggen en deze prijzen aanzienlijk boven een referentieprijs liggen die de mondiale ontwikkeling van de prijzen van vloeibaar aardgas (LNG) weerspiegelen.

KERNPUNTEN

Het Agentschap voor de samenwerking tussen energieregulators (ACER):

• houdt voortdurend toezicht op de referentieprijzen* en de afwikkelingsprijzen van de front-month-TTF (title transfer facility)-derivaten*;
• ontvangt dagelijkse LNG-prijsbeoordelingen van Platt Benchmark BV en Argus Benchmark Administration BV (beide gevestigd in Nederland);
• berekent de dagelijkse referentieprijs op basis van de informatie die zij heeft ontvangen;
• activeert, vanaf 15 februari 2023, de biedlimiet voor het marktcorrectiemechanisme (MCM) wanneer de front-month GVTM-derivatenafwikkelingsprijs:
  • voor een periode van drie werkdagen meer dan 180 EUR per megawatt uur (180/MWh) bedraagt,
  • 35 EUR boven de MCM-referentieprijs ligt;
• publiceert op haar website een bericht wanneer er sprake is van een marktcorrectie.

Marktdeelnemers en deelnemers moeten:

• de website van ACER dagelijks monitoren;
• na activering van de MCM geen orders voor GVDB-derivaten (front-month tot front-year) 35 EUR boven de referentieprijs aanvaarden of indienen — als de referentieprijs onder de 145 EUR/MWh ligt, wordt de biedlimiet vastgesteld op 180 EUR/MWh.

De biedlimiet wordt toegepast tot:

• ACER twintig werkdagen na de datum van de marktcorrectie een aankondiging van de deactivering publiceert, indien de referentieprijs gedurende drie opeenvolgende werkdagen lager is dan 145 EUR/MWh;
• de Europese Commissie de MCM opschort vanwege een aanzienlijke achteruitgang van de gaslevering in de EU.

Regels voor het opschorten van de MCM:

• bepalen dat de Europese Autoriteit voor effecten en markten (ESMA), ACER, het Europees netwerk van transmissiesysteembeheerders voor gas en de Groep voor de coördinatie van gas de gevolgen van de MCM voor de financiële markten en de energiemarkten en de continuïteit van de energievoorziening voortdurend moeten monitoren, met name wat de gevolgen zijn voor:
  • de levering van gas aan de EU,
  • vraagreductiedoelstellingen,
  • intra-EU-gasstromen,
  • gasleveringscontracten,
  • financiële markten;
• stellen de Commissie in staat de MCM te allen tijde op te schorten indien verstoringen van de markt, of het risico daarvan, de veiligheid van de gasvoorziening binnen de EU in het gedrang brengen.

ESMA en ACER:

• beoordelen de impact van de MCM om vast te stellen of de hoofdelementen geschikt zijn of moeten worden herzien in het licht van ontwikkelingen op het gebied van financiële, energie- en gasvoorziening;
• analyseren of het uitsluiten van over-the-counter handel (OTC) tot gevolg heeft dat de handel in OTC-derivaten aanzienlijk verschuift naar de OTC-markten;
• dienen de verslagen uiterlijk op 1 maart 2023 bij de Commissie in nadat uiterlijk op 23 januari 2023 een voorlopige beoordeling is ingediend.

De Commissie:

• besluit uiterlijk op 31 maart 2023, op basis van de voorlopige beoordeling, of de MCM moet worden uitgebreid tot derivaten die verband houden met andere VTP’s;
• kan, na raadpleging van de Europese Centrale Bank, ESMA, ACER, het Europees netwerk van transmissiesysteembeheerders voor gas, de coördinatiegroep voor gas en andere relevante belanghebbenden:
  • een wijziging van de verordening voorstellen om ook te bepalen welke OTC-derivaten worden verhandeld,
  • de elementen die worden gebruikt voor de referentieprijs herzien, met inbegrip van de voorwaarden voor de activering van de MCM en de dynamische biedlimiet.

Eind maart 2023 heeft de Commissie een uitvoeringshandeling vastgesteld (Uitvoeringsverordening (EU) 2023/736 betreffende de definitie van de technische details van de toepassing van het marktcorrectiemechanisme op aan andere virtuele handelspunten in de Unie dan de TTF gekoppelde derivaten).

VANAF WANNEER IS DE VERORDENING VAN TOEPASSING?

De verordening trad op 1 februari 2023 in werking en is tot 31 januari 2025 van toepassing. De MCM kan echter pas vanaf 15 februari 2023 worden toegepast, in geval van een marktcorrectie en wanneer een aankondiging van marktcorrectie wordt gepubliceerd.

ACHTERGROND

• De inval van Rusland in Oekraïne in februari 2022 heeft geleid tot een sterke daling van de export van aardgas, een bedreiging voor de veiligheid van de energievoorziening naar de EU en een buitensporige prijsverhoging van de energieprijzen.
• De MCM introduceert een dynamisch veiligheidsplafond en stuurt een duidelijk signaal naar de markten dat de EU geen buitensporig en kunstmatig hoge gasprijzen accepteert. De verordening biedt zekerheid voor marktspelers en besparingen voor bedrijven en huishoudens.
• De noodmaatregel is gebaseerd op artikel 122, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie. Deze kan worden geactiveerd wanneer zich voor bepaalde producten, met name energie, ernstige moeilijkheden voordoen.
• De MCM-verordening maakt deel uit van een pakket maatregelen met inbegrip van een gemeenschappelijk aankoopmechanisme dat is ingesteld bij Verordening (EU) 2022/2576 (zie de samenvatting).

KERNBEGRIPPEN

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Verordening (EU) 2022/2578 van de Raad van 22 december 2022 tot vaststelling van een marktcorrectiemechanisme om de burgers van de Unie en de economie te beschermen tegen buitensporig hoge prijzen (PB L 335 van 29.12.2022, blz. 45-60)

Achtereenvolgende wijzigingen aan Richtlijn (EU) 2022/2578 van de Raad werden in de basistekst opgenomen. Deze geconsolideerde versie is enkel van documentaire waarde.

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Verordening (EU) 2022/2576 van de Raad van 19 december 2022 inzake de bevordering van solidariteit via een betere coördinatie van de aankoop van gas, betrouwbare prijsbenchmarks en de uitwisseling van gas over de grenzen heen (PB L 335 van 29.12.2022, blz. 1-35)

Zie de geconsolideerde versie.

Verordening (EU) 2022/1854 van de Raad van 6 oktober 2022 betreffende een noodinterventie in verband met de hoge energieprijzen (PB L 261 van 7.10.2022, blz. 1-21)

Verordening (EU) 2022/1369 van de Raad van 5 augustus 2022 inzake gecoördineerde maatregelen ter reductie van de gasvraag (PB L 206 van 8.8.2022, blz. 1-10)

Zie de geconsolideerde versie.

Verordening (EU) 2019/942 van het Europees Parlement en de Raad van 5 juni 2019 tot oprichting van een Agentschap van de Europese Unie voor de samenwerking tussen energieregulators (herschikking) (PB L 158 van 14.6.2019, blz. 22-53)

Zie de geconsolideerde versie.

Verordening (EU) 2017/1938 van het Europees Parlement en de Raad van 25 oktober 2017 betreffende maatregelen tot veiligstelling van de gasleveringszekerheid en houdende intrekking van Verordening (EU) nr. 994/2010 (PB L 280 van 28.10.2017, blz. 1-56)

Zie de geconsolideerde versie.

Verordening (EU) 2016/1011 van het Europees Parlement en de Raad van 8 juni 2016 betreffende indices die worden gebruikt als benchmarks voor financiële instrumenten en financiële overeenkomsten of om de prestatie van beleggingsfondsen te meten en tot wijziging van Richtlijnen 2008/48/EG en 2014/17/EU en Verordening (EU) nr. 596/2014 (PB L 171 van 29.6.2016, blz. 1-65)

Zie de geconsolideerde versie.

Geconsolideerde versie van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie — Derde Deel — Het beleid en intern optreden van de Unie — Titel VIII — Economisch en monetair beleid — Hoofdstuk 1 — Economisch beleid — Artikel 122 (oud artikel 100 VEG) (PB C 202 van 7.6.2016, blz. 98)

Richtlijn 2014/65/EU van het Europees Parlement en de Raad van 15 mei 2014 betreffende markten voor financiële instrumenten en tot wijziging van Richtlijn 2002/92/EG en Richtlijn 2011/61/EU (herschikking) (PB L 173 van 12.6.2014, blz. 349-496).

Zie de geconsolideerde versie.

Verordening (EU) nr. 600/2014 van het Europees Parlement en de Raad van 15 mei 2014 betreffende markten in financiële instrumenten en tot wijziging van Verordening (EU) nr. 648/2012 (PB L 173 van 12.6.2014, blz. 84-148)

Zie de geconsolideerde versie.

Verordening (EU) nr. 1095/2010 van het Europees Parlement en de Raad van 24 november 2010 tot oprichting van een Europese toezichthoudende autoriteit (Europese Autoriteit voor effecten en markten), tot wijziging van Besluit nr. 716/2009/EG en tot intrekking van Besluit 2009/77/EG van de Commissie (PB L 331 van 15.12.2010, blz. 84-119)

Zie de geconsolideerde versie.

Verordening (EG) nr. 715/2009 van het Europees Parlement en de Raad van 13 juli 2009 betreffende de voorwaarden voor de toegang tot aardgastransmissienetten en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1775/2005 (PB L 211 van 14.8.2009, blz. 36-54)

Zie de geconsolideerde versie.

Laatste bijwerking 19.01.2024