Aanpakken van de gevolgen van het verlies van stemrecht van EU-burgers die hun recht op vrij verkeer uitoefenen

In deze mededeling pakt de Commissie de situatie aan van Europese burgers die het recht om te stemmen in nationale verkiezingen in hun thuisland verliezen omdat zij voor een bepaalde periode in een andere lidstaat verblijven.

BESLUIT

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio's betreffende het aanpakken van de gevolgen van ontneming van het stemrecht aan burgers van de Unie die hun recht op vrij verkeer uitoefenen (COM(2014) 33 final van 29.1.2014).

SAMENVATTING

EU-burgers uit bepaalde lidstaten verliezen het recht om te stemmen in de nationale verkiezingen van hun thuisland wanneer zij een bepaalde periode in het buitenland verblijven, ook als dit een ander EU-land is. Als gevolg daarvan kunnen zij niet deelnemen aan nationale verkiezingen, hetzij in hun eigen land of in hun land van verblijf.

Het gaat hier over vijf lidstaten (Cyprus, Denemarken, Ierland, Malta en het Verenigd Koninkrijk (1)), waarvan de burgers hun rechten kunnen verliezen, enkel en alleen op grond van het feit dat ze een bepaalde periode in het buitenland verblijven. Twee andere landen (Oostenrijk en Duitsland) leggen een aantal voorwaarden op om het recht om te stemmen bij nationale verkiezingen te behouden.

Het ontnemen van de privileges van burgers kan worden gezien als het beperken van het uitoefenen van grondrechten verbonden aan het burgerschap van de Unie, zoals het recht op vrij verkeer en verblijf in de Europese Unie (EU). Bovendien leidt het tot een gat in de politieke rechten van de betreffende EU-burgers, dat in strijd is met de inspanningen om de deelname van burgers aan het democratische leven van de Unie te bevorderen.

De Commissie stelt enerzijds kortetermijnoplossingen voor deze situatie voor. EU-landen moeten hun burgers die in een ander EU-land verblijven minstens in staat stellen om hun stemrecht te behouden indien zij blijk geven van aanhoudende belangstelling in het politieke leven van hun thuisland. Dit kan, bijvoorbeeld, via een aanvraag om geregistreerd te blijven op de kiezerslijst. Dergelijke aanvragen kunnen met passende tussenpozen worden ingediend en moeten elektronisch kunnen worden ingediend.

Anderzijds beveelt de Commissie aan op lange termijn te denken over het dichten van het gat in de participatie van EU-burgers die in een andere lidstaat wonen, waarbij ook rekening wordt gehouden met de huidige discussies over kiesrecht in het gastland.

Laatste bijwerking 18.06.2014

---

(1) Vanaf 1 februari 2020 is het Verenigd Koninkrijk geen EU-lid meer.