Nadzwyczajne środki handlowe dla krajów i terytoriów zaangażowanych w proces stabilizacji i stowarzyszania UE

 

STRESZCZENIE DOKUMENTU:

Rozporządzenie (UE) 2024/823 w sprawie nadzwyczajnych środków handlowych dla krajów i terytoriów uczestniczących lub powiązanych z procesem stabilizacji i stowarzyszania

JAKIE SĄ CELE ROZPORZĄDZENIA?

• Kraje i terytoria Bałkanów Zachodnich (Albania, Bośnia i Hercegowina, Kosowo*, Czarnogóra, Macedonia Północna i Serbia) korzystają z nadzwyczajnych środków handlowych w odniesieniu do przywozu ich produktów do UE. Te kraje i terytoria uczestniczą w procesie stabilizacji i stowarzyszania.
• Na podstawie umów dwustronnych zawartych z krajami i terytoriami Bałkanów Zachodnich niemal wszystkie produkty pochodzące z tych krajów i terytoriów korzystają już z nieograniczonego i bezcłowego dostępu do rynku UE.
• W rozporządzeniu przyznano dodatkowe preferencje handlowe w odniesieniu do niektórych produktów rolnych (owoców, warzyw i wina) pochodzących z tego regionu.
• Rozporządzenie kodyfikuje i zastępuje rozporządzenie (WE) nr 1215/2009.

Preferencje handlowe

Produkty pochodzące z krajów i terytoriów Bałkanów Zachodnich, które są objęte działami 7 i 8 Nomenklatury Scalonej* (owoce i warzywa) mogą być przywożone do UE bez opłat celnych* lub opłat o skutku równoważnym i bez ograniczeń ilościowych* lub środków o skutku równoważnym. Te nadzwyczajne preferencje obejmują także globalny kontyngent dla wina w wysokości 30 000 hl, który może być wykorzystany przez każdy kraj lub każde terytorium po wyczerpaniu krajowego kontyngentu taryfowego przewidzianego w umowie dwustronnej zawartej z UE.

Warunki uprawniające do porozumień preferencyjnych

Aby skorzystać z preferencyjnych zasad, kraje i terytoria muszą:

• zapewniają zgodność z definicją produktów pochodzących przewidzianą w rozporządzeniu (UE) nr 952/2013 ustanawiającym kodeks celny UE; w związku z tym produkty muszą być w całości wyprodukowane lub zostać przetworzone w wystarczającym stopniu w danym kraju lub na danym terytorium;
• zobowiązują się do niezwiększania podatków lub ograniczeń dotyczących produktów przywożonych z UE;
• zwalczają nadużycia finansowe w ramach współpracy administracyjnej z UE;
• wstrzymują się od angażowania się w poważne i systematyczne naruszenia praw człowieka, w tym podstawowych praw pracowniczych, a także przestrzegają zasad demokracji i praworządności.

Beneficjenci zobowiązują się także do prowadzenia efektywnych reform gospodarczych i współpracy z innymi krajami uczestniczącymi w procesie stabilizacji i stowarzyszania, w szczególności poprzez utworzenie regionalnej strefy wolnego handlu.

Komisja Europejska może zaproponować zawieszenie preferencji handlowych w całości lub w części, jeśli dany kraj lub dane terytorium nie wywiązują się ze swoich obowiązków.

W rozporządzeniu (UE) nr 1308/2013 określono procedury dotyczące wprowadzania w życie kontyngentów taryfowych* w odniesieniu do produktów rolnych. Obecnie system ma zastosowanie do wina ze świeżych winogron o zawartości alkoholu nieprzekraczającej 15% obj., innego niż wino musujące, dla którego ustanowiono zwolnienie w ramach kontyngentu o wielkości 30 000 hl wspólnego dla krajów i terytoriów Bałkanów Zachodnich. Przewidziane w ramach tego kontyngentu udziały dla poszczególnych krajów są określone w protokołach w sprawie wina, które każdy z tych krajów podpisał w ramach zawartych z UE układów o stabilizacji i stowarzyszeniu.

Komisja może przyjąć środki ochronne, jeżeli przywóz produktów rolnych powoduje poważne zakłócenia na rynku wewnętrznym UE.

OD KIEDY ROZPORZĄDZENIE MA ZASTOSOWANIE?

Ma ono zastosowanie od 26 marca 2024 roku.

KONTEKST

Więcej informacji:

• Bałkany Zachodnie (Komisja Europejska).

KLUCZOWE POJĘCIA

GŁÓWNY DOKUMENT

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2024/823 z dnia 28 lutego 2024 r. w sprawie nadzwyczajnych środków handlowych dla krajów i terytoriów uczestniczących lub powiązanych z procesem stabilizacji i stowarzyszania (tekst jednolity) (Dz.U. L 2024/823 z 6.3.2024).

DOKUMENTY POWIĄZANE

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólną organizację rynków produktów rolnych oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 922/72, (EWG) nr 234/79, (WE) nr 1037/2001 i (WE) nr 1234/2007 (Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 671–854).

Kolejne zmiany rozporządzenia (UE) nr 1308/2013 zostały włączone do tekstu podstawowego. Tekst skonsolidowany ma jedynie wartość dokumentacyjną.

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiające unijny kodeks celny (wersja przekształcona) (Dz.U. L 269 z 10.10.2013, s. 1–101).

Zob. tekst skonsolidowany.

Rozporządzenie Rady (EWG) nr 2658/87 z dnia 23 lipca 1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej (Dz.U. L 256 z 7.9.1987, s. 1–675).

Zob. tekst skonsolidowany.

Ostatnia aktualizacja: 12.04.2024