Opname van het Europees Ontwikkelingsfonds in de begroting

De Commissie is voorstander van integratie in de begroting van de Europese Unie (EU) van de steun die wordt toegekend aan de landen in Afrika, het Caribisch Gebied en de Stille Oceaan (ACS) en de landen en gebieden overzee (LGO) in het kader van het Europees Ontwikkelingsfonds (EOF). Door opname in de begroting zou de overheidscontrole op deze steun kunnen worden geïntensiveerd, de transparantie en de doelmatigheid worden vergroot en het geheel flexibeler kunnen worden gemaakt en beter aangepast kunnen worden aan de situatie ter plaatse.

BESLUIT

Mededeling van de Commissie aan de Raad en het Europees Parlement van 8 oktober 2003: "Naar de volledige integratie van de samenwerking met de ACS-landen in de EU-begroting" [COM(2003) 590 def. - Niet verschenen in het Publicatieblad].

SAMENVATTING

In deze mededeling spreekt de Commissie zich uit voor de integratie in de EU-begroting van de steun die wordt toegekend aan de ACS-landen en de LGO in het kader van het Europees Ontwikkelingsfonds (EOF).

EEN POLITIEK WENSELIJKE VERANDERING

Voorkomen van marginalisatie

Nu de buitenlandse betrekkingen van de Unie zijn uitgebreid naar tal van andere regio's en steeds meer buitenlandse hulp afkomstig is uit de begroting, is afzonderlijke financiering voor de ACS-landen niet langer een voorrecht, maar eerder een nadeel.

De met een groot aantal regio's in de wereld gesloten partnerschapsovereenkomsten hebben, net als de overeenkomst van Cotonou, betrekking op een reeks onderwerpen van gemeenschappelijk belang: politieke dialoog, handelsafspraken, doelstellingen op het gebied van democratie, enzovoorts. Na de opneming van het EOF in de begroting zullen alle belangrijke geografische programma's onderdeel vormen van de begrotingsstructuur. Vanuit technisch oogpunt zal dit leiden tot meer synergie tussen de programma's die gericht zijn op een geografische zone of een land en programma's waarmee thematische doelstellingen worden nagestreefd.

Samenwerkingsprogramma's met de ACS-landen hebben een veelheid aan ervaring en beproefde praktijken opgeleverd, die het waard zijn om te worden overgedragen aan andere programma's die zijn uitgevoerd in andere ontwikkelingsgebieden. De integratie van het EOF zal de kruisbestuiving tussen de verschillende programma's vergemakkelijken.

Opneming van het EOF in de begroting zal ook de samenwerking tussen de regio's in Afrika vergemakkelijken. Er zou tevens een grotere samenhang kunnen worden bereikt voor de landen in het Caribisch gebied met betrekking tot Latijns-Amerika en voor de landen in het Pacifisch gebied met betrekking tot Azië.

Naar een grotere onafhankelijkheid

Na opneming van het EOF in de begroting zal de financiering van de samenwerking tussen de EU en de ACS-landen niet langer afhankelijk zijn van vrijwillige bijdragen die worden bepaald op grond van nationale standpunten; dit biedt een beter vooruitzicht op continuïteit. Voor de lidstaten zal dit betekenen dat de financiële samenwerking met ACS-landen daadwerkelijk op EU-niveau wordt gebracht.

Naar meer legitimiteit

Het EOF is momenteel de enige uitgavenpost die niet ter goedkeuring wordt voorgelegd aan het Europees Parlement. Door het EOF in de algemene begroting op te nemen, zou deze situatie genormaliseerd worden en de publieke legitimiteit van de buitenlandse hulp van de EU worden vergroot. Doordat de samenwerking met de ACS-landen geen deel uitmaakt van de begroting, valt deze buiten één van de belangrijkste besluitvormingsprocessen van de Unie. Het reeds grote risico dat de betrekkingen met ACS-landen gemarginaliseerd worden in vergelijking met andere, economisch beter ontwikkelde regio's, wordt nog versterkt door het gebrek aan zichtbaarheid ervan in de politieke arena's van de Unie. Daarnaast zal de invloed van de Paritaire Parlementaire Vergadering ACS-EU worden vergroot door de aanwezigheid van haar leden in het Europees Parlement.

Naar meer doorzichtigheid

Opneming van alle uitgaven voor buitenlandse hulp in één begroting biedt een totaaloverzicht van de buitenlandse hulp van de EU en van het ontwikkelingsbeleid van de Gemeenschap, zowel wat omvang als geografische spreiding betreft. Burgers die willen weten hoeveel de Europese Gemeenschap (EG) besteedt aan haar ontwikkelingsbeleid, hoeven nu nog slechts één document te raadplegen.

Naar meer doeltreffendheid en doelmatigheid

De integratie van het EOF in de begroting zal tot een betere kosten-batenverhouding leiden. Eenmaking van de administratieve en juridische voorschriften, de besluitvormingsstructuren en de vastleggingen biedt de mogelijkheid om een einde te maken aan het dubbel uitvoeren van bepaalde werkzaamheden waartoe de verschillende actoren en betrokkenen thans verplicht worden. Het opstellen van verslagen wordt vereenvoudigd en de administratieve last verminderd, met name voor de begunstigde landen die doeltreffender de uitdagingen het hoofd kunnen bieden waarvoor ontwikkelingslanden zich gesteld zien. Bovendien zullen de beheersbeginselen die gelden voor de begroting, leiden tot een regelmatiger uitgavenniveau en bijdragen aan een betere verstrekking van de steun aan de ACS-landen.

BEZWAREN IN VERBAND MET BUDGETTERING

Zal de kwaliteit van het partnerschap met de ACS-landen worden gehandhaafd?

Ja. De Commissie is van mening dat het Europees Ontwikkelingsfonds zeker zijn waarde heeft bewezen, maar dat het niet onmisbaar is voor de bevoorrechte relatie tussen de ACS-landen en de EU. De Overeenkomst van Cotonou blijft de hoeksteen van dit partnerschap en in de toekomst zullen de betrekkingen tussen de ACS-landen en de EU er in dezelfde mate door geregeld worden als in het verleden.

Bovendien zullen de vastleggingen voor de afzonderlijke ACS-landen blijven plaatsvinden op basis van door hen opgestelde en goedgekeurde programma's. In elk land zal de regering nauw betrokken blijven bij de indicatieve meerjarenplanning, de opstelling van jaarlijkse actieplannen enz.

Zal de financiële betrokkenheid van de EU bij de ACS-landen door de budgettering ter discussie worden gesteld?

Deze financiële betrokkenheid moet iedere 5 jaar worden verlengd, hetzij via een nieuw EOF, hetzij in het kader van de algemene begroting. De instrumenten die momenteel beschikbaar zijn in het begrotingskader, en meer in het bijzonder de besluiten over de financiële vooruitzichten, bieden dezelfde garanties.

Context

De steun van de EU aan de ACS-landen loopt momenteel hoofdzakelijk via twee kanalen, namelijk de begroting van de Gemeenschap enerzijds en het EOF anderzijds. Op deze twee vormen van steun zijn verschillende administratieve voorschriften en besluitvormingsstructuren van toepassing. De middelen uit de begroting van de Gemeenschap worden beheerd volgens het algemeen financieel reglement. De middelen uit het EOF worden beheerd volgens de voorschriften die zijn vastgelegd in de Overeenkomst van Cotonou.

Het voorstel om het EOF in de begroting op te nemen, brengt met zich mee dat alle uitgaven die voor de EU/ACS-samenwerking nodig zijn, in de nieuwe financiële vooruitzichten worden opgenomen. Dit voorstel is niet nieuw, want de Commissie heeft al in 1973 en 1979 voorgesteld om het EOF in de algemene begroting van de Gemeenschap op te nemen. Tijdens de onderhandelingen over de financiële vooruitzichten 2007-2013 heeft de Commissie het voorstel opnieuw op tafel gelegd, maar de Europese Raad (15-16 december 2005) heeft het andermaal afgewezen. Het debat zal waarschijnlijk opnieuw op gang worden gebracht bij de voorbereiding van de volgende financiële vooruitzichten.

Laatste wijziging: 28.06.2007