Horizon Europa — het kaderprogramma voor onderzoek en innovatie, met de regels voor deelname en verspreiding

 

SAMENVATTING VAN:

Verordening (EU) 2021/695 tot vaststelling van Horizon Europa — het kaderprogramma voor onderzoek en ontwikkeling, met de regels voor deelname en verspreiding

WAT IS HET DOEL VAN DE VERORDENING?

De verordening strekt tot vaststelling van Horizon Europa, het kaderprogramma voor onderzoek en ontwikkeling (het “programma”) voor de duur van het meerjarig financieel kader 2021-2027, en tot vaststelling van de regels voor deelname en verspreiding. In de verordening:

• wordt het kader vastgesteld voor steun van de Europese Unie (EU) aan onderzoek en innovatie (O&I) in termen van de wetenschappelijke en technologische doelen die moeten worden bereikt en de relevante prioriteiten, worden de brede contouren van zulke activiteiten beschreven, het maximale totaalbedrag bepaald en gedetailleerde voorschriften gegeven voor financiële deelname van de EU aan het kaderprogramma en het respectievelijke aandeel in elk van de voorziene activiteiten;
• worden de regels voor de deelname van ondernemingen, onderzoekscentra en universiteiten en de regels voor de verspreiding van onderzoeksresultaten vastgelegd.

KERNPUNTEN

Uitvoering

Het programma wordt ten uitvoer gelegd via:

• het specifieke programma als bepaald bij Besluit (EU) 2021/764 (zie samenvatting);
• een financiële bijdrage aan het bij Verordening (EU) 2021/819 opgerichte Europees Instituut voor innovatie en technologie (EIT);
• het specifieke programma voor defensieonderzoek zoals bepaald bij Besluit (EU) 2021/697 (zie samenvatting).

Doelstellingen

De algemene doelstelling van het programma is dat investeringen van de EU in O&I wetenschappelijke, technologische, economische en maatschappelijke effecten hebben, waarmee:

• de wetenschappelijke en technologische fundamenten van de EU worden versterkt en het concurrentievermogen in alle lidstaten van de EU wordt bevorderd, ook in de industriële sector van de EU;
• wordt bijgedragen aan de strategische prioriteiten van de EU en aan de vervulling van de doelstellingen en maatregelen van de EU;
• mondiale vraagstukken worden aangepakt, zoals het behalen van de doelstellingen voor duurzame ontwikkeling (Sustainable Development Goals, SDG’s) door de beginselen van de Agenda 2030 en de Overeenkomst van Parijs te volgen;
• de Europese onderzoeksruimte (EOR) wordt versterkt.

Het programma maximaliseert de toegevoegde waarde van de EU dus door zich te richten op doelstellingen en activiteiten die niet doeltreffend kunnen worden bereikt door individueel handelende lidstaten, maar wel als zij samenwerken.

Het programma heeft de volgende specifieke doelstellingen:

• het ontwikkelen, promoten en bevorderen van wetenschappelijke excellentie, het ondersteunen van het creëren en verbreiden van hoogwaardige nieuwe fundamentele en toegepaste kennis, van vaardigheden, technologieën en oplossingen, het ondersteunen van opleiding en mobiliteit van onderzoekers, het aantrekken van talent op alle niveaus en het bijdragen tot de volledige benutting van de talentenpool van de Unie bij in het kader van het programma gesteunde acties;
• het creëren van kennis, het vergroten van het effect van O&I op de ontwikkeling, ondersteuning en uitvoering van het beleid van de EU, en het ondersteunen van de toegang tot en de toepassing van innovatieve oplossingen in het Europese bedrijfsleven, met name kleine en middelgrote ondernemingen, en het aanpakken van wereldwijde uitdagingen, met inbegrip van de doelstellingen inzake klimaatverandering en de SDG’s;
• het bevorderen van alle vormen van innovatie, het faciliteren van technologische ontwikkeling, demonstratie en kennis- en technologieoverdracht, en het uitbreiden van de introductie en exploitatie van innovatieve oplossingen;
• het optimaliseren van de verwezenlijking van het programma om de impact en aantrekkingskracht van de Europese onderzoeksruimte te versterken en te vergroten, het bevorderen van op excellentie gebaseerde deelname vanuit alle lidstaten, inclusief landen die minder presteren op het gebied van O&I, aan het programma en het faciliteren van samenwerkingsverbanden bij Europese O&I-activiteiten.

Structuur en begroting

Hieronder wordt aangegeven wat de structuur is van het programma, dat een totale begroting heeft van 95,5 miljard EUR in lopende prijzen (inclusief 5,4 miljard EUR afkomstig van NextGenerationEU).

Pijler I — Excellente wetenschap

Met de volgende onderdelen:

• Europese Onderzoeksraad
• Marie Skłodowska-Curie-acties
• onderzoeksinfrastructuren.

Pijler II — Wereldwijde uitdagingen en Europees industrieel concurrentievermogen

Met de volgende onderdelen:

• cluster “Gezondheid”;
• cluster “Cultuur, creativiteit en inclusieve samenleving”;
• cluster “Civiele beveiliging voor de samenleving”;
• cluster “Digitaal, industrie en ruimte”;
• cluster “Klimaat, energie en mobiliteit”;
• cluster “Levensmiddelen, bio-economie, natuurlijke hulpbronnen, landbouw en milieu”;
• niet-nucleaire directe acties die door het Gemeenschappelijk Centrum voor onderzoek van de Europese Commissie worden uitgevoerd.

Pijler III — Innovatief Europa

Met de volgende onderdelen:

• Europese Innovatieraad (EIC)
• Europese innovatie-ecosystemen
• Europees Instituut voor innovatie en technologie (EIT).

Deel “Verbreding van de deelname aan en versterken van de EOR”

Met de volgende onderdelen:

• verbreden van de deelname en verspreiden van excellentie;
• hervormen en versterken van het Europees O&I-systeem.

Missies

Missies zijn pakketten van op excellentie gebaseerde en resultaatgerichte O&I-activiteiten over de grenzen van vakgebieden en sectoren heen, met de bedoeling:

• om binnen een bepaalde termijn een meetbaar doel te bereiken dat niet met individuele acties zou kunnen worden bereikt;
• via wetenschap en technologie effect te sorteren op samenleving en beleidsvorming;
• relevant te zijn voor een groot deel van de bevolking van de EU en een brede groep burgers in de EU.

Voor mogelijke missies worden in deze rechtshandeling vijf gebieden genoemd:

• aanpassing aan klimaatverandering, waaronder maatschappelijke transformatie,
• kanker,
• gezonde oceanen, zeeën, kust- en binnenwateren,
• klimaatneutrale en slimme steden,
• bodemgezondheid en levensmiddelen.

Elke missie heeft een eigen missieraad, die de Commissie adviseert over bijzonderheden, opzet en uitvoering van specifieke missies.

Europese partnerschappen

Een gestroomlijnd landschap van drie vormen van Europese partnerschappen (gezamenlijk gefinancierd, gezamenlijk geprogrammeerd en geïnstitutionaliseerd) is opgezet waarin de EU, nationale autoriteiten en de particuliere sector zich verbinden om onderzoeks- en innovatie-inspanningen te ondersteunen.

De Europese Innovatieraad

De EIC is opgericht als een centraal beheerd éénloketsysteem voor het uitvoeren van acties in het kader van pijler III, “Innovatief Europa”, die verband houden met de EIC. De EIC richt zich met name op baanbrekende en disruptieve innovatie, met een focus op marktcreërende innovatie, maar ondersteunt ook andere soorten innovatie zoals stapsgewijze innovatie.

Deelname door derde landen

Horizon Europa staat open voor de deelname van juridische entiteiten uit de hele wereld, onder de in de voorschriften opgenomen voorwaarden, en waar van toepassing naast aanvullende voorwaarden op het niveau van het werkprogramma of de oproep.

Deelname aan het programma in de vorm van associatie van derde landen staat open voor:

• landen uit de Europese Economische Ruimte (EER) en de Europese Vrijhandelsassociatie (EVA);
• toetredende lidstaten, kandidaat-lidstaten en potentiële kandidaten;
• de landen van het Europees nabuurschapsbeleid;
• derde landen die over goede capaciteiten beschikken op het gebied van wetenschap, technologie en innovatie en hechten aan een op regels gebaseerde open markteconomie.

Regels voor deelname

De verordening bevat verschillende voorschriften, zoals die om voor deelname en financiering in aanmerking te komen, ethische regels en beginselen, en regels over veiligheid, die van toepassing zijn op indirecte, in het kader van het programma gefinancierde acties. Voorbeelden hiervan zijn:

• een juridische entiteit mag deelnemen en financiering ontvangen indien deze voldoet aan de subsidievoorwaarden die in de regels van Horizon Europa zijn vastgelegd, naast mogelijke aanvullende voorwaarden in het werkprogramma of de oproep;
• de inhoud van oproepen tot het indienen van voorstellen moet zijn opgenomen in het werkprogramma;
• de Commissie of het financieringsorgaan kan een gezamenlijke oproep tot het indienen van voorstellen uitschrijven met derde landen, met inbegrip van hun wetenschappelijke en technologische organisaties of agentschappen, internationale organisaties en juridische entiteiten zonder winstoogmerk;
• de aanbestedingsprocedures moeten in overeenstemming zijn met de mededingingsregels en met de beginselen van transparantie, non-discriminatie, gelijke behandeling, goed financieel beheer en evenredigheid;
• regels met betrekking tot financiële draagkracht;
• de procedure om voorstellen te beoordelen, waaronder ook de selectie- en toekenningscriteria; voorstellen worden geëvalueerd door een onafhankelijke commissie van deskundigen die uitgaan van excellentie, effect, kwaliteit en doelmatigheid van de uitvoering;
• aanvragers kunnen om toetsing van een beoordeling vragen als zij van oordeel zijn dat de beoordelingsprocedure niet correct is uitgevoerd;
• verplichtingen ten aanzien van de exploitatie en de verspreiding van de resultaten, waaronder met betrekking tot open wetenschap.

Evaluatie van het programma, effectbeoordeling en toezicht

De Commissie evalueert Horizon Europa en houdt er toezicht op om de vooruitgang te beoordelen die wordt gemaakt bij het bereiken van de doelstellingen van het programma.

Het programma wordt aangevuld door het onderzoeks- en opleidingsprogramma voor 2021-2025 van de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie.

VANAF WANNEER IS DE VERORDENING VAN TOEPASSING?

De verordening is sinds 1 januari 2021 van toepassing.

ACHTERGROND

De verordening strekt tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1291/2013 en Verordening (EG) nr. 1290/2013.

Zie ook:

• Horizon Europa (Europese Commissie)
• Horizon Europa: Het onderzoek- en innovatieprogramma van de EU voor de periode 2021-2027 (Europese Commissie)
• Europese Onderzoeksruimte (EOR) (Europese Commissie)
• Een nieuwe EOR voor onderzoek en innovatie (Europese Commissie).

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Verordening (EU) 2021/695 van het Europees Parlement en de Raad van 28 april 2021 tot vaststelling van Horizon Europa — het kaderprogramma voor onderzoek en innovatie, tot vaststelling van de regels voor deelname en verspreiding en tot intrekking van Verordeningen (EU) nr. 1290/2013 en (EU) nr. 1291/2013 (PB L 170 van 12.5.2021, blz. 1-68)

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Verordening (EU) 2021/819 van het Europees Parlement en de Raad van 20 mei 2021 betreffende het Europees Instituut voor innovatie en technologie (herschikking) (PB L 189 van 28.5.2021, blz. 61-90)

Besluit (EU) 2021/764 van de Raad van 10 mei 2021 tot vaststelling van het specifieke programma tot uitvoering van Horizon Europa — het kaderprogramma voor onderzoek en innovatie, en tot intrekking van Besluit 2013/743/EU (PB L 167I van 12.5.2021, blz. 1-80)

Verordening (EU) nr. 2021/697 van het Europees Parlement en van de Raad van 29 april 2021 tot oprichting van het Europees Defensiefonds en tot intrekking van Verordening (EU) 2018/1092 (PB L 170 van 12.5.2021, blz. 149-177)

Verordening (Euratom) 2021/765 van de Raad van 10 mei 2021 tot vaststelling van het programma voor onderzoek en opleiding van de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie voor de periode 2021-2025 ter aanvulling van Horizon Europa — het kaderprogramma voor onderzoek en innovatie, en tot intrekking van Verordening (Euratom) 2018/1563 (PB L 167I van 12.5.2021, blz. 81-100)

Verordening (EU) 2020/2094 van de Raad van 14 december 2020 tot vaststelling van een herstelinstrument van de Europese Unie ter ondersteuning van het herstel na de COVID-19-crisis (PB L 433I van 22.12.2020, blz. 23-27)

Verordening (EU, Euratom) 2020/2093van de Raad van 17 december 2020 tot bepaling van het meerjarig financieel kader voor de jaren 2021-2027 (PB L 433I van 22.12.2020, blz. 11-22)

Verordening (EU, Euratom) 2018/1046 van het Europees Parlement en de Raad van 18 juli 2018 tot vaststelling van de financiële regels van toepassing op de algemene begroting van de Unie, tot wijziging van Verordeningen (EU) nr. 1296/2013, (EU) nr. 1301/2013, (EU) nr. 1303/2013, (EU) nr. 1304/2013, (EU) nr. 1309/2013, (EU) nr. 1316/2013, (EU) nr. 223/2014, (EU) nr. 283/2014 en Besluit nr. 541/2014/EU en tot intrekking van Verordening (EU, Euratom) nr. 966/2012 (PB L 193 van 30.7.2018, blz. 1-222)

Laatste bijwerking 02.07.2021