Richtlijn tot uitvoering van het Verdrag van Marrakesh in de EU

 

SAMENVATTING VAN:

Richtlijn (EU) 2017/1564 inzake toegestane vormen van gebruik van bepaalde werken die door het auteursrecht beschermd zijn ten behoeve van personen die blind zijn, visueel gehandicapt of anderszins een leeshandicap hebben

WAT IS HET DOEL VAN DE RICHTLIJN?

Met de richtlijn wordt beoogd de regels vast te stellen inzake het gebruik van bepaalde werken of ander materiaal* in exemplaren in toegankelijke vorm* zonder de toestemming van de auteursrechthebbende, ten behoeve van personen die blind zijn, visueel gehandicapt of anderszins een leeshandicap hebben overeenkomstig het Verdrag van Marrakesh.

KERNPUNTEN

Het Verdrag van Marrakesh

Op grond van het Verdrag van Marrakesh moeten de landen die het verdrag ondertekenen, nationale wetten vaststellen waarin wordt aangemoedigd dat boeken worden geproduceerd in toegankelijke formaten, zoals braille, e-tekst, audio of groteletterdruk, gericht op personen die blind zijn, visueel gehandicapt of anderszins een leeshandicap hebben. De wetten moeten het ook gemakkelijker maken om deze items grensoverschrijdend uit te wisselen zonder de toestemming van de auteursrechthouder. Het verdrag is in 2013 ondertekend en op 1 oktober 2018 door de EU geratificeerd. De EU is op 1 januari 2019 partij bij het verdrag geworden.

De richtlijn voorziet in:

• een begunstigde* of een namens hem optredende persoon om een exemplaar in toegankelijke vorm van een werk of ander materiaal waartoe de begunstigde rechtmatige toegang heeft, te vervaardigen (bv. in braille) voor gebruik door de begunstigde; en
• een toegelaten entiteit* om een exemplaar in toegankelijke vorm van een werk of ander materiaal waartoe zij rechtmatige toegang heeft, te vervaardigen of zonder winstoogmerk een exemplaar in toegankelijke vorm mee te delen, beschikbaar te stellen, te distribueren of uit te lenen aan
  • een begunstigde; of
  • een andere toegelaten entiteit met het oog op exclusief gebruik door een begunstigde.

Een toegelaten entiteit moet:

• ongeoorloofde reproductie en distributie aan het publiek van exemplaren in toegankelijke vorm ontmoedigen;
• registers bijhouden van de handelingen die zij uitvoert met werken en met exemplaren in toegankelijke vorm;
• informatie publiceren over de manier waarop zij voldoet aan deze verplichtingen;
• de regels met betrekking tot de verwerking van persoonsgegevens van begunstigden naleven;
• aan begunstigden, andere toegelaten entiteiten of auteursrechthebbenden op verzoek de volgende informatie op een toegankelijke manier verstrekken
  • de lijst met werken waarvan zij over exemplaren in toegankelijke vorm beschikt, alsmede de beschikbare vormen, en
  • de contactgegevens van de toegelaten entiteiten die betrokken zijn bij de uitwisseling van exemplaren in toegankelijke vorm.

Verordening (EU) 2017/1563, de verordening tot uitvoering van het Verdrag van Marrakesh in de EU, die tegelijkertijd met de richtlijn is vastgesteld, bevat de regels voor de uitwisseling van werken of ander materiaal tussen de EU- en niet-EU-landen die partij zijn bij het verdrag zonder de toestemming van de auteursrechthebbende.

VANAF WANNEER IS DE RICHTLIJN VAN TOEPASSING?

De richtlijn is sinds 10 oktober 2017 van toepassing en moest voor 11 oktober 2018 in de EU-landen in nationaal recht worden omgezet.

ACHTERGROND

Zie voor meer informatie:

• De uitvoering van het Verdrag van Marrakesh in het EU-recht (Europese Commissie).
• De EU treedt toe tot het Verdrag van Marrakesh (Europese Dienst voor extern optreden).

KERNBEGRIPPEN

BELANGRIJKSTE DOCUMENT

Richtlijn (EU) 2017/1564 van het Europees Parlement en de Raad van 13 september 2017 inzake bepaalde toegestane vormen van gebruik van bepaalde werken en ander materiaal die door het auteursrecht en naburige rechten beschermd zijn ten behoeve van personen die blind zijn, visueel gehandicapt of anderszins een leeshandicap hebben, en tot wijziging van Richtlijn 2001/29/EG betreffende de harmonisatie van bepaalde aspecten van het auteursrecht en de naburige rechten in de informatiemaatschappij (PB L 242 van 20.9.2017, blz. 6-13)

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Besluit (EU) 2018/254 van de Raad van 15 februari 2018 betreffende de sluiting, namens de Europese Unie, van het Verdrag van Marrakesh tot bevordering van de toegang tot gepubliceerde werken voor personen die blind zijn, visueel gehandicapt of anderszins een leeshandicap hebben (PB L 48 van 21.2.2018, blz. 1-2)

Verdrag van Marrakesh tot bevordering van de toegang tot gepubliceerde werken voor personen die blind zijn, visueel gehandicapt of anderszins een leeshandicap hebben (PB L 48 van 21.2.2018, blz. 3-11)

Verordening (EU) 2017/1563 van het Europees Parlement en de Raad van 13 september 2017 inzake de grensoverschrijdende uitwisseling tussen de Unie en derde landen van exemplaren in toegankelijke vorm van bepaalde werken en ander materiaal die door het auteursrecht en naburige rechten beschermd zijn ten behoeve van personen die blind zijn, visueel gehandicapt of anderszins een leeshandicap hebben (PB L 242 van 20.9.2017, blz. 1-5)

Besluit 2014/221/EU van de Raad van 14 april 2014 betreffende de ondertekening, namens de Europese Unie, van het Verdrag van Marrakesh tot bevordering van de toegang tot gepubliceerde werken voor personen die blind zijn, visueel gehandicapt of anderszins een leeshandicap hebben (PB L 115 van 17.4.2014, blz. 1-2)

Laatste bijwerking 21.03.2019