Europees Defensieagentschap (vanaf 2011)

Het Europees Defensieagentschap (EDA) steunt de Raad en de lidstaten bij hun inspanningen de defensievermogens van de Unie te verbeteren en het Europees veiligheids- en defensiebeleid (GVDB) te ondersteunen, door de operationele behoeften in kaart te brengen, de industriële en technologische basis van de EU te versterken, en onderzoek en doelmatige militaire aankoop te bevorderen.

BESLUIT

Besluit 2011/411/GBVB van de Raad van 12 juli 2011 tot vaststelling van het statuut, de zetel en de voorschriften voor de werking van het Europees Defensieagentschap en tot intrekking van Gemeenschappelijk Optreden 2004/551/GBVB.

SAMENVATTING

Het Europees Defensieagentschap (EDA) is opgericht in 2004 als een agentschap op het gebied van de ontwikkeling van defensievermogens, onderzoek, aankopen en bewapening om de Raad en de lidstaten te steunen bij hun inspanningen de defensievermogens van de Unie te verbeteren.

Het verschaft een juridisch en institutioneel kader om de lidstaten van de EU in staat te stellen samen te werken om militaire vermogens op te bouwen in de context van het gemeenschappelijk buitenlands en veiligheidsbeleid (GBVB) van de EU, in het bijzonder het GVDB.

Sinds het Verdrag van Lissabon is er een specifieke bepaling inzake het EDA in het Verdrag betreffende de Europese Unie opgenomen (artikel 45; zie ook artikel 42, lid 3). Dientengevolge keurde de Raad in juli 2011 Besluit 2011/411/GBVB goed dat de oorspronkelijke rechtshandeling ter onderbouwing van het EDA, verving.

Taken

Het Agentschap heeft tot taak:

• de na te streven militaire vermogens van de lidstaten te helpen bepalen en de nakoming van hun aangegane verbintenissen inzake vermogens te helpen evalueren;
• het harmoniseren van de operationele behoeften en het hanteren van doelmatige en onderling verenigbare aankoopmethoden te bevorderen;
• multilaterale projecten voor te stellen die erop gericht zijn de doelstellingen met betrekking tot militaire vermogens te verwezenlijken, de door de lidstaten uit te voeren programma’s te coördineren en specifieke samenwerkingsprogramma’s te beheren;
• het onderzoek inzake defensietechnologie te ondersteunen alsmede gezamenlijk onderzoek naar en studie van technische oplossingen die voldoen aan toekomstige operationele behoeften, te coördineren en te plannen;
• bij te dragen aan het bepalen en in voorkomend geval uitvoeren van alle nuttige maatregelen om de industriële en technologische basis van de defensiesector te versterken en de doelmatigheid van de militaire uitgaven te verbeteren.

Het Agentschap is ook bereid om een permanente gestructureerde samenwerking te steunen, mocht de Raad daartoe besluiten.

De opdracht van het Agentschap laat de bevoegdheden van de lidstaten voor defensieaangelegenheden onverlet.

Bestuur

Het Agentschap heeft zijn hoofdzetel in Brussel en staat onder politiek toezicht van de Raad.

Het besluitvormingsorgaan van het Agentschap wordt gevormd door een bestuur, bestaande uit één vertegenwoordiger van elke deelnemende lidstaat en een vertegenwoordiger van de Europese Commissie (zonder stemrechten). Het bestuur vergadert in beginsel minstens tweemaal per jaar op het niveau van de ministers van Defensie. Daarnaast kan het bestuur op andere momenten in specifieke samenstellingen vergaderen, zoals met de directeuren onderzoek en technologie of de directeuren defensiebeleid. Alle lidstaten van de EU, met uitzondering van Denemarken, nemen deel aan het Agentschap.

De hoge vertegenwoordiger van de Unie voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid is het hoofd van het Agentschap en zorgt voor de koppeling tussen het Agentschap en de Raad. Een directeur is verantwoordelijk voor het toezicht op en de coördinatie van de afdelingen.

Financiering

De exploitatiekosten van het Agentschap worden gefinancierd door de lidstaten in verhouding tot hun bnp. Individuele projecten worden apart gefinancierd door de deelnemende lidstaten.

Relaties met derde landen

Het Agentschap mag samenwerkingsverbanden aangaan met derde landen. Het mag ook samenwerken met internationale organisaties zoals het Europees Ruimteagentschap (ESA) of de Gezamenlijke Organisatie voor Samenwerking op Defensiematerieelgebied (Occar).

Laatste wijziging: 18.06.2014