This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52023PC0385
Proposal for a COUNCIL DECISION on the signing, on behalf of the European Union, of the Agreement between the European Union and Iceland on supplementary rules in relation to the instrument for financial support for border management and visa policy, as part of the Integrated Border Management Fund
Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD betreffende de ondertekening, namens de Europese Unie, van de Overeenkomst tussen de Europese Unie en IJsland betreffende aanvullende regels met betrekking tot het instrument voor financiële steun voor grensbeheer en visumbeleid in het kader van het Fonds voor geïntegreerd grensbeheer
Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD betreffende de ondertekening, namens de Europese Unie, van de Overeenkomst tussen de Europese Unie en IJsland betreffende aanvullende regels met betrekking tot het instrument voor financiële steun voor grensbeheer en visumbeleid in het kader van het Fonds voor geïntegreerd grensbeheer
COM/2023/385 final
EUROPESE COMMISSIE
Brussel, 10.7.2023
COM(2023) 385 final
2023/0223(NLE)
Voorstel voor een
BESLUIT VAN DE RAAD
betreffende de ondertekening, namens de Europese Unie, van de Overeenkomst tussen de Europese Unie en IJsland betreffende aanvullende regels met betrekking tot het instrument voor financiële steun voor grensbeheer en visumbeleid in het kader van het Fonds voor geïntegreerd grensbeheer
TOELICHTING
In juni 2018 heeft de Commissie een voorstel ingediend voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad tot oprichting, in het kader van het Fonds voor geïntegreerd grensbeheer, van het instrument voor financiële steun voor grensbeheer en visa [COM(2018) 473].
Verordening (EU) 2021/1148 van het Europees Parlement en de Raad tot oprichting, in het kader van het Fonds voor geïntegreerd grensbeheer, van het Instrument voor financiële steun voor grensbeheer en visumbeleid voor de periode 2021-2027 (hierna “de verordening betreffende het instrument voor grensbeheer en visa (BMVI-verordening)” genoemd) is vastgesteld op 7 juli 2021.
De BMVI-verordening heeft ten doel solidariteit te tonen door het verlenen van financiële bijstand aan de lidstaten en landen die de bepalingen van het Schengenacquis inzake de buitengrenzen toepassen. Deze verordening houdt een ontwikkeling in van de bepalingen van het Schengenacquis waaraan de landen die betrokken zijn bij de uitvoering, toepassing en ontwikkeling van het Schengenacquis deelnemen (“geassocieerde Schengenlanden” of “geassocieerde landen”).
De Commissie heeft ook een voorstel (COM(2018) 375) ingediend tot vaststelling van een kader van gemeenschappelijke bepalingen voor zeven fondsen in gedeeld beheer, waaronder de BMVI-verordening. Verordening (EU) 2021/1060 (hierna “de GB-verordening” genoemd) is vastgesteld op 24 juni 2021.
IJsland heeft op 1 september 2021 kennis gegeven van zijn besluit om de inhoud van de BMVI-verordening te aanvaarden en in zijn interne rechtsorde op te nemen. Teneinde te voorkomen dat de daadwerkelijke toepassingsduur van de BMVI-verordening in IJsland korter wordt, dient de Commissie dit voorstel in voordat zij van IJsland een kennisgeving heeft ontvangen dat het al zijn grondwettelijke voorschriften is nagekomen. Overeenkomstig overweging 75 van de BMVI-verordening moet deze regeling namelijk worden vastgesteld nadat het betrokken land schriftelijk heeft bevestigd dat het al zijn interne voorschriften is nagekomen.
In artikel 7, lid 6, van de BMVI-verordening is bepaald dat overeenkomstig de desbetreffende bepalingen van de respectieve associatieovereenkomsten “regelingen” moeten worden getroffen om de aard en de vormen van deelname aan het instrument te bepalen van landen die bij de uitvoering, toepassing en ontwikkeling van het Schengenacquis betrokken zijn. Die regelingen worden vastgesteld in de vorm van overeenkomsten die door de Unie worden gesloten met de geassocieerde Schengenlanden overeenkomstig artikel 216 VWEU.
In die overeenkomsten moet ook de financiële bijdrage van deze landen aan de begroting van de Unie voor het instrument voor grensbeheer en visa worden vastgesteld. De financiële bijdragen moeten worden berekend op basis van het bruto binnenlands product van elk geassocieerd land als een percentage van het bruto binnenlands product van alle deelnemende landen.
Krachtens de associatieovereenkomsten inzake Schengen moeten de geassocieerde landen de maatregelen van de Unie, met inbegrip van de BMVI-verordening, die het Schengenacquis ontwikkelen of erop voortbouwen, volledig aanvaarden.
De aan het instrument voor grensbeheer en visa toegewezen begroting van de Unie moet worden uitgevoerd in overeenstemming met Verordening (EU, Euratom) 2018/1046 (hierna “het Financieel Reglement” genoemd). De geassocieerde Schengenlanden moeten ook de nodige maatregelen nemen om te zorgen voor de naleving van de bepalingen inzake financieel beheer en financiële controle die zijn neergelegd in het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU) en in het recht van de Unie dat als juridische grondslag het VWEU heeft.
Niet alle bepalingen van en bijlagen bij de GB-verordening zijn relevant voor het instrument voor grensbeheer en visa. Bovendien moet de toepassing van in sommige bepalingen van de GB-verordening vastgestelde beginselen worden aangepast aan de status van de geassocieerde Schengenlanden.
De overeenkomsten voorzien ook in de invoering van specifieke mechanismen om de overeenkomsten snel te kunnen aanpassen indien belangrijke Uniewetgeving die relevant is voor de uitvoering, zoals het Financieel Reglement en de GB-verordening, wordt gewijzigd.
De overeenkomsten moeten ervoor zorgen dat bij de tussentijdse evaluatie van het instrument voor grensbeheer en visa rekening wordt gehouden met de vertraagde deelname van de geassocieerde Schengenlanden.
Wat financiële en begrotingscontroles betreft, zijn de lidstaten onderworpen aan horizontale verplichtingen (zoals de bevoegdheid van de Rekenkamer, het Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF), het Europees Openbaar Ministerie (EOM) en de Commissie) die ofwel rechtstreeks aan het Verdrag zijn ontleend, ofwel aan de afgeleide wetgeving van de Unie, waaronder de bovengenoemde GB-verordening. Deze verplichtingen zijn automatisch op de lidstaten van toepassing en zijn derhalve niet vastgesteld in de BMVI-verordening. Bijgevolg moeten deze verplichtingen in de overeenkomst waarop dit voorstel betrekking heeft, tot de geassocieerde landen worden uitgebreid.
In de overeenkomsten is ook een bepaling opgenomen met betrekking tot het Europees reisinformatie- en -autorisatiesysteem (Etias). Dit is nodig gezien artikel 86 van Verordening (EU) 2018/1240 van het Europees Parlement en de Raad van 12 september 2018 tot oprichting van een Europees reisinformatie- en -autorisatiesysteem (Etias) en tot wijziging van de Verordeningen (EU) nr. 1077/2011, (EU) nr. 515/2014, (EU) 2016/399, (EU) 2016/1624 en (EU) 2017/2226, waarin is bepaald dat de resterende inkomsten uit Etias na aftrek van de exploitatie- en onderhoudskosten worden opgenomen in de begroting van de Unie. Om artikel 86 van Verordening (EU) 2018/1240 op een billijke manier toe te passen op alle landen die aan deze verordening deelnemen, moet de bijdrage van de geassocieerde landen aan de thematische faciliteit van het instrument evenredig worden verminderd indien en wanneer er resterende inkomsten in de begroting van de Unie worden opgenomen.
De Unie moet overeenkomsten sluiten met elk van de vier geassocieerde Schengenlanden. Dit voorstel betreft de overeenkomst met IJsland.
1.ACHTERGROND VAN HET VOORSTEL
•Motivering en doel van het voorstel
Dit voorstel is gericht op de ondertekening van een overeenkomst tussen de Unie en IJsland over de bijdrage van het land aan het instrument voor financiële steun voor grensbeheer en visumbeleid voor de periode 2021-2027 en over de aanvullende regels die nodig zijn voor deze deelname. Het betreft de derde generatie van dit soort regeling.
•Verenigbaarheid met bestaande bepalingen op het beleidsterrein
Niet van toepassing.
•Verenigbaarheid met andere beleidsterreinen van de Unie
Niet van toepassing.
2.RECHTSGRONDSLAG, SUBSIDIARITEIT EN EVENREDIGHEID
•Rechtsgrondslag
Dit voorstel voor de ondertekening van de overeenkomst is gebaseerd op artikel 77, lid 2, en artikel 218, lid 5, punt a), van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie.
•Subsidiariteit (bij niet-exclusieve bevoegdheid)
Overeenkomstig artikel 3, lid 2, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie en als bedoeld in artikel 7, lid 6, van Verordening (EU) 2021/1148, valt het voorstel onder de exclusieve bevoegdheid van de Unie en is het subsidiariteitsbeginsel derhalve niet van toepassing.
•Evenredigheid
Dit voorstel is nodig om uitvoering te geven aan het in artikel 7, lid 6, van Verordening (EU) 2021/1148 vervatte vereiste dat regelingen worden getroffen met landen die bij de uitvoering, toepassing en ontwikkeling van het Schengenacquis betrokken zijn om de aard en de vormen van deelname van deze landen te bepalen aan het instrument voor financiële steun voor grensbeheer en visa als onderdeel van het Fonds voor geïntegreerd grensbeheer.
•Keuze van het instrument
Niet van toepassing.
3.EVALUATIE, RAADPLEGING VAN BELANGHEBBENDEN EN EFFECTBEOORDELING
•Evaluatie van bestaande wetgeving en controle van de resultaatgerichtheid ervan
Niet van toepassing.
•Raadpleging van belanghebbenden
Niet van toepassing.
•Bijeenbrengen en gebruik van expertise
Niet van toepassing.
•Effectbeoordeling
Niet van toepassing, aangezien het voorstel samenhangt met het programmabeheer en gericht is op de ondertekening van een internationale overeenkomst waarover is onderhandeld op basis van de richtsnoeren van de Raad. IJsland zal de regels die zijn vastgelegd in de verordening tot oprichting van het instrument voor financiële steun voor grensbeheer en visumbeleid en de toepasselijke bepalingen van de GB-verordening en het Financieel Reglement op dezelfde wijze naleven als de EU-lidstaten.
•Resultaatgerichtheid en vereenvoudiging
Niet van toepassing.
•Grondrechten
Niet van toepassing.
4.GEVOLGEN VOOR DE BEGROTING
In artikel 10 en de bijlage bij de ontwerpovereenkomst worden de bepalingen inzake de jaarlijkse financiële bijdragen van het geassocieerde land aan de begroting van het Fonds voor geïntegreerd grensbeheer beschreven.
5.OVERIGE ELEMENTEN
•Uitvoeringsplanning en regelingen betreffende controle, evaluatie en rapportage
Alle in Verordening (EU) 2021/1148 vastgestelde verplichtingen inzake monitoring, verslaglegging, prestaties en evaluatie zijn van toepassing op IJsland.
•Toelichtende stukken (bij richtlijnen)
Niet van toepassing.
•Artikelsgewijze toelichting
Niet nodig.
In het licht van bovenstaande overwegingen stelt de Commissie voor dat de Raad besluit de overeenkomst namens de Unie te laten ondertekenen en de voorzitter van de Raad te machtigen de tot ondertekening namens de Unie bevoegde persoon of personen aan te wijzen.
De Commissie heeft een afzonderlijk voorstel opgesteld voor een besluit van de Raad betreffende de sluiting van de bijgevoegde overeenkomst tussen de Europese Unie en IJsland betreffende aanvullende regels met betrekking tot het instrument voor financiële steun voor grensbeheer en visumbeleid in het kader van het Fonds voor geïntegreerd grensbeheer voor de periode 2021-2027 1 . De Raad stelt dit besluit vast na goedkeuring door het Europees Parlement.
2023/0223 (NLE)
Voorstel voor een
BESLUIT VAN DE RAAD
betreffende de ondertekening, namens de Europese Unie, van de Overeenkomst tussen de Europese Unie en IJsland betreffende aanvullende regels met betrekking tot het instrument voor financiële steun voor grensbeheer en visumbeleid in het kader van het Fonds voor geïntegreerd grensbeheer
DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,
Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, en met name artikel 77, lid 2, in samenhang met artikel 218, lid 5,
Gezien het voorstel van de Europese Commissie,
Overwegende hetgeen volgt:
(1)Op 21 februari 2022 heeft de Raad de Commissie gemachtigd onderhandelingen te openen 2 met IJsland, het Koninkrijk Noorwegen, de Zwitserse Bondsstaat en het Vorstendom Liechtenstein inzake de regelingen voor de financiële bijdragen van de geassocieerde landen en de aanvullende regels die nodig zijn voor hun deelname, waaronder bepalingen ter bescherming van de financiële belangen van de Unie en de controlebevoegdheid van de Rekenkamer, die krachtens Verordening (EU) 2021/1148 van het Europees Parlement en de Raad 3 moeten worden getroffen. De onderhandelingen met IJsland zijn afgerond met de parafering van de overeenkomst op 14 februari 2023.
(2)Verordening (EU) 2021/1148 bouwt voort op het Schengenacquis en Denemarken heeft overeenkomstig artikel 4 van Protocol nr. 22 betreffende de positie van Denemarken, gehecht aan het Verdrag betreffende de Europese Unie en het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, besloten die verordening in zijn nationale recht om te zetten. Overeenkomstig de artikelen 1 en 2 van Protocol nr. 22 neemt Denemarken niet deel aan de vaststelling van dit besluit, en dit is bijgevolg niet bindend voor, noch van toepassing op Denemarken.
(3)Dit besluit houdt een ontwikkeling in van de bepalingen van het Schengenacquis waaraan Ierland niet deelneemt, overeenkomstig Besluit 2002/192/EG van de Raad 4 . Ierland neemt derhalve niet deel aan de vaststelling van dit besluit en dit is niet bindend voor, noch van toepassing op Ierland.
(4)De overeenkomst moet derhalve namens de Unie worden ondertekend, onder voorbehoud van de sluiting ervan op een latere datum,
HEEFT HET VOLGENDE BESLUIT VASTGESTELD:
Artikel 1
De ondertekening van Overeenkomst tussen de Europese Unie en IJsland betreffende aanvullende regels met betrekking tot het instrument voor financiële steun voor grensbeheer en visumbeleid in het kader van het Fonds voor geïntegreerd grensbeheer voor de periode 2021-2027 wordt hierbij namens de Unie goedgekeurd, onder voorbehoud van de sluiting van deze overeenkomst.
De tekst van de te ondertekenen overeenkomst is aan dit besluit gehecht.
Artikel 2
Het secretariaat-generaal van de Raad stelt het volmachtinstrument op dat de persoon (personen) die daartoe door de Commissie is (zijn) aangewezen, machtiging verleent de overeenkomst, onder voorbehoud van de sluiting ervan, te ondertekenen.
Artikel 3
Dit besluit treedt in werking op de twintigste dag na die van de bekendmaking ervan in het Publicatieblad van de Europese Unie.
Gedaan te Brussel,
Voor de Raad
De voorzitter
EUROPESE COMMISSIE
Brussel, 10.7.2023
COM(2023) 385 final
BIJLAGE
bij het
Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD
betreffende de ondertekening, namens de Europese Unie, van de Overeenkomst
tussen de Europese Unie en IJsland betreffende aanvullende regels met betrekking tot het instrument voor financiële steun voor grensbeheer en visumbeleid in het kader van het Fonds voor geïntegreerd grensbeheer
BIJLAGE
DE EUROPESE UNIE, hierna de “Unie” genoemd,
en
IJSLAND,
hierna gezamenlijk de “partijen” genoemd,
GEZIEN de Overeenkomst tussen de Europese Unie, de Europese Gemeenschap, de Republiek IJsland en het Koninkrijk Noorwegen inzake de wijze waarop IJsland en Noorwegen worden betrokken bij de uitvoering, de toepassing en de ontwikkeling van het Schengenacquis 1 (hierna de “associatieovereenkomst met IJsland en Noorwegen” genoemd),
OVERWEGENDE HETGEEN VOLGT:
(1)De Unie heeft bij Verordening (EU) 2021/1148 van het Europees Parlement en de Raad 2 (de “BMVI-verordening”) het instrument voor financiële steun voor grensbeheer en visumbeleid (het “BMVI”) ingesteld, in het kader van het Fonds voor geïntegreerd grensbeheer.
(2)De BMVI-verordening houdt een ontwikkeling in van de bepalingen van het Schengenacquis in de zin van de associatieovereenkomst met IJsland en Noorwegen.
(3)Het instrument voor financiële steun voor grensbeheer en visumbeleid, in het kader van het Fonds voor geïntegreerd grensbeheer, is een specifiek instrument in het kader van het Schengenacquis dat moet zorgen voor een sterk en doeltreffend Europees geïntegreerd grensbeheer aan de buitengrenzen, met inachtneming van het vrije verkeer van personen en met volledige naleving van de verbintenissen van de lidstaten en de geassocieerde landen inzake grondrechten, en een uniforme uitvoering en modernisering van het gemeenschappelijk visumbeleid moet ondersteunen en aldus bijdragen tot het waarborgen van een hoog niveau van veiligheid in de lidstaten en geassocieerde landen.
(4)In artikel 9, lid 2, van de BMVI-verordening is bepaald dat het in artikel 7, lid 3, punt a), bedoelde bedrag en de aanvullende middelen die op grond van die verordening worden verstrekt, worden uitgevoerd in gedeeld beheer, overeenkomstig artikel 63 van Verordening (EU, Euratom) 2018/1046 3 (het “Financieel Reglement”) en Verordening (EU) 2021/1060 4 (de “GB-verordening”).
(5)In artikel 7, lid 6, van de BMVI-verordening is bepaald dat regelingen moeten worden getroffen om de aard en de vormen van deelname aan het BMVI te bepalen van landen die bij de uitvoering, toepassing en ontwikkeling van het Schengenacquis betrokken zijn.
(6)Het BMVI kan worden uitgevoerd in gedeeld, direct of indirect beheer en deze overeenkomst moet het mogelijk maken om dit instrument in al deze beheersvormen in IJsland uit te voeren overeenkomstig de beginselen en de regels van de Unie inzake financieel beheer en financiële controle.
(7)Gezien het sui generis-karakter van het Schengenacquis en het belang van de uniforme toepassing ervan voor de integriteit van het Schengengebied, moeten alle regels voor het beheer van nationale programma’s in IJsland op dezelfde wijze van toepassing zijn als in de lidstaten.
(8)Om de berekening en het gebruik van de jaarlijkse bijdragen die IJsland aan het BMVI is verschuldigd, te vergemakkelijken, moeten de bijdragen van IJsland voor de periode 2021-2027 worden betaald in vijf jaarlijkse tranches van 2023 tot en met 2027. Voor 2023 tot en met 2025 worden de jaarlijkse bijdragen vastgesteld in de vorm van vaste bedragen en voor de jaren 2026 en 2027 moet de bijdrage in 2026 worden bepaald op basis van het nominaal bruto binnenlands product van alle staten die aan het BMVI deelnemen, rekening houdend met de daadwerkelijk verrichte betalingen.
(9)Overeenkomstig het beginsel van gelijke behandeling moeten de eventuele extra inkomsten als omschreven in artikel 86 van Verordening (EU) 2018/1240 van het Europees Parlement en de Raad 5 (de “Etias-verordening”) ook IJsland ten goede komen. In het kader van het BMVI worden de door IJsland verschuldigde bijdragen aan het BMVI evenredig verminderd.
(10)De Uniewetgeving inzake gegevensbescherming, waaronder Verordening (EU) 2016/679, valt onder de EER-overeenkomst en is in bijlage XI daarbij opgenomen. Bijgevolg past IJsland deze verordening toe.
(11)IJsland is niet gebonden aan het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie, maar is wel partij bij het Europees Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de fundamentele vrijheden en de bijbehorende protocollen, en bij de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens en eerbiedigt derhalve de daarin erkende rechten en beginselen. Verwijzingen in de BMVI-verordening, de GB-verordening en deze overeenkomst naar het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie moeten derhalve worden opgevat als verwijzingen naar het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, de door IJsland geratificeerde protocollen en artikel 14 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens.
(12)Aangezien IJsland niet gebonden is aan verwijzingen naar het milieuacquis van de Unie, moet IJsland het BMVI en deze overeenkomst uitvoeren in overeenstemming met de Overeenkomst van Parijs en de VN-doelstellingen voor duurzame ontwikkeling,
ZIJN ALS VOLGT OVEREENGEKOMEN:
Artikel 1
Toepassingsgebied
In deze overeenkomst worden de aanvullende regels vastgesteld die nodig zijn voor de deelname van IJsland aan het instrument voor financiële steun voor grensbeheer en visumbeleid (het “BMVI”) in het kader van het Fonds voor geïntegreerd grensbeheer voor de programmeringsperiode 2021-2027 overeenkomstig artikel 7, lid 6, van Verordening (EU) 2021/1148 (de “BMVI-verordening”).
Artikel 2
Financieel beheer en financiële controle
1.Bij de uitvoering van de BMVI-verordening neemt IJsland de nodige maatregelen om te zorgen voor de naleving van de bepalingen inzake financieel beheer en financiële controle die zijn vastgesteld in het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (“VWEU”) en in het Unierecht dat van het VWEU is afgeleid.
De in de eerste alinea bedoelde bepalingen zijn:
(a)de artikelen 33, 36, 61, 63, 97 tot en met 105, 106, 115, 116, 125 tot en met 129, 135 tot en met 144, 154 en artikel 155, leden 1, 2, 4, 6 en 7, artikel 180 en de artikelen 254 tot en met 257 van Verordening (EU, Euratom) 2018/1046 (het “Financieel Reglement”);
(b)Verordening (Euratom, EG) nr. 2185/96 van de Raad 6 ;
(c)Verordening (EG, Euratom) nr. 2988/95 7 en Verordening (EU, Euratom) nr. 883/2013 van het Europees Parlement en de Raad 8 ;
(d)de artikelen 1 tot en met 4, 7 tot en met 9, 15 tot en met 17, 21 tot en met 24, 35 tot en met 42, 44 tot en met 107, 113 tot en met 115 en 119 van Verordening (EU) 2021/1060 (de “GB-verordening”) en de bijlagen bij die verordening die relevant zijn voor het BMVI.
2.In geval van een wijziging, intrekking, vervanging of herschikking van het Financieel Reglement die relevant is voor het BMVI:
(a)stelt de Europese Commissie IJsland hiervan zo spoedig mogelijk in kennis en geeft zij op verzoek van IJsland uitleg over de wijziging, intrekking, vervanging of herschikking;
(b)kunnen de Europese Commissie (namens de Unie) en IJsland, niettegenstaande artikel 13, lid 4, in onderlinge overeenstemming elke wijziging van lid 1, tweede alinea, punt a), van dit artikel vaststellen die nodig is om rekening te houden met een dergelijke wijziging, intrekking, vervanging of herschikking van het Financieel Reglement.
3.De volgende handelingen worden door IJsland toegepast en, waar nodig, uitgevoerd:
(a)alle rechtshandelingen van het Europees Parlement en de Raad tot wijziging van de GB-verordening, voor zover deze betrekking hebben op bepalingen betreffende de toepassing van de BMVI-verordening;
(b) alle door de Europese Commissie op basis van de GB-verordening vastgestelde gedelegeerde of uitvoeringshandelingen, voor zover deze betrekking hebben op bepalingen betreffende de toepassing van de BMVI-verordening.
Om IJsland daartoe in staat te stellen,
(a)brengt de Europese Commissie IJsland zo spoedig mogelijk op de hoogte van alle voorstellen voor een in de eerste alinea, punten a) en b), bedoelde handeling en geeft zij op verzoek van IJsland uitleg over die voorstellen;
(a)stelt de Europese Commissie IJsland zo spoedig mogelijk in kennis van alle in de eerste alinea, punt a) of b), bedoelde handelingen.
IJsland kan de Unie zo spoedig mogelijk zijn standpunt over de voorstellen meedelen, waaraan de Unie op passende wijze aandacht zal schenken.
IJsland stelt de Europese Unie zo spoedig mogelijk en in ieder geval uiterlijk negentig dagen na de kennisgeving in kennis van zijn besluit om de handelingen te aanvaarden waarvan IJsland overeenkomstig de eerste alinea, punt a) of b), door de EU in kennis is gesteld.
4.In IJsland gevestigde juridische entiteiten kunnen deelnemen aan uit het instrument gefinancierde activiteiten onder voorwaarden die gelijkwaardig zijn aan de voorwaarden die gelden voor in de Unie gevestigde juridische entiteiten.
Artikel 3
Specifieke toepassing van de in artikel 2, lid 1, punt d), genoemde bepalingen van de GB-verordening
Ter waarborging van de naleving door IJsland van de in artikel 2, lid 1, punt d), bedoelde bepalingen:
(a)worden verwijzingen naar het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie opgevat als verwijzingen naar het Europees Verdrag voor de rechten van de mens, de door IJsland geratificeerde protocollen en artikel 14 van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens;
(b)aanvaardt IJsland, dat niet gebonden is aan verwijzingen naar het milieuacquis van de Unie, om het BMVI uit te voeren in overeenstemming met de Overeenkomst van Parijs en de VN-doelstellingen voor duurzame ontwikkeling.
Artikel 4
Specifieke toepassing van de bepalingen van de BMVI-verordening
1.De Commissie wijst aan IJsland een aanvullend bedrag toe als bedoeld in artikel 10, lid 1, punt b), van de BMVI-verordening mits aan de voorwaarden van artikel 14, lid 2, van de BMVI-verordening wordt voldaan binnen een termijn van twee jaar na het begin van de deelname van IJsland aan het instrument.
2.Bij termijnen die verwijzen naar de datum van inwerkingtreding van de BMVI-verordening moet deze worden opgevat als de datum waarop deze overeenkomst in werking treedt.
Artikel 5
Handhaving
1.Besluiten van de Commissie die voor natuurlijke personen of rechtspersonen, met uitzondering van staten, een geldelijke verplichting inhouden, vormen op het grondgebied van IJsland executoriale titel.
De tenuitvoerlegging geschiedt volgens de bepalingen van burgerlijke rechtsvordering die van kracht zijn in IJsland. De formule van uitvoering wordt, zonder andere controle dan de verificatie van de authenticiteit van de titel, aangebracht door de nationale autoriteit.
De regering van IJsland wijst daartoe een nationale autoriteit aan en geeft van deze aanwijzing kennis aan de Commissie, die op haar beurt het Hof van Justitie van de Europese Unie in kennis stelt.
Nadat de bedoelde formaliteiten op verzoek van de Commissie zijn vervuld, kan deze de uitvoering volgens het nationale recht van IJsland voortzetten door zich rechtstreeks te wenden tot de bevoegde autoriteit.
De tenuitvoerlegging kan alleen worden geschorst krachtens een beslissing van het Hof van Justitie van de Europese Unie. De rechterlijke instanties van IJsland zijn echter bevoegd voor klachten over onrechtmatige uitvoering.
2.Arresten van het Hof van Justitie van de Europese Unie op basis van de toepassing van een arbitragebeding in een contract of subsidieovereenkomst in het kader van deze overeenkomst zijn in IJsland uitvoerbaar op dezelfde wijze als de in lid 1 bedoelde besluiten van de Europese Commissie.
Artikel 6
Bescherming van de financiële belangen van de Unie
1.IJsland:
(a)bestrijdt fraude en alle andere onwettige activiteiten waardoor de financiële belangen van de Unie worden geschaad, met maatregelen die afschrikkend werken en in IJsland een doeltreffende bescherming bieden;
(b)neemt ter bestrijding van fraude en alle andere onwettige activiteiten die de financiële belangen van de Unie schaden, dezelfde maatregelen als die welke het treft ter bescherming van zijn eigen financiële belangen; en
(c)coördineert zijn optreden om de financiële belangen van de Unie te beschermen met de lidstaten en de Europese Commissie.
2.De bevoegde autoriteiten van IJsland stellen de Europese Commissie of het Europees Bureau voor fraudebestrijding (“OLAF”) onverwijld in kennis van elk feit of elk vermoeden waarvan zij kennis hebben gekregen in verband met een onregelmatigheid, fraude of een andere onwettige activiteit waardoor de financiële belangen van de Unie worden geschaad. Zij stellen ook het Europees Openbaar Ministerie (“EOM”) in kennis wanneer deze feiten of vermoedens betrekking hebben op een zaak die onder de bevoegdheid van het EOM kan vallen.
IJsland en de Unie verlenen doeltreffende wederzijdse rechtshulp in zaken waarin door de bevoegde autoriteiten van de Unie of IJsland een onderzoek of gerechtelijke procedure wordt gevoerd, met inachtneming van het toepasselijke rechtskader, betreffende de bescherming van elkaars financiële belangen in het kader van deze overeenkomst.
3.IJsland stelt maatregelen vast die gelijkwaardig zijn aan de door de Unie overeenkomstig artikel 325, lid 4, VWEU vastgestelde maatregelen die op de datum van de ondertekening van deze overeenkomst van kracht zijn.
4.De uitwisseling van informatie tussen de Europese Commissie, het OLAF, het EOM, de Rekenkamer en de bevoegde autoriteiten van IJsland geschiedt met inachtneming van de vertrouwelijkheidsvereisten. Persoonsgegevens die in de uitgewisselde informatie zijn opgenomen, worden beschermd overeenkomstig de toepasselijke regels.
Artikel 7
Evaluaties en controles door de Unie
1.De Unie heeft het recht om technische, financiële of andere evaluaties en controles uit te voeren in de gebouwen en op de terreinen van natuurlijke personen of juridische entiteiten die in IJsland woonachtig of gevestigd zijn en die financiering van de Unie uit het BMVI ontvangen, alsook van in IJsland woonachtige of gevestigde derden die bij de besteding van de middelen van de Unie uit het BMVI betrokken zijn, op dezelfde wijze als mogelijk is in de lidstaten van de Europese Unie. Die evaluaties en controles kunnen worden uitgevoerd door de Europese Commissie, het OLAF en de Rekenkamer.
2.De autoriteiten van IJsland ondersteunen de evaluaties en controles die, wanneer die autoriteiten dat verlangen, gezamenlijk met hen worden uitgevoerd.
3.Ook na de opschorting van de uit deze overeenkomst voortvloeiende rechten van in IJsland gevestigde juridische entiteiten of na de opzegging van deze overeenkomst kunnen deze evaluaties en controles worden uitgevoerd, met betrekking tot alle juridische verbintenissen tot besteding van de begroting van de Unie die zijn aangegaan vóór de datum waarop de opschorting of opzegging van kracht wordt.
Artikel 8
Controles en verificaties ter plaatse
Het OLAF is gemachtigd om op het grondgebied van IJsland met betrekking tot het BMVI controles en verificaties ter plaatse te verrichten overeenkomstig de voorwaarden die zijn vastgesteld bij Verordening (Euratom, EG) nr. 2185/96, zoals aangevuld door Verordening (EU) nr. 883/2013.
De autoriteiten van IJsland ondersteunen controles en verificaties ter plaatse, die, wanneer die autoriteiten dat verlangen, gezamenlijk met hen worden uitgevoerd.
Artikel 9
Rekenkamer
De in artikel 287, leden 1 en 2, VWEU beschreven bevoegdheid van de Rekenkamer strekt zich uit tot de inkomsten en uitgaven in verband met de uitvoering van de BMVI-verordening door IJsland, ook op het grondgebied van IJsland.
Overeenkomstig de voorschriften van artikel 287, lid 3, VWEU en deel I, titel XIV, hoofdstuk 1, van het Financieel Reglement heeft de Rekenkamer de mogelijkheid om op het grondgebied van IJsland controles met betrekking tot het BMVI uit te voeren in de gebouwen en op de terreinen van alle instanties die ontvangsten of uitgaven namens de Unie beheren, met inbegrip van de gebouwen en terreinen van alle natuurlijke personen of rechtspersonen die betalingen uit de begroting ontvangen.
De controles die de Rekenkamer in IJsland verricht, geschieden in samenwerking met de nationale controle-instanties of, indien deze laatste niet over de nodige bevoegdheden beschikken, in samenwerking met de bevoegde nationale diensten. De Rekenkamer en de nationale controle-instanties van IJsland werken samen in onderling vertrouwen en met behoud van hun onafhankelijkheid. Deze instanties en diensten delen aan de Rekenkamer mee of zij voornemens zijn aan de controle deel te nemen.
Artikel 10
Financiële bijdragen
1.IJsland verricht jaarlijkse betalingen aan de begroting van het BMVI overeenkomstig de formule in bijlage I.
2.De Commissie kan jaarlijks ten hoogste 0,75 % van de betalingen die zijn verricht door IJsland gebruiken voor de financiering van de administratieve uitgaven in verband met het interne of externe personeel dat nodig is om de uitvoering door IJsland van de BMVI-verordening en deze overeenkomst te ondersteunen.
3.Na aftrek van de in lid 2 bedoelde administratieve uitgaven wordt het resterende bedrag van de jaarlijkse betalingen als volgt toegewezen:
(a)70 % voor de uitvoering van nationale programma’s van de lidstaten en geassocieerde landen;
(b)30 % voor de thematische faciliteit bedoeld in artikel 8 van de BMVI-verordening.
4.Een bedrag gelijk aan de jaarlijkse betalingen van IJsland wordt gebruikt om bij te dragen aan een sterk en doeltreffend Europees geïntegreerd grensbeheer aan de buitengrenzen.
5.De Unie verstrekt IJsland informatie over zijn financiële deelname, die is opgenomen in de informatie met betrekking tot de begroting, boekhouding, prestaties en evaluatie die is voorgelegd aan de begrotings- en kwijtingsautoriteiten van de Unie met betrekking tot het instrument.
Artikel 11
Etias
Het aandeel van de eventueel resterende inkomsten van het Etias na dekking van de exploitatie- en onderhoudskosten van het Etias, zoals bedoeld in artikel 86 van de Etias-verordening (“het overschot”), wordt afgetrokken van de definitieve financiële bijdrage van IJsland aan het BMVI overeenkomstig de in bijlage II beschreven formule.
Artikel 12
Vertrouwelijkheid
Informatie die overeenkomstig deze overeenkomst is meegedeeld of verkregen, in welke vorm ook, valt onder het beroepsgeheim en wordt op dezelfde wijze beschermd als soortgelijke informatie wordt beschermd krachtens de voor de instellingen van de Unie geldende bepalingen en het recht van IJsland. Deze informatie mag niet worden meegedeeld aan andere personen dan die welke binnen de instellingen van de Unie, in de lidstaten of in IJsland op grond van hun functie op de hoogte moeten zijn van deze informatie, en mag niet worden gebruikt voor andere doeleinden dan het waarborgen van een doeltreffende bescherming van de financiële belangen van de partijen.
Artikel 13
Inwerkingtreding en duur
1.De overeenkomst wordt door de partijen volgens hun eigen procedures goedgekeurd. De partijen stellen elkaar in kennis van de voltooiing van die procedures.
2.Deze overeenkomst treedt in werking op de eerste dag van de maand na de laatste kennisgeving in de zin van lid 1.
3.Om ervoor te zorgen dat de steun voor het betrokken beleidsgebied ononderbroken doorloopt en de uitvoering van start kan gaan vanaf het begin van het meerjarig financieel kader 2021-2027, kunnen de maatregelen in het kader van de BMVI-verordening van start gaan vóór de datum van inwerkingtreding van de overeenkomst en ten vroegste vanaf 1 januari 2021.
4.Deze overeenkomst kan alleen schriftelijk worden gewijzigd met wederzijdse instemming van de partijen. Bij de inwerkingtreding van de wijzigingen wordt dezelfde procedure gevolgd als voor de inwerkingtreding van deze overeenkomst.
5.Niettegenstaande lid 4 van dit artikel is het bij artikel 3 van de associatieovereenkomst met IJsland en Noorwegen ingesteld gemengd comité bevoegd om te onderhandelen over de nodige wijzigingen van artikel 2, lid 1, punt a), en deze goed te keuren, in geval van kennisgeving overeenkomstig artikel 15, lid 2, omdat geen overeenstemming is bereikt overeenkomstig artikel 2, lid 2.
Artikel 14
Geschillenbeslechting
In geval van een geschil over de toepassing van deze overeenkomst is de procedure van artikel 11 van de associatieovereenkomst met IJsland en Noorwegen van toepassing.
Artikel 15
Opschorting
1.De Unie kan de uit de toepassing van deze overeenkomst voortvloeiende rechten van in IJsland gevestigde juridische entiteiten opschorten overeenkomstig de leden 5 tot en met 7 van dit artikel in geval van a) gehele of gedeeltelijke niet-betaling van de door IJsland verschuldigde financiële bijdrage; b) niet-naleving van artikel 2, lid 3, met inbegrip van het besluit om een overeenkomstig die bepaling aangemelde handeling niet te aanvaarden; of c) een wijziging, intrekking, vervanging of herschikking van het Financieel Reglement die relevant is voor het BMVI, waarover overeenkomstig artikel 2, lid 2, binnen dertig dagen na de inwerkingtreding van de wijziging, intrekking, vervanging of herschikking van het Financieel Reglement geen overeenstemming is bereikt.
2.De Unie stelt IJsland in kennis van haar voornemen om de uit de toepassing van deze overeenkomst voortvloeiende rechten van in IJsland gevestigde juridische entiteiten op te schorten. In dat geval wordt de aangelegenheid officieel op de agenda van het bij artikel 3 van de associatieovereenkomst met IJsland en Noorwegen ingesteld gemengd comité geplaatst.
3.Het gemengd comité wordt bijeengeroepen en de vergadering vindt plaats binnen dertig dagen na de in lid 2 bedoelde kennisgeving. Het gemengd comité beschikt over negentig dagen, vanaf de datum van aanneming van de agenda waarop de aangelegenheid overeenkomstig lid 2 is geplaatst, om de aangelegenheid te regelen. Indien de aangelegenheid niet binnen de termijn van negentig dagen door het gemengd comité kan worden geregeld, wordt deze termijn verlengd met dertig dagen om tot een definitieve regeling te komen.
4.Indien de aangelegenheid niet binnen de in lid 3 vastgestelde termijn door het gemengd comité kan worden geregeld, kan de Unie de uit de toepassing van deze overeenkomst voortvloeiende rechten van in IJsland gevestigde juridische entiteiten opschorten, zoals omschreven in de leden 5 tot en met 7.
5.In geval van opschorting kunnen in IJsland gevestigde juridische entiteiten niet deelnemen aan aanbestedingsprocedures die nog niet zijn voltooid wanneer de opschorting van kracht wordt. Een aanbestedingsprocedure wordt geacht te zijn voltooid wanneer als gevolg van die procedure juridische verbintenissen zijn aangegaan.
6.De opschorting laat de juridische verbintenissen die zijn aangegaan met in IJsland gevestigde juridische entiteiten voordat de opschorting van kracht werd, onverlet. Deze overeenkomst blijft van toepassing op dergelijke juridische verbintenissen.
7.Alle activiteiten die nodig zijn ter bescherming van de financiële belangen van de Unie en ter waarborging van de nakoming van financiële verplichtingen op grond van verbintenissen die in het kader van deze overeenkomst zijn aangegaan vóór de opschorting, kunnen ook na de opschorting worden uitgevoerd.
8.De Unie stelt IJsland onmiddellijk in kennis zodra zij het bedrag van de verschuldigde financiële of operationele bijdrage heeft ontvangen, wanneer een einde is gekomen aan de niet-naleving van artikel 2, lid 3, of wanneer de aangelegenheid met betrekking tot het Financieel Reglement is geregeld. De opschorting wordt onmiddellijk na deze kennisgeving opgeheven.
9.Vanaf de datum waarop de opschorting wordt opgeheven, komen juridische entiteiten van IJsland weer in aanmerking voor aanbestedingsprocedures die vóór en na die datum van start zijn gegaan en waarvoor de uiterste termijn voor het indienen van aanvragen nog niet is verstreken.
Artikel 16
Opzegging
1.De Unie en IJsland kunnen deze overeenkomst door kennisgeving aan de andere partij opzeggen. De overeenkomst houdt op van toepassing te zijn drie maanden na de datum van de kennisgeving.
2.Deze overeenkomst wordt automatisch opgezegd wanneer de associatieovereenkomst met IJsland en Noorwegen wordt opgezegd overeenkomstig artikel 8, lid 4, artikel 11, lid 3, of artikel 16 van de associatieovereenkomst met IJsland en Noorwegen.
3.Wanneer de associatieovereenkomst wordt opgezegd overeenkomstig lid 1 of lid 2, komen de partijen overeen dat activiteiten waarbij de wettelijke verbintenissen zijn aangegaan na de inwerkingtreding van deze overeenkomst en vóór de opzegging ervan, worden voltooid onder de in deze overeenkomst vastgelegde voorwaarden.
4.Alle activiteiten die nodig zijn ter bescherming van de financiële belangen van de Unie en ter waarborging van de nakoming van financiële verplichtingen op grond van verbintenissen die in het kader van deze overeenkomst zijn aangegaan vóór de opzegging, worden ook na de opzegging van deze overeenkomst verder uitgevoerd.
5.De partijen regelen in onderlinge overeenstemming eventuele andere gevolgen van de opzegging van deze overeenkomst.
Artikel 17
Talen
Deze overeenkomst is in tweevoud opgesteld in de Bulgaarse, de Deense, de Duitse, de Engelse, de Estse, de Finse, de Franse, de Griekse, de Hongaarse, de Italiaanse, de Ierse, de IJslandse, de Kroatische, de Letse, de Litouwse, de Maltese, de Nederlandse, de Poolse, de Portugese, de Roemeense, de Sloveense, de Slowaakse, de Spaanse, de Tsjechische en de Zweedse taal, waarbij alle teksten gelijkelijk authentiek zijn.
BIJLAGE I
Formule voor de berekening van de jaarlijkse financiële bijdragen voor de jaren 2021 tot en met 2027 en betalingsgegevens
1.Bij de berekening van de financiële bijdrage wordt rekening gehouden met het in artikel 7, lid 2, van de BMVI-verordening vermelde bedrag.
2.Voor de jaren 2023 tot en met 2025 verricht IJsland jaarlijkse betalingen aan de begroting van het BMVI overeenkomstig de volgende tabel:
(alle bedragen in EUR)
|
2023 |
2024 |
2025 |
|
|
IJsland |
1 820 230 |
1 820 230 |
1 820 230 |
IJsland is de in dit artikel bedoelde financiële bijdragen verschuldigd ongeacht de datum van goedkeuring van zijn nationale programma bedoeld in artikel 23 van de GB-verordening.
3.De financiële bijdrage van IJsland aan het BMVI voor de jaren 2026 en 2027 wordt als volgt berekend:
Voor elk afzonderlijk jaar van 2020 tot en met 2024 worden de op 31 maart 2026 op Eurostat (bbp tegen lopende prijzen) beschikbare cijfers betreffende het nominaal bruto binnenlands product (bbp) van IJsland gedeeld door de som van de voor elk respectief jaar beschikbare nominale bbp-cijfers van alle landen die deelnemen aan het BMVI. Het gemiddelde van de vijf percentages die voor de jaren 2020 tot en met 2024 zijn verkregen, wordt toegepast op
·de som van de vastleggingskredieten uit de vastgestelde begroting en latere wijzigingen of overschrijvingen, zoals toegezegd aan het einde van elk jaar voor het BMVI voor de jaren 2021 tot en met 2025,
·de jaarlijkse vastleggingskredieten uit de vastgestelde begroting voor het BMVI voor het jaar 2026 die aan het begin van het jaar 2026 ter beschikking worden gesteld, en
·het jaarlijkse vastleggingskrediet overeenkomstig de begroting voor het BMVI voor het jaar 2027, zoals opgenomen in het door de Commissie vastgestelde voorontwerp van algemene begroting van de Europese Unie voor begrotingsjaar 2027
teneinde het totale bedrag te bepalen dat IJsland gedurende de volledige uitvoeringsperiode van het BMVI moet betalen.
Dit bedrag wordt verminderd met de jaarlijkse betalingen die IJsland daadwerkelijk overeenkomstig punt 2 van deze bijlage verricht, teneinde het totale bedrag van de bijdragen van IJsland voor de jaren 2026 en 2027 te bepalen. De helft van dit bedrag wordt in 2026 betaald en de andere helft in 2027.
4.De financiële bijdrage wordt betaald in euro en de berekening van de verschuldigde of te ontvangen bedragen wordt uitgedrukt in euro.
5.IJsland betaalt zijn financiële bijdrage uiterlijk 45 dagen na ontvangst van de debetnota. Voor elke te late betaling van de bijdrage is achterstandsrente verschuldigd over het vanaf de vervaldatum nog te betalen bedrag. Het rentepercentage is de op de eerste kalenderdag van de maand van de vervaldag door de Europese Centrale Bank voor haar basisherfinancieringstransacties toegepaste rentevoet zoals bekendgemaakt in de C-reeks van het Publicatieblad van de Europese Unie, verhoogd met 3,5 procentpunten.
BIJLAGE II
Formule voor de berekening van het aandeel van IJsland van de eventueel resterende inkomsten zoals omschreven in artikel 86 van de Etias-verordening
Voor elk begrotingsjaar waarin een overschot wordt gegenereerd zoals omschreven in artikel 86 van de Etias-verordening, tot en met het begrotingsjaar 2026 worden de op 31 maart op Eurostat (bbp tegen lopende prijzen) beschikbare cijfers betreffende het nominaal bruto binnenlands product (bbp) van IJsland gedeeld door de som van de voor het respectieve jaar beschikbare nominale bbp-cijfers van alle landen die deelnemen aan het Etias.
Het gemiddelde van de verkregen percentages wordt toegepast op het totaal van de gegenereerde overschotten. De financiële bijdrage van IJsland voor 2027 voor de thematische faciliteit wordt verlaagd met het aldus verkregen bedrag.
