EUROPESE COMMISSIE

Brussel, 30.4.2020

COM(2020) 186 final

2020/0075(COD)

Voorstel voor een

VERORDENING VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD

tot wijziging van Verordening (EU) nr. 1305/2013 wat betreft specifieke maatregelen om uitzonderlijke, tijdelijke Elfpo-steun te verlenen in reactie op de uitbraak van COVID-19

TOELICHTING

1.ACHTERGROND VAN HET VOORSTEL

•Motivering en doel van het voorstel

•Verenigbaarheid met bestaande bepalingen op het beleidsterrein

•Verenigbaarheid met andere beleidsterreinen van de Unie

2.RECHTSGRONDSLAG, SUBSIDIARITEIT EN EVENREDIGHEID

•Rechtsgrondslag

•Subsidiariteit (bij niet-exclusieve bevoegdheid)

 •Evenredigheid

•Keuze van het instrument

3.EVALUATIE, RAADPLEGING VAN BELANGHEBBENDEN EN EFFECTBEOORDELING

•Evaluatie van bestaande wetgeving en controle van de resultaatgerichtheid ervan

•Raadpleging van belanghebbenden

•Bijeenbrengen en gebruik van expertise

N.v.t.

•Effectbeoordeling

•Resultaatgerichtheid en vereenvoudiging

N.v.t.

•Grondrechten

N.v.t.

4.GEVOLGEN VOOR DE BEGROTING

De voorgestelde wijziging verandert niets aan de jaarlijkse maxima van het meerjarig financieel kader voor vastleggingen en betalingen als bedoeld in bijlage I bij Verordening (EU) nr. 1311/2013. De totale jaarlijkse verdeling van de vastleggingskredieten voor het Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling (Elfpo) blijft ongewijzigd. Gelet op de tijd die nodig is voor de invoering van deze maatregel, wordt aangenomen dat de betalingen pas in het vierde kwartaal van 2020 aan de begunstigden worden gedaan en derhalve in het kader van de begroting van 2021 moeten worden gefinancierd. De betalingskredieten die nodig zijn voor deze maatregel, lopen dus via het Elfpo-begrotingsonderdeel van de aanstaande ontwerpbegroting 2021 van de Commissie en worden gefinancierd met een overeenkomstige verlaging van de betalingsbehoeften in de daaropvolgende jaren.

5.OVERIGE ELEMENTEN

•Uitvoeringsplanning en regelingen betreffende controle, evaluatie en rapportage

•Toelichtende stukken (bij richtlijnen)

•Artikelsgewijze toelichting

Voorgesteld wordt om Verordening (EU) nr. 1305/2013 te wijzigen.

2020/0075 (COD)

Voorstel voor een

VERORDENING VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD

tot wijziging van Verordening (EU) nr. 1305/2013 wat betreft specifieke maatregelen om uitzonderlijke, tijdelijke Elfpo-steun te verlenen in reactie op de uitbraak van COVID-19

HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,

Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, en met name artikel 42 en artikel 43, lid 2,

Gezien het voorstel van de Europese Commissie,

Na toezending van het ontwerp van wetgevingshandeling aan de nationale parlementen,

Gezien het advies van het Europees Economisch en Sociaal Comité 1 ,

Gezien het advies van het Comité van de Regio’s 2 ,

Handelend volgens de gewone wetgevingsprocedure,

Overwegende hetgeen volgt:

(1)Landbouwers en plattelandsbedrijven zijn ongekend zwaar getroffen door de gevolgen van de uitbraak van de COVID-19-crisis. De strenge verplaatsingsbeperkingen die in de lidstaten zijn ingesteld, en de verplichte sluiting van winkels, markten, restaurants en andere horecagelegenheden hebben geleid tot een economische ontwrichting van landbouw en platteland en tot liquiditeits- en kasstroomproblemen bij landbouwers en bij kleine plattelandsbedrijven die actief zijn op het gebied van de verwerking, afzet en/of ontwikkeling van landbouwproducten. Daardoor is een uitzonderlijke situatie ontstaan die moet worden aangepakt.

(2)Om de gevolgen van de crisis het hoofd te bieden, is er een nieuwe, uitzonderlijke en tijdelijke maatregel nodig voor de aanpak van de liquiditeitsproblemen, die een gevaar vormen voor de continuïteit van de landbouwactiviteiten en van kleine bedrijven die actief zijn op het gebied van de verwerking, afzet en/of ontwikkeling van landbouwproducten.

(3)De steun, die het concurrentievermogen van de agro-industrie en de levensvatbaarheid van de landbouwbedrijven moet veiligstellen, moet berusten op objectieve en niet-discriminerende criteria die ervoor zorgen dat de beschikbare middelen zoveel mogelijk terechtkomen bij hen die het meest te lijden hebben onder de crisis. Bij dergelijke criteria kan in het geval van landbouwers worden gedacht aan productiesectoren, productierichtingen, landbouwbedrijfsstructuren, soort afzet van landbouwproducten, aantal in dienst genomen seizoenswerkers en in het geval van mkb-bedrijven (kmo’s) aan sectoren, soorten activiteiten, soorten regio’s en andere specifieke beperkingen.

(4)Vanwege de urgentie en het uitzonderlijke karakter van deze maatregel moet worden voorzien in een eenmalige betaling en een uiterste datum van toepassing van de maatregel, terwijl gememoreerd moet worden aan het beginsel dat betalingen van de Commissie moeten worden gedaan overeenkomstig de begrotingskredieten en onder voorbehoud van de beschikbaarheid van begrotingsmiddelen.

(5)Om ervoor te zorgen dat landbouwers en kmo’s die het zwaarst zijn getroffen, meer steun krijgen, moet het de lidstaten worden toegestaan om de hoogte van de eenmalige vaste bedragen te variëren naargelang van de categorie waarin een in aanmerking komende begunstigde valt, op basis van objectieve en niet-discriminerende criteria.

(6)Om een adequate financiering van de nieuwe maatregel te waarborgen en tegelijk te voorkomen dat andere doelstellingen van de plattelandsontwikkelingsprogramma’s in het gedrang komen, moet een maximumpercentage voor de bijdrage van de Unie aan deze maatregel worden vastgesteld.

(7)Verordening (EU) nr. 1305/2013 moet daarom dienovereenkomstig worden gewijzigd.

(8)In het licht van de COVID-19-uitbraak en de urgentie om de daaruit voortvloeiende volksgezondheidscrisis te bestrijden, wordt het nodig geacht een uitzondering te maken op de periode van acht weken genoemd in artikel 4 van Protocol nr. 1 betreffende de rol van de nationale parlementen in de Europese Unie, dat gehecht is aan het Verdrag betreffende de Europese Unie, het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie en het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie.

(9)Gezien de urgentie van de COVID-19-crisissituatie moet deze verordening in werking treden op de dag van de bekendmaking ervan in het Publicatieblad van de Europese Unie,

HEBBEN DE VOLGENDE VERORDENING VASTGESTELD:

Artikel 1
Wijziging van Verordening (EU) nr. 1305/2013

Verordening (EU) nr. 1305/2013 wordt als volgt gewijzigd:

(1)Het volgende artikel 39 ter wordt ingevoegd: 

“Artikel 39 ter
Uitzonderlijke, tijdelijke steun voor landbouwers en voor kmo’s die actief zijn op het gebied van de verwerking, afzet en/of ontwikkeling van landbouwproducten en zwaar zijn getroffen door de COVID-19-crisis

1.In het kader van deze maatregel wordt onder de voorwaarden van dit artikel steun verleend in de vorm van noodbijstand aan zwaar door de COVID-19-crisis getroffen landbouwers en kmo’s, die erop gericht is de continuïteit van hun bedrijfsactiviteiten te waarborgen.

2.De steun wordt verleend aan landbouwers en aan kmo’s die actief zijn op het gebied van de verwerking, afzet en/of ontwikkeling van in bijlage I bij het VWEU vermelde landbouwproducten of katoen, met uitzondering van visserijproducten; het productieproces kan een product opleveren dat niet in die bijlage wordt vermeld.

3.De lidstaten richten de steun op begunstigden die het zwaarst zijn getroffen door de crisis, door subsidiabiliteitsvoorwaarden en eventueel selectiecriteria op te stellen die objectief en niet-discriminerend zijn, op basis van de beschikbare feiten.

4.De steun neemt de vorm aan van een vaste betaling die uiterlijk op [31 december 2020] wordt gedaan, en de daaropvolgende vergoeding van de Commissie geschiedt overeenkomstig de begrotingskredieten en onder voorbehoud van de beschikbaarheid van begrotingsmiddelen. De hoogte van de betaling mag worden gedifferentieerd per categorie begunstigden, op basis van objectieve en niet-discriminerende criteria.

5.Het maximumsteunbedrag is niet hoger dan 5 000 EUR per landbouwer en 50 000 EUR per kmo.

6.Bij de verlening van steun in het kader van dit artikel houden de lidstaten rekening met de steun die is verleend in het kader van andere nationale en Uniesteuninstrumenten en particuliere regelingen om het hoofd te bieden aan de gevolgen van de COVID-19-crisis.”.

(2)In artikel 59 wordt het volgende lid 6 bis ingevoegd: 

“6 bis. De Elfpo-steun die in het kader van de in artikel 39 ter bedoelde maatregel wordt verleend, bedraagt ten hoogste 1 % van de totale Elfpo-bijdrage aan het plattelandsontwikkelingsprogramma.”.

(3)In artikel 49 wordt lid 2 als volgt gewijzigd:

“2. De voor de selectie van concrete acties bevoegde autoriteit van de lidstaat ziet erop toe dat concrete acties, met uitzondering van de in artikel 18, lid 1, onder b), artikel 24, lid 1, onder d), de artikelen 28 tot en met 31, artikel 33, artikel 34 en de artikelen 36 tot en met 39 ter bedoelde concrete acties, worden geselecteerd overeenkomstig de in lid 1 bedoelde selectiecriteria en overeenkomstig een transparante en goed gedocumenteerde procedure.”.

Artikel 2

Deze verordening treedt in werking op de dag van de bekendmaking ervan in het Publicatieblad van de Europese Unie.

Deze verordening is verbindend in al haar onderdelen en is rechtstreeks toepasselijk in elke lidstaat.

Gedaan te Brussel,

FINANCIEEL MEMORANDUM

1.KADER VAN HET VOORSTEL/INITIATIEF

1.1.Benaming van het voorstel/initiatief

1.2.Aard van het voorstel/initiatief

◻ Het voorstel/initiatief betreft een nieuwe actie

◻ Het voorstel/initiatief betreft een nieuwe actie na een proefproject/een voorbereidende actie 3  

◻ Het voorstel/initiatief betreft de verlenging van een bestaande actie 

X Het voorstel/initiatief betreft een actie die wordt omgebogen naar een nieuwe actie 

1.3.Doelstelling(en)

1.3.1.De met het voorstel/initiatief beoogde strategische meerjarendoelstelling(en) van de Commissie

1.3.2.Specifieke doelstelling(en) en betrokken ABM/ABB-activiteit(en)

1.3.3.Verwachte resulta(a)t(en) en gevolg(en)

Vermeld de gevolgen die het voorstel/initiatief zou moeten hebben op de begunstigden/doelgroepen.

1.3.4.Resultaat- en effectindicatoren

Vermeld de indicatoren aan de hand waarvan kan worden nagegaan in hoeverre het voorstel/initiatief is uitgevoerd.

1.4.Motivering van het voorstel/initiatief

1.4.1.Behoefte(n) waarin op korte of lange termijn moet worden voorzien

1.4.2.Toegevoegde waarde van de deelname van de EU

1.4.3.Nuttige ervaring die bij soortgelijke activiteiten in het verleden is opgedaan

1.4.4.Verenigbaarheid en eventuele synergie met andere passende instrumenten

1.4.5.Assessment of the different available financing options, including scope for redeployment

1.5.Duur en financiële gevolgen

X Voorstel/initiatief met een beperkte geldigheidsduur

–◻    Voorstel/initiatief is van kracht vanaf [DD/MM]JJJJ tot en met [DD/MM]JJJJ

–X    Per saldo geen financiële gevolgen voor vastleggings- en betalingskredieten

◻ Voorstel/initiatief met een onbeperkte geldigheidsduur

–Uitvoering met een opstartperiode vanaf JJJJ tot en met JJJJ,

–gevolgd door een volledige uitvoering.

1.6.Beheersvorm(en) 4  

◻ Direct beheer door de Commissie

–◻ door haar diensten, waaronder het personeel in de delegaties van de Unie;

–◻    door de uitvoerende agentschappen;

X Gedeeld beheer met lidstaten

◻ Indirect beheer door begrotingsuitvoeringstaken te delegeren aan:

–◻ derde landen of de door hen aangewezen organen;

–◻ internationale organisaties en hun agentschappen (geef aan welke);

–◻ de EIB en het Europees Investeringsfonds;

–◻ de in de artikelen 70 en 71 van het Financieel Reglement bedoelde organen;

–◻ publiekrechtelijke organen;

–◻ privaatrechtelijke organen met een openbare dienstverleningstaak, voor zover zij voldoende financiële garanties bieden;

–◻ privaatrechtelijke organen van een lidstaat, waaraan de uitvoering van een publiek-privaat partnerschap is toevertrouwd en die voldoende financiële garanties bieden;

–◻ personen aan wie de uitvoering van specifieke maatregelen op het gebied van het GBVB in het kader van titel V van het VEU is toevertrouwd en die worden genoemd in de betrokken basishandeling.

–Verstrek, indien meer dan een beheersvorm is aangekruist, extra informatie onder "Opmerkingen".

Opmerkingen

2.BEHEERSMAATREGELEN

2.1.Regels inzake het toezicht en de verslagen

Vermeld frequentie en voorwaarden.

2.2.Beheers- en controlesysteem

2.2.1.Mogelijke risico's

2.2.2.Informatie over het ingestelde systeem voor interne controle

2.2.3.Raming van de kosten en baten van de controles en evaluatie van het verwachte foutenrisico

2.3.Maatregelen ter voorkoming van fraude en onregelmatigheden

Vermeld de bestaande en geplande preventie- en beschermingsmaatregelen.

3.GERAAMDE FINANCIËLE GEVOLGEN VAN HET VOORSTEL/INITIATIEF

3.1.Rubriek(en) van het meerjarige financiële kader en betrokken begrotingsonderde(e)l(en) voor uitgaven

·Bestaande begrotingsonderdelen

In volgorde van de rubrieken van het meerjarige financiële kader en de begrotingsonderdelen.

·Te creëren nieuwe begrotingsonderdelen

In volgorde van de rubrieken van het meerjarige financiële kader en de begrotingsonderdelen.

3.2.Geraamde gevolgen voor de uitgaven

3.2.1.Samenvatting van de geraamde gevolgen voor de beleidskredieten

–◻    Voor het voorstel/initiatief zijn geen beleidskredieten nodig

–X    Voor het voorstel/initiatief zijn beleidskredieten nodig, zoals hieronder nader wordt beschreven:

in miljoenen euro's (tot op drie decimalen)

Er zijn geen gevolgen voor de vastleggingskredieten. Aangezien deze wijziging binnen de overeengekomen budgetten wordt gefinancierd via wijzigingen in de plattelandsontwikkelingsprogramma’s van de lidstaten, zijn er per saldo geen extra betalingskredieten nodig: de betalingen in het kader van deze maatregel worden gefinancierd met een verlaging van de betalingen in het kader van andere plattelandsontwikkelingsmaatregelen.

Aangenomen wordt dat het voorstel geen gevolgen heeft voor de Elfpo-betalingskredieten van de begroting van 2020. Gezien de tijd die de lidstaten nodig hebben voor de invoering van deze nieuwe maatregel, wordt ervan uitgegaan dat de bijbehorende uitgaven pas worden gedeclareerd in het vierde kwartaal van 2020 en dus ten laste komen van de begroting van 2021. De gevolgen voor de betalingskredieten, die geraamd worden op rond de 650 miljoen EUR, worden opgevangen door een aanpassing van de hoogte van de betalingskredieten in de ontwerpbegroting van 2021 en worden gefinancierd met een overeenkomstige verlaging van de betalingsbehoeften in de daaropvolgende jaren, overeenkomstig de ramingen hieronder.

Dit deel moet worden ingevuld op de spreadsheet met administratieve begrotingsgegevens (tweede document in de bijlage bij dit financieel memorandum), te uploaden in CISNET met het oog op overleg tussen de diensten.

in miljoenen euro's (tot op drie decimalen)

3.2.2.Geraamde output, gefinancierd met operationele kredieten

Vastleggingskredieten, in miljoenen euro's (tot op drie decimalen)

3.2.3.Geraamde gevolgen voor de administratieve kredieten

–X    Voor het voorstel/initiatief zijn geen administratieve kredieten nodig

–◻    Voor het voorstel/initiatief zijn administratieve kredieten nodig, zoals hieronder nader wordt beschreven:

in miljoenen euro's (tot op drie decimalen)

De benodigde kredieten voor personeel en andere administratieve uitgaven zullen worden gefinancierd uit de kredieten van het DG die reeds voor het beheer van deze actie zijn toegewezen en/of binnen het DG zijn herverdeeld, eventueel aangevuld met middelen die in het kader van de jaarlijkse toewijzingsprocedure met inachtneming van de budgettaire beperkingen aan het beherende DG kunnen worden toegewezen.

3.2.3.1. Geraamde personeelsbehoeften

–X    Voor het voorstel/initiatief zijn geen personele middelen nodig

–◻    Voor het voorstel/initiatief zijn personele middelen nodig, zoals hieronder nader wordt beschreven:

Raming in voltijdequivalenten

XX is het beleidsterrein of de begrotingstitel.

Voor de benodigde personele middelen zal een beroep worden gedaan op het personeel van het DG dat reeds voor het beheer van deze actie is toegewezen en/of binnen het DG is herverdeeld, eventueel aangevuld met middelen die in het kader van de jaarlijkse toewijzingsprocedure met inachtneming van de budgettaire beperkingen aan het beherende DG kunnen worden toegewezen.

Beschrijving van de uit te voeren taken:

3.2.4.Verenigbaarheid met het huidige meerjarige financiële kader

–X    Het voorstel/initiatief is verenigbaar met het huidige meerjarige financiële kader

–◻    Het voorstel/initiatief vergt herprogrammering van de betrokken rubriek van het meerjarige financiële kader

–◻    Het voorstel/initiatief vergt toepassing van het flexibiliteitsinstrument of herziening van het meerjarige financiële kader

3.2.5.Bijdragen van derden

–◻    Het voorstel/initiatief voorziet niet in medefinanciering door derden

–◻    Het voorstel/initiatief voorziet in medefinanciering, zoals hieronder wordt geraamd:

Kredieten in miljoenen euro's (tot op drie decimalen)

3.3.Geraamde gevolgen voor de ontvangsten

–X    Het voorstel/initiatief heeft geen financiële gevolgen voor de ontvangsten

–◻    Het voorstel/initiatief heeft de hieronder beschreven financiële gevolgen:

–◻    voor de eigen middelen

–◻    voor de diverse ontvangsten

–◻    geef aan of de ontvangsten worden toegewezen aan de begrotingsonderdelen voor uitgaven

in miljoenen euro's (tot op drie decimalen)

Voor de diverse ontvangsten die worden "toegewezen", vermeld het (de) betrokken begrotingsonderde(e)l(en) voor uitgaven.

Vermeld de wijze van berekening van de gevolgen voor de ontvangsten.

(1)    PB C van , blz. ..

(2)    PB C van , blz. ..

(3)    In de zin van artikel 54, lid 2, onder a) of b), van het Financieel Reglement.

(4)    Nadere gegevens over de beheersvormen en verwijzingen naar het Financieel Reglement zijn beschikbaar op BudgWeb: http://www.cc.cec/budg/man/budgmanag/budgmanag_en.html

(5)    GK = gesplitste kredieten/NGK = niet-gesplitste kredieten.

(6)    EVA: Europese Vrijhandelsassociatie.

(7)    Kandidaat-lidstaten en, in voorkomend geval, potentiële kandidaat-lidstaten van de Westelijke Balkan.

(8)    Begrotingsonderdeel 08.0301 vanaf begrotingsjaar 2021.

(9)    Outputs zijn de te verstrekken producten en diensten (bv. aantal gefinancierde studentenuitwisselingen, aantal km aangelegde wegen enz.).

(10)    Zoals beschreven in punt 1.4.2. "Specifieke doelstelling(en)…".

(11)    Het jaar N is het jaar waarin met de uitvoering van het voorstel/initiatief wordt begonnen.

(12)    Technische en/of administratieve bijstand en uitgaven ter ondersteuning van de uitvoering van programma's en/of acties van de EU (vroegere "BA"-onderdelen), onderzoek door derden, eigen onderzoek.

(13)    AC= Agent Contractuel (arbeidscontractant); AL= Agent Local (plaatselijk functionaris); END= Expert National Détaché (gedetacheerd nationaal deskundige); INT= Intérimaire (uitzendkracht); JED= Jeune Expert en Délégation (jonge deskundige in delegaties).

(14)    Subplafond voor extern personeel uit beleidskredieten (vroegere "BA"-onderdelen).

(15)    Het jaar N is het jaar waarin met de uitvoering van het voorstel/initiatief wordt begonnen. Vervang “N” door het verwachte eerste jaar van uitvoering (bijvoorbeeld: 2021). Hetzelfde voor de volgende jaren.

(16)    Voor traditionele eigen middelen (douanerechten en suikerheffingen) moeten nettobedragen worden vermeld, d.w.z. na aftrek van 25% aan inningskosten.