EUROPESE COMMISSIE

Brussel, 31.5.2018

COM(2018) 387 final

2018/0212(COD)

Voorstel voor een

VERORDENING VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD

betreffende de instelling van een Europese stabilisatiefunctie voor investeringen

{SEC(2018) 277 final}
{SWD(2018) 297 final}
{SWD(2018) 298 final}

TOELICHTING

1.ACHTERGROND VAN HET VOORSTEL

•Motivering en doel van het voorstel

•Verenigbaarheid met bestaande bepalingen op het beleidsterrein

•Verenigbaarheid met andere beleidsterreinen van de Unie

2.RECHTSGRONDSLAG, SUBSIDIARITEIT EN EVENREDIGHEID

•Rechtsgrondslag

•    Subsidiariteit (bij niet-exclusieve bevoegdheid)

•Evenredigheid

•Keuze van het instrument

3.EVALUATIE, RAADPLEGING VAN BELANGHEBBENDEN EN EFFECTBEOORDELING

•Bijeenbrengen en gebruik van expertise

•Effectbeoordeling

Dit voorstel wordt ondersteund door een effectbeoordeling. Op 27 april 2018 heeft de raad voor regelgevingstoetsing een positief advies uitgebracht met punten van voorbehoud. [opname van hyperlink naar advies van RSB nodig] De door de raad voor regelgevingstoetsing aangehaalde kwesties zijn behandeld in de herziene versie van het werkdocument van de diensten met de effectbeoordeling [opname van hyperlink naar advies van RSB nodig]. De beschrijving van de voornaamste beleidsoptie en de interactie met andere instrumenten werden verder uitgewerkt, onder meer in de regeling inzake samenstelling en financiering. De conclusie over de voorkeursoptie is nu nader toegelicht. De veranderingen naar aanleiding van het advies van de raad voor regelgevingstoetsing worden nader omschreven in een specifieke bijlage bij het werkdocument van de diensten met de effectbeoordeling.

In de effectbeoordeling werden drie beleidsopties voor een stabilisatiefunctie onderzocht, naast optie 1, het status quo.

Optie 2 bestaat uit een regeling voor het opnemen en verstrekken van leningen, gericht op overheidsinvesteringen. Een centrale instantie, namelijk de Europese Unie, zou leningen samen met beperkte subsidies verstrekken aan lidstaten die getroffen zijn door grote schokken, om overheidsinvesteringen te vrijwaren. Deze optie stemt grotendeels overeen met het voorstel van de Commissie betreffende de Europese stabilisatiefunctie voor investeringen.

Optie 3 is een verzekeringsmechanisme. Regelmatige bijdragen, met name in normale en economisch gunstige tijden, of een bron van eigen middelen worden bijeengebracht in een fonds. Wanneer een lidstaat door een grote schok wordt getroffen, ontvangt hij steun in de vorm van uitbetalingen/subsidies. Een beperkte leningopnemingscapaciteit zou waarschijnlijk noodzakelijk zijn om een geloofwaardige en doorlopende werking te verzekeren.

Optie 4 is een eigen begroting voor de eurozone. Een gemeenschappelijke begroting zou niet in de eerste plaats mikken op economische stabilisatie maar veeleer op het verstrekken van Europese openbare voorzieningen. Toch zou gebruik van cyclische inkomsten (bv. vennootschapsbelasting) en anticyclische uitgaven (bv. werkloosheidsuitkeringen) tot macro-economische stabilisatie bijdragen via automatische stabilisatoren op EU-niveau. Daarnaast kan worden voorzien in discretionaire elementen, die verder stabiliserende eigenschappen kunnen bevorderen.

Een Europese stabilisatiefunctie voor investeringen (optie 2) zou bijdragen tot de doelstelling op het gebied van cohesie door financiële ondersteuning te bieden ingeval een lidstaat getroffen wordt door een grote asymmetrische schok. Deze steun zou gericht zijn op overheidsinvesteringen in prioritaire sectoren en zou afhankelijk worden gesteld van economische drempels en toekenningsvoorwaarden. Het verlenen van steun zou een sterke stimulans opleveren om belangrijke overheidsinvesteringen te beschermen en daarbij een passend niveau van uitgaven te vrijwaren die van essentieel belang zijn voor de toekomstige groei van de economie. Op die manier zou de regeling resultaten geven die in schril contrast staan met de voorbije crisis toen een aantal landen drastisch snoeiden in openbare investeringen. De effecten inzake macro-economische stabilisatie in deze optie zijn beperkt door het feit dat de steun de vorm van een lening aanneemt. Wanneer de betrokken lidstaat met een grote schok wordt geconfronteerd, moet nog steeds een afweging worden gemaakt tussen ondersteuning van de activiteit via overbesteding („deficit spending”) of beheersing van de toename van de overheidsschuld. Deze afweging zou echter beperkt blijven aangezien de lidstaat toegang zou krijgen tot goedkopere financiering dan op de markt. Voorts kan het verstrekken van EU-financiering een sterk waarschuwingssignaal vormen voor marktdeelnemers en dienen als katalysator om het verlies van markttoegang te vermijden en een volwaardig plan voor financiële aanpassing te ontwikkelen. Deze optie is in overeenstemming met het vereiste dat er geen permanente overdrachten plaatsvinden in die zin dat leningen vanwege hun aard een tijdelijke steun vormen en de betrokken lidstaat wettelijk gehouden is deze terug te betalen. Deze voorwaarde is uiterst belangrijk. In de huidige omstandigheden blijven de standpunten van belanghebbenden echter verdeeld wat de noodzaak en de vorm van een stabilisatiefunctie betreft, met name omdat er bezorgdheid bestaat over grensoverschrijdende neutraliteit. Optie 2 kan dus politiek haalbaarder zijn, tenminste in de nabije toekomst.

Een verzekeringsmechanisme (optie 3) zou aanzienlijke uitbetalingen opleveren in het geval van een grote economische schok met gevolgen voor een lidstaat, afhankelijk van economische drempels en toekenningsvoorwaarden. Deze “verzekeringsuitkeringen” zouden de afweging aanzienlijk verkleinen waarvoor de betrokken lidstaten op korte termijn staan, namelijk ondersteuning van de activiteit of beheersing van de toename van hun schulden en tekorten. De uitkeringen zouden derhalve een aanvulling vormen op de nationale automatische stabilisatoren in ongunstige omstandigheden. Dit zou het gemakkelijker maken om een soepeler en meer anticyclisch begrotingsbeleid te voeren gedurende de gehele cyclus, hetgeen ook gunstig zou zijn voor de kwaliteit van de nationale overheidsfinanciën alsook om ups en downs in openbare investeringen te vermijden. Afhankelijk van de wijze waarop de parameters bepaald worden, kan deze optie een krachtig vraagstabiliserend effect hebben, zelfs voor een beperkt bedrag aan bijdragen. Optie 3 is echter relatief moeilijk te verzoenen met de doelstelling van grensoverschrijdende neutraliteit aangezien sommige lidstaten vaker en meer dan andere lidstaten uitbetalingen zouden kunnen ontvangen, bijvoorbeeld omdat hun economieën wisselvalliger cycli vertonen. Een aantal kenmerken van het ontwerp kan belangrijk zijn om de doelstelling van neutraliteit tussen landen te verbeteren, zoals hogere bijdragen in goede tijden (hetgeen ervoor zou zorgen dat de wisselvallige economieën meer bijdragen en de opbouw van buffers zouden versnellen) en een vorm van “experience rating” (modulering van bijdrage op basis van het gebruik in het verleden). Deze optie blijkt in dit stadium door belanghebbenden echter met gemengde gevoelens te worden onthaald aangezien ze volgens sommigen teveel risico's zou meebrengen en verder zou gaan dan een evenredige reactie op de opkomende uitdagingen.

Een begroting voor de eurozone (optie 4) zou bijdragen tot de stabilisatie van grote schokken door automatische schommelingen met de cyclus van inkomsten en/of uitgaven van die begroting. Of dit mechanisme doeltreffend is, hangt af van de conjunctuurgevoeligheid van de samenstelling en de omvang van de begroting. De gevolgen van optie 4 zouden enigszins verder gaan dan het verzekeren van een stabilisatiefunctie aangezien een volwaardige begroting meebrengt dat de bevoegdheden tot toekenning aan de inkomsten- en aan de uitgavenzijde van het nationale naar het Europese niveau verschuiven, naast de huidige EU-begroting. Het opzetten van een dergelijke begroting zou dan ook een sterke politieke wil en consensus vereisen. Er moet verder gereflecteerd en gediscussieerd worden over de inhoudelijke gevolgen alsook om te komen tot een sterkere politieke acceptatie.

Er zij opgemerkt dat de verschillende beleidsopties elkaar niet uitsluiten en gecombineerd kunnen worden. In dit stadium is de Europese stabilisatiefunctie voor investeringen (optie 2) de voorkeursoptie. Zij draagt in aanzienlijke mate bij tot de in deel 4 van het effectbeoordelingsverslag geschetste doelstellingen. Ze is als zodanig door de Commissie aangenomen als onderdeel van haar voorstel. Een verzekeringsmechanisme (optie 3) kan zeer doeltreffende stabiliserende eigenschappen bieden en kan, indien zij goed ontworpen is, samengaan met neutraliteit tussen landen, maar er moet verder gereflecteerd en gediscussieerd worden om de levensvatbaarheid na te gaan en de politieke acceptatie te bevorderen. Een verzekeringsmechanisme zou de EMU-architectuur aanzienlijk versterken en kan dus erg waardevol zijn. Hoewel de Commissie in dit stadium geen formeel voorstel doet, dient een verzekeringsmechanisme te worden beschouwd als onderdeel van de stabilisatiefunctie als pakket, als aanvulling en bekroning van optie 2. Een dergelijke pakket zou een coherent geheel opleveren dat een aanzienlijke stabilisatie mogelijk maakt. Optie 4 kan enige stabiliserende eigenschappen bieden maar de reikwijdte daarvan is sterk afhankelijk van de omvang en de samenstelling daarvan. Er is dan ook meer reflectie en discussie nodig om de inhoudelijke gevolgen te kennen en te komen tot een sterkere politieke acceptatie.

De impact van een stabilisatieregeling voor investeringen (optie 2) en van een verzekeringsmechanisme (optie 3) zou voornamelijk van macro-economische aard zijn, zoals hierboven aangegeven. Optie 2, de stabilisatiefunctie voor investeringen, zou voorts de samenstelling van de overheidsfinanciën verbeteren, door bescherming te verlenen aan de overheidsinvesteringen. Op die manier bevat zij een dimensie van instandhouding/opschaling van capaciteiten en houdt zij dus enige vorm van maatschappelijke baten in. In optie 3, het verzekeringsmechanisme, zouden de milieu- en sociale effecten tamelijk indirect zijn en moeilijk te beoordelen. In optie 4, de begroting voor de eurozone, zouden de milieu- en sociale effecten waarschijnlijk positief zijn maar de omschrijving van de optie is niet voldoende gedetailleerd om een diepgaande beoordeling mogelijk te maken.

4.GEVOLGEN VOOR DE BEGROTING

5.OVERIGE ELEMENTEN

•Uitvoeringsplanning en regelingen betreffende toezicht, evaluatie en rapportage

De handeling voorziet in een rapportage en een evaluatie van de toepassing, die om de vijf jaar moeten plaatsvinden. Met dat doel moet de Commissie een verslag indienen waarin onder meer wordt geëvalueerd of de verordening doeltreffend is en een bijdrage heeft geleverd tot het economisch beleid van de lidstaten in de zin van een sterkere samenhang in de Unie, tot de verwezenlijking van de strategie van de Unie voor groei en banen alsmede tot overheidsinvesteringen in de lidstaten van de eurozone die steun uit hoofde van de handeling hebben ontvangen. In het verslag wordt eveneens onderzocht of het passend is een verzekeringsmechanisme te ontwikkelen dat bedoeld zou zijn voor macro-economische stabilisatie. Het verslag zal in voorkomend geval vergezeld gaan van voorstellen tot wijziging van deze handeling. Het zal worden ingediend bij het Europees Parlement, de Raad en de Eurogroep.

Overeenkomstig de punten 22 en 23 van het interinstitutioneel akkoord van 13 april 2016 8 zullen evaluaties worden verricht aangezien de drie instellingen hebben bevestigd dat evaluaties van de bestaande wetgeving en het bestaande beleid de basis moeten vormen voor effectbeoordelingen van opties voor verdere acties. In de evaluaties zullen de effecten van het programma in de praktijk worden onderzocht op basis van de indicatoren/streefdoelen van het programma en zal op gedetailleerde wijze worden geanalyseerd in welke mate het programma relevant, doelmatig en doeltreffend kan worden geacht, voldoende toegevoegde waarde voor Europa biedt en samenhangt met andere EU-beleidsmaatregelen. Hieruit zullen lessen worden getrokken om tekortkomingen/problemen te onderzoeken of om na te gaan of er potentieel is om de maatregelen dan wel de resultaten te verbeteren of om de exploitatie/effecten ervan verder te optimaliseren.

•Toelichting bij de specifieke bepalingen van het voorstel

Deel II van de voorgestelde verordening (artikelen 3 tot en met 5) bevat de criteria waaraan door een lidstaat moet worden voldaan om steun te genieten uit hoofde van de EISF. Daarbij moeten twee reeksen criteria worden onderscheiden.

In de eerste plaats bevat de voorgestelde handeling toekenningscriteria op basis van de naleving van besluiten en aanbevelingen op grond van het begrotingskader van de Unie waarin wordt voorzien in de artikelen 126, lid 8, en artikel 126, lid 11, van het VWEU en van Verordening (EU) nr. 1466/97 alsmede het krachtens Verordening (EU) nr. 1176/2011 ingestelde kader voor macro-economisch toezicht. Ook dient te worden bepaald dat ingeval op een lidstaat van de eurozone een macro-economisch aanpassingsprogramma van toepassing is, deze lidstaat geen steun op grond van de regeling ontvangt maar dat financieringsbehoeften ter ondersteuning van overheidsinvesteringen zullen worden behandeld in dat programma. Hetzelfde systeem wordt voorgesteld voor binnen het toepassingsgebied van de onderhavige handeling vallende niet-lidstaten van de eurozone die betalingsbalanssteun ontvangen. Ingeval de lidstaten instemmen met een intergouvernementele overeenkomst voor de financiering van de rentesubsidie, zou de betaling van jaarlijkse bijdragen ten slotte een toekenningscriterium vormen voordat een lidstaat een rentesubsidie uit hoofde van de regeling kan ontvangen.

In de tweede plaats moet worden voorzien in activeringscriteria die moeten zorgen voor een tijdige en doeltreffende activering van EISF-steun. Deze activering moet afhankelijk worden gesteld van een dubbele werkloosheidsdrempel op basis van het nationale werkloosheidscijfer vergeleken met het gemiddelde in het verleden en op basis van de verandering in de werkloosheid ten opzichte van een bepaalde drempel in het afgelopen jaar. Ten eerste wordt voor activeringscriteria op basis van werkloosheidscijfers gekozen om verschillende redenen. Het werkloosheidscijfer vormt een voortreffelijke indicator van de conjunctuurcyclus. Voorts blijven de effecten van schokken op overheidsfinanciën meestal achter ten opzichte van de groeicyclus en stemmen ze min of meer overeen met de werkloosheidscyclus. Daarnaast doet de vertraging die uit het gebruik van het werkloosheidscijfer voortvloeit, niet af aan het nut van de stabilisatiedoelstelling van het instrument omdat de lidstaten in eerste instantie gebruik moeten maken van hun automatische stabilisatoren en beleidsmaatregelen. Ten tweede zou het gebruik van een dubbele activeringsdrempel zorgen voor een grotere mate van zekerheid dat de betrokken lidstaat getroffen wordt door een grote asymmetrische schok met een tijdelijk en landspecifiek element. De dubbele activeringsdrempel zal het ook mogelijk maken de steun doelgericht af te stemmen op tijden van sterke economische achteruitgang. De dubbele drempel zou mikken op situaties waarin de werkloosheid aan het stijgen is.

Deel III van de voorgestelde verordening (artikelen 6 tot en met 8) bevat de procedure voor een snelle toekenning van de EISF-steun. Na een verzoek moet de Commissie nagaan of aan de toekennings- en activeringscriteria is voldaan en moet zij beslissen over de voorwaarden voor de steun die in de vorm van een lening wordt toegekend. Elementen zoals het bedrag, de gemiddelde looptijd, de prijsstelling en de periode van beschikbaarheid van de steun moeten worden bepaald. De begunstigde lidstaat moet ook recht hebben op een rentesubsidie bij de terugbetaling van de lening of wanneer rentebetalingen verschuldigd zijn. Voorts wordt in dit deel van de voorgestelde handeling ook de vorm van de EISF-steun vastgesteld.

Deel IV van de voorgestelde verordening (artikelen 7 tot en met 10) regelt in de eerste plaats de financiële middelen die aan het instrument worden toegewezen. Wat leningen betreft moet de Commissie de bekwaamheid krijgen om leningen op de financiële markten op te nemen met de bedoeling deze door te lenen aan de betrokken lidstaat. Het opnemen van leningen dient beperkt te worden tot een vast maximumbedrag van 30 miljard EUR. Rentesubsidies daarentegen moeten dienen om de rentekosten te dekken die de lidstaten maken bij de lening, De Commissie moet voor een dergelijke financiering in staat zijn het fonds voor stabilisatiesteun aan te spreken. In dit deel worden ook de formules vastgesteld die de Commissie dient te gebruiken voor de vaststelling van de bedragen van leningen en rentesubsidies uit hoofde van het EISF-instrument.

Wat de leningcomponent van dit instrument betreft, moet een onderscheid worden gemaakt tussen de formule voor de vaststelling van het maximumbedrag van in aanmerking komende overheidsinvesteringen (Is) die steun kunnen genieten, en de formule voor de berekening van het steunbedrag (S) in de vorm van een lening. Tussen beide formules bestaat een interactie. Het maximumniveau van in aanmerking komende overheidsinvesteringen (Is) die door de EISF kunnen worden gesteund, moet automatisch worden vastgesteld op basis van een formule waarin de ratio van in aanmerking komende overheidsinvesteringen ten opzichte van het bbp in de EU wordt vastgelegd gedurende een periode van vijf jaar vóór het steunverzoek van de betrokken lidstaat, en ten opzichte van het bbp van de betrokken lidstaat in dezelfde periode. Dit maximumbedrag moet ook worden bijgesteld in de richting van de beschikbare middelen, namelijk het in de verordening vastgestelde vaste plafond. Het maximumbedrag van leningsteun moet ook automatisch worden vastgesteld op basis van een formule waarin rekening wordt gehouden met het maximale niveau van in aanmerking komende overheidsinvesteringen waarvoor steun kan worden verleend, en de ernst van de grote asymmetrische schok. De lening moet ook worden bijgesteld naargelang van de ernst van de schok. Het bedrag van de lening kan worden verhoogd tot het maximale niveau van in aanmerking komende overheidsinvesteringen (Is) ingeval de asymmetrische schok bijzonder zwaar zou zijn. De stijging van het trimestriële nationale werkloosheidscijfer zou daarvoor als indicator dienen. Ten slotte moeten de als steun verstrekte leningen worden beperkt tot 30 % van de beschikbare middelen die overblijven onder het plafond dat vastgesteld is om de beschikbare middelen af te stemmen op de beschikbare middelen in de EU-begroting, zodat zoveel mogelijk lidstaten in aanmerking kunnen komen voor steun uit hoofde van dit instrument.

Het bedrag van de rentesubsidie moet automatisch worden vastgesteld als een vast percentage van de rentekosten die een lidstaat moet dragen over de lening uit hoofde van dit instrument.

Dit deel van de voorgestelde verordening voorziet ook in een potentiële betrokkenheid van het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM) of de rechtsopvolger daarvan ingeval deze laatste in de toekomst zelfstandig zou besluiten ook financiële bijstand ter ondersteuning van overheidsinvesteringen te verstrekken met het oog op macro-economische stabilisatie. Met dat doel moet de Commissie ernaar streven dat deze ondersteuning wordt verleend onder voorwaarden die verenigbaar zijn met die van de voorgestelde verordening. De Commissie moet ertoe worden gemachtigd gedelegeerde handelingen aan te nemen tot aanvulling van de voorgestelde verordening met betrekking tot de uitwisseling van informatie over de verschillende onderdelen van de lening en de voorschriften voor de complementariteit tussen de ESM-bijstand en de steun uit hoofde van dit instrument berekend op basis van de formules voor de lening en de rentesubsidie.

Deel V van de voorgestelde verordening (artikelen 11 tot en met 16) bevat de procedurele regels voor de uitbetaling en de uitvoering van de leningen in het kader van dit instrument. Het gaat meer in het bijzonder om regels betreffende de uitbetaling, de verrichtingen voor opneming en verstrekking, de kosten en het beheer van de leningen. Ten slotte wordt voorzien in controlevoorschriften.

Deel VI van de voorgestelde verordening (artikelen 17 tot en met 19) voorziet in de oprichting van het fonds voor stabilisatiesteun (hierna „het fonds”) en het gebruik ervan. Het fonds dient te worden gefinancierd met bijdragen van de lidstaten volgens een intergouvernementele overeenkomst waarin de methode voor de berekening en de regels voor de overdracht ervan worden vastgesteld. Voor de lidstaten van de eurozone moeten de nationale bijdragen worden berekend als een percentage van de monetaire inkomsten die aan de nationale centrale banken van de lidstaten van de eurozone worden toegedeeld. Voor de berekening van de bijdragen moet de ECB de Commissie elk jaar uiterlijk op 30 april het bedrag aan monetaire inkomsten voor elke nationale centrale bank meedelen. Voor niet tot de eurozone behorende lidstaten die binnen het toepassingsgebied van de voorgestelde handeling vallen, moeten de monetaire inkomsten uit het Eurosysteem dienen als berekeningsgrondslag voor de nationale bijdrage. Er moet een specifieke verdeelsleutel worden toegepast. Indien een dergelijke intergouvernementele overeenkomst wordt gesloten, moet het verkrijgen van een rentesubsidie afhankelijk worden gesteld van de voorwaarde dat de lidstaten hun jaarlijkse bijdrage hebben betaald.

Het fonds mag alleen worden gebruikt voor de betaling van de rentesubsidie. Het verlenen van een rentesubsidie dient afhankelijk te worden gesteld van de beschikbaarheid van middelen in het fonds en een systeem van uitstel van betaling dient te worden ingevoerd ingeval de middelen ontoereikend zouden zijn. De Commissie moet het fonds beheren op basis van een prudente en veilige beleggingsstrategie.

Deel VII van de voorgestelde handeling (artikel 20) bepaalt dat de kwaliteit van de stelsels en praktijken voor overheidsinvesteringen in de lidstaten door de Commissie wordt geëvalueerd. Een dergelijke evaluatie moet worden ingevoerd als begeleidende maatregel om de impact van de overheidsinvesteringen en de EISF-steun te versterken. In de bijlage bij de voorgestelde verordening wordt een gedetailleerde methodiek aangereikt die gebaseerd is op de meest geavanceerde praktijken van het IMF en de OESO.

Deel VIII van de voorgestelde verordening (artikelen 21 tot en met 23) bevat regels voor de uitoefening van gedelegeerde bevoegdheden en uitvoeringsbevoegdheden, de rapportage en de herziening alsmede voor de inwerkingtreding van de voorgestelde verordening. Wat de periodieke rapportage betreft, moet de Commissie onder meer nagaan of het raadzaam is een verzekeringsmechanisme te ontwikkelen voor macro-economische stabilisatie en of sociale investeringen in onderwijs en opleiding kunnen worden opgenomen in de definitie van in aanmerking komende overheidsinvesteringen zodra betrouwbare cijfers beschikbaar zijn.

2018/0212 (COD)

Voorstel voor een

VERORDENING VAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD

betreffende de instelling van een Europese stabilisatiefunctie voor investeringen

HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,

Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, en met name artikel 175, lid 3,

Gezien het voorstel van de Europese Commissie,

Na toezending van het ontwerp van wetgevingshandeling aan de nationale parlementen,

Gezien het advies van de Europese Centrale Bank 9 ,

Gezien het advies van het Europees Economisch en Sociaal Comité 10 ,

Gezien het advies van het Comité van de Regio’s 11 ,

Handelend volgens de gewone wetgevingsprocedure,

Overwegende hetgeen volgt:

(1)Het bevorderen van economische, sociale en territoriale samenhang en het tot stand brengen van een economische en monetaire unie (EMU) zijn fundamentele doelstellingen die in de Verdragen zijn vastgelegd.

(2)De versterking van de economische samenhang tussen de lidstaten die de euro als munt hebben, zal bijdragen tot de stabiliteit van de monetaire unie en tot de harmonische ontwikkeling van de Unie in haar geheel.

(3)De lidstaten moeten hun economisch beleid op zodanige wijze voeren en coördineren dat zij de doelstelling van versterking van de economische, sociale en territoriale samenhang kunnen bereiken.

(4)De ongekende financiële crisis en economische neergang die de wereld en de eurozone hebben getroffen, hebben duidelijk gemaakt dat de instrumenten waarover de eurozone beschikt, zoals het gemeenschappelijk monetair beleid, automatische begrotingsstabilisatoren en discretionaire begrotingsmaatregelen op nationaal niveau, ontoereikend zijn om grote asymmetrische schokken op te vangen.

(5)Om macro-economische aanpassingen te vergemakkelijken en grote asymmetrische schokken op te vangen in het huidige institutionele bestel, moeten de landen die de euro als munt hebben en de onder een derogatie vallende lidstaten die aan het wisselkoersmechanisme (ERM II) deelnemen, zwaarder steunen op de overblijvende instrumenten van het begrotingsbeleid, zoals automatische begrotingsstabilisatoren en andere discretionaire begrotingsmaatregelen, waardoor de aanpassing in het algemeen moeilijker wordt. De opeenvolgende gebeurtenissen van de crisis in de eurozone wijzen er ook op dat deze sterk afhankelijk is van het gemeenschappelijk monetair beleid, dat moet zorgen voor macro-economische stabilisatie in geval van ernstige macro-economische omstandigheden.

(6)De financiële crisis heeft geleid tot een procyclisch patroon van begrotingsbeleid, dat nadelig is geweest voor de kwaliteit van de overheidsfinanciën en in het bijzonder voor de overheidsinvesteringen. Op haar beurt heeft deze tekortkoming bijgedragen tot wijdverspreide verschillen in macro-economische prestaties tussen lidstaten, hetgeen de samenhang in gevaar brengt.

(7)Er zijn dus bijkomende instrumenten nodig om te voorkomen dat grote asymmetrische schokken in de toekomst tot diepere en bredere stresssituaties leiden en de samenhang verzwakken.

(8)Met name om de lidstaten die de euro als munt hebben, te helpen beter in te spelen op snel veranderende economische omstandigheden en hun economie te stabiliseren door de overheidsinvesteringen in stand te houden in geval van grote economische schokken, moet een Europese stabilisatiefunctie voor investeringen (hierna “EISF” genoemd) worden ingesteld.

(9)De EISF moet niet alleen ten goede komen aan de lidstaten die de euro als munt hebben, maar ook aan de andere lidstaten die aan het wisselkoersmechanisme (ERM II) deelnemen.

(10)De EISF moet een instrument van de Unie vormen dat het nationale begrotingsbeleid aanvult. Vermeld dient te worden dat de lidstaten een gezond begrotingsbeleid moeten nastreven en in tijden van economische voorspoed begrotingsbuffers moeten opbouwen.

(11)Op het niveau van de Unie vormt het Europees semester voor coördinatie van het economisch beleid het kader om de nationale prioriteiten voor hervormingen vast te stellen en toezicht te houden op de tenuitvoerlegging daarvan. De lidstaten ontwikkelen hun eigen nationale meerjarige investeringsstrategieën ter ondersteuning van deze hervormingsprioriteiten. Deze strategieën moeten naast de jaarlijkse nationale hervormingsprogramma’s worden voorgelegd als een middel om de voor nationale en/of Uniefinanciering in aanmerking komende prioritaire investeringsprojecten te bepalen en te coördineren. Zij moeten ook dienen om de Uniefinanciering op coherente wijze te gebruiken en om de toegevoegde waarde te maximaliseren van de financiële steun voor met name de programma's die door de Unie worden ondersteund in het kader van het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling, het Cohesiefonds, het Europees Sociaal Fonds, het Europees Fonds voor maritieme zaken en visserij en het Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling, het EFSI en InvestEU indien van toepassing.

(12)Het Europees Stabiliteitsmechanisme (ESM) of de rechtsopvolger daarvan kan verdere steun blijven bieden naast de steun uit hoofde van de EISF.

(13)EISF-steun dient te worden verleend ingeval een of meerdere lidstaten die de euro als munt hebben of andere lidstaten die aan het wisselkoersmechanisme (ERM II) deelnemen, met een grote economische schok worden geconfronteerd. Veranderingen in werkloosheidscijfers zijn in deze lidstaten sterk met conjunctuurschommelingen verbonden. Sterke stijgingen van de nationale werkloosheidspercentages boven hun langjarige gemiddelde zijn een duidelijke indicator van een grote asymmetrische schok in een specifieke lidstaat. Asymmetrische schokken treffen een of meerdere lidstaten aanzienlijk harder dan het gemiddelde van de lidstaten.

(14)De activering van de EISF-steun moet dus afhankelijk worden gesteld van een dubbele activeringsdrempel op basis van het nationale werkloosheidscijfer in vergelijking met het gemiddelde van het verleden en op basis van een verandering in de werkloosheid ten opzichte van een bepaalde drempel.

(15)Een lidstaat die om EISF-steun verzoekt, moet voldoen aan strikte toekenningscriteria die gebaseerd zijn op de naleving over een periode van twee haar vóór het verzoek om EISF-steun van de besluiten en aanbevelingen waarin het Uniekader voor begrotings- en economisch toezicht voorziet, om te voorkomen dat deze lidstaat niet langer aangespoord wordt tot het voeren van een prudent begrotingsbeleid.

(16)Lidstaten die de euro als munt hebben en die in aanmerking komen voor financiële bijstand door het ESM, het Europees financieel stabilisatiemechanisme (EFSM) en het Internationaal Monetair Fonds (IMF) en die onder een macro-economisch aanpassingsprogramma in de zin van artikel 7, lid 2, van Verordening (EU) nr. 472/2013 van het Europees Parlement en de Raad 12 vallen, mogen geen EISF-steun ontvangen aangezien hun financieringsbehoeften, onder meer om de overheidsinvesteringen op peil te houden, ook via de verleende financiële bijstand worden gelenigd.

(17)Onder een derogatie vallende lidstaten die betalingsbalanssteun genieten in de zin van punt a) van artikel 3, lid 2, van Verordening (EG) nr. 332/2002 13 mogen geen EISF-steun ontvangen aangezien hun financieringsbehoeften ook voor het in stand houden van overheidsinvesteringen worden gelenigd via het mechanisme voor financiële ondersteuning op middellange termijn.

(18)EISF-steun dient verleend te worden in de vorm van leningen aan de betrokken lidstaten. Met dit instrument wordt hun financiering verleend om verdere overheidsinvesteringen te blijven verrichten.

(19)Naast leningen moeten aan de betrokken lidstaten rentesubsidies worden verleend voor het dekken van de rentekosten die verbonden zijn aan deze leningen, als een specifieke vorm van financiële bijstand uit hoofde van artikel 220 van het financieel reglement. Met een dergelijke rentesubsidie wordt naast de lening extra steun verleend aan lidstaten die een asymmetrische schok ondergaan en af te rekenen krijgen met krappe financieringsvoorwaarden op de financiële markten.

(20)Om de EISF-steun snel te verstrekken, moet de bevoegdheid voor het toekennen van leningen wanneer voldaan is aan de criteria inzake toekenning en activering, en voor het verlenen van rentesubsidie, aan de Commissie worden toevertrouwd.

(21)De lidstaten moeten de in het kader van de EISF ontvangen steun aanwenden in daarvoor in aanmerking komende publieke investeringen en ook het niveau van overheidsinvesteringen in het algemeen in stand houden in vergelijking met gemiddelde niveau daarvan over de laatste vijf jaar, zodat de door deze verordening beoogde doelstelling wordt verwezenlijkt. In dit verband wordt verwacht dat de lidstaten voorrang moeten geven aan het handhaven van in aanmerking komende investeringen in programma's die steun van de Unie ontvangen in het kader van het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling, het Cohesiefonds, het Europees Sociaal Fonds, het Europees Fonds voor maritieme zaken en visserij en het Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling.

(22)Met dat doel voor ogen moet de Commissie onderzoeken of de betrokken lidstaat deze voorwaarden heeft nageleefd. In geval van niet-naleving moet de betrokken lidstaat de verstrekte lening geheel of gedeeltelijk terugbetalen en mag hij geen recht op rentesubsidie doen gelden.

(23)Het maximumniveau van in aanmerking komende overheidsinvesteringen die door de EISF kunnen worden gesteund voor een lidstaat, moet automatisch worden vastgesteld op basis van een formule die de ratio van in aanmerking komende overheidsinvesteringen ten opzichte van het bbp in de Unie weergeeft gedurende een periode van vijf jaar vóór het verzoek om steun van de betrokken lidstaat, alsook ten opzichte van het bbp van de betrokken lidstaat in dezelfde periode. Het maximumniveau van de in aanmerking komende overheidsinvesteringen moet door middel van een schaalfactor (α) ook op schaal worden gebracht in de richting van het vaste plafond in de EU-begroting. Deze factor wordt zodanig vastgesteld dat terugblikkend op de recente crisis alle EISF-steun aan de betrokken lidstaten had kunnen worden verstrekt indien het mechanisme had bestaan.

(24)Het bedrag aan EISF-leningen moet ook automatisch worden vastgesteld op basis van een formule waarin in de eerste plaats rekening wordt gehouden met het maximale niveau van in aanmerking komende overheidsinvesteringen waarvoor EISF-steun kan worden verleend, en in de tweede plaats de ernst van de grote asymmetrische schok. De op basis van deze formule vastgestelde steun moet ook op schaal worden gebracht door middel van een factor (β) naargelang van de ernst van de schok. Deze factor wordt zodanig vastgesteld dat voor een schok waardoor de werkloosheid met meer dan 2,5 procentpunten stijgt, de maximumsteun aan de betrokken lidstaat beschikbaar wordt gesteld. Een EISF-lening kan worden opgetrokken tot het maximumniveau van in aanmerking komende overheidsinvesteringen ingeval de asymmetrische schok bijzonder zwaar is, hetgeen blijkt uit andere indicatoren van de positie van de lidstaat in de economische conjunctuur (bv. onderzoeken naar het vertrouwen) en uit een diepgaande analyse van de macro-economische situatie (zoals met name verricht wordt in het kader van de macro-economische prognose en het Europees semester). Om ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk lidstaten voor steun in het kader van de EISF in aanmerking kunnen komen, mag de lening aan een lidstaat niet meer bedragen dan 30 procent van de resterende beschikbare middelen onder het plafond dat vastgesteld is om de EISF-leningen af te stemmen op de beschikbare middelen in de EU-begroting.

(25)Het bedrag van de EISF-rentesubsidies moet worden bepaald als een percentage van de rentekosten die de lidstaat moet dragen over de in het kader van de EISF verstrekte lening.

(26)Er dient een fonds voor stabilisatiesteun te worden opgericht om de rentesubsidie te financieren. Het fonds voor stabilisatiesteun moet worden gefinancierd met nationale bijdragen van de lidstaten die de euro als munt hebben en van de andere lidstaten die aan het wisselkoersmechanisme (ERM II) deelnemen.

(27)De vaststelling van het bedrag van de nationale bijdragen in het fonds voor stabilisatiesteun en de overdracht van de middelen moeten worden geregeld door een intergouvernementele overeenkomst tussen de lidstaten die de euro als munt hebben en de andere lidstaten die aan het wisselkoersmechanisme (ERM II) deelnemen. Deze overeenkomst moet bepalen dat de nationale bijdragen voor alle lidstaten berekend worden op basis van het aandeel van de nationale centrale banken van de lidstaten die de euro als munt hebben, in de monetaire inkomsten van het Eurosysteem. Voor de lidstaten die aan ERM II deelnemen, moet een specifieke verdeelsleutel worden vastgesteld waarmee de nationale bijdrage kan worden bepaald. De Commissie moet de lidstaten bijstaan voor de berekening van deze bijdragen. Met dat doel moet de Europese Centrale Bank (ECB) de Commissie meedelen op welk bedrag van de monetaire inkomsten de nationale centrale banken van het Eurosysteem recht hebben.

(28)Na de inwerkingtreding van deze intergouvernementele overeenkomst moet de betaling van de rentesubsidie aan de betrokken lidstaat afhankelijk worden gesteld van de overdracht die de lidstaat jaarlijks verricht aan het fonds voor stabilisatiesteun. De betaling van rentesubsidies moet afhankelijk worden gesteld van de beschikbaarheid van toereikende middelen in het fonds voor stabilisatiesteun. De betaling van rentesubsidies uit het fonds voor stabilisatiesteun zal worden verdaagd ingeval de rentesubsidie voor een specifieke lidstaat meer zou bedragen dan 30 % van de beschikbare middelen in het fonds voor stabilisatiesteun op het ogenblik waarop de betaling verschuldigd is.

(29)De Commissie moet worden belast met een veilig en prudent beheer van de activa van het fonds voor stabilisatiesteun.

(30)Om de effecten van de overheidsinvesteringen en de potentiële EISF-steun te versterken, moet de kwaliteit van de systemen en praktijken voor overheidsinvesteringen van de lidstaten worden verzekerd en indien mogelijk verbeterd. Daartoe dient de Commissie op regelmatige tijdstippen een evaluatie te verrichten door middel van een verslag dat indien nodig aanbevelingen moet bevatten om de kwaliteit van de systemen en praktijken voor overheidsinvesteringen in de lidstaten te verbeteren. Een lidstaat kan verzoeken om technische bijstand van de Commissie. Deze kan technische missies verrichten.

(31)Teneinde regels vast te stellen om het ESM of de rechtsopvolger daarvan, parallel met de Commissie, te betrekken bij het verlenen van financiële steun ter ondersteuning van overheidsinvesteringen, dient de bevoegdheid om handelingen overeenkomstig artikel 290 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie vast te stellen aan de Commissie te worden gedelegeerd wat betreft de uitwisseling van relevante informatie met betrekking tot EISF-leningen, de effecten van de betrokkenheid van het ESM voor de berekening van het EISF-steunbedrag, en de toekenning van een rentesubsidie door het fonds voor stabilisatiesteun voor kosten in verband met de verlening van financiële bijstand van het ESM. Aan de Commissie moet ook bevoegdheid worden verleend om gedelegeerde handelingen vast te stellen voor het bepalen van het percentage in de formule voor de berekening van de rentesubsidie, voor de vaststelling van nadere regels voor het bestuur van het fonds voor stabilisatiesteun en van de algemene beginselen en criteria voor haar beleggingsstrategie. Het is van bijzonder belang dat de Commissie bij haar voorbereidende werkzaamheden, onder meer op deskundigenniveau, passende raadplegingen verricht overeenkomstig de beginselen die zijn vastgelegd in het interinstitutioneel akkoord over beter wetgeven van 13 april 2016 14 . Met name om te zorgen voor gelijke deelname aan de voorbereiding van gedelegeerde handelingen, ontvangen het Europees Parlement en de Raad alle documenten op hetzelfde tijdstip als de deskundigen van de lidstaten, en hebben hun deskundigen systematisch toegang tot de vergaderingen van de deskundigengroepen van de Commissie die zich bezighouden met de voorbereiding van gedelegeerde handelingen.

(32)Overeenkomstig de punten 22 en 23 van het interinstitutioneel akkoord over beter wetgeven van 13 april 2016 is het noodzakelijk deze verordening te evalueren om met name na te gaan of deze doeltreffend is en bijdraagt tot de uitvoering van het economisch beleid in de lidstaten en de strategie voor banen en groei van de Unie, alsmede om te bepalen welke verdere mogelijke ontwikkelingen nodig zijn om een verzekeringsmechanisme in te voeren waarmee macro-economische stabilisatie kan worden nagestreefd. Dit zal geschieden op basis van informatie die verzameld wordt door middel van specifieke monitoringsvoorschriften terwijl overregulering en administratieve lasten worden vermeden, met name voor de lidstaten. Deze voorschriften kunnen indien noodzakelijk meetbare indicatoren inhouden als basis om de effecten van de verordening op het terrein te evalueren.

(33)De EISF dient beschouwd te worden als een eerste stap in de ontwikkeling mettertijd van een volwaardig verzekeringsmechanisme voor macro-economische stabilisatie. Op dit moment zou de EISF gebaseerd worden op het verstrekken van leningen en rentesubsidies. Daarnaast is het niet uitgesloten dat het ESM of zijn rechtsopvolger in de toekomst betrokken zou worden bij het verlenen van financiële bijstand aan lidstaten die de euro als munt hebben wanneer zij af te rekenen zouden krijgen met ongunstige economische omstandigheden voor de ondersteuning van overheidsinvesteringen. Voorts kan in de toekomst een vrijwillig verzekeringsmechanisme met een kredietopnemingscapaciteit op basis van vrijwillige bijdragen van de lidstaten worden opgezet dat een krachtig instrument zou bieden voor macro-economische stabilisatie tegen asymmetrische schokken.

(34)Overeenkomstig het financieel reglement, Verordening (EU, Euratom) nr. 883/2013 van het Europees Parlement en de Raad, Verordening (Euratom, EG) nr. 2185/96 van de Raad en Verordening (EU) 2017/1939 van de Raad moeten de financiële belangen van de Unie worden beschermd door evenredige maatregelen, daaronder begrepen voorkoming, opsporing, correctie en onderzoek van onregelmatigheden en fraude, terugvordering van verloren gegane, onverschuldigd betaalde of onjuist bestede financiële middelen alsmede, in voorkomend geval, oplegging van administratieve sancties. In het bijzonder kan het Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF) overeenkomstig Verordening (EU, Euratom) nr. 883/2013 en Verordening (Euratom, EG) nr. 2185/96 onderzoeken, daaronder begrepen controles en verificaties ter plaatse, uitvoeren om vast te stellen of er sprake is van fraude, corruptie of andere onwettige activiteiten waardoor de financiële belangen van de Unie worden geschaad. Overeenkomstig Verordening (EU) 2017/1939 van de Raad kan het Europees Openbaar Ministerie (EOM) overgaan tot onderzoek en vervolging van fraude en andere onwettige activiteiten waardoor de financiële belangen van de Unie worden geschaad in de zin van Richtlijn (EU) 2017/1371 van het Europees Parlement en de Raad. Overeenkomstig het financieel reglement moeten personen of entiteiten die middelen van de Unie ontvangen, ten volle meewerken aan de bescherming van de financiële belangen van de Unie en de nodige rechten en toegang verlenen aan de Commissie, OLAF, het EOM en de Europese Rekenkamer.

(35)Op deze verordening zijn de horizontale financiële regels van toepassing die door het Europees Parlement en de Raad zijn vastgesteld op grond van artikel 322 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie. Deze regels worden neergelegd in de financiële verordening en bepalen met name de wijze waarop de begroting wordt opgesteld en uitgevoerd door middel van subsidies, overheidsopdrachten, prijzen en indirecte uitvoering, en voorzien in controle van de verantwoordelijkheid van financiële actoren. De op grond van artikel 322 VWEU vastgestelde regels hebben ook betrekking op de bescherming van de begroting van de Unie in geval van algemene tekortkomingen op het gebied van de rechtsstaat in de lidstaten aangezien de eerbiediging van de rechtsstaat een essentiële voorwaarde is voor goed financieel beheer en doeltreffende EU-financiering.

(36)Aangezien de doelstelling van deze verordening, namelijk het instellen van een Europese stabilisatiefunctie voor het opvangen van grote asymmetrische schokken die de economische en sociale samenhang in gevaar kunnen brengen, wegens de architectuur van de EMU met een gecentraliseerd monetair beleid maar met nationale begrotingsmaatregelen, onvoldoende door de lidstaten kan worden verwezenlijkt maar vanwege de omvang van het vereiste optreden beter door de Unie moet worden verwezenlijkt, kan de Unie maatregelen vaststellen in overeenstemming met het in artikel 5 van het Verdrag betreffende de Europese Unie neergelegde subsidiariteitsbeginsel. Overeenkomstig het in hetzelfde artikel neergelegde evenredigheidsbeginsel gaat deze verordening niet verder dan nodig is om deze doelstellingen te verwezenlijken,

HEBBEN DE VOLGENDE VERORDENING VASTGESTELD:

DEEL I

Inleidende bepalingen

Artikel

Voorwerp en toepassingsgebied

1. Bij deze verordening wordt een Europese stabilisatiefunctie voor investeringen (EISF) ingesteld.

2. De EISF voorziet in financiële steun in de vorm van leningen en rentesubsidies voor overheidsinvesteringen aan een lidstaat die een grote asymmetrische schok ondergaat.

3. De EISF-steun is beschikbaar voor lidstaten die de euro als munt hebben en voor lidstaten die aan het in artikel 140, lid 1, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie bedoelde wisselkoersmechanisme deelnemen.

Artikel

Definities

In deze verordening wordt verstaan onder:

() “overeenkomst”: de intergouvernementele overeenkomst tussen alle lidstaten die de euro als munt hebben en de andere lidstaten die aan het wisselkoersmechanisme (ERM II) deelnemen, waarin wordt voorzien in de berekening en de overdracht van hun financiële bijdragen aan het fonds voor stabilisatiesteun;

() “overheidsinvesteringen”: bruto-investeringen in vaste activa van de overheid, zoals gedefinieerd in bijlage A bij Verordening (EU) nr. 549/2013 van het Europees Parlement en de Raad 15 ;

() “in aanmerking komende overheidsinvesteringen”: (a) de overheidsinvesteringen ter ondersteuning van beleidsdoelstellingen zoals gedefinieerd in Verordening (EU) nr. [XX] van [XX] [verwijzing naar nieuwe verordening gemeenschappelijke bepalingen invoegen] 16 en (b) uitgaven op het gebied van onderwijs en opleiding als omschreven in bijlage A bij Verordening (EU) nr. 549/2013 die niet onder punt a) vallen;

() “EISF-steun”: financiële steun van de Unie in de zin van artikel [220] van de financiële verordening in de vorm van leningen en rentesubsidies in het kader van de EISF ter ondersteuning van in aanmerking komende overheidsinvesteringen;

(5) “systemen en praktijken voor het beheer van overheidsinvesteringen”: de interne processen van lidstaten inzake planning, toewijzing en uitvoering van overheidsinvesteringen;

() "strategie van de Unie voor slimme, duurzame en inclusieve groei": de streefdoelen en gedeelde leidende doelstellingen voor maatregelen van de lidstaten en van de Unie zoals uiteengezet in de conclusies die de Europese Raad van 17 juni 2010 heeft aangenomen als bijlage I (nieuwe Europese strategie voor banen en groei; EU-kerndoelen), in Aanbeveling (EU) 2015/1184 van de Raad 17 van 14 juli 2015 betreffende de globale richtsnoeren voor het economische beleid van de lidstaten en de Unie en in Besluit (EU) 2016/1838 18 van de Raad, alsmede aanpassingen van die streefdoelen en gedeelde doelstellingen;

DEEL II

CRITERIA

Artikel

Toekenningscriteria

. Een lidstaat komt in aanmerking voor EISF-steun indien niet op hem van toepassing is:

() een besluit van de Raad waarin is vastgesteld dat geen effectieve maatregelen zijn genomen om zijn buitensporig tekort te corrigeren overeenkomstig artikel 126, lid 8, of artikel 126, lid 11, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, gedurende twee jaar vóór het verzoek om steunverlening door de EISF;

() een besluit van de Raad overeenkomstig artikel 6, lid 2, of artikel 10 van Verordening (EG) nr. 1466/97 van de Raad 19 waarin is vastgesteld dat er geen effectieve maatregelen zijn genomen om de waargenomen aanzienlijke afwijking te verhelpen gedurende twee jaar vóór het verzoek om steunverlening door de EISF;

() twee opeenvolgende aanbevelingen van de Raad in dezelfde procedure bij onevenwichtigheden, overeenkomstig artikel 8, lid 3, van Verordening (EU) nr. 1176/2011 van het Europees Parlement en de Raad 20 , waarin is vastgesteld dat de betrokken lidstaat een ontoereikend plan met corrigerende maatregelen heeft ingediend gedurende twee jaar vóór het verzoek om steunverlening door de EISF;

() twee opeenvolgende besluiten van de Raad in dezelfde procedure bij onevenwichtigheden, overeenkomstig artikel 10, lid 4, van Verordening (EU) nr. 1176/2011, waarin is vastgesteld dat de betrokken lidstaat zijn verplichtingen niet is nagekomen doordat hij de aanbevolen corrigerende maatregelen niet heeft genomen, gedurende twee jaar vóór het verzoek om steunverlening door de EISF;

() een besluit van de Raad tot goedkeuring van een macro-economisch aanpassingsprogramma in de zin van artikel 7, lid 2, van Verordening (EU) nr. 472/2013;

(f) een besluit van de Raad tot tenuitvoerlegging van een mechanisme voor financiële ondersteuning op middellange termijn in de zin van artikel 3, lid 2, onder a), van Verordening (EG) nr. 332/2002 van de Raad 21 .

2. Wanneer de overeenkomst in werking is getreden, komt een lidstaat slechts voor een rentesubsidie in aanmerking indien hij voldoet aan de verplichtingen uit hoofde van de overeenkomst.

Artikel

Activeringscriteria

. Een lidstaat wordt geacht een grote asymmetrische schok te ondergaan indien gelijktijdig aan de volgende activeringscriteria is voldaan:

) het kwartaalcijfer van de nationale werkloosheid bedraagt meer dan het gemiddelde werkloosheidscijfer in de betrokken lidstaat over een periode van 60 kwartalen voorafgaand aan het kwartaal waarin het verzoek plaatsvindt;

) het kwartaalcijfer van de nationale werkloosheid is gestegen met meer dan één procentpunt in vergelijking met het werkloosheidscijfer dat in hetzelfde kwartaal van het voorgaande jaar is vastgesteld;

. Het werkloosheidscijfer voor de toepassing van lid 1 wordt vastgesteld op basis van Verordening (EG) nr. 577/98 22 .

Het heeft met name betrekking op het werkloosheidscijfer voor de totale bevolking, alle leeftijdscategorieën, als percentage van de beroepsbevolking.

. Het kwartaalcijfer van de nationale werkloosheid dat voor de toepassing van lid 1 van dit artikel en voor artikel 8, lid 1, onder c), wordt gebruikt, wordt aangepast om rekening te houden met de seizoensgebondenheid.

Artikel

Ondersteunde investeringen

. Een lidstaat die EISF-steun ontvangt, voldoet in elk jaar waarin hij een EISF-lening ontvangt, aan het volgende:

() hij investeert in in aanmerking komende overheidsinvesteringen een bedrag dat ten minste overeenstemt met het bedrag van de EISF-lening;

() hij handhaaft hetzelfde niveau van overheidsinvesteringen in vergelijking met het gemiddelde niveau van zijn overheidsinvesteringen in de vijf voorgaande jaren.

De Commissie kan bij het vaststellen van het besluit overeenkomstig artikel , lid 2, echter concluderen dat dit niveau van overheidsinvesteringen niet houdbaar is, en bepaalt in dat geval het te handhaven niveau van overheidsinvesteringen.

. In het jaar volgend op de uitbetaling van de EISF-lening onderzoekt de Commissie of de betrokken lidstaat de in lid 1 bedoelde criteria heeft nageleefd. De Commissie onderzoekt met name ook in welke mate de betrokken lidstaat de in aanmerking komende overheidsinvesteringen heeft gehandhaafd in programma’s die steun van de Unie ontvangen in het kader van het Europees Fonds voor regionale ontwikkeling, het Cohesiefonds, het Europees Sociaal Fonds, het Europees Fonds voor maritieme zaken en visserij en het Europees Landbouwfonds voor plattelandsontwikkeling.

Indien de Commissie, na de betrokken lidstaat te hebben gehoord, concludeert dat de in lid 1 bedoelde voorwaarden niet zijn nageleefd, besluit zij:

() te verzoeken om vervroegde terugbetaling van de EISF-lening, geheel of gedeeltelijk indien van toepassing; en

() dat de betrokken lidstaat bij de terugbetaling van de EISF-lening niet gerechtigd is rentesubsidie te ontvangen.

De Commissie neemt onverwijld haar besluit en maakt het openbaar.

DEEL III

PROCDURE EN VORM VAN EISF-STEUN

Artikel

Procedure voor het verstrekken van de EISF-steun

. Wanneer een lidstaat aan de in artikel  bedoelde toekenningscriteria voldoet en de in artikel 4 bedoelde grote asymmetrische schok ondergaat, kan hij de Commissie eenmaal per jaar verzoeken om EISF-steun. De lidstaat vermeldt zijn steunbehoeften.

De Commissie beoordeelt en beantwoordt de verzoeken in de volgorde waarin zij deze ontvangt. Zij handelt zonder onnodige vertraging.

. De Commissie stelt de voorwaarden van de EISF-steun vast. Het besluit omvat het bedrag, de gemiddelde looptijd, de prijsbepalingsformule en de termijn van beschikbaarheid van de EISF-lening en het bedrag van de rentesubsidie alsmede de nadere regels voor de tenuitvoerlegging van de steun. Wanneer de Commissie de voorwaarden van de EISF-steun vaststelt, houdt zij rekening met het bedrag dat houdbaar wordt geacht in de zin van artikel [210, lid 3] van Verordening (EU, Euratom) nr. XX (het financieel reglement].

DEEL IV

EISF-STEUNBEDRAG

Artikel

Maximale bedrag van leningen

Het aan hoofdsom uitstaande bedrag van leningen die uit hoofde van deze verordening aan de lidstaten worden toegekend, wordt beperkt tot 30 miljard EUR.

Artikel

Bedrag van EISF-lening

. Onverminderd het bepaalde in lid 3 wordt het bedrag van een EISF-lening (vastgesteld volgens de volgende formule:

In deze formule wordt verstaan onder:

() : 0.66;

() ": het maximale niveau van in aanmerking komende overheidsinvesteringen die de EISF in de betrokken lidstaat kan ondersteunen, als bedoeld in lid 2;

(c)": de stijging in de kwartaalcijfers van de nationale werkloosheid als bedoeld in artikel , lid 1, onder (b), uitgedrukt in procentpunten;

(d) "drempelniveau": de drempel gedefinieerd in artikel , lid 1, onder b), uitgedrukt in procentpunten;

De Commissie kan het bedrag van een EISF-lening echter verhogen tot het bedrag van ingeval de grote asymmetrische schok die de betrokken lidstaat ondergaat, bijzonder zwaar is.

2. Het maximale niveau van in aanmerking komende overheidsinvesteringen die de EISF in de betrokken lidstaat kan ondersteunen (), wordt vastgesteld volgens de volgende formule:

In deze formule wordt verstaan onder:

() "α": 11.5;

(b) ": het percentage van in aanmerking komende overheidsinvesteringen ten opzichte van het bbp in de Unie, in lopende prijzen en gemiddeld over een periode van vijf volle jaren vóór het verzoek om EISF-steun overeenkomstig artikel , lid 1;

(c) ": het bbp van de betrokken lidstaat in lopende prijzen en gemiddeld over een periode van vijf volle jaren vóór het verzoek om EISF-steun overeenkomstig artikel , lid 1;

. Een EISF-lening bedraagt niet meer dan 30 procent van het beschikbare bedrag bedoeld in artikel  na aftrek van het totale bedrag van uitstaande leningen die in het kader van de EISF zijn verstrekt.

Artikel

Bedrag van EISF-rentesubsidies

. Een rentesubsidie (IRS) draagt bij aan de door de lidstaat gemaakte rentekosten van de EISF-lening. Het bedrag van de rentesubsidie wordt vastgesteld volgens de volgende formule:

Voor de toepassing van deze bepaling wordt onder “rentekosten” verstaan het bedrag van de rente gebaseerd op de prijsbepalingsformule die vastgesteld is in het in artikel , lid 2, bedoelde besluit van de Commissie rekening houdend met eventuele herfinanciering overeenkomstig artikel 12, lid 4;

. De Commissie is bevoegd gedelegeerde handelingen vast te stellen overeenkomstig de procedure van artikel 21, om deze verordening te wijzigen door het in lid 1 bedoelde percentage vast te stellen indien dit noodzakelijk is met het oog op de uitvoering van de overeenkomst of het eventuele uitstel van betalingen uit hoofde van artikel 18, lid 2.

Artikel

Financiële steun door het ESM of de rechtsopvolger daarvan

. Ingeval het ESM of de rechtsopvolger daarvan financiële steun aan lidstaten verleent ter ondersteuning van in aanmerking komende overheidsinvesteringen volgens voorwaarden die overeenstemmen met deze verordening, is de Commissie bevoegd gedelegeerde handelingen vast te stellen overeenkomstig de procedure van artikel 21, teneinde:

() deze verordening aan te vullen met een nadere omschrijving van de uitwisseling van informatie tussen de Commissie en het ESM of de rechtsopvolger daarvan met betrekking tot de in artikel 6, lid 2, bedoelde gegevens;

(b) deze verordening aan te vullen met de vaststelling van regels van complementariteit tussen de financiële steun van het ESM of de rechtsopvolger daarvan en de EISF-steunbedragen berekend in overeenstemming met de artikelen 8 en 9;

(c) de artikelen 9 en 18 te wijzigen of aan te vullen om het fonds voor stabilisatiesteun in staat te stellen aan lidstaten een rentesubsidie te verstrekken voor de rentekosten die zij hebben gemaakt op de financiële steun van het ESM of de rechtsopvolger daarvan aan lidstaten ter ondersteuning van in aanmerking komende overheidsinvesteringen.

DEEL V

PROCEDURES VOOR UITBETALING EN TENUITVOERLEGGING

Titel I

Leningen

Artikel

Uitbetaling van lening

. De EISF-lening wordt in beginsel in één tranche uitbetaald.

Artikel

Transacties voor het opnemen en verstrekken van leningen

. Transacties voor het opnemen en verstrekken van leningen worden uitgevoerd in euro.

. Nadat de Raad in overeenstemming met artikel , lid 2, een besluit heeft genomen, is de Commissie gemachtigd op het meest geschikte tijdstip tussen geplande uitbetalingen leningen op de kapitaalmarkten of bij financiële instellingen op te nemen teneinde de financieringskosten te optimaliseren en haar reputatie als emittent op de markten te vrijwaren. Opgenomen maar nog niet uitbetaalde middelen worden te allen tijde aangehouden op een speciaal daartoe bestemde contanten- of effectenrekening die wordt beheerd in overeenstemming met de regels die op niet-budgettaire operaties van toepassing zijn en niet kan worden gebruikt voor een ander doel dan voor het verlenen van financiële steun aan lidstaten in het kader van het onderhavige mechanisme.

. Indien een lidstaat een EISF-lening met een clausule inzake vervroegde aflossing ontvangt en besluit van deze mogelijkheid gebruik te maken, neemt de Commissie de nodige maatregelen.

. Op verzoek van de betrokken lidstaat of op initiatief van de Commissie en indien de omstandigheden een verbetering van de rente op de EISF-lening mogelijk maken, kan de Commissie de oorspronkelijk opgenomen leningen geheel of gedeeltelijk herfinancieren of de overeenstemmende financieringsvoorwaarden herstructureren.

Artikel

Kosten

Onverminderd artikel 9 worden de kosten die de Unie maakt bij het sluiten en het uitvoeren van elke transactie, gedragen door de lidstaat die de EISF-lening ontvangt.

Artikel

Beheer van leningen

. De Commissie treft met de ECB de noodzakelijke regelingen voor het beheer van de leningen.

. De betrokken lidstaat opent een speciale rekening bij zijn nationale centrale bank voor het beheer van de ontvangen EISF-steun. De betrokken lidstaat maakt veertien Target2-werkdagen voor de overeenkomstige vervaldata de uit hoofde van de lening verschuldigde aflossingen en rentebetalingen ook over op een rekening bij de ECB.

Titel II

Rentesubsidie

Artikel

Uitbetaling van rentesubsidie

Onverminderd artikel 5, lid 2, en artikel 16 wordt de rentesubsidie aan de betrokken lidstaat uitbetaald wanneer de lidstaat de EISF-lening of de verschuldigde rente aflost.

Titel III

Toezicht

Artikel

Controles en audits

1. Onverminderd artikel 27 van de Statuten van het Europees Stelsel van centrale banken en van de Europese Centrale Bank heeft de Europese Rekenkamer het recht in de betrokken lidstaat alle financiële controles of audits uit te voeren die zij in verband met het beheer van de EISF-steun noodzakelijk acht.

2. De Commissie, met inbegrip van het Europees Bureau voor fraudebestrijding, heeft in het bijzonder het recht eigen ambtenaren of naar behoren gemachtigde vertegenwoordigers te sturen om in de betrokken lidstaat alle technische of financiële controles of audits uit te voeren die zij in verband met de EISF-steun noodzakelijk acht.

3. Audits naar het gebruik van de bijdrage van de Unie door personen of entiteiten, waaronder andere personen of entiteiten dan die welke door de instellingen of organen van de Unie zijn gemachtigd, vormen de basis van de algemene zekerheid in de zin van artikel [127] van het financieel reglement.

DEEL VI

HET FONDS VOOR STABILISATIESTEUN

Artikel

Oprichting van het fonds voor stabilisatiesteun

. Het fonds voor stabilisatiesteun wordt hierbij opgericht.

. Het fonds voor stabilisatiesteun beschikt over de volgende middelen:

(a) bijdragen van de lidstaten in overeenstemming met de overeenkomst;

(b) inkomsten uit belegde middelen van het fonds voor stabilisatiesteun;

(c) terugbetaling van rentesubsidies door lidstaten overeenkomstig artikel 5, lid 2, onder b).

. Inkomsten van het fonds voor stabilisatiesteun als bedoeld in lid 2, onder a), vormen externe bestemmingsontvangsten en inkomsten als bedoeld in lid 2, onder c), vormen interne bestemmingsontvangsten overeenkomstig artikel [21, lid 4] van het financieel reglement.

. Voor de berekening van de bijdragen als bedoeld in lid 2, onder a), stelt de ECB uiterlijk op 30 april van elk jaar de Commissie in kennis van het bedrag van de monetaire inkomsten die aan de nationale centrale banken van het Eurosysteem worden toegedeeld overeenkomstig artikel 32 van Protocol nr. 4 betreffende de statuten van het Europees Stelsel van centrale banken en van de Europese Centrale Bank.

Artikel

Gebruik van het fonds voor stabilisatiesteun

. De middelen van het fonds voor stabilisatiesteun kunnen alleen worden gebruikt voor de betaling van rentesubsidies aan lidstaten als bedoeld in artikel 9.

. De betaling van een rentesubsidie mag niet meer bedragen dan 30 procent van de beschikbare middelen in het fonds voor stabilisatiesteun op het ogenblik waarop deze betaling aan de betrokken lidstaat verschuldigd is. Verdere betalingen worden uitgesteld. Nieuwe bijdragen aan het fonds voor stabilisatiesteun als bedoeld in artikel 17, lid 2, worden eerst gebruikt om uitgestelde betalingen aan de betrokken lidstaten na te komen. In geval van meer dan één uitgestelde betaling wordt de volgorde waarin deze betalingen worden nagekomen, bepaald door de duur van het uitstel, te beginnen met de langste duur.

Artikel

Beheer van het fonds voor stabilisatiesteun

. De Commissie beheert het fonds voor stabilisatiesteun rechtstreeks overeenkomstig deze verordening en de in lid 3 bedoelde gedelegeerde handelingen.

. De Commissie beschikt over een prudente en veilige beleggingsstrategie waarin de in lid 3 bedoelde gedelegeerde handelingen voorzien overeenkomstig het beginsel van goed financieel beheer met naleving van passende prudentiële regels, en belegt de bedragen van het fonds voor stabilisatiesteun in contante en daaraan equivalente geldmarktinstrumenten, schuld- en kredietgerelateerde effecten zoals termijndeposito’s, obligaties, promesses, door obligaties of activa gedekte effecten, waaronder effecten met variabele of nulcoupons alsmede indexobligaties. De beleggingen zijn over verschillende sectoren, geografisch en proportioneel gespreid. De beleggingsopbrengsten komen toe aan het fonds voor stabilisatiesteun.

3. De Commissie is bevoegd gedelegeerde handelingen tot aanvulling van deze verordening vast te stellen door te voorzien in nadere regels voor het beheer van het fonds voor stabilisatiesteun en algemene beginselen en criteria voor zijn beleggingsstrategie, in overeenstemming met de in artikel 21 neergelegde procedure.

DEEL VII

KWALITEIT VAN SYSTEMEN EN PRAKTIJKEN VOOR BEHEER VAN OVERHEIDSINVESTERINGEN

Artikel

Kwaliteit van systemen en praktijken voor beheer van overheidsinvesteringen

. Teneinde de effecten van overheidsinvesteringen en potentiële EISF-steun te vergroten, nemen de lidstaten de nodige maatregelen om hoogwaardige systemen en praktijken voor beheer van overheidsinvesteringen te verwezenlijken en in stand te houden.

. Uiterlijk [DATUM twee jaar na de inwerkingtreding van deze verordening] en vervolgens om de vijf jaar onderzoekt de Commissie de kwaliteit van de systemen en praktijken voor beheer van overheidsinvesteringen in de lidstaten. De Commissie stelt een verslag op met een kwalitatieve beoordeling en een score op basis van een reeks indicatoren, en indien nodig aanbevelingen om de kwaliteit van de systemen en praktijken voor beheer van overheidsinvesteringen te verbeteren. Het verslag wordt openbaar gemaakt.

. De methodologie voor de beoordeling van systemen en praktijken voor beheer van overheidsinvesteringen wordt uiteengezet in de bijlage. De Commissie beoordeelt op regelmatige basis de geschiktheid van de gebruikte methodologie en criteria en zorgt indien nodig voor aanpassingen of wijzigingen. De Commissie maakt veranderingen in de onderliggende methodologie en criteria openbaar.

. De Commissie is bevoegd gedelegeerde handelingen tot wijziging of aanvulling van deze verordening vast te stellen door de in lid 3 bedoelde methodologie en criteria te actualiseren, in overeenstemming met de in artikel 21 bedoelde procedure.

DEEL VIII

SLOTBEPALINGEN

Artikel

Uitoefening van bevoegdheidsdelegatie

. De bevoegdheid om gedelegeerde handelingen vast te stellen, wordt aan de Commissie toegekend onder de in dit artikel neergelegde voorwaarden.

. De in artikel 10, artikel 19, lid 3, en artikel 20, lid 5, bedoelde bevoegdheidsdelegatie wordt aan de Commissie toegekend voor onbepaalde tijd met ingang van [DATUM/ inwerkingtreding van deze verordening].

. Het Europees Parlement of de Raad kan de in artikel 10, artikel 19, lid 3, en artikel 20, lid 5, bedoelde bevoegdheidsdelegatie te allen tijde intrekken. Het besluit tot intrekking beëindigt de delegatie van de in dat besluit genoemde bevoegdheid. Het wordt van kracht op de dag na die van de bekendmaking ervan in het Publicatieblad van de Europese Unie of op een daarin genoemde latere datum. Het laat de geldigheid van reeds van kracht zijnde gedelegeerde handelingen onverlet.

. Vóór de vaststelling van een gedelegeerde handeling raadpleegt de Commissie de door elke lidstaat aangewezen deskundigen overeenkomstig de beginselen die zijn neergelegd in het interinstitutioneel akkoord over beter wetgeven van 13 april 2016.

. Zodra de Commissie een gedelegeerde handeling heeft vastgesteld, doet zij daarvan gelijktijdig kennisgeving aan het Europees Parlement en de Raad.

. Een overeenkomstig artikel 10, artikel 19, lid 3, en artikel 20, lid 5, gedelegeerde handeling treedt alleen in werking indien het Europees Parlement noch de Raad daartegen binnen een periode van drie maanden na de kennisgeving van die handeling aan het Europees Parlement en de Raad bezwaar heeft gemaakt, of indien het Europees Parlement en de Raad, vóór het verstrijken van die periode, de Commissie hebben meegedeeld dat zij daartegen geen bezwaar zullen maken. Die termijn wordt op initiatief van het Europees Parlement of de Raad met drie maanden verlengd.

Artikel

Verslaglegging en herziening

. De indicatoren voor de verslaglegging over de vooruitgang met het oog op de verwezenlijking van de doelstellingen van de verordening als bedoeld in overweging 36 en artikel 1 zijn neergelegd in bijlage 2.

2. Om de daadwerkelijke beoordeling van de vorderingen met het oog op de verwezenlijking van de doelstellingen van de verordening te verzekeren, is de Commissie bevoegd gedelegeerde handelingen vast te stellen in overeenstemming met artikel 21 teneinde bijlage II te wijzigen indien noodzakelijk met het oog op de herziening of de aanvulling van de indicatoren en deze verordening aan te vullen met bepalingen inzake de invoering van een kader voor toezicht en evaluatie.

3. Het prestatieverslagleggingssysteem waarborgt dat de gegevens voor het monitoren van de uitvoering en de resultaten op efficiënte en doeltreffende wijze en tijdig worden verzameld. Daartoe worden de begunstigden van EISF-steun onderworpen aan evenredige verslagleggingsverplichtingen.

4. De evaluaties moeten tijdig worden verricht, zodat zij kunnen worden verwerkt in het besluitvormingsproces.

5. Zodra er voldoende informatie beschikbaar is over de tenuitvoerlegging van de EISF, vindt een tussentijdse evaluatie van de EISF plaats. Vier jaar na de inwerkingtreding van deze verordening verricht de Commissie een definitieve evaluatie van de EISF.

Deze evaluatie heeft onder meer betrekking op:

() de doeltreffendheid van deze verordening;

() de bijdrage van de EISF tot de economische beleidsvoering van de lidstaten met het oog op een versterking van de samenhang in de Unie;

() de bijdrage van deze verordening tot de verwezenlijking van de strategie van de Unie voor groei en werkgelegenheid;

(d) de vraag of het passend is een verzekeringsmechanisme te ontwikkelen dat bedoeld is voor macro-economische stabilisatie.

De evaluatie gaat in voorkomend geval vergezeld van een voorstel tot wijziging van deze verordening.

6. De Commissie deelt de conclusies van de evaluatie samen met haar opmerkingen mee aan het Europees Parlement, de Raad, de Eurogroep, het Europees Economisch en Sociaal Comité en het Comité van de Regio’s.

Artikel

Inwerkingtreding

Deze verordening treedt in werking op de [twintigste dag na] die van de bekendmaking ervan in het Publicatieblad van de Europese Unie.

Punt b) van artikel 2, lid 2, treedt in werking op [DATUM].

Deze verordening is verbindend in al haar onderdelen en is rechtstreeks toepasselijk in elke lidstaat.

Gedaan te Brussel,

FINANCIEEL MEMORANDUM

1.KADER VAN HET VOORSTEL/INITIATIEF

1.1.Benaming van het voorstel/initiatief

1.2.Betrokken beleidsterrein(en) (programmacluster)

1.3.Aard van het voorstel/initiatief

1.4.Motivering van het voorstel/initiatief

1.5.Duur en financiële gevolgen

1.6.Beheersvorm(en)

2.BEHEERSMAATREGELEN

2.1.Regels inzake het toezicht en de verslagen

2.2.Beheers- en controlesysteem

2,3.Maatregelen ter voorkoming van fraude en onregelmatigheden

3.GERAAMDE FINANCIËLE GEVOLGEN VAN HET VOORSTEL/INITIATIEF

3,1.Rubriek(en) van het meerjarige financiële kader en betrokken begrotingsonderde(e)l(en) voor uitgaven

3,2.Geraamde gevolgen voor de uitgaven

3.2.1.Samenvatting van de geraamde gevolgen voor de uitgaven

3.2.2.Geraamde gevolgen voor de administratieve kredieten

3.2.3.Bijdragen van derden

3.3.Geraamde gevolgen voor de ontvangsten

FINANCIEEL MEMORANDUM

1.KADER VAN HET VOORSTEL/INITIATIEF

1.1.Benaming van het voorstel/initiatief

1.2.Betrokken beleidsterrein(en) (programmacluster)

1.3.Het voorstel/initiatief betreft:

X◻ een nieuwe actie 

◻een nieuwe actie na een proefproject/een voorbereidende actie 23 ; 

◻ de verlenging van een bestaande actie 

◻ de samenvoeging of ombuiging van een of meer acties naar een andere/een nieuwe actie 

1.4.Motivering van het voorstel/initiatief

1.4.1.Behoefte(n) waarin op korte of lange termijn moet worden voorzien, met een gedetailleerd tijdschema voor de uitrol van het initiatief

1.4.2.Toegevoegde waarde van de betrokkenheid van de Unie (deze kan het resultaat zijn van verschillende factoren, o.a. coördinatiewinst, rechtszekerheid, een grotere doeltreffendheid en complementariteit). Voor de toepassing van dit punt wordt onder "toegevoegde waarde van de betrokkenheid van de Unie" verstaan de waarde die een optreden van de Unie oplevert bovenop de waarde die zou zijn gecreëerd indien alleen de lidstaat een maatregel had getroffen.

1.4.3.Nuttige ervaring die bij soortgelijke activiteiten in het verleden is opgedaan

1.4.4.Verenigbaarheid en eventuele synergie met andere passende instrumenten

1.5.Duur en financiële gevolgen

◻ beperkte geldigheidsduur

◻    van kracht vanaf [DD/MM]JJJJ tot en met [DD/MM]JJJJ;

◻    financiële gevolgen vanaf JJJJ tot en met JJJJ voor vastleggingskredieten en vanaf JJJJ tot en met JJJJ voor betalingskredieten.

X◻ onbeperkte geldigheidsduur

De verordening treedt in werking op de 20e dag na die van de bekendmaking ervan in het Publicatieblad van de Europese Unie. Het voorstel zal pas worden toegepast wanneer de begunstigde lidstaat heeft voldaan aan de toekennings- en activeringscriteria. Het zal gelden zolang aan de voorwaarde van dubbele drempeloverschrijding is voldaan.

1.6.Beheersvorm(en) 24  

X◻ Direct beheer door de Commissie

X◻ door haar diensten, waaronder het personeel in de delegaties van de Unie;

◻    door de uitvoerende agentschappen

◻ gedeeld beheer met de lidstaten

◻ indirect beheer door begrotingsuitvoeringstaken te delegeren aan:

◻ derde landen of de door hen aangewezen organen;

◻ internationale organisaties en hun agentschappen (geef aan welke);

◻ de EIB en het Europees Investeringsfonds;

◻ de in de artikelen 70 en 71 van het Financieel Reglement bedoelde organen;

◻ publiekrechtelijke organen;

◻ privaatrechtelijke organen met een openbaredienstverleningstaak, voor zover zij voldoende financiële garanties bieden;

◻ privaatrechtelijke organen van een lidstaat, waaraan de uitvoering van een publiek-privaat partnerschap is toevertrouwd en die voldoende financiële garanties bieden;

◻ personen aan wie de uitvoering van specifieke maatregelen op het gebied van het GBVB in het kader van titel V van het VEU is toevertrouwd en die worden genoemd in de betrokken basishandeling.

Verstrek, indien meer dan een beheersvorm is aangekruist, extra informatie onder "Opmerkingen".

2.BEHEERSMAATREGELEN

2.1.Regels inzake het toezicht en de verslagen

Vermeld frequentie en voorwaarden.

2.2.Beheers- en controlesyste(e)m(en)

2.2.1.Rechtvaardiging van de voorgestelde beheersvorm(en), uitvoeringsmechanisme(n) voor financiering, betalingsvoorwaarden en controlestrategie

2.2.2.Informatie over de geïdentificeerde risico's en het (de) systeem (systemen) voor interne controle dat is (die zijn) opgezet om die risico's te beperken

2.2.3.Raming en motivering van de kosteneffectiviteit van de controles (verhouding van de controlekosten tot de waarde van de desbetreffende financiële middelen) en evaluatie van het verwachte foutenrisico (bij betaling en bij afsluiting).

2.3.Maatregelen ter voorkoming van fraude en onregelmatigheden

Vermeld de bestaande en geplande preventie- en beschermingsmaatregelen, bijv. in het kader van de fraudebestrijdingsstrategie

3.GERAAMDE FINANCIËLE GEVOLGEN VAN HET VOORSTEL/INITIATIEF

3,1.Rubriek van het meerjarig financieel kader en voorgesteld(e) nieuw(e) begrotingsonderde(e)l(en) voor uitgaven

3.2.Geraamde gevolgen voor de uitgaven

3.2.1.Samenvatting van de geraamde gevolgen voor de uitgaven

miljoen EUR (tot op drie decimalen)

miljoen EUR (tot op drie decimalen)

miljoen EUR (tot op drie decimalen)

3.2.2.Samenvatting van de geraamde gevolgen voor de administratieve kredieten

◻    Voor het voorstel/initiatief zijn geen administratieve kredieten nodig

X◻    Voor het voorstel/initiatief zijn administratieve kredieten nodig, zoals hieronder nader wordt beschreven:

miljoen EUR (tot op drie decimalen)

De benodigde kredieten voor personele middelen en andere administratieve uitgaven zullen worden gefinancierd uit de kredieten van het DG die reeds voor het beheer van de actie zijn toegewezen en/of binnen het DG zijn herschikt, eventueel aangevuld met middelen die in het kader van de jaarlijkse toewijzingsprocedure met inachtneming van de budgettaire beperkingen aan het beherende DG kunnen worden toegewezen.

3.2.2.1.Geraamde personeelsbehoeften—

◻    Voor het voorstel/initiatief zijn geen personele middelen nodig.

X◻    Voor het voorstel/initiatief zijn personele middelen nodig, zoals hieronder nader wordt beschreven:

Raming in voltijdequivalenten

De benodigde personele middelen zullen worden gefinancierd uit de middelen die reeds voor het beheer van deze actie zijn toegewezen en/of binnen het DG zijn herverdeeld, eventueel aangevuld met middelen die in het kader van de jaarlijkse toewijzingsprocedure met inachtneming van de budgettaire beperkingen aan het beherende DG kunnen worden toegewezen.

Beschrijving van de uit te voeren taken:

3.2.3.Bijdragen van derden

Het voorstel/initiatief:

◻    voorziet niet in medefinanciering door derden;

◻    voorziet in medefinanciering door derden, zoals hieronder wordt geraamd:

Kredieten in miljoenen euro's (tot op drie decimalen)

3.3.Geraamde gevolgen voor de ontvangsten

◻    Het voorstel/initiatief heeft geen financiële gevolgen voor de ontvangsten.

X◻    Het voorstel/initiatief heeft de hieronder beschreven financiële gevolgen:

◻    voor de eigen middelen

X◻     voor de overige ontvangsten

Geef aan of de ontvangsten worden toegewezen aan de begrotingsonderdelen voor uitgaven◻ X    

miljoen EUR (tot op drie decimalen)

Vermeld voor de toegewezen ontvangsten het (de) betrokken begrotingsonderde(e)l(en) voor uitgaven.

Andere opmerkingen (bijv. over de methode/formule voor de berekening van de gevolgen voor de ontvangsten of andere informatie).

(1)    COM(2017) 822 final van 6 december 2018.

(2)    De voltooiing van Europa's economische en monetaire unie, verslag van Jean-Claude Juncker in nauwe samenwerking met Donald Tusk, Jeroen Dijsselbloem, Mario Draghi en Martin Schulz, 22 juni 2015.

(3)    COM(2017) 358 van 28 juni 2017.

(4)    COM(2017) 2025 van 1 maart 2017.

(5)    COM(2017) 358 van 28 juni 2017.

(6)    COM(2017) 822 final van 6 december 2018.

(7)    Verordening (EU) nr. 1303/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 17 december 2013.

(8)    Interinstitutioneel akkoord tussen het Europees Parlement, de Raad van de Europese Unie en de Europese Commissie van 13 april 2016 over beter wetgeven (PB L 123 van 12.5.2016, blz. 1).

(9)    PB C, blz. .

(10)    PB C, blz. .

(11)    PB C, blz. .

(12)    Verordening (EU) nr. 472/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 21 mei 2013 betreffendede versterking van het economische en budgettaire toezicht op lidstaten in de eurozone die ernstige moeilijkheden ondervinden of dreigen te ondervinden ten aanzien van hun financiële stabiliteit (PB L 140 van 27.5.2013, blz. 1).

(13)    Verordening (EG) nr. 332/2002 van de Raad van 18 februari 2002 houdende instelling van een mechanisme voor financiële ondersteuning op middellange termijn van de betalingsbalansen van de lidstaten (PB L 53 van 23.2.2002, blz. 1).

(14)    PB L 231 van 12.5.2016, blz. 1.

(15)    Verordening (EU) nr. 549/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 21 mei 2013 betreffende het Europees systeem van nationale en regionale rekeningen in de Europese Unie (PB L 174 van 26.6.2013, blz. 1).

(16)    [Correcte verwijzing naar nieuwe versie van verordening gemeenschappelijke bepalingen invoegen]

(17)    PB L 192 van 18.7.2015, blz. 27.

(18)    PB L 280 van 18.10.2016, blz. 30.

(19)    Verordening (EG) nr. 1466/97 van de Raad van 7 juli 1997 over versterking van het toezicht op begrotingssituaties en het toezicht op en de coördinatie van het economisch beleid (PB L 209 van 2.8.1997, blz. 1).

(20)    Verordening (EU) nr. 1176/2011 van het Europees Parlement en de Raad van 16 november 2011 betreffende de preventie en correctie van macro-economische onevenwichtigheden (PB L 306 van 23.11.2011, blz. 25).

(21)    Verordening (EG) nr. 332/2002 van de Raad (PB L 53 van 23.2.2002, blz. 1).

(22)    Verordening (EG) nr. 577/98 van de Raad van 9 maart 1998 betreffende de organisatie van een steekproefenquête naar de arbeidskrachten in de Gemeenschap (PB L 77 van 14.3.1998, blz. 3).

(23)    Zoals bedoeld in artikel 58, lid 2, onder a) of b), van het financieel reglement.

(24)    Nadere gegevens over de beheersvormen en verwijzingen naar het Financieel Reglement zijn beschikbaar op BudgWeb: https://myintracomm.ec.europa.eu/budgweb/EN/man/budgmanag/Pages/budgmanag.aspx.  

(25)    GK = gesplitste kredieten/NGK = niet-gesplitste kredieten.

(26)    EVA: Europese Vrijhandelsassociatie.

(27)    Kandidaat-lidstaten en, in voorkomend geval, potentiële kandidaat-lidstaten van de Westelijke Balkan.

(28)    Technische en/of administratieve bijstand en uitgaven ter ondersteuning van de uitvoering van programma's en/of acties van de EU (vroegere "BA"-onderdelen), onderzoek door derden, eigen onderzoek.

(29)    Technische en/of administratieve bijstand en uitgaven ter ondersteuning van de uitvoering van programma's en/of acties van de EU (vroegere "BA"-onderdelen), onderzoek door derden, eigen onderzoek.

(30)    AC = Agent Contractuel (arbeidscontractant); AL = Agent Local (plaatselijk functionaris); END = Expert National Détaché (gedetacheerd nationaal deskundige); INT= Intérimaire (uitzendkracht); JPD = Jeune Professionnel en Délégation (jonge professional in delegaties).

(31)    Subplafond voor extern personeel uit beleidskredieten (vroegere "BA"-onderdelen).

(32)    Voor traditionele eigen middelen (douanerechten en suikerheffingen) moeten nettobedragen worden vermeld, d.w.z. na aftrek van 20 % aan inningskosten.

EUROPESE COMMISSIE

Brussel,31.5.2018

COM(2018) 387 final

BIJLAGE

bij

Voorstel voor een verordening van het Europees Parlement en de Raad

betreffende de instelling van een Europese stabilisatiefunctie voor investeringen

{SEC(2018) 277 final}
{SWD(2018) 297 final}
{SWD(2018) 298 final}

BIJLAGE I

METHODOLOGIE VOOR DE BEOORDELING VAN DE KWALITEIT VAN SYSTEMEN EN PRAKTIJKEN VAN DE LIDSTATEN VOOR HET BEHEER VAN OVERHEIDSINVESTERINGEN

1. Toepassingsgebied

Teneinde de effecten van overheidsinvesteringen en van de mogelijke EISF-steun te vergroten, moet de beoordeling van de kwaliteit van de systemen en praktijken van de lidstaten voor het beheer van overheidsinvesteringen bijdragen tot de hoge kwaliteit daarvan. Deze beoordeling zal helpen om te komen tot een efficiëntere planning, toewijzing en implementatie van overheidsinvesteringen op nationaal niveau.

De indicatoren zijn gebaseerd op de bij deze verordening ingestelde beginselen met betrekking tot het doel en het toepassingsgebied van de EISF, de toekenningscriteria en de activeringscriteria.

2. Indicatoren

Vijftien indicatoren voor de besluitvorming inzake overheidsinvesteringen in drie verschillende stadia van de investeringscyclus worden door de Commissie onderzocht in het kader van de in artikel 1 bedoelde beoordeling van de kwaliteit.

De drie belangrijke fasen van de investeringscyclus zijn:

1. planning van overheidsinvesteringen in de publieke sector (“planningsfase”);

2. toewijzing van overheidsinvesteringen aan sectoren en projecten („toewijzingsfase”);

3. implementatie van de projecten volgens de timing en de begroting (“implementatiefase”).

De volgende indicatoren worden gebruikt voor de beoordeling van de planningsfase:

(a) de begrotingsregels en -beginselen zijn van zodanige aard dat de algemene niveaus van overheidsinvesteringen toereikend, voorspelbaar en duurzaam zijn;

(b) de sectorale plannen zijn van zodanige aard dat de besluiten inzake overheidsinvesteringen gebaseerd zijn op duidelijke en realistische prioriteiten, kostenramingen en doelstellingen voor elke sector;

(c) de regelingen voor centrale en lokale coördinatie zijn van zodanige aard dat de overheidsinvesteringsplannen over de bestuursniveaus geïntegreerd zijn, zekerheid bieden over de financiering van de centrale overheid en duurzame niveaus van subnationale kredietverstrekking verzekeren;

(d) het beheer van publiek-private partnerschappen (PPP) is van zodanige aard dat gezorgd wordt voor een doeltreffende evaluatie, selectie en monitoring van PPP-projecten en -verplichtingen;

(e) de reglementering inzake infrastructuurondernemingen is van zodanige aard dat gezorgd wordt voor open en concurrerende markten voor de levering van infrastructuurdiensten, een objectieve prijsstelling van de infrastructuuroutput en een daadwerkelijk toezicht op de investeringsplannen van de infrastructuuronderneming.

De volgende indicatoren worden gebruikt voor de beoordeling van de toewijzingsfase:

(a) meerjarenbegrotingen die zorgen voor transparantie en voorspelbaarheid inzake investeringen door ministeries, programma’s en projecten op de middellange termijn;

(b) volledigheid van de begroting die tot uiting moet komen in het feit dat alle overheidsinvesteringen ongeacht het financieringskanaal door de wetgever worden geautoriseerd en in de begrotingsdocumentatie worden bekendgemaakt;

(c) eenheid van de begroting die tot uiting moet komen in het feit dat in besluiten over individuele projecten rekening wordt gehouden met het onmiddellijke kapitaal en toekomstige werkings- en onderhoudskosten;

(d) de projectevaluatie die tot uiting moet komen in het feit dat projectvoorstellen onderworpen zijn aan gepubliceerde evaluaties waarin gebruik wordt gemaakt van standaardmethodologie en potentiële risico’s in aanmerking worden genomen;

(e) de projectselectie die tot uiting moet komen in het feit dat projecten systematisch geselecteerd en goedgekeurd worden op basis van transparante criteria, en in de pijplijn van goedgekeurde investeringsprojecten worden opgenomen.

De volgende indicatoren worden gebruikt voor de beoordeling van de implementatiefase:

(a) bescherming van overheidsinvesteringen welke tot uiting komt in projectkredieten die toereikend zijn om de totale projectkosten te dekken en niet voor andere doelen kunnen worden aangewend naar goeddunken van de uitvoerende instantie;

(b) beschikbaarheid van kredieten die planning en vastlegging van investeringsprojecten mogelijk maakt op basis van betrouwbare ramingen en tijdige kasstromen;

(c) transparantie van de uitvoering van de begroting; grote publieke investeringsprojecten worden aanbesteed in concurrerende en transparante procedures en worden tijdens de implementatie van het project aan toezicht onderworpen alsmede door een onafhankelijke instantie gecontroleerd;

(d) projectbeheer: er wordt een verantwoordelijke projectleider aangewezen; deze werkt in overeenstemming met verbeterde implementatieplannen en gestandaardiseerde procedures en richtsnoeren voor aanpassing van het project;

(e) toezicht op de overheidsactiva: de activa worden op passende wijze aangewezen, gemeten en gerapporteerd en de afschrijving van deze activa wordt opgenomen in financiële overzichten voor algemene doeleinden.

3. Scorebord en rapportage

Voor elke lidstaat worden een scorebord en een samenvattende tabel opgesteld met als doel in de systemen en praktijken voor het beheer van overheidsinvesteringen de sterke en de zwakke punten op transparante wijze aan te duiden.

De Commissie maakt de bevindingen van haar beoordeling bekend in een verslag aan de lidstaten.

4. Aanbevelingen

De Commissie kan op basis van haar beoordeling praktische aanbevelingen tot de lidstaten richten om de betrokken lidstaat in staat te stellen de efficiëntie van zijn systemen en praktijken voor het beheer van overheidsinvesteringen te verbeteren.