EUR-Lex Access to European Union law
This document is an excerpt from the EUR-Lex website
Document 52013PC0909
Proposal for a COUNCIL OPINION on the Economic Partnership Programme of Malta
Voorstel voor een ADVIES VAN DE RAAD betreffende het economisch partnerschapsprogramma van Malta
Voorstel voor een ADVIES VAN DE RAAD betreffende het economisch partnerschapsprogramma van Malta
/* COM/2013/0909 final - 2013/0399 (NLE) */
Voorstel voor een ADVIES VAN DE RAAD betreffende het economisch partnerschapsprogramma van Malta /* COM/2013/0909 final - 2013/0399 (NLE) */
2013/0399 (NLE) Voorstel voor een ADVIES VAN DE RAAD betreffende het economisch
partnerschapsprogramma van Malta
DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE, Gezien het Verdrag
betreffende de werking van de Europese Unie, Gezien Verordening (EU)
nr. 473/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 21 mei 2013
betreffende gemeenschappelijke voorschriften voor het monitoren en beoordelen
van ontwerpbegrotingsplannen en voor het garanderen van de correctie van
buitensporige tekorten van de lidstaten van de eurozone[1], en met name artikel 9, lid 4, Gezien het voorstel van
de Europese Commissie, Overwegende hetgeen
volgt: (1) Het stabiliteits- en
groeipact (hierna "het SGP" genoemd) beoogt de begrotingsdiscipline
binnen de gehele Unie te waarborgen en formuleert het kader voor het voorkomen
en corrigeren van buitensporige overheidstekorten. Het is gebaseerd op de
doelstelling van gezonde openbare financiën als middel ter versterking van de
voorwaarden voor prijsstabiliteit en voor een sterke duurzame groei, die berust
op financiële stabiliteit, waarbij tegelijk de verwezenlijking van de
doelstellingen van de Unie voor duurzame groei en werkgelegenheid wordt
ondersteund. (2) In Verordening (EU) nr. 473/2013
van het Europees Parlement en de Raad van 21 mei 2013 worden voorschriften
vastgesteld ter versterking van de monitoring van het begrotingsbeleid in de
eurozone en ter waarborging van de consistentie van de nationale begrotingen
met de richtsnoeren inzake het economisch beleid die zijn afgegeven in het
kader van het SGP en het Europees Semester. Daar louter budgettaire maatregelen
mogelijk niet volstaan om een duurzame correctie van het buitensporig tekort te
garanderen, kunnen aanvullende beleidsmaatregelen en structurele hervormingen
noodzakelijk zijn. (3) In artikel 9 van Verordening
(EU) nr. 473/2013 worden de modaliteiten vastgesteld voor de economische
partnerschapsprogramma's die moeten worden voorgelegd door lidstaten van de
eurozone waartegen een buitensporigtekortprocedure loopt. Het economisch
partnerschapsprogramma dient een routekaart van maatregelen te bevatten die
bijdragen tot een duurzame en effectieve correctie van het buitensporig tekort,
en dient met name de belangrijkste structurele budgettaire hervormingen te
vermelden, zoals de hervormingen op het gebied van belastingen, pensioenen,
gezondheidszorg en begrotingskaders, die van doorslaggevend belang zijn voor
een duurzame correctie van het buitensporig tekort. (4) Op 21 juni 2013 heeft de Raad
een besluit vastgesteld overeenkomstig artikel 126, lid 6, van het Verdrag
waarbij Malta aan een buitensporigtekortprocedure werd onderworpen. In dit
verband werd Malta verzocht tegen 1 oktober 2013 een economisch
partnerschapsprogramma voor te leggen. (5) Op 1 oktober 2013 - en dus
binnen de in artikel 9, lid 3, van Verordening (EU) nr. 473/2013 bepaalde
termijn - diende Malta een economisch partnerschapsprogramma bij de Commissie
en bij de Raad in, waarin de structurele hervormingen worden beschreven om de
overheidsfinanciën te versterken en, meer algemeen, te voldoen aan de
landenspecifieke aanbevelingen (CSR) van 2013. Deze beleidslijnen kunnen worden
onderverdeeld naar de volgende doelstellingen: i) verzekeren van de
houdbaarheid van de overheidsfinanciën (CSR 1, 2 en 4); ii) versterken van de
doelmatigheid van de overheidsdiensten (CSR 2 en 5); iii) verhogen van de
potentiële productie, en tegelijk het concurrentievermogen versterken en het
bevorderen van een gediversifieerde en evenwichtige economie (CSR 2, 3 en 4),
en iv) waarborgen van de financiële stabiliteit (CSR 5). (6) De structurele
begrotingsmaatregelen die Malta voornemens is ten uitvoer te leggen, zijn als
volgt: i) hervorming van het begrotingskader; ii) een doorlichting van de
uitgaven per ministerie; iii) de pensioenen verder hervormen door een
derde-pijlerpensioen in te voeren; iv) maatregelen die de dienstverlening in de
zorg moeten verbeteren; v) een herstructurering van staatsbedrijven; vi) meer
efficiëntie in de overheidsdiensten, en vii) een geleidelijke verschuiving van
de belastingdruk van directe naar indirecte belastingen. Dit pakket maatregelen
is grotendeels adequaat en zal naar verwachting kunnen bijdragen tot het
versterken van de overheidsfinanciën. Niettemin lijken in een aantal sectoren
verdere inspanningen nodig, zoals het verzekeren van de houdbaarheid van de
overheidsfinanciën op lange termijn. (7) De hervorming van het
begrotingskader is adequaat en zal naar verwachting de budgettaire governance
versterken en de begrotingsontsporingen helpen te beperken. De aanstelling van
een onafhankelijke begrotingsraad zal naar verwachting bijdragen tot een
versterkte monitoring en planning van de Maltese overheidsfinanciën. Deze
hervorming is echter nog niet door het Parlement goedgekeurd. (8) De lopende doorlichting van
de uitgaven die bezuinigingen in de uitgaven in beeld moet brengen en die de
overheidsuitgaven doelmatiger moet maken, kan leiden tot een lagere groei van
de uitgaven, maar ook tot groeivriendelijkere overheidsuitgaven. (9) De invoering van een derde
pijler in het pensioenstelsel zou de toereikendheid van het pensioenstelsel
kunnen verbeteren, maar zal de houdbaarheid ervan niet helpen te verbeteren.
Geen van de andere betrokken maatregelen die Malta onder CSR 2 werden
aanbevolen - het sneller optrekken van de wettelijke pensioenleeftijd en het
verhogen van de daadwerkelijke pensioenleeftijd -, lijkt in overweging te zijn
genomen. (10) De voorgenomen maatregelen om
de dienstverlening in de zorgsector te verbeteren, kunnen het stelsel
doelmatiger en adequater maken. Toch kan een en ander ook leiden tot een hogere
vraag naar en een toegenomen beroep op uit publieke middelen gefinancierde
zorg. Zonder meer gedetailleerde informatie over deze maatregelen is het niet
mogelijk om te bepalen in hoeverre de hervorming de druk op de overheidsuitgaven
op lange termijn kan doen afnemen. (11) De herstructurering van
staatsbedrijven, zoals de nationale luchtvaartmaatschappij Air Malta en het
energiebedrijf Enemalta, zou de financiële prestaties van die bedrijven kunnen
verbeteren, hetgeen dan weer de latente verplichtingen die op de
overheidsfinanciën drukken, kan verminderen. Het beleid heeft opvallende
inspanningen geleverd in de energiesector, waar de grootste energieleverancier
(Enemalta) een door de overheid gegarandeerde schuld van rond 10% van het bbp
heeft. Bovendien mag worden verwacht dat hierdoor de behoefte aan
overheidssubsidies in de toekomst kan worden verminderd. (12) De Maltese autoriteiten
presenteren een mix van lopende en nieuwe maatregelen waarvan kan worden
verwacht dat de overheidsdiensten daardoor beter de naleving van de
belastingregels kunnen afdwingen en belastingontwijking kunnen verminderen.
Daarnaast bevat het programma maatregelen om de procedures inzake
overheidsopdrachten minder lang en doelmatiger te maken. (13) De aangegeven geleidelijke
verschuiving van directe naar indirecte belastingen kan banenschepping
aanmoedigen en kan het belastingstelsel groeivriendelijker maken. Deze
verschuiving wordt echter in zeer brede termen beschreven, zonder nadere
gegevens te verstrekken. Bovendien ontbreken nog plannen om de bevoordeling van
schulden in de vennootschapsbelasting te verminderen. (14) Het economisch
partnerschapsprogramma bevat ook een reeks uiteenlopende niet-budgettaire
structurele maatregelen die grotendeels inzetten op het voldoen aan de
landenspecifieke aanbevelingen van 2013. De beleidsvoornemens omvatten onder
meer ingrijpende hervormingen van het rechtssysteem en de diversificatie van
energiebronnen. De maatregelen lijken in de juiste richting te gaan en verwacht
mag worden dat zij bijdragen aan het scheppen van groei en banen op Malta,
terwijl toch de financiële stabiliteit verzekerd blijft. Niettemin gaat het
meestal nog om maatregelen in uitvoering, terwijl de verschafte informatie vaak
beperkt is. Daarom zal een verdere analyse van de impact van de
beleidsvoornemens en hun bijdrage aan het aangaan van de in de landenspecifieke
aanbevelingen van 2013 vastgestelde uitdagingen nodig zijn, zodra deze
beleidsvoornemens concreter gestalte krijgen en zij verder ten uitvoer zijn
gelegd, HEEFT HET VOLGENDE ADVIES VASTGESTELD: Het economische
partnerschapsprogramma van Malta dat op 1 oktober 2013 bij de Commissie en de
Raad is ingediend, omvat een reeks structurele budgettaire hervormingen die ten
dele afdoende zijn om het bereiken van een gezonde begrotingspositie te
ondersteunen. Meer bepaald worden met het economische partnerschapsprogramma
verdere stappen gezet voor de agenda inzake budgettaire en niet-budgettaire
hervormingen die in het nationale hervormingsprogramma en stabiliteitsprogramma
voor 2013 waren opgenomen, en worden verdere beleidsvoornemens toegevoegd die
de overheidsuitgaven doelmatiger moeten maken, de overheidsdiensten moeten
versterken en de staatsbedrijven herstructureren. Doorgaans gaat het bij al
deze hervormingen echter om werk in uitvoering en blijven aan de goedkeuring en
de tenuitvoerlegging ervan risico's verbonden. Bovendien is een aantal
landenspecifieke aanbevelingen (CSR) nog niet volledig aangepakt, met name de
bevoordeling van schulden in de vennootschapsbelasting (in CSR 1) en de
houdbaarheid op lange termijn van de overheidsfinanciën (in CSR 2). Daarom
wordt Malta verzocht bijkomende informatie te verschaffen over de
tenuitvoerlegging van de voorgenomen hervormingen in het nieuwe nationale
hervormingsprogramma en stabiliteitsprogramma en tegelijk bijkomende
maatregelen te overwegen die de houdbaarheid van de overheidsfinanciën op lange
termijn kunnen helpen verzekeren. De Commissie en de Raad zullen in het kader
van het Europees Semester toezicht houden op de uitvoering van de hervormingen. Gedaan te Brussel, Voor
de Raad De
voorzitter [1] PB L 140 van 27.5.2013, blz. 11.